Professional Documents
Culture Documents
เอกสารประกอบการเรียน ส31102 สังคมศึกษา ม4
เอกสารประกอบการเรียน ส31102 สังคมศึกษา ม4
คำถามชวนคิด
“ฮ่องกง” กับ “นครรัฐวาติกัน” เป็นรัฐหรือไม่
ฮ่องกง (เป็นรัฐ/ไม่เป็นรัฐ) เพราะ___________________________________________
นครรัฐวาติกัน (เป็นรัฐ/ไม่เป็นรัฐ) เพราะ_______________________________________
Ø รูปแบบของรัฐ
รัฐโดยทั่วไปมี 2 รูปแบบ ( สังเกตทีจ่ ำนวนรัฐบาลภายในรัฐ ) ดังนี้
1) รัฐเดี่ยว (Unitary State) หรือ เอกรัฐ
หมายถึง รัฐที่มีเอกภาพ มีรัฐ บาล_____________ที่ใช้อำนาจอธิปไตยปกครอง
ทั่วทั้งดินแดนของรัฐ ประชาชนที่อยู่ในรัฐจะอยู่ภายใต้การปกครองของรัฐบาลเดียวกันทั้งหมด
โดยรัฐบาลกลางจะสั่งตัวแทนจากส่วนกลางไปประจำเพื่อดำเนินการต่าง ๆ ตามนโยบายหรือคำสั่งจาก
รัฐบาลกลาง อำนาจของรัฐบาลกลางเป็นอำนาจตามรัฐธรรมนูญ
ตัวอย่างรัฐเดี่ยว เช่น _________________________________________
คำถามชวนคิด
“นักเรียนคิดว่ารูปแบบของรัฐเดี่ยว มีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง”
ข้อดี
__________________________________________________________
__________________________________________________________
ข้อเสีย
__________________________________________________________
__________________________________________________________
คำถามชวนคิด
“นักเรียนคิดว่ารูปแบบของรัฐรวม มีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง”
ข้อดี
__________________________________________________________
__________________________________________________________
ข้อเสีย
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Ø การจัดระเบียบการปกครองภายในรัฐ
1) การรวมอำนาจ (Centralization)
- เรียกว่า ส่วน___ ตั้งอยู่ที่เมืองหลวง
- ข้อดี คือ เกิดเอกภาพในการบริหาร ประหยัด เก็บภาษีและนำทรัพยากรมาได้สะดวก
มีการวางแผนพัฒนาและกระจายความเจริญไปส่วนต่าง ๆ ของประเทศไทยได้ง่าย
- ข้อเสีย คือ ล่าช้าในการบริหาร ดูแลความประพฤติของเจ้าหน้าที่ส่วนภูมิภาคไม่ทั่วถึง ไม่สามารถ
ตอบสนองความต้องการของประชาชนในท้องถิ่นได้ รัฐบาลมีภาระมาก ประชาชนไม่มีโอกาสปกครอง
ตนเอง
- ได้แก่ _________________
2) การแบ่งอำนาจ (Deconcentralization)
- เรียกว่า ส่วน_____ เป็นการที่ส่วนกลางแต่งตั้งราชการไปสังกัดยังส่วนภูมิภาค
- ข้อดี คือ ทำให้ประชาชนได้รับบริการจากรัฐเร็วขึ้น
- ข้อเสีย คือ ประชาชนไม่มีโอกาสปกครองตนเอง
- ได้แก่ ______________________
คำถามชวนคิด
“นักเรียนคิดว่าการปกครองระบอบประชาธิปไตย มีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง”
ข้อดี
___________________________________________________________
___________________________________________________________
ข้อเสีย
___________________________________________________________
___________________________________________________________
คำถามชวนคิด
“นักเรียนคิดว่าการปกครองระบอบเผด็จการ มีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง”
ข้อดี
__________________________________________________________
__________________________________________________________
ข้อเสีย
__________________________________________________________
__________________________________________________________
3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
Ø การใช้อำนาจอธิปไตย
การปกครองระบอบประชาธิปไตยของไทยมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ฐานะของพระมหากษัตริย์
อยู่เหนือการเมือง และทรงใช้อำนาจอธิปไตยแทนปวงชนชาวไทย โดยผ่านสถาบันการปกครองทั้งสาม ได้แก่
รัฐสภา คณะรัฐมนตรี และศาล
อำนาจอธิป ไตย หมายถึง อำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ
เป็นอำนาจสูงสุดเหนือสมาชิกทุกคนภายในรัฐ การมีอำนาจอธิปไตยแสดง
ถึงการมีเอกราชของรัฐ ทำให้รัฐนั้นมีอิสระที่จะดำเนินกิจการใด ๆ ภายใน
รัฐของตนได้ โดยไม่ต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจของรัฐอื่นใด
คำถามชวนคิด
“นักเรียนคิดว่าระบอบการเมืองการปกครองส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของนักเรียนอย่างไร”
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
6. สถานการณ์การเมืองการปกครองของไทย
ในปัจจุบันสถานการณ์การเมืองการปกครองของไทย ยังคงต้องเผชิญอยู่กับสิ่งที่ไม่พึงประสงค์ เช่น
Ø การทุจริตในหมู่นักการเมืองและข้าราชการชั้นสูง
มีสาเหตุมาจากการเป็นสังคมบริโภคนิยม ตามกระแสทุนนิยม ที่ให้ความสำคัญ
กับวัตถุและยกย่องบุคคลตามตำแหน่ง ฐานะความร่ำรวย ส่งผลผู้คนมีความต้องการ
ด้านวัตถุและผลประโยชน์อย่างไร้ขอบเขตและขาดคุณธรรม นำมาสู่ปัญหาการทุจริต
คอรัปชั่นในหมู่นักการเมืองและข้าราชการ
Ø ความสัมพันธ์ในระบบอุปถัมภ์
ความสัมพันธ์ระหว่างนักการเมืองและประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะยังปรากฏอยู่ในทาง
การเมื อ งต่ อ ไป ตราบใดที่ ป ระชาชนในชนบทยั ง ขาดความเข้ ม แข็ ง และพึ่ ง พาตนเองไม่ ไ ด้
การดำรงชีวิตยังติดพึ่งพากลุ่มผู้มีอิทธิพล/อำนาจในการช่วยเหลือทางการเงินและปกป้องคุ้มครอง
คำถามชวนคิด
“จากสภาพปัญหาการเมืองในปัจจุบัน
จงวิเคราะห์ปัญหาทางการเมืองที่นักเรียนอยากแก้ไขมา 1 ประเด็น พร้อมเสนอแนวทางแก้ไข”
ปัญหาการเมืองไทยที่ควรแก้ไข คือ________________________________________
__________________________________________________________
สาเหตุของปัญหา คือ_______________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
ลักษณะของปัญหา คือ ______________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
แนวทางการแก้ไข คือ ______________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
8. การดำเนินนโยบายด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของไทย
Ø ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ (International Relations : IR)
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คือ การดำเนินปฏิสัมพันธ์ระหว่างรัฐ หรือ
ตั วแสดงอื่ น ๆ ในเวที ระหว่างประเทศ โดยการดำเนิ น ความสัม พั น ธ์ระหว่าง
ประเทศ ต้องเน้นผลประโยชน์แห่งชาติ คามมั่นคง และเศรษฐกิจ เป็นสำคัญ
Ø รูปแบบของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มี 5 ด้าน ดังนี้
1) ความสัมพันธ์ทางการเมือง เช่น การแลกเปลี่ยนทางการทูต การดำเนินนโยบายต่างประเทศ ความ
ร่วมมือทางทหาร เป็นต้น
2) ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ เช่น การค้าและการลงทุนระหว่างประเทศ การกู้ยืมเงินระหว่างประเทศ
การส่งออกแรงงานไปต่างประเทศ เป็นต้น
Ø สถานการณ์การดำเนินนโยบายด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของไทยในปัจจุบัน
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของไทยกับ_______________
คำชี้แจง : จงสืบค้นข่าวปัจจุบัน (ย้อนหลังไม่เกิน 2 ปี) ที่สะท้อนเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทย
กับประเทศที่นักเรียนสนใจ จากนั้นตอบคำถามต่อไปนี้
หัวข้อข่าว คือ__________________________________________________
__________________________________________________________
https://www.thairath.co.th/news/foreign/2737976
อ้างอิง ______________________________________________________
__________________________________________________________
สรุปข่าวได้ดังนี้ _________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
เป็นรูปแบบความสัมพันธ์ด้านใด__________________________________________
จากข่าวข้างต้น นักเรียนคิดว่ามีผลกระทบเชิงบวกหรือลบที่เกิดขึ้นตามมาอย่างไรบ้าง
ผลกระทบเชิงบวก
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
ผลกระทบเชิงลบ
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Ø สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย
- บุคคลย่อมมีสิทธิและเสรีภาพที่จะกระทำการใด ๆ และได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ ตราบ
เท่าที่การใช้สิทธิและเสรีภาพนั้นไม่กระทบกระเทือนหรือเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของรัฐ ความสงบ
เรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน และไม่ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของผู้อื่น
- ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายเท่าเทียมกัน
- สิทธิและเสรีภาพในชีวิตและร่างกาย
- เสรีภาพในการนับถือศาสนา
- สิทธิในความเป็นอยู่ส่วนตัว เกียรติยศ ชื่อเสียงและครอบครัว
- เสรีภาพในเคหสถาน (บุกรุกหรือค้นบ้านคนอื่นไม่ได้ ยกเว้นมีคำสั่งหรือหมายศาล)
- เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น การพูด การเขียน การพิมพ์ การโฆษณาและสื่อความหมายโดยวิธีอื่น
- เสรีภาพในการเสนอข่าวสารหรือการแสดงความคิดเห็นของวิชาชีพสื่อสารมวลชน
- เสรีภาพในการติดต่อสื่อสารถึงกันไม่ว่าทางใด
- สิทธิในทรัพย์สินและการสืบมรดก
- เสรีภาพในการเดินทางและการเลือกถิ่นที่อยู่
- ไม่มีโทษเนรเทศบุคคลสัญชาติไทยออกนอกอาณาจักร
- เสรีภาพในการประกอบอาชีพ
- เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ
- เสรีภาพในการจัดตั้งพรรคการเมือง
คำถามชวนคิด
จากการศึกษารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 จงตอบคำถามต่อไปนี้
1. นักเรียนคิดว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้มีจุดใดที่ต้องแก้ไขหรือไม่ อย่างไร จงอธิบาย
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. นักเรียนคิดว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้มีความสำคัญอย่างไรต่อชีวิตของนักเรียนบ้าง จงอธิบาย
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________