Professional Documents
Culture Documents
Daisotuyentinh Chuong4 2021
Daisotuyentinh Chuong4 2021
Nèi ti¸p kh¡i ni»m ¡nh x¤ trong ch÷ìng 1, ch÷ìng 4 nghi¶n cùu mët lo¤i
¡nh x¤ °c bi»t khi tªp nguçn v tªp ½ch l c¡c khæng gian v²c tì, ÷ñc
gåi l ¡nh x¤ tuy¸n t½nh.
2 f (λx) = λf (x) ∀x ∈ V, ∀λ ∈ R.
2 f (λx) = λf (x) ∀x ∈ V, ∀λ ∈ R.
Mët ¡nh x¤ tuy¸n t½nh tø khæng gian v²c tì V v o ch½nh nâ ÷ñc gåi l
mët to¡n tû tuy¸n t½nh hay ph²p bi¸n êi t½nh t½nh tr¶n V .
V½ dö 4.1
Cho ¡nh x¤ f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 )
V½ dö 4.1
Cho ¡nh x¤ f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 )
V½ dö 4.1
Kiºm tra hai i·u ki»n :
1)f (x + y)
=f (x1 + y1 , x2 + y2 )
= (x1 + y1 ) + (x2 + y2 ), (x1 + y1 ) − (x2 + y2 ), 2(x1 + y1 ) + (x2 + y2 )
V½ dö 4.2
Cho ¡nh x¤ f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 + 1, x1 − x2 , 2x1 + x2 )
V½ dö 4.2
Líi gi£i :
L§y b§t ký x = (x1 , x2 ) ∈ R2 , y = (y1 , y2 ) ∈ R2
Khi â : x + y = (x1 + y1 , x2 + y2 ) ∈ R2
f (x) = (x1 + x2 + 1, x1 − x2 , 2x1 + x2 )
f (y) = (y1 + y2 + 1, y1 − y2 , 2y1 + y2 )
f (x + y)
= f(x1 + y1 , x2 + y2 )
= (x1 + y1 ) + (x2 + y2 ) + 1, (x1 + y1 ) − (x2 + y2 ), 2(x1 + y1 ) + (x2 + y2 )
= (x1 + x2 ) + (y1 + y2 ) + 1, (x1 − x2 ) + (y1 − y2 ), (2x1 + x2 ) + (2y1 + y2 )
=(x1 +x2 +1, x1 −x2 , 2x1 +x2 )+(y1 +y2 +1, y1 −y2 , 2y1 +y2 )+(−1, 0, 0)
=f (x1 , x2 ) + f (y1 , y2 ) + (−1, 0, 0) 6= f (x) + f (y).
Vªy, ¡nh x¤ f khæng ph£i l ¡nh x¤ tuy¸n t½nh.
V½ dö 4.3
Chùng minh l¤i b i to¡n trong V½ dö 4.1 sû döng Nhªn x²t 4.1
V½ dö 4.3
Líi gi£i :
L§y b§t ký x = (x1 , x2 ) ∈ R2 , y = (y1 , y2 ) ∈ R2 ; λ, γ ∈ R
Khi â : λx + γy = λ(x1 , x2 ) + γ(y1 , y2 ) = (λx1 + γy1 , λx2 + γy2 ) ∈ R2 ,
ta câ :
f (λx + γy)
= f(λx1 + γy1 , λx2 + γy2 )
= (λx1 + γy1 ) + (λx2 + γy2 ), (λx1 + γy1 ) − (λx2 + γy2 ),
2(λx1 + γy1 ) + (λx2 + γy2 )
= (λx1 + λx2 ) + (γy1 + γy2 ), (λx1 − λx2 ) + (γy1 − γy2 ),
(2λx1 + λx2 ) + (2γy1 + γy2 )
= (λx1 + λx2 , λx1 − λx2 , 2λx1 + λx2 ) + (γy1 + γy2 , γy1 − γy2 , 2γy1 + γy2 )
= λ(x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 ) + γ(y1 + y2 , y1 − y2 , 2y1 + y2 )
= λf (x) + γf (y)
Ch÷ìng 4. nh x¤ tuy¸n t½nh H÷ng Y¶n - 2021 10 / 30
4.1. nh x¤ tuy¸n t½nh 4.2. H¤t nh¥n v £nh cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh 4.3. Ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
4.1.2. C¡c ph²p to¡n v· ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
M»nh · 4.1
N¸u f, g : V →W l hai ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
1 ϕ(x) = (f + g)(x) := f (x) + f (y)
2 ψ(x) = (λf )(x) := λf (x)
l c¡c ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
M»nh · 4.1
N¸u f, g : V →W l hai ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
1 ϕ(x) = (f + g)(x) := f (x) + f (y)
2 ψ(x) = (λf )(x) := λf (x)
l c¡c ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
M»nh · 4.2
N¸u f : V → W v g : W → T l hai ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ ¡nh x¤ t½ch
h = go f công l ¡nh x¤ tuy¸n t½nh.
ành lþ 4.3
V v W l hai khæng gian v²c tì. N¸u f : V →W l mët ¡nh x¤ tuy¸n
t½nh th¼ :
1 f (θV ) = θW
2 f (−x) = −f (x), ∀x ∈ V
3 f (x − y) = f (x) − f (y), ∀x, y ∈ V
Ker(f ) := {x ∈ V |f (x) = θW }
Tªp t§t c£ c¡c ph¦n tû cõa W l £nh cõa ½t nh§t mët ph¦n tû cõa V
gåi l £nh cõa f , kþ hi»u Im(f ) :
Im(f ) := {w ∈ W |∃x ∈ V : f (x) = w}
V½ dö 4.4
X¡c ành Ker(f ) v Im(f ) cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh f trong V½ dö 4.1
Líi gi£i :
f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 )
Ta câ :
Ker(f ) = {x = (x1 , x2 ) ∈ R2 |f (x) = θW = (0, 0, 0)}
L§y b§t ký x = (x1, x2 ) ∈ Ker(f ), khi â :
x1 + x2 = 0
(
x1 = 0
f (x) = (0, 0, 0) ⇔ x1 − x2 = 0 ⇔
x2 = 0
2x1 + x2 = 0
Vªy Ker(f ) = {x = (0, 0)} = {θV }
Ch÷ìng 4. nh x¤ tuy¸n t½nh H÷ng Y¶n - 2021 14 / 30
4.1. nh x¤ tuy¸n t½nh 4.2. H¤t nh¥n v £nh cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh 4.3. Ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
4.2.1. Kh¡i ni»m
V½ dö 4.4
Im(f ) = w = (a, b, c) ∈ R3 |∃x = (x1 , x2 ) ∈ R2 : f (x) = w
2x1 + x2 = c
X²t ma trªn mð rëng cõa h» (1) :
1 1 a 1 1 a
A = 1 −1 b ⇔ 0 −2 b−a
2 1 c 0 −1 c − 2a
1 1 a 1 1 a
⇔ 0 −1 c − 2a ⇔ 0 −1 c − 2a
0 −2 b−a 0 0 3a + b − 2c
Ch÷ìng 4. nh x¤ tuy¸n t½nh H÷ng Y¶n - 2021 15 / 30
4.1. nh x¤ tuy¸n t½nh 4.2. H¤t nh¥n v £nh cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh 4.3. Ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
4.2.1. Kh¡i ni»m
V½ dö 4.4
º h» ph÷ìng tr¼nh (1) câ nghi»m th¼ :
r(A) = r(A) ⇒ 3a + b − 2c = 0 ⇒ b = −3a + 2c
Vªy Im(f ) = {w = (a, b, c) ∈ R3 |b = −3a + 2c}
= {w = (a, −3a + 2c, c)|a, c ∈ R}
V½ dö 4.5
Cho ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
f : R3 → R2
x = (x1 , x2 , x3 ) 7→ w = f (x) = (x1 − x2 + x3 , 2x1 + x2 − x3 )
V½ dö 4.5
Im(f ) = w = (a, b) ∈ R2 |∃x = (x1 , x2 , x3 ) ∈ R3 : f (x) = w
ành lþ 4.4
N¸u f : V l mët ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
→W
1 Ker(f ) l khæng gian con cõa khæng gian v²c tì V.
2 Im(f ) l khæng gian con cõa khæng gian v²c tì W.
ành lþ 4.4
N¸u f : V l mët ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
→W
1 Ker(f ) l khæng gian con cõa khæng gian v²c tì V.
2 Im(f ) l khæng gian con cõa khæng gian v²c tì W.
V½ dö
V½ dö 4.4. nh x¤ tuy¸n t½nh f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 )
câ : Ker(f ) = {θV } v Im(f ) = {w = (a, −3a + 2c, c)|a, c ∈ R}.
V½ dö 4.5. nh x¤ tuy¸n t½nh f : R3 → R2
x = (x1 , x2 , x3 ) 7→ w = f (x) = (x1 − x2 + x3 , 2x1 + x2 − x3 )
câ : Ker(f ) = {x = (0, x2 , x2 )|x2 ∈ R} v Im(f ) = R2 .
ành lþ v· sè chi·u
ành lþ 4.5
N¸u f : V →W l mët ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
dim(Im(f )) + dim(Ker(f )) = dim(V ).
ành lþ v· sè chi·u
ành lþ 4.5
N¸u f : V →W l mët ¡nh x¤ tuy¸n t½nh th¼ :
dim(Im(f )) + dim(Ker(f )) = dim(V ).
V½ dö 4.8
nh x¤ tuy¸n t½nh f : R3 → R2
x = (x1 , x2 , x3 ) 7→ w = f (x) = (x1 − x2 + x3 , 2x1 + x2 − x3 )
V½ dö 4.9
Cho ¡nh x¤ tuy¸n t½nh
f : R3 → R2
x = (x1 , x2 , x3 ) 7→ w = f (x) = (x1 − x2 + x3 , 2x1 + x2 − x3 ).
xn ym
trong c¡c cì sð B v B t÷ìng ùng.
0
V½ dö 4.10
Cho ¡nh x¤ f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 ).
T¼m ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh f èi vîi c°p cì sð ch½nh tc cõa R2
v R3 .
V½ dö 4.10
H÷îng d¨n :
Ta câ :
B = {e1 = (1, 0), e2 = (0, 1)} l cì sð ch½nh tc cõa R2
B 0 = {e01 = (1, 0, 0), e02 = (0, 1, 0), e03 = (0, 0, 1)} l cì sð ch½nh tc cõa R3
Khi â : f (e1 ) = f (1,0)= (1, 1, 2); f (e2 )= f (0, 1) = (1, −1, 1).
1 1
Suy ra : [f (e1 )]B0 = 1 ; [f (e2 )]B0 = −1
2 1
Vªy, ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh f èi vîi c°p cì sð ch½nh tc cõa R2
v R3 l :
1 1
A = 1 −1
2 1
V½ dö 4.11
Cho ¡nh x¤ f : R2 → R3
x = (x1 , x2 ) 7→ w = f (x) = (x1 + x2 , x1 − x2 , 2x1 + x2 )
V½ dö 4.11
H÷îng d¨n :
Ta câ :
f (u1 ) = f (1, 3) = (4, −2, 5); f (u2 ) = f (−2, 4) = (2, −6, 0)
Khi â :
5 0
[f (u1 )]B 0 = − 27 ; [f (u2 )]B 0 = −3
8
2 3
Vªy, ma trªn cõa ¡nh x¤ tuy¸n t½nh f èi vîi c°p cì sð B v B 0 trong
khæng gian v²c tì R2 v R3 l :
5 0
A = − 72 −3
8
2 3