Professional Documents
Culture Documents
2022
Higiena szpitalna
Działania mikrobiobójcze Profilaktyczne działania sanitarne (metody walki z zakażeniami szpitalnymi):
• stworzenie środowiska medycznego nieprzyjaznego dla namnażania i przetrwania
Antyseptyka, dezynfekcja, sterylizacja – kontrola procesów drobnoustrojów patogennych,
1
20.10.2022
Zwykle wymagają oczyszczenia i wysuszenia dezynfekcja na niskim poziomie Warunki skutecznej dezynfekcji:
• odpowiednie dobranie środka dezynfekującego do materiału, który ma być zdezynfekowany;
• można ją przeprowadzić za pomocą środków fizycznych lub chemicznych
Dezynfekcja
Dezynfekcja termiczna Dezynfekcja termiczna
• Przebiega z wykorzystaniem wody o temp.93⁰C lub pary wodnej o temp. 105-110 ⁰C i
jeżeli jest niemożliwa to:
nadciśnieniu 0.5 atmosfery
• Stosowana jest do odkażania bielizny, naczyń, wyposażenia sanitarnego
Dezynfekcja termiczno-chemiczna (60-650C)
• Szczególnym przypadkiem jest pasteryzacja - proces polegający na jednorazowym
jeżeli jest niemożliwa to: krótkotrwałym podgrzaniu cieczy do temperatury < 100 ⁰C (60-80 ⁰C np. 62⁰C 30 min. lub 71⁰C
przez 16 sekund ) i natychmiastowym oziębieniu do temp. pokojowej
2
20.10.2022
Dezynfekcja Dezynfekcja
Dezynfekcja chemiczna Podział środków dezynfekcyjnych
• To dezynfekcja przy użyciu roztworów preparatów chemicznych o różnych właściwościach • bakteriobójcze B mogą zabić baterie
• Substancje aktywne to: • niszczące prątki gruźlicy Tbc
• związki na bazie chloru (podchloryny)
• grzybobójcze F zdolne do zabicia grzybów
• związki nadtlenowe (nadtlenek wodoru)
• czwartorzędowe związki amoniowe • wirusobójcze V zdolne do inaktywacji wirusów (= zabijania wirusów)
• alkohole – do dezynfekcji twardych powierzchni lub trudno dostępnych
• aldehydy • sporobójcze S zdolne do zabijania spor
• pochodne fenolu
Dezynfekcja Dezynfekcja
Związki chemiczne wykorzystywane w dezynfekcji Związki chemiczne wykorzystywane w dezynfekcji
1. Związki powierzchniowo czynne - niszczą błonę lipidową zaburzając uporządkowanie 2. Związki denaturujące białko:
białek i lipidów • kwasy i zasady, np. kw. benzoesowy, salicylowy, mlekowy
• związki kationowe np. IV -rzędowe związki amoniowe
• metale ciężkie (rtęć, srebro, arsen) - ze względu na swoją toksyczność są stosowane
• związki anionowe np. mydła, kwasy tłuszczowe - ich aktywność skierowana jest \miejscowo (np. azotan srebra)
zwłaszcza przeciwko Gram-dodatnim bakteriom
• związki utleniające np. H2O2
• związki niejonowe
• związki fenolowe (np. Lizol) • związki alkilujące: aldehydy (aldehyd glutarowy, aldehyd mrówkowy)
• heksachlorofen
• alkohole (metanol, etanol, izopropanol) - są stosowane głównie w antyseptyce, 3. Promieniowanie UV - stosowane do eliminacji drobnoustrojów obecnych w powietrzu i
w stężeniu > 40% działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze na powierzchniach
3
20.10.2022
Mikroflora skóry
• To olbrzymia liczba mikroorganizmów (nasza mikroflora to 100 tys. miliardów (100 bilionów)
komórek bakteryjnych) Rodzaj i liczba bakterii zależy od:
• Duże zróżnicowanie gatunkowe • wilgotności,
• pH,
• Bakterie oportunistyczne
• temperatury
• Drobnoustroje patogenne (nosicielstwo)
• stosowanych antybiotyków i kosmetyków o działaniu antybakteryjnym
• istniejących zaburzeń w wydzielaniu gruczołów
• Do mechanizmów chroniących skórę przed inwazją szczepów patogennych należą: • obecnych schorzeń skóry
• substancje antybakteryjne wytwarzane przez florę naturalną, • istniejących chorób ogólnoustrojowych
• lipidy skóry ograniczające wzrost np. Streptococcus spp., • środowiska, np. pobyt w szpitalu, zmiana strefy klimatycznej
• suchość skóry ograniczająca kolonizację G(-) pałeczkami i grzybami Candida. • zjadliwości i przeżywalności na skórze
4
20.10.2022
Mikroflora stała - to drobnoustroje stale występujące i namnażające się na skórze, których nie się. Pojawia się okresowo w zależności od różnych czynników, np. od środowiska gospodarza
można usunąć poprzez zwykłe mycie rąk, tj.:
• gronkowce (głównie Staphylococcus epidermidis - gronkowiec skórny), paciorkowce • Mikroflorę przejściową mogą stanowić:
(Streptococcus spp.) • chorobotwórcze wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty
• maczugowce (Corynebacterium spp.),
• laseczki tlenowe (Bacillus spp.)
• Ich rodzaj i liczba zależy od zanieczyszczenia środowiska, z którym kontaktują się ręce, od
• saprofityczne prątki
• bakterie beztlenowe (Propionibacterium acnes) ewentualnych uszkodzeń skóry, zwiększonej potliwości rąk.
• Acinetobacter spp. - w miejscach wilgotnych
• Mikroflorę przejściową można usunąć za pomocą środków myjących i aseptycznych
• drożdże oraz inne grzyby
Drobnoustroje te zazwyczaj nie wywołują zakażeń, a mają istotne znaczenie w utrzymaniu zdrowia
5
20.10.2022
6
20.10.2022
Badania Omeliańskiego wykazały, że na płytce o powierzchni 100 cm2 osiada po 5 min. tyle
• wrażliwości na promieniowanie UV (barwniki karotenoidwe wytwarzane przez niektóre drobnoustrojów, ile znajduje się w 10 dm3 powietrza
bakterie i drożdże, chronią ich komórki przed promieniami UV, skuteczność działania
promieniowania na drobnoustroje jest odwrotnie proporcjonalna do zapylenia powietrza).
• X = a x 100 / b x c
• Metoda filtrów membranowych
• w którym: • określoną objętość powietrza filtruje się przez specjalne filtry przeznaczone do analizy
• X – liczba drobnoustrojów w 10 dm3 powietrza powietrza
• a – liczba kolonii wyrosłych na płytce • wraz z cząsteczkami stałymi filtry zatrzymują mikroorganizmy. Liczbę mikroorganizmów na
• b – powierzchnia płytki (cm2), filtrze można określić metodą hodowlaną względnie mikroskopową
• c – współczynnik czasu otwarcia płytki: 5 min = 1, 10 min = 2, 15 min = 3 itd.,
• 100 – przelicznik powierzchni płytki na 100 cm2
7
20.10.2022
DZIĘKUJĘ