ภาษาไทย ระดับ ม.

ภาษากับเหตุผล
อ.สังเวียน มณีจันทร์
 ความหมาย
“เหตุผล” หมายถึง หลักความจริง กฎเกณฑ์
ข้อมูลที่เราใช้สนับสนุน “ข้อสรุป”
ลักษณะ ข้อสรุปอาจจะเป็น ข้อสังเกต ข้อคิด ข้อตัดสินใจ
คาวิงวอน ข้อวินิจฉัย ข้อสันนิษฐาน การคาดคะเน หรือข้อยุติ
เกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งก็ได้
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

เนื่องจากเราใช้ “เหตุผล” สนับสนุนข้อสรุป

เราจึงอาจเรียก “เหตุผล” ว่า “ข้อสนับสนุน”ก็ได้
และบางครั้งส่วนที่เป็น “เหตุผล”อาจจะเป็น “สมมติฐาน”
หรือ หลักความจริงที่ไม่ใช่เป็นหลักความจริงทั่วไป
ตามธรรมชาติแต่เป็นหลักความจริงที่สมมติขึ้นมาว่าจริง
วิชาปรัชญา
ตรรกวิทยา
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

เนื้อหาสาคัญ
1.โครงสร้างของเหตุผล
2. ภาษาที่ใช้แสดงเหตุผล
3. การอนุมาน (กระการคิดหาข้อสรุปจากเหตุผลที่มีอยู)่
4. การพิจารณาหาสาเหตุและผลลัพธ์ที่สัมพันธ์กัน
 โครงสร้างของเหตุผล ประกอบด้วย
1. ข้อสนับสนุน (เหตุผล)
2. ข้อสรุป
ฝนตกท
ข้อสนับสนุน
าให้รข้อถติ
สรุป
ด รถติ ดเกิดจากฝนตก
ข้อสรุป ข้อสนับสนุน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

จงเลือกตอบข้อที่ถูกที่สุดเพียงคาตอบเดียว
1. “ฉันชอบเรียนวิชาภาษาไทย” ข้อความใดให้เหตุผลดีที่สุด
1. เพราะภาษาไทยมีโครงสร้างหรือไวยากรณ์ที่เข้าใจง่าย
2. เพราะภาษาไทยมีลักษณะดีเด่นและไพเราะกว่าภาษาอื่น ๆ
3. เพราะภูมิใจว่าภาษาไทยเป็นภาษาซึ่งเป็นเอกลักษณ์ประจาชาติ
4. เพราะวิชาภาษาไทยช่วยให้สามารถสื่อสารได้อย่างมี
ประสิทธิภาพมากขึ้น
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

2. ข้อความใดสมเหตุสมผลที่สุด
1. การตัดไม้ทาลายป่า เพื่อสร้างเขื่อนเป็นการทาลายธรรมชาติอย่างสิ้นเชิง
2. ขอให้ท่านทั้งหลายพยายามทาความดีไปเพราะธรรมย่อมคุ้มครองผู้
ประพฤติธรรม
3. นักร้องคนนั้นจะต้องมีชื่อเสียงโด่งดังตลอดไปเพราะได้รับรางวัลมา
แล้ว 3 ครัง้
4. สานวน “อดเปรี้ยวไว้กินหวาน” เหมือนสานวน “หวานเป็นลมขมเป็นยา”
เพราะเป็นสานวนเกี่ยวกับรสทั้งสองสานวน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

3. “การใช้รถจักรยานเป็นสิ่งจาเป็น..................”
ข้อใดเติมลงในช่องว่างแล้วทาให้ข้อความข้างต้นสมเหตุสมผล
1. เพราะเป็นการออกกาลังกายไปในตัว
2. เพราะได้เรียนรู้กฎจราจรไปด้วย
3. เพราะทุ่นเวลาการเดินทาง
4. เพราะราคาถูกและปลอดภัย
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

4. ข้อใดเป็นการอ้างที่สมเหตุสมผล
1. ดับไฟก่อนนอนก่อนจะไม่มีไฟให้ดับ
2. ดับไฟก่อนนอนแล้วจะไม่ร้อนใจ
3.ดับไฟก่อนนอน ตัดทอนค่าใช้จ่าย
4. ดับไฟก่อนนอน ทุกข์ร้อนหายไป
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

5. ข้อใดเรียบเรียงได้อย่างมีเหตุมีผลที่ชัดเจน
1.สมหญิงไม่ได้รับเลือกเป็นกานัน เพราะเธอเป็นเพียงผู้หญิงตัวเล็ก ๆ คนหนึ่ง
2. สมชายไม่สามารถตกลงกับภรรยาเรื่องเลี้ยงลูกได้ เพราะลูกของเขาไม่ยอมให้
พ่อแม่หย่ากัน
3. เนื่องจากนักศึกษายังคงประท้วงเรื่องขึ้นค่าเล่าเรียน วิทยาลัยจึงเห็นสมควรให้
ใช้มาตรการเด็ดขาด
4. สมส่วนเป็นนักเรียนที่มีมารยาทเรียบร้อยที่สุดในชั้นเรียน เธอจึงเป็นที่รัก
ใคร่ของคุณครูและเพื่อน ๆ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

6. ข้อความใดมีใจความเป็นเหตุเป็นผลกันมากที่สุด
1. แม้ว่าเขาจะเป็นคนขยันมาก่อนแต่เขาก็ยังยากจน
2. แม้ว่าเขาจะยากจนมาก่อนแต่เขาก็ยังเป็นคนขยัน
3. แม้ว่าเขาจะเป็นคนขยันแต่เขาก็ยากจนมาก่อน
4. แม้ว่าเขาจะยังเป็นคนขยันแต่เขาก็ยากจนมาก่อน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

7. ข้อใดประกอบด้วยประโยคที่เป็นข้อสนับสนุนเท่านั้น
1. รักชาติยอมสละแม้ชีวี
2. พี่รักน้องจริงอย่าทิ้งน้องนะ
3. รักเอยจริงหรือที่ว่าหวาน รักทรมานใจคน
4. เขาไม่รักเราแล้วก็แล้วไป จะไปรักเขาไยให้ป่วยการ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

8. ข้อใดแสดงความคิดแบบมีเหตุผล
1. ยาสระผมยี่ห้อนี้ดีแน่ ทั้งเมืองมีแต่คนใช้
2. หมอฟันบอกว่าใช้ยาสีฟันนี้แล้วฟันไม่ผุ
3. คนใช้โทรศัพท์มือถือ เพราะพกพาใช้สะดวก
4. คนกรุงเทพฯ มักไปทางานสาย เพราะเดี๋ยวนี้รถติดมาก
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

9.ข้อใดใช้ภาษาได้เป็นเหตุเป็นผลกัน
1. ทั้ง ๆ ที่เธอทุ่มเทอย่างมากให้กับการอ่านหนังสือ เธอก็ยังคงสอบไม่ผ่าน
2. ทั้ง ๆ ที่เธอสอบไม่ผ่าน เธอก็ยังคงทุ่มเทให้กับการอ่านหนังสืออย่างมาก
3. ทั้ง ๆ ที่เธอคงสอบไม่ผ่าน เธอก็ยังทุ่มเทอย่างมากให้กับการอ่านหนังสือ
4. ทั้ง ๆ ที่เธอยังทุ่มเทให้กับการอ่านหนังสืออย่างมาก เธอก็คงสอบไม่ผ่าน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

10. ประโยคใดมีการใช้ภาษาที่สมเหตุสมผล
1. เพราะหลังบ้านเขาไม่น่าดู เขาจึงเอาฉากมากั้น
2. เขาเอาฉากมากั้น ดังนั้นหลังบ้านเขาจึงต้องไม่น่าดู
3. นักธุรกิจคนนี้ทางานวันละ 18 ชั่วโมง เขาจึงประสบความสาเร็จ
4. โดยที่นักธุรกิจคนนี้ประสบความสาเร็จเขาจึงต้องทางานวันละ 18 ชั่วโมง
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

11.ข้อใดมีการใช้เหตุผล
1.น้านิ่งไหลลึก 2.น้าเชี่ยวอย่าขวางเรือ
3.น้ามาปลากินมด 4.น้ากลิ้งบนใบบอน
5.น้าพึ่งเรือเสือพึ่งป่า
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

12.ข้อใดมีการใช้เหตุผล
1.ในเหตุการณ์ปัจจุบัน สังคมไทยยังไม่พร้อมที่จะเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
2.นักวิชาการศึกษาวิเคราะห์เกี่ยวกับการเตรี
เพราะ ยมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
3.การปลูกพืชที่ไม่เหมาะสมกับพื้นที่เกิดจากเกษตรกรไทยขาดความรู้ใหม่ๆ
4.กลุ่มอุตสาหกรรมกระตุ้นทุนการผลิตสูงแต่ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ระดับต่า
5.นักเล่นหุ้นติดตามข่าวที่เกิดความผันผวนค่าเงินและราคาทองทุกวัน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

13.ข้อใดมีการใช้หลักเหตุผล
1.ยารักษาโรค วิตามิน อาหารเสริม รวมถึงการตรวจทางรังสี ล้วนแต่มีความ
เสี่ยงทั้งสิ้น จึง
2.อาการที่เราหายใจมีมลพิษเจือปนอยู่แต่มีปริมาณน้อย ไม่ก่อให้เกิดปัญหา
3.คนที่เป็นโรคหอบหืดจะทนต่อมลภาวะไม่ได้มากเท่ากับคนที่ไม่เป็นโรคนี้
4.ตามปรกติแพทย์จะตรวจร่างกายอย่างละเอียดก่อนที่จะตรวจโดยใช้รังสี
5.เซลล์ของเด็กไวต่อรังสีมากกว่าผู้ใหญ่เมื่อได้รับรังสีในปริมาณเท่ากัน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
14.ข้อใดมีการใช้เหตุผล
1.ข้าวโพดเป็นธัญพืชสาคัญอย่างหนึ่งของโลกรองจากข้าวเจ้าและข้าวสาลี
2.นอกจากใช้เป็นอาหารมนุษย์และสัตว์แล้ว
เมล็ดข้าวโพดยังใช้ผลิตเป็นน้ามัน
3.เดิมข้าวโพดเป็นพืชป่า แต่ไม่มีหลักฐานแสดง
วิวัฒนาการจากพืชป่ามาเป็นพืชปลูก
4.นักค้นคว้าบางคนกล่าวว่าชนชาติไทยอาจรู้จักปลูก
ข้าวโพดก่อนจะอพยพมาอยู่ในบริเวณแหลมทอง เพราะ
5.ข้าวโพดน่าจะมีแหล่งปลูกอยู่ในทวีปเอเชียมีพืชพื้นเมืองหลายชนิดในแถบนี้
ลักษณะคล้ายข้าวโพดมาก
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
15.ข้อความต่อไปนี้ส่วนใดมีการใช้เหตุผล
1.วิธีการเก็บรักษาสมุนไพรให้คงคุณภาพได้นาน หลังจากเก็บเกี่ยว
มาแล้วสาคัญมาก
2.สมุนไพรที่เก็บมาแล้วจะต้องทาความสะอาดให้ปราศจากสิ่งปนเปื้อน
3.สมุนไพรบางชนิดจาเป็นต้องอบให้แห้งโดยใช้อุณหภูมิต่า
4.การอบแห้งช่วยระงับและป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและรา
5.แสงและความชื้นอาจทาลายสารที่อยู่ในสมุนไพรได้ ควรเก็บไว้ในที่
แห้งและไม่ถูกแสง
16.ข้อความต่อไปนี้ส่วนใดมีการแสดงเหตุผล
1.วัยทารกมีการแพ้อาหารได้บ่อยที่สุด ทางเดินอาหารของทารกยังไม่แข็งแรง
2.จากงานวิจัยในต่างประเทศโดยการศึกษาทารกตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 3 ขวบ
3.พบว่ามีการแพ้อาหารร้อยละ 8
4.และพบว่าทารก 1 ปีแรกมีอาการแพ้นมวัวถึงร้อยละ 2.5
5.แพ้ไข่ร้อยละ 1.6 และแพ้ถั่วลิสงในอาหารสาเร็จรูปของทารกร้อยละ 0.6
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

ภาษาที่ใช้แสดงเหตุผล
1.ถ้ากล่าวถึงข้อสนับสนุนก่อนข้อสรุปจะใช้คาว่า
= จึง, ก็เลย, ก็ย่อม, ทาให้
เช่น รถติดฉันจึงมาสาย
เหตุผล สรุป
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

ถ้ากล่าวถึงข้อสรุปก่อนข้อสนับสนุนจะใช้คาว่า
= เพราะ, เนื่องจาก, ด้วย
เช่น ฉันมาสายเพราะรถติด
สรุป เหตุผล
 ผล=จึง, ก็เลย, ก็ย่อม, ทาให้ เหต=เพราะ, เนื่องจาก, ด้วย

1. ข้อใดมีแบบโครงสร้างการใช้ภาษาแสดงเหตุผลต่างจากข้ออืน่
1. เพราะเธอไม่เชื่อฉัน เธอจึงได้วุ่นวายอย่างที่เห็นอยูน่ ี้
2. เห็นคุณไม่สนใจจะอ่านหนังสือเล่มนี้ ฉันก็เลยให้คนอื่นไป
3. พอฉันรู้ว่าเธออยากให้ฉันไปด้วย ฉันก็รีบเตรียมตัวเป็นการใหญ่
4. ฉันยอมทาตามข้อสนองของคุณ ด้วยพิจารณาแล้วเห็นว่าโครงงานนีด้ ี
 ผล=จึง, ก็เลย, ก็ย่อม, ทาให้ เหต=เพราะ, เนื่องจาก, ด้วย
2. ข้อใดใช้การอนุมานต่างกับข้ออื่น
จึง
1. การทางานอย่างสม่าเสมอจะไม่ทาให้ใครผิดหวัง
2. คนไทยเราทุกวันนี้ไม่มีหลักประกันอะไรมากนัก จึงอยู่กันไปวัน ๆ เท่านั้น
3. เนื่องจากไม่มีแรงจูงใจจึทง าให้คนรุ่นใหม่ไม่อยากทางานกับหน่วยงานของรัฐ
อีกต่อไป
4. อุบัติเหตุบนถนนหลวงนับวันจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทั้ง ๆ ที่กฎจราจรก็มีอยู่ แต่ก็
เพราะไม่ปฏิบัติตามกัน
 ผล=จึง, ก็เลย, ก็ย่อม, ทาให้ เหต=เพราะ, เนื่องจาก, ด้วย

3. ข้อใดมีวิธีการให้เหตุผลต่างจากข้ออื่น
จึง
1. ความขยันหมั่นเพียร มีมานะและมุ่งมั่น ย่อมนาทางไปสู่ความสาเร็จ
2. ทุกคนต้องการความก้าวหน้าในชีวิต จึงพากันเร่งหาทรัพย์สินเงินทอง
3. ความสงบทางใจมิใช่เกิดขึ้นเองได้ หากได้
จึง มาด้วยการปฏิบัติธรรมอยู่เป็นนิจ
4. ประเทศไทยพัฒนาก้าวไกลเพราะมีเศรษฐกิจการเมืองการปกครอง และสังคมที่ดี
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
4.การแสดงเหตุผลในข้อใดต่างกับข้ออื่น
1.ปัจจุบันมีการใช้เฟิร์นเป็นไม้ประดับมากขึ้นเรื่อยๆ การใช้เฟิร์นประดับจะทาให้
รู้สึกใกล้ชิดธรรมชาติที่สดชื่นและผ่อนคลาย จึง
2.คุณค่าการที่มีเฟิร์นในป่าธรรมชาติมีอยู่อย่างมากมาย เฟิร์นผลิตก๊าซออกซิเจน
ร่วมกับพืชสีเขียวชนิดอื่นๆ จึง
3.เฟิร์นเป็นพืชอิงอาศัยเหมาะจะปลูกใส่กระเช้าแขวน พืชอิงอาศัยสามารถขึ้นอยู่ใน
ที่ที่มีความชื้นน้อยได้ดี เพราะ
4.เฟิรน์ กูดหางนกกะลิงเหมาะทีจ่ ะปลูกในตูเ้ ลีย้ งปลา เฟิรน์ นีข้ น้ึ ได้ในน้าหรือจมอยู่ใต้
น้าก็ได้ จึง
5.เฟิร์นก้านดาใบนวลมีลาต้นทอดเลื้อยไปได้อย่างไม่จากัด เฟิร์นชนิดนีส้ ามารถ
แพร่พันธุ์ได้มากกว่าเฟิร์นก้านดาชนิดอื่นๆ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
5.การแสดงเหตุผลในข้อใดต่างจากข้ออื่น
1.แมลงมีหัวใจและเส้นโลหิตใหญ่ติดต่อกันเป็นท่อเดียวและมีกล้ามเนือ้ ติดกับหัวใจ
ทาให้โลหิตสูบฉีดหมุนเวียนดีขึ้น จึง
2.แมลงเป็นสัตว์ซึ่งมีมากที่สุดในโลกนักวิทยาศาสตร์จาเป็นต้องจาแนกหมวดหมู่แยกชั้น
เพื่อให้สะดวกต่อการศึกษาวิจัย จึง
3.แมลงส่วนมากมีขนาดเล็กเคลื่อนไหวเร็ว เมื่อต้องการจับควรเตรียมขวดแก้วที่มีฝาปิดใช
พู่กันค่อยๆเขี่ยแมลงใส่แล้วปิดปากขวด
เพราะ
4.ระบบเส้นโลหิตของแมลงไม่ซบั ซ้อนเท่ากับของสัตว์มกี ระดูกสันหลัง เส้นโลหิต
ของแมลงภาพตามยาวจากหัวไปจนสุดปล้องท้องของลาตัว
5.แมลงแต่ละชนิดมีวิธีกินอาหารต่
จึง
างๆกัน เช่น ใช้ปากกัดเคี้ยวบ้างหรือใช้ปากแหลมเจาะ
เนื้อสัตว์เพื่อดูดเลือดบ้างมีการจัดลักษณะปากแมลงไว้หลายแบบ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
6.การแสดงเหตุผลในข้อใดต่างกับข้ออื่น เพราะ
1.พิกุลเป็นพันธุ์ไม้วงศ์เดียวกับละมุดฝรั่งและละมุดสีดา ผลมีรูปไข่ปลายแหลมคล้ายกัน
เพราะ
2.สมัยก่อนเชื่อกันว่าพิกุลเป็นต้นไม้ที่ปลูกในวัด คนไทยส่วนหนึ่งไม่นิยมปลูกต้นพิกุล
ตามบ้าน
เพราะ
3.ปัจจุบันความเชื่อเรื่องพิกุลเป็นต้นไม้วัดน้อยลงแล้ว มีการปลูกพิกุลเป็นไม้ประดับ
ตามบ้านด้วย เพราะ
4.คนไทยสมัยก่อนเก็บดอกพิกุลมาร้อยเป็นพวงมาลัย กลิ่นดอกพิกุลหอมมาก
และหอมทนแม้เมื่อดอกแห้งแล้ว
5.พิกุลมีกลีบดอกเล็กสีขาวนวล กลีบดอกเรียงตัวกันดูละเอียดอ่อนงดงาม
จึง
มีผู้นาไปใช้เป็นลายผ้าและลายเครื่องจักสาน
7. ข้อความนี้มีโครงสร้างในการใช้ภาษาที่แสดงเหตุผลเป็นอย่างไร
“(1) ในภาวะที่เศรษฐกิจตกต่า (2) นักท่องเที่ยวต้องประหยัดค่าใช้จ่าย
(3) ธุรกิจโรงแรมชั้นสองในกรุงเทพฯ จึงกลายเป็นสถานพานักที่คลาคล่า
ไปด้วยผู้คน (4) โรงแรมชั้นหนึ่งขนาดหลายร้อยห้องซึ่งแข่งกันเกิดเมื่อไม่กี่ปี
ก่อนบัดนี้กาลังซบเซา”
1. ดีข้เพราะมี
16. อความส่โวครงสร้
นใดเป็านงครบทั
ข้อสรุ้งปข้สุอดสนั
ท้าบยในการแสดงเหตุ
สนุนและข้อสรุปผล
2. ดี เพราะมี
1. (1)การเปรียบเทียบเป็นข้2.อสรุ (2)ปอย่างเห็นชัดเจน
3. ไม่ดี เพราะมี
3. (3) โครงสร้างเฉพาะส่4.วนที (4) ่เป็นข้อสนับสนุน
4. ไม่ดี เพราะมีโครงสร้างเฉพาะส่วนที่เป็นข้อสรุป
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

8. ข้อใดเป็นการอ้างข้อสรุปก่อนแล้วจึจึง งกล่าวถึงข้อสนับสนุน
1. ถ้าที่ใดมีป่าไม้อยู่มาก ที่นั้นน้าไม่ท่วม จึง
2. ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่า เราต้องช่วยกันรักษาไว้
3. เนื่องจากป่าไม้ช่วยป้องกันน้าท่วม เราจึงควรช่วยกันรักษาไว้
4. ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่าเพราะทาให้ฝนตกตามฤดูกาล
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

9. “ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดที่เป็นอยู่แก่เราทุกวันนี้ ย่อมมีต้นเรื่องมาก่อนเช่นที่
ท่านมีความรู้ปริญญาอยู่ขณะนี้ ก็เป็นเพราะได้ลงทุนเล่าเรียนมา”
จากข้อความนี้ข้อใดเป็นเหตุผล
1. ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดที่เป็นอยู่แก่เราทุกวันนี้
2. ย่อมมีต้นเรื่องมาก่อน
3. เช่นที่ท่านมีความรู้มีปริญญาอยู่ขณะนี้
4. ก็เป็นเพราะได้ลงทุนลงแรงเล่าเรียนมา
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

10.ข้อใดที่ไม่ใช่การลาดับความจากข้อสนับสนุนไปสู่ข้อสรุป
จึง
1. นวลฉวีหลงรักคนง่าย เธออกหักอยู่เป็นประจา
เพราะ
2. วัลลีเป็นคนสู้กับชีวิต เธอไม่มีพจึง่อแม่ที่จะคอยส่งเสียใหัเล่าเรียน
3. น้าพุติดยาเสพติด ชีวิตของเขาเป็นบทเรียนที่พจึวกเราควรจะได้
ง นามาคิด
4. อุดมทาการบ้านทุกข้อด้วยตัวของเขาเอง เธอก็ควรฝึกทาด้วยตัวเธอเองบ้าง
11. ข้อใดเป็นข้อสนับสนุนของข้อสรุปต่อไปนี้
“ปัจจุบันประชาชนทั่วไปกลายเป็นผู้อุปถัมภ์ช่างศิลปะ”
1. งานศิลปะส่วนใหญ่สืบทอดกันในครอบครัวของสามัญชน
2. ประชาชนพอได้งานศิลปะชิ้นใดที่ช่างสร้างขึ้นก็รับซื้อไว้
3. พระเจ้าแผ่นดินไม่เป็นองค์อุปถัมภ์ช่างศิลปะเหมือนในสมัยโบราณ
4. งานศิลปะที่ช่างสร้างขึ้นในปัจจุบันไม่ตอบสนองความต้องการของราชสานัก
12.ข้อความต่อไปนี้มีโครงสร้างการแสดงเหตุผลตามข้อใด
เพราะ
การไม่กินอาหารเช้าจะ/ทาให้ร่างกายขาดพลังงาน และจะมีผลต่อ
การเรียนรู้และความจา/ เพราะสารอาหารหลักที่ ให้พลังงานคือกลูโคส
จากอาหาร/ ทาให้สมองทางานได้ดี
1. ข้อสรุป ข้อสนับสนุน ข้อสรุป ข้อสนับสนุน
2. ข้อสนับสนุน ข้อสรุป ข้อสนับสนุน ข้อสรุป
3. ข้อสนับสนุน ข้อสนับสนุน ข้อสรุป ข้อสรุป
4. ข้อสรุป ข้อสนับสนุน ข้อสนับสนุน ข้อสรุป
13.ข้อใดเป็นโครงสร้างของการแสดงเหตุผลในข้อความต่อไปนี้
การทดสอบปล่อยน้าผ่านระบบคูคลองในกรุงเทพฯผ่านความเห็นชอบจาก
เพราะ
นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญหากการระบายน้าเกินขีดความสามารถของคูคลองก็
จึง
พร้อมจะหยุดทดสอบทันที ประชาชนก็จะไม่ได้รับความเดือดร้อนจากน้าท่วม
แน่นอน
1.สนับสนุน สรุป สนับสนุน 2.สนับสนุน สนับสนุน สรุป
3.สนับสนุน สรุป สรุป 4.สรุป สนับสนุน สรุป
5.สรุป สรุป สนับสนุน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

14.กลอนวรรคใดมีทั้งข้อสนับสนุนและข้อสรุป
อันข้าไทได้พึ่งเขาจึงรัก แม้นถอยศักดิ์สิ้นอานาจวาสนา
เขาหน่ายหนีมิได้อยู่คู่ชีวา แต่วิชาช่วยกายจนวายปราณ
1.วรรคสดับ 2. วรรครับ
3.วรรครอง 4. วรรคส่ง
 15.ข้อใดเป็นโครงสร้างของการแสดงเหตุผลในข้อความต่อไปนี้
สรุป
ปัจจุบันเชื่อกันว่าสมองของคนเราเริ่มสร้างความทรงจาได้ตั้งแต่ยังอยู่ในครรภ์
เพราะ สนับสนุน
จากการศึกษาแสดงให้เห็นว่าเด็กแรกเกิดมักจะหยุดร้องไห้เมื่อได้ยินเสียงรายการ
โทรทัศน์ที่แม่ดูเป็นประจาในช่วงระหว่างตั้งครรภ์ เสียงนั้นทาให้ทารกนึกถึง
สรุป
ความสุขสบายที่เคยได้รับในตอนที่ยังอยู่ในท้องแม่
1.สนับสนุน สนับสนุน สรุป 2.สนับสนุน สรุป สรุป
3.สรุป สนับสนุน สนับสนุน 4.สรุป สนับสนุน สรุป
5.สรุป สรุป สนับสนุน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

16.ข้อใดเป็นโครงสร้างแสดงเหตุผลในข้อความต่อไปนี้
ในแต่ละปีมีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมามากถึงหลายพันตัน
จึง
ก๊าซนี้จะทาลายสภาพภูมิอากาศของโลก นักเคมีได้คิดค้นหาวัตถุที่จะสามารถกัก
ก๊าซก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เอาไว้เพื่อช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม
1.สนับสนุน สรุป สรุป 2.สนับสนุน สนับสนุน สรุป
3.สรุป สนับสนุน สรุป 4. สรุป สรุป สนับสนุน
5.สรุป สนับสนุน สรุป
17.ข้อใดเป็นโครงสร้างของการแสดงเหตุผลในข้อความต่อไปนี้
ตามริมลาธารในป่
เพราะ าดิบชื้นจะมีเฟิร์นหลายชนิดมากกว่าที่พบตาม
จึง
พื้นป่า ริมลาธารเป็นบริเวณที่ได้รับแสงแดดมาก ไม่มีพันธุ์ใหญ่ให้ร่มเงา
ปิดกั้นแสงแดด
1.สรุป สนับสนุน สนับสนุน 2.สรุป สรุป สนับสนุน
3.สรุป สนับสนุน สรุป 4.สนับสนุน สรุป สนับสนุน
5.สนับสนุน สนับสนุน สรุป
18. ข้อใดเป็นโครงสร้างของการแสดงเหตุผลในข้อความต่อไปนี้
สนับสนุน
เรือเหาะมีสมรรถนะในการลาดตระเวนดูเรือดาน้าที่แล่นอยู่ใน
สนับสนุน
มหาสมุทร เรือเหาะสามารถบินได้นานอยู่ในระดับสูงเกินกว่าที่เรือดา
น้าของข้าศึกจะใช้อาวุธยิงได้ถึง ในสงครามโลกครั้งที่ 2จึงมีการนาเรือ
สรุป
เหาะมาใช้ในการสงครามด้วย
1. สนับสนุน สรุป สนับสนุน 2. สนับสนุน สนับสนุน สรุป
3. สนับสนุน สรุป สรุป 4. สรุป สนับสนุน สรุป
5. สรุป สรุป สนับสนุน
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

การอนุมาน
 การอนุมาน คือกระบวนการคิดหาข้อสรุปจากเหตุผลที่มีอยู่ (สรุป)
1.วิธีนิรนัย คือ การแสดงเหตุผลจากส่วนรวมไปหาส่วนย่อย

เช่น นักเรียนทั้งหมดในห้องนีต้ ้องการสอบ Ent. ได้

สมหญิงเป็นนักเรียนในห้องนี้กต็ ้องการสอบได้ด้วย
วิธีนี้ เป็นจริง 100%
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

2.วิธีอุปนัย คือ การแสดงเหตุผลจากส่วนย่อยไปหาส่วนรวม

มักมีคาว่า น่าจะ, ควรจะ, คงจะ, อาจจะ, มักจะ,พึง เช่น
“สมหญิงชอบทานก๋วยเตี๋ยวมาก เมื่อนักเรียน ทั้งห้องไปทานแล้วก็น่าจะ
ชอบด้วย” วิธีนี้ไม่จริงเสมอไป
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

1. การอนุมานแบบอุปนัย หมายถึง ข้อใด

1. การแสดงเหตุผลจากหลักทั่วไป ไปสู่กรณีเฉพาะ
2. การแสดงเหตุผลจากกรณีเฉพาะ ไปสู่หลักทั่วไป
3. การแสดงเหตุผลจากหลักทั่วไป ไปสู่ข้อสรุป
4. การแสดงเหตุผลจากข้อสรุปไปสู่หลักทั่วไป
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

2. ข้อใดเป็นการแสดงเหตุผลด้วยวิธีนิรนัย
1. นุชเคยยากจนมาก่อนจึงรู้ค่าของเงินมากกว่าศิราที่ร่ารวย
2. จ๋อมแจ๋มชอบฟังนิทาน ดังนั้นเมื่อโตขึ้นน่าจะชอบอ่านหนังสือ
3. เจือมีความกตัญญูดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าเป็นผู้มีคุณธรรมอันประเสริฐ
4. เรืองรองเป็นคนขาดวิจารณญาณเพราะเรียนมาจากระบบที่ไม่ส่งเสริมความคิด
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

3. ข้อใดใช้วิธีการอนุมานแบบอุปนัย
1. ดอกคูนคงจะบานในฤดูร้อนนี้ เหมือนทุกปีที่ผ่านมา
2. หมอบอกว่าคนที่เป็นหวัดอย่างเธอ ไม่ควรอาบน้าตอนดึก
3. เธอจะต้องถูกทาโทษตามกฎของโรงเรียน หากเธอลอก
ข้อสอบเพื่อน
4. ถ้าเธออยากเป็นคนรอบรู้ ควรอ่านหนังสือให้มาก ๆ
เพราะการอ่านหนังสือจะทาความรู้กว้างขวาง
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

4. ข้อใดแสดงเหตุผลโดยใช้วิธีการอนุมานแบบอุปนัย
1.กลัวเป็นทวิราช บตริป้องอยุธยา เสียเมืองจึงนินทา บละเว้นฤว่างวาย
2.ควรเรายกออกโรม โหมหักหาญราญรงค์ คงชานะเศิกไสร้ ได้ด้วยง่ายด้วยงาม
3.เสียทีก็มีชื่อ ได้เลื่องลือสรรเสริญ สงสารว่ากรรมเกิน กาลังดอกจึงจมสูญ
4.ขอตายให้ตาหลับ ด้วยชื่อนับว่าชายชาญ เกิดมาประสบภาร- ธุระได้บาเพ็ญ
ธรรม
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

5. ข้อใดเป็นการแสดงเหตุผลโดยวิธีนิรนัย
1. นักเรียนที่สอบคณิตศาสตร์ตก มักจะสอบฟิสิกส์ตกด้วย
2. นักเรียนห้องนี้ส่วนมากไม่ตั้งใจเล่าเรียน ผลการสอนจึงไม่เป็นที่พอใจ
3. เขาฝึกซ้อมการเล่นปิงปองมาเป็นอย่างดีเขาน่าจะชนะเลิศในการ
แข่งขันครั้งนี้
4. มนุษย์ทุกคนต้องการอาหารที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม
และยารักษาโรคฉันก็ต้องการเช่นนั้น
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

 การพิจารณาหาสาเหตุและผลลัพธ์ที่สัมพันธ์กัน มี 3 วิธี
1.การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์ เช่น รถติดจึงมาสาย
2.การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ เช่น มาสายเพราะรถติด
3.การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
เช่น - เขาสอบวิชาคณิตศาสตร์ได้คะแนนดี
เขาน่าจะสอบวิชาฟิสิกส์ได้คะแนนดีด้วย
- เขาถูกครูตาหนิเพราะขี้เกียจคงถูกตัดคะแนน
ผล เหตุ ผล
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

1. ข้อใดเป็นการใช้ภาษาแบบอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
1. คุณอรทัยหาเสียงได้ทั่วถึง เธอจึงได้รับเลือกตั้งในคราวนี้
2. ผลการเลือกตั้งคราวนี้ได้แก่คุณอรทัย เพราะเธอหาเสียงได้ทั่วถึง
3. การได้รับเลือกตั้งของคุณอรทัยเกิดจากการที่เธอหาเสียงได้ทั่วถึง
4. คุณอรทัยต้องได้รับเลือกตั้งในคราวนี้แน่นอน เพราะเธอหาเสียง
ทั่วถึง
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

2. ข้อใดเป็นการอ้างจากผลลัพธ์มาหาสาเหตุ
เพราะ
1. “คุณปู่อายุ 94 ปี แล้วยังแข็งแรงดี ที่ท่านออกกาลังกายทุกวันนี่นา”
จึง
2. “ผมคิดว่าสังคมกาลังต้องการการพัฒนาคุณภาพชีวิต ผมอยากทาอะไรที่
เกี่ยวกับสังคมบ้าง”
3. “ผมได้ไปเป็นอาสาสมัครดูแลผู้สูงอายุที่บ้านพักคนชรา เห็นแล้วก็สงสาร
พวกเขาก็เลยอยากเป็นแพทย์”
4. “ผมไม่สนใจและไม่อยากยุ่งกับการเมือง ประกอบกับสุขภาพไม่ค่อยดีด้วย
เลยไม่อยากหาเรื่องเครียดใส่ตัว”
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

3. ข้อใดไม่ใช่การอนุมานจากผลไปหาเหตุ
จึง
1. คนที่ทางานไป เรียนไป คิดไปจะไม่เป็นคนตายด้าน
เพราะ
2. โดยมากคนที่ทางานไม่ก้าวหน้ามักเป็นผู้ที่ไม่มีแผนการจะทา
ให้ตนก้าวหน้า
3. ประชาชนไทยอยู่กันอย่างร่มเย็นเป็นสุขแต่ครั้งอดีตกาลด้วย
พระบารมีของพระมหากษัตริย์
เพราะ
4. หมอดูเป็นส่วนค่อนข้างจาเป็นสาหรับสังคมยุคนี้ ยุคแห่งความ
ผันเปรและยุ่งยากกับการคาดคะเนด้านเศรษฐกิจและการเมือง
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

ผลลัพธ์ ผลลัพธ์ เพราะ สาเหตุ

4. “เด็กคนนี้ดูไม่มีความสุข การเรียนก็แย่ พ่อแม่คงไม่มีเวลาให้ลูก” การ
อนุมานเช่นนีต้ รงกับข้อใด
1. การอนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
2. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
3. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
4. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
 ผลลัพธ์ สาเหตุ
5. “สุวิทย์ได้คะแนนเฉลี่ยสูงถึง 3.80 เนื่องจากเขาเป็นคนตัง้ ใจเรียนมา
ผลลัพธ์
โดยตลอด เขาจึงน่าจะได้รับเกียรตินิยมอันดับ 1”
ลักษณะการอนุมานเช่นนี้ตรงกับข้อใด
1. การอนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
2. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
3. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
4. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
 ผลลัพธ์ สาเหตุ จึง ผลลัพธ์
6. “เขาถูกเจ้านายเพ่งเล็ง เพราะมาสายเสมอ มีหวังถูตัดเงินเดือน”
ลักษณะการอนุมานเช่นนี้ตรงกับข้อใด
1. การอนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
2. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
3. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
4. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
7. “ถ้าคุณไม่ลงมือทางาน เพราะมัวแต่กลัวผิดพลาด คุณก็จะยังทา
อะไรไม่ได้ คนที่ไม่ เคยผิดพลาดเลยนั้นคือคนที่ไม่เคยท
จึง
าอะไร”
ข้อความคู่ใดมีความสัมพันธ์กันในลักษณะ “สาเหตุ-ผลลัพธ์”
ตามข้อเท็จจริงข้างต้น
เพราะ
1. คุณไม่ลงมือทางาน-คุจึณง กลัวผิดพลาด
2. คุณกลัวผิดพลาด-คุณทาอะไรไม่ได้
3. คุณไม่เคยผิดพลาด-คุณไม่เคยทาอะไร
4. คุณไม่เคยทาอะไร-คุณกลัวผิดพลาด
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

8. ข้อความต่อไปนี้ใช้การอนุมานประเภทใด จึง
ผลลัพธ์
สาเหตุ
“ความคิดเชิงบวกเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ทาให้โลกน่าอยู่ รู้สึกว่า
สถานการณ์ดีขึ้นใจสู้พลังชีวิตสูงโรคที่รุมเร้าอยู่ก็ถอยไป และเกิดภูมิ
ต้านทานโรค”
1. จากเหตุไปหาผล 2. จากผลไปหาเหตุ
3. จากเหตุไปหาเหตุ 4. จากผลไปหาผล
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

9. ข้อความต่อไปนี้เป็นการอนุมานประเภทใด
ผลลัพธ์
ปัจจุบนั ผู้ผลิตชาวต่างประเทศนิยมมาลงทุนผลิตสินค้าใน
ประเทศของเราเพราะสินค้าออกจากประเทศของเขามีราคาแพงและ
สาเหตุ
ขายได้ยากเนื่องจากค่าเงินตราของประเทศเขาสูงขึ้นมาก
1. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
2. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
3. การอนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
4. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์
10. ข้อความต่อไปนี้เป็นการอนุมานประเภทใด
เมื่อสัปดาห์ที่แล้วคณะรัฐมนตรีมีมติให้ยกเว้นภาษีเครื่องดื่ม
บางประเภทที่ผลิตในประเทศให้แก่ผู้ได้รับเอกสิทธิ์ทางการทูต
จึง
ต่อไปนี้ผลิตภัณฑ์ภายในประเทศคงขยายตลาดได้กว้างขวางยิ่งขึ้นใน
หมู่ชาวต่างชาติ
1. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
2. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
3. การอนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
4. การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

11. ข้อความต่อไปนี้เป็นการอนุมานประเภทใด
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยขาดต้นไม้และแหล่งน้าที่จะ
เก็บกักความชุ่มชื้นเนื่องจากประชาชนตัดไม้ทาลายป่าและรัฐบาลไม่
ผลลัพธ์
พัฒนาแหล่งน้า จึงเกิดความแห้งแล้งกันดารขึ้นทั่วพื้นที่แถบนี้
1. การอนุมานของสาเหตุไปหาสาเหตุ
2.การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
3. การอนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
4.การอนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

12. ข้อความต่อไปนี้เป็นการอนุมานแบบใด
ผลลัพธ์
เพราะ
แม่ น าเจ้
้ า พระยาเป็ น แม่ น าสายส
้ าคั ญ ของประเทศไทย
สาเหตุ
เป็ น แหล่ ง น้ าและทรั พ ยากรอั น อุ ด มสมบู ร ณ์ เป็ น เส้ น ทางคมนาคมที ส
่ าคั ญ
จึง ผลลัพธ์
ก่อให้เกิดทั้งอารยธรรมและความเจริญทางเศรษฐกิจของชาติ นับแต่อดีต
จนกระทั่งปัจจุบัน
1. อนุมานจากสาเหตุไปหาสาเหตุ
2. อนุมานจากผลลัพธ์ไปหาผลลัพธ์
3. อนุมานจากสาเหตุไปหาผลลัพธ์
4. อนุมานจากผลลัพธ์ไปหาสาเหตุ
 ภาษากับเหตุผล…อ.สังเวียน มณีจันทร์

13. บทประพันธ์นี้ ตอนใดมีใจความเป็นเหตุเป็นผลกัน

1) ถึงตัวเราเล่าถ้าหากมีโยมหญิง 2) ไหนจะนิ่งดูดายอายบุปผา
3) คงจะใช้ให้ศิษย์ที่ติดมา 4) อุตส่าห์เอาไปฝากตามยากจน
เพราะ จึง
5) นี่จนใจไม่มีเท่าขี้เล็บ 6) ขี้เกียจเก็บเลยทางมากลางหน
1. วรรค 1 และ 5 2. วรรค 1 และ 3
3. วรรค 5 และ 6 4. วรรค 3 และ 4