Universiteti POLIS

Fakulteti Arkitekturë dhe Dizajn

Departamenti Arkitekturë dhe Inxhinieri

Mekanika e Shkembit

Dr. ENDRI DURO

 Universiteti POLIS
Fakulteti Arkitekturë dhe Dizajn
Departamenti Arkitekturë dhe Inxhinieri

Leksion 3
Kapitulli 3- Provat laboratorike
▪ Rezistenca në shtypje një aksiale
▪ Rezistenca në tërheqje
▪ Treguesi i rezistencës
▪ Rezistenca në prerje

2
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 1. Klasifikimi i provave

▪ Provat sipas qëllimit klasifikohen në

• Prova që shërbejnë për klasifikim (parametra fizikë)
• Prova që shërbejnë për përcaktimin e parametrave deformues dhe
rezistues
▪ Përcaktimi i vetive fiziko-mekanike realizohet me anë të:
• Provave laboratorike
• Provave në terren
• Provave gjeofizike

3
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 2. Rezistenca në shtypje një aksiale

▪ Uniaxial Compressive Strength (UCS)

▪ Kampionë cilindrikë (h:d=2.1:1 ose 3:1)
▪ Shpejtësia e ngarkimit 0.5 Mpa/s deri në momentin e shkatërrimit
▪ Në momentin e shkatërrimit përcaktohet rezistenca në shtypje një aksiale
(C0)
▪ Përftohet grafiku sforcim-deformim aksial dhe sforcim-deformim radial
• Moduli tangent (Et)
• Moduli Sekant (Es)
• Moduli Mesatar (Em)
• Koeficenti i Puason-it

4
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 2. Rezistenca në shtypje një aksiale

5
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 2. Rezistenca në shtypje një aksiale

▪ Format e shkatërrimit të kampionit

• Carje gjatësore
• Shkatërrim sipas një plani
• Shkatërrim sipas 2 cifte planesh
• Thërrmim i materialit

6
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 2. Rezistenca në tërheqje

▪ Rezistenca në tërheqje e shkëmbit përcaktohet me dy mënyra:

• Mënyra indirekte (Prova Braziliane)

• Mënyra direkte

7
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 3. Rezistenca në tërheqje. Prova Braziliane

▪ Shumë shkëmbinj shkatërrohen nga tejkalimi i rezistencës në tërheqje kur

ndodhen nën veprimin e sforcimeve 2-aksiale (ngjeshës sipas një aksi dhe
tërheqës sipas aksit tjetër).

▪ Shkatërrimi ndodh kur sforcimi në ngjeshje nuk kalon 3fishin e tërheqjes

ASTM D 3967-16

Zakonisht D= 54mm dhe t= 12.7mm

https://www.youtube.com/watch?v=6lkZIrLp_mE

8
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 4. Rezistenca në tërheqje. Prova direkte

▪ Në këtë rast kampionit i aplikohet një forcë e cila është tërheqëse

▪ Rezistenca në tërheqje do të përfaqësonte sforcimin tërheqës që lind në

momentin e shkatërrimit

9
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 5. Treguesi i rezistencës (Prova Franklin)

▪ Ndryshe njihet si prova e ngarkimit pikësor (POINT LOAD TEST)

▪ Testi realizohet nën veprimin e një ngarkese të përqëndruar derisa
kampioni të cahet
▪ Përcaktohet një parametër i rëndësishëm për klasifikimin e shkëmbinjëve-
treguesi i rezistencës

https://www.youtube.com/shorts/5f56b_G4LvY

10
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 5. Treguesi i rezistencës (Prova Franklin)
▪ Orientimi i kampionit që testohet

11
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 6. Rezistenca në prerje

▪ Përcaktimi i vetive mekanike që karakterizojnë rezistencën në prerje të

shkëmbit
▪ Provat në laborator janë
• Provat në aparatin e prerjes plane (direct shear)
• Prova në triaksial

▪ Përcaktohen parametrat rezistues

• Maksimalë (të pikut)
• Minimalë (rezidualë)

▪ Baza është ndërtimi i mbështjellëses së rrathëve të Mohr

12
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 6. Rezistenca në prerje
▪ Rezistenca në prerje në rastin e shkëmbinjëve varet mjaft nga karakteristikat e
carjeve si dhe ashpërsia e tyre
▪ Merret në konsideratë JRC dhe JCS

13
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 6. Rezistenca në prerje
▪ Rezistenca në prerje në rastin e shkëmbinjëve varet mjaft nga karakteristikat e
carjeve si dhe ashpërsia e tyre
▪ Merret në konsideratë JRC dhe JCS

https://theconstructor.org/concrete/rebound-hammer-test-concrete-ndt/2837/

14
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit
 7. Prova të tjera
▪ Prova që zhvillohen zakonisht për materialin shkëmbor të thërrmuar që
shërben si lëndë e parë në ndërtim
• Prova Los Angeles (L.A)
• Prova CBR
• Prova e kompaktimit (Proctor i Modifikuar)

15
Dr. Endri Duro Mekanika e Shkembit