2020 წელს გაწეული სამეცნიერო-კვლევითი საქმიანობის ანგარიში

აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

სამეცნიერო ან სასწავლო ერთეულის დასახელება: ეკონომიკის დეპარტამენტი

დეპარტამენტის ხელმძღვანელი: ასოც. პროფ. შოთა ლომინაშვილი

სამეცნიერო ერთეულის პერსონალური შემადგენლობა:

1. ასოც. პროფ. შოთა ლომინაშილი

2. ასოც. პროფ. აკაკი ბაკურაძე

3. ასოც. პროფ. რამაზ ნამიჭეიშვილი

4. პროფ. თამილა-არნანია-კეპულაძე

5. ასოც. პროფ. იზოლდა გაბადაძე

6. ასოც. პროფ. ზვიად ბეშკენაძე

7. ასოც. პროფ. მეგი გორგასლიძე

8. ასოც. პროფ. ხათუნა თოდუა

9. პროფ. ნიკოლოზ ჩიხლაძე

10. ასოც. პროფ. ნაირა ვირსალაძე

11. ასოც. პროფ. ნონა ახვლედიანი

12. ასოც. პროფ. ივლია ონიანი

13. ე.ა.დ. ციცინო ძოწებიძე

14. ხელშ. მოწვ. ქ. შონია

15. მოწვ. სპეც. თ. ნადირაძე-გოგოლაძე

1. სამეცნიერო ან სასწავლო ერთეულის მიერ ერთობლივად შესრულებული სამეცნიერო-

კვლევითი პროექტები

1.1.
№ გარდამავალი პროექტის დაწყების და პროექტში ჩართული პერსონალ
(მრავალწლიანი) პროექტის დამთავრების წლები
დასახელება მეცნიერების
 2
დარგისა და სამეცნიერო
მიმართულების
მითითებით
1 2 3

გარდამავალი (მრავალწლიანი) კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული დ

ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

1.2.
№ დასრულებული პროექტის
დასახელება მეცნიერების
პროექტის დაწყების და
დარგისა და სამეცნიერო პროექტში ჩართული პერსონალ
დამთავრების წლები
მიმართულების
მითითებით
1 2 3

დასრულებული კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული და პრაქტიკულ

(ქართულ ენაზე)

2. შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდის გრანტით დაფინანსებული

სამეცნიერო-კვლევითი პროექტები
2.1.
№ გარდამავალი
(მრავალწლიანი) პროექტის
დასახელება მეცნიერების
პროექტის დაწყების და
დარგისა და სამეცნიერო პროექტში ჩართული პერსონალ
დამთავრების წლები
მიმართულების
მითითებითპროექტის
საიდენტიფიკაციო კოდი
1 2 3

გარდამავალი (მრავალწლიანი) კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული და

ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

2.2.
№ დასრულებული
პროექტის დასახელება
მეცნიერების დარგისა და
პროექტის დაწყების და
სამეცნიერო პროექტში ჩართული პერსონალი
დამთავრების წლები
მიმართულების
მითითებით, პროექტის
საიდენტიფიკაციო კოდი
1 2 3

დასრულებული კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული და პრაქტიკული

 3

(ქართულ ენაზე)

3. უცხოური გრანტებით დაფინანსებული სამეცნიერო პროექტები

3.1. გარდამავალი პროექტი

№ გარდამავალი
(მრავალწლიანი) პროექტის
დასახელება მეცნიერების
დარგისა და სამეცნიერო
მიმართულების პროექტის დაწყების და
პროექტში ჩართული პერსონალი
მითითებით. პროექტის დამთავრების წლები
საიდენტიფიკაციო კოდი,
დამფინანსებელი
ორგანიზაცია/სამეცნიერო
ფონდი, ქვეყანა
1 2 3

გარდამავალი (მრავალწლიანი) კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული

ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

3.2. დასრულებული პროექტი

№ დასრულებული პროექტის
დასახელება მეცნიერების
დარგისა და სამეცნიერო
მიმართულების
პროექტის დაწყების და
მითითებით, პროექტის პროექტში ჩართული პერსონალი
დამთავრების წლები
საიდენტიფიკაციო კოდი,
დამფინანსებელი
ორგანიზაცია/სამეცნიერო
ფონდი, ქვეყანა
1 2 3
„COVID-ის გავლენა 2020, ივნისი - სექტემბერი მ.თოქმაზიშვილ
ადგილობრივ ეკონომიკაზე დ ბასიაშვილ
საქართველოში"

ა.ი.პ. “საქართველოს
ადგილობრივი
თვითმმართველობის
ეროვნული ასოციაცია,
გაეროს განვითარების
პროგრამის (UNDP) მიერ
დაფინანსებული პროექტის
ფარგლებში
 4

დასრულებული კვლევითი პროექტის 2020 წლის ეტაპის ძირითადი თეორიული და პრაქტიკული

(ქართულ ენაზე)

1. კვლევაში წარმოდგენილია Covid-19-ის ეკონომიკური ზემოქმედება საქართველოს რეგიონებ

მეწარმეობაზე, დასაქმებაზე და სოციალური ცხოვრებაზე.
შესწავლილია რეგიონების მიხედვით, თუ რამდენად ახერხებენ მეწარმეების ადგილებზე კრიზისუ
ვითარების ადაპტირების მექანიზმების გამოყენებას და რა საჭიროებები გააჩნიათ მათ
მუნიციპალიტეტებში მეწარმეების გამოკითხვას.

4. ბეჭდური პროდუქციის გამოცემა საქართველოში

4.1. მონოგრაფიები/წიგნები
მონოგრაფიის/წიგნის
სათაური,
გამოცემის ადგილი,
№ ავტორი/ავტორები საერთაშორისო გვერდ
გამომცემლობა
სტანდარტული კოდი
ISBN
1 ეკონომიკური და აკაკი წერეთლის
კომერციული სახელმწიფო
დიპლომატიის უნივერსიტეტის
გამოწვევები გამომცემლობა, ქუთაისი
978-9941-484-35-3
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

1. თანამედროვე პირობებში ეკონომიკური ინტერესები საგარეო პოლიტიკის განსაკუთრებული ნაწილია.

ეკონომიკური ინტერესების განმტკიცების საქმეში მეტად მნიშვნელოვანია. ტრადიციული ეკონომიკური დიპლ
საკითხებს, მათ შორის დელეგაციების მუშაობას მვო-ში, სსფ-ში, მსოფლიო ბანკში და ა.შ. ეკონომიკური დიპლომატებ
გატარებული ეკონომიკური პოლიტიკის შესახებ. ეკონომიკური დიპლომატია იყენებს ეკონომიკურ რესურსებს
მისაღწევად.
1990-ან წლებში მიდგომა და დამოკიდებულება ეკონომიკური დიპლომატიისადმი შეიცვალა. თითქმის ყველა ქ
გლობალიზაციის პირობებში ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატია მნიშვნელოვან როლს ასრუ
საქმიანობასა და კვლევით საქმიანობაში. დიპლომატიის ამ სახეობის ძირითადი მიზანია ეროვნული კომპანიების ბიზ
მინიმუმამდე დაყვანა, ეროვნული ეკონომიკის კონკურენტუნარიანობის ზრდა და განვითარება. მისი როლი და
ქვეყნებს შორის საერთაშორისო ეკონომური ურთიერთობებთან, მით უფრო, რეგიონულ და მუნიციპალურ დ
ტერიტორიულ ერთეულებში სოციალურ-ეკონომიკურ მდგომარეობასთან კავშირში.
ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატია ვაჭრობისა და ინვესტიციების სფეროში სახელმწიფოს საგარეო-
ერთ-ერთი საშუალებაა.
რეალურ ვითარებაში საქართველოს გააჩნია ექსპორტის მხარდამჭერი მექანიზმები და ინსტიტუტები, მა
შეცვალონ სახელმწიფოს როლი ექსპორტის მხარდაჭერის საქმეში ისეთი მიზეზების გამო: მომსახურების არაუნივერს
ეწევიან უსასყიდლო ან შეღავათიანი დახმარების გაწევას, ამოცანად არ ისახავენ ქვეყნის საგარეო ეკონომიკური პო
რეალიზაციას, სრულად არ იყენებენ მხარდაჭერისათვის ოფიციალური დიპლომატიის ინსტრუმენტებს.
ნაშრომის შექმნის მთავარი წინაპირობად იქცა ის, რომ ქართულენოვან ლიტერატურაში არასაკმარისად
განვითარების თანამედროვე ეტაპზე ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის კომპლექსური ინსტრუმ
შესაძლებლობების გამოყენების საკითხები, ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის გამოყენების შედარები
 5
საკითხები ზოგადად და ცალკეული ტერიტორიული ერთეულების ჭრილში.
ჩვენ ვთვლით, რომ საქართველო არაჯეროვნად იყენებს დიპლომატიური ეკონომიკის, მ.შ. კომერციული დიპლ
საქართველოს მთავრობის მიერ ბოლო წლებში მიღებული გადაწყვეტილება სავაჭრო ატაშეების დანიშვნის შესახ
გარიგებებშიც მთავრობის სამოლაპარაკებო შესაძლებლობებს ბაზარზე იოლი შეღწევის მიზნით ისეთი პროდუქტ
უპირატესობა გააჩნია და რომელთა ექსპორტიც წარმატების მომტანი შეიძლება გახდეს, ჯერ კიდევ ბევრი შესაძლებლო
წარმოდგენილ ნაშრომში მაკრო და რეგიონულ ჭრილში ვახდენთ ეკონომიკური და კომერციული დიპლო
ფართო მკითხველისათვის მათ წარმოდგენას.
წარმოდგენილი ნაშრომის მეთოდოლოგია და საინფორმაციო ბაზა ეყრდნობა ეკონომიკური და კო
პრობლემებისადმი მიძღვნილ ქართველი და უცხოელი ავტორების გამოკვლევებს, ამ სფეროთა ფუნქციონირების მარე
საქართველოში, ისე საზღვარგარეთის ქვეყნებსა და საერთაშორისო ორგანიზაციებში, კონფერენციების, სემინარებისა დ
მნიშვნელოვან საინფორმაციო ბაზას წარმოადგენს მსოფლიო ქსელის - ინტერნეტის საშუალებით მოპოვებ
გამოქვეყნებული სამეცნიერო პუბლიკაციები და სტატისტიკური მონაცემები. აგრეთვე, ჩვენს მიერ გამოყენებული იქნ
ინფორმაცია ცხრილების, სქემების, გრაფიკული და დიაგრამული გამოსახულებითაა მოცემული. ნაშრომით განსაზ
რეალიზების დროს გამოყენებულია კვლევის ზოგად-მეცნიერული მეთოდები.
ნაშრომის სიახლედ და ძირითად მიგნებებად შეიძლება ჩაითვალოს შემდეგი:
1. შესწავლილია ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის არსი და ევოლუცია, დადგენილია დეფინიციების
2. განხორციელებულია გრავიტაციული საბაზისო მოდელის ოპტიმიზაცია დიპლომატიური ძალისხმევის საგა
შეფასებისათვის;
3. პირველად საქართველოში:
3.1. შესწავლილია ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის უცხოური გამოცდილება;
3.2. წარმოდგენილია ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის SWOT ანალიზი ქვეყნის მიხედვით;
გაანალიზებულია ეკონომიკური და კომერციული დიპლომატიის შესაძლებლობები საქართველოში და მის კონ
2 მ. თოქმაზიშვილი საქართველო- თბილისის ღია
თურქეთის უნივერსიტეტი. 2020
ურთიერთობები:
ეკონომიკა,
ფინანსები და
ბიზნესი,

ISBN- 978-9941-
9684-7-1
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
2. წიგნი არის მონოგრაფიული გამოკვევა საქართველო-თურქეთის ეკონომიკური, ფინანსური დ
წარმოდგენილია თურქეთში ქართველ ბიზნესმენებისა და საქართველოში თურქი ბიზნესმენების
კვლევა დაეფუძნა საქართველში თურქი ბიზნესმენების გამოკითხვას

4.2. სახელმძღვანელოები
სახელმძღვანელოს
სახელწოდება, გამოცემის
№ ავტორი/ავტორები საერთაშორისო ადგილი, გვერდ
სტანდარტული კოდი გამომცემლობა
ISBN
1
2
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
 6
4.3. კრებულები
კრებულის
სახელწოდება,
გამოცემის ადგილი,
№ ავტორი/ავტორები საერთაშორისო გვერდ
გამომცემლობა
სტანდარტული კოდი
ISBN
1
2
3
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

4.4. სტატიები დიგიტალური საიდენტიფიკაციო კოდის (DOI) მითითებით

ჟურნალის/
გამოცემის
ავტორი/ სტატიის სათაური, დიგიტალური კრებულის
№ ადგილი,
ავტორები საიდენტიფიკაციო კოდი DOI დასახელება და
გამომცემლობა
ნომერი/ტომი
1 Chikhladze https://doi.org/10.35945/gb.2020.10.018 Globalization and ევროპის
N., Rusadze Business. #10, 2020 უნივერსიტეტი,
N.,
Nadiradze-
თბილისი
Gogoladze
T.,
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

1. ადგილობრივი თვითმმართველობის ბუნების შესახებ საკითხი საკმაოდ არაერთგვაროვანია და დიდი ხანი

ურთიერთობების სამართლებრივი და ეკონომიკური მიმართულების გამოკვლევებში.
სახელმწიფო ხელისუფლების უფლებამოსილებები არა მარტო მასშტაბურია, არამედ ხარისხობ
თვითმმართველობისაგან, რაც სახელმწიფოს სუვერენიტეტიდან გამომდინარეობს. სახელმწიფო ხელისუფლ
(მოქალაქეობის, დანაშაულის და სასჯელის, საგარეო საქმეთა, სასამართლოების და ა.შ. საკითხები), მისი სიდიდის
მუნიციპალიტეტის დონეზე. შესაბამისად, მუნიციპალური მართვის აპარატი ორიენტირებულია მხოლოდ ადგილობრი
სახელმწიფოს ყოველთვის აქვს და ექნება ინტერესი ადგილობრივი თვითმმართველობის მიმართ, რისთვი
კონტროლის დაწესებისას საჭიროა სახელმწიფო ხელისუფლებამ მოახდინოს ერთგვარი „გონივრული თვითშეზღუდვა
თანამედროვე პირობებში ადგილობრივი თვითმმართველობა არის საჯარო ურთიერთობათა ერთიანი
ორგანიზაციულად, ინსტიტუციურად და ფუნქციონალურად მჭიდრო კავშირშია საჯარო მმართველობის სხვა დონეებ
მიგვაჩნია, რომ საჯარო ხელისუფლების ამოცანა, სახელმწიფო ხელისუფლებისაგან განსხვავებით, მდგომარეობს
არამედ „ზემოდან“ მართვისა და „ქვემოდან“ თვითრეგულირების შეთანაწყობასა და ჰარმონიულ დაკავშირებაში.
საჯარო მართვაში აუცილებელია ხალხისა და თვითმმართველობის ინტერესების თანხვედრა. საჯარო მმა
არსებული რეალობა, ობიექტურად შეაფასოს სხვადასხვა ნორმების როლი და ადგილი და მხოლოდ ამის საფ
საქმიანობა.
საქართველოში საჯარო-პოლიტიკური მმართველობის თითქმის ოცდაათწლიანმა გამოცდილებამ გვიჩვენ
აშკარად ხორციელდება ხელისუფლების თანდათანობითი გადანაწილება საკანონმდებლოდან აღმასრულებელ გან
საჯარო-პოლიტიკური მმართველობის ტრანსფორმირებასაც
ადგილობრივი თვითმმართველობის ქარტიის შესაბამისად ქვეყანაში თვითმმართველობის და დემოკრატიის განმტ
რეალიზაცია არის პრობლემები, რომელთა გადაჭრა ხელს შეუწყობს რეალური თვითმმართველობის სისტემის შექმნ
დემოკრატიულ ჩართულობასა და ევროკავშირთან ინტეგრაციის გაღრმავებ
2 ГабададзеИ.Ш., ВОЗМОЖНОСТИ ГРУЗИИ
Мушкудиани Н.С., Церетели И.А. В УСЛОВИЯХ ЕВРАЗИЙСКИЙ Москва, РФ 61-65
ГЛОБАЛЬНЫХ СОЮЗ УЧЕНЫХ
ИННОВАЦИЙ ISSN 2411-
 7
6467 (ЕСУ)
DOI:10.31618/ESU.24/3-9335 № 8 (77) / 2020 3
часть

ანოტაცია

2. ინოვაციები, გლობალური კონკურენციისა და შეზღუდული რესურსების პირობებში მ

საშუალებაა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მისი როლი საქართველოსთვის, რამეთუ იგი იძლ
შესაძლებლობას. სტატიის მიზანია საქართველოში არსებული ინოვაციის სასტარტო დონიდან
განსაზღვრა, ინოვაციური საქმიანობის განვითარებისათვის შესაბამისი ღონისძიებების ჩამოყალი
საქართველოს ინოვაციის გლობალური ინდექსის ანალიზიდან გამომდინარე ინოვაციის დონი
ახსნა და შესაბამისი რეკომედაციების მიცემა.
დასახული მიზნის განხორციელებისათვის გამოვიყენეთ ანალიზის და სინთეზის, პოზიტიუ
დედუქციის მეთოდები.
სტატიაში მოცემულია გლობალური ინოვაციის ინდექსის (GII) მიხედვით ინოვაციები
მონაცემების ანალიზის საფუძველზე (2015-2019) გამოვლენილია ცალკეული ინდიკატორის
გაუმჯობესებისა და გაუარესების მიზეზები და დაძლევის შესაძლებლობები.
საქართველოს გლობალური ინოვაციის ინდექსის ანალიზი საშუალებას გვაძლევს შევისწავლ
განვსაზღვროთ ის ინსტრუმენტები, რომლებიც გრძელვადიან პერიოდში ხელს შეუწყობს ქვეყანაშ
მწარმოებლურობის ზრდას და ქვეყნის მდგრად განვითარებას.

3 ციცინო ძოწენიძე https://doi.org/10.35945/gb. ჟურნალი:

2020.10.035 „გლობალიზაცია თბილისი
და ბიზნესი“ N
10

ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

3. ტექნოლოგიური პროგრესი და ინოვაცია თანხვედრაშია კაცობრიობის ცივილიზაციის ისტორიასთან. ეს დიდ გავლე
განვითარებაზე. ევროკავშირის ინსტიტუტები, წევრი და ასოცირებული ქვეყნების ეროვნულ ინსტიტუტებთან ერთად,
გლობალური პოლიტიკური ინსტიტუტები, 21-ე საუკუნის ფორმირების ძირითადი წყაროა. ევროკავშირის პოლიტიკა
მეტი ევროპელის ცხოვრებაზე, არამედ გლობალურ ტენდენციებზე ისეთ სფეროებში, როგორიცაა კლიმატის ცვლილებ
ვაჭრობა, ჯანდაცვა, რეგიონული კონფლიქტების მოგვარება და სიღარიბის შემცირება. ნაშრომის მიზანია აჩვენოს ტექნ
რომლებიც დიდ როლს ითამაშებენ ჩვენს ცხოვრებაში როგორც მოკლევადიან, ისე გრძელვადიან პერსპექტივაში.
4 Chikhladze N., https://doi.org/10.35945/gb.2020.10.018 Globalization and ევროპის
Rusadze N., Nadiradze- Business. #10, უნივერსიტეტი,
Gogoladze T., 2020
თბილისი
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
ადგილობრივი თვითმმართველობის ბუნების შესახებ საკითხი საკმაოდ არაერთგვაროვანია და დიდი ხანია
ურთიერთობების სამართლებრივი და ეკონომიკური მიმართულების გამოკვლევებში.
სახელმწიფო ხელისუფლების უფლებამოსილებები არა მარტო მასშტაბურია, არამედ ხარისხობ
თვითმმართველობისაგან, რაც სახელმწიფოს სუვერენიტეტიდან გამომდინარეობს. სახელმწიფო ხელისუფლ
(მოქალაქეობის, დანაშაულის და სასჯელის, საგარეო საქმეთა, სასამართლოების და ა.შ. საკითხები), მისი სიდიდის
მუნიციპალიტეტის დონეზე. შესაბამისად, მუნიციპალური მართვის აპარატი ორიენტირებულია მხოლოდ ადგილობრი
სახელმწიფოს ყოველთვის აქვს და ექნება ინტერესი ადგილობრივი თვითმმართველობის მიმართ, რისთვი
კონტროლის დაწესებისას საჭიროა სახელმწიფო ხელისუფლებამ მოახდინოს ერთგვარი „გონივრული თვითშეზღუდვა
თანამედროვე პირობებში ადგილობრივი თვითმმართველობა არის საჯარო ურთიერთობათა ერთიანი
ორგანიზაციულად, ინსტიტუციურად და ფუნქციონალურად მჭიდრო კავშირშია საჯარო მმართველობის სხვა დონეებ
 8
მიგვაჩნია, რომ საჯარო ხელისუფლების ამოცანა, სახელმწიფო ხელისუფლებისაგან განსხვავებით, მდგომარეობს
არამედ „ზემოდან“ მართვისა და „ქვემოდან“ თვითრეგულირების შეთანაწყობასა და ჰარმონიულ დაკავშირებაში.
საჯარო მართვაში აუცილებელია ხალხისა და თვითმმართველობის ინტერესების თანხვედრა. საჯარო მმა
არსებული რეალობა, ობიექტურად შეაფასოს სხვადასხვა ნორმების როლი და ადგილი და მხოლოდ ამის საფ
საქმიანობა.
საქართველოში საჯარო-პოლიტიკური მმართველობის თითქმის ოცდაათწლიანმა გამოცდილებამ გვიჩვენ
აშკარად ხორციელდება ხელისუფლების თანდათანობითი გადანაწილება საკანონმდებლოდან აღმასრულებელ გან
საჯარო-პოლიტიკური მმართველობის ტრანსფორმირებასაც
ადგილობრივი თვითმმართველობის ქარტიის შესაბამისად ქვეყანაში თვითმმართველობის და დემოკრატიის გან
რეალიზაცია არის პრობლემები, რომელთა გადაჭრა ხელს შეუწყობს რეალური თვითმმართველობის სისტემის შექმ
დემოკრატიულ ჩართულობასა და ევროკავშირთან ინტეგრაციის გაღრმავებას.

4.5. სტატიები ISNN-ის მითითებით

სტატიის
ჟურნალის/
№ ავტორი/ ავტორები სათაური, გამოცემის
კრებულის დასახელება და ნომერი/ტომი
ISNN
ГРУЗИЯ В НАУЧНЫЙ ЭЛЕКТРОННЫЙ
ГабададзеИ.Ш.,
1 ГЛОБАЛЬНОЙ ЖУРНАЛ «АКАДЕМИЧЕСКАЯ
МушкудианиН.С., ЭКОНОМИКЕ ПУБЛИЦИСТИКА г
Церетели И.А. ISSN 2541-8076 №7/2020 (июль 2020)
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

1. გლობალიზაციის პრობლემა, როგორც არასდროს დღეს აქტუალურია სხვადასხვა სპეციალისტე

რომ დღევანდელი ცხოვრების უდიდეს ნაწილს გლობალური პროცესები განსაზღვრავს. ეკონ
ინტენსიურია თანამედროვე ტექნოლოგიების გაუმჯობესების, საქონლის, მომსახურებისა
ლიბერიზაციის ხარჯზე. სტატიის მიზანია ისტორიული მიდგომით, შრომის საერთაშორისო დან
ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წინაპირობის საფუძველზე წარმოვაჩინოთ გლობალიზაციის პ
გაანალიზებულია საქართველოს ვაჭრობისა და ინტეგრაციის პროცესები მსოფლიო ეკონომიკაში
რომლებიც ხელს შეუწყობს მის გლობალურ ეკონომიკაში ჩართულობას.
ГабададзеИ.Ш., ОСОБЕННОСТИ ЗАНЯТОСТИ НАУЧНЫЙ ЭЛЕКТРОННЫЙ
В МАЛОМ И СРЕДНЕМ ЖУРНАЛ «АКАДЕМИЧЕСКАЯ
2 МушкудианиН.С., БИЗНЕСЕ В ПУБЛИЦИСТИКА г. Уфа, а/я «Аэтерна
Церетели И.А. ИМЕРЕТИНСКОМ РЕГИОНЕ ISSN 2541-8076 №7/2020
ГРУЗИИ
(июль 2020)

ანოტაცია
2. საქართველოში და მათ შორის იმერეთის რეგიონში მცირე ბიზნეს-საქმიანობის აქტიურად დამკ
იან წლებში, საბაზრო ეკონომიკურ ურთიერთობებზე პრაქტიკულად გადასვლის შედეგად. პოსტს
კრიზისის შემდეგ განხორციელებული პრივატიზაციის შედეგად წარმოქმნილმა კერძო საკუთრებ

მცირე და შემდგომ საშუალო ბიზნესის განვითარებას, რომლის როლი დღევანდელ პირობებში ი

და სამუშაო ადგილების შექმნაში განსაკუთრებულია. ამ პრობლემას ეძღვნება მოცემული ნაშრო

დასაქმების თავისებურებები იმერეთის რეგიონში“.
სტატიაში გაანალიზებულია მცირე და საშუალო ბიზნესის როლი ადამიანური რესურსების
ახსნილია ის თავისებურებანი რაც მას ახასიათებს იმერეთის რეგიონში.
 9

შინამეურნეობა -
მნიშვნელოვანი
ინსტიტუციური
ერთეული

,,ეკონომიკური პროფილი’’ სამეცნიერო-

ISSN 1512-
3 ვირსალაძე ნ პრაქტიკული ჟურნალი # 20
3901(ბეჭდური) http://www.economicprofile.org/journal/1019

E ISSN 2587-5310
(ონლაინ)

3. შინამეურნეობა -მნიშვნელოვანი ინსტიტუციური ერთეულ

ანოტაცია

სტატიაში განხილულია შინამეურნეობა, როგორც ერთ-ერთ მნიშვნელოვანი ინსტიტუციური ერთეული დ

სექტორი.აღნიშნულია, რომ ქვეყნის ეკონომიკის სექტორებად დაყოფა განპირობებულია კოორპორაც
განსხვავებული ქცევით, რომ ამ დაყოფის საფუძველზე ხდება თითოეული სექტორის თავისებურების
მართებული ეკონომიკური პოლიტიკის შემუშავება კორპორაციებისა და შინამეურნეობების შენდ
განსაკუთრებული ყურადღება არის გამახვილებული შინამეურნეობების კვლევებზე, როგორც სპეც
დაკვირვებაზე და მისი კვლევის შედეგებზე, როგორც სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის
შინამეურნეობების კვლევით მიღებულ ოფიციალურ სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით გაკეთებ
შემოსავლებისა და ხარჯების სტრუქტურული და დინამიკური ანალიზი, გაკეთებულია შესაბამისი დასკვნე

ეროვნულ
ანგარიშთა
სისტემის, როგორც
უნივესალური ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის
სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ეკონომიკისა და ბიზნესის
სტატისტიკური
ფაკულტეტი, მე-5 საერთაშორისო სამეცნიერო
ინსტრუმენტის ივანე ჯავახიშვილის
4 ვირსალაძენ. კონფერენცია: გლობალიზაციის გამოწვევები
უნივერ
ეკონომიკასა და ბიზნესში, შრომების კრებული, 2020, 6
განვითარების
ნოემბერი
მნიშვნელოვანი
http://bit.do/Proceeding
ასპექტები

ISBN 978-9941-13-
952-9(pdf)
4. ეროვნულ ანგარიშთა სისტემის, როგორც უნივესალური სტატისტიკური ინსტრუმენტის განვ
ანოტაცია

მიმდინარე ეტაპზე ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა მთავარი ინფორმაციული ინსტრუმენტ

 10

მონიტორინგისა და შეფასებისათვის. ესაა ქვეყნის ეკონომიკის მაკროსტატისტიკური მოდელი

მიმართულებისათვის საყოველთაოდ აღიარებულ საერთაშორისო სტატისტიკური ჩარჩო. სტატიაში ,,
უნივერსალური სტატისტიკური ინსტრუმენტის განვითარების მნიშვნელოვანი ასპექტები’’ ყურად
ანგარიშიანობის განვითარების ეტაპებზე, მისი დანერგვის საერთაშორისო პრაქტიკაზე და ეას-ის ახალი
დანერგვით განხორციელეულ ცვლილებებზე. სტატიაში აღნიშნულია, რომ ეროვნულ ანგარიშთა ახალ
საზოგადოებრივ ცხოვრებაში მიმდინარე ცვლილებების და საბაზრო ეკონომიკის განვითარების თა
ადექვატურია. მისი მეშვეობით ყალიბდება რიცხვები, მონაცემები, რომლებიც შემდეგ ხდებიან დ
მნიშვნელოვანი საფუძველი. დღეს, როდესაც არა მარტო საქართველო, არამედ მთელი მსოფლიო,
კრიზისზე საუბრობს და მის შედეგებს აანალიზებს, ეროვნულ ანგარიშთა სისტემა კიდევ უფრო მეტ მ
წარმოადგენს კონცეპტუალურ და ფაქტობრივ ინსტრუმენტს უდიდესი სტატისტიკური ინფორმაციის
გვაწვდიან ძირითად მაკროეკონომიკურ ინდიკატორებს ეკონომიკური პოლიტიკის შესამუშავებლად.

5 ხათუნა თოდუა ,,საქართველოს მდგრადი საერთაშორისო ივანე ჯავახიშვილის ს

განვითარების პრობლემები სამეცნიერო უნივერსიტეტის და პა
თანამედროვე ეტაპზე'', კონფერენციის: ,, ეკონომიკის ინსტიტუ
თანამედროვე
ეკონომიკა,
ეკონომიკური
მეცნიერება და
ეკონომიკის
პანდემიური
პრობლემები:
გამოწვევები,
გადაჭრის
გზები'' -
მასალების
კრებული, ISBN-
978-9941-13-391-
6

5. თანამედროვე პირობებში მსოფლიო დღის წესრიგში დგება მდგრადი განვითარება, რაც გუ

დაბალანსდეს ეკონომიკური ზრდა, სოციალური სამართლიანობა და გარემოს დაცვა. მდგრადი
აუცილებელია ქვეყანამ ეკონომიკური გადაწყვეტილებების მიღებისას მაქსიმალურად გაითვალისწინო
პრობლემატიკა, ყურადღება გაამახვილოს მდგრადი განვითარების მიზნების შესრულების პროცესში
მდგრადი განვითარების მნიშვნელოვანი სფეროების მკაცრი რეგულირება.

6 ხათუნა თოდუა ,,კორონავირუსით საერთაშორისო ივანე ჯავახიშვილის ს

გამოწვეული კრიზისი: სამეცნიერო უნივერსიტეტის და პ
ახალი გამოწვევები და კონფერენციის: ,, ეკონომიკის ინსტიტუ
შესაძლებლობები თანამედროვე
საქართველოს ეკონომიკა,
ეკონომიკისათვის″ ეკონომიკური
 11
მეცნიერება და
ეკონომიკის
პანდემიური
პრობლემები:
გამოწვევები,
გადაჭრის
გზები'' -
მასალების
კრებული, ISBN-
978-9941-13-391-
6

6. დღეს მსოფლიო გლობალურიგამოწვევის წინაშე დგას, რომელიც კორონავირუსის გავრცელება

აღმოჩნდა კორონავირუსის პანდემიის გამო საქართველო. თუმცა კრიზისი არ არის განაჩენი!
ოპტიმიზმისათვის, გამომდინარე იქიდან, რომ ნებისმიერი კრიზისი ბადებს არა მხოლოდ მნიშვნ
შესაძლებლობებსაც. სრულიად შესაძლებელია, რომ მიუხედავად დღევანდელი კრიზისის შედეგად მ
საქართველოს ეკონომიკა გაჯანსაღდეს და განვითარების ახალი იმპულსები შეიძინოს. ამას შევძ
მენეჯმენტის, კრეატიული ხედვის, ახალ რეალობასთან ადაპტირების შემთხვევაში.

7 ციცინო Global Innovative economics and ჟურნალი: თბილისი

ძოწენიძ development aspects of Imereti –region. „გლობალიზაცია
და ბიზნესი“ N
ე გლობალური ინოვაციური ეკონომიკა 10
და იმერეთის რეგიონის განვითარების
ასპექტები.
.
ISSN 2449-2396 (Print) | E ISSN 2449-2612
(Online)

ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

7. ტექნოლოგიური პროგრესი და ინოვაცია თანხვედრაშია კაცობრიობის ცივილიზაციის ისტორიასთან. ეს დიდ
განვითარებაზე. ევროკავშირის ინსტიტუტები, წევრი და ასოცირებული ქვეყნების ეროვნულ ინსტიტუტებთან
გლობალური პოლიტიკური ინსტიტუტები, 21-ე საუკუნის ფორმირების ძირითადი წყაროა. ევროკავშირის პოლიტიკ
მეტი ევროპელის ცხოვრებაზე, არამედ გლობალურ ტენდენციებზე ისეთ სფეროებში, როგორიცაა კლიმატის ცვლი
ვაჭრობა, ჯანდაცვა, რეგიონული კონფლიქტების მოგვარება და სიღარიბის შემცირება. ნაშრომის მიზანია აჩვენო
რომლებიც დიდ როლს ითამაშებენ ჩვენს ცხოვრებაში როგორც მოკლევადიან, ისე გრძელვადიან პერსპექტივაში.

ISSN 2587-4713 „მთლიანი

რეგიონული პროდუქტის
ნ.ახვლედიანი
8 გაანგარიშების ეკონომიკა 6-9 თბილი
ი.ონიანი
სრულყოფის ძირითადი
მიმართულებანი“
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
მთლიანი რეგიონული პროდუქტის გაანგარიშების სრულყოფის ძირითადი
 12
8. ნაშრომის მიზანია რიგი მეთოდოლოგიური და ინფორმაციული პრობლემების გამო მრპ-ის გაანგარიშების
მთლიანი რეგიონული პროდუქტის (მრპ) სტატისტიკის საიმედობისა და ანალიტიკური შესაძლებლობების ამაღ
მიმართულების მიხედვით.ნაშრომის მომზადებისას გამოყენებულია ანალიზის, ექსპერტული შეფასების და შედ
მაჩვენებლები, პირველ რიგში კიმრპ და მისი შემადგენელი ელემენტები, მნიშვნელოვანია რეგიონული ხელ
სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემების შესახებ მართველობითი გადაწყვეტილებების მისაღებად. მრპ-ის
განვითარების პროგნოზების შემუშავება; სხვადასხვა ქვეყნების ფინანსთა სამინისტროები მრპ-ის მაჩვენებელს იყ
ფონდების განაწილებისათვის; მრპ და მრპ -ის ფიზიკური მოცულობის ინდექსი შეტანილია სახელმწიფო
ეფექტიანობის საკვანძო მაჩვენებლების სისტემაში.რეგიონული ანგარიშების შედგენის ევროკავშირის
გამოყოფილია მრპ-ის გაანგარიშების ის მნიშვნელოვანი მიმართულებები, რომლებიც გავლენას ახდენენ რეგ
საიმედობაზე და ანალიტიკურ შესაძლებლობების ამაღლებაზე.
9 ბაკურაძე ა. სტაბილიზაციის „აწსუ-ს მოამბე“ აწსუ-ს გამომცემლ
პოლიტიკის და #1(15), 2020 ქ. ქუთაისი
მოსახლეობის
შემოსავლების
ზრდის ერთი
საკითხის შესახებ.
ISNN 2233-3711
10 თ.არნანია-კეპულაძე, სასურსათო "საკვები ქუთაისი, აწსუ
გ.კეპულაძე უსაფრთხოების პროდუქტების
პრობლემები წარმოების
გლობალურ აქტუალური
პრობლემები და
თანამედროვე
ტექნოლოგიები"
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

10, თანამედროვე სამყაროს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ამოცანას დედამიწის მზარდი მოსახლეო

უზრუნველყოფა წარმოადგენს. მოცემული ნაშრომი გამოყოფს სასურსათო უსაფრთხოების ორ
მოსახლეობის საკმარისი რაოდენობის სურსათით უზრუნველყოფა და (2) დედამიწის მზარდი
უვნებელი სურსათით უზრუნველყოფა. ასეთი მიდგომიდან გამომდინარე, ნაშრომში გ
დეფიციტისა და საკვები პროდუქტების ხარისხის გავლენა დედამიწის მოსახლეობის
საზოგადოებების სოციალურ-ეკონომიკურ მდგომარეობაზე.

11 თ.არნანია-კეპულაძე, სოციალური კაპიტალი სამხრეთ axali Tb

გ.კეპულაძე კავკასიაში გლობალური ekonomisti”,
კონკურენტუნარიანობის ინდექსის #3(58), 2020 .
კონტექსტში

11. ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ეკონომიკის განვითარების მრავალ ფაქტორს შორ

თავისებურ შემადგენლებს, როგორიცაა საზოგადოებაში ჩამოყალიბებული სოციალური ურთ
შორის ურთიერთობის ხასიათი და საზოგადოებაში არსებული ნდობის დონე, ანუ ყველაფე
კაპიტალის ცნებაში. სწორედ სოციალური კაპიტალი აღიარებულია დღეს, როგორც ეკონომიკ
სოციალურ-პოლიტიკური კონსოლიდაციის ერთ-ერთი ეფექტური საშუალება.
სოციალური კაპიტალის როლისა და მნიშვნელობის ზრდა კიდევ ერთხელ დადასტურდა იმ გა
კაპიტალი შევიდა გლობალური კონკურენტუნარიანობის იდექსის ერთ-ერთი ძირითადი მაჩვენ
ელემენტად.
მოცემული ნაშრომი მიზნად ისახავს სამხრეთ კავკასიის რეგიონის ქვეყნებში სოციალური კა
გამოკვლევას გლობალური კონკურენტუნარიანობის ინდექსის ოთხი მაჩვენებლის საფუძველზ
კონკურენტუნარიანობის ანგარიშის შესაბამისი ძირითადი მაჩვენებლებისა და ინდივიდ
შედარებულია სამხრეთ კავკასიის ქვეყნების სოციალური კაპიტალი.
 13

12 თ.არნანია-კეპულაძე ინსტიტუტი: ტერმინის „მაცნე“,2020. N37

განუსაზღვრელობის გენეზისი
(ნაწილი III: ბავშვობა: ძველი
ინსტიტუციონალიზმი, 1920-1930
წლები).
12. ნაშრომში განხილულია ტერმინი „ინსტიტუტი“ს გაგების განვითარება გერმანუულ
წარმომადგენლების მიერ.

13 სტრატეგიული მართვა და სოციალური თბილისი htt

დათაშვილი ვ.
რეგიონული ეკონომიკური ეკონომიკა“
ზარქუა ი. შონია ქ.
სისტემების ინოვაციური
zxPd0DcUY1
პრობლემები
14 ი.ონიანი, თლიანი რეგიონული ჟურ. ,,ეკონომიკა „
ნ.კუხიანიძე პროდუქტის(მრპ)გაანგარიშების N 06-08
სრულყოფის ძირითადი
მიმართულებები. ISSN 0206-
2828
1. მთლიანი რეგიონული პროდუქტის(მრპ)გაანგარიშების
სრულყოფის ძირითადი მიმართულებები.
ნაშრომის მიზანს წარმოადგენს რიგი მეთოდოლოგიური და ინფორმაციული პრობლ
მეთოდოლოგიისა და პრაქტიკის სრულყოფა. მთლიანი რეგიონული პროდუქტის (მრპ) სტატის
შესაძლებლობების ამაღლების მიზნით მისი სრულყოფა რამოდენიმე მიმართულების მიხედვით.
ნაშრომის მომზადებისას გამოყენებულია ანალიზის, ექსპერტული შეფასების და შედარების
რეგიონული სტატისტიკის მაჩვენებლები, პირველ რიგში კი მრპ და მისი შემადგენელი ელ
ხელისუფლების ორგანოებისათვის კონკრეტული სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემების შესახე
მისაღებად. მრპ-ის საფუძველზე ხორციელდება რეგიონული განვითარების პროგნოზების შემუ
სამინისტროები მრპ-ის მაჩვენებელს იყენებენ რეგიონების ფინანსური დახმარებების ფონდები
ფიზიკური მოცულობის ინდექსი შეტანილია სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების
მაჩვენებლების სისტემაში.
რეგიონული ანგარიშების შედგენის ევროკავშირის რეკომენდაციების ანალიზის საფუძველ
ის მნიშვნელოვანი მიმართულებები, რომლებიც გავლენას ახდენენ რეგიონული მაკროეკონომიკ
ანალიტიკურ შესაძლებლობების ამაღლებაზე, კერძოდ:
-მრპ-ის მშპ-თან შეთანხმებულობის მიზნით მრპ-ის გაანგარიშების მეთოდოლოგიის სრულყ
-ინფორმაციული ბაზისა და სხვადასხვა წყაროებიდან მიღებული პირველადი მონაცემების დ
- ცენტრალური და რეგიონული სტატისტიკური ორგანოების ურთიერთმოქმედების გაუმჯობ
საკვანძო სიტყვები: რეგიონული მაკროეკონომიკური მაჩვენებელები, ეროვნულ ანგარიშთ
პროდუქტი ( მრპ), მთლიანი შიგა პროდუქტი (მშპ), მრპ-ის გაანგარიშების მეთოდი, მთლიან
სოციალური პროცესების ანგარიშების მატრიცა,

15 ი. ონიანი საქართველოში
ემიგრაციული
ნაკადების
სტატისტიკური
ანალიზი. ISSN
0206-2828
2. საქართველოში ემიგრაციული ნაკადების სტატისტიკური აღრიცხვა
 14

ნაშრომში საქსტატის და გაეროს ეკონომიკური და სოციალური საკითხების დეპარტამენტის

აგრეთვე ჩვენს მიერ განხორციელებული გაანგარიშებების საფუძველზე, განხილულია საქა
რაოდენობრივი დახასიათება, მათი ასაკობრივი და საგანმანათლებლო სტრუქტურა და საქარ
მიმღები ქვეყნები.
ჩვეს მიერ განხორციელებული გაანგარიშებები ეფუძვნება ისეთი სტატისტიკური მეთოდების
მწკრივების ანალიზის, ინტერპოლაციისა და ექსტრაპლაციის მეთოდები.
გაკეთებულია დასკვნა, რომ გამოქვეყნებული მონაცემები სრულად ვერ აკმაყოფილებს ემიგ
მოთხოვნებს.ამის ერთ-ეთი მიზეზია ის, რომ საქართველოდან სხვა ქვეყნებში ემიგრაციული პ
ხშირად იცვლება, რის გამოც მაჩვენებლები დინამიკაში არაშესადარისია.
ოფიციალური სტატისტიკური მონაცემებით უკანასკვნელ წლებში ადგილი აქვს სხვა ქვეყნებ
როგორც აბსოლუტურ მაჩვენებლებში ისე ინტენსივობის შეფარდებით მაჩვენებლებში.
გაკეთებულია დასკვნა, რომ ემიგრაციული ნაკადები საქართველოდან ხასიათდება ადამი
მაჩვენებელით, რომელიც ვერ შეივსება შემოსული იმიგრაციული ნაკადის ხარჯზე.

საკვანძო სიტყვები: ემიგრაციული ნაკადები, ემიგრაციის სტატისტიკა, ემიგრაციის აბსო

ინტენსივობა.

5. ბეჭდური პროდუქციის გამოცემა უცხოეთში

5.1. მონოგრაფიები/წიგნები
მონოგრაფიის/წიგნის
სათაური,
№ ავტორი/ავტორები საერთაშორისო გამოცემის ადგილი, გამომცემლობა
სტანდარტული კოდი
ISBN
1 M. Tokmazishvili and Georgia: From The University of Toronto Press . 2020
others. Autocracy to
Democracy, Edited by
Stephen. F. Jones and
Neil Macfarlane
part 4.- Economic and
Regional Factors in
Georgia's Political
Transformation.
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
1. წიგნი არის კოლექტიური შრომა, სადაც ასახულია საქართველოს ისტორიული, ეკონო
განვითარების გამოწვევები, პრობლემები, მოსალოდნელი სცენარები. ჩვენს ნაწილში ასახული
განზომილებები, განვითარების ვექტორები და წინააღმდეგობები.

5.2. სახელმძღვანელოები
№ ავტორი/ავტორები სახელმძღვანელოს გამოცემის ადგილი, გვ
სახელწოდება, გამომცემლობა
 15
საერთაშორისო
სტანდარტული კოდი
ISBN
1
2
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

5.3. კრებულები
კრებულის
სახელწოდება,
გამოცემის ადგილი,
№ ავტორი/ავტორები საერთაშორისო გ
გამომცემლობა
სტანდარტული კოდი
ISBN
1 M. Tokmazishvili In the book: Eastern
V. Papava Europe, Russia and
Georgia Central Asia
2020,
Europa/Routledge
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)
1. ყოველწლიური ბრიტანული გამოცემა, სადაც ყოველწელს იბეჭდებამსოფლიოს ყველა

ჩვენს სტატიაში დახასიათებულია საქართველოს ეკონომიკური, სოციალური და ფინანსური განვ

წარმოდგენილია გამოწვევები და ახალი ბარიერები. შეფასებულია ეკონომიკის დარგების განვითარ

თ.არნანია-კეპულაძე, МОДЕЛИ Минск, Белорусский 239-244

2 გ.კეპულაძე ЧЕЛОВЕКА И государственный
ОСОБЕННОСТ экономический университет
И ПОВЕДЕНИЯ
В УСЛОВИЯХ
COVID
ПАНДЕМИИ
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

2, XXI საუკუნეში ეკონომიკური მეცნიერება თავისი განვითარების ახალ ეტაპზე გა

დისციპლინათაშორისი მიდგომის ფართო გამოყენება. დღეს ადამიანის ქცევა განიხილება ინტეგრ
რომელიც აერთიანებს ისეთ მეცნიერულ მიმართულებებს, როგორიცაა ეკონომიკა, სოციოლოგია
თეოლოგია, კულტუროლოგია და სხვ. როგორც გერმანელი მეცნიერი რ. ბლუმი ( Rodney Lel
მეცნიერების ყოველ მიმართულებას გააჩნია საკუთარი „Homo logicus"-ი.
სტატიაში განხილულია ადამიანის ქცევის თავისებურებაში კორონავირუსული ინფექციის პ

5.4. სტატიები დიგიტალური საიდენტიფიკაციო კოდის (DOI) მითითებით

სტატიის სათა-
ჟურნალის/
ური,
ავტორი/ კრებულის გამოცემის ადგილი,
№ დიგიტალური
ავტორები დასახელება და გამომცემლობა
საიდენტიფიკაციო
ნომერი/ტომი
კოდი DOI ან ISSN
1 Chikhladze N., Innovative Approach Bullеtin of the თბილისი, საქართველოს
 16
to the Rural
Development in
Georgia Georgian National
Koguashvili Academy of Sciences, მეცნიერებათა ეროვნული
P., ISSN 0132 - 1447 2020, vol. 14, #1 : 160- აკადემია
164.

ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

აგროსექტორის კრიზისიდან გამოსვლისა და განვითარების გზების დასახვა მეტად აქტუალურია. სხვადასხვა
დაადასტურა, რომ შრომითი რესურსების სამეწარმეო გააქტიურება ყველაზე კარგად სოფლად კოოპერაციულ მოძ
აქტიური ჩარევის და გამოკვეთილი როლის ფარგლებშია შესაძლებელი. ნაშრომში სოფლის განვითარების კო
დაფუძნებული მეურნეობრიობის ახალი ფორმების დამკვიდრების და აგრარული შრომის ავტორიტეტის ამაღლების
შემუშავების აუცილებლობა სისტემური მიდგომის ფარგლებში. აგრეთვე ნაშრომში გამოკვეთილია სასოფლო თ
ეკონომიკური გამოცოცხლების, მისი დეპრესიული მდგომარეობიდან გამოყვანის მიზნით. ავტორთა მიერ ძირითადი
სფეროში ორი მიმართულებით იკვეთება: პირველი, სოფლის, როგორც ტერიტორიული ერთეულის შენარჩუნება
ლანდშაფტების დაცვა) და მეორე, სასურსათო უშიშროების უზრუნველმყოფელი სოფლის მეურნეობის სტრუქტური
შესახებ, რომ პრინციპულად ახალი სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკა და აგროსასურსათო სექტორის განვითარებ
მოიცავდეს ხედვას, სისტემას, სტრუქტურას, სტრატეგიას, ტაქტიკას, კადრების ნებას და სწავლებას, მომზადებასა და
ყველა იმ პრობლემის მოგვარება, რომელიც, საბოლოო ანგარიშით, სოფლად სოციალურ-ეკონომიკური პირობები
ამაღლებას უკავშირდება.

Opportunities of Using
Regional Investment
Risk for the Bullеtin of the
Improvement of Georgian National თბილისი, საქართველოს
Chikhladze N., Regional Development Academy of Sciences,
2 მეცნიერებათა ეროვნული
Gavtadze G., Diagnostics. 2020, vol. 14, #3 : 135- აკადემია
141.
ISSN 0132 - 1447

ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

ქვეყნისა თუ მისი ცალკეული ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის განვითარების პროცესში

გადაწყვეტის გზების შერჩევა დროში გადამოწმებას საჭიროებს, რათა დავრწმუნდეთ შერჩული მეთოდი
წარმოდგენილი გამოკვლევის ფარლებში, ავტორთა მიზანს წარმოადგენს კიდევ ერთხელ გამოვიყენ
განვსაზღვროთ მათი აქტუალობა და იმპლემენტირების მიზანშეწონილობა მიმდინარე ეტაპზე. მხედ
ინვესტიციური რისკების გაანგარიშების მეთოდოლოგიისა და საქართველოს რეგიონების განვითარების
ამასთან, შევეცადეთ დაგვედგინა მათ შორის კავშირი და ადრე ჩატარებული კვლევებისათვის ახალი მიმარ
გამოყენების ხარისხის ამაღლების მიზნით.
ზემოაღნიშნული პრობლემატიკის კვლევა და შესაბამისი მიზნების რეალიზებისათვის ზრუნვა,
რეალიზებულია არაერთ სტატიასა და მონოგრაფიაში, ასევე აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
აღნიშნული თემატიკა თავის აქტულაობას დღემდე არ კარგავს, რის გამოც შევეცადეთ საკი
გადაგვემოწმებინა ადრე მიღებული შედეგები თანამედროვე პრობლემების ჭრილში, სამომავლო პერსპექტი

მარეგულირებელი
(ჩამრევი)
ჩიხლაძე ნ., სამსახურების შექმნა „ეკონომიკა და
3 კოღუაშვილი აგროსასურსათო ბიზნესი“, N4, 2020. თბილისი, თსუ
პ., სექტორში
სახელმწიფოებრივი
აუცილებლობაა.
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

ნაშრომში განხილულია სახელმწიფო მარეგულირებელი სამსახურების მოქმედების შესაძლებლ

ანალიზის საფუძველზე დასაბუთებულია, რომ ასეთ სამსახურებს, საჭიროების შემთხვევაში, შეუძლიათ
 17
მომხმარებლების შეკრება და ერთობლივი გადაწყვეტილებების მიღება მათთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელ
პროდუქციის მოთხოვნა-მიწოდების სტაბილურობას. სტატიაში ასევე გამოკვეთილია ძირითადი საფრთხე
წარმოიშვას ამ სფეროს მარეგულირებელი სამსახურების დაარსებით.
საკვანძო სიტყვები: მარეგულირებელი სამსახური, აგროსასურსათო სექტორი, სასურსათო კრიზისი,

4 თ.არნანია-კეპულაძე Tрудовая миграция и эффекты НАУЧНЫЕ Санкт- გვ. 6-17.

пандемии COVID-19 ТРУДЫ Петербург
Северо- 2020
(на примере Грузии) Западного
института
управления
РАНХиГС, Том
11 Выпуск
4(46), ISSN
2303-9493,
ვრცელი ანოტაცია (ქართულ ენაზე)

4. ნაშრომი მიზნად ისახავს კორონავირუსული ინფექციის გავლენის შესწავლას შრომითი მიგრაციი

თავდაპირველად განხილულია შრომითი მიგრაციის მნიშვნელობა შრომის დონორ-ქვეყნების და შ
მიგრაციის დადებითი და უარყოფითი შედეგები დონორი=ქვეყნებისათვის.

6. სამეცნიერო ფორუმების მუშაობაში მონაწილეობა

6.1 საქართველოში
მომხსენებელი/
№ მოხსენების სათაური
მომხსენებლები
1 გრიგოლ ხანძთელი, როგორც მენეჯერი.
ჩიხლაძე ნ., კოღუაშვილი პ.,
h
,,საქართველოს მდგრადი განვითარების 2020 წ.,
პრობლემები თანამედროვე ეტაპზე'', ივანე
ხ. თოდუა უნივერ
2

,,კორონავირუსით გამოწვეული კრიზისი: 2020 წ.,

ახალი გამოწვევები და შესაძლებლობები ივანე
ხ. თოდუა საქართველოს ეკონომიკისათვის″, უნივერ
3

მოხსენების ანოტაცია (საჭიროა იმ შემთხვევაში, თუ მოხსენება ფორუმის მასალებში არ გამოქვეყნებულა)

6.2. უცხოეთში
№ მომხსენებელი/ მოხსენების სათაური ფ
 18
მომხსენებლები
1 თ.არნანია-კეპულაძე Food security and effects of COVID19
Nort-West Institute of Managem
pandemic June 10, 2020, 12:00
2 თ.არნანია-კეპულაძე Трудовая миграция и эффекты Nort-West Institute of Managem
пандемии COVID-19 (на примере July 10, 2020, 11:20
Грузии
3 თ.არნანია-კეპულაძე, გ.კეპულაძე МОДЕЛИ ЧЕЛОВЕКА И Белорусский государственный экономиче
ОСОБЕННОСТИ ПОВЕДЕНИЯ В
УСЛОВИЯХ COVID ПАНДЕМИИ
მოხსენების ანოტაცია (საჭიროა იმ შემთხვევაში, თუ მოხსენება ფორუმის მასალებში არ გამოქვეყნებულა)
1. უსაფრთხო და საკმარისი რაოდენობის საკვების არსებობა და ხელმისაწვდომობა დიდწილად დამ
ეკონომიკისა და მისი ცალკეული სექტორებაე, როგორიცაა სოფლის მეურნეობა, ვაჭრობა და გამართ
აგრეთვე, სიღარიბის და შიმშილის წინააღმდეგ მიმართული პოლიტიკა, რომელცას ავიტარებენ
ფონზე, როგორიცაა COVID-19 პანდემია, სამარისი რაოდენობის უვნებელი სურსათის პრობლემა ყვ
სურსათის უვნებლობა ზეCOVID-19 პანდემია - ეს არის ის საკითხი, რომელზე პასუხის გაცემაზეა მ
2. ნაშრომი მიზნად ისახავს კორონავირუსული ინფექციის გავლენის შესწავლას შრომითი მიგრაციი
თავდაპირველად განხილულია შრომითი მიგრაციის მნიშვნელობა შრომის დონორ-ქვეყნების და შ
მიგრაციის დადებითი და უარყოფითი შედეგები დონორი-ქვეყნებისათვის.
3. ადამიანებს ახასიათებს ფართო პიროვნული განსხვავებები, მათ მიერ გადაწყვეტილებათ
არაერთგვაროვნება, მათ საქმიანობის მიზნების მრავალფეროვნება. ყოველივე ეს უნდა იქნას გათვა
ლის პროცესში და მოითხოვს განსხვავებულ სოციალურ-ეკონომიკურ პირობებში მოქმედ ადამ
შექმნას. ასეთი მიდგომიდან გამომდინარე განიხილა ადამიანის ქცევის თავისებურებანიცორონავირ

4 Ivlia Oniani Methodological Features of the Calculation International Appli

of Macroeconomic Indicators at the Congress (C-IASOS
Regional Level October 2020 in Ko
Turkey.

Abstract:

Purpose: Among the complex regional macroeconomics indicators one of the most difficult is - Gross Regio
economic content, this indcator is close to GDP, but there is a methodological difference in their calculation
methodology and practice of calculating the GRP for a number of methodological and informational problem
methodology.
Design/Methodology/Approach: There are used several research methods such as, analysis, expert evaluati
Findings: Indicators of regional statistics, first and foremost the MRP and its constituent elements, are imp
decisions on specific socio-economic problems. Based on the MRP there are developed regional developmen
countries use the MRP index for the distribution of regional financial aid funds; The MRP and the MRP Phy
performance indicators of public authorities.
Practical Implications: Based on the analysis of the EU Recommendations for Regional Reporting, identifie
affects the reliability and analytical capabilities of the regional macroeconomic indicators.
Keywords: Regional Macroeconomis Indicators, National Accounts System (ESA), Gross Regional Product (G
Calculation Method.
 19
ერთეულს, თუ საჭიროდ მიაჩნია, შეუძლია ანგარიშში შეიტანოს სხვა, მისთვის
მნიშვნელოვანი აქტივობაც.
ანგარიში წარმოდგენილი უნდა იყოს ნაბეჭდი (2 ეგზემპლარად) და ელექტრონული
ვერსიის (CD-დისკი) სახით.
ანგარიში, რომელიც არ არის შედგენილი ამ დანართის მოთხოვნების შესაბამისად,
ექსპერტიზას (შეფასებას) არ ექვემდებარება და შეფასების შემაჯამებელ დოკუმენტში
აღინიშნება ფორმულით „არ შეფასდა“.