HƯỚNG DẪN HỌC TẬP CA LÂM SÀNG UNG THƯ PHẾ QUẢN PHỔI

HƯỚNG DẪN HỌC TẬP CA LÂM SÀNG UNG THƯ PHẾ QUẢN PHỔI
CHẶNG 1
I. Tóm tắt bài giảng
Bệnh của hệ hô hấp rất phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Hiện nay
các bệnh lý u phổi cũng rất thường gặp. Ca lâm sàng này giúp sinh viên liên kết các
kiến thức về cấu trúc đại thể, vi thể của hệ hô hấp để giải thích sự thay đổi cấu trúc đại
thể và vi thể trên những bệnh nhân u phổi. Từ đó đưa ra được những chỉ định xét
nghiệm, giải thích được cơ sở chẩn đoán một số trường hợp u phổi thường gặp.
II. Hướng dẫn chuẩn bị trước khi đến lớp
1. Đọc các tài liệu trong mục tài liệu cần đọc trước ở mục III.
2. Đọc và trả lời các câu hỏi chuẩn bị ở mục V.
3. Xem danh sách các thuật ngữ và tìm hiểu ý nghĩa của các thuật ngữ đó. Lưu ý
rằng một số thuật ngữ liên quan đến tài liệu trong bài tập chuẩn bị ở mục V
4. Đọc và có thể thảo luận với các bạn SV khác các câu hỏi của ca lâm sàng theo
các "chặng" đã phân chia ở mục VI.
5. Đánh giá sự hiểu biết của bạn về bài học bằng cách hoàn thành bài kiểm tra
chuẩn bị bài (RAE).
III.Tài liệu cần đọc trước/tham khảo
1. Module hô hấp, Trường Đại học Y - Dược ĐH Thái Nguyên (2019), Module
hô hấp, Nhà xuất bản ĐH Thái Nguyên.
2. Bộ môn Giải phẫu học, Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên, giáo trình
Giải phẫu học Định khu và ứng dụng, (2010), Bài “Tổng hợp các tạng trong lồng
ngực, phân chia trung thất và áp dụng ” trang 155-172.
3. Bộ môn Giải phẫu bệnh, Trường Đại học Y Hà Nội, Giải phẫu bệnh học, Nhà
xuất bản Y học, 2014. Bài “Bệnh của bộ hô hấp” trang 226-279.
4. Bộ môn Giải phẫu bệnh,Trường Đại học Y Dược TP HCM, Giải phẫu bệnh
học, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2009. Bài “Bệnh phổi” trang 226-249.
5. Bộ môn Giải phẫu bệnh,Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch TP HCM, Giải
phẫu bệnh học, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2013. Bài “Bệnh hệ hô hấp” trang
129-152.
IV.Các thuật ngữ
- Đỉnh phổi - Khối u (tumor)
- Bờ dưới phổi - Ung thư biểu mô (carcinoma)
- Bờ trước phổi - Ung thư liên kết (sarcoma)
- Carina - Ung thư biểu mô phế quản (bronchogenic
 carcinoma)
- Trung thất trước
- Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous cell
- Trung thất sau
carcinoma)
- Tĩnh mạch đơn
- Ung thư biểu mô tuyến (adenocarcinoma)
- Tĩnh mạch chủ trên
- Ung thư biểu mô tế bào lớn (large cell carcinoma)
- Hạch thượng đòn
- Ung thư biểu mô tế bào nhỏ (small cell
- Hạch trung thất carcinoma)

V. Các câu hỏi cần chuẩn bị trước khi đến lớp

1. Trình bày cấu tạo khí quản?
2. Trình bày giới hạn phân chia trung thất, liên quan các thành phần trong trung
thất sau?
3. Mô tả bạch huyết của phổi?
4. Trong các týp vi thể ung thư phổi, týp nào ác tính nhất? Mô tả hình ảnh vi thể
týp đó?
5. Phương pháp chẩn đoán giải phẫu bệnh các khối u phổi?
VI. Bài trình bày/tình huống/ ca lâm sàngthảo luận cần chuẩn bị
Câu 1. Khi nội soi phế quản bệnh nhân thấy hình ảnh Carina tù. Hãy trình chiếu và mô
tả hình ảnh Carina? Trình bày ý nghĩa của nó?
Câu 2. Bệnh nhân được chẩn đoán ung thư thùy dưới phổi phải. Trên hình ảnh
Xquang có thấy được các thùy phổi/phân thùy phổi không?Mô tả cấu trúc các thùy
phổi/phân thùy phổi? Việc phân các thùy phổi/phân thùy phổi có giá trị gì?
Câu 3: Dựa vào kết quả xét nghiệm của chẩn đoán hình ảnh (nội soi, xquang, CT-
Scaner) anh/chị hướng tới u là lành hay ác tính? Dựa vào những đặc điểm nào của khối
u, tại sao?
Câu 4: Dựa vào vị trí của u trên hình ảnh nội soi, xquang và CT- Scanner, anh/chị hãy
chỉ định xét nghiệm giải phẫu bệnh phù hợp trong trường hợp này? Từ đó anh/chị hãy
cho biết có những phương pháp nào giúp chẩn đoán giải phẫu bệnh các khối u phổi?
Câu 5: Bệnh nhân được chẩn đoán là ung thư thùy dưới phổi phải. Trên kết quả xét
nghiệm giải phẫu bệnh mô tả như sau:
Trên vi thể thấy tế bào u hình đa diện, to nhỏ không đều, bào tương rộng sáng và
có cầu nối liên bào. Đôi chỗ thấy hình ảnh cầu sừng. Nhân tế bào kiềm tính, màng
nhân không đều. Mô đệm tăng sinh xơ xâm nhập tế bào viêm mạn tính.
Hình ảnh vi thể trên phù hợp với thể tổn thương nào sau đây?
A. Carcinoma tế bào vảy
B. Quá sản biểu mô vảy
C. Loạn sản biểu mô vảy
 D. Dị sản biểu mô vảy
Câu 6.Tại sao trên BN khám thấy có hạch thương đòn và hạch trung thất? Dựa vào
đường đi hệ bạch huyết phân tích trên bệnh nhân hạch nào xuất hiện trước.
Câu 7. Nếu bệnh nhân bị ung thư phổi giai đoạn cuối, có hạch trung thất to có thể có
hiện tượng phù áo khoác, tuần hoàn bàng hệ. Hãy giải thích tại sao?