PHÒNG GD&ĐT PHÚC YÊN ĐỀ ĐỀ XUẤT KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG

TRƯỜNG THCS NGỌC THANH B NĂM HỌC 2022 – 2023

MÔN: Ngữ văn 9
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)

I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm)

Đọc đoạn văn sau và viết ra tờ giấy thi chữ cái in hoa trước câu trả lời đúng.
“Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ
ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật
mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.”
(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam)
Câu 1: Đoạn văn trên trích từ tác phẩm nào?
A. Lặng lẽ Sa Pa C. Chiếc lược ngà
B. Làng D. Những ngôi sao xa xôi
Câu 2: Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là gì?
A. Tự sự C. Biểu cảm
B. Miêu tả D. Nghị luận
Câu 3. Trong câu “Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.” Có sử dụng thành phần nào?
A. Cảm thán B. Khởi ngữ C. Tình thái D. Phụ chú
Câu 4. Nhân vật “anh” trong đoạn trích trên là ai?
A. Anh thanh niên B. Ông Hai C. Ông Ba D. Ông Sáu
II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)
Câu 5. (3 điểm). Em hãy viết đoạn văn (18 đến 20 câu) trình bày suy nghĩ của em về chủ đề: Hạnh
phúc gia đình. Trong đoạn văn có sử dụng thành phần tình thái (gạch chân dưới thành phần đó).
Câu 6. (5 điểm). Cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa
(Nguyễn Thành Long, Ngữ văn 9, tập 1, Nxb Giáo dục).
……………………………Hết…………………………
 PHÒNG GD&ĐT PHÚC YÊN HƯỚNG DẪN CHẤM THI KHẢO SÁT
TRƯỜNG THCS NGỌC THANH B NĂM HỌC 2022 – 2023
MÔN: Ngữ văn 9

I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (2,0 điểm)

Mỗi câu đúng được 0,5 điểm.
Câu 1 2 3 4
Đáp án C A B D

II. PHẦN TỰ LUẬN (8,0 điểm)

Câu Nội dung Điểm
* Đảm bảo đúng thể thức của đoạn văn 0,25
* Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết
hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Có thể viết theo hướng sau:
* Giải thích:
- Gia đình là nơi chúng ta sinh ra và lớn lên, nơi có những người thân ruột
thịt. 0,5
- Hạnh phúc gia đình là niềm vui sướng mãn nguyện của con người trong
cuộc sống gia đình, là động lực tinh thần to lớn cho mỗi thành viên trong
gia đình, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
* Bàn luận:
5 - Biểu hiện:
(3 điểm) + Các thành viên trong gia đình luôn quan tâm, thương yêu, thông cảm, san
sẻ với nhau.
+ Gia đình là điểm tựa, bến đỗ của mọi thành viên trong gia đình.
- Giá trị của hạnh phúc gia đình: 1,0
+ Người có hạnh phúc gia đình là người nhận được tình yêu thương, sự bao
bọc, chở che của người thân.
+ Là chỗ dựa vững chắc cho chúng ta, là động lực giúp ta vượt qua những
khó khăn.
+ Là nguồn sức mạnh giúp ta vực dậy sau thất bại, khiến cuộc sống trở nên
bình yên.
- Mở rộng:
+ Luôn giữ gìn, trân trọng hạnh phúc gia đình
+ Phê phán những người không biết trân trọng hạnh phúc gia đình.
* Bài học nhận thức và hành động
Trân trọng, yêu thương, luôn quan tâm, sẻ chia với những người thân yêu 0,5
trong gia đình, biết ơn và phụng dưỡng ông bà, cha mẹ; hòa thuận với anh
chị em.
* Sử dụng thành phần tình thái (gạch chân dưới thành phần đó). 0,5
1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa. 0,5
- Cảm nhận khái quát về nhân vật anh thanh niên.
2. Thân bài 0,5
a. Giới thiệu về anh thanh niên: Hoàn cảnh sống và công việc
Câu 6 - Hoàn cảnh sống: Anh thanh niên khoảng 27 tuổi, sống một mình trên
(5 điểm) đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, quanh năm suốt tháng sống giữa bốn bề chỉ
có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo.
- Công việc: anh làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Cụ thể là đo
gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất nhằm dự vào việc
 báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ cho sản xuất và chiến đấu.
b. Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên 3,0
* LĐ1: Có trách nhiệm cao trong công việc
- Công việc cần sự tỉ mỉ, chính xác, nhiều khó khăn, thử thách:
+ Đối mặt với sự cô đơn, “thèm người”.
+ Đối mặt với thời tiết khắc nghiệt: ngày phải ốp 4 lần, gian khổ nhất là lần
ghi và báo về lúc một giờ sáng – gió, rét, mưa tuyết và lặng im “chỉ chực
1,0
đợi mình là ào ào xô tới”
- Bằng tinh thần trách nhiệm, anh thanh niên luôn vượt mọi khó khăn để
hoàn thành tốt công việc. Tiêu biểu là anh góp phần phát hiện ra một đám
mây khô giúp cho không quân ta hạ được nhiều phản lực Mĩ trên cầu Hàm
Rồng.
* LĐ2: Yêu nghề và có những suy nghĩ đúng đắn về công việc và cuộc
sống
- Tìm thấy niềm vui, niềm hạnh phúc trong công việc: “Công việc của
cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”.
- Thấy được ý nghĩa cao đẹp của công việc: “ Khi ta làm việc, ta với công
việc là đôi, sao gọi là một mình được?”/ "việc của cháu gắn liền với bao
anh em, đồng chí dưới kia". Anh hiểu rằng công việc của mình là mắt xích
quan trọng trong chuỗi công việc chung của nhiều người. Với anh, hoàn
1,0
thành công việc chính là thể hiện tình cảm gắn bó của con người với quê
hương, đất nước, gia đình, những người thân.
* LĐ3: Có lối sống giản dị, khoa học.
- Nơi ở gọn gàng, ngăn nắp, tự tổ chức cho mình một cuộc sống đầy đủ về
tinh thần và vật chất: trồng hoa, nuôi gà, tự học và đọc sách ngoài giờ làm
0,5
việc.
- Đời sống tâm hồn phong phú, luôn tự bồi đắp tri thức cho bản thân.
* LĐ4: Chân thành, cởi mở, tốt bụng và khiêm tốn
- Rất quý trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện
0,5
với mọi người, quan tâm đến tất cả mọi người:
+ Biếu bác lái xe củ tam thất.
+ Hái hoa tặng cô gái, tặng khách mới quen làn trứng tươi...
+ Từ chối làm mẫu vẽ chân dung....
- Cảm thấy công việc và những đóng góp của mình là nhỏ bé, nhỏ bé so
với những người khác; ngợi ca, trân trọng những con người cống hiến thầm
lặng khác (anh kĩ sư vườn rau, anh bạn khí tượng).
d. Đánh giá:
- Nghệ thuật: Tác giả đã xây dựng tình huống truyện hợp lí, ngôn ngữ trần
thuật giản dị, sinh động, chất thơ bàng bạc trong suốt truyện ngắn… Tất cả
góp phần khắc họa thành công hình tượng nhân vật anh thanh niên với
0,5
những phẩm chất đáng quý.
- Nội dung: Qua nhân vật anh thanh niên, tác giả hướng tới ngợi ca vẻ đẹp
của những con người lao động mới trong xã hội chủ nghĩa. Họ ngày đêm
cống hiến, hy sinh thầm lặng cho sự phát triển của quê hương đất nước.
3. Kết bài
- Khẳng định lại ý nghĩa nhân vật anh thanh niên. 0,5
- Liên hệ bản thân.
* Lưu ý: Khi chấm bài, giám khảo vừa bám sát đáp án và biểu điểm, vừa linh hoạt; trân trọng
những suy nghĩ riêng của thí sinh nếu thấy hợp lí, thuyết phục.
----- HẾT -----