Gebroken Botten en verbrijzelde schedels

Het leven van een dwerg

Bron: Mordenkaines Tome of Foes.pdf (hoofdstuk 3)

De geschiedenis van de Oude Oorlog tussen Dwergen en Grijze Dwergen is in de kern een tragedie.
Het is het verhaal over onderlinge gevechten een volk uit bitterheid en wrok.

Eens waren de dwergen verenigd in hun aanbidding van de God Moradin, de god die de eerste
dwergen maakte van metaal en vuur. Vandaag de dag is het ras verdeeld in degenen die hem nog
steeds omarmen als hun vader en schepper - en degenen die gezworen hebben om hem van zijn
goddelijke troon te stoten.
Terwijl de dwergen, die loyaal zijn aan Moradin, plezier beleven aan de kunst en sterke
familiebanden hebben, zijn de Grijze Dwergen vreugdeloze, haatdragende wezens die erop uit zijn
om gebouwen te slopen of te veroveren. Het meeste plezier beleven ze aan het overvallen van
dwergenburchten waarbij ze uit zijn naar bloeddorstige gevechten en het stelen van schatten.

Het conflict begon eeuwen geleden, toen de wereld nog nieuw was. Bijna alle dwergen waren meer
dan tevreden het bouwen van huizen in de bergen en heuvels die gevuld waren met erts en andere
kostbaarheden. Ze graafden hierbij niet te ver onder de oppervlakte.
De dwergen van de clan Grijze Dwergen, raakten echter geobsedeerd om dieper in de Onderwereld
te graven. De mijnwerkers van de clan drongen er voortdurend op aan om steeds dieper te graven
omdat er een grote voorraad goud en ijzer zou liggen net onder de plek die de clan al had verkend.
De volgende slag met een pikhouweel, zeiden ze, zouden ze een onvoorstelbare rijkdom kunnen
stuiten.
Deze obsessie schoot wortel en verspreidde zich door de clan. Al snel staakten ze alle andere
activiteiten binnen de gemeenschap. De smederijen werden koud en de tempels voor Moradin
stonden leeg. Elke dwerg die oud genoeg was om een pikhouweel of schop vast te houden werkte
in de mijnen.
De dwergen groeven en hakten onophoudelijk nieuwe tunnels. Hierbij vielen de zwakste dwergen
van uitputting dood neer, maar de rest pauzeerde net lang genoeg om de lijken opzij te duwen
zodat ze verder konden graven.
Alleen de sterkste en meest wilskrachtige individuen van de clan overleefden deze brute campagne.
Het graafwerk werd uiteindelijk gestaakt toen de dwergen in een grot de oorzaak van hun obsessie
vonden. In de grot werden ze opgewacht door een kolonie breinzuigers die klaar stonden om de
clan Grijze Dwergen te onderwerpen. De monsters hadden een psychisch lokmiddel uitgezonden
dat inspeelde op de hebzucht van de dwergen en het nooit eindigende werkschema dat het product
was van hun obsessie. Ze doden bijna alle dwergen. Slechts de beste exemplaren namen ze mee
naar hun slavenverblijven. De Breinzuigers hadden geen moeite om de overgebleven dwergen te
verslaan met hun psionische kracht en zetten de dwergen al snel aan het werk.
De dwergen bleken bekwame slaven te zijn, maar de leider van de Breinzuigers zag nog een ander
soort nut in hen. De hoge aangeboren constitutie maakten de dwergen tot geschikte proefpersonen
voor een verscheidenheid aan gruwelijke experimenten om de effecten van schadelijke stoffen
zoals vergif te onderzoeken. Generaties van psychische en fysieke veranderingen muteerden de
gevangenen in wezens met speciale krachten.
Na verloop van tijd ontstond er een leider onder de tot slaaf gemaakte dwergen. Hij heette Harbek
Goudhamer en sloot een overeenkomst met Asmodeus. Hij beloofde de hulp van de Grijze Dwergen
clan tegen Lolth's ambities in de Onderwereld. Met de hulp van Asmodeus overwonnen de dwergen
de Breinzuigers tijdens een grote opstand. Eindelijk kon Harbek Goudhamer met zijn clan
terugkeren naar de wereld die ze hadden achtergelaten.

VREUGDE OF VERDRIET
Toen Harbek Goudhamer en zijn volk terugkeerden naar de dwergen van de bovenwereld, waren
ze geschokt door de vijandigheid waarmee ze te maken kregen. Harbek Goudhamer ontdekte al
snel dat de priesters van Moradin de verloren clan al lang geleden tot ketters hadden bestempel. Er
werd alleen nog maar over de Grijze Dwergen gesproken als het ging om een wijze les om te laten
zien wat er kon gebeuren als dwergen zich afkeerden van Moradin.
Toen Harbek Goudhamer protesteerde tegen deze behandeling, hielden de priesters vol dat
Moradin voortekenen en waarschuwingen naar de verloren dwergen had gestuurd, maar dat daar
niet naar was geluisterd. Afgezanten van de andere clans hadden het bolwerk van clan Grijze
Dwergen
Onderzocht maar geen bewijs gevonden van een invasie, pest of andere rampspoed. Erger nog, de
tempels van Moradin waren onverzorgd achtergelaten. Alleen luiheid, hebzucht en minachting voor
Moradin kon het gedrag van de clan verklaren.
Als antwoord hierop probeerde Harbek Goudhamer uit te leggen dat zijn volk in de val gelokt was
door de Breinzuigers, maar zijn beweringen waren aan dovemansoren gericht. Dus had de
verstoten clan geen andere keuze dan terug tekeren naar de Onderwereld.
Daar richtte Harbek Goudhamer zijn woede op Moradin. Deze zogenaamde vader had een oogje
dichtgeknepen toen de Grijze Dwergen in de val van de Breinzuigers waren gelopen en vervolgens
had Moradin niets gedaan terwijl de clan leed onder onuitsprekelijke mishandelingen. Harbek
Goudhamer en zijn volgelingen zwoeren dat ze niet zouden rusten voor de Moradin, de God van de
dwergen, dood zou zijn en Harbek Goudhamer op zijn troon zou zitten.
Natuurlijk, door de uitspraak dat ze Moradin wilden vernietigen, riepen Harbek Goudhamer en zijn
clan op tot een oorlog tussen de Grijze Dwergen en de andere dwergen in de wereld. Sinds die tijd
is de vijandschap tussen de Grijze Dwergen en de andere Dwergen nooit verminderd en zijn de
Dwergen steeds op hun hoede als het gaat om de Grijze Dwergen.

CONFLICT ZONDER EINDE

Slechts weinigen met uitzondering van de dwergen en de Grijze Dwergen begrijpen of zien de ware
omvang en intensiteit van de gevechten tussen deze twee rassen. Op een grote schaal lijkt het
conflict een grote uitputtingsslag waarbij beide partijen winnen of verliezen zonder veel
grondgebied te verliezen als gevolg van de strijd. Maar op persoonlijke schaal zijn de gevechten
wreed en kennen ze geen genade.

De Grijze Dwergen voeren een hardnekkige guerrillaoorlog die bestaat uit plotselinge brute
overvallen op geïsoleerde dwergen nederzettingen. De Grijze Dwergen beginnen zo’n aanval vaak
door zich eerst in te graven in een dwergennederzetting en dan plotseling tevoorschijn komen.
Hierbij gaan ze over tot een wrede aanval waarbij weinigen de overval overleven. Als het doel
beroving is in plaats van moord, dan kan een Grijze Dwergen oorlogsgroep wekenlang stiekem
graven in de hoop toegang tot de grot met schatten te krijgen en zo de rijkdommen van een clan
onder hun neus vandaan te stelen.

Van hun kant staan voor dwergen veiligheid en verdediging bovenaan hun prioriteitenlijst, in het
besef dat er weinig te winnen valt bij een grootschalige aanval tegen de Grijze Dwergen. Ze
beschermen actief hun bolwerken, letten goed op tekenen van tunnels en - dwergen trots als ze
zijn - sturen van tijd tot tijd groepjes krijgers uit om represailles te nemen tegen kampen en forten
van de Grijze Dwergen. Naast deze zeldzame offensieve aanvallen sturen de dwergen soms kleine
groepen verkenners de onderwereld in om meer te weten te komen over de activiteiten van de
Grijze Dwergen of om gestolen schatten terug te vinden als ze dit kunnen doen zonder al te veel de
aandacht te trekken.
Deze eeuwige vijandschap tussen Grijze Dwergen en dwergen neemt niet alle aandacht van een
van beide partijen in beslag. Beide partijen hebben andere zorgen en behoeften die veel van hun
tijd en aandacht opeisen.
Tegelijkertijd duurt deze nooit eindigende staat van oorlog eeuwig voort. Elke dwerg weet dat een
toevallige ontmoeting met een Grijze Dwerg fataal kan zijn, en elke Grijze Dwerg zou niets liever
willen dan zo’n kans op een toevallige ontmoeting willen krijgen.

Voor de dwergen is Moradin de Schepper. Met zijn uitstekende vaardigheden heeft hij de eerste
dwergen gemaakt en hen uitgerust met een meedogenloze doelgerichtheid. Dwergen zijn gedreven
om hun eigen ambachtelijke vaardigheden toe te passen op de ruwe materialen om hen heen
om zo de schoonheid die die in hen schuilt te ontsluiten.
Moradin wordt ook aanbeden als de Grote Vader, als erkenning van zijn rol als stamvader van het
dwergenras. Ook in dit opzicht wordt hij niet alleen geëerd voor de geboorte van de dwergen, maar
ook voor het koesteren van een diepe waardering voor de dwergenclans en de familie. Hij laat zien
hoe dwergenouders hun kinderen moeten opvoeden, door hen de drang bij te brengen om niet aan
zichzelf te denken, maar ook om bij te dragen aan het succes van de grotere groep, de clan.
Moradin voor alle dwergen zorgt zoals alle dwergen in een clan voor elkaar zorgen.

Dwerg handwerkslieden verzorgen de vruchten van hun arbeid met dezelfde liefde als leden van
andere rassen zorgen voor hun kinderen. De werken van een dwerg zijn gemaakt om eeuwen mee
te gaan, De dwergen beschouwen ze als hun nalatenschap aan de wereld lang nadat ze er niet
meer zijn. Elk voorwerp dat een dwerg maakt, ziet hij als een mijlpaal op het pad naar perfectie.
Een volgende stap in de richting van het beheersen een techniek. Al zijn werken samen vormen de
fysieke weergave van de prestaties van een dwerg.
Een dwerg die een goed en vruchtbaar leven heeft geleid, laat een rijke erfenis van
wonderbaarlijke goederen achter: glimmende metalen bekers, met edelstenen ingelegde stenen
beelden, wandtapijten gemaakt van ertsen en mineralen, fijn geslepen wapens. Het eindresultaat
van elke andere inspanning verrijkt de maker terwijl het hulde brengt aan de Schepper.
Dwergen bewaken hun persoonlijke creaties met de waakzaamheid en wreedheid van een draak
die een schat beschermt. Zulke bescherming is vaak niet nodig in het gezelschap van vrienden en
familie, maar net zoals een ouder een kind niet zonder toezicht achterlaat, maakt een dwerg geen
voorwerp zonder te voorkomen dat het beschermd wordt tegen diefstal (of erger).
Een dwerg die een voorwerp verliest door diefstal probeert het voorwerp terug te krijgen of zoekt
wraak tegen de dieven met dezelfde woede die ouders richten tegen degenen die hun kind hebben
ontvoerd.
Aan de andere kant is het schenken door een dwerg van een persoonlijk voorwerp aan iemand
anders een diepe uitdrukking van toewijding, liefde en vertrouwen. Van de ontvanger van de gift
wordt verwacht dat deze het voorwerp met dezelfde zorgvuldige rentmeesterschap beheert en het
nooit in de handen van een vijand laat vallen. En als dit al gebeurt, dat hij kosten noch moeite
spaart om het gestolen voorwerp terug te krijgen.

CLAN
De clan is de basiseenheid van de dwergenmaatschappij, een uitgebreide familie die samenwoont.
Alles wat een dwerg doet in het leven is gewijd aan het verbeteren of helpen van de clan.
De clan brengt veiligheid en stabiliteit voor de leden en meer glorie voor de groep.
De belangrijkste clanleden voor een dwerg zijn de leden van de directe familie, omdat de
instinctieve band tussen ouder en kind sterker is dan de band tussen niet-verwante clanleden.
Toch is het onderscheid zo klein dat het niet opvalt voor buitenstaanders - dwergen zullen
ontberingen doorstaan of hun leven geven voor hun clangenoten, ongeacht of het wel of niet
bloedverwanten zijn. Het is deze grote toewijding voor de clan, die de clan bij elkaar houdt.

DE GROOTSTE NALATENSCHAP
Het leven van een dwerg draait om het doen van goed werk en het nalaten van een passende
nalatenschap aan de clan na hun dood.
Een erfenis wordt niet alleen uitgedrukt in voorwerpen maar ook in nakomelingen. Dwergen die
ouders worden, beschouwen hun kinderen als de grootste erfenis die ze de clan kunnen nalaten. Ze
voeden hun kinderen met dezelfde zorg en aandacht op als die ze geven aan de voorwerpen die ze
maken. De directe afstammelingen - geliefde zonen, dochters en kleinkinderen-zijn vaak degenen
die de levenloze werken erven die hun voorouder achterlaat.
Het huwelijk is een heilig ritueel onder de dwergen, dat zeer serieus wordt genomen omdat het
betekent dat twee kinderen verhuizen om een nieuw gezin in de clan te stichten.
De getroffen families voelen het als een verlies dat wordt geheeld kan worden als er een nieuw
dwergenkind ter wereld komt - een gebeurtenis die groots gevierd moet worden.
Weinig dwergen ontwikkelen romantische gevoelens voor hun echtgenoten, tenminste niet op de
manier waarop andere rassen dat doen. Ze zien hun echtgenoten als medewerkers en
medescheppers, hun ouders als gerespecteerde experts die gehoorzaamd moeten worden en hun
kinderen als hun meest dierbare creaties. De emotie die aan al deze gevoelens ten grondslag ligt is
misschien geen liefde, zoals anderen het zouden noemen, maar het is net zo intens.

ROLLEN IN DE CLAN
Elke clan roept zijn leden op om drie hoofdrollen te vervullen. Deze hoofdrollen dragen elk bij aan
het welzijn van de groep.
Ten eerste ondersteunen veel dwergen de clan door te werken aan een
een bezigheid die de gemeenschap in stand houdt - bijvoorbeeld bier brouwen, gewassen
verzorgen en voedsel bereiden. Niet iedereen kan een meester-ambachtsman of een waakzame
krijger zijn.
De clan heeft een breed scala aan werkkrachten en talenten nodig om aan alle behoeften van de
groep te voldoen.
De tweede hoofdrol wordt vervuld door een even groot aantal dwergen dat zich bezighoudt met het
vervaardigen van voorwerpen en andere creaties en het vervullen van bijbehorende taken zoals het
smelten van metalen, het slijpen van edelstenen, beeldhouwen enzovoort. Deze ambachtslieden
zijn verantwoordelijk voor het maken van de voorwerpen die de clan helpen om zijn bolwerk te
beschermen.
De derde functie wordt uitgevoerd door degenen die navigeren tussen het bolwerk van de clan en
de chaotische wezens uit de buitenwereld. Deze dwergen zijn kooplieden, krijgers en gezanten, die
de dwergen moeten vertegenwoordigen in de omgang met andere rassen. Ze vormen een soort
van buffer tussen de clan en de potentiële bedreigingen van wezens en gemeenschappen in de
buurt van het dwergenbolwerk.
Een dwerg die een bepaalde rol krijgt toegewezen, heeft jaren nodig om deze te beheersen. Een
wapensmid gaat als handarbeider aan de slag in de smederij. Als handarbeider gaat hij eerst aan
de slag om erts uit de mijnen te halen en leert hij hoe hij gereedschap moet repareren. In de
mijnen leert hij karren duwen en leert hoe je de beste ertsmonsters uit een ertsader haalt.
Langzaam maar zeker beheerst een dwerg elk aspect van een taak of beroep van begin tot eind.

LEIDERSCHAP EN REGERING
Een clan wordt geleid door een koning of een koningin die aan het hoofd staat van een adellijke
familie. De leden van deze families claimen directe afstammelingen te zijn van de eerste dwergen
die door Moradin gemaakt zijn. Voor deze dwergen is leiderschap een ambacht zoals elke andere
activiteit. Een activiteit, waarvoor zorgvuldige oefening en constante aandacht voor details nodig is
om de beste, meest bevredigende resultaten te behalen.
Jonge edelen gaan een tijdje in de leer bij meesters van elk beroep in de clan. Deze periode van
werk en opleiding heeft twee belangrijke voordelen. Ten eerste maakt de jonge edelman kennis
met elk onderdeel van de werking van de clan en ontstaan er persoonlijke banden tussen de jonge
edelmannen en elke groep in de samenleving van de clan.
Tegen de tijd dat een edelman een leiderschapsrol op zich neemt, heeft de edelman een duidelijk
overzicht van alle onderlinge relaties in de clan en heeft hij vriendschappen gesloten met mensen
uit alle hoeken van het spectrum van rollen binnen de clan.
Nog belangrijker is dat het gedrag van een jonge edelman tijdens het uitvoeren van verschillende
taken de oudere edelen de kans geeft om het karakter van de jongere te beoordelen. Idealiter
toont een edelman die het leiderschap van een clan op zich neemt een gelijkmatig
temperament en affiniteit met de belangrijkste functies van de clan.
Een edelman die graag vecht, kan minister van oorlog of generaal worden, terwijl iemand die van
smeden houdt een opzichter over het werk van de ambachtslieden kan worden.

ÉÉN VOOR ALLEN: HET STERKSTE BOLWERK

Elke dwergenclan heeft een bolwerk, meestal een reeks kamers uitgegraven onder een berg of in
een heuvel. De vesting is een toevluchtsoord voor de chaos van de buitenwereld waar de dwergen
in vrede kunnen werken. De eerste zorg van elk bolwerk is verdediging, maar oudere en
welvarendere bolwerken kunnen uitgroeien tot wonderbaarlijke ondergrondse steden die gevuld
zijn met generaties dwergenkunst.
Ongeacht de grootte en status van een clan, is het bolwerk een stenen personificatie van de clan
zelf- wat goed is voor de clan is goed voor de vesting en vice versa. Als een bolwerk van binnenuit
faalt, of het slachtoffer wordt van krachten van buitenaf, is dat vaak de doodsteek voor de clan.

EEN LEVEND MONUMENT

De metselaars en steenhouwers in een clan beschouwen het bolwerk als hun grootste werk. In een
typische vesting buigen stenen bruggen zich over kloven waarvan de oppervlakken versierd zijn
met fijn houtsnijwerk en ingewikkelde patronen.
De grote stenen deuren die naar buiten leiden zijn bestand tegen een stormram, maar glijden open
door de aanraking van een kind als ze worden ontgrendeld. Terwijl sommige andere rassen
standbeelden oprichten of speciale bouwwerken bouwen om hun helden te eren of gedenkwaardige
gebeurtenissen te herdenken, leven en werken de dwergen met hun grootste gedenkteken.
Het bolwerk van een clan bevat het verslag van zijn geschiedenis en prestaties. Een werk dat een
buitenstaander ziet als als "slechts" ingewikkeld steenhouwwerk, kan in werkelijkheid een
zorgvuldig gecomponeerd verslag van daden, gebeurtenissen en belangrijke personen zijn.
Dwergen combineren hun runen tot patronen, tonen geschiedenissen in afbeeldingen met
schijnbaar niet met elkaar verbonden muurschilderingen en afbeeldingen, en laten anderszins de
erfenis van hun clan verborgen in het volle zicht.
Het verhaal van de clan is bedoeld om gewaardeerd te worden door clanleden en collega-dwergen,
niet door de weinige buitenstaanders die in het bolwerk worden toegelaten.

EILAND VAN STABILITEIT

Een goed gebouwde vesting is een gemakkelijk te beheren, rustige omgeving waar dwergen zich
richten op het grootbrengen van hun gezinnen en het uitoefenen van hun vak. Sinds het begin
van hun bestaan hebben dwergen hun bolwerken om verschillende redenen ondergronds
uitgehouwen.
Hun ongeëvenaarde bekwaamheid in mijnbouw en steenbewerking maakt hen ideale kandidaten
om het ondergrondse rijk te gebruiken als woonruimte en gezien hun kijk op de rest van de wereld,
zouden de dwergen het niet anders willen.
De afgelegen ligging van het bolwerk isoleert de dwergen van de grillen van de politiek en andere
vormen van onrust in de buitenwereld. Ondergronds hoeven ze zich niet druk te maken over het
wisselen van de seizoenen, of zich zelfs maar bezig te houden met de dagelijkse variaties in het
weer. Elke dag in het bolwerk is hetzelfde als elke andere dag. De activiteiten van de clan worden
bepaald door een vast schema waarbij elk lid dagelijks tijd heeft voor werk, familie en persoonlijke
verrijking. De smederijen mogen nooit koud worden en in de mijnen rond de vesting wordt elk uur
van de dag gewerkt.
.

MOOI VAN BINNEN

Dwergen zijn zich er terdege van bewust dat hun reputatie als bekwame mijnwerkers en
ambachtslieden van prachtige kunstwerken. Dat maakt elke vesting bij uitstek een doelwit voor
dieven en overvallers. Daarom bestaat de ingang van een bolwerk niet uit een prachtig voorbeeld
van dwergen beeldhouwwerk. De buitenste grenzen van een van een clan zijn eenvoudig en
functioneel, minimaal of helemaal niet gedecoreerd om bezoekers en passanten in de buurt geen
reden om te vermoeden wat er in de diepere kamers ligt. Van wat ze zien, is een dwergenbolwerk
goed gebouwd maar sober.
De grootste schatten die door een clan zijn gemaakt, liggen verborgen in de binnenste kamers van
het bolwerk, achter geheime deuren in gebieden die uitsluitend toegankelijk zijn voor clanleden,
maar verboden voor alle buitenstaanders. Zelfs dwergen van andere clans krijgen alleen toegang
tot zo'n plek nadat ze het vertrouwen van hun gastheer hebben verdiend.
Deze binnendistricten overtreffen de stoutste dromen van een dief. In één kamer bedekt goudfolie
het plafond van een immense hal dat zorgvuldig bewerkt is met diamanten die de sterren 's nachts
nabootsen. In een andere kamer worden juwelen gebruikt om wonderlijke muurschilderingen te
maken die vertellen over de grootste daden van de clan. De feestzaal van een clan kan gevuld zijn
met keukengerei en couverts van zilver en goud.

VERDEDIGING KOMT OP DE EERSTE PLAATS

Elke dwerg weet instinctief dat clan en bolwerk onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn - als de
een verloren gaat, mislukt ook de ander ook. Het verdedigen van de bolwerk is een zorg die de
dwergen al vanaf de vroegste stadia van de bouw aanpakken. Ze plannen en bouwen dan met het
doel van veiligheid en zekerheid in hun achterhoofd. En de enige manier waarop een huis echt
veilig zijn, is als het beschermd is tegen indringers.
Dwergen gebruiken verschillende manieren en apparaten om hun verdediging op te zetten. De
bolwerken van veel clans zijn bezaaid met geheime doorgangen die ontworpen zijn om de vijanden
van de dwergen in een hinderlaag te kunnen laten lopen en ze in de rug aan te vallen.
Dwergen maken ook veel gebruik van geheime deuren. door dwergambachtslieden, stenen platen
die zo precies passen in hun openingen dat niemand anders dan een dwerg weet hoe je deur kunt
vindenen openen.
In tegenstelling tot andere rassen die hun territorium bewaken door dingen te maken die indringers
actief afschrikken, gebruiken dwergen zelden pijlvallen, kuilvallen en andere maatregelen die
schade kunnen toebrengen aan clanleden. Ze zien er weinig in om verwondingen te riskeren als
zo'n val niet goed werkt of per ongeluk wordt geactiveerd door een dwerg. Een defensieve
maatregel voldoet niet als het degenen die het moet beschermen niet beschermt.

GOUDDWERGEN (=Hill dwarves)

De verovering van Bhaerynden (=het eerste grote dwergenrijk) door de drow zette de
overlevenden aan tot het stichten van vele aparte buitenposten in zuidelijke landen. In dezelfde
periode werden de drow het slachtoffer van onenigheid, die culmineerde in de instorting van de
grote grot. Aangemoedigd door deze ontwikkeling, keerden legers van Gouddwerge terug om de
drow uit de regio te verdrijven. Op de plek die later zou worden bekend als het Grote Ravijn,
vervormden ze de ondergrondse ravijnen en doorgangen naar hun behoeften en van daaruit
maakten ze kilometerslange tunnels onder de Shaar. Zo ontstond een nieuw rijk uit steen.
Gouddwergen beschouwen zichzelf als de ware hoeders van de dwergencultuur. Meer dan
schilddwergen en heuveldwergen geven ze de voorkeur aan een leven onder de grond. Veel
Gouddwergen leven hun leven zonder ooit de zon te zien schijnen. Omringd door de kunst en
rijkdom die eerdere generaties uit de aarde hebben gehaald, zijn ze gewend om hun fortuin te
achtervolgen, zich te kleden in met juwelen versierde en glinsterende kleding. Gouddwergen die
omgaan met andere rassen (inclusief schild dwergen) zijn vaak achterdochtig, zwijgzaam en
geheimzinnig, en vooral wantrouwend tegenover iedereen die geen uiterlijke tekenen van rijkdom
vertoont.

SCHILDDWERGEN (=Mountain dwarves)

De ambitie die de eerste dwergen ertoe bracht Bhaerynden te verlaten om nieuwe horizonten te
zoeken is nog steeds sterk aanwezig bij de schilddwergen. Gedurende duizenden jaren,
zijn er vele schilddwergenrijken ontstaan, vaak door de grillen van een ondernemend individu dat
besloot om een nieuwe clan op te richten. Maar er zijn ook veel schilddwergen rijken gevallen en
vergeten, met achterlating van wonderlijke monumenten en mysterieuze kerkers.
Hoewel dwergen die een bolwerk bewonen net zo clanachtig en op zichzelf zijn als gouddwergen,
zijn schilddwergen veel meer dan Gouddwergen gewend om in gemeenschappen aan de
oppervlakte te wonen en bondgenootschappen te sluiten met naburige naties. De openheid van de
schilddwergen als volk manifesteert zich ook op persoonlijk niveau.
De individuele schilddwergen zijn veel meer geneigd om te reizen en vrienden te maken met
andere rassen.

DWERGEN AVONTURIERS
Een dwerg die zijn bolwerk verlaat om op avontuur te gaan heeft hiervoor twee redenen. Sommige
dwergen vertrekken met de zegen van de clan om een belangrijke missie te ondernemen. Anderen
vertrekken, al dan niet vrijwillig, omdat ze gewoon niet passen bij de clan.
Als een situatie om zo'n drastische actie vraagt, kiezen de edelen of priesters een of meer
clanleden uit om erop uit te trekken. Deze dwergen worden belast met een specifieke
zoektocht, zoals het terugvinden van een gestolen artefact of het lot ontdekken van een bevriende
clan die verdwenen is.
Ze staan in hoog aanzien bij hun clangenoten, omdat ze hun veilige thuis hebben durven te
verlaten voor de onzekerheid van de bovenwereld. Als hun missie voorbij is, keren ze terug naar
het bolwerk en worden ze als helden onthaald.
Andere dwergen kiezen voor een leven in de buitenwereld omdat ze buitenbeentjes zijn die de
vesting te saai vonden of verschoppelingen zijn die gedwongen werden de clan te verlaten
vanwege crimineel gedrag. Niet alle dwergen worden geboren met hetzelfde sterke
gemeenschapsgevoel. Voor sommigen zijn de strenge regels van de samenleving moeilijk te
accepteren. Zo iemand kan protesteren tegen een gearrangeerd huwelijk of tegen een fout die de
priesters van Moradin hebben gemaakt bij het bepalen van hun roeping. De rest van de clan bekijkt
deze ontevredenen met wantrouwen, en degenen die zich niet willen schikken, worden verbannen.

DWERGEN EN BIER
Dwergen hebben de reputatie dat ze grote hoeveelheden bier drinken. Hoewel drinken een
belangrijke rol speelt in hun cultuur, is het een vergissing om aan te nemen dat dronkenschap
hetzelfde effect op hen heeft als op mensen.
Mensen drinken om te vergeten, terwijl dwergen drinken om zich iets te herinneren. Een dwerg die
diep in zijn beker kijkt, wordt overmand door krachtige, levendige herinneringen aan zijn verleden,
vooral gebeurtenissen die te maken hebben met verloren familie, grote daden of monumentale
mislukkingen.
Als dwergen in een groep drinken, verspreidt dit effect zich onder hen. De clan kan dan vrolijk
zingen over een behaalde triomf als ze terugdenken aan de nederlaag van een draak, of huilen als
een kind als ze terugdenken aan de dood van een geliefde ouder.
In tegenstelling tot clanbijeenkomsten worden dwergen die alleen drinken chagrijnig - als ze
gescheiden zijn van hun clangenoten, kunnen ze niet voorkomen dat ze blijven stilstaan bij nare
herinneringen. Het is verstandig om als eenzame reiziger weg te blijven uit de buurt van een
alleenstaande, dronken dwerg als je deze aantreft in een hoek van de herberg.

MEER INFO
Een van de opvallendste kenmerken van de dwergenmaatschappij is de ongelijkheid in aantallen
mannen versus vrouwen. Twee van de drie dwergen zijn mannelijk bij hun geboorte, en deze
verhouding blijft bestaan naarmate dwergen ouder worden. Het effect dat dit op hen heeft
reikt tot in bijna elk aspect van hun leven. De meeste mannelijke dwergen trouwen niet,
maar wijden hun leven aan carrières als ambachtsman, mijnwerker, avonturier, enzovoort.
Dwergen die wel trouwen worden buitengewoon jaloers en bezitterig ten opzichte van hun
partners, en beperken de vrijheid in ruil voor een leven van toewijding aan elkaar en hun kinderen.
Maar hoewel ruwweg de helft van alle mannelijke dwergen voorbestemd is om door het leven te
gaan als vrijgezellen, lijken ze niet overdreven verdrietig of gefrustreerd. Hun carrières vullen hun
dagelijks leven net zo volledig als de aanwezigheid van een vrouw en lijken hen evenveel
voldoening te geven (vooral in de metaalbewerking en het juweliersvak, om redenen die later
zullen worden gegeven).
Hoe zou een menselijke samenleving omgaan met zo'n overvloed aan mannen? De geschiedenis
onthult dat in tijden als deze, menselijke samenlevingen zich wenden tot oorlogvoering of extreem
geweld om het seksuele onevenwicht weer te normaliseren. Voor dwergen, is een man-vrouw
verhouding van 20 tegen 1 normaal.
Sommige dwergen, zowel mannen als vrouwen, zouden zelfs niet trouwen als ze de kans hadden
kans hadden, zo opgaand zijn ze in hun werk. De grootste helden en heldinnen van het dwergenras
zijn bijna altijd vrijgezel geweest, omdat trouwen het einde betekent van bezigheden van buitenaf,
vooral avonturieren. Voor een getrouwde dwerg om op avontuur te gaan of op een andere manier
veel tijd buitenshuis doorbrengt wordt gezien als het ontlopen van verantwoordelijkheden en een
schandelijke belediging van de andere partner van de laagste orde. In feite zeggen dat de partner
(hij of zij) niet de genegenheid van de ander niet waard is. Veel van dit gevoel wordt veroorzaakt
en versterkt door de in principe wettige goede aard van de dwergenvrouw.
Over het algemeen worden dwergen gezien als bezitterig, eenkennig, met misschien een beperkt
aantal interesses, maar al hun energie in het zoeken naar hun doelen. Dwergen zijn clanish,
meer dan de meeste andere rassen, en weinigen maken er een gewoonte van om veel tijd door te
brengen in het gezelschap van niet-dwergen voor langere perioden.
Er zit een sterk materialistisch trekje in het dwergenkarakter en ze zijn soms notoir jaloers op
wat ze bezitten. Dwergen hebben de neiging hun rijkdom oppotten, geld uitgeven alleen uit om
meer geld te verdienen en zijn zeer waakzaam voor echte en vermoedelijke dieven.
In de dwergengemeenschap is er maar één straf voor zakkenrollers en inbrekers, en dat is de dood
- tenzij, natuurlijk, de dief voor de dwergen werkt tegen iemand anders.
Veel dwergen zijn nogal wraakzuchtig en onthouden vernederingen of beledigingen lang nadat
ze er niet meer toe doen voor anderen. Ze kunnen de kans grijpen om de situatie recht te zetten
als hun vijanden in zelfgenoegzaamheid zijn gesust. Geen wonder dat andere rassen dwergen soms
dwergen meer wantrouwen dan kobolden. Wie weet, vragen ze, wat een dwerg echt van je denkt?
Voor andere intelligente rassen zijn dwergen humorloos, "stug en zwijgzaam" en liefdeloos behalve
een lust naar meer en meer goud. Dat is niet waar; er is veel vreugde in het leven van een dwerg
in dingen als de geboorte van een kind, het het maken van een prachtig juweel, of het smeden en
afwerken van een groot harnas of een weergaloos wapen.
Toch is het waar dat het leven van een typische dwerg voor het grootste deel vol zit met
onophoudelijk zwoegen en werken; het werkethos van de dwergen doet de menselijke opvatting
van hetzelfde concept een lusteloze indruk maakt. Ze betalen een prijs voor deze gedrevenheid
in termen van de vele lijnen die hun gezichten vullen naarmate ze ouder worden. Deze prijs wordt
echter gezien als een ereteken onder dwergen en draagt in zekere zin bij aan hun tevredenheid
met zichzelf. Andere rassen zien het niet altijd zo (vooral de elfen, die het heel erg zouden vinden
om zo'n serieus en hardwerkend leven te leiden). De weinigen die de dwergen wel bewonderen en
hun prestaties publiekelijk verdedigen, zullen hun voorzichtige dankbaarheid, en kunnen op den
duur op de een of andere manier tot "eredwerg" worden gerekend als ze doorgaan met het actief
dwergenzaken blijven steunen en verdedigen.
Interessant genoeg is er een element van humor in het dwergenkarakter, van een aard die
specifiek is voor henzelf.
Altijd als dwergen verantwoordelijk zijn voor de redding van personen van andere rassen, is er
onvermijdelijk humor, onvermijdelijk wat grappen en grollen dat de slachtoffers niet gered hadden
hoeven worden als het dwergen waren geweest, of dat de dwergen niet begrijpen wat er zo erg
was aan de situatie (hoe erg die ook was).
Hoewel twee demonen, een draak en een hele stam orken worden gedood tijdens de verovering,
en de dwergen enorm trots zijn op zichzelf, kunnen ze op een nonchalant wijze tonen tegenover
andere rassen, en het lijkt alsof ze de hele episode behandelen als een licht stoeipartijtje in de
middagzon.
Met dit alles in gedachten begrijp je hoe dwergen over het algemeen zo’n laag charisma's hebben
in de omgang met andere rassen. Maar aan de positieve kant bezitten dwergen een krachtige
vasthoudendheid, die doorgaat wanneer anderen het hebben opgegeven en het ras hebben
verlaten. Legendes en verhalen in overvloed over dwergen die de grootste obstakels en gevaren
trotseerden in het bereiken van hun doelen te bereiken, om als overwinnaar uit de bus te komen of
als volledig vernietigd te worden. Iets is of gedaan of niet, en er is geen half werk over. Deze
toewijding kan vaak het verschil maken tussen succes en mislukking voor avonturiers. Zo'n
houding kan een grote morele oppepper zijn voor groepen avonturiers, vooral voor Lawful Good.
Hoe kan winnen met een dwerg aan je zijde?
De natuurlijke neiging tot achterdocht in de dwergennatuur heeft veel meer ondernemingen voor
een ramp behoed, dan dat het heeft geleid tot het missen van een goede gelegenheid. Dwergen
hebben er veel belang om te zien dat de groep en zijn kostbaarheden beschermd zijn tegen verlies
- een groter belang dan de meeste andere volkeren kunnen opbrengen.
Dwergen verafschuwen slavernij en alle vormen van onvrijwillige dienstbaarheid; ze passen het
nooit toe onder hun eigen soort of tegen andere rassen. Vijanden worden gedwongen ofwel het
gebied te verlaten, vreedzaam samen te leven als ze kiezen om te blijven, of anders worden ze
gedood. Zij die dwergen tot slaaf maken lopen de grootste risico's; andere dwergen die dit
ontdekken zullen alle verschillen opzij zetten om zich te verenigen en hen te vernietigen, in een vrij
korte tijd, als dat mogelijk is.
Dwergen zijn een van de taaiste dwergen rassen, misschien wel het meest. Giftige stoffen hebben
niet zoveel effect op hen als andere rassen. Dwergen gebruiken geen geen magische spreuken,
maar dit blijkt soms een redding te zijn – zoals wanneer vervloekte ringen niet werken als ze deze
dragen, waardoor ze de vervloekte betoveringen kunnen herkennen. Magische spreuken en andere
magische effecten kunnen sterker worden weerstaan door dwergen vanwege hun niet-magische
aard.
Hun kracht is ook aanzienlijk en in de strijd compenseert hun geringe lengte. Hoewel dwergen niet
zo lenig zijn als andere rassen, lijkt dit hen op geen enkele manier te beïnvloeden.
Eerder werd gezegd dat dwergen een apart ras zijn. Inderdaad, zo zijn ze zo geschapen. De god
Moradin, de vader van de dwergen, zou hen in het geheim hebben gevormd van ijzer en mithral, in
een smederij in de vuren in het hart van de wereld.
Er wordt verteld dat geen enkele andere god vermoedde wat er aan de hand was, en toen de
dwergen op de wereld verschenen was dat een grote verrassing voor de andere goden.
Omdat Moradin zelf een eenzame god is kan men raden dat Moradin op deze manier in staat was,
door zijn vaardigheden, zielen te geven aan de dwergen toen hij op hen ademde bij hun schepping
(hij koelde ze ook af toen ze uit de oven). Dit plaatst de dwergen in een groep met alleen mensen,
gnomen, en halflingen als gezelschap, van wezens met zielen in plaats van geesten
Omdat ze zijn opgebouwd uit de substantie van de aarde zelf, voelen dwergen een sterke affiniteit
met het land dat onder de grond ligt. Ze baseren hun leven op het werken met de grondstoffen van
de aarde.
Bij het bestuderen van de dwergentheologie, door de relatie tussen voortplanting en
metaalbewerking; misschien meer dan één dwergen smid heeft gekeken naar een afgewerkt
werkstuk gekeken en voelde alsof hij het metaal leven had ingeblazen en het een ziel heeft
gegeven, zoals Moradin zo lang geleden. Enkele van de populairste dwergenverhalen gaan over een
oude smid die precies dat kon doen, zijn creaties op de een of andere manier een
een eigen leven. Het verhaal eindigt vergelijkbaar het Griekse verhaal van Pygmalion en Galatea,
waarbij de smid een vrouwelijke dwerg dwerg uit de kostbaarste metalen en haar tot leven laat
komen. Daarna, waren ze natuurlijk getrouwd en hield hij op zich druk te maken over zijn
ambachten, omdat hij nu tevreden. Moradin is een trotse en bezitterige god, die een hamer en
harnas bezit die niet gestolen of gebruikt kan worden door andere godheid in het universum. Het is
duidelijk dat een deel van hem voortleeft in alle dwergen. De nadruk op materialisme is moeilijk
voor dwergen om zich ervan te ontdoen. Ze voelen dat als ze iets willen, ze het moeten hebben
voor hen, of het nu een persoon, object of ervaring. Dierbare herinneringen volstaan niet en dienen
soms alleen om de dwerg psychologisch te kwellen, omdat hij of zij fysiek niet in staat is om
het ding weer te verkrijgen. Of een dwerg heeft iets of hij/zij heeft het niet.
Lust voor schatten motiveert dwergen meer dan dieven van andere rassen; het kan dwergen
weinig schelen wat wat er is gedaan om het voorwerp te krijgen. Vanwege de ondubbelzinnige
straffen voor stelen van andere dwergen baseren dwergendieven het grootste deel van hun
levensonderhoud op het stelen van andere rassen (waardoor de toch al gevoelige relaties). De
wetenschap dat dwergen maar één keer door het leven gaan (zielen kunnen niet worden
"gerecycled" zoals geesten kunnen zijn) kan ook de wens aanwakkeren om alles uit het leven
uit het leven te halen voordat je gaat. (Of, zoals een beruchte dwergendief ooit zei,
"Je moet alles pakken wat je pakken kunt.") Als een dwerg sterft, wordt het als een dat het
lichaam onbegraven blijft.
Dwergengemeenschappen begraven hun doden in grote stenen gewelven na een ceremoniële
crematie, waarbij het lichaam symbolisch wordt teruggebracht naar de Smederij van Moradin en
dan naar de aarde, terwijl de ziel wordt bevrijd.
aarde, terwijl de ziel wordt vrijgelaten om zijn reis naar de buitenste planes te maken. Het
begraven van wapens, wapenuitrusting en magische voorwerpen met de as, evenals goud en
juwelen, is niet gebruikelijk en wordt alleen gedaan voor dwergen van groot belang.
 De langdurige rivaliteit tussen dwergen en orcs, kobolden en reuzen, weerspiegeld in de
gevechtsvaardigheden van dwergen die dwergen hebben tegen deze soorten en rassen van
wezens, wijst ongetwijfeld op oudere rivaliteit tussen Moradin en de goden van deze niet-
menselijke wezens.
Een onderzoek van de theologie onthult dat heuvelreuzen waarschijnlijk de grootste
traditionele dwergenvijanden zijn. Voor gebruik tegen dit enorme volk kunnen de geestelijken van
Moradin +3 Dwergen Thrower oorlogshamers maken, iets wat geen ander ras kan maken.
In de DMG (p. 16) staat een opmerking waarin staat dat dwergen "voorwaarts" zijn in hun gedrag
tegenover vrouwen zonder baard, omdat dwergenvrouwen ook baarden hebben.
Degenen die het lef hebben gehad om dwergen te vragen of ze baardige of onbehaarde vrouwen
het leukst vinden, krijgen meestal stenige blikken - of, als de vragensteller hardnekkig en
onaangenaam genoeg is, een demonstratie uit de eerste hand van de hoge kwaliteit
van de dwergen slagbijl en de vaardigheid waarmee deze kan worden gehanteerd.
Zulke informatie was niet bedoeld om zonder onderscheid te verspreiden. Het kan dat zulke zaken
worden overgelaten aan de persoonlijke voorkeur van elke dwerg.
De vaardigheid van het dwergenvolk in metaalbewerking is legendarisch, en
door de eeuwen heen zijn ze manieren blijven vinden om hun vaardigheden in het smeden te
verbeteren. Ergens in de laatste eeuwen, leerden de dwergen de methoden om een
magisch apparaat te maken dat hen vaardiger zou maken als wapenmakers en smeden. De hoge
kosten voor het maken van een aambeeld heeft het aantal van deze voorwerpen echter beperkt tot
een klein aantal; alleen een zeer grote dwergenenclan kan het zich veroorloven om er zelf een te
bezitten. Hoog Aambeelden zul je nooit vinden in de winkels van dwergenwapenmakers,
wapenmakers of smeden die zich gevestigd zijn in steden en dorpen, waar het gevaar van diefstal
of beschadiging van het aambeeld te groot is.
Het hoge aambeeld is een groot, fraai bewerkt aambeeld, gesmeed uit een legering van
adamantiet en staal. Het straalt een zwak aura van magie uit. Het aambeeld weegt ongeveer 175
pond en kan niet gemakkelijk worden verplaatst of gedragen. Het wordt vaak vastgemaakt of
vastgelast aan de vloer van de wapenkamer van een dwergenkolonie.
Het vakmanschap dat komt kijken bij het smeden en versieren van een Hoog Aambeeld
vertegenwoordigt het beste wat de dwergen van de clan te bieden hebben. Het aambeeld is vaak
versierd met afbeeldingen van grote gebeurtenissen uit de geschiedenis van de clan. Hoewel
dwergen hun aambeelden onbetaalbaar zijn, zou een realistische schatting van de waarde van een
aambeeld waarschijnlijk tussen de 30.000 en 60.000 goudstukken.
Als het gebruikt wordt voor metaalbewerking, voegt het hoge aambeeld +50% toe aan het
vaardigheidsniveau van dwergen en verdubbelt hun efficiëntie, waardoor de constructietijd voor elk
soort metalen pantser wordt gehalveerd.
Voor dwervensmeden die een hoog aambeeld gebruiken, wordt hun efficiëntie verdubbeld bij het
smeden van elk voorwerp en wapenmakers kunnen bijlen, zwaarden en dergelijke drie keer zo snel
maken als normaal door ze te bewerken op het Hoge Aambeeld.
Niet-dwergelijke personages of wezens die een hoog aambeeld gebruiken (een zeer zeldzame
gebeurtenis, omdat dwergen zeer beschermend zijn over hun schatten) krijgen +25% toegevoegd
aan hun vaardigheid als wapenmaker, maar maar genieten geen andere voordelen.
De toename in vaardigheidsniveau en afname in bouwtijd tijd zijn niet permanent voor de
betrokken personages en zijn alleen van toepassing wanneer een hoog aambeeld wordt gebruikt.
Mithril en adamantiet legeringen kunnen met meer gemak bewerkt worden op een Hoog Aambeeld,
en alle materialen gesmeed op een Hoog Aambeeld zijn zeker van hoge kwaliteit.
Een Hoog Aambeeld wordt gemaakt door een lang en ingewikkeld proces van ambacht en
betovering. Het fysieke werk op het Aambeeld duurt tussen de 24 en 36 maanden en kan pas
beginnen nadat de leden van de clan 6-24 (6d4) maanden de tijd hebben genomen om te beslissen
over de vorm, het ontwerp en de versieringen van het aambeeld. Zodra het aambeeld is gesmeed,
moet het een rituele zegening ondergaan door de
krachtigste dwergengeestelijke in de clan en 4-16 (4d4) andere
geestelijke assistenten. (De hoofdgeestelijke moet minstens 6e niveau zijn, en moet lid zijn van
dezelfde clan als de dwergen die het aambeeld hebben gesmeed). Deze zegening duurt in totaal 5-
8 dagen en de beschermgod van de clan wordt aangeroepen voor hulp als onderdeel van de laatste
betoveringen.
Een hoog aambeeld wordt niet vaak gevonden in een schatkamer. Het kan ontdekt worden in de
ruïnes van een dwergenbolwerk, maar zelfs als een clan was vernietigd of verdreven, zou een
andere clan proberen te voorkomen dat het aambeeld in niet-dwergen handen zou vallen. Dwergen
die erin slagen om een Hoog Aambeeld te bemachtigen (van niet-dwergen natuurlijk, want
dwergen stelen niet van elkaar) krijgen 10.000 ervaringspunten; de beloning
is half zo groot voor niet-dwergen die er een in handen krijgen.

Inn:
Voedsel en onderdak voor één prijs: vgl. hostel
Taverne: plaats waar bier en andere drank wordt geschonken als aanvulling bij het eten. Vgl.
Engelse pub.

Inn is ook ontmoetingsplaats voor roddels en laatste nieuws.

Inn: 40 ft. x 30 ft. = 12 x 9 m capaciteit voor 60 personen

Inn heeft ook ondergrondse berging voor opslag voor kamers, kelder en opslag
Inn heeft schuur en stal evt. veld en boerderij voor voedsel.
Voorzieningen voor een paard. Plaats waar nieuws uitgewisseld wordt
Kosten overnachting: 5 cp tot 5 gp
Week lang: 5 tot 20 gp.

Onderdak paard: 5 sp tot 1 gp per dag

Stad: 150.000 inwoners met 5.000 inns

Gastenverblijven: varieert van 5 tot 50

Groot deel van gastenverblijven bezet: 60% reizende kooplieden, 40% pelgrims
Andere gasten: dragers van belangrijke brieven/documenten, avonturiers, wizards en dieven