You are on page 1of 29

Vibrasyon Terapisi

Hacettepe Üniversitesi
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi
Elektroterapi II
• İlk olarak 1960’larda Rus kosmonotlar üzerinde
kullanılmaya başlanmıştır.
• Amaç: Yerçekimsiz ortamda kas ve kemik
kaybını azaltmak

ve işe yaramıştır….
Çalışma Prensibi

• Vibrasyon: Vücuda etkiyen ossilasyon kuvvetinin,


bu kuvvetin hızının ve yönünün zamana bağlı olarak
değişmesidir.
• Vibrasyon stimülasyonuna bağlı olarak vücudun
denge merkezi bozulur ve germe refleksi uyarılır.
• Buna bağlı olarak kas iğciği ve alfa-motor nöronda
refleks uyarı oluşur.
• Bunun sonucunda, vibrasyon hızına da bağlı olarak
hızlı kas kontraksiyonları oluşur (hem agonist, hem
de antogonist kaslarda)
• Böylece kas-iskelet sistemi üzerine intermitant
yüklenme sağlanmış olur.
Vibrasyon Uygulamaları
Uygulama bölgelerine göre vibrasyon uygulamalarını iki başlık
atında toplayabiliriz:

1. Tüm vücut vibrasyon uygulaması


2. Lokal vibrasyon uygulaması
Tüm Vücut Vibrasyon Uygulaması

• Kişi platform üzerinde dururken vibrasyon ayaklardan tüm


vücuda verilir.
• Bireyin aktif katılımı gerekir.
• Daha hantal bir cihazdır.
• Bireyin aktif katılım yapamayacağı durumlarda uygulanamaz.

Compex® Winplate
Özvar GB. Erişkin ataksi hastalarinda lokal vibrasyon ve tüm vücut vibrasyon uygulamalarinin postüral kontrol üzerine akut etkilerinin
incelenmesi. 2019
Hücresel Cevaplar

• Mezenkimal hücrenin adipoz dokuya


dönüşümünü düzenler.
• Osteoklastik aktiviteyi düşürür.
• Osteoblastik aktiviteyi artırır.
• Sinir sisteminin (nöronların) uyarımını sağlar.
• Anabolik genleri uyarır (büyüme hormonu).
• Miyositleri uyarır.
Akut Cevaplar
• Kas kontraksiyonu oluşturur.
• Deri altı kan akımını artırır.
• Kaslarda ısı artışı meydana gelir.
• Oksijen tüketimini artırır.
• Ağrı inhibisyonuna yardımcı olur.
• Bağ doku hücrelerini etkiler.
• Egzersiz sonrası toparlanmaya yardımcı olur.
• Relaksasyon sağlar.
Kronik Cevaplar

• Kas atrofisini engeller.


• Kas kuvvetini artırır.
• İstemli kas kontraksiyonunu artırır.
• Denge ve koordinasyonu geliştirir.
• Kemik yoğunluğunu artırır.
Uygulama Şekilleri
Vibrasyon uygulaması esnasında, bireyin durumuna ve
ihtiyacına göre uygulama parametreleri farklılık gösterir

• Ossilasyonun yönüne göre;


• Vertikal ossilasyon g kuvveti: bir cisme etki eden
• Horizontal ossilasyon hızlanma kuvveti
Milimetre cinsinden: saniyede
• Şiddetine göre; etki eden yer değiştirme kuvveti
• Genel olarak cihazlar 0.3 g ile 15 g amplitüt arasındadır
• <1 g kuvveti = düşük amplitüt / <1.5 mm yer değiştirmesi
• 1g-15 g kuvveti arası = yüksek amlitüt / >1.5 mm değiştirmesi

• Frekansa göre;
• Genel olarak cihazların frekansları 5-90 Hz arasındadır
Amplitüt

Frekans Osilasyonun yönü


Uygulamalarda Önemli Noktalar
• Düşük amplitütlü, vertikal vibrasyon uygulamalarının daha iyi tolere
edilebildiği ve daha güvenli olduğu düşünülmektedir.
• Düşük amplitütlü vibrasyon ile kırık iyileşmesini fasilite edilebilir.
• Düşük amplitütlü vibrasyon kas atrofisinin önüne geçebilir.
• Yüksek amplitütlü vibrasyon daha fazla O2 tüketimi sağlar.
• Hipertrofi için ise yüksek şiddetli vibrasyonun daha etkili olduğu
düşünülmektedir.
• Yüksek şiddetli, horizontal uygulamalar kasa yüklenmeyi artırır ve
yaralanmalara sebep olabilir.
• Vibrasyon uygulamasının egzersiz ile kombine edilmesi etkinliğini
artırır.
• Riskli gruplarda (yaşlılar, osteroporoz riski bulunanlar, yaralanma
sonrası erken dönemde bulunanlar vb.) düşük amplitütlü ve yüksek
frekanslı uygulama şekli tercih edilmelidir.
Endikasyonları

• Orta- yüksek şiddetli egzersizleri tolere edemeyecek olan hasta grupları


• Denge ve koordinasyon problemleri
• Ortopedik problemler sonrası
• Nörolojik problemler
• Serebral palsi
• İmmobilizasyonun negatif etkilerini azaltmak amacıyla
Kontraendike Durumlar

• Üzerine ağırlık aktarmanın istenmediği durumlar


• Ciddi denge problemleri
• İletişimde problem yaşanan hastalar
• Ciddi osteoporotik hastalar
Lokal Vibrasyon Uygulaması

• Tüm vücut vibrasyonuna göre daha yeni bir tekniktir.


• Lokal olarak kas ya da tendon üzerine yapılabilir.
• Aktif katılım şart değildir.
• Taşınabilir bir cihazla ile uygulama yapılabilir.
• Aktif katılım problemi olan hastalarda rahat uygulanabilir (alt
ekstremite kırığı, ciddi denge problemi vb.)

Vibrasens
Özvar GB. Erişkin ataksi hastalarinda lokal vibrasyon ve tüm vücut vibrasyon uygulamalarinin postüral kontrol üzerine akut etkilerinin
incelenmesi. 2019
Akut Etkiler

• Dolaşımı artırır.
• Relaksasyon sağlar.
• Spinal eksitabilitede kısa süreli düşüşe neden olabilir.
• Motor ünitelerin aktivasyonunda kısa süreli düşüş meydana gelir.
• 20 dakika üzerinde uygulamalar maksimal kuvvet ve endurasta kısa
süreli düşüşe neden olabilir.
• Uygulama esnasında kortikospinal eksitabilitede artış meydana gelir
ancak sonrası için net bir durum yoktur.
• Sporcularda antrenman ve müsabakanın hemen öncesinde
uzun süreli uygulanması performansı negatif etkiler.
Kronik Etkiler

• Kronik vadede, tüm vücut vibrasyonuna göre düşük kuvvet


artışı sağlar (oluşan bu artışta nöral adaptasyon
sonucudur, kassal adaptasyon çok düşüktür)
• Kemik yoğunluğunda artış sağlar.
• Denge ve koordinasyonu artırabilir.
Uygulama Parametreleri

• Lokal vibrasyon uygulamalarında kesin bir akım şekli


yoktur.
• Vibrasyon frekansı 20-100 Hz arasında değişiklik
gösterebilir.
• Amplitütü 0.2g ile 2 mm arasında değişim
göstermektedir.
• Tedavi süresi 15-30 dakika arasında değişim gösterir.
Uygulamalarda Önemli Noktalar
• Hem lokal, hem de tüm vücut vibrasyon uygulamalarında kesinleşmiş
parametreler (süre, frekans, amplitüt) henüz bulunmamaktadır.
• Bireye, probleme ve amaca göre farklı akım parametreleri kullanılmaktadır.
• Parametreler aynı probleme sahip bireyler arasında da değişkenlik
gösterebilir.
• Genel olarak uygulamalarda ossilasyon yönü vertikaldir. Horizontal
ossilasyonlar, yüksek şiddetli kontraksiyonlara neden olur ve ciddi yüklenme
sağlar. Bu nedenle sağlıklı bireyler kullanılabilir. Ancak hastalarda
kullanılması tavsiye edilmez.
• Amplitüt arttıkça ossilasyon şiddeti artar. Bu nedenle özellikle denge
problemi olanlarda ve yaşlılarda düşük amplitüt ile başlanmalı ve dereceli
olarak şiddet artırılmalıdır.
• Asıl etkileri kronik vadede ortaya çıkar. Bu nedenle tedavinin toplam süresi
en az 8 hafta sonra görülmeye başlar.
• Vibrasyon uygulaması egzersizler ile kombine edilebilir.
Serebral Palsi
Tüm vücut vibrasyon
• Frekans: 20-50 Hz arası
• Amplitüt: 2-6 mm arasında değişebilir
• Uygulama frekansı: Haftada 3-5 gün
• Total süre: en az 3 ay
• AMAÇ: Postüral stabilite ve kuvveti artırmak

Lokal Vibrasyon
• Daha çok akut uygulamalarda tercih edilir. Ancak kronik etkileri de vardır
• Frekans: 100-200 Hz
• Amplitüt: 0.5-2 mm
• AMAÇ: Refleks kas aktivasyonu artışı, motor kontrolde artış, spastiside
azalma
Osteoporoz
Düşük yoğunluklu uygulama:
• Frekans:30Hz
• Amplitüt:0.2g
• Uygulama frekansı: 20dk, haftada 3-5 gün Amaç:
• Total süre: 6 ay-1 yıl Kemik yoğunluğunu
Yüksek yoğunluklu uygulama: artırmak ya da korumak
• Frekans:30Hz
• Amplitüt:3.2g / 5 mm
• Süre: 10dk, haftada 2-5 gün,
• Total süre: en az 6 ay

• Ciddi osteoporozu olan bireylerde düşük yoğunluklu


uygulamalar tercih edilmelidir.
• Koruyucu amaçlı yapılan uygulamalarda ise yüksek
yoğunluklu uygulama tercih edilebilir
Spor Sonrası Gecikmiş Kas Ağrısı

Lokal uygulamalar daha çok tercih edilir ancak tüm


vücut uygulamaları da yapılabilir.
• Frekans: 35-50 Hz
• Amplitüt: 2 mm
• Süre: Birkaç dakika
• Egzersizden hemen sonra

Kas ağrısını azaltır


IL-6 seviyesini düşürür
Serum kreatin seviyesini düşürür
Toparlanmayı hızlandırır
Denge ve Koordinasyon

Yaşlılarda, nörolojik problemi olanlarda uygulanabilir


• Frekans: 20-40 Hz
• Amplitüt: Ortalama 2 mm
• Haftada 3-5 gün
• En az 3 aylık uygulama
Sonuç
Kontrol & Tedavi grubu = Ca+Vit D
6 ay boyunca, haftada 2 gün
20-35 Hz aralığında ve 2.5-5 mm amplitüt şiddetinde
5-10 dakika arasında yapılan tüm vücut vibrasyon uygulamaları
Tüm vücut vibrasyonu düşük kemik mineral yoğunluğuna sahip
postmenopozal kadınlarda alt ekstremite kas kuvvetini ve
vertebral ve femoral kemik yoğunluğunu iyileştirmektedir.
Sonuç:
Kontrol grubu: Sham
Tedavi grubu: 4 hafta boyunca, haftada 3 gün, 30’ dakikalık seanslar
halinde yapılan yüksek frekanslı vibrasyon uygulaması (triceps
brachii and extensor carpi radialis longus and brevis)
İnme sonrası hastaların üst ekstremite kas kuvvetinde
önemli ölçüde artış, kas tonusu ve ağrı azalmasına
yardımcı olduğu görülmüştür.
6 RKÇ dahil edilmiş

Sonuç: Tüm vücut vibrasyon uygulamaları serebral palsili


çocuklarda yürüme hızı ve ayakta durma işlevini
iyileştirmektedir.
Denge ve koordinasyonu geliştirmede kullanılabilir.
Sonuç:
Kontrol grubu: Tüm çalışma boyunca normal günlük yaşam aktivitelerine
devam eden sedanter bireyler
20 Hz frekansta ve bireylerin tolere edebildikleri amplitüt şiddetinde
Haftada 3 gün olmak üzere, 3 ay boyunca,
Her bir ayak ile 3’er dakikalık tüm vücut vibrasyon eğitimi ile
Yaşlı kadınlarda dengede önemli artış sağlanabilir.
• Serebral palsi, nörolojik problemlerde
https://www.youtube.com/watch?v=_07kaom5f2s

• Osteopor0za karşı koruyucu


https://www.youtube.com/watch?v=LqLfWWrl4G0

• Lokal vibrasyon uygulaması:


https://www.youtube.com/watch?v=ogwQfVYwJt0
Teşekkürler…

You might also like