2023/2024 GÜZ DÖNEMİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ 1 DERSİ DÖNEM ÖDEVİ-1

Ödevin Hazırlanışı: Şekil 1’de prensip devre şeması verilen doğrultucu, PSIM programında
kurularak çalıştırılacak bir rapor hazırlanacaktır. Rapor hazırlanırken taslak olarak yüklenen
rapor formatı kullanılacaktır.
Ödevin Teslimi:
• Ödev raporlarını 18.12.2023 günü saat 23:59’a online sisteme PDF olarak
yüklemeniz gerekmektedir
• Belirtilen tarihten geç gönderilen ödevler KESİNLİKLE KABUL
EDİLMEYECEKTİR.
• Hazırlanan ödev raporunu PDF formatında ekleyerek, dosya isimleri (dersin
grubu_öğrenci numarası_isimsoyisim)(ÖRNEK: G1_12345678_AyşeYılmaz)
olacak şekilde gönderiniz.
• Ödevlerinizi Word dosyası veya RAR vb. sıkıştırılmış dosya biçimlerinde
KESİNLİKLE GÖNDERMEYİNİZ.

SİMULASYON DEVRESİ

• Şekil 1’de verilen simülasyon devresini kurunuz.

• Kendi ödevinize ait giriş gerilimi ile α açısını Tablo 1’den belirleyiniz.
• Devre çıkışında yük olarak daima 40 Ω’luk direnç kullanınız.
• Çıkıştaki CF kondansatörünü sadece ilgili işlemlerde devreye bağlayınız.
• Aşağıda sıralanan işlem sırasını dikkatlice takip ediniz.

Şekil 1. Tek Fazlı Tam Dalga Kontrollü Doğrultucu Devresi

2023/2024 GÜZ DÖNEMİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ 1 DERSİ DÖNEM ÖDEVİ-1

Tablo 1. Öğrenci Numarasının Son Hanesine Göre Şebeke Gerilimi ile Tetikleme Açıları
Öğrenci Numarasının Son Şebeke Gerilimi (V) Tetikleme Açısı (α)
Hanesi
0 230 V 30°
1 230 V 60°
2 220 V 30°
3 220 V 60°
4 220 V 90°
5 110 V 30°
6 110 V 60°
7 85 V 30°
8 85 V 60°
9 85 V 90°

İŞLEM SIRASI

1. Yukarıda verilen Tablo 1’i referans alarak, giriş geriliminizi ve tetikleme açınızı
belirleyiniz.
2. Tristörlerin tetiklenebilmesi için gerekli olan Faz Kontrol Devresini oluşturunuz.
• Devre tek fazlı olduğundan, senkronizasyon faz-nötr gerilimine göre
yapılacaktır.
• Uygulama dersinde size gösterildiği gibi ya da sizin tasarlayacağınız bir devre
ile toplam, pozitif ve negatif sinyalleri üretiniz.
• Sinyallerin hazır bloklar kullanılarak oluşturulması durumunda ödev puanı
düşürülecektir.
3. Şekil 1’de verilen devre ile birlikte bir önceki aşamada oluşturduğunuz Faz Kontrol
Devresinin görselini Rapor Sayfasına ekleyiniz.
4. Devreyi çalıştırmadan önce, Simulation menüsünün altında Simulation Control
bloğunu alarak çalışma sayfasına yerleştiriniz. Simulasyon devresinin ayarlarını
aşağıdaki gibi yapınız.
• Örnekleme Süresi (Time Step) =2us
• Toplam Süre (Total Time) =80 ms
• Çizdirme Başlama Zamanı (Print Time) =20 ms
• Çizdirme Adımı (Print Step) = 1
5. Belirlediğiniz giriş gerilimi ve tetikleme açısına göre çıkış geriliminin ortalama
değerini aşağıdaki formüle göre hesaplayarak raporda ilgili yerde gösteriniz.

6. Simulasyon devrenizi çalıştırınız. Aşağıda belirtilen grafikleri sizden istenen şekilde

kaydederek raporda belirtilen yerlere ekleyiniz.
• 1.Grafikte Vtestere, Vreferans, Toplam Sinyal, Pozitif Sinyal ve Negatif sinyalleri
aynı sonuç ekranında, sırasıyla her bir madde ayrı eksen takımında olmak üzere
çizdirilecektir.
i. Vtestere, Vreferans
ii. Toplam Sinyal
iii. Pozitif Sinyal
iv. Negatif Sinyal
2023/2024 GÜZ DÖNEMİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ 1 DERSİ DÖNEM ÖDEVİ-1

• 2.Grafikte Çıkış gerilimi, Çıkış akımı, Şebeke gerilimi ve Şebeke akımı aynı
sonuç ekranında, sırasıyla her bir madde ayrı eksen takımında olmak üzere
çizdirilecektir.
i. Şebeke gerilimi ile çıkış gerilimi
ii. Şebeke akımı ile çıkış akımı
7. Bir grafik ekranında Çıkış gerilimi ile Çıkış akımını birlikte çizdiriniz. Analysis\P (real
power) menüsünü kullanarak çıkış gücünü ölçüp, rapor sayfasında ilgili kısma yazınız.
8. Yeni bir grafik ekranında Şebeke Gerilimi ile Şebeke akımını birlikte çizdiriniz.
Analysis\PF (power factor) menüsünü kullanarak güç faktörünü ölçüp, rapor
sayfasında ilgili kısma yazınız.
9. Yeni bir grafik ekranında Şebeke akımını çizdiriniz. Analysis\RMS menüsünü
kullanarak efektif değerini ve Analysis\THD menüsünü kullanarak toplam harmonik
distorsiyonu ölçüp, rapor sayfasında ilgili kısma yazınız.
10. Ölçtüğünüz giriş akımının efektif değeri ile güç faktörünü kullanarak, giriş gücünü
hesaplayınız. Hesapladığınız giriş gücü ile ölçtüğünüz çıkış gücünün uyumlu olduğunu
gösteriniz.
11. Yeni bir grafik ekranında Çıkış gerilimini çizdiriniz. Çıkış geriliminin minimum ve
maksimum değerleri ile ortalama değerini ölçünüz ve rapor sayfasında ilgili yerlere
yazınız. ΔV dalgalanma miktarını hesaplayınız ve yazınız.
12. Doğrultucunun Çıkış geriliminin dalgalanma miktarını azaltmak üzere, çıkışa yüke
paralel bir filtre kondansatörü bağlanır. Bu amaçla CF kondansatörünü 470uF olarak
bağlayınız ve simülasyonu yeniden çalıştırınız.
(13-18 sonuçlarını CF kondansatörü bağlıyken alınız.)
13. Çıkış gerilimini yeni bir simülasyon ekranında çizdiriniz. Çıkış geriliminin minimum ve
maksimum değerleri ile ortalama değerini ölçünüz ve rapor sayfasında ilgili yerlere
yazınız. ΔV dalgalanma miktarını hesaplayınız ve yazınız.
14. Yeni bir grafik ekranında Şebeke akımını çizdiriniz. Maksimum ve efektif değerlerini
belirleyerek raporda ilgili yerlere yazınız.
15. Bir grafik ekranında Çıkış Gerilimi ile Çıkış akımını birlikte çizdiriniz. Çıkış gücünü
Analysis\P (real power) menüsünü kullanarak ölçünüz ve raporda ilgili yere yazınız.
16. Eğer şebekeden çekilen, şebeke gerilimi ile aynı fazda ve sinüzoidal olsaydı, ölçtüğünüz
çıkış gücü için giriş akımın efektif değeri ve maksimum değeri ne olurdu? Hesaplayıp,
rapor sayfasında ilgili yere yazınız.
17. Yeni bir grafik ekranında Şebeke Gerilimi ile Şebeke akımını birlikte çizdiriniz.
Analysis\PF (power factor) menüsünü kullanarak güç faktörünü ölçüp, rapor
sayfasında ilgili kısma yazınız.
18. Yeni bir grafik ekranında Şebeke akımını çizdiriniz. Analysis\THD menüsünü
kullanarak toplam harmonik distorsiyonu ölçüp, rapor sayfasında ilgili kısma yazınız.
NOTLAR
1. Hem simülasyon hem de grafik görüntülerini alırken Edit\Copy to Clipboard\Metafile
Format menüsü kullanılacaktır. Metafile komutu tıklandığında, ilgili görsel panoya atılır
ve Word dosyasına yapıştırılabilir.
2. Hesaplamalarınızı Math Type veya Microsoft Equation Editor kullanarak rapor
sayfasında ilgili yerlere yazınız.