Professional Documents
Culture Documents
2.1. Ma trªn
2.1. Ma trªn
2.2. ành thùc
2.1. Ma trªn
2.2. ành thùc
2.3. Ma trªn nghàch £o
2.1. Ma trªn
2.2. ành thùc
2.3. Ma trªn nghàch £o
2.4. H¤ng cõa ma trªn
2.1. Ma trªn
2.2. ành thùc
2.3. Ma trªn nghàch £o
2.4. H¤ng cõa ma trªn
2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh
V½ dö 2.1
A=
1 2 3
−4 1 0
l ma trªn cï 2 × 3
V½ dö 2.1
A=
1
−4
2 3
1 0
l ma trªn cï 2 × 3
2 5
B = 7 1 l ma trªn cï 3 × 2
4 9
V½ dö 2.1
A=
1 2 3
−4 1 0
l ma trªn cï 2 × 3
2 5
B = 7 1 l ma trªn cï 3 × 2
4 9
1 0 −8
0 −4 8 l ma trªn cï 4 × 3
5 6 2
C=
3 6 1
l ma trªn cï 1 × n,
B= b11 b12 · · · b1n
hay th÷íng ÷ñc gåi l ma trªn h ng.
l ma trªn cï 1 × n,
B= b11 b12 · · · b1n
hay th÷íng ÷ñc gåi l ma trªn h ng.
c11
c21
.. l ma trªn cï n × 1,
C=
.
cn1
V½ dö 2.2
0 0 0 0
O= 0 0 0 0
0 0 0 0
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng tr¼nh
Y¶n -tuy¸n
2021 t½nh 6 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.1.1. Kh¡i ni»m ma trªn, c¡c d¤ng ma trªn
V½ dö 2.3
1 7 −3
A = 2 5 −1
0 −3 5
V½ dö 2.3
1 7 −3
A = 2 5 −1
0 −3 5
l ma trªn vuæng c§p 3 v câ ÷íng ch²o ch½nh l ÷íng th¯ng i qua c¡c
ph¦n tû 1; 5; 5.
V½ dö 2.8
Cho hai ma trªn :
1 2 a11 a12
A= , B=
3 4 a21 a22
Nh÷ vªy muèn cëng hai ma trªn còng cï A v B vîi nhau ta cëng c¡c
ph¦n tû ð còng và tr½ t÷ìng ùng cõa hai ma trªn â vîi nhau.
V½ dö 2.9
Cho
2 1 4 1 3 2
A= , B=
5 6 2 2 5 4
Khi â
2 1 4 1 3 2 2+1 1+3 4+2 3 4 6
A+B = + = =
5 6 2 2 5 4 5+2 6+5 2+4 7 11 6
Cho A = [aij ]m×n , B = [bij ]m×n , C = [cij ]m×n . Ta câ c¡c t½nh ch§t sau :
A+B =B+A
A+O =O+A
A + (−A) = (−A) + A = O, −A = [−aij ]m×n
(A + B) + C = A + (B + C)
Nh÷ vªy muèn nh¥n sè thüc k vîi ma trªn A ta nh¥n sè thüc k â vîi t§t
c£ c¡c ph¦n tû cõa ma trªn A.
Nh÷ vªy muèn nh¥n sè thüc k vîi ma trªn A ta nh¥n sè thüc k â vîi t§t
c£ c¡c ph¦n tû cõa ma trªn A.
V½ dö 2.10
3 2 1 2.3 2.2 2.1 6 4 2
2× = =
5 6 4 2.5 2.6 2.4 10 12 8
Chó þ 2.1
Ph¦n tû cij cõa ma trªn C l têng cõa c¡c t½ch cõa c¡c ph¦n tû n¬m ð
h ng thù i cõa ma trªn A vîi c¡c ph¦n tû n¬m ð cët thù j cõa ma trªn B .
Chó þ 2.2
Thüc hi»n ÷ñc AB ch÷a chc thüc hi»n ÷ñc BA.
Thüc hi»n ÷ñc AB v BA ch÷a chc AB = BA.
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 20 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.1.2. C¡c ph²p to¡n tr¶n ma trªn
Cho A, B, C l c¡c ma trªn, k ∈ R (gi£ thi¸t c¡c ph²p to¡n câ thº thüc
hi»n ÷ñc), ta câ :
A(B + C) = AB + AC
(B + C)A = BA + CA
k(AB) = (kA)B = A(kB)
(AB)C = A(BC)
AI = A; IA = A
T½nh ch§t
(At )t = A
(A + B)t = At + B t
(AB)t = B t At
Chó þ 2.3
N¸u mët ma trªn vuæng c§p n A câ det(A) 6= 0 th¼ ma trªn A ÷ñc gåi l
ma trªn khæng suy bi¸n, v ng÷ñc l¤i n¸u det(A) = 0 th¼ A ÷ñc gåi l
ma trªn suy bi¸n.
Chó þ 2.3
N¸u mët ma trªn vuæng c§p n A câ det(A) 6= 0 th¼ ma trªn A ÷ñc gåi l
ma trªn khæng suy bi¸n, v ng÷ñc l¤i n¸u det(A) = 0 th¼ A ÷ñc gåi l
ma trªn suy bi¸n.
V½ dö 2.13
T½nh ành thùc
2 −1 −4
|A| = 3 1 3
4 −2 3
Chó þ 2.3
N¸u mët ma trªn vuæng c§p n A câ det(A) 6= 0 th¼ ma trªn A ÷ñc gåi l
ma trªn khæng suy bi¸n, v ng÷ñc l¤i n¸u det(A) = 0 th¼ A ÷ñc gåi l
ma trªn suy bi¸n.
V½ dö 2.13
T½nh ành thùc
2 −1 −4
|A| = 3 1 3
4 −2 3
Ta câ
|A| = 2.1.3 + (−1).3.4 + (−4).3.(−2) − (−4).1.4 − (−1).3.3 − 2.3.(−2)
= 55.
T½nh ch§t 1
det(At ) = det(A).
T½nh ch§t 1
det(At ) = det(A).
V½ dö 2.14
2 1
A= ⇒ det(A) = 2.3 − 1.0 = 6.
0 3
2 0
At = ⇒ det(At ) = 2.3 − 0.1 = 6.
1 3
T½nh ch§t 1
det(At ) = det(A).
V½ dö 2.14
2 1
A= ⇒ det(A) = 2.3 − 1.0 = 6.
0 3
2 0
At = ⇒ det(At ) = 2.3 − 0.1 = 6.
1 3
H» qu£ 2.1
Trong ành thùc vai trá giúa h ng v cët l nh÷ nhau. C¡c t½nh ch§t ¢
óng èi vîi h ng th¼ công óng èi vîi cët v ng÷ñc l¤i.
T½nh ch§t 2
N¸u êi ché hai h ng (ho°c hai cët) cõa mët ành thùc cho nhau th¼ ành
thùc â êi d§u.
T½nh ch§t 2
N¸u êi ché hai h ng (ho°c hai cët) cõa mët ành thùc cho nhau th¼ ành
thùc â êi d§u.
V½ dö 2.15
1 2 3
|A| = 2 1 3 = 1.1.9 + 2.3.7 + 3.2.8 − 3.1.7 − 2.2.9 − 1.3.8 = 18
7 8 9
T½nh ch§t 3
N¸u nh¥n mët h ng (ho°c mët cët) cõa ành thùc vîi mët sè thüc k th¼
ành thùc â ÷ñc nh¥n vîi k.
T½nh ch§t 3
N¸u nh¥n mët h ng (ho°c mët cët) cõa ành thùc vîi mët sè thüc k th¼
ành thùc â ÷ñc nh¥n vîi k.
V½ dö 2.16
ành thùc : 13 24 = −2
Nh¥n t§t c£ c¡c ph¦n tû cõa h ng 1 vîi sè thüc 2 ta ÷ñc ành thùc :
2.1 2.2
= −4 = 2.(−2)
3 4
T½nh ch§t 3
N¸u nh¥n mët h ng (ho°c mët cët) cõa ành thùc vîi mët sè thüc k th¼
ành thùc â ÷ñc nh¥n vîi k.
V½ dö 2.16
ành thùc : 13 24 = −2
Nh¥n t§t c£ c¡c ph¦n tû cõa h ng 1 vîi sè thüc 2 ta ÷ñc ành thùc :
2.1 2.2
= −4 = 2.(−2)
3 4
H» qu£ 2.2
N¸u mët ành thùc câ mët h ng (ho°c mët cët) câ thøa sè chung th¼ ta
câ thº ÷a thøa sè chung â ra ngo i d§u cõa ành thùc.
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 30 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.2.2. C¡c t½nh ch§t cõa ành thùc
T½nh ch§t 4
N¸u t§t c£ c¡c ph¦n tû cõa mët h ng (hay mët cët) câ d¤ng têng cõa hai
sè h¤ng th¼ ành thùc câ thº ph¥n t½ch th nh têng cõa hai ành thùc.
T½nh ch§t 4
N¸u t§t c£ c¡c ph¦n tû cõa mët h ng (hay mët cët) câ d¤ng têng cõa hai
sè h¤ng th¼ ành thùc câ thº ph¥n t½ch th nh têng cõa hai ành thùc.
V½ dö 2.17
sin α sin β + sin γ sin α sin β sin α sin γ
= +
cos α cos β + cos γ cos α cos β cos α cos γ
T½nh ch§t 5
T½nh ành thùc b¬ng c¡ch khai triºn Laplace theo mët h ng ho°c mët cët.
T½nh ch§t 5
T½nh ành thùc b¬ng c¡ch khai triºn Laplace theo mët h ng ho°c mët cët.
Khai triºn Laplace theo h ng thù i :
|A| = (−1)i+1 ai1 |Mi1 | + (−1)i+2 ai2 |Mi2 | + · · · + (−1)i+n ain |Min |
T½nh ch§t 5
T½nh ành thùc b¬ng c¡ch khai triºn Laplace theo mët h ng ho°c mët cët.
Khai triºn Laplace theo h ng thù i :
|A| = (−1)i+1 ai1 |Mi1 | + (−1)i+2 ai2 |Mi2 | + · · · + (−1)i+n ain |Min |
V½ dö 2.18
2 3 1
2 1
|A| = 0 3 0 = (−1)2+2 .3.|M22 | = 3. = 15
1 3
1 1 3
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 32 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.2.2. C¡c t½nh ch§t cõa ành thùc
T½nh ch§t 6
N¸u mët ành thùc câ hai h ng (hay hai cët) b¬ng nhau th¼ ành thùc â
b¬ng 0.
T½nh ch§t 6
N¸u mët ành thùc câ hai h ng (hay hai cët) b¬ng nhau th¼ ành thùc â
b¬ng 0.
V½ dö 2.19
1 2 3
1 2 3 =0
−5 −6 −7
T½nh ch§t 7
N¸u mët ành thùc câ mët h ng (hay mët cët) l tê hñp tuy¸n t½nh cõa
c¡c h ng kh¡c (hay cõa c¡c cët kh¡c) th¼ ành thùc â b¬ng khæng.
T½nh ch§t 7
N¸u mët ành thùc câ mët h ng (hay mët cët) l tê hñp tuy¸n t½nh cõa
c¡c h ng kh¡c (hay cõa c¡c cët kh¡c) th¼ ành thùc â b¬ng khæng.
V½ dö 2.20
1 2 3
4 5 6 = 0, v¼ h ng 3 = - 2. h ng 1 + h ng 2.
2 1 0
T½nh ch§t 8
N¸u mët ành thùc câ mët h ng (hay mët cët) to n l sè 0 th¼ ành thùc
â b¬ng khæng.
T½nh ch§t 8
N¸u mët ành thùc câ mët h ng (hay mët cët) to n l sè 0 th¼ ành thùc
â b¬ng khæng.
V½ dö 2.21
0 0 0
−1 −2 −3 = 0
2 3 4
T½nh ch§t 9
N¸u cëng bëi k cõa mët h ng (mët cët) v o mët h ng kh¡c (cët kh¡c)
cõa mët ành thùc th¼ gi¡ trà cõa ành thùc â khæng êi.
T½nh ch§t 9
N¸u cëng bëi k cõa mët h ng (mët cët) v o mët h ng kh¡c (cët kh¡c)
cõa mët ành thùc th¼ gi¡ trà cõa ành thùc â khæng êi.
V½ dö 2.22
2 1 3 2 1 3 2 1 3
4 5 7 = 4 + (−2)2 5 + (−2)1 7 + (−2)3 = 0 3 1
6 1 5 6 1 5 6 1 5
T½nh ch§t 10
det(AB) = det(A). det(B); A, B ∈ Mn .
T½nh ch§t 10
det(AB) = det(A). det(B); A, B ∈ Mn .
V½ dö 2.23
1 2
A= ⇒ det(A) = −2
3 4
5 6
B= ⇒ det(B) = −2
7 8
1 2 5 6 19 22
A.B = = ⇒ det(AB) = 4 = det(A). det(B)
3 4 7 8 43 50
T½nh ch§t 11
C¡c ành thùc cõa ma trªn tam gi¡c b¬ng t½ch cõa t§t c£ c¡c ph¦n tû
ch²o.
T½nh ch§t 11
C¡c ành thùc cõa ma trªn tam gi¡c b¬ng t½ch cõa t§t c£ c¡c ph¦n tû
ch²o.
V½ dö 2.24
2 1 3
0 3 7 = 2.3.5 = 30
0 0 5
V½ dö 2.25
0 1 5 3 −6 9 1 −2 3
êi chéh1 ,h2 h1 /3
|A| = 3 −6 9 = − 0 1 5 = −3 0 1 5
2 6 1 2 6 1 2 6 1
1 −2 3 1 −2 3
−2.h1 +h3 −10.h2 +h3
= −3 0 1 5 = −3 0 1 5
0 10 −5 0 0 −55
= −3.1.1.(−55) = 165
th¼ ta nâi ma trªn A kh£ £o v gåi B l ma trªn nghàch £o cõa A, kþ
hi»u B = A−1 .
AA−1 = A−1 A = I.
th¼ ta nâi ma trªn A kh£ £o v gåi B l ma trªn nghàch £o cõa A, kþ
hi»u B = A−1 .
AA−1 = A−1 A = I.
ành lþ 2.1
(Sü duy nh§t cõa ma trªn nghàch £o)
Ma trªn nghàch £o A−1 cõa ma trªn A n¸u tçn t¤i l duy nh§t.
Trong â, ph¦n tû a∗ij l phö ¤i sè cõa ph¦n tû aij v ÷ñc t½nh bði :
a∗ij = (−1)i+j det(Mij )
V½ dö 2.26
1 2 3
T¼m ma trªn nghàch £o A−1 cõa ma trªn A = 2 5 3
1 0 8
V½ dö 2.26
1 2 3
T¼m ma trªn nghàch £o A−1 cõa ma trªn A = 2 5 3
1 0 8
Líi gi£i :
+ det(A) = −1 6= 0. : Tçn t¤i duy nh§t ma trªn nghàch £o A−1 .
+ A−1 = −1.A∗ , ta c¦n t¼m ma trªn A∗ .
5 3
a∗11 = (−1)1+1 det(M11 ) = = 40
0 8
T÷ìng tü, ta câ c¡c ph¦n tû cõa ma trªn A∗ nh÷ sau :
a∗12 = −13, a∗13 = −5, a∗21 = −16, a∗22 = 5, a∗23 = 2
V½ dö 2.26
40 −16 −9
A∗ = −13 5 3
−5 2 1
Vªy :
40 −16 −9 −40 16 9
A−1 = −1. −13 5 3 = 13 −5 −3
−5 2 1 5 −2 −1
Quy tc :
1) Vi¸t ma trªn ìn và (còng c§p vîi ma trªn A) b¶n ph£i ma trªn A
nh÷ sau [A|I].
2) Dòng c¡c ph²p biºn êi sì c§p v· h ng ÷a ma trªn A v· ma trªn
ìn và, t¡c ëng çng thíi c¡c ph²p biºn êi sì c§p v o khèi cët
chùa ma trªn I . Khi khèi cët chùa ma trªn A xu§t hi»n ma trªn ìn
và th¼ khèi cët cán l¤i s³ xu§t hi»n ma trªn nghàch £o A−1 .
V½ dö 2.27
1 2 3
T¼m ma trªn nghàch £o A−1 cõa ma trªn A = 2 5 3
1 0 8
V½ dö 2.27
1 2 3
T¼m ma trªn nghàch £o A−1 cõa ma trªn A = 2 5 3
1 0 8
Líi gi£i :
1 2 3 1 0 0 h1
2 5 3 0 1 0 h2
1 0 8 0 0 1 h3
1 2 3 1 0 0
⇔ 0 1 −3 −2 1 0 −2h1 + h2
0 −2 5 −1 0 1 −h1 + h3
1 2 3 1 0 0
⇔ 0 1 −3 −2 1 0
0 0 −1 −5 2 1 −2h2 + h3
V½ dö 2.27
1 2 3 1 0 0
⇔ 0 1 −3 −2 1 0
0 0 1 5 −2 −1 −h3
1 2 0 −14 6 3 −3h3 + h1
⇔ 0 1 0 13 −5 −3 3h3 + h2
0 0 1 5 −2 −1
1 0 0 −40 16 9 −2h2 + h1
⇔ 0 1 0 13 −5 −3
0 0 1 5 −2 −1
Vªy
−40 16 9
A−1 = 13 −5 −3
5 −2 −1
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 47 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.3.2. C¡c ph÷ìng ph¡p t¼m ma trªn nghàch £o
ành lþ 2.3
(Ma trªn nghàch £o cõa t½ch hai ma trªn)
Cho A, B ∈ Mn l hai ma trªn kh£ £o. Khi â, AB công kh£ £o v
(AB)−1 = B −1 A−1
ành lþ 2.3
(Ma trªn nghàch £o cõa t½ch hai ma trªn)
Cho A, B ∈ Mn l hai ma trªn kh£ £o. Khi â, AB công kh£ £o v
(AB)−1 = B −1 A−1
ành lþ 2.4
N¸u A ∈ Mn kh£ £o v câ nghàch £o A−1 th¼ :
A−1 kh£ £o v (A−1 )−1 = A
Am kh£ £o v
(Am )−1 = (A−1 )m , m ∈ N∗
∀k 6= 0 th¼ kA kh£ £o v
1 −1
(kA)−1 = A
k
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 48 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.3.3. Ùng döng cõa ma trªn nghàch £o
Ph÷ìng ph¡p n y ch¿ ¡p döng ÷ñc èi vîi h» gçm câ n ph÷ìng tr¼nh, n
©n v ph÷ìng tr¼nh ma trªn câ ma trªn h» sè kh£ £o.
AX = B ⇔ A−1 AX = A−1 B ⇔ IX = A−1 B ⇔ X = A−1 B
XA = B ⇔ XAA−1 = BA−1 ⇔ XI = BA−1 ⇔ X = BA−1
V½ dö 2.30
−1 0 0 1
0 1 7 2
l ma trªn bªc thang.
0 0
B= 3 1
0 0 0 0
0 0 0 0
2 −6 9 3 0
−8
khæng l ma trªn bªc thang.
0 3 1 4
D=
0 0 0 5 −1
0 4 0 0 0
V½ dö 2.30
−1 0 0 1
0 1 7 2
l ma trªn bªc thang.
0 0
B= 3 1
0 0 0 0
0 0 0 0
2 −6 9 3 0
−8
khæng l ma trªn bªc thang.
0 3 1 4
D=
0 0 0 5 −1
0 4 0 0 0
1) Sû döng c¡c ph²p bi¸n êi sì c§p ÷a ma trªn A v· d¤ng ma trªn
bªc thang.
2) ¸m sè h ng kh¡c khæng cõa ma trªn bªc thang t÷ìng ùng vîi ma
trªn A, â công ch½nh l h¤ng cõa ma trªn A.
1) Sû döng c¡c ph²p bi¸n êi sì c§p ÷a ma trªn A v· d¤ng ma trªn
bªc thang.
2) ¸m sè h ng kh¡c khæng cõa ma trªn bªc thang t÷ìng ùng vîi ma
trªn A, â công ch½nh l h¤ng cõa ma trªn A.
Chó þ 2.4
Trong vi»c t¼m h¤ng cõa mët ma trªn, câ thº thüc hi»n ÷ñc c£ c¡c ph²p
bi¸n êi sì c§p v· h ng v bi¸n êi sì c§p v· cët cõa ma trªn â.
V½ dö 2.31
T¼m h¤ng cõa ma trªn
1 −3 4 2
A= 2 1 1 4
−1 −2 1 −2
V½ dö 2.31
T¼m h¤ng cõa ma trªn
1 −3 4 2
A= 2 1 1 4
−1 −2 1 −2
Trong â :
l c¡c ©n sè, bë (c1 ; c2 ; · · · ; cn ) thäa m¢n h» ph÷ìng
x1 ; x2 ; · · · ; xn
tr¼nh ÷ñc gåi l nghi»m cõa h» ph÷ìng tr¼nh
aij l h» sè ð ph÷ìng tr¼nh thù i cõa ©n xj
bi l v¸ ph£i cõa ph÷ìng tr¼nh thù i
Khi m = n, h» (2.1) l h» vuæng câ n ph÷ìng tr¼nh v n ©n sè
Khi bi = 0 ∀i = 1; 2; · · · ; m, h» (2.1) ÷ñc gåi l h» ph÷ìng tr¼nh
tuy¸n t½nh thu¦n nh§t
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 56 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.5.1. D¤ng têng qu¡t cõa mët h» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh
b
m
x1
x2
Ma trªn x = . = x1 gåi l cõa h».
t
ma trªn ©n
..
x2 · · · xn
xn
ành lþ 2.7
(ành lþ Kronecker-Capelli)
H» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh (2.1) câ nghi»m khi v ch¿ khi r(A) = r(A).
ành lþ 2.7
(ành lþ Kronecker-Capelli)
H» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh (2.1) câ nghi»m khi v ch¿ khi r(A) = r(A).
V½ dö 2.32
x1 + 2x2 − x3 = 2
−x2 + x3 = 0
−x2 + x3 = 4
Ta câ ma trªn mð rëng
1 2 −1 2 1 2 −1 2
A = 0 −1 1 0 ⇔ 0 −1 1 0
0 −1 1 4 0 0 0 4
V½ dö 2.33
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh :
2x1 + 3x2 + 4x3 = 1
x1 − 2x2 + 3x3 = 2
3x1 + x2 − x3 = 3
V½ dö 2.33
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh :
2x1 + 3x2 + 4x3 = 1
x1 − 2x2 + 3x3 = 2
3x1 + x2 − x3 = 3
Líi gi£i : Ta câ :
2 3 4 1
A = 1 −2 3 , b = 2
3 1 −1 3
V½ dö 2.33
Ta l¤i câ :
1 3 4 2 1 4
det(A1 ) = 2 −2 3 = 64, det(A2 ) = 1 2 3 = −24,
3 1 −1 3 3 −1
2 3 1
det(A3 ) = 1 −2 2 = 0.
3 1 3
Vªy, theo ành lþ Cramer nghi»m cõa h» ph÷ìng tr¼nh l :
det(A1 ) 64 8
x1 = = =
det(A) 56 7
det(A2 ) 24
x2 = det(A) = − 56 = − 37
det(A3 )
x3 =
=0
det(A)
X²t h» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh têng qu¡t (2.1). C¡c b÷îc gi£i h» (2.1)
nh÷ sau :
1) Vi¸t ma trªn mð rëng A cõa h».
2) Sû döng c¡c ph²p bi¸n êi sì c§p (v· h ng) ÷a ma trªn mð rëng A
cõa h» v· d¤ng ma trªn bªc thang.
3) Tø ma trªn bªc thang nhªn ÷ñc lªp h» ph÷ìng tr¼nh mîi t÷ìng
÷ìng vîi h» ¢ cho.
4) Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh mîi tø d÷îi l¶n, rót ra nghi»m cõa h» ph÷ìng
tr¼nh mîi, â công l nghi»m cõa h» ¢ cho.
V½ dö 2.34
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh sau :
3x1 + x2 + x3 = 1
x1 + 3x2 + x3 = 3
x1 + x2 + 3x3 = 9
V½ dö 2.34
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh sau :
3x1 + x2 + x3 = 1
x1 + 3x2 + x3 = 3
x1 + x2 + 3x3 = 9
V½ dö 2.34
Tø â, ta câ h» ph÷ìng tr¼nh mîi :
4
x1 = −
x1 + x2 + 3x3 = 9 5
1
2x2 − 2x3 = −6 ⇔ x2 =
5
−10x3 = −32
x3 = 16
5
V½ dö 2.35
Ma trªn mð rëng A = [A|b] cõa h» ph÷ìng tr¼nh tr¶n l :
1 3 5 −2 3 1 3 5 −2 3
1 5 −9 8 1 0 2 −14 10 −2
A= ⇔
2 7 3 1 5 0 1 −7 5 −1
5 18 4 5 12 0 3 −21 15 −3
1 3 5 −2 3
x1 = 6 − 26x3 + 17x4
0 1 −7 5 −1
⇔
0
⇔ x2 = −1 + 7x3 − 5x4
0 0 0 0
x3 , x4 tòy þ
0 0 0 0 0
Vªy h» ph÷ìng tr¼nh ¢ cho câ væ sè nghi»m câ d¤ng :
(x1 ; x2 ; x3 ; x4 ) = (6−26x3 +17x4 ; −1+7x3 −5x4 ; x3 ; x4 ), vîi x3 , x4 tòy þ.
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 68 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.5.3. C¡c ph÷ìng ph¡p gi£i h» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh
ành lþ 2.9
H» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh thu¦n nh§t (2.5) câ nghi»m khæng t¦m
th÷íng khi v ch¿ khi det(A) = 0.
I SÈ TUYN TNH Ch÷ìng 2. Ma trªn-ành thùc-H» ph÷ìng
H÷ng Y¶n
tr¼nh- 2021
tuy¸n t½nh 69 / 71
2.1. Ma trªn 2.2. ành thùc 2.3. Ma trªn nghàch £o 2.4. H¤ng cõa ma trªn 2.5. H» ph÷ìng tr¼nh tu
2.5.3. C¡c ph÷ìng ph¡p gi£i h» ph÷ìng tr¼nh tuy¸n t½nh
V½ dö 2.36
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh thu¦n nh§t :
x1 + 2x2 + 5x3 = 0
−2x1 + 3x2 + 4x3 = 0
3x1 − 2x2 − x3 = 0
V½ dö 2.36
Gi£i h» ph÷ìng tr¼nh thu¦n nh§t :
x1 + 2x2 + 5x3 = 0
−2x1 + 3x2 + 4x3 = 0
3x1 − 2x2 − x3 = 0
V½ dö 2.36
Tø â ta câ h» mîi t÷ìng ÷ìng vîi h» ¢ cho :
(
x1 + 2x2 + 5x3 = 0
x2 + 2x3 = 0
x1 = −x3
⇔ x2 = −2x3
x3 tòy þ