You are on page 1of 79

2012

‫ستاتیک‬

‫‪i‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فهرست‬

‫فٓرضت‬
1............................................................................................................................................................ ‫فصل اول‬
1................................................................................................................................................... ‫معلومات عمومی‬
1................................................................................................ ‫ ؟‬WHAT IS MECHANICS ‫ میخانیک چیست‬.1.1
2................................. (FUNDAMENTAL CONCEPTS AND PRINCIPLES) ‫ کمیت های اساسی و قواعد کلی‬1.2.
4......................................................................................................... SYSTEMS OF UNITS ‫ سیستم واحدات‬1.3.
7................................................................................................ (CONVERSION OF UNITS) ‫ تبدیل واحدات‬1.4.
11................................................................................................................................................ PROBLEMS:
11...........................................................................................................................................................‫فصل دوم‬
11......................................................................................................... STATICS OF PARTICLES ‫ستاتیک ذره‬
11.............................................................................................................................................. FORCE ‫ قوه‬2.1.
12...................................................................................................................................... VECTOR ‫ وكتور‬2.2.
13................................................................................................. ADDITION OF VECTORS‫ جمع وکتورها‬2.3.
COMPOSITION OR ADDITION OF FORCES TO FIND THE ‫ ترکیب یا جمع قوه ها جهت دریافت محصله‬2.4.
14.................................................................................................... RESULTANT FORCE
18................................................................................................................................................ PROBLEMS:
19........................................... RECTANGULAR COMPONENTS OF A FORCE‫ مرکبه های عمودی یک قوه‬2.5.
25................................................................................................................................................ PROBLEMS:
26................................................................. ‫ دریافت محصله قوه ها با استفاده از جمع نمودن مرکبه ها حالت دوبعدی‬2.6.
27.................................................................................... EQUILIBRIUM OF A PARTICLE ‫ تعادل یک ذره‬2.7.
28...PROBLEMS INVOLVING THE EQUILIBRIUM OF A PARTICLE FREE ‫ مسائل شامل تعادل یک ذره‬2.8.
31................................................................................................................................................ PROBLEMS:
32........................................................... RECTANGULAR COMPONENTS OF A FORCE IN SPACE 2.9.
36....... FORCE DEFINED BY ITS MAGNITUDE AND TWO POINTS ON ITS LINE OF ACTION 2.10.
39................................................................................................................................................ PROBLEMS:
41...................................... EQUILIBRIUM OF A PARTICLE IN SPACE )‫ تعادل یک ذره در فضاء (سه بعد‬2.11.
41............................................................................................................................... (THREE–DIMENSION)
42................................................................................................................................................ PROBLEMS:
43.......................................................................................................................................................... ‫فصل سوم‬
43...........................................................................................................................RIGID BODIES ‫اجسام سخت‬
43.................................................................... EQUIVALENT SYSTEMS OF FORCES ‫سیستم های معادل قوه ها‬
43........................................................................................................................ INTRODUCTION ‫ معرفی‬3.1.
43.......................................................... INTERNAL AND EXTERNAL FORCES ‫ قوه های داخلی و خارجی‬3.2.
44....................................................................... PRINCIPLE OF TRANSMISSIBILITY ‫ قانون قابلیت انتقال‬3.3.
44......................................................................................................... EQUIVALENT FORCES ‫قوه های معادل‬
45...................................................................TWO DIMENSIONAL STRUCTURES ‫ سترکچرهای دو بعدی‬3.4.

ii ,
‫ستاتیک (فهرست)‬

‫‪ 3.5.‬مومنت یک قوه بدور یک محور ‪45............................................ MOMENT OF A FORCE ABOUT AN AXIS‬‬


‫‪ 3.6.‬تیوری وریگنان ‪46................................................................................................ VARIGNON’S THEORY‬‬
‫‪51................................................................................................................................................ PROBLEMS:‬‬
‫‪ 3.7.‬مومنت یک کپل ‪51.............................................................................................. MOMENT OF A COUPLE‬‬
‫‪ 3.8.‬کپل های معادل ‪51............................................................................................... EQUIVALENT COUPLES‬‬
‫‪ 3.9.‬جمع کپل ها ‪53................................................................................................... ADDITION OF COUPLES‬‬
‫‪ 3.10.‬تجزیه یک قوه معلوم به یک قوه در یک نقطه معلوم و یک کپل ‪RESOLUTION OF A GIVEN FORCE INTO A‬‬
‫‪53............................................................................................................... FORCE AT (O) AND A COUPLE‬‬
‫‪56................................................................................................................................................ PROBLEMS:‬‬
‫‪ 3.11.‬سیستم معادل قوه های همسطح ‪58................................. EQUIVALENT SYSTEM OF COPLANAR FORCE‬‬
‫‪61................................................................................................................................................ PROBLEMS:‬‬
‫فصل چهارم ‪61.......................................................................................................................................................‬‬
‫تعادل اجسام سخت ‪61.................................................................................. EQUILIBRIUM OF RIGID BODIES‬‬
‫‪ 4.1.‬معرفی ‪61........................................................................................................................ INTRODUCTION‬‬
‫‪ 4.2.‬دیاگرام جسم آزاد ‪61...............................................................................................FREE BODY DIAGRAM‬‬
‫‪ 4.3.‬عکس العمل ها در اتکاها و اتصالیه ها برای سترکچرهای دوبعدی ‪62...........................................................................‬‬
‫‪ 4.4.‬تعادل اجسام سخت در دو بعد ‪64..........................................................................................................................‬‬
‫‪ 4.5.‬عکس العمل های نامعین ستاتیکی‪ .‬قسما در اتکا ‪65...................................................................................................‬‬
‫‪72................................................................................................................................................ PROBLEMS:‬‬

‫‪iii‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫فصم أل‬
‫‪CHAPTER 1‬‬

‫يؼهٕيات ػًٕيی‬
‫‪ .1.1‬يیخاَیک چیطت ‪ WHAT IS MECHANICS‬؟‬
‫يیخبَیک ػهًیغت کّ صبنت عکٌٕ ٔ صشکت رغى سا تضت ػًم لِٕ ْب يٕسد ثضج ٔ يطبنؼّ لشاس يیذْذ‪.‬‬
‫يیخبَیک ثّ عّ ثخؼ ریم تمغیى يیگشدد‪:‬‬
‫‪ .1‬يیخبَیک ارغبو عخت )‪(Mechanics of Rigid Bodies‬‬
‫‪ .2‬يیخبَیک ارغبو لبثم تغیش )‪(Mechanics of Deformable Bodies‬‬
‫‪ .3‬يیخبَیک عیبل )‪(Mechanics of Fluid‬‬

‫‪ .1‬يیخاَیک اجطاو ضخت )‪(Mechanics of Rigid Bodies‬‬

‫يیخبَیک ارغبو عخت ثّ َٕثّ خٕد ثّ دٔ ثخؼ ریم تمغیى يیگشدد‪:‬‬


‫ضتاتیک )‪ :(Statics‬کّ ارغبو سا دس صبنت عکٌٕ یب دس صشکت حبثت يٕسد يطبنؼّ لشاس يیذْذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫دیُايیک )‪ :(Dynamics‬کّ ارغبو سا دس صبنت صشکت ثب تؼزیم يٕسد يطبنؼّ لشاس يیذْذ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫َٕت‪:‬‬
‫رسِ )‪ :(Particle‬ػجبست اص يمذاس ثغیبس کٕچک يٕاد ثٕدِ ٔ فشك يیگشدد کّ یک َمطّ يفشد سا دس فنب اؽغبل يیًُبیذ‪.‬‬
‫رغى عخت )‪ :(Rigid Body‬ػجبست اص يزًٕع تؼذاد صیبد رسات ثٕدِ کّ ثقٕست یکزبیی ٔ ثٓى پیٕعتّ ٔ فؾشدِ لغًت اص‬
‫فنب سا اؽغبل ًَبیذ‪.‬‬

‫‪ .2‬يیخاَیک اجطاو قاتم تغیر )‪(Mechanics of Deformable Bodies‬‬


‫دس يیخبَیک ارغبو – ارغبو عخت فشك يیگ شدَذ‪ ،‬ايب دس صمیمت عبختًبٌ ْب ٔ يبؽیٍ آالت ثقٕست کهی ارغبو عخت‬
‫َجٕدِ ٔ تضت احش لِٕ تغیش ؽکم يیًُبیُذ‪ .‬ایٍ تغیش ؽکم يؼًٕالً کٕچک ثٕدِ ٔ ثطٕس لبثم يالصظّ تبحیش دس صبنت تؼبدل‬
‫ٔ یب صشکت ایٍ ارغبو َذاسَذ‪ ،‬ايب چُیٍ تغیش اؽکبل يٕلؼیکّ يمبٔيت عبختًبٌ دس يمبثم ؽکغت يٕسد ثضج ثبؽذ‪ ،‬يٓى ٔ‬
‫لبثم تٕرّ اعت ٔ دس يیخبَیک یب يمبٔيت يٕاد ])‪ [Mechanics/Strength of Materials (SOM‬کّ ثخؾی اص‬
‫يیخبَیک ارغبو لبثم تغیش ؽکم )‪ (Mechanics of Deformable‬اعت يٕسد يطبنؼّ لشاس يیگیشد‪.‬‬

‫‪ .3‬يیخاَیک ضیال )‪(Mechanics of Fluid‬‬


‫يیخبَیک عیبل )‪ْ (Mechanics of Fluid‬ى ثّ دٔ ثخؼ ریم تمغیى يیگشدد‪:‬‬

‫عیبل فؾبس پزیش )‪(Compressible Fluid‬‬ ‫‪‬‬


‫عیبل فؾبس َب پزیش )‪ (Incompressible Fluid‬کّ ثخؼ يٓى آٌ ‪ Hydraulics‬ثٕدِ ٔ يغبیهی يشثٕه ثّ‬ ‫‪‬‬
‫يبیؼبت سا يٕسد ثضج لشاس يیذْذ‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫‪ .1.2‬کًیت ْای اضاضی ٔ قٕاػذ کهی )‪(FUNDAMENTAL CONCEPTS AND PRINCIPLES‬‬


‫کًیت ْبی اعبعی دس يیخبَیک ػجبستُذ اص‪:‬‬

‫هٕل )‪(Length‬‬ ‫‪‬‬


‫صيبٌ )‪(Time‬‬ ‫‪‬‬
‫لِٕ )‪(Force‬‬ ‫‪‬‬
‫کتهّ )‪(Mass‬‬ ‫‪‬‬
‫اص رًهّ کًیت ْبی فٕق عّ کًیت يیتٕاَذ کًیت ْبی اعبعی اَتخبة ؽَٕذ ٔ کًیت چٓبسيی ثؼذ اص اَزبو يضبعجبت اص عّ‬
‫کًیت ْبی اعبعی ثذعت آیذ‪ .‬ایٍ کًیت ْب يیتٕاَذ يبَُذ کًیت ْبی انزجشی رًغ‪ ،‬تفشیك‪ ،‬مشة ٔ تمغیى گشدَذ ٔ یب داسای‬
‫تٕاٌ ثبؽُذ‪ .‬ایٍ کًیت ْب دس عتبتیک َیض ثغیبس يٓى ٔ يٕسد اعتفبدِ يیجبؽُذ‪.‬‬
‫هٕل َؾبٌ دُْذِ یک فبفهّ اعت ٔ صيبٌ ٔلت ٔلٕع ػًم يیجبؽذ‪ .‬لِٕ ػجبست تبحیش یک رغى فضیکی ثبالی رغى فضیکی دیگش‬
‫اعت‪ .‬دس فقم ْبی ثؼذی ػُبٔیٍ يختهف دس يٕسد لِٕ ثضج خٕاْذ ؽذ ٔ تؼشیف آٌ َیض ثب داَغتٍ يٕيُت ٔ لِٕ ْبی کپم‬
‫)‪ٔ (Couple force‬امش تش يیگشدد‪ .‬کتهّ ػجبست اص يمذاس يٕاد دس یک رغى اعت ٔ یب گفتّ يیتٕاَیى کّ کتهّ ٔصٌ رغى دس‬
‫خال اعت‪.‬‬
‫فشق اعبعی ثیٍ لِٕ ٔ کتهّ ٔرٕد داسد‪ .‬هٕسیکّ لجالً رکش گشدیذ لِٕ ػجبست اص تبحیش یک رغى ثبالی رغى دیگش اعت ٔ ایٍ‬
‫تبحیش اص احش ربرثّ صيیٍ صبفم يیگ شدد‪ .‬يخبل يؾبثّ لِٕ ػجبست اص ٔصٌ يشثٕه ثّ یک رغى يیجبؽذ‪ٔ .‬صٌ دس ًّْ رب حبثت‬
‫َیغت‪ ،‬يخالً ٔصٌ یک رغى دس یک عیبسِ دیگش کّ لِٕ ربرثّ آٌ ثب لِٕ ربرثّ صيیٍ فشق داسد‪َ ،‬غجت ثّ ٔصٌ رغى دس صيیٍ‬
‫فشق داسد‪.‬‬
‫کتهّ یک رغى ػجبست اص يمذاس يٕاد دس یک رغى ٔ یب ٔصٌ رغى دس خال يیجبؽذ ٔ دس ًّْ َمبه کبییُبت حبثت ٔ َب يتغیش اعت‪.‬‬
‫ساثطّ ثیٍ لِٕ ٔ کتهّ دس لبٌَٕ دٔو َیٕتٍ ثیؾتش ٔامش يیگشدد‪.‬‬

‫يیخاَیک يقذياتی تّ اضاش شش قاػذِ تجرتٕی ریم اضتٕار تٕدِ ٔ يطانؼّ يیگردد‪:‬‬
‫لبٌَٕ يتٕاصی االمالع ثشای رًغ ًَٕدٌ لِٕ ْب )‪(Parallelogram Law for Addition of Forces‬‬ ‫‪.1‬‬
‫ایٍ لبٌَٕ ثیبٌ يیًُبیذ کّ ْش گ بِ دٔ لِٕ ثبالی یک رسِ ػًم ًَبیذ‪ ،‬ایٍ دٔ لِٕ يیتٕاَذ ثّ یک لِٕ يضقهّ )‪(R‬‬
‫تؼٕیل گشدد کّ ایٍ لِٕ يضقهّ اص تشعیى ًَٕدٌ لطش يتٕاصی االمالع ثذعت يیآیذ‪.‬‬
‫يبَُذ ؽکم ریم‪:‬‬

‫‪Fig. 1.1‬‬

‫اعبط ٔ لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل )‪(Principle of Transmissibility‬‬ ‫‪.2‬‬


‫ایٍ لبٌَٕ ثیبٌ يیًُبیذ کّ صبنت تؼبدل ٔ یب صشکت ارغبو عخت ثذٌٔ تغیش ثبلی خٕاْذ يبَذ‪ ،‬دس فٕستیکّ لِٕ ػًم‬
‫کُُذِ دس یک َمطّ رغى‪ ،‬ثّ یک لِٕ دیگ ش کّ داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬ػیٍ رٓت ٔ ػیٍ خو ػًم ثبؽذ ايب دس َمطّ دیگش‬
‫رغى ػًم ًَبیذ‪ ،‬تجذیم گشدد‪.‬‬

‫‪Fig. 1.2‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫لبٌَٕ أل َیٕټٍ )‪(Newton’s First Law‬‬ ‫‪.3‬‬


‫لبٌَٕ أل َیٕټٍ ثیبٌ يیًُبیذ کّ ْش گبِ يضقهّ لِٕ ْبی ػًم کُُذِ ثبالی یک رسِ یب یک رغى يغبٔی ثّ ففش‬
‫ثبؽذ‪ ،‬رسِ دس صبنت عبکٍ ثبلی يیًبَذ (اگش رغى لجم اص ػًم لِٕ عبکٍ ثٕدِ ثبؽذ) ٔ یب ایُکّ رسِ ثب عشػت حبثت‬
‫ثبالی یک خو يغتمیى صشکت يًُبیذ (اگش لجم اص ػًم لِٕ ْب رغى دس صشکت ثٕدِ ثبؽذ)‪.‬‬

‫لبٌَٕ دٔو َیٕټٍ )‪(Newton’s Second Law‬‬ ‫‪.4‬‬


‫لبٌَٕ دٔو َیٕټٍ ثیبٌ يیًُبیذ کّ ْش گبِ يضقهّ لِٕ ْبی ػًم کُُذِ ثبالی یک رسِ ففش َجبؽذ‪ ،‬رسِ داسای یک‬
‫تؼزیم يتُبعت ثّ يمذاس يضقهّ ٔ ثّ عًت ایٍ لِٕ يضقهّ يیجبؽذ‪ .‬یؼُی ‪F  ma‬‬
‫کّ ‪ F‬ػجبست اص لِٕ يضقهّ کّ ثبالی رسِ ػًم يیًُبیذ‪ m ،‬کتهّ رسِ ٔ ‪ a‬تؼزیم رسِ يیجبؽذ‪.‬‬

‫يؼبدنّ ‪ F = ma‬يیتٕاَذ کّ دس صبنت عمٕه آصاد ارغبو ثیذٌٔ کذاو يمبٔيت‪ ،‬تطجیك‬
‫‪m‬‬ ‫گشدد‪ .‬دس ایٍ صبنت لِٕ کّ ثبالی رغى ػًم يیًُبیذ ػجبست اص ٔصٌ رغى )‪ (W‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫‪g‬‬
‫تؼزیم رغى ( ‪ ) g‬اعت ( تؼزیهی کّ اص عبصّ ربرثٕی صبفم يیگشدد)‪ .‬ثب تؼٕیل‬
‫کًیت ْبی فٕق يؼبدنّ ؽکم ریم سا ثخٕد يیگیشد‪.‬‬
‫‪W‬‬ ‫‪W‬‬
‫‪W  mg , m ‬‬
‫‪g‬‬
‫‪Fig. 1.3‬‬ ‫يؼبدالت فٕق ساثطّ ثیٍ ٔصٌ ٔ کتهّ سا ثیؾتش ٔامش يیغبصد‪.‬‬

‫لبٌَٕ عٕو َیٕټٍ (‪)Newton’s Third Law‬‬ ‫‪.5‬‬


‫ایٍ لبٌَٕ ثیبٌ يیذاسد کّ لِٕ ْبی ػًم ٔ ػکظ انؼًم ثیٍ ارغبو ثب ْى دس تًبط داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬ػیٍ خو ػًم‬
‫ايب رٓبت يختهف يیجبؽُذ‪.‬‬

‫’‪F‬‬

‫‪F‬‬
‫‪Fig. 1.4‬‬

‫قإٌَ جارتّ َیٕټٍ (‪)Newton’s Law of Gravitation‬‬ ‫‪.6‬‬


‫ایٍ لبٌَٕ ثیبٌ يیذاسد کّ دٔ رسِ داسای کتهّ ْبی ‪ m ٔ M‬اص دٔ هشف يتمبثالً ثب لِٕ ْبی يغبٔی ايب يختهف انزٓت‬
‫‪ F’ ٔ F‬ثّ ًْذیگش رزة يیؾَٕذ (ثّ هشف ًْذیگش کؼ يیگشدَذ)‪ .‬لِٕ ربرثّ ‪ F‬ثیٍ ایٍ دٔ رغى اص ساثطّ ریم‬
‫‪Mm‬‬
‫‪F G 2‬‬ ‫ثذعت يی آیذ‪.‬‬
‫‪r‬‬
‫‪m‬‬ ‫کّ ‪ r‬ػجبست اص فبفهّ ثیٍ دٔ رسِ ٔ ‪ G‬حبثت‬
‫ربرثٕی يیجبؽذ‪.‬‬
‫لبٌَٕ ربرثّ َیٕټٍ اعتفبدِ اص لبٌَٕ عٕو ٔی‬
‫’‪F‬‬ ‫سا ٔعؼت يیجخؾذ‪ ،‬یؼُې ػًم ‪ ٔ F‬ػکظ‬
‫انؼًم ’‪ F‬يغبٔی ٔ يختهف انزٓت ثٕدِ ٔ‬
‫داسای ػیٍ خو ػًم يیجبؽذ‪ .‬ؽکم يمبثم‪:‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪r‬‬ ‫صبنت ثخقٕؿ ٔ ثغیبس يٓى ربرثّ صيیٍ‬
‫ثبالی عطش رسِ اعت‪ .‬لِٕ ‪ F‬تٕعو صيیٍ‬
‫ثبالی رسِ ٔاسد گشدیذِ کّ ثؼذاً ثضیج ٔصٌ‬
‫‪M‬‬ ‫رسِ ؽُبختّ يیؾٕد‪ .‬اگش ‪ M‬کتهّ صيیٍ ثبؽذ‪،‬‬
‫‪Fig. 1.5‬‬ ‫‪ m‬کتهّ رسِ ثبؽذ ٔ ‪ r‬يغبٔی ثّ ؽؼبع صيیٍ‬
‫‪ R‬ثبؽذ‪ ،‬ثب يؼشفی ًَٕدٌ حبثت‬
‫‪GM‬‬
‫‪g 2‬‬ ‫یؼُی‬
‫‪R‬‬
‫‪W  mg‬‬ ‫يمذاس ‪ٔ W‬صٌ رسِ ایکّ داسای کتهّ ‪ m‬اعت‪ ،‬هٕس ریم ثیبٌ يیگشدد‪:‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫لیًت ‪ R‬يشثٕه ثّ استفبع َمطّ يٕسد َظش ٔ ًْچُبٌ يشثٕه ثّ نتیتیٕد آٌ ثٕدِ چٌٕ صيیٍ کبيالً کشٔی َیغت‪ .‬لیًت‬
‫‪َ g‬ظش ثّ يٕلؼیت َمطّ يتغیش اعت ٔ چٌٕ َمطّ دس صمیمت دس سٔی عطش صيیٍ ثبلی يیًبَذ‪ ،‬ثُب ٌ دس اکخش يغبیم‬
‫اَزُیشی ‪ 9.81m/s2‬یب ‪ 32.2ft/s2‬لجٕل ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪ .1.3‬ضیطتى ٔاحذات ‪SYSTEMS OF UNITS‬‬


‫يؼًٕالٌ دٔ عیتى ٔاصذات ریم يٕسد ثضج يب يیجبؽذ‪:‬‬
‫عیغتى ٔاصذات يؼًٕل دس ايشیکب )‪ : (US Customary System‬دس ایٍ عیغتى هٕل‪ ،‬صيبٌ ٔ لِٕ ٔاصذات اعبعی‬ ‫‪.1‬‬
‫يیجبؽُذ‪ٔ .‬اصذ هٕل ‪ٔ ،(Foot) ft‬اصذ صيبٌ حبَیّ ‪ٔ ٔ Sec‬اصذ لِٕ پَٕذ ‪ lb‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫حبَیّ ػجبست اص ‪ 1/86400‬او یک ؽجبَّ سٔص اعت‪.‬‬
‫پَٕذ ػجبست اص ٔصٌ پالتیُیى عتُذسد ثّ کتهّ ‪ 0.453592243kg‬ثٕدِ کّ ثُبو پَٕذ عتُذسد َیض یبد يیگشدد ٔ دس‬
‫ٔاؽُگتٍ دس دفتش أصاٌ ٔ اَذاصِ گیشی ْب َگٓذاسی يیگشدد‪ٔ .‬اصذ کتهّ دس ایٍ عیغتى ‪ ٔ slug‬يمذاس کتهّ ایغت کّ‬
‫ثب ػًم ًَٕدٌ لِٕ یک پَٕذ ثبالی آٌ ثّ اَذاصِ ‪ 1 ft/s2‬تؼزیم يیبثذ‪.‬‬
‫لیًت تؼزیم ربرثٕی دس ایٍ عیغتى ‪ 32.2 ft/s2‬اعت‪ .‬ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ دٔو َیٕتٍ ٔ ثب تؼٕیل ًَٕدٌ لیًت ْبی‬
‫لِٕ )‪ ٔ (1 lb‬تؼزیم )‪ (1 ft/s2‬داسیى کّ‪:‬‬

‫َظش ثّ يؼبدالت فٕق‪ٔ ،‬اصذات ثذعت آيذِ کتهّ دس عیغتى ‪ USCS‬ػجبست اص پَٕذ مشة دس يشثغ حبَیّ دس فت ثٕدِ ٔ دیذِ‬
‫يیؾٕد کّ ایٍ ٔاصذ اص عّ ٔاصذ اعبعی ( هٕل‪ ،‬صيبٌ ٔ لِٕ) تؾکیم ٔ يؾتك گشدیذِ اعت‪.‬‬
‫دٔ امؼبف اعبعی ٔ ثغیبس يٕسد اعتفبدِ دس ایٍ عیغتى ػجبست اص کیهٕ پَٕذ )‪ ٔ (kip‬تٍ )‪ (Ton‬يیجبؽذ‪ ،‬کّ‪:‬‬
‫‪1 kip = 1000 lb‬‬
‫‪1 Ton = 2000 lb‬‬
‫ٔاصذات فٕق دس يغبیم عتشکچش ٔ عیٕل اَزُیشی خقٕفب ٌ ٔلتیکّ لِٕ ْبی ثضسگ ؽبيم يغهّ ثبؽُذ‪ ،‬ثغیبس يٕسد اعتفبدِ‬
‫يیجبؽُذ‪.‬‬
‫يثال‪ٔ :‬صٌ یک کتهّ یک ‪ slug‬سا دسیبثیذ‪.‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫فؾبس یک کًیت يشثٕه ثّ لِٕ اعت کّ ٔاصذ آٌ لِٕ فی ٔاصذ يغبصت اعت‪ٔ .‬اصذات فؾبس دس عیغتى ‪ USCS‬ػجبست اص‬
‫‪ lb/in2‬یب ‪ lb/ft2‬ثٕدِ کّ يخفف آَٓب ثبانتشتیت ‪ psf ٔ psi‬يیجبؽذ‪ .‬کًیت دیگش ثب ػیٍ ٔاصذ عتشط )‪ (Stress‬اعت‪ .‬فؾبس‬
‫ػًٕيب ٌ ثشای ثیبٌ ًَٕدٌ تبحیش لِٕ کّ اص احش يبیؼبت یب گبصات اعت‪ ،‬اعتؼًبل يیگشدد‪ ،‬ايب عتشط ثشای ثیبٌ ًَٕدٌ ؽذت‬
‫ثبسثشداسی یب لِٕ دس يٕاد یک رغى دس َتیزّ ٔاسد ؽذٌ لِٕ ثبالی آٌ رغى‪ ،‬اعتؼًبل يیگشدد‪ .‬عتشط یک کًیت اعبعی ثشای‬
‫يغبیم يمبٔيت یب يیخبَیک يٕاد يیجبؽذ‪ .‬دس يٕسد فؾبس دس دسٔط آیُذِ يطبنت يٕسد يطبنؼّ لشاس خٕاْذ گشفت‪.‬‬
‫دٔ صزى يغبٔی ايب داسای يٕاد يختهف ػًٕيبً داسای دٔ ٔصٌ يختهف يیجبؽُذ‪ .‬دس چُیٍ يٕمٕع مشٔست ثّ اَذاصِ گیشی‬
‫ٔصٌ يخقٕفّ )‪ (Specific Weight‬يیجبؽذ‪ ،‬کّ ػجبست اص ٔصٌ دس فی ٔاصذ صزى يٕاد اعت ٔ ثّ صشف ‪َ γ‬ؾبٌ دادِ‬
‫يیؾٕد‪ٔ .‬اصذ آٌ دس عیغتى ‪ USCS‬يؼًٕالً ‪ lb/ft3‬اعت‪.‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫لیًت ْبی ٔصٌ يخقٕفّ ثؼنی اص يٕاد لشاس ریم حجت گشدیذِ اَذ‪:‬‬
‫‪Water at 60 0F = 62.4 lb/ft3‬‬
‫‪Steal‬‬ ‫‪= 489 lb/ft3‬‬
‫‪Aluminum‬‬ ‫‪= 173 lb/ft3‬‬

‫ٔصٌ یک رغى يتزبَظ ػجبست اص صبفم مشة صزى رغى دس ٔصٌ يخقٕفّ يٕاد آٌ رغى يیجبؽذ‪.‬‬

‫کخبفت ػجبست اص کتهّ فی ٔاصذ صزى يٕاد اعت ٔ ثّ صشف َؾبٌ دادِ يیؾٕد‬
‫ساثطّ ثیٍ ٔصٌ يخقٕفّ ٔ کخبفت يٕاد لشاس ریم يیجبؽذ‪:‬‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪:‬‬
‫‪:‬‬

‫يثال‪ :‬یک سٔنش عُگیٍ فٕالدی داسای لطش ‪ ٔ 2.5ft‬هٕل ‪ 8ft‬اعت‪ٔ ،‬صٌ ایٍ سٔنش سا دسیبثیذ ٔ ًْچُبٌ کخبفت فٕالد سا‬
‫يضبعجّ ًَبییذ‪.‬‬
‫‪Solution: The volume of the roller is.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫(‬ ‫)‬

‫‪The weight of the roller is then.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫‪Typical units of density are slugs per cubic foot.‬‬


‫‪The density of steel is‬‬

‫ثقم یا جارتّ يخصٕصّ ‪ :(Specific Gravity) SG‬ػجبست اص َغجت ٔصٌ يخقٕفّ یک يٕاد ثش ٔصٌ يخقٕفّ آة‬
‫دس ‪ 60 0F‬يیجبؽذ ٔ یک کًیت ثیذٌٔ ٔاصذ )‪ (Dimensionless‬اعت‪.‬‬
‫حمم یب ربرثّ يخقٕفّ ثؼنی اص يٕاد ریالً دسیبفت يیگشدد‪:‬‬
‫‪SG of Water‬‬ ‫‪= (62.4 lb/ft3)/ (62.4 lb/ft3) = 1‬‬
‫‪SG of Steal‬‬ ‫‪= (489 lb/ft3)/ (62.4 lb/ft3) = 7.84‬‬
‫‪SG of Aluminum = (173 lb/ft3)/ (62.4 lb/ft3) = 2.77‬‬

‫لیًت ‪ًَ SG‬بیبَگش آَغت کّ ٔصٌ یک يٕاد چمذس (چُذ ثبس) َغجت ثّ آة ثضسگتش اعت‪.‬‬
‫رادیاٌ )‪ :(Radian‬ػجبست اص صأیّ اعت کّ دس يمبثم یک لٕعی کّ هٕل آٌ يغبٔی ثّ ؽؼبع دایشِ ثبؽذ لشاس ثگیشد ٔ یب‬
‫ثؼجبسِ دیگش ‪ Radian‬ػجبست اص صأیّ اعت کّ لٕط يمبثم خٕد سا تٕعو دٔ مهغ ثّ هٕل يغبٔی ثّ ؽؼبع دایشِ لطغ ًَبیذ‪.‬‬
‫يبَُذ ؽکم ریم‪:‬‬
‫سادیبٌ ثّ ‪َ rad‬ؾبٌ دادِ يیؾٕد‪ٔ .‬اصذ اَذاصِ گیشی صأیّ دسرّ ) ‪ ( °‬ثٕدِ ٔ ساثطّ آٌ ثب ‪rad‬‬
‫لشاس ریم اعت‪:‬‬
‫‪Revolution = 1 r = 360° = 2π Radian = 2π Rad‬‬
‫‪2π Radian = 360°‬‬
‫)‪1rad = 360°/2π = 360°/2 (3.14‬‬
‫‪1rad = 57.3°‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫‪ .2‬عیغتى ٔاصذات ثیٍ انًههی ‪ :(International System of Units) SI‬دس ایٍ عیغتى عّ ٔاصذ اعبعی ػجبست اص‬
‫هٕل‪ ،‬صيبٌ ٔ کتهّ يیجبؽذ کّ ٔاصذ هٕل يتش ‪ٔ ،m‬اصذ صيبٌ حبَیّ ‪ٔ ٔ s‬اصذ کتهّ کیهٕ گشاو ‪ kg‬اعت‪.‬‬
‫یک يتش ػجبست اص ‪ 1650763.73‬هٕل يٕد خو َبسَزی يبیم ثّ عشط کشپتٌٕ ‪ 86‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫یک حبَیّ ػجبست اص ‪ 1/86400‬او صقّ یک ؽجبَّ سٔص اعت‪.‬‬
‫یک کیهٕ گشاو ػجبست اص کتهّ ‪ 0.001m3‬آة يیجبؽذ‪ ،‬کّ ًََّٕ آٌ اص پالتیُیى عتُذسد عبختّ ؽذِ ٔ دس دفتش أصاٌ ٔ‬
‫اَذاصِ ْب دس ؽٓش پبسیظ َگٓذاسی يیؾٕد‪.‬‬
‫ٔاصذ لِٕ اص عّ ٔاصذ اعبعی دیگش يؾتك يیگشدد ٔ ثُبو َیٕتٍ ‪ N‬یبد يیگشدد‪ ٔ ،‬لِٕ یک َیٕتٍ ‪ 1N‬ػجبست اص لِٕ‬
‫اعت کّ ثّ یک رغى داسای کتهّ یک کیهٕ گشاو ‪ 1kg‬تؼزیم ‪ 1m/s2‬سا يیذْذ‪( .‬ؽکم ریم)‬

‫‪a = 1 m/s2‬‬

‫‪F=1N‬‬ ‫‪Fig. 1.6‬‬


‫‪m = 1kg‬‬
‫‪m/s2‬‬
‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ دٔو َیٕتٍ داسیى کّ‪:‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪= ma‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪= 1N‬‬ ‫‪; m = 1kg‬‬ ‫‪; a = 1m/s2‬‬
‫‪1N = 1kg (1m/s2) = 1kg m/s2‬‬

‫َظش ثّ يؼبدنّ فٕق دیذِ يیؾٕد کّ ٔاصذ ثذعت آيذِ لِٕ )‪ (kg m/s2‬يیجبؽذ ٔ ایٍ َتیزّ اص عّ ٔاصذ اعبعی دیگش دس ایٍ‬
‫عیغتى (هٕل‪ ،‬صيبٌ ٔ کتهّ) يؾتك گشدیذِ اعت‪.‬‬
‫لیًت تؼزیم ربرثٕی ‪ g‬دس ایٍ عیغتى ‪ 9.807 ≈ 9.81 m/s2‬اعت‪.‬‬
‫ٔصٌ یک رغى ثّ َیٕتٍ ‪َ N‬یض َظش ثّ لبٌَٕ دٔو َیٕتٍ چُیٍ يضبعجّ يیگشدد‪( .‬ؽکم ریم)‬
‫‪W = mg‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪= 1kg ; g = 9.81kg m/s2‬‬ ‫‪m = 1kg‬‬

‫‪W = 1kg (9.81m/s2) = 9.81kg m/s2 = 9.81N‬‬


‫‪W = 9.81N‬‬ ‫‪a = 9.81 m/s2‬‬

‫‪W = 9.81 N‬‬


‫‪Fig. 1.7‬‬

‫‪1 dm‬‬ ‫‪= 0.1 m‬‬ ‫‪= 10-1 m‬‬


‫‪1 cm‬‬ ‫‪= 0.01 m‬‬ ‫‪= 10-2 m‬‬
‫‪1 mm‬‬ ‫‪= 0.001 m‬‬ ‫‪= 10-3 m‬‬
‫‪The submultiples of the unit of area are‬‬
‫‪1 dm2‬‬ ‫‪= (1 dm)2‬‬ ‫‪= (10-1 m)2 = 10-2 m2‬‬
‫‪1 cm2‬‬ ‫‪= (1 cm)2‬‬ ‫‪= (10-2 m)2‬‬ ‫‪= 10-4 m2‬‬
‫‪1 mm2 = (1 mm)2 = (10-3 m)2 = 10-6 m2‬‬
‫‪And the submultiples of the unit of volume area‬‬
‫‪1 dm3‬‬ ‫‪= (1 dm)3‬‬ ‫‪= (10-1 m)3 = 10-3 m3‬‬
‫‪1 cm3‬‬ ‫‪= (1 cm)3‬‬ ‫‪= (10-2 m)3‬‬ ‫‪= 10-6 m3‬‬
‫‪1 mm3 = (1 mm)3 = (10-3 m)3 = 10-9 m3‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل اول)‬

‫پیؾَٕذ ‪ kilo‬کّ يخفف آٌ ‪ k‬اعت ثّ يؼُی مشة دس ْضاس اعت‪:‬‬


‫‪1 km = 1000 m‬‬
‫‪1 kN = 1000 N‬‬
‫پیؾَٕذ ‪ Mili‬کّ يخفف آٌ ‪ mm‬اعت ثّ يؼُی تمغیى ثش ْضاس اعت‪:‬‬
‫‪1 mm = 1/1000 m = 0.001 m‬‬
‫پیؾَٕذ ‪ Centimeter‬کّ يخفف آٌ ‪ cm‬اعت ثّ يؼُی تمغیى ثش فذ اعت‪:‬‬
‫‪1 cm = 0.01 m‬‬
‫پیؾَٕذ ‪ decimeter‬کّ يخفف آٌ ‪ dm‬اعت ثّ يؼُی تمغیى ثش دِ اعت‪:‬‬
‫‪1 dm = 0.1 m‬‬

‫‪Table 1.1 Si Prefixes‬‬


‫‪Multiplication Factor‬‬ ‫‪Prefix‬‬ ‫‪Symbol‬‬
‫‪1 000 000 000 000‬‬ ‫=‬ ‫‪1012‬‬ ‫‪tera‬‬ ‫‪T‬‬
‫‪1 000 000 000‬‬ ‫=‬ ‫‪109‬‬ ‫‪giga‬‬ ‫‪G‬‬
‫‪1 000 000‬‬ ‫=‬ ‫‪106‬‬ ‫‪mega‬‬ ‫‪M‬‬
‫‪1 000‬‬ ‫=‬ ‫‪103‬‬ ‫‪kilo‬‬ ‫‪k‬‬
‫‪100‬‬ ‫=‬ ‫‪102‬‬ ‫‪hecto‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪10‬‬ ‫=‬ ‫‪101‬‬ ‫‪deka‬‬ ‫‪da‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫=‬ ‫‪10-1‬‬ ‫‪deci‬‬ ‫‪d‬‬
‫‪0.01‬‬ ‫=‬ ‫‪10-2‬‬ ‫‪centi‬‬ ‫‪c‬‬
‫‪0.001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-3‬‬ ‫‪milli‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪0.000 001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-6‬‬ ‫‪micro‬‬ ‫‪μ‬‬
‫‪0.000 000 001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-9‬‬ ‫‪nano‬‬ ‫‪n‬‬
‫‪0.000 000 000 001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-12‬‬ ‫‪pico‬‬ ‫‪p‬‬
‫‪0.000 000 000 000 001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-15‬‬ ‫‪femto‬‬ ‫‪f‬‬
‫‪0.000 000 000 000 000 001‬‬ ‫=‬ ‫‪10-18‬‬ ‫‪atto‬‬ ‫‪a‬‬

‫ٔاصذ فؾبس دس عیغتى ‪ SI‬پبعکبل )‪ (Pa‬ثب ٔاصذات ‪ N/m2‬اعت‪.‬‬


‫کخبفت ثّ ‪ kg/m3‬اسایّ يیگشدد‪.‬‬
‫ثقم يخصٕصّ (جارتّ يخصٕصّ) دس ْش دٔ عیغتى ٔاصذات )‪ (USCS and SI‬یکغبٌ اعت‪ ،‬چٌٕ یک کًیت ثذٌٔ ٔاصذ‬
‫)‪ (Dimensionless‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫کثافت آب )‪ (Reference Density‬دس عیغتى ‪ SI‬دس دسرّ صشاست ‪ 60° F‬ثّ اَذاصِ ‪ 1000kg/m3‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫ٔاصذ اَذاصِ گیشی صأیّ دس ْش دٔ عیغتى ٔاصذات )‪ (USCS and SI‬یکغبٌ اَذ‪.‬‬

‫‪ .1.4‬تثذیم ٔاحذات )‪(CONVERSION OF UNITS‬‬


‫دٔ َٕع يغهّ دس تجذیم ًَٕدٌ ٔاصذات يٕسد ثضج يیجبؽذ‪.‬‬
‫َٕع أل‪ :‬ػجبست اص تجذیم ًَٕدٌ دس ػیٍ عیغتى ٔاصذات يیجبؽذ‪.‬‬
‫َٕع دٔو‪ :‬ػجبست اص ًَٕدٌ ٔاصذات اص یک عیغتى ثّ عیغتى دیگش يیجبؽذ‪.‬‬
‫َٕع دٔيی مشٔست ثّ فکتٕسْبی يؼبدل‪ ،‬رٓت استجبه دادٌ ٔاصذات‪ ،‬هٕل‪ ،‬لِٕ ٔ کتهّ ثیٍ ْش دٔ عیغتى )‪(USCS & SI‬‬
‫داسد‪ .‬ایٍ فکتٕسْب ػجبستُذ اص‪:‬‬
‫‪Unit of Length:‬‬
‫‪1 ft = 0.3048 m‬‬
‫‪1 mil = 5280 ft = 5280(0.3048 m) = 1609 m‬‬
‫‪or‬‬
‫‪1 mil = 1.609 km‬‬
‫‪Also‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫‪or‬‬
‫‪1 in. = 25.4 mm‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل اول‬

Unit of Force:
:ّ‫ ثُب ً داسیى ک‬،‫ يیجبؽذ‬0.4536 kg ّ‫ داسای کته‬9.81m/s2 ‫ٔصٌ یک پَٕذ ثب تؼزیم‬
W = mg
1 lb = (0.4536 kg)(9.81 m/s2) = 4.448 kg m/s2
1 lb = 4.448 N ≈ 4.45 N
1N = 0.2248 lb ≈ 0.225 lb

Unit of Mass:

‫ مشة ًَٕدٌ کًیت ٔ يمذاس افهی ثب یک تؼذاد اص فکتٕسْبییکّ داسای لیًت یک ٔاصذ‬،‫تخُیک اعبعی دس تجذیهی ٔاصذات‬
.‫ اعت تب ٔاصذ يٕسد َظش ثذعت آیذ‬،‫( ثبؽُذ‬1)
.‫ تجذیم يیًُبییى‬in/s ‫ ثّ ٔاصذ‬60 mil/h ‫ عشػت‬:‫يثال‬
:‫لیًت ْب ٔ فکتٕس ْبی ریم سا اص دسٔط گزؽتّ داسیى‬
5280 ft = 1 mil; 5280 ft/1 mil = 1
12 in = 1 ft; 12 in/1 ft = 1
60 min = 1 h; 60 min/1 h = 1
60 sec = 1 min; 60 s/1 min = 1

First Step: (60 mil/h) (5280 ft/1 mil)


Next Step: (60 mil/h) (5280 ft/1 mil) (12 in/1 ft)
Last Step: (60 mil/h) (5280 ft/1 mil) (12 in/1 ft) (1 h/60 min) (1 min/60 s) = 1060 in/s

.‫ تجذیم ًَبییذ‬ft/s ‫ ثّ ٔاصذ‬30 mil/h ‫ عشػت‬:‫يثال‬


Solution: v = (30 mil/h) (5280 ft/1 mil) (1 h/3600 s) = 44 ft/s

Example: Express 1.72 yd2 in square inches.


Solution: The conversion equation has the form.

( ) ( )

Example: Find the equivalent in cubic millimeters of 0.110 in3.


Solution: This is an example of a conversion between two different systems of units and the
conversion equation appears as.

( ) ( ) ( )

8 ,
)‫ستاتیک (فصل اول‬

In this problem the conversion was effected by multiplying by a succession of primary conversion
factors. It is possible, however to construct a single factor to convert cubic inches directly to cubic
millimeters.

( ) ( ) ( )

By using this factor, the original 0.110 in3could have been converted directly:

( )

Example: The density of steel in USCS units is 15.2 slugs/ft3. Express this density in kilograms
per cubic meter.

Solution: The conversion equation is.

( )( )

.‫ تجذیم ًَبییذ‬SI ‫ ثّ عیغتى‬USCS ‫( سا اص عیغتى ٔاصذات‬M = 46 lb*in) ِٕ‫ يٕيُت یک ل‬:‫يثال‬

( )( )

.‫ تجذیم ًَبییذ‬USCS ‫ ثّ عیغتى‬SI ‫( سا اص عیغتى ٔاصذات‬M = 40 N*m) ِٕ‫ يٕيُت یک ل‬:‫يثال‬

( )( )

Table 1.2 Principal SI Units Used in Mechanics


Quantity Unit Symbol Formula
Acceleration Meter per second squared ... m/s2
Angle Radian rad
Angular acceleration Radian per second squared ... rad/s2
Angular velocity Radian per second ... rad/s
Area Square meter ... m2
Density Kilogram per cubic meter ... kg/m3
Energy Joule J N*m
Force Newton N Kg*m/s2
Frequency Hertz Hz s-1
Length Meter m
Mass kilogram kg
Moment of a force Newton-meter ... N*m
Power Watt W J/s
Pressure Pascal Pa N/m2
Stress Pascal Pa N/m2
Time Second s
Velocity Meter per second ... m/s
Volume, solids Cubic meter ... m3
Liquids Liter l 10-3m3
Work Joule J N*m

9 ,
)‫ستاتیک (فصل اول‬

PROBLEMS:
1.1. The bar in Fig P1.1 is made of aluminum. Find the
weight and mass of the bar in U.S. Customary
system and SI units.

1.2. The disk in Fig. P1.2 is made of a material with SG = 9.2. Find the weight and mass of
the disk in USCS and SI units.

250 mm

20 mm
Fig. P1.2

1.3. The bar in Fig. P1.3 weighs 100 lb. find the mass, specific weight, density and specific
gravity of the bar in USCS and SI units.

4 in

20 in
Fig. P1.3

1.4. The pile of earth in Fig. P1.4 forms a conic-shaped


mound. An average value of 95 lb/ft3 for earth is
assumed. Find the mass and weight, in USCS and SI
units, of the mound of earth. [The volume of a cone
is ⅓ (base area)(height).] 37°

30 ft

Fig. P1.4

10 ,
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫فصم دٔو‬
‫‪CHAPTER 2‬‬
‫ضتاتیک ررِ ‪STATICS OF PARTICLES‬‬
‫دس ایٍ فقم عتبتیک رسِ يٕسد ثضج لشاس خٕاْذ گشفت‪ .‬كهًّ رسِ دس ایٍ فقم‪ ،‬ثّ يؼُی آٌ رسِ ثغیبس كٕچک كّ یک َمطّ‬
‫سا دس فنب‪ ،‬اؽغبل يیًُبیذ‪َ ،‬یغت‪ .‬ايب ثبیذ تزكش داد كّ اَذاصِ ٔؽكم رغى تضت يطبنؼّ‪ ،‬تبحیش دس صم يغبئم ایٍ فقم َذاسد‬
‫ٔفشك يیگشدد كّ تًبو لِٕ ْبی ػًم كُُذِ ثبالی رغى دادِ ؽذِ‪ ،‬داسای یک َمطّ ػًم )‪ (Concurrent Forces‬اَذ‪.‬‬

‫كًیت ضكانری ‪ :Scalar Quantity‬ػجبست اص اسائّ انزجشی یک يمذاس اعت‪ .‬يخبنٓبی خٕة كًیت عكبنشی ػجبست اص كتهّ‪،‬‬
‫ؽؼبع یک دایشِ‪ ،‬يغبصت‪ ،‬صزى‪ ،‬اَشژی‪ ،‬پبٔس ٔ صشاست اعت ٔ يیتٕاَذ داسای لیًت ْبی يخجت ٔ يُفی ثبؽذ‪.‬‬

‫كًیت ٔكتٕري )‪ :(Vector Quantity‬ػجبست اص كًیت اعت كّ داسای يمذاس )‪ ،(Quantity‬يٕلؼیت یب رٓت‬
‫)‪ٔ (Direction‬عًت )‪ (Sense‬يیجبؽذ‪ .‬يخالً لِٕ‪ ،‬يٕيُت‪ ،‬تؼزییم‪ ،‬عشػت ٔغیشِ‪ .‬كًیت ٔكتٕسی ثّ یک تیش یب ٔكتٕس َؾبٌ‬
‫دادِ يیؾٕد ٔ ایٍ ٔکتٕس يیتٕاَذ ساعت )‪ (Straight‬یب لٕعي )‪ (Curve‬ثبؽذ‪ .‬ؽكم لٕعي يؼًٕالً ثشای َؾبٌ دادٌ يٕيُت‬
‫اعتفبدِ يیگشدد‪َٕ .‬ک یب عش ٔكتٕس ثُبو ‪ ٔ Tip‬آخش یب ختى ٔكتٕس ثُبو ‪ Tail‬یبد يیگشدد‪.‬‬

‫‪Tail‬‬ ‫‪Tip‬‬

‫خالفّ ایُكّ كًیت ْبئیكّ داسای يمذاس ٔ رٓت اَذ ثّ ٔكتٕس َؾبٌ دادِ يیؾٕد ايب كًیت ْبئیكّ داسای رٓت َیغتُذ يبَُذ صزى‬
‫كتهّ اَشژی ٔغیشِ ثّ اػذاد (‪ )Real Number‬یب كًیت عكبنشی )‪ (Scalar Quantity‬اسایّ يیگشدد‪.‬‬

‫‪ .2.1‬قِٕ ‪FORCE‬‬
‫لِٕ یک كًیت ٔكتٕسی ثٕدِ ٔ ػجبست اص تبحیش یک رغى ثبالی رغى دیگش اعت ایٍ تبحیش اص احش كؾبَذٌ )‪ ٔ (Pull‬یب ػمت‬
‫صدٌ )‪ (Push‬یک رغى ثبالی رغى دیگش ثٕرٕد يیآیذ‪ .‬لِٕ داسای يمذاس )‪ (Quantity‬رٓت یب يٕلؼیت )‪ ٔ (Direction‬عًت‬
‫ػًم )‪ (Sense‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫يقذار )‪ (Quantity‬لِٕ ثّ یک ٔاصذ دس یكی اص عیغتى ْبی ٔاصذات یب یک كًیت عكبنشی یب ػذدی ٔ یب ثّ یک يمیبط‬
‫)‪ (Scale‬دس هٕل تیش اسائّ گشدد‪ .‬يخالً ‪:‬‬
‫;‪10lb‬‬ ‫;‪100N; 1N = 1 mm‬‬ ‫;‪100 N = 100 mm‬‬ ‫;‪1 lb = 1 mm‬‬ ‫‪10 lb = 10 mm‬‬

‫‪Y‬‬

‫‪100 mm‬‬

‫‪100 N‬‬

‫‪30°‬‬
‫‪X‬‬
‫‪Scale: 1N = 1 mm‬‬

‫‪Fig: 2.1‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يٕقؼیت یا جٓت )‪ (Direction‬یک لِٕ ػجبست اص يٕلؼیت لِٕ (يٕلؼیت خو ػًم لِٕ یب خطی كّ ٔكتٕس ثبالی آٌ سعى ؽذِ‬
‫اعت) َظش ثّ یک يشرغ یب خو )‪ (Reference‬يیجبؽذ كّ ثّ یك صٔایّ ‪ Ө‬یب ثب يؾخـ ًَٕدٌ يیم خو ػًم لِٕ َؾبٌ دادِ‬
‫يیؾٕد‪.‬‬
‫خظ ػًم لِٕ ػجبست اص خو يغتمیى ثّ هٕل التیُبْي ثٕدِ كّ لِٕ دس ايتذاد آٌ ػًم يیًُبیذ ٔتٕعو یک صأیّ كّ ثب یک يضٕس‬
‫يي عبصد يؾخـ يیگشدد ٔلِٕ ثب یک لؼطّ ایٍ خو ثب یک يمیبط یب ثذٌٔ يمیبط َؾبٌ دادِ يیؾٕد‪.‬‬

‫‪Fig: 2.2‬‬

‫ضًت )‪َ :(Sense‬ؾبٌ دُْذِ عًت ػًم لِٕ یب عًتی كّ تیش ٔكتٕس ثّ آٌ هشف اؽبسِ يیًُبیذ‪ ،‬يیجبؽذ‪َ .‬ظش ثّ ؽکم )‪(2.1‬‬
‫دیذِ يیؾٕد كّ لِٕ ‪ 100N‬دس عطش ‪ xy‬اص يجذا‪ ،‬كًیبت ٔمؼیّ ثّ هشف ثبال ٔ ساعت ثّ صأیّ ‪َ 30°‬ظش ثّ يضٕس ‪X‬‬
‫ػًم يیًُبیذ‪ .‬اگش ایٍ لِٕ ثّ افطالس ٔ كتٕس تؼشیف گشدد‪ ،‬يمذاس آٌ ‪ ٔ 100 N‬اگش ثّ يمیبط ‪ 1N = 1mm‬اسائّ گشدد‪،‬‬
‫هٕل ٔكتٕس ‪ 100 mm‬يیجبؽذ‪ .‬رٓت یب يٕلؼیت لِٕ ‪َ 30°‬ظش ثّ يضٕس ‪ X‬اعت ٔ عًت آٌ هشف ثبال ٔساعت يیجبؽذ‪ ٔ .‬یب‬
‫دٔ ؽكم دیگش فٕق‪ ،‬عًت )‪ (Sense‬لِٕ سا ٔامضتش َؾبٌ يیذْذ كّ یكي ثطشف ساعت ٔ ثبال ٔ دیگشی ثطشف چپ ٔپبئیٍ‬
‫ػًم يیًُبیُذ‪.‬‬

‫‪ٔ .2.2‬كتٕر ‪VECTOR‬‬


‫ٔكتٕسْب ثّ عّ َٕع يیجبؽذ‪:‬‬

‫ٔكتٕس یكّ داسای َمطّ ػًم ٔامش ٔيؾخـ اعت كّ ثُبو ‪ Fixed or Bound Vectors‬یبد يیگشدَذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪Fig: 2.3‬‬

‫ٔكتٕس ْبی آصاد‪ ،‬يبَُذ ٔكتٕس ْبی َؾبٌ دُْذِ كپم ‪ Couple‬كّ آصاداَّ دس فنبء صشكت يیًُبیُذ ٔ ثُبو ‪Free‬‬ ‫‪‬‬
‫‪َ Vectors‬یض یبد يیگشدَذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.4‬‬

‫ٔكتٕس ْبئیكّ يیتٕاَُذ دس ايتذاد خو ػًم خٕد صشكت ًَبیُذ ٔ ثُبو ‪ Sliding Vector‬یبد يیگشدَذ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يراحم ترضیى ٔكتٕر قرار ریم اضت‪:‬‬

‫‪ Direction‬يؾخـ يیگشدد‪.‬‬ ‫‪‬‬


‫لطؼّ خطی كّ َؾبٌ دُْذِ يمذاس لِٕ اعت‪ ،‬ثّ یک يمیبط تشعیى يیگشدد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫يشصهّ آخشی گزاؽتٍ ‪ Tip‬ثٕدِ تبعًت ػًم لِٕ َؾبٌ دادِ ؽٕد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ٔكتٕر ْای يطأی ‪: Equal vectors‬‬

‫دٔ ٔكتٕسیكّ داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬ػیٍ رٓت ٔ ػیٍ عًجٕل (صشف َؾبَذُْذِ) ثبؽُذ‪ ،‬ثُبو‬
‫ٔكتٕس ْبی يغبٔی یبد يیگشدَذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.5‬‬

‫ٔكتٕر ْای يطأی ٔيؼكٕش یكذیگر ‪: Negative vector‬‬

‫دٔ ٔكتٕسیكّ داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬داسای خطٕه ػًم يٕاصی ٔ عًت ْبی يختهف اَذ‪ ،‬ثُبو‬
‫ٔكتٕس ْبی يغبٔی ٔ يؼكٕط یكذیگش یبد يیگشدد‪.‬‬

‫‪Fig: 2.6‬‬

‫عًجٕل ٔكتٕس سا يیتٕاٌ ثبال یب پبئیٍ صشف َؾبٌ داد‪ .‬يخالً ‪ A‬یب ‪A‬‬

‫‪ .2.3‬جًغ ٔکتٕرْا ‪ADDITION OF VECTORS‬‬


‫ٔكتٕسْب يیتٕاَُذ تٕعو كًیت ْبی عكبنشی رًغ‪ ،‬تفشیك‪ ،‬مشة ٔ یب تمغیى گشدَذ‪.‬‬
‫‪B = aA‬‬ ‫ضرب ضكانری ٔكتٕر ْا‪ :‬ساثطّ ریم سا دس َظش يیگیشیى ‪:‬‬
‫‪ A‬ػجبست اص افم ٔكتٕس ثٕدِ كّ مشة يیگشدد‪ a ،‬ػجبست اص مشیت ػذدی یب عكبنشی ٔ ‪ B‬ػجبست اص صبفم مشة‬
‫عكبنشی يیجبؽذ‪ a .‬يیتٕاَذ ْش ػذد يخجت یب يُفي ثبؽذ‪.‬‬
‫مشة ًَٕدٌ یک كًیت ٔكتٕسی ثب كًیت عكبنشی ثبػج تغییش يمذاس ٔ صتي يًكٍ ثبػج عًت )‪ٔ (Sense‬كتٕسْب گشدد‪.‬‬
‫اگش ‪ a‬يخجت ثبؽذ عًت تغییش ًَي ًَبیذ‪ .‬يخالً ساثطّ ٔ اؽكبل ریم سا دس َظش يیگیشیى‪:‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪B = 4A‬‬
‫‪4 unit‬‬
‫‪1 unit‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪Ɵ‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪Ɵ‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪Fig: 2.7‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫دس ایُزب مشیت كًیت عكبنشی ‪ 4‬اعت پظ يمذاس ‪ A‬ثّ اَذاصِ ‪ٔ 4‬اصذ ثّ ػیٍ عًت اصدیبد يیبثذ‪.‬‬
‫اگش ‪ a‬يُفي ثبؽذ عًت ثشػكظ گشدیذِ ٔ يمذاس ثّ ًْبٌ اَذاصِ ‪ a‬اصدیبد يیبثذ‪ .‬هٕسیكّ دس ساثطّ ٔ اؽكبل ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫‪B = - 4A‬‬ ‫اعت‪:‬‬
‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪x‬‬
‫‪Ɵ‬‬
‫‪1 unit‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪Ɵ‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪4 unit‬‬

‫‪Fig: 2.8‬‬ ‫‪B = -4A‬‬


‫تفریق ٔكتٕر ْا‪ :‬ػجبست اص رًغ ًَٕدٌ یک ٔكتٕس ثب یک ٔكتٕس يؼكٕط آٌ يیجبؽذ‪ .‬یب ثؼجبست دیگش‪ ،‬ثشای تفشیك ًَٕدٌ‬
‫یک ٔكتٕس يیتٕاٌ رٓت ٔكتٕس سا تغییش داد ٔ ثؼذاً آٌ سا ثب ٔكتٕس دیگش رًغ ًَٕد‪.‬‬
‫)‪F = F1 - F2; F = F1+ (-F2‬‬
‫جًغ ٔ كتٕر ْا‪ :‬رًغ دٔ ٔكتٕس لشاس ریم اعت‪:‬‬
‫‪F1+F2 = F‬‬

‫دس رًغ ًَٕدٌ ثیؾتش اص دٔ ٔكتٕس َخغت دٔ ٔكتٕس ثب ْى رًغ گشدیذِ ثؼذاً صبفم رًغ دٔ ٔکتٕس ثب ٔكتٕس عٕيی رًغ‬
‫يیگشدد‪.‬‬
‫‪F1 + F2+F3 = (F1+F2) +F3‬‬

‫ثّ ًْیٍ تشتیت دس رًغ ًَٕدٌ چٓبس ٔكتٕس – ٔكتٕس چٓبسيی ثب صبفم رًغ عّ ٔكتٕس أنی رًغ يیگشدد ٔرًغ ثیؾتش اص‬
‫چٓبس ٔكتٕس َیض ثّ ًْیٍ تشتیت فٕست يیگیشد تب تًبو ٔكتٕس ْب ثّ یک ٔكتٕس یگبَّ (يضقهّ) تجذیم گشدَذ‪.‬‬
‫يزًٕع هٕل دٔ ٔكتٕس )‪ (F1+F2‬يغبٔی ثّ يزًٕع يمذاس ْبی ػذدی دٔ ٔكتٕس )‪َ (F1+F2‬یغت‪.‬‬

‫‪ .2.4‬ترکیة یا جًغ قِٕ ْا جٓت دریافت يحصهّ ‪COMPOSITION OR ADDITION OF‬‬


‫‪FORCES TO FIND THE RESULTANT FORCE‬‬
‫دٔ یب ثیؾتش اص دٔ لِٕ يیتٕاَُذ ثبْى رًغ گشدَذ ٔ یک لِٕ یگبَّ سا ثٕرٕد ثیآٔسَذ كّ ایٍ لِٕ ػیٍ تبحیش سا ثبالی رسِ داؽتّ‬
‫ثبؽذ‪ .‬ایٍ لِٕ یگبَّ ثُبو لِٕ يضقهّ یبد يیگشدد ٔثّ دٔ هشیك ریم دسیبفت يیگشدد‪:‬‬
‫‪Graphical‬‬ ‫‪ .1‬گرافیکی‬
‫‪Analytical‬‬ ‫‪ .2 .2‬تحهیهی‬

‫‪ .1‬طریقّ گرافیكي )‪ :(Graphical Method‬ایٍ هشیمّ ثّ َٕثّ خٕد ثّ هشیمّ ْبی ریم تمغیى يیگشدد‪:‬‬
‫قإٌَ يتٕازي االضالع ‪ْ :Parallelogram Law‬شگبِ دٔ لِٕ ثبالی یک رسِ ػًم ًَبیذ‪ ،‬ایٍ دٔ لِٕ يیتٕاَذ ثّ یک لِٕ‬
‫يضقهّ )‪ (R‬تؼٕیل گشدد كّ ایٍ لِٕ يضقهّ اص تشعیى ًَٕدٌ لطش يتٕاصی االمالع ثذعت يیآیذ ‪ .‬يخالً‪:‬‬

‫‪Fig: 2.9‬‬

‫‪14‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫قإٌَ يثهث ‪ :Triangle Law‬ثب اعتفبدِ اص هشیمّ ) ‪ (Tip to Tail‬یؼُی گزاؽتٍ عش )‪ (Tip‬یک ٔكتٕس ثّ ختى )‪(Tail‬‬
‫ٔكتٕس دیگش‪ ،‬لِٕ ْب رًغ گشدیذِ ٔ يضقهّ آَٓب دسیبفت يیگشدد‪ .‬يخالً لِٕ ْبی اؽكبل ریم سا ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ يخهج رًغ‬
‫يیًُبئیى‪.‬‬

‫‪Fig: 2.10‬‬

‫قإٌَ پٕنیگٌٕ ‪َ :Polygon Law‬یض ثب اعتفبدِ اص هشیك )‪ (Tip to Tail‬فٕست يیگیشد ٔيؼًٕالً ثشای رًغ ثیؾتش اص عّ‬
‫لِٕ اعتفبدِ يیگشدد‪ .‬يخالً‪:‬‬

‫‪‬‬
‫‪        ‬‬
‫‪‬‬
‫‪PQ S  PQ  S  P Q S‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪Fig: 2.11‬‬

‫لٕاَیٍ فٕق يضذٔد ثّ لِٕ ْبئیغت كّ دس یک عطش لشاس داسَذ‪ .‬لبٌَٕ يتٕاصی االمالع ٔيخهج يؾبثّ ًْذیگش اَذ‪ ،‬فشف دس‬
‫لبٌَٕ يخهج ؽیِٕ ‪ Tip to Tail‬یؼُی گزاؽتٍ عش یب َٕک یک تیش ثّ ختى یب آخش تیش دیگش‪ ،‬اعتفبدِ يیگشدد‪ٔ .‬لتیكّ لِٕ ْب‬
‫ثؾكم گشافیكي ثبْى رًغ گشدیذَذ ٔ یک يخهج سا تؾكیم دادَذ‪ ،‬ثشای يضبعجّ يمذاس ٔ رٓبت ایٍ لِٕ ْب اص سٔاثو يخهخبتی‬
‫يیتٕاٌ اعتفبدِ ًَٕد‪ .‬دسف ٕستیكّ ثیؾتش اص دٔلِٕ رًغ گشدَذ‪ ،‬اص لبٌَٕ پٕنیگٌٕ ثّ ؽیِٕ ‪ Tip to Tail‬يیتٕاٌ اعتفبدِ كشد‪.‬‬
‫اگش اص لبٌَٕ پٕنیگٌٕ اعتفبدِ ًَُبئیى‪ ،‬يیتٕاَیى اص لبٌَٕ يتٕاصی االمالع ٔ يخهج ثطٕس يکشس اعتفبدِ ًَبئیى‪ .‬ثّ ایٍ يؼُی كّ‬
‫َخغت دٔلِٕ أل ٔ دٔو )‪ (F1 and F2‬سا ثبْى رًغ ًَٕدِ ثؼذاً يضقهّ آَب سا ثب لِٕ عٕيی رًغ يیًُبئیى ٔ ثّ تشتیت ثشای‬
‫لِٕ ْبی چٓبسيی ٔ پُزًی ٔ‪......‬ادايّ يیذْیى‪ .‬ایٍ تخُیک ْب ساثب دلت دس يخبل ْبی ریم يؾبْذِ ًَبئیذ‪.‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪ .2‬تحهیهی ‪ :Analytical Method‬دسایٍ هشیمّ اص سٔاثو يخهخبتی رٓت دسیبفت لِٕ ْب ٔيمذاس آَٓب‪ ،‬اعتفبدِ يیگشدد‪ .‬دس‬
‫ثؼنی اص يخبل ْبی ریم اص ایٍ هشیمّ َیض اعتفبدِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫يثال )‪ :(1‬دٔ لِٕ ایشا كّ دس ؽكم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪ ،‬لِٕ يضقهّ آَشا‬
‫دسیبفت ًَبییذ‪ْ .‬شدٔ لِٕ دس عطش ‪ xy‬لشاس داسَذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.12‬‬

‫صم‪:‬‬

‫هشیمّ گشافیکی (لبٌَٕ يتٕاصی امالع)‪.‬‬

‫ثب تشعیى ًَٕدٌ يٕاصات ثب لِٕ ْبی ‪ Q ٔ P‬کّ دس ؽکم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت‪.‬‬

‫‪R  98 N   35‬‬

‫هشیمّ گشافیکی (‪.)Triangle‬‬

‫ثب اَتمبل ًَٕدٌ لِٕ ‪ Q‬کّ دس ؽکم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت کّ ؽشٔع ٔکتٕس ‪Q‬‬
‫دس ختى ٔکتٕس ‪ P‬گزاؽتّ ؽٕد‪.‬‬

‫‪R  98 N   35‬‬

‫هشیمّ تضهیهی (يخهخبتی ‪.)Trigonometric‬‬

‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ کٕعبیٍ‪:‬‬

‫‪R 2  P 2  Q 2  2 PQ cos B‬‬


‫‪ 40N   60N   240N 60N  cos155‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪R  97.73N‬‬

‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ عبیٍ ‪: Sin‬‬


‫‪sin A sin B‬‬
‫‪‬‬
‫‪Q‬‬ ‫‪R‬‬
‫‪Q‬‬
‫‪sin A  sin B‬‬
‫‪R‬‬
‫‪60 N‬‬
‫‪ sin 155‬‬
‫‪97.73 N‬‬
‫‪A  15.04‬‬
‫‪  20  A‬‬ ‫‪  35.04‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(2‬دس ؽکم ریم يضقهّ لِٕ ْبی ٔاسدِ ثبالی کؾتی ثّ صأیّ )‪ (0°‬اص افك ‪ 5000 lb‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫)‪ (a‬دسیبفت ًَبییذ لِٕ کؾؼ سا دس ْش کیجم دس فٕستیکّ صأیّ ‪45 α‬‬
‫دسرّ ثبؽذ‪.‬‬

‫)‪ (b‬ثّ كذاو لیًت ‪ α‬کؾؼ دس کیجم ‪ T2‬افغشی يیجبؽذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.13‬‬ ‫صم‪:‬‬


‫هشیمّ گشافیکی (لبٌَٕ يتٕاصی امالع)‪.‬‬
‫ثب تشعیى ًَٕدٌ يٕاصات ثب لِٕ ْبی ‪ Q ٔ P‬کّ دس ؽکم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪T1 = 3700 lb‬‬ ‫‪T2 = 2600 lb‬‬

‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ عبیٍ ‪: Sin‬‬

‫‪T1‬‬ ‫‪T2‬‬ ‫‪5000 lbf‬‬


‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪sin 45 sin 30 sin 105‬‬
‫‪T1  3660 lbf‬‬ ‫‪T2  2590 lbf‬‬

‫‪T2  5000 lbf  sin 30‬‬ ‫‪T2  2500 lbf‬‬

‫‪T1  5000 lbf  cos 30‬‬ ‫‪T1  4330 lbf‬‬

‫‪  90  30‬‬ ‫‪  60‬‬

‫‪17‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل دوم‬

PROBLEMS:
2.1 Two forces P and Q are applied as shown at point A of a hook
support. Knowing that P = 75 N and Q = 125 N, determine
graphically the magnitude and direction of their resultant using
(a) the parallelogram law, (b) the triangle rule.

2.2 Two forces P and Q are applied as shown at point A of a hook


support. Knowing that P = 60 lb and Q = 25 lb, determine
graphically the magnitude and direction of their resultant using
(a) the parallelogram law, (b) the triangle rule.

Fig: P2.1 and P2.2


2.3 The cable stays AB and AD help support pole AC. Knowing that the tension is 120 lb in
AB and 40 lb in AD, determine graphically the magnitude and direction of the resultant
of the forces exerted by the stays at A using (a) the parallelogram law, (b) the triangle
rule.

Fig: P2.3

2.4 The 300-lb force is to be resolved into components


along lines a-a′ and b-b′. (a) Determine the angle a by
trigonometry knowing that the component along line a-a′
is to be 240 lb. (b) What is the corresponding value of
the component along b-b′?
Fig: P2.4

2.5 A trolley that moves along a horizontal beam is


acted upon by two forces as shown. Determine by
trigonometry the magnitude and direction of the
force P so that the resultant is a vertical force of
2500 N.

Fig: P2.5

18 ,
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪ .2.5‬يرکثّ ْای ػًٕدی یک قِٕ ‪RECTANGULAR COMPONENTS OF A FORCE‬‬


‫دس ػًم يؼًٕالً دٔ يشکجّ یک لِٕ کّ ػًٕد ثبالی یکذیگش اَذ ‪ ،‬مشٔسی يیجبؽُذ‪ .‬ایٍ دٔ يشکجّ ْبی ػًٕدی یب يغتطیهی‬
‫ٔگبْی ْى يشکجّ ْبی ‪ x,y‬یبد يیگشدَذ‪ .‬ؽکم ریم لِٕ ‪ F‬سا دس عطش ‪َ xy‬ؾبٌ يیذْذ کّ رٓت آٌ َظش ثّ يضٕس ‪ x‬یب صأیّ‬
‫‪ θ‬يؾخـ گشدیذِ اعت‪ .‬دٔيشکجّ ْبی يغتطیهی ایٍ لِٕ سا اص رُظ ‪ٔ F‬صأیّ ‪ θ‬دس ايتذاد يضٕس ْبی ‪ y,x‬دسیبفت يیًُبئیى‪.‬‬

‫‪y‬‬

‫‪d‬‬ ‫‪a‬‬

‫‪F‬‬

‫‪Ɵ‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪Fig: 2.14x‬‬

‫دیذِ يیؾٕد کّ رٓت یب يٕلؼیت ْش دٔ يشکجّ دس ايتذاد يضٕس ْبی ‪ yٔ x‬لجال" يؾخـ گشدیذِ اعت‪ .‬پظ اص رًهّ عّ‬
‫يٕمٕع اعبعی يشثٕه ثّ لِٕ (رٓت‪ ،‬يمذاس ٔ عًت ػًم) يمذاس ٔعًت لِٕ َبيؼهٕو اعت کّ ثبیذ دسیبفت گشدد‪.‬‬
‫‪y‬‬ ‫ثبتشعیى ًَٕدٌ ػًٕد ْب اص َمطّ ‪ a‬ثبالی يضٕس ْبی ‪ yٔ x‬دیذِ يیؾٕد کّ‬
‫یک يغتطیهی تؾکیم يیگشدد‪ .‬يغتطیم ؽکم خبفی اص يتٕاصی االمالع‬
‫اعت‪ .‬هٕل خو ‪ ac‬يتُبعت ثّ يمذاس لِٕ ‪ F‬يیجبؽذ‪ .‬پظ هٕل دٔ مهغ یب‬
‫‪d‬‬ ‫‪a‬‬ ‫ػًٕد ْبئیشا کّ تشعیى کشدیى‪ ،‬يتُبعت ثّ يمذاس لِٕ ْبی يشکجّ دس ايتذاد‬
‫يضٕسْبی ‪ y ٔ x‬يیجبؽُذ‪ .‬يشکجّ افمی یب يشکجّ ‪ x‬کّ ثب لطؼّ خو ‪cb‬‬
‫‪Fy‬‬ ‫‪F‬‬ ‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬ثُبو ‪ Fx‬یبد يیگشدد ٔ يشکجّ ػًٕدی یب يشکجّ ‪ y‬کّ‬
‫ثب لطؼّ خو ‪َ cd‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬ثُبو ‪ Fy‬یبد يیگشدد‪ .‬لِٕ ‪ F‬ثب دٔ‬
‫يشکجّ افمی ٔ ػًٕدی خٕد دس ؽکم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ .‬يمذاس ٔ‬
‫‪Ɵ‬‬ ‫رٓت لِٕ ‪ F‬يؾخـ يیجبؽذ‪ .‬رٓت ٔ عًت يشکجّ ْب َیض يؾخـ اعت‪،‬‬
‫ايب يمذاس يشکجّ ْب َظش ثّ يخهج ‪ ٔ abc‬ثب اعتفبدِ اص سٔاثو يخهخبتی ‪x‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪Fx‬‬ ‫‪b‬‬ ‫ثذعت يیآیذ‪َ .‬ظش ثّ يخهج ‪ abc‬داسیى کّ‪:‬‬
‫‪Fig: 2.15‬‬

‫‪Fx= F Cos 𝜃 ………….1‬‬

‫‪Fy= F Sin 𝜃 ……….….2‬‬

‫يؼبدالت ‪ 2ٔ1‬يشکجّ ْبی ‪ Fyٔ Fx‬سا اص رُظ ‪ٔ F‬صأیّ ‪َ Ɵ‬ؾبٌ يیذُْذ‪ .‬دسایُزب دٔ ساثطّ دیگش کّ لیًت ْبی ‪ Ɵٔ F‬سا اص‬
‫رُظ ‪َ Fy ٔ Fx‬ؾبٌ يیذُْذ َیض ثٕرٕد يیآیذ‪ .‬کّ ػجبستُذاص‪:‬‬
‫‪Fx2 = F2 Cos2Ɵ………….1‬‬

‫‪Fy2 = F2 Sin2Ɵ………..….2‬‬

‫ْش گبِ يؼبدالت فٕق ثبْى رًغ گشدَذ‪ ،‬دسَتیزّ داسیى کّ ‪:‬‬
‫‪Fx2 +‬‬ ‫= ‪Fy2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‪F Cos Ɵ + F Sin Ɵ = F (Cos Ɵ + Sin Ɵ‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪Cos2Ɵ + Sin2Ɵ = 1‬‬

‫>= ‪F2 = Fx2 + Fy2‬‬ ‫√‬

‫يؼبدنّ ‪ 3‬يمذاس ‪ F‬سا اص رُظ يشکجّ ْبی ‪َ Fy ٔ Fx‬ؾبٌ يیذْذ‪.‬‬

‫‪19‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫ًْچُبٌ اگش يؼبدنّ ‪ 2‬سا تمغیى يؼبدنّ ‪ًَ 1‬بئیى‪ ،‬داسیى کّ‪:‬‬
‫𝜃‬ ‫𝜃‬
‫𝜃‬
‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫يؼبدنّ ‪ 4‬رٓت یب صأیّ لِٕ افهی ‪ F‬سا اص رُظ يشکجّ ْبی ‪َ Fy ٔ Fx‬ؾبٌ يیذْذ‪.‬‬

‫يؼبدالت ‪ 4 ٔ 3,2,1‬يؼبدالت اعبعی ٔ ثغیبس يٓى دس صم يغبئم يب يیجبؽُذ‪ .‬ایٍ يؼبدالت ثؾکم گشٔپی دس ریم دٔثبسِ َؾبٌ‬
‫دادِ يیؾَٕذ تب خٕثتش ثّ صبفظّ عپشدِ ؽَٕذ‪ًْ .‬چُبٌ اسائّ گشافیکی ایٍ چٓبس يؼبدنّ دس ؽکم ریم تکشاس گشدیذِ اعت‪.‬‬
‫‪y‬‬

‫𝜃‬
‫‪Fy‬‬
‫𝜃‬
‫‪F‬‬
‫√‬
‫𝜃‬
‫‪Ɵ‬‬ ‫𝜃‬
‫‪x‬‬ ‫𝜃‬
‫‪c‬‬ ‫‪Fx‬‬ ‫‪Fig: 2.16‬‬

‫يؼبدالت فٕق ثشای تًبو صٔایب ثیٍ ‪ 360°ٔ 0°‬لبثم تطجیك ٔ يٕسد اعتفبدِ يیجبؽُذ‪ F .‬دس ایٍ يؼبالت ًْیؾّ يخجت اعت‪ .‬ايب‬
‫يشکجّ ْب يیتٕاَُذ يخجت یب يُفی ثبؽُذ کّ يشثٕه ثّ عًت ػًم آَٓب دس سٔی يضٕس ْبی يخجت ٔيُفی ‪ yٔ x‬يیجبؽُذ‪ .‬ایٍ‬
‫يٕمٕع دس يجبصج ریم ٔامش يیگشدد‪.‬‬

‫اگش صأیّ ‪ θ‬خالف صشکت ػمشثّ عبػت اص يضٕس يخجت ‪ x‬اَذاصِ گیشی گشدد‪ ،‬لیًت ْبی ‪ 360°ٔ 0°‬سا ثخٕد يیگیشد کّ دس‬
‫ایٍ صبنت يشکجّ ْبی عکبنشی (لیًت ْبی ػذدی يشکجّ ْب) يیتٕاَذ يخجت یب يُفی ثبؽذ ٔاگش ثبص ْى دلیك تش تؾشیش گشدد‪،‬‬
‫گفتّ يیتٕاَیى کّ‪:‬‬

‫قیًت ‪ Fx‬يثثت خٕاْذ تٕد در صٕرتیکّ قِٕ اصهی یا يحصهّ در حجرِ أل یا چٓارو ٔاقغ گردد‪.‬‬

‫قیًت ‪ Fx‬يُفی خٕاْذ تٕد در صٕرتیکّ قِٕ اصهی یا يحصهّ در حجرِ دٔو یا ضٕو ٔاقغ گردد‪.‬‬

‫قیًت ‪ Fy‬يثثت خٕاْذ تٕد در صٕرتیکّ قِٕ اصهی یا يحصهّ در حجرِ أل یا دٔو ٔاقغ گردد‪.‬‬

‫قیًت ‪ Fy‬يُفی خٕاْذ تٕد در صٕرتیکّ قِٕ اصهی یا يحصهّ در حجرِ ضٕو یا چٓارو ٔاقغ گردد‪.‬‬

‫يثال )‪ :(3‬يشکجّ ْبی ‪ Y ٔ X‬یک لِٕ ‪ 100N‬سا يطبثك اؽکبل دادِ ؽذِ‪ ،‬دس فٕست دسیبثیذ کّ ‪ θ‬داسای لیًت ْبی ریم‬
‫ثبؽذ‪:‬‬
‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫‪20‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل دوم‬

y y

100 N
64.3 N

444
x x
76.6 N
Fig: 2.17

y y

100 N
64.3 N

1444

x x
76.6 N
Fig: 2.18

y y
2444
x x
76.6 N

64.3 N
100 N
Fig: 2.19
y y
76.6 N
x x

3244
64.3 N

100 N
Fig: 2.20

21 ,
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫دس يخبل ْبی فٕق دیذِ يیؾٕد کّ يؼبدالت ‪ 2 ٔ 1‬ثب صأیّ رٓت ‪ Ɵ‬کّ خالف عًت صشکت ػمشثّ عبػت‪ ،‬اص يضٕس ‪ x‬اَذاصِ‬
‫گشدیذِ اَذ‪ .‬عًت يشکجّ ْب َیض ثب اعتفبدِ اص سٔاثو يخهخبتی يشثٕهّ يخهخبتی يؾخـ گشدیذِ اعت‪ٔ .‬لتیکّ یک لِٕ تشعیى‬
‫يیگشدد‪ ،‬مشٔست ثّ گزاؽتٍ ػاليّ يُفی ثّ لیًت لِٕ َیغت‪ ،‬چٌٕ ػاليّ يُفی لجالً دس تؼییٍ ًَٕدٌ عًت لِٕ يذَظش ثٕدِ‬
‫اعت‪.‬‬

‫دسيغبیم ػًهی ثٓتش خٕاْذ ثٕد تب صأیّ ‪ Ɵ‬سا يضذٔد ثّ لیًت ْبی ‪ًَٕ 360°ٔ 0°‬دِ ٔ اص یکی اص يضٕس ْبی يخجت یب‬
‫يُفی ‪ x‬اَذاصِ گیشی کشد‪ .‬چٌٕ لیًت ْبی ‪ Cos ٔ Sine‬دس ثیٍ صٔایبی ‪ 90°ٔ 0°‬يخجت يیجبؽذ‪ ،‬ثُبثشیٍ دس ایٍ صبنت لیًت‬
‫ْبی ‪ًْ Fy ٔ Fx‬یؾّ يخجت اعت‪ .‬ايب دس تضشیش رٕاة َٓبئی یک يشکجّ‪ ،‬دس فٕستیکّ يشکجّ يُفی ثبؽذ‪ ،‬ػاليّ يُفی اعتفبدِ‬
‫خٕاْذ ؽذ تب َؾبٌ دْذ کّ عًت يشکجّ لِٕ ثّ رٓت يخبنف يضٕس يخجت يیجبؽُذ‪.‬‬
‫دس يخبل فٕق اگش صأیّ ْب ثیٍ‪ 90°ٔ 0°‬دس َظش گشفتّ ؽَٕذ (اص يضٕس ْبی يخجت ٔ يُفی ‪ x‬اَذاصِ ؽَٕذ) دس آَقٕست صأیّ‬
‫‪ Ɵ‬دس چٓبس صبنت فٕق‪ 40° ،‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫دس دسیبفت يشکجّ ْبی ػًٕدی ٔافمی یک لِٕ دس ايتذاد يضٕس ْبی ‪ y ٔ x‬چٓبس فکتٕس ‪ F,Ɵ ,Fy ,Fx‬ؽبيم يیجبؽُذ‪ ،‬کّ دس‬
‫ثخؼ لجهی ‪ θ ٔ F‬اص رًهّ فکتٕس ْبی دادِ ؽذِ یب يؼهٕو ثٕدِ ٔ ‪ Fy ٔ Fx‬اص رُظ آَٓب دسیبفت يیگشدیذ‪ .‬اگش ْش یک اص دٔ‬
‫فکتٕس ‪ Ɵ ٔ Fx‬یب ‪ Ɵ ٔ Fy‬یب ‪ Fy ٔ Fx‬يؼهٕو ثبؽُذ‪ ،‬لِٕ يضقهّ ‪ F‬يضبعجّ ؽذِ يیتٕاَذ‪ .‬يخال" دس اؽکبل ریم‪:‬‬

‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪Fy‬‬ ‫‪Fy‬‬

‫‪Ɵ‬‬ ‫‪Ɵ‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪Fx‬‬ ‫‪Fx‬‬
‫‪(c) Fx & Ɵ given‬‬ ‫‪(a) Fy & Ɵ given‬‬ ‫‪(b) Fx & Fy given‬‬

‫‪Fig: 2.21‬‬

‫تخُیک اعبعی ثشای دسیبفت ًَٕدٌ يشکجّ ْبی ‪ Fy ٔ Fx‬یک لِٕ‪ًَ ،‬بیؼ لِٕ افهی دسثیٍ خطٕه ػًم ػًٕدی يشکجّ اعت‪.‬‬
‫یؼُی ثبیذ ثبتشعیى ًَٕدٌ خطٕه دػ يؾخـ گشدد کّ لِٕ ‪ F‬دس کذاو صزشِ لشاس داسد‪ .‬يب َُذ ؽکم ریم‪:‬‬

‫‪y‬‬
‫‪x‬‬
‫‪Ɵ‬‬

‫‪F‬‬

‫‪Fig: 2.22‬‬

‫‪22‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(4‬یک لِٕ ‪ 800N‬يطبثك ؽکم ریم ثبالی ثٕنت ‪ A‬ػًم يیًُبیذ‪ ،‬يشکجّ ْبی ػًٕدی ٔافمی لِٕ يتزکشِ سا دسیبثیذ‪.‬‬

‫رٓت ثذعت آٔسدٌ ػاليّ دسعت ثشای يشکجّ ْبی عکبنشی (لیًت‬
‫ػذدی يشکجّ ْب)‪ ،‬لیًت ‪ θ‬سا اص يضٕس يخجت ‪ x‬يضبعجّ يیًُبئیى‪ .‬دس‬
‫صبنیکّ يیتٕاٌ ‪ Ɵ‬سا يغبٔی ثّ ‪َ 354‬یض يضبعجّ ًَٕد کّ ثغیبس ػًهی‬
‫ْى اعت‪ ،‬ايب ثخبهش ٔمبصت ثیؾتش ػاليّ گزاسی‪ ،‬ایٍ يخبل سا ثّ‬
‫ْش دٔ هشیك صم يی ًَبئیى‪:‬‬

‫𝜃‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪Or:‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪Fig: 2.23‬‬

‫يثال )‪ :(5‬یک َفش ثب لِٕ ‪ 300N‬یک سیغًبٌ سا کّ ثّ یک تؼًیش‬


‫ٔفم اعت‪ ،‬لغًیکّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬کؼ يیًُبیذ‪.‬‬
‫يشکجّ ْبی ػًٕدی ٔافمی لِٕ ایشا کّ دس َمطّ ‪ٔ A‬اسد يیگشدد‪،‬‬
‫دسیبثیذ‪.‬‬

‫صم‪:‬‬

‫‪Fig: 2.24‬‬

‫‪23‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(6‬يشکجّ ْبی ػًٕدی ٔ افمی لِٕ ‪ F‬کّ ثبالی ثٕنت ‪ A‬ػًم يیًُبیذ‪ ،‬ػجبستُذ اص ‪:‬‬

‫‪Fy = +1500lb‬‬ ‫‪Fx = +700lb‬‬

‫يمذاس لِٕ يضقهّ ‪ ٔ F‬صأیّ ایشاکّ ایٍ لِٕ ثب افك يیغبصد‪،‬يضبعجّ‬


‫ًَبئیذ‪.‬‬

‫صم‪:‬‬
‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫√‬ ‫(√‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫‪24‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪PROBLEMS:‬‬
‫‪ 2.6‬دسیبفت ًَبییذ يشکجّ ْبی ‪ْ y ٔ x‬ش یک اص لِٕ ْبی کّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪Dimension‬‬
‫‪in mm‬‬

‫‪Fig: P2.6‬‬ ‫‪Fig: P2.7‬‬


‫‪ 2.7‬دسیبفت ًَبییذ يشکجّ ْبی ‪ْ y ٔ x‬ش یک اص لِٕ ْبی کّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬
‫‪ 2.8‬دسیبفت ًَبییذ يشکجّ ْبی ‪ْ y ٔ x‬ش یک اص لِٕ ْبی کّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪Fig: P2.8‬‬ ‫‪Fig: P2.9‬‬

‫‪ 2.9‬دسیبفت ًَبییذ يشکجّ ْبی ‪ْ y ٔ x‬ش یک اص لِٕ ْبی کّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬
‫‪ 2.12‬اگش صأیّ ‪ α = 35°‬ثبؽذ‪ ،‬دسیبفت ًَبییذ يضقهّ عّ لِٕ ایشاکّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪Fig: P2.10‬‬

‫‪25‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪ .2.6‬دریافت يحصهّ قِٕ ْا تا اضتفادِ از جًغ ًَٕدٌ يرکثّ ْا حانت دٔتؼذی‬


‫‪THE RESULTANT FORCE BY SUMMATION OF COMPONENTS‬‬
‫لٕاَیٍ يتٕاصی االمالع‪ ،‬يخهج ٔپٕنیگٌٕ ثشای رًغ لِٕ ْب‪ ،‬هشیمّ ْبی گشافیکی اَذ کّ ثشای رًغ دٔیب ثیؾتش اص دٔ لِٕ کّ‬
‫دس ػیٍ عطش لشاس داسَذ‪ ،‬اعتفبدِ يیگشدَذ ٔتؾشیش گشدیذَذ‪ .‬هشیمّ دیگش دسیبفت لِٕ يضقهّ هشیمّ تضهیهی )‪(Analytic‬‬
‫يیجبؽذ کّ ثشای رًغ دٔ لِٕ دس ثخؼ دسیبفت يشکجّ ْبی يغتطیهی تؾشیش گشدیذ‪ .‬دسایٍ لغًت ثبص ْى هشیك تضهیهی سا ثطٕس‬
‫يفقم ثشای دسیبفت يضقهّ ثیؾتش اص دٔ لِٕ ْبئیکّ دس عّ ثؼذ لشاس داسَذ‪ ،‬يیذْیى‪ .‬ایٍ هشیمّ يضذٔد ثّ لِٕ ْبی ًْغطش‬
‫َجٕدِ ٔيیتٕاٌ اص آٌ دس دسیبفت لِٕ ْبئیکّ دس عّ ثؼذ لشاس داسَذ‪َ ،‬یض اعتفبدِ ًَٕد‪ .‬ايب َخغت لِٕ ْبئیشا کّ دس یک عطش‬
‫(دس دٔ ثؼذ) لشاس داسَذ‪ ،‬يٕسد ثضج لشاس يیذْیى‪ ،‬يشاصم اعتفبدِ اص ایٍ هشیك لشاس ریم اعت‪:‬‬

‫يشکجّ ْبی ‪ْ yٔ x‬ش یک اص لِٕ دسیبفت يیگشدد‪.‬‬ ‫‪‬‬


‫ػاليّ يُفی ثّ ْش يشکجّ کّ ثّ رٓت يُفی ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬گزاؽتّ يیؾٕد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫يمذاس لِٕ يضقهّ ثّ ‪ F‬اسائّ يیگشدد ٔ يشکجّ ْبی آٌ ثّ ‪َ Fy ٔ Fx‬ؾبٌ دادِ يیؾٕد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ساثطّ ثیٍ يشکجّ ْبی ْش لِٕ ٔ يشکجّ لِٕ يضقهّ لشاس ریم ثیبٌ يیگشدد‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫∑‬

‫∑‬

‫‪ n‬تؼذاد لِٕ ْبئیکّ ثب ْى رًغ يیگشدَذ‪ ،‬يیجبؽذ‪.‬‬


‫‪ F2y ٔ F1y ,F2x ,F1x‬ثبانتشتیت َؾبٌ دُْذِ يشکجّ ْبی ‪ y ٔ x‬لِٕ ْبی ‪ 2ٔ1‬اَذ‪.‬‬
‫يشکجّ ‪ Fx‬لِٕ يضقهّ ػجبست اص يزًٕػّ انزجشی يشکجّ ْبی ‪ x‬تًبو لِٕ ْبی ػًم کُُذِ اعت‪.‬‬
‫يشکجّ ‪ Fy‬لِٕ يضقهّ ػجبست اص يزًٕػّ انزجشی يشکجّ ْبی ‪ y‬تًبو لِٕ ْبی ػًم کُُذِ اعت‪.‬‬

‫يمذاس لِٕ يضقهّ ‪ F‬اص ساثطّ ریم يضبعجّ يیگشدد‪:‬‬


‫√‬

‫ٔرٓت لِٕ يضقهّ ‪ F‬هٕس ریم يضبعجّ يیگشدد‪:‬‬


‫𝜃‬

‫اگش تؼذاد لِٕ ْب ثغیبس صیبد ثبؽذ‪ ،‬يیتٕاٌ اص رذٔل ْبی ًََّٕ ئی ریم ثشای عٕٓنت صم يغبئم اعتفبدِ ًَٕد‪.‬‬

‫‪Table 2.1‬‬
‫)‪(1‬‬ ‫)‪(2‬‬ ‫)‪(3‬‬ ‫)‪(4‬‬
‫‪Force‬‬ ‫‪Magnitude‬‬ ‫‪X-Component‬‬ ‫‪Y-Component‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪785‬‬ ‫‪785 Cos 520‬‬ ‫‪-785 Sin 520‬‬

‫‪Sum‬‬ ‫‪FX‬‬ ‫‪FY‬‬

‫‪26‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(7‬يضقهّ لِٕ ْبی ؽکم ریم سا ثب اعتفبدِ اص هشیمّ رًغ يشکجّ يضبعجّ ًَبئیذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.25‬‬
‫حم‪ :‬يشکجّ ْبی ‪ْ y ٔ x‬ش لِٕ يطبثك ؽکم ریم ثذعت يی‬
‫آیُذ‪.‬‬

‫‪Force‬‬ ‫‪Mag‬‬ ‫‪X-Comp‬‬ ‫‪Y-Comp‬‬


‫⃗⃗⃗‬ ‫‪150 N‬‬ ‫‪+129.9‬‬ ‫‪+75.0‬‬
‫⃗⃗⃗‬ ‫‪80 N‬‬ ‫‪-27.4‬‬ ‫‪+75.2‬‬
‫⃗⃗⃗‬ ‫‪110 N‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪-110.0‬‬
‫⃗⃗⃗‬ ‫‪100 N‬‬ ‫‪+96.6‬‬ ‫‪-25.9‬‬
‫‪Sum‬‬

‫يمذاس ٔ رٓت لِٕ ْب هٕس ریم يضبعجّ يیگشدَذ‪:‬‬

‫(√‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫‪ .2.7‬تؼادل یک ررِ ‪EQUILIBRIUM OF A PARTICLE‬‬


‫ْش گبِ يضقهّ لِٕ ْبی ٔاسدِ ثبالی یک رسِ يغبٔی ثّ ففش گشدد‪ ،‬رغى دس صبنت تؼبدل (عبكٍ ٔ یب دس صشكت ثب عشػت‬
‫حبثت) يیجبؽذ‪ .‬یب ثؼجبسِ دیگش‪ ،‬یک رسِ كّ دٔ لِٕ ثبالی آٌ ػًم يیًُبیذ‪ ،‬دسصبنت تؼبدل خٕاْذ ثٕد دس فٕستیكّ ایٍ لِٕ ْب‬
‫داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬ػیٍ خو ػًم ايب داسای عًت ْبی يختهف ثبؽُذ ‪.‬يخال" يطبثك ؽكم ریم‪:‬‬

‫‪100 lb‬‬

‫‪A‬‬

‫‪Fig: 2.26‬‬
‫‪100 lb‬‬
‫ٔیب َطش ثّ لبٌَٕ پٕنیگٌٕ ثشای رًغ لِٕ ْب‪ ،‬اگش ثؼذ اص رًغ لِٕ ْب دیذِ ؽٕد كّ ‪ Tip‬لِٕ آخشی ثّ ‪ Tail‬لِٕ أنی لشاس‬
‫يیگیشد‪ ،‬ثیبَگش ایُغت كّ رغى دس صبنت تؼبدل لشاس داسد‪ .‬يخال" ؽكم ریم سا دس َظش يیگیشیى‪:‬‬

‫‪27‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫ؽكم ریم اسائّ گشافیكی رغى ‪ A‬يیجبؽذ‪.‬‬


‫‪F4 = 400 lb‬‬
‫‪F1 = 300 lb‬‬

‫‪F2 = 173.2 lb‬‬

‫‪F1 = 300 lb‬‬


‫‪F4 = 400 lb‬‬
‫‪F3 = 200 lb‬‬
‫‪F3 = 200 lb‬‬
‫‪F2 = 173.2 lb‬‬ ‫‪Fig: 2.27‬‬

‫∑ گشدد‪ ،‬رغى دس صبنت تؼبدل لشاس داسد‪.‬‬ ‫∑ ٔ‬ ‫یب دس اسائّ تضهیهی ٔیب انزجشی اگش‪:‬‬

‫يثال )‪ :(8‬يضقهّ لِٕ ْبی سا كّ دس ؽكم فٕق َؾبٌ دادِ ؽذ ِ اَذ دسیبثیذ‪.‬‬
‫∑‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬
‫∑‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫َظش ثّ لبٌَٕ أل َیٕتٍ ٔ تؼشیفبت فٕق دیذِ يي ؽٕد كّ یک رغى دس صبنت تؼبدل‪ ،‬یب عبكٍ اعت یب دس صشكت ثب یک عشػت‬
‫حبثت يیجبؽذ‪.‬‬
‫‪ .2.8‬يطائم شايم تؼادل یک ررِ ‪PROBLEMS INVOLVING THE EQUILIBRIUM OF A‬‬
‫‪PARTICLE FREE‬‬
‫ػًال" یک يغئهّ يیخبَیک اَزیُشی َظش ثّ صبنت فضیكی صمیمی ارغبو تضهیم يیگشدد‪ .‬ؽكم یب عكیچ كّ صبنت فضیكی یب صبنت‬
‫ٔالؼی یک يغئهّ سا َؾبٌ يیذْذ ثُبو ‪ Space Diagram‬یبد يیگشدد‪.‬‬
‫دس ثخؼ ْبی گزؽتّ هشیمّ ْبی تضهیم عیغتى لِٕ ْبئیكّ ثبالی یک رسِ ػًم يیًُبئیذ‪ ،‬يطبنؼّ گشدیذ‪ .‬تؼذاد صیبدی اص يغبئم‬
‫كّ ؽبيم عتشكچش صمیمی اَذ‪ ،‬يؼًٕالً يشثٕه ثّ تؼبدل ارغبو يیگشدَذ‪ .‬ایٍ يغبئم ثب اَتخبة ًَٕدٌ رسِ ٔسعى ًَٕدٌ یک‬
‫دیبگشاو رذاگبَّ رٓت َؾبٌ دادٌ رسِ ٔ تًبو لِٕ ْبییکّ ثبالی رسِ ػًم يیًُبیذ‪ ،‬صم يیگشدَذ ٔ چُیٍ دیبگشاو سا ثُبو دیبگشاو‬
‫رغى آصاد یب ‪ Free Body Diagram‬یبد يیًُبیُذ‪ .‬رٓت ٔ مبصت ثیؾتش يٕمٕع يخبل ریم سا يٕسد ثضج لشاس يیذْیى‪:‬‬

‫يثال )‪ :(9‬یک فُذٔق كّ ٔصٌ آٌ ‪ 75kg‬اعت ٔ ؽكم‬


‫ٔالؼي یب ‪ Space Diagram‬آٌ دس ؽكم ریم َؾبٌ‬
‫دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬رٓت اَتمبل‪ ،‬ثبالی یک يٕتش ثبسثشی‬
‫گزاؽتّ يیؾٕد‪ .‬ایٍ فُذٔق ثّ یک كیجم ػًٕدی ثغتّ‬
‫اعت ٔ ایٍ كیجم دس َمطّ ‪ A‬ثب دٔ سیغًبَیكّ اص ثبالی‬
‫چشط ْب (دس َمبه ‪ )C ٔ B‬ثّ تؼًیش ثغتّ اَذ‪،‬‬
‫يیگزسَذ‪ .‬كؾؼ )‪ (Tension‬دس ْش یكی اص سیغًبٌ‬
‫ْبی ‪ AC ٔ AB‬يطهٕة اعت‪.‬‬

‫‪Fig: 2.28‬‬

‫‪28‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫دس صم چُیٍ يغبئم َخغت دیبگشاو آصاد یب ‪ Free Body Diagram‬لِٕ ْب ثشای َؾبٌ دادٌ رغى دس صبنت تؼبدل‪ ،‬سعى‬
‫يیگشدد‪ .‬چٌٕ يطهٕة يب كؾؼ دس سیغًبٌ ْب اعت‪ ،‬پظ دیبگشاو آصاد ثبیذ ؽبيم صذ الم یكی اص ایٍ كؾؼ ْب ٔ دس فٕست‬
‫ايكبٌ ؽبيم ْشدٔ كؾؼ ثبؽذ‪َ .‬ظش ثّ ؽكم دیذِ يیؾٕد كّ َمطّ ‪ A‬یک َمطّ خٕة ٔ آصاد ثشای ایٍ يغئهّ اعت‪ ،‬پظ دیبگشاو‬
‫آصاد ایٍ َمطّ سا يطبثك ؽكم ریم تشعیى يیًُبئیى‪.‬‬

‫دیبگشاو ریم‪َ ،‬مطّ ‪ A‬سا ثب لِٕ ْبئیكّ دس ایٍ َمطّ ػًم يیًُبیذ (لِٕ ْبئیكّ دس كیجم‬
‫ػًٕدی ٔ دٔ سیغًبٌ دیگش ػًم يیًُبیُذ) َؾبٌ يیذْذ‪ .‬لِٕ كیجم ػًٕدی‪ ،‬ثّ عًت پبئیٍ‬
‫ٔ يغبٔی ثّ ٔصٌ كشیت )‪ (W‬يیجبؽذ‪ .‬ایٍ ٔصٌ هٕس ریم يضبعجّ يیگشدد‪.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫لیًت صبفهّ سا دس دیبگشاو آصاد يیُٕیغیى‪ ،‬لِٕ ْبئیكّ تٕعو دٔ سیغًبٌ ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬تب‬
‫صبل يزٕٓل اَذ‪ .‬چٌٕ ایٍ لِٕ ْب ثبانتشتیت يغبٔی ثّ يمذاس كؾؼ دس سیغًبٌ ْبی ‪AB‬‬
‫ٔ‪ AC‬اعت‪ ،‬آَٓب سا ثّ ‪َ TAC ٔ TAB‬ؾبٌ دادِ ٔ دس دیبگشاو ثّ رٓبتیكّ دس ؽكم ٔالؼی‬
‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬تشعیى يیًُبئیى‪ .‬رضئیبت دیگشی ؽبيم دیبگشاو آصاد ًَي گشدد‪.‬‬

‫چٌٕ َمطّ ‪ A‬دس تؼبدل اعت‪ ،‬يزًٕع گشافیكي عّ لِٕ كّ ثبالی ایٍ َمطّ ػًم يي ًَبئیذ‬
‫ثبیذ یک يخهج ثغتّ سا يطبثك ؽكم ریم ثغبصد‪.‬‬

‫اگش يخهج ثّ یک يمیبط تشعیى گشدد‪ ،‬لیًت ْبی لِٕ ْبی ‪ TAC ٔ TAB‬دس سیغًبٌ َیض ثّ ؽكم گشافیكي دسیبفت يیگشدد یب ثب‬
‫اعتفبدِ اص سٔاثو يخهخبتی آَٓب سا چُیٍ يضبعجّ يیًُبئیى‪:‬‬
‫َظش ثّ لبٌَٕ ‪: Sine‬‬

‫یک رسِ دس صبنت تؼبدل ٔ تضت ػًم عّ لِٕ يیتٕاَذ‪ ،‬ثّ هشیمّ گشافیكی‪ ،‬ثب تشعیى ًَٕدٌ يخهج لِٕ ْب صم گشدد ٔ اگش تضت‬
‫ػًم ثیؾتش اص عّ لِٕ ثبؽذ‪ ،‬ثب تشعیى ًَٕدٌ پٕنیگٌٕ لِٕ ْب صم يیگشدد‪ .‬اگش صم انزجشی یب تضهیهی مشٔست ثبؽذ‪ ،‬اص‬
‫∑( اعتفبدِ يیؾٕد‪.‬‬ ‫∑‬ ‫يؼبدالت تؼبدل )‬

‫يثال )‪ :(10‬دس تخهیّ یک كؾتی‪ ،‬یک يٕتش كّ ٔصٌ آٌ ‪3500 lb‬‬


‫ٔ ثّ یک كیجم ثغتّ اعت‪ ،‬رسیؼّ یک سیغًبٌ كّ دس َمطّ ‪ A‬ثّ‬
‫ایٍ كیجم ٔفم اعت‪ ،‬ثّ يضم يطهٕة ربثزب يي گشدد‪ .‬صأیّ ثیٍ‬
‫كیجم ٔ ػًٕد ‪ ٔ 2°‬ثیٍ سیغًبٌ ٔ افك ‪ 30°‬يیجبؽذ‪ .‬كؾؼ‬
‫)‪ (Tension‬سا دس سیغًبٌ يضبعجّ ًَبئیذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.29‬‬

‫‪29‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫حم‪:‬‬

‫َمطّ ‪ A‬يُضیج يشكض دیبگشاو آصاد اَتخبة يیگشدد ٔ دیب گشاو آصاد‬
‫يطبثك ؽكم ریم تشعیى يیگشدد‪ .‬كؾؼ سا دس كیجم ‪ AB‬ثّ ‪ٔ TAB‬‬
‫دس سیغًبٌ ثّ ‪َ TAC‬ؾبٌ دادِ ؽذِ ٔ يخهج لِٕ ْب سا تشعیى يیًُبئیى‬
‫ٔ دیذِ يیؾٕد كّ رغى دس صبنت تؼبدل لشاس داسد‪.‬‬

‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ ‪ Sine‬داسیى كّ‪:‬‬

‫يثال )‪ :(11‬يمذاس ٔ رٓت لِٕ ‪ F‬سا كّ فُذٔق سادس صبنت‬


‫تؼبدل َگٓذاسد‪ ،‬دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬فُذٔق سا دس دیبگشاو آصاد َؾبٌ يیذْیى ٔفشك يیگشدد كّ‬


‫يضبعجبت ثبالی آٌ يبَُذ يضبعجبت ثبالی یک رسِ‪ ،‬فٕست‬
‫يیگیشد‪ .‬چٌٕ عّ لِٕ دس دیبگشاو آصاد ػًم يیًُبیذ‪ ،‬يخهج لِٕ ْب‬
‫سا تشعیى يیًُبئیى تب ٔامش گشدد كّ رغى دس صبنت تؼبدل لشاس‬
‫داسد‪ .‬خو ‪ 1-1‬رٓت لِٕ ‪ P‬سا َؾبٌ يیذْذ‪ .‬ثًُظٕس دسیبفت‬
‫كٕچكتشیٍ لیًت لِٕ ‪ ،F‬رٓت لِٕ ‪ F‬سا ػًٕد ثّ ‪ P‬اَتخبة‬
‫يیًُبئیى‪ .‬دستُیزّ داسیى كّ‪:‬‬
‫‪Fig: 2.32‬‬

‫حم‪:‬‬
‫)‪W= (30kg)(9.81 m/s2‬‬
‫‪W= 294 N‬‬

‫(‬ ‫)‬
‫‪294 N‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪PROBLEMS:‬‬

‫‪ 2.11‬دٔ کیجم کّ دس َمطّ ‪ C‬ثب ْى ٔفم ؽذِ اعت ٔ‬


‫یک ٔصٌ سا ثشداؽت يیًُبیذ لغًیکّ دس ؽکم َؾبٌ‬
‫دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬اگش صأیّ ‪ α = 20°‬ثبؽذ دسیبفت‬
‫ًَبییذ کؾؼ سا‬
‫)‪ (a‬دس کیجم ‪AC‬‬
‫)‪ (b‬دس کیجم ‪BC‬‬

‫‪Fig: P2.11‬‬

‫‪ 2.12‬دٔ کیجم کّ دس َمطّ ‪ C‬ثب ْى ٔفم ؽذِ اعت ٔ یک ٔصٌ ‪500 N‬‬
‫ثبالی آٌ تطجیك ؽذِ اعت‪ ،‬دسیبفت ًَبییذ کؾؼ سا‬
‫)‪ (a‬دس کیجم ‪AC‬‬
‫)‪ (b‬دس کیجم ‪BC‬‬

‫‪Fig: P2.12‬‬

‫‪Fig: P2.13‬‬

‫‪ 2.13‬دٔ کیجم کّ دس َمطّ ‪ C‬ثب ْى ٔفم ؽذِ اعت ٔ یک ٔصٌ سا ثشداؽت يیًُبیذ لغًیکّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت‪ ،‬اگش صأیّ ‪ P = 500 N ٔ α = 60°‬ثبؽذ دسیبفت ًَبییذ کؾؼ سا‬
‫)‪ (a‬دس کیجم ‪AC‬‬
‫)‪ (b‬دس کیجم ‪BC‬‬

‫‪ 2.14‬دٔ کیجم کّ دس َمطّ ‪ C‬ثب ْى ٔفم ؽذِ اعت ٔ یک ٔصٌ سا‬


‫ثشداؽت يیًُبیذ لغًیکّ دس ؽکم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬دسیبفت‬
‫ًَبییذ کؾؼ سا‬
‫)‪ (a‬دس کیجم ‪AC‬‬
‫)‪ (b‬دس کیجم ‪BC‬‬

‫‪Fig: P2.14‬‬

‫‪31‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪RECTANGULAR COMPONENTS OF A FORCE IN SPACE .2.9‬‬


‫ْشگبِ لِٕ ْب دس عطش ‪ xy‬لشاس داؽتّ ثبؽُذ‪ ،‬چُیٍ عیغتى لِٕ ْب ثُبو عیغتى دٔ ثؼذی )‪ (Two Dimension‬یبد يیگشدد‪ٔ .‬‬
‫اگش لِٕ ْب اص عطش دٔ ثؼذی )‪ (xy‬خبسد يیگشدَذ‪ ،‬ثُبو عیغتى لِٕ ْبی عّ ثؼذی یب )‪ (Three Dimension‬یبد يیگشدَذ كّ‬
‫ْش یک اص لِٕ ْب دس چُیٍ عیغتى َظش ثّ يضٕس ْبی كًیبت ٔمؼیّ ‪ xyz‬يطبنؼّ يیگشدَذ‪ .‬يٕلؼیت چُیٍ لِٕ ْب َظش ثّ‬
‫يضٕسْب تٕعو صأیّ رٓت ‪ Ɵ‬يؾخـ يیگشدد‪ .‬دس ایُزب صأیّ ‪ Ɵ‬ػجبست اص صأیّ ایغت كّ ثیٍ لِٕ ٔ یک يضٕس يخجت‬
‫عیغتى كًیبت ٔمؼیّ عّ ثؼذی )‪ (xyz‬لشاس داؽتّ ٔ دس عطش كّ ؽبيم لِٕ ٔایٍ يضٕس اعت‪ ،‬اَذاصِ يیگشدد‪ .‬پظ ثشای یک‬
‫لِٕ ایكّ َظش ثّ عّ ثؼذ اَذاصِ يیگشدد‪ ،‬عّ صأیّ رٓت كّ ثّ )‪َ (Ɵx, Ɵy, Ɵz‬ؾبٌ دادِ يیؾَٕذ‪ٔ ،‬رٕد داسد ٔایٍ صٔایب چُیٍ‬
‫دسیبفت يیگشدَذ‪:‬‬
‫𝜃‬
‫𝜃‬ ‫‪………………………………7‬‬
‫𝜃‬
‫{‬ ‫}‬

‫تًبو لیًت ْبی يًكُّ ثشای ایٍ صٔایب )‪ (Ɵx, Ɵy, Ɵz‬ثیٍ ‪ 0°-180°‬يیجبؽذ ٔدسساثطّ ریم َیض يطبثمت داسَذ‪.‬‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫‪………………8‬‬

‫اگش اص رًهّ صٔایبی فٕق دٔ صأیّ آٌ يؼهٕو ثبؽذ‪ ،‬صأیّ عٕيی آٌ اص ساثطّ ‪ 8‬دسیبفت يیگشدد‪ .‬اگش عّ صأیّ رٓت‬
‫)‪ (Ɵx, Ɵy, Ɵz‬یک لِٕ يؼهٕو ثبؽُذ‪ ،‬يشكجّ ْبی يغتطیهی ایٍ لِٕ ثب اعتفبدِ اص سٔاثو يخهخبتی ریم يضبعجّ يیگشدد‪:‬‬
‫𝜃‬
‫{‬ ‫‪𝜃 }………………………..………7‬‬
‫𝜃‬

‫اگش اص سٔاثو فٕق اعتفبدِ گشدد‪ ،‬عًت لِٕ دس َتیزّ يضبعجّ ‪ Cosine‬صأیّ يؾخـ يیگشدد ٔمشٔست ثّ تقًیى گیشی دس‬
‫گزاؽتٍ ػاليّ يُفی ثّ لِٕ ْب ًَی ثبؽذ‪ ،‬چٌٕ دس فٕستیكّ صأیّ ‪ 90°< Ɵ <180°‬ثبؽذ‪ ،‬لیًت آٌ يُفی صبفم يیگشدد ٔ‬
‫دس غیش آٌ يخجت يیجبؽذ‪ .‬پظ يب خٕد ػاليّ گزاسی ًَی ًَبئیى‪ ،‬چٌٕ دس َتیزّ يضبعجّ يؼبدالت فٕق‪ ،‬ػاليّ آٌ َیض ثذعت‬
‫يیآیذ‪ .‬ایٍ يٕمٕع ثب تٕرّ دلیك ثّ يخبل ْب ٔامضتش يیگشدد‪ .‬رٓت یب يٕلؼیت لِٕ يضقهّ َیض يیتٕاَذ َطش ثّ یک عطش‬
‫يؾخـ )‪ (Reference‬دسیبفت گشدد‪.‬‬

‫يشصهّ َخغت رٓت دسیبفت يضقهّ عیغتى لِٕ ْبی عّ ثؼذی‪ ،‬دسیبفت ًَٕدٌ يشكجّ ْبی ‪ْ x,y,z‬ش لِٕ ثب لشاس دادٌ لِٕ‬
‫ثبالی يضٕسْب ٔثب اعتفبدِ اص يؼبدالت ‪ 7‬يیجبؽذ ٔ يمذاس يشكجّ ْبی لِٕ يضقهّ هٕس ریم دسیبفت يیگشدَذ‪:‬‬

‫∑‬ ‫) (‬

‫∑‬ ‫(‬ ‫)‬

‫∑‬ ‫(‬ ‫)‬

‫دیذِ يیؾٕد كّ ایٍ يؼبدالت ؽبيم دٔ يؼبدنّ ‪ 6ٔ 5‬كّ دس ثخؼ عیغتى لِٕ ْبی دٔثؼذی اعتفبدِ يیؾَٕذ‪ ،‬اعت‪ .‬دسایٍ يؼبدالت‬
‫َیض ‪ n‬ػجبست اص تؼذاد يزًٕػي لِٕ ْب يیجبؽذ‪ .‬يؼهٕيبت كّ ثشای يؼبدالت فٕق مشٔست اَذ‪ ،‬يیتٕاٌ آَٓب سا رٓت عٕٓنت‬
‫دس صم عٕال‪ ،‬دسیک رذٔل يبَُذ رذٔل ْبی ثخؼ لجهی دسد ًَٕد‪.‬‬

‫ساثطّ ثیٍ يمذاس لِٕ يضقهّ ٔ يشكجّ ْبی آٌ چُیٍ اسائّ يیگشدد‪:‬‬
‫√‬ ‫(‬ ‫)‬

‫‪32‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫یب ثؼجبسِ دیگش‪:‬‬

‫لِٕ ‪ F‬سا كّ دس يجذاء ‪ O‬عیغتى يضٕسات يغتطیهی ‪ xyz‬ػًم‬


‫يیًُبیذ‪ ،‬دس َظش يیگیشیى‪ .‬ثشای تؼییٍ رٓت لِٕ ‪ F‬عطش ػًٕدی‬
‫‪ OABC‬سا كّ لِٕ ‪َ ٔ F‬یض يضٕس ‪ y‬سا ؽبيم يیؾٕد‪ ،‬تشعیى‬
‫يیًُبئیى‪ .‬رٓت ایٍ عطش كّ افمب ً ثب عطش ‪ xy‬يیغبصد ثّ اَذاصِ صٔایّ‬
‫∅ يیجبؽذ ٔرٓت لِٕ ‪ F‬دس داخم ایٍ عطش كّ ثب يضٕس ‪ y‬يیغبصد ثّ‬
‫اَذاصِ 𝜃 اعت‪.‬‬

‫لِٕ ‪ F‬دس عطش ‪ OABC‬يطبثك دسٔط گزؽتّ‪ ،‬ثّ دٔ يشكجّ ػًٕدی‬


‫)‪ٔ (Fy‬يشكجّ افمي كّ دس عطش ‪ zx‬تؾكیم يیگشدد )‪ ،(Fh‬تزضیّ‬
‫يیگشدد‪ .‬ایٍ يشكجّ ْب دس ؽکم ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ .‬يشكجّ ْبی‬
‫عكبنشی آَٓب ػجبستُذ اص‪:‬‬

‫‪θ‬‬

‫‪θ‬‬

‫يشكجّ ‪ Fh‬دس عطش ‪ zx‬ثّ دٔ يشكجّ يغتطیهی دیگش )‪( Fz , Fx‬‬


‫يطبثك ؽكم ریم‪ ،‬دس ايتذاد يضٕس ْبي ‪ z,x‬تزضیّ يیگشدد ٔ يشكجّ‬
‫ْبی عكبنشی آَٓب ػجبستُذ اص‪:‬‬

‫𝜃‬

‫𝜃‬

‫ثّ ایٍ تشتیت لِٕ ‪ F‬ثّ عّ يشکجّ ‪ Fz ٔ Fy ،Fx‬تزضیّ گشدیذ‪.‬‬

‫‪Fig: 2.31‬‬

‫‪33‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫ثب اعتفبدِ اص تیٕسی فیخبغٕسث دس يخهج ْبی ‪ OCD , OAB‬داسیى كّ‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫) (‬

‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫) (‬

‫اگش لیًت ‪ Fh‬سا اص يؼبدنّ )‪ (b‬ثّ يؼبدنّ )‪ (a‬ثگزاسیى ٔ يؼبدنّ سا ثشای ‪ F‬صم ًَبییى‪ ،‬داسیى کّ‪:‬‬

‫√‬

‫ساثطّ ثیٍ لِٕ ‪ ٔ ،F‬عّ يشكجّ يغتطیهی آٌ )‪ ( Fx,Fy,Fz‬دس ؽكم ریم كّ یک يكؼت اعت ٔ عّ كُبس آٌ ًَبیُذگی اص عّ‬
‫يشكجّ ‪ Fz,Fy,Fx‬يیًُبئیذ‪ٔ ،‬امضتش يؾبْذِ يیگشدد‪ .‬لِٕ ‪ F‬ثب لطش ‪ OA‬ایٍ يكؼت َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ .‬كّ‪:‬‬

‫دس ؽكم ریم َظش ثّ يخهج ‪ OAD‬داسیى كّ‪:‬‬

‫𝜃‬

‫دس ؽكم ریم َظش ثّ يخهج ‪ OAB‬داسیى كّ‪:‬‬

‫𝜃‬

‫دس ؽكم ریم َظش ثّ يخهج ‪ OAE‬داسیى كّ‪:‬‬

‫𝜃‬

‫سٔاثو فٕق سا هٕسی ریم َیض تضشیش ًَٕدِ يی تٕاَیى‪:‬‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬


‫(‬ ‫)‬

‫‪Fig: 2.32‬‬

‫‪34‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫عّ صأیّ ) ‪ (θ θ θ‬رٓت لِٕ ‪ F‬سا تؼییٍ يیًُبئیذ ٔ َغجت ثّ هشیمّ لجهی ) ‪ (θ θ‬ثیؾتش يٕسد اعتفبدِ اَذ‪ .‬كٕعبیٍ‬
‫ْبی ) ‪ (θ θ θ‬ثُبو كٕعبیٍ ْبی رٓت لِٕ ‪ F‬یبد يیگشدَذ‪.‬‬

‫ثبیذ گفت كّ ایٍ عّ صأیّ ثّ ًْذیگش َیض ٔاثغتّ اَذ‪ .‬ثّ ایٍ يؼُی كّ اگش لیًت ‪ Fz ٔ Fy ،Fx‬اص يؼبدالت ‪ 7‬دس يؼبدنّ ‪12‬‬
‫تؼٕیل گشدَذ‪ ،‬دسَتیزّ ساثطّ ثیٍ ایٍ صٔایب هٕس ریم دسیبفت يیگشدد‪:‬‬

‫(‬ ‫) 𝜃‬ ‫(‬ ‫) 𝜃‬ ‫(‬ ‫)𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫(‬ ‫)‬

‫يثال )‪ :(12‬یک لِٕ ‪ 500 N‬صأیّ ْبی ‪ 120°,45°,60°‬ساثبانتشتیت ثب يضٕس ْبی ‪ z ,y ,x‬يیغبصد‪ .‬يشكجّ ْبی ‪ٔ Fy ،Fx‬‬
‫‪ Fz‬ایٍ لِٕ سا دس ايتذاد عّ يضٕس دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪:‬‬

‫‪Fx = (500 N) cos 60° = +250 N‬‬

‫‪Fy = (500 N) cos 45° = +354 N‬‬

‫‪Fz = (500 N) cos 120° = -250 N‬‬

‫دس ایُزب َیض ػاليّ يُفی َؾبَذُْذِ عًت ػًم لِٕ دس عًت يُفی يضٕس يشثٕهّ يیجبؽذ ٔ ػاليّ يخجت يشكجّ َؾبٌ يیذْذ كّ‬
‫عًت ػًم لِٕ ثّ عًت يخجت يضٕس يشثٕهّ اعت‪ .‬لبثم یبد آٔسیغت كّ صأیّ كّ یک لِٕ ثب یک يضٕس يیغبصد‪ ،‬اص عًت‬
‫يخجت يضٕس يشثٕهّ اَذاصِ يیگشدد‪ ،‬ثُبثشایٍ ْش یک اص صأیّ ْبی ‪ θ θ θ‬ثیٍ‪ 0° - 180°‬لشاس داسَذ‪.‬‬

‫‪َ (θ‬ؾبٌ يیذْذ كّ لِٕ ‪ F‬ثّ هشف يضٕس يخجت ‪َ x‬ظش ثّ عطش ‪ yz‬لشاس داسد‪ٔ .‬دس ایٍ‬ ‫یک صأیّ صبدِ ‪)θ‬‬
‫‪َ (θ‬ؾبٌ يیذْذ كّ لِٕ ‪ F‬ثّ هشف چپ عطش‬ ‫صبنت ‪ Fx ٔ cos θ‬يخجت اَذ‪ .‬ثّ ًْیٍ تشتیت صأیّ يُفشرّ ‪)θ‬‬
‫‪( yz‬عًت يُفي يضٕس ‪ )x‬لشاس داسد ٔ دس ایٍ صبنت ‪ Fx ٔ cosθ‬يُفی اَذ‪ .‬ایٍ تیٕسی ثّ ًْیٍ تشتیت دس لغًت يضٕس‬
‫ْبی ‪َ z,y‬یض دسعت اعت دس يخبل فٕق صأیّ ْبی ‪ θ θ‬صأیّ ْبی صبدِ اَذ كّ دس َتیزّ يشكجّ ْبی ‪ Fy,Fx‬يخجت اَذ ٔ‬
‫صأیّ ‪ θ‬یک صأیّ يُفشرّ يیجبؽذ‪.‬‬

‫يثال )‪ :(13‬یک لِٕ ‪ F‬داسای يشكجّ ْبی ریم اعت ‪ . Fz = 20 lb, Fy = - 30 lb, Fz = 60 lb‬يمذاس ایٍ لِٕ ‪ F‬سا ٔ صأیّ‬
‫ْبی ‪ θ θ θ‬سا كّ ایٍ لِٕ ثب عّ يضٕس ‪ xyz‬يیغبصد‪ ،‬دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬يمذاس ایٍ لِٕ سا ثب اعتفبدِ اص فٕسيٕل ‪ 12‬يضبعجّ يیًُبئیى‪:‬‬

‫√‬

‫(√‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫√‬

‫صأیّ ْبی ) ‪ (θ θ θ‬سا ثب اعتفبدِ اص فٕسيٕل ْبی ‪ 7‬هٕس ریم يضبعجّ يیًُبئیى‪:‬‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫‪35‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪FORCE DEFINED BY ITS MAGNITUDE AND TWO POINTS ON ITS .2.12‬‬


‫‪LINE OF ACTION‬‬
‫هشیمّ دیگش رٓت دسیبفت یک لِٕ كّ دس يجذاء عیغتى كًیبت ٔمؼیّ ػًم يیًُبیذ‪ ،‬تؼییٍ ًَٕدٌ َمطّ دٔيی ‪ N‬سٔی خو‬
‫ػًم لِٕ ‪ F‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫هٕسیكّ‪ :‬اص َمطّ ‪ N‬يٕاصی ْب ثّ يضٕس ْب‬


‫تشعیى يیًُبئیى كّ دس َتیزّ یک يكؼت‬
‫تشعیى يیگشدد‪ .‬امالع ایٍ يكؼت كّ‬
‫ػجبستُذ اص ‪ dx,dy,dz‬يشكجّ ْبی ٔكتٕس‬
‫‪ ON‬سا دس رٓبت يٕاصی ثب يضٕس ْب َؾبٌ‬
‫يیذْذ‪.‬‬

‫چٌٕ ‪ O‬يجذاء ثٕدِ پظ ‪ dx,dy,dz‬كٕاسدَت‬


‫ْبی َمطّ ‪َ N‬ظش ثّ يجذاء اَذ‪ .‬اگش صأیّ‬
‫ثیٍ ٔكتٕس ‪ ٔ ON‬يضٕس ْب ثّ ‪θ θ θ‬‬
‫ٔ فبفهّ اص َمطّ ‪ O‬تب َمطّ ‪ N‬سا ثّ ‪d‬‬
‫َؾبٌ دْیى‪َ ،‬ظش ثّ دسٔط لجهی داسیى كّ‪:‬‬

‫‪Fig: 2.33‬‬

‫𝜃‬
‫{‬ ‫‪𝜃 }………………………………………..15‬‬
‫𝜃‬

‫ٔیب‪:‬‬
‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫ًْچُبٌ‪:‬‬

‫√‬ ‫‪……………………………….17‬‬

‫اگش سٔاثو ‪ 7‬سا تمغیى سٔاثو ‪ًَ 15‬بئیى‪ ،‬دس َتیزّ داسیى كّ‪:‬‬

‫ساثطّ ‪َ 18‬ؾبٌ يیذْذ كّ يشكجّ ْب ٔ يمذاس لِٕ ‪ F‬ثبانتشتیت يتُبعت ثّ يشكجّ ْب ٔ يمذاس ٔكتٕس ‪ ON‬يیجبؽُذ‪ .‬ایٍ تیٕسی‬
‫دسفٕست لبثم تطجیك اعت كّ ْش دٔ يكؼت (يكؼت لِٕ ‪ ٔ F‬يؼكت ٔكتٕس ‪ ON‬داسای ػیٍ ؽكم ثبؽُذ‪ .‬يبَُذ ؽكم فٕق‬
‫صبالفشك يیًُبئیى كّ يمذاس لِٕ ‪ F‬كّ دس يجذاء ػًم يي ًَبئیذ‪ ،‬يؼهٕو ثبؽذ َٔیض كٕاسدَت َمطّ ‪ )dx,dy,dz( N‬دس سٔی خو‬
‫ػًم لِٕ ‪ F‬يؾخـ ثبؽذ‪ ،‬فبفهّ ثیٍ َمبه ‪ N,O‬سا ثب اعتفبدِ اص يؼبدنّ ‪ 17‬يضبعجّ ًَٕدِ يیتٕاَیى‪ٔ .‬اگش لیًت ْبی‬
‫‪ F,d,dx,dy,dz‬سا دس يؼبدنّ ‪ 16‬لشاس دْیى‪ ،‬لیًت ْبی ‪ Fx,Fy,Fz‬دسیبفت يیگشدَذ‪ًْ .‬چُبٌ صأیّ ْبی ‪ Ɵz ،Ɵy ، Ɵx‬ساثب‬
‫صم ًَٕدٌ يؼبدالت ‪ 15‬ثشای كٕعبیٍ ْبی عّ رٓت خو ‪ ON‬دسیبفت ًَٕدِ يیتٕاَیى‪( .‬ثّ يخبل ْب دلیمب ً تٕرّ ًَبئیذ)‪.‬‬
‫ْشگبِ خو ػًم لِٕ ‪ F‬تٕعو دٔ َمطّ يخالً ‪ N,M‬كّ ْیچ یک دس يجذاء َیغتُذ‪ ،‬تؼشیف گشدد‪ ،‬ؽكم ‪ 2.34‬يشكجّ ْبی‬
‫‪ dx,dy,dz‬يغبٔی ثّ تفبٔت كٕاسدَبت َمبه ‪ N,M‬اَذ ٔایٍ يشكجّ ْب ثبیذ داسای ػیٍ ػاليّ يشكجّ ْبی لِٕ يشثٕهّ ثبؽُذ‪.‬‬
‫ثُبثشایٍ گفتّ يیتٕاَیى كّ ػاليّ ‪ dx‬يخجت خٕاْذ ثٕد‪ .‬اگش لیًت كٕاسدَبت ‪ x‬افضایؼ یبثذ‪( .‬دس فٕستیكّ خو ‪ MN‬يطبثك‬
‫ؽكم اص ‪ M‬ثّ هشف ‪ N‬رٓت لِٕ سا َؾبٌ دْذ‪ٔ ).‬ػاليّ ‪ dx‬يُفی خٕاْذ ثٕد‪ ،‬اگش لیًت ْبی كٕاسدَبت ‪ x‬كبْؼ یبثذ‪ .‬ػاليّ‬
‫ْبی ‪ dz,dy‬ثّ ػیٍ ؽیِٕ تؼییٍ ؽذِ يیتٕاَُذ‪.‬‬

‫‪36‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(14‬اَزبو یکی اص کیجم ْبی کّ نُگش یک پبیّ سا ثشداؽتّ اَذ‪ ،‬دس ثٕنت ‪ A‬يضکى ؽذِ اعت‪ .‬دس فٕستیکّ کؾؼ‬
‫)‪ (Tension‬دس ایٍ کیجم ‪ 2500N‬ثبؽذ‪ ،‬دسیبثیذ‪:‬‬

‫انف ‪:‬يشکجّ ْبی ‪ Fx,Fy,Fz‬لِٕ ایشا کّ ثبالی ثٕنت ‪ A‬ػًم يیًُبئیذ‪،‬‬


‫ة‪ :‬صأیّ ْبی رٓت ‪ Ɵz ،Ɵy ،Ɵx‬لِٕ يتزکشِ سا‪،‬‬

‫‪Fig: 2.34‬‬ ‫حم‪:‬‬


‫انف ‪ :‬خو ػًم ایٍ لِٕ َظش ثّ ؽکم اص َمبه ‪ B,A‬يیگزسد ٔلِٕ اص ‪ A‬ثّ عًت ‪ B‬ػًم يیًُبیذ‪ .‬يشکجّ ْبی ٔکتٕس ‪AB‬‬
‫(کّ داسای ػیٍ رٓت لِٕ اعت) ػجبستُذ اص‪:‬‬

‫فبفهّ ‪ A‬انی ‪ B‬ػجبستغت اص ‪:‬‬

‫√‬

‫(√‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫چٌٕ يشکجّ ْبی لِٕ ‪ F‬يتُبعت ثّ يشکجّ ْبی ٔکتٕس ‪ AB‬اعت‪،‬‬


‫يیتٕاَیى ثُٕعیى کّ‪:‬‬

‫دس َتیزّ صم ساثطّ فٕق عّ يشکجّ لِٕ دس یبفت يیگشدد‪ ،‬کّ ػجبستُذ‬
‫اص‪:‬‬

‫ة‪ :‬صأیّ ْبی ‪ θ θ θ‬چُیٍ دسیبفت يیگشدَذ‪:‬‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫‪37‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫يثال )‪ :(15‬ثّ يُظٕس اَتمبل یک السی کّ دس دسیب افتبدِ‬


‫اعت‪ ،‬دٔ کیجم دس َمطّ ‪ A‬ثّ ایٍ ٔفم ٔ ثغتّ ؽذِ‬
‫اعت ٔایٍ دٔکیجم تٕعو دٔ رشحمیم کّ دس َمبه ‪Cٔ B‬‬
‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪ ،‬ثطشف ثبال کؼ يیگشدد‪ .‬يضقهّ دٔ‬
‫لِٕ سا کّ تٕعو رشحمیم ْب رسیؼّ کیجم ثبالی السی‬
‫ٔاسد يیگشدد‪ ،‬دس فٕست دسیبثیذ کّ کؾؼ دس‬
‫‪AC = 1500‬‬ ‫کیجم ‪ٔ AB = 2000 lb‬دس کیجم‬
‫‪ lb‬ثبؽذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬دٔلِٕ سا ثّ يشکجّ ْبی ‪ x,y,z‬ؽبٌ تزضیّ‬


‫يیًُبئیى‪ .‬ثذیٍ يُظٕس َخغت يشکجّ ْب ٔ يمذاس ٔکتٕس‬
‫ْبی ‪ ACٔ AB‬سا کّ عًت ػًم ؽبٌ اص عًت السی‬
‫ثّ عًت رشحمیم ْب اَذ‪ ،‬ریال" يضبعجّ يیًُبئیى‪:‬‬
‫کیجم ‪( AB‬اص ‪ A‬ثطشف ‪:)B‬‬
‫َظش ثّ ؽکم داسیى کّ‪:‬‬

‫‪dx = -52 ft‬‬ ‫‪dy = +50ft dz = +40 ft‬‬

‫پظ َظش ثّ لیًت ْبی فٕق لیًت ‪ d‬ػجبستغت اص‪:‬‬

‫‪d = 82.5 ft‬‬

‫کیجم ‪( AC‬اص ‪ A‬ثطشف ‪َ :)C‬ظش ثّ ؽکم داسیى کّ‪:‬‬

‫‪dx = -52 ft‬‬ ‫‪dy = +62 ft dz = -50 ft‬‬

‫پظ َظش ثّ لیًت ْبی فٕق لیًت ‪ d‬ػجبستغت اص‪d = 95.1 ft :‬‬

‫يشکجّ ْب ٔاَذاصِ ٔکتٕس ْبی ‪ ACٔ AB‬دسیبفت گشدیذَذ‪ .‬رٓت دسیبفت يشکجّ ْبی لِٕ اص ساثطّ ریم اعتفبدِ ًَٕدِ ٔلیًت‬
‫ْبی صبفهّ سا دسد رذٔل يیًُبئیى‪:‬‬

‫ساثطّ فٕق سا دٔثبسِ ثکبس يیجشیى‪ْ( .‬ى ثشای لِٕ ‪ْٔ AB‬ى ثشای لِٕ ‪،) AC‬‬

‫)‪Distance Components, (ft‬‬ ‫)‪Force Components, (lb‬‬


‫‪Force‬‬ ‫)‪d (ft‬‬ ‫)‪F, (lb‬‬
‫‪dx‬‬ ‫‪dy‬‬ ‫‪dz‬‬ ‫‪Fx‬‬ ‫‪Fy‬‬ ‫‪Fz‬‬
‫‪Cable AB‬‬ ‫‪-52‬‬ ‫‪+50‬‬ ‫‪+40‬‬ ‫‪82.5‬‬ ‫‪-1260‬‬ ‫‪+1212‬‬ ‫‪+970‬‬ ‫‪2000‬‬
‫‪Cable AC‬‬ ‫‪-52‬‬ ‫‪+62‬‬ ‫‪-50‬‬ ‫‪95.1‬‬ ‫‪-820‬‬ ‫‪+978‬‬ ‫‪-788‬‬ ‫‪1500‬‬
‫‪Rx = -2080 Ry = 2190 Rz = 182‬‬

‫√‬ ‫(√‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫𝜃‬ ‫𝜃‬ ‫𝜃‬

‫‪38‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪PROBLEMS:‬‬

‫‪ 2.15‬دسیبفت ًَبییذ )‪ (a‬يشکجّ ْبی ‪ z ٔ y،x‬لِٕ ‪ 750 N‬سا )‪ (b‬صأیّ‬


‫ْبی ‪ Ɵz ٔ Ɵy ،Ɵx‬سا کّ لِٕ ثب يضٕسْبی ‪ z ٔ y،x‬يیغبصد‪.‬‬

‫‪ 2.16‬دسیبفت ًَبییذ )‪ (a‬يشکجّ ْبی ‪ z ٔ y،x‬لِٕ ‪ 900 N‬سا )‪ (b‬صأیّ‬


‫ْبی ‪ Ɵz ٔ Ɵy ،Ɵx‬سا کّ لِٕ ثب يضٕسْبی ‪ z ٔ y،x‬يیغبصد‪.‬‬

‫‪Fig: P2.15 and P2.16‬‬

‫‪ 2.17‬دسیبفت ًَبییذ يمذاس ٔ رٓت يضقهّ لِٕ ْبی کّ دس ؽکم ریم‬


‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت اگش ‪ Q = 400 N ٔ P = 300 N‬ثبؽذ‪.‬‬

‫‪ 2.18‬دسیبفت ًَبییذ يمذاس ٔ رٓت يضقهّ لِٕ ْبی کّ دس ؽکم ریم‬


‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت اگش ‪ Q = 300 N ٔ P = 400 N‬ثبؽذ‪.‬‬

‫‪Fig: P2.17 and P2.18‬‬

‫‪ 2.19‬کؾؼ دس کیجم ‪ ٔ AB = 425 lb‬دس کیجم‬


‫‪ AC = 510 lb‬يیجبؽذ‪ ،‬دسیبفت ًَبییذ يمذاس ٔ‬
‫رٓت يضقهّ لِٕ ْبی کّ دس َمطّ ‪ A‬تٕعو‬
‫دٔ کیجم ریم ٔاسد يیؾٕد‪.‬‬

‫‪ 2.24‬کؾؼ دس کیجم ‪ ٔ AB = 510 lb‬دس کیجم‬


‫‪ AC = 425 lb‬يیجبؽذ‪ ،‬دسیبفت ًَبییذ يمذاس ٔ‬
‫رٓت يضقهّ لِٕ ْبی کّ دس َمطّ ‪ A‬تٕعو‬
‫دٔ کیجم ریم ٔاسد يیؾٕد‪.‬‬

‫‪Fig: P2.19 and P2.20‬‬

‫‪39‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل دوم)‬

‫‪ .2.11‬تؼادل یک ررِ در فضاء (ضّ تؼذ) ‪EQUILIBRIUM OF A PARTICLE IN SPACE‬‬


‫)‪(THREE–DIMENSION‬‬

‫عّ يؼبدنّ ریم ثشای صم يغبئم تؼبدل یک رسِ دس فنبء کبفی ٔمشٔسی يیجبؽذ‪:‬‬

‫∑‬ ‫∑‬ ‫∑‬

‫ایٍ يؼبدالت ثشای صم يغبئم تؼبدل کّ ثیؾتش اص عّ يزٕٓل َذاؽتّ ثبؽُذ‪ ،‬اعتفبدِ يیؾٕد‪ .‬ثشای صم چُیٍ يغبئم َخغت‬
‫دیبگشاو آصاد ‪ Free Body Diagram‬تًبو لِٕ ْبی ػًم کُُذِ ثبالی رسِ سا َؾبٌ دْذ َٔیض رسِ سا دس صبنت تؼبدل َؾبٌ‬
‫دْذ‪ ،‬تشعیى يیگشدد‪ .‬ثؼذاً يؼبدالت تؼبدل ثشای عّ يزٕٓل ریم صم يیگشدد‪:‬‬

‫عّ يشکجّ یک لِٕ‪،‬‬ ‫‪‬‬


‫يمذاس عّ لِٕ کّ داسای رٓبت يؼهٕو ثبؽُذ‪،‬‬ ‫‪‬‬

‫يثال )‪ :(16‬یک اعتٕاَّ کّ داسای کتهّ ‪ 200 kg‬اعت‪ ،‬تٕعو دٔ کیجم ‪ AC ٔ AB‬کّ دس ثبالی دیٕاس َیض يضکى اَذ‪ ،‬آٔیضاٌ‬
‫ؽذِ اعت‪ .‬یک لِٕ افمی ‪ P‬کّ ػًٕد ثّ دیٕاس اعت‪،‬‬
‫اعتٕاَّ سا دس يٕلؼیت کّ َؾبٌ دادِ اعت‪َ ،‬گًٓیذاسد‪.‬‬
‫يمذاس ایٍ لِٕ ٔکؾؼ سا دس ْش یک اص کیجم ْب دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪:‬‬

‫َمطّ ‪َ A‬مطّ ػًم چٓبس لِٕ ‪ P,TAB,TAC,W‬اعت‬


‫ٔيُضیج ‪ Free Body Diagram‬اَتخبة يیگشدد‪ .‬يمذاس‬
‫عّ لِٕ ‪َ P,TAB,TAC‬بيؼهٕو ثٕدِ ايب يمذاس ػجبستغت اص‪:‬‬

‫‪W = mg = (200kg) (9.81m/sec2) = 1962 N‬‬

‫ثشای دسیبفت يشکجّ ْبی ‪َ TAC ٔ TAB‬خغت يشکجّ ْبی فبفهٕی آَٓب سا هٕس ریم دسیبفت يیًُبئیى‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪40‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل دوم‬

:‫يشکجّ ْبی لِٕ ْب ثب اعتفبدِ اص ساثطّ ریم دسیبفت َٔتبیذ سا دسد رذٔل ریم يیًُبئیى‬

Distance Components, (m) Force Components, (N)


Force d (m) F, (N)
dx dy dz Fx Fy Fz

TAB -1.2 +10 +8 12.86 -0.0933TAB +0.778TAB +0.622TAB TAB

TAC -1.2 +10 -10 14.19 -0.0846TAC +0.705TAC -0.705TAC TAC

P +P 0 0 P

W 0 -1962 0 -1962

:‫ هٕس ریم يیُٕعیى‬،‫يؼبدالت تؼبدل سا ثّ تشتیت ثشای رًغ ًَٕدٌ عتَٕٓبی يشکجّ ْب دس رذٔل‬

ΣFx = 0: – 0.0933TAB – 0.0846TAC + P = 0

ΣFy = 0: + 0.778TAB + 0.705TAC – 1962 = 0

ΣFz = 0: + 0.622TAB – 0.705TAC = 0

ΣFz = 0: + 0.622TAB = 1401 N 622TAC = 1236 N622P = 235 N ‹‹‹‹‹‹‹

41 ,
)‫ستاتیک (فصل دوم‬

PROBLEMS:
2.21 Three cables are used to tether a balloon as shown.
Determine the vertical force P exerted by the balloon
at A knowing that the tension in cable AB is 259 N.

2.22 Three cables are used to tether a balloon as shown.


Determine the vertical force P exerted by the balloon
at A knowing that the tension in cable AC is 444 N.

2.23 Three cables are used to tether a balloon as shown.


Determine the vertical force P exerted by the balloon
at A knowing that the tension in cable AD is 481 N.

2.24 Three cables are used to tether a balloon as shown.


Knowing that the balloon exerts an 800-N vertical
force at A, determine the tension in each cable.

2.25 A crate is supported by three cables as shown.


Determine the weight of the crate knowing that the
tension in cable AB is 750 lb.

2.26 A crate is supported by three cables as shown.


Determine the weight of the crate knowing that the
tension in cable AD is 616 lb.
Fig: P2.21, P2.22, P2.23, and P2.24

Fig: P2.25, P2.26, P2.27, and P2.28


2.27 A crate is supported by three cables as shown. Determine the weight of the crate knowing
that the tension in cable AC is 544 lb.

2.28 A 1600-lb crate is supported by three cables as shown. Determine the tension in each
cable.

42 ,
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫فصم ضٕو‬
‫‪CHAPTER 3‬‬
‫اجطاو ضخت ‪RIGID BODIES‬‬
‫ضیطتى ْای يؼادل قِٕ ْا ‪EQUIVALENT SYSTEMS OF FORCES‬‬
‫‪ .3.1‬يؼرفی ‪INTRODUCTION‬‬
‫دس فقم ْبی گزؽتّ یک رغى ثؾكم رسِ یگبَّ فشك يیگشدیذ‪ ،‬ايب ایٍ فشمیّ ًْیؾّ يًكٍ َجٕدِ ٔ یک رغى ثقٕست‬
‫ػًٕيی يتؾكم اص رسات ( چُذیٍ رسِ) يیجبؽذ‪ .‬اَذاصِ رسات ثبیذ دس َظش گشفتّ ؽَٕذ ٔ لِٕ (ْب) ثبالی رسِ ْبی يختهف رغى‬
‫ػًم يیًُبیذ ثُبء َمبه ػًم يختهف خٕاْذ داؽت‪.‬‬

‫‪ .3.2‬قِٕ ْای داخهی ٔ خارجی ‪INTERNAL AND EXTERNAL FORCES‬‬


‫لِٕ ْبی كّ ثبالی ارغبو ػًم يیًُبَیذ ثّ دٔ ثخؼ ریم تمغیى يیگشدد‪:‬‬

‫‪External Forces‬‬ ‫‪ .1‬لِٕ ْبی خبسری‬


‫‪Internal Forces‬‬ ‫‪ .2‬لِٕ ْبی داخهی‬
‫‪ -1‬لِٕ ْبی خبسری‪ :‬ػجبست اص ػًم ارغبو دیگش ثبالی یک رغى اعت ٔ كبيال يشثٕه ثّ صبنت خبسری ارغبو يیگشدد‪ .‬ایٍ‬
‫لِٕ ْب یب ثبػج صشكت رغى گشدیذِ یب ایُكّ رغى سا دس صبنت عكٌٕ لشاس يیذْذ‪.‬‬
‫دس ایٍ فقم ٔ ًْچُبٌ فقٕل ‪ 5ٔ 4‬دسٔط يب يشثٕه ثّ لِٕ ْبی خبسری اعت‪.‬‬
‫‪ -2‬لِٕ ْبی داخهی‪ :‬لِٕ ْبی اَذ كّ ثبػج ثٓى َگٓذاؽتٍ رساتیكّ رغى سا تؾكیم دادِ اَذ‪ ،‬يیگشدد‪ .‬اگش یک رغى اص َگبِ‬
‫عبختًبٌ يتؾكم اص چُذیٍ ثخؼ ثبؽذ لِٕ ْبی كّ ثبػج يضكى گشفتٍ ایٍ ثخؼ ْب يیگشدد‪ .‬ػجبست اص لِٕ ْبی داخهی اَذ‪ .‬ایٍ‬
‫لِٕ ْب دس فقم ْبی ‪ 7ٔ 6‬يطبنؼّ يیگشدد‪.‬‬
‫یک يخبل اص لِٕ ْبی خبسری سا (لِٕ ْبی سا كّ ثبالی یک السی‬
‫غیش فؼبل ٔاسد يیگشدَذ) دس َظش يیگیشیى‪ .‬چُذ َفش تٕعو یک‬
‫كیجیم یب سیغًبٌ كّ دس پًپش رهٕ السی ثغتّ اعت‪ ،‬السی سا ثّ پیؼ‬
‫كؼ يیًُبیُذ‪ .‬ؽكم ‪3.1‬‬
‫لِٕ ْبی خبسری كّ ثبالی السی ػًم يیًُبیذ‪ ،‬دس دیبگشاو آصاد رغى‬
‫یب ‪ (Free Body Diagram) FBD‬ؽكم (‪َ )3.2‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪.‬‬
‫َخغت ٔصٌ السی سا يٕسد يطبنؼّ لشاس يیذْیى‪ .‬ایٍ لِٕ تبحیش‬
‫كؾؼ صيیٍ سا ثبالی ْش یک اص رساتیكّ السی اص آٌ تؾكیم گشدیذِ‬
‫اعت‪ ،‬يزغى عبختّ ٔ َؾبٌ يیذْذ‪ٔ .‬صٌ سا ثّ لِٕ ٔاصذ ‪َ W‬ؾبٌ‬
‫يیذْیى‪َ .‬مطّ ػًم ایٍ لِٕ ػجبست اص يشكض حمم ‪(Center of‬‬
‫)‪ Gravity‬السی اعت‪( .‬يشكض حمم ارغبو دس فقم پُزى يطبنؼّ‬
‫يیگشدد) لِٕ یب ٔصٌ ‪ W‬ثبػج صشكت دادٌ السی ػًٕداً ثّ هشف‬
‫پبئیٍ يیگشدد‪ ،‬ايب صيیٍ تٕعو دٔ ػكظ انؼًم ْبی ‪R2 ٔ R1‬‬
‫صشکت ػًٕدی السی سا ثطشف پبئیٍ يبَغ يیگشدد‪ .‬چٌٕ ایٍ لِٕ‬
‫ْبی ‪ R2 ٔ R1‬اص هشف صيیٍ ثبالی السی ٔاسد يیگشدد‪ ،‬پظ ایٍ‬
‫ْب َیض اص رًهّ لِٕ ْبی خبسري كّ ثبالی السی ػًم يیًُبیُذ‪،‬‬
‫اعت‪ .‬لِٕ چُذ َفش سا ثبالی السی ثّ ‪َ F‬ؾبٌ يیذْیى‪ .‬لِٕ ‪ F‬ثبػج‬
‫صشكت السی ثّ پیؼ ٔ سٔی یک خو يغتمیى يیگشدد ٔ ْیچ لِٕ ایٍ‬
‫صشكت سا يبَغ ًَیگشدد (اص تبحیش افطضكبک دس ایٍ رب ثخبهش عبدِ عبختٍ يغهّ فشف َظش ؽذِ اعت) چُیٍ صشكت السی‬
‫كّ دسرشیبٌ آٌ تًبو خطٕه يغتمیى‪ ،‬يٕاصی ثّ ًْذیگش ثبلی ثًبَُذ (یؼُی دسرشیبٌ صشكت كف السی افمی ٔ دیٕاسْبی السی‬
‫ػًٕدی‪ ،‬ثبلی ثًبَُذ) ثُبو صشكت اَتمبنی )‪ (Translation‬یبد يیگشدد‪ .‬لِٕ ْبی دیگش ثبػج خٕاْذ گشدیذ تب السی صشكت ْبی‬
‫يختهف ًَبیُذ‪ .‬يخال لِٕ ایكّ تٕعو یک رک دس صیش اكغم رهٕ السی‪ ،‬ثبالی السی ػًم يیًُبیذ‪ ،‬ثبػج خٕاْذ گشدیذ تب السی‬
‫ثّ دٔس يضٕس اكغم ػمجي خٕد صشكت دٔساَی ًَبیذ‪ .‬چُیٍ صشكت سا ثُبو صشكت دٔساَی )‪ (Rotation‬یبد يیًُبیُذ‪.‬‬

‫‪43‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫دسَتیزّ گفتّ يیتٕاَیى كّ ْش یک اص لِٕ ْبی خبسری كّ ثبالی یک رغى ػًم يیًُبیذ‪ ،‬ثبػج صشكت اَتمبنی یب دٔساَی یب‬
‫ْشدٔ َٕع صشكت رغى يیگشدَذ‪ ،‬انجتّ دس فٕستیكّ تٕعو كذاو لِٕ دیگشيبَغ َگشدَذ‪.‬‬

‫‪ .3.3‬قإٌَ قاتهیت اَتقال ‪PRINCIPLE OF TRANSMISSIBILITY‬‬


‫قِٕ ْای يؼادل ‪EQUIVALENT FORCES‬‬
‫لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل ثیبٌ يیذاسد‪ ،‬کّ صبنت تؼبدل یب صشکت ارغبو‪ ،‬ثذٌٔ تغیش خٕاْذ يبَذ‪ ،‬اگش لِٕ ‪ F‬کّ دس یک َمطّ يؼهٕو‬
‫رغى ػًم يیًُبیذ‪ ،‬ثّ یک لِٕ ‪ F′‬كّ داسای ػیٍ يمذاس‬
‫ٔ ػیٍ عًت ٔ ػیٍ خو ػًم لِٕ ‪ F‬ثبؽذ ايب دس َمطّ‬
‫دیگش رغى ػًم ًَبیذ‪ ،‬تؼٕیل گشدد (ؽكم ‪ )3.3‬ثب‬
‫تٕرّ ثّ ؽكم دیذِ يیؾٕد كّ ْش دٔ لِٕ داسای ػیٍ‬
‫يمذاس‪ ،‬ػیٍ عًت ػًم‪ ،‬ػیٍ خو ػًم ثٕدِ ايب داسای‬
‫َمبه ػًم يختهف اَذ‪ .‬ایٍ لِٕ ْب داسای ػیٍ تبحیش ثبالی‬
‫رغى يیجبؽُذ‪ .‬چُیٍ لِٕ ْب ثُبو لِٕ ْبی يؼبدل‬
‫)‪ (Equivalent Forces‬یبد يی گشدد‪.‬‬

‫‪Fig. 3.3‬‬

‫اگش ثّ يخبل السی ثشگشدیى‪ ،‬يیجیُیى كّ خو ػًم لِٕ ‪ F‬یک خو افمی ثٕدِ كّ اص پًپش )‪ْ (Bumper‬بی رهٕ ٔ ػمجی السی‬
‫يیگزسد‪ .‬ؽكم ‪3.4‬‬

‫‪Fig. 3.4‬‬

‫ثب اعتفبدِ اص لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل‪ ،‬يیتٕاٌ لِٕ ‪ F‬سا ثّ یک لِٕ يؼبدل آٌ (΄‪ )F‬كّ دس ثًپش ػمجی السی ػًم ًَبیذ‪ ،‬تؼٕیل‬
‫ًَبئیى‪ .‬یب ثّ ػجبسِ دیگش‪ ،‬اگش ایٍ چُذ َفش السی سا اص ثًپش ػمجی صشكت ثذُْذ‪ ،‬لِٕ ْبی خبسری‪ R2، W،R1،‬ثذٌٔ كذاو تغیش‬
‫ثبلی خٕاُْذ يبَذ‪ .‬لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل ٔ يفٕٓو لِٕ ْبی يؼبدل داسای يضذٔدیت ْبی ْى اعت‪ .‬هٕس يخبل يیهّ ‪ AB‬سا كّ دٔ‬
‫لِٕ يضٕسيغبٔی ٔ يخبنف انزٓت ‪ P2 ٔ P1‬ثبالی آٌ ػًم يیًُبیذ‪ ،‬دس َظش يیگیشیى‪.‬‬
‫ؽكم ‪3.5a‬‬

‫‪Fig. 3.5‬‬

‫‪44‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫َظش ثّ لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل‪ ،‬لِٕ ‪ P2‬يیتٕاَذ ثّ لِٕ ‪ P′2‬كّ داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬رٓت ٔ خو ػًم اعت‪ ،‬ايب دس َمطّ ‪ َّ A‬دس‬
‫َمطّ ‪ B‬ػًم ًَبیذ‪ ،‬تؼٕیل گشدد‪ .‬ؽكم ‪3.5b‬‬

‫لِٕ ْبی ‪ P2 ٔ P1‬لِٕ ْبی يغبٔی ٔ يخبنف انزٓت ثٕدِ كّ يطبثك دسٔط گزؽتّ يضقهّ ؽبٌ ففش اعت‪ .‬ثب دس َظش داؽت‬
‫يتبحش ؽذٌ يیهّ تضت احش ایٍ لِٕ ْب‪ ،‬عیغتى افهی ایٍ لِٕ ْب (‪ْ )P2 ٔ P1‬یچ ٔلت يؼبدل ثّ كذاو لِٕ دیگشی َیغتُذ‪ ،‬یب گفتّ‬
‫يیتٕاَیى كّ ایٍ عیغتى لِٕ ْب داسای لِٕ ْبی يؼبدل ًَی ثبؽُذ‪ .‬ؽكم ‪3.5c‬‬

‫صبال دٔ لِٕ ‪ P2 ٔ P1‬سا كّ يطبثك ؽكم ‪ 3.5b‬ثبالی يیهّ ‪ AB‬ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬يطبنؼّ يیًُبئیى‪ .‬لِٕ ‪ P2‬يیتٕاَذ ثّ لِٕ ‪ P′2‬كّ‬
‫داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬رٓت ٔ خو ػًم ثٕدِ ايب دسَمطّ ‪ َّ B‬دس َمطّ ‪ A‬ػًم ًَبیذ‪ ،‬تؼٕیل گشدد‪ .‬يضقهّ لِٕ ْبی ‪P2 ٔ P1‬‬
‫َیض ففش اعت‪ .‬ؽكم ‪3.5f‬‬

‫اص َمطّ َظش يیخبَیک ارغبو‪ ،‬عیغتى لِٕ ْبی كّ دس (ؽكم ‪َ ) bٔ a3.5‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪ ،‬يؼبدل اَذ‪ .‬ايب لِٕ ْبی داخهی ٔ‬
‫تغیش ؽكم كّ تٕعو ْش دٔ عیغتى لِٕ ْب ثٕرٕد يیبیذ‪ ،‬هجؼب ً يختهف اَذ‪ .‬يیهّ (ؽكم ‪ )3.5a‬دس كؾؼ لشاس داؽتّ ثُبء اگش رغى‬
‫كبيال عخت َجبؽذ‪ ،‬يیهّ هٕالً اصدیبد تذسیزی يیبثذ‪ ،‬ثّ ًْیٍ تشتیت يیهّ (ؽكم ‪ )3.5d‬تضت فؾبس لشاس داؽتّ ٔ اگش رغى كبيال‬
‫عخت َجبؽذ‪ .‬يیهّ هٕالً كبْؼ تذسیزی يیبثذ‪ .‬ثُبثش ایٍ صيبَیكّ اص لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل ثّ يُظٕس يؾخـ ًَٕدٌ صشكت یب‬
‫تؼبدل ارغبو ٔ يضبعجّ ًَٕدٌ لِٕ ْبی خبسری اعتفبدِ يیؾٕد‪ ،‬ثبیذ دس لغًت لِٕ ْبی داخهی ٔ تغیش ؽكم ارغبو يتٕرّ ثبؽیى‪.‬‬

‫‪ .3.4‬ضترکچرْای دٔ تؼذی ‪TWO DIMENSIONAL STRUCTURES‬‬


‫عتشكچشْبی دٔ ثؼذی ػجبست اص عتشكچشْبی اَذ كّ داسای هٕل ٔ داسای ػشك يیجبؽُذ ٔ َّ داسای مخبيت‪ .‬تًبو لِٕ ْبی‬
‫كّ دسچُیٍ عتشكچشْب ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬لِٕ ْبی اَذ كّ دسیک عطغ ػًم ًَٕدِ ٔ ثُبو لِٕ ْبی ًْغطش )‪(Coplanar Forces‬‬
‫یبد يیگشدَذ‪ .‬عتشكچشْبی دٔثؼذی ٔ لِٕ ْبی ًْغطش يیتٕاَُذ ثبالی یک كبغز یب تختّ ًَبیؼ دادِ ؽَٕذ‪ .‬تضهیم ایٍ لِٕ ْب‬
‫َغجت ثّ لِٕ ْبی عّ ثؼذی عبدِ تش ثٕدِ ٔصٔدتش فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫‪ .3.5‬يٕيُت یک قِٕ تذٔر یک يحٕر ‪MOMENT OF A FORCE ABOUT AN AXIS‬‬


‫لجال گفتیى كّ اص َمطّ َظش يیخبَیک ارغبو‪ ،‬لِٕ ْبی ‪ F΄ٔ F‬يؼبدل اَذ‪ ،‬دس فٕستیكّ ایٍ لِٕ ْب داسای يمذاسْبی يغبٔی‪،‬‬
‫ػیٍ رٓت ٔ خو ػًم يؾتشک ثبؽُذ‪( .‬ؽكم ‪)3.6 a‬‬

‫اص هشف دیگش یک لِٕ΄‪ F‬كّ داسای ػیٍ يمذاس ‪ ،F‬ػیٍ‬


‫رٓت ايبخو ػًم رذاگبَّ اعت‪ ،‬ػیٍ تبحیش لِٕ ‪ F‬سا‬
‫‪A‬‬ ‫ثبالی رغى يٕسد َظش َذاسد (ؽكم ‪)3.6 b‬‬
‫‪d‬‬
‫‪A‬‬
‫‪d‬‬ ‫اگش چّ لِٕ ْبی ‪ F΄ٔ F‬ثّ ٔكتٕسْبی يغبٔی‬
‫(ٔكتٕسْبی كّ داسای ػیٍ رٓت ٔ ػیٍ يمذاس اَذ) َؾبٌ‬
‫دادِ ؽذِ يیتٕاَُذ‪ ،‬ايب ایٍ دٔ لِٕ – لِٕ ْبی يؼبدل‬
‫َیغتُذ‪ْ .‬شدٔ لِٕ ثبػج ػیٍ صشكت اَتمبنی رغى‬
‫’‪F‬‬ ‫يیگشدد‪ ،‬ايب ثبػج صشكت دٔساَی يختهف رغى ثذٔس‬
‫یک يضٕس (َمطّ ‪ )A‬يیگشدَذ‪ .‬تًبیم یک لِٕ ثّ دٔس‬
‫دادٌ یک رغى ثذٔس یک يضٕس‪ ،‬ثّ يٕيُت لِٕ ثذٔسآٌ‬
‫يضٕساَذاصِ يیگشدد‪.‬‬
‫‪A‬‬
‫‪d‬‬
‫يٕيُت یک لِٕ ثذٔس یک يضٕس یب َمطّ (‪ )A‬ػجبست اص‬
‫‪A‬‬
‫‪d‬‬ ‫صبفم مشة يمذاس لِٕ ‪ٔ F‬فبفهّ ػًٕدی ‪( d‬اص ‪A‬‬
‫انی خو ػًم لِٕ ‪ )F‬يیجبؽذ ٔ دسایٍ صبنت ثّ ‪َ MA‬ؾبٌ‬
‫‪MA = Fd‬‬ ‫دادِ يیؾٕد‪ .‬یؼُی‪:‬‬

‫ٔاصذ يٕيُت دس عیغتى ٔاصذات ‪ SI‬ػجبست اص ‪ N.m‬دس‬


‫عیغتى ‪ USCS‬ػجبست اص ‪ Ib.in‬یب ‪ Ib.ft‬اعت‪.‬‬
‫‪Fig. 3.6‬‬

‫‪45‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫يٕيُت یک لِٕ تُٓب داسای يمذاس َجٕدِ ثهكّ داسای عًت ػًم )‪َ (Sense‬یض اعت كّ يشثٕه ثّ يٕلیؼت لِٕ ٔ يضٕس يشثٕهّ‬
‫يیؾٕد ٔ يیتٕاَذ ْى رٓت صشكت ػمشثّ عبػت )‪ (Clockwise‬یب يخبنف انزٓت صشكت ػمشثّ عبػت ‪(Counter‬‬
‫)‪ Clockwise‬ثبؽذ‪ .‬يخال دس ؽكم فٕق دیذِ يیؾٕد كّ يٕيُت لِٕ ‪ F‬ثذٔس ‪ A‬خالف ٔ ثذٔس ‪ًْ B‬زٓت صشكت ػمشثّ عبػت‬
‫اعت‪.‬‬
‫يٕيُت لِٕ ْب يیتٕاَُذ يبَُذ كًیت ْبی عكبنشی رًغ انزجشی گشدَذ ٔ آَٓى دسفٕستیكّ ػاليّ گزاسی ؽذِ ثبؽُذ‪ .‬دس ایُزب يب‬
‫يٕيُت ‪ Clockwise‬سا ثّ ػاليّ يُفی ٔ يٕيُت ‪ Counter Clockwise‬سا ثّ ػاليّ يخجت لجٕل يیًُبئیى‪.‬‬
‫چٌٕ لِٕ ْبی ‪( F΄ٔ F‬ؽكم فٕق) داسای يمذاسْبی يغبٔی‪ ،‬ػیٍ عًت ػیٍ خو ػًم اَذ‪ ،‬يٕيُت ΄‪ F‬ثذٔس َمطّ ‪َ A‬یض ‪Fd‬‬
‫اعت ٔ عًت ػًم آٌ َیض خالف عًت صشكت ػمشثّ عبػت يیجبؽذ‪ .‬یؼُی ْش دٔ لِٕ داسای ػیٍ يٕيُت ثذٔس َمطّ ‪ A‬اَذ ٔ‬
‫داسای ػیٍ يٕيُت ثذٔس ْش يضٕس دیگش َیض خٕاْذ ثٕد‪ .‬دس َتیزّ گفتّ يیتٕاَیى كّ دٔ لِٕ يؼبدل داسای ػیٍ يشكجّ ْبی ‪ٔ Fy‬‬
‫‪ًْ ٔ Fx‬چُبٌ داسای ػیٍ يٕيُت ثذٔس یک يضٕس يیجبؽُذ‪ .‬ايب يٕيُت΄‪ F‬ثذٔس ‪( A‬ؽكم‪ )3.6 b‬ثب يٕيُت لِٕ ‪ F‬فشق داسد‬
‫یؼُي ػجبست اص ‪ Fd‬اعت‪.‬‬
‫اگش يشكجّ ْبی ‪ Fy ٔ Fx‬یک لِٕ ٔ يٕيُت آٌ ثذٔس ‪( A‬اص َگبِ يمذاسٔعًت) يؼهٕو ثبؽذ‪ ،‬يمذاس لِٕ ‪ ٔ F‬رٓت آٌ ثب اعتفبدِ‬
‫اص يؼبدنّ ‪ Fy ٔ Fx‬يطبثك دسٔط گزؽتّ دسیبفت يیگشدد ٔ فبفهّ ػًٕدی ‪ d‬اص ‪ A‬انی خو ػًم لِٕ اص خبسد لغًت ‪MA/F‬‬
‫صبفم يیگشدد‪ .‬خو ػًم لِٕ َظش ثّ عًت لِٕ ٔعًت يٕيُت ثّ یک هشف ‪ A‬تشعیى يیگشدد‪.‬‬

‫‪ .3.6‬تیٕری ٔریگُاٌ ‪VARIGNON’S THEORY‬‬


‫ایٍ تیٕسی یک يٕمٕع يٓى دس عتبتیک اعت ٔ ثیبٌ يیذاسد كّ يٕيُت یک لِٕ ثذٔس ْش يضٕسی كّ ثبؽذ‪ ،‬يغبٔی ثّ‬
‫يزًٕع يٕيُت ْبی يشكجّ ْبی آٌ لِٕ ثّ دٔس آٌ يضٕس اعت‪.‬‬

‫ثشای حجٕت ایٍ ثیبٌ لِٕ ‪ F‬سا كّ ثبالی َمطّ ‪ A‬ػًم يیًُبیذ ٔ يشكجّ ْبی آٌ ‪ Q ٔ P‬ثذٔ رٓت دیگش ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬دس َظش‬
‫يیگیشیى‪( .‬ؽكم ‪)3.7a‬‬

‫يٕيُت لِٕ ‪ F‬ثذٔس یک يضٕس كّ اص َمطّ دنخٕا ‪B‬‬


‫‪d2‬‬ ‫‪F‬‬ ‫يیگزسد ‪ Fd‬اعت‪ d ٔ ،‬فبفهّ ػًٕد ثّ خو ػًم لِٕ اص‬
‫‪B‬‬
‫‪ B‬انی خو ػًم لِٕ ‪ F‬اعت‪ .‬ثّ ػیٍ تشتیت يٕيُت‬
‫‪d‬‬ ‫ْبی ‪ Q ٔ P‬ثذٔس َمطّ ‪ O‬ثب انتشتیت ‪ Qr2 ٔ Pr1‬اَذ‬
‫‪Q‬‬ ‫كّ ‪ d2 ٔ d1‬فبفهّ ْبی ػًٕدی اص ‪ B‬انی خو ػًم ‪P‬‬
‫‪d1‬‬
‫ٔ ‪ Q‬اَذ‪.‬‬
‫‪P‬‬
‫يیخٕاْیى َؾبٌ دْیى كّ ‪ Fd = Pd1+ Qd2 :‬اعت‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫)‪(a‬‬ ‫يیتٕاَیى دٔ يضٕس يغتطیهی (يضٕسْبی ‪ ( yٔ x‬سا اص‬
‫‪Fig. 3.7‬‬
‫َمطّ ‪ A‬ثگزساَیى‪ .‬ؽكم ‪ ،3.7b‬هٕسیكّ يضٕس ‪ x‬ػًٕد‬
‫ثش ‪ ٔ AB‬يضٕس ‪ y‬سٔی خو ‪ AB‬لشاس گیشد‪.‬‬
‫‪y‬‬
‫اگش ‪ θ‬صأیّ ثیٍ لِٕ ‪ٔ F‬يضٕس ‪ x‬ثبؽذ‪ ،‬صأیّ ثیٍ خو‬
‫‪ ٔ AB‬ػًٕد كّ اص َمطّ ‪ B‬ثّ خو ػًم لِٕ ‪ F‬تشعیى‬
‫‪d2‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪B‬‬ ‫ؽذِ اعت‪َ ،‬یض ‪ θ‬يیجبؽذ‪ .‬ثُبء يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪:‬‬
‫‪d‬‬ ‫‪Fd = F (AB) cosθ = AB F cosθ‬‬
‫‪Q‬‬
‫‪d1‬‬ ‫‪Fd = (AB) Fx ------------------- a‬‬
‫‪Ɵ‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪Fx‬‬
‫‪A‬‬ ‫كّ ‪ Fx‬ػجبست اص يشكجّ ‪ x‬لِٕ ‪ F‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫‪Fig. 3.7‬‬ ‫)‪(b‬‬

‫‪46‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫ثّ ْیًٍ تشتیت ثب دسَظشداؽت يٕيُت ْبی ‪ Qd2 ٔ Pd1‬لِٕ ْبی ‪ Q ٔ P‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ ‪:‬‬
‫‪Pd1 + Qd2 = (AB)Px + (AB)Qx = (AB)(Px + Qx) ---------------------- b‬‬

‫اص دسٔط گزؽتّ ( رًغ يشكجّ ْب ثشای دسیبفت يضقهّ) يیذاَیى كّ ‪:‬‬
‫‪Px + Qx = Fx -------------------------- c‬‬

‫یؼُی ‪ Qx ٔ Px‬دٔ يشكجّ ‪ x‬دٔ لِٕ ثٕدِ ٔ يزًٕع آَٓب يغبٔی ثّ يشكجّ ‪ (Fx) x‬لِٕ يضقهّ دٔ لِٕ يتزكشِ يیگشدد‪ .‬اگشَتبئذ‬
‫صبفهّ سا ثیٍ يؼبدالت ‪ c ٔ a‬تؼٕیل ًَبئیى داسیى كّ ‪:‬‬
‫‪Pd1+ Qd2 = (AB) Fx ----------------- d‬‬

‫َظش ثّ دٔ يؼبدنّ ‪ d ٔ a‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ ‪:‬‬


‫‪Fd = Pd1 + Qd2‬‬
‫ایٍ تیٕسی ثشای رًغ ًَٕدٌ يٕيُت ْبی لِٕ ْب ٔ ثب اَتخبة ًَٕدٌ يشكجّ ْب ثّ فٕست دسعت‪ ،‬يٕحش ثٕدِ ٔ يغهّ عبدِ‬
‫يیگشدد‪.‬‬
‫لبثم یبدآٔسیغت كّ دس رًغ دٔ یب ثؾتش اص دٔ يٕيُت‪ ،‬عًت ػًم ْش كذاو (يُفی یب يخجت) ثبیذ دس َظش گشفتّ ؽٕد‪.‬‬

‫يثال (‪ :)1‬یک لِٕ ػًٕدی ‪ 100 lb‬ثّ اَزبو یک يیهّ كّ ثّ یک ؽبفت یب اكغم دس َمطّ ‪ O‬ثغتّ اعت‪ ،‬ػًم يیًُبیذ‪.‬‬

‫انف) يٕيُت لِٕ ‪ 100 lb‬سا ثذٔس ‪ O‬دسیبثیذ‪.‬‬


‫ة) يمذاس لِٕ افمی سا كّ دس َمطّ ‪ A‬ػًم ًَبیذ ٔ ػیٍ يٕيُت سا ثذٔس ‪ O‬تٕنیذ ًَبیذ‪،‬‬
‫دسیبثیذ‪.‬‬
‫د) كٕچكتشیٍ لِٕ ایشا كّ دس َمطّ ‪ A‬ػًم ًَبیذ ٔ ػیٍ يٕيُت سا ثذٔس ‪ O‬تٕنیذ ًَبیذ‬
‫دسیبثیذ‪.‬‬
‫د) چمذس دٔستش اص ؽبفت )‪ (Shaft‬یک لِٕ ‪ 240 lb‬ػًم ًَبیذ‪ ،‬تب ػیٍ يٕيُت تٕنیذ گشدد‪.‬‬
‫ۿ) آیب اص رًهّ لِٕ ْبی ثذعت آيذِ‪ ،‬يؼبدل ثّ لِٕ افهی ‪ F‬اعت‪.‬‬

‫حم‪:‬‬
‫رضء انف‪ :‬يٕيُت ثذٔس ‪ :O‬فبفهّ ػًٕدی اص ‪ O‬انی خو ػًم لِٕ ‪ F‬ػجبست اعت‬
‫اص‪:‬‬

‫‪d = (24in) cos60˚=12 in‬‬

‫يٕيُت لِٕ ‪ 100 lb‬ثذٔس‪ O‬ػجبست اعت اص‪:‬‬

‫‪MO = Fd = (100lb) (12in) = 1200 lb*in‬‬

‫‪MO = 1200 lb*in‬‬

‫رضء ة‪ :‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪.‬‬

‫‪d = (24in) sin60˚ = 20.8in‬‬

‫چٌٕ يٕيُت ثبیذ ثذٔس‪ O‬ثّ اَذاصِ ‪ 1200 lb*in‬ثبؽذ ثُبء يیُٕیغیى كّ‪:‬‬
‫‪MO = Fd‬‬ ‫)‪1200 lb*in = F (20.8 in‬‬

‫‪F = 57.7 lb‬‬ ‫‪F = 57.7 lb‬‬

‫‪47‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫رضء د‪ :‬چٌٕ ‪ MO = Fd‬اعت‪ ،‬لِٕ ‪ٔ F‬لتی كٕچكتشیٍ لیًت سا ثّ خٕد يیگیشد كّ ‪ d = 24in‬گشدد یؼُی فبفهّ اػظًی‬
‫ؽٕد پظ‪:‬‬

‫‪MO = Fd‬‬ ‫)‪1200lb*in = F (24in‬‬

‫‪F = 50 lb‬‬ ‫‪F = 50 lb‬‬ ‫‪300‬‬

‫رضء د‪َ :‬ظش ثّ يؼبدنّ ‪ MO = Fd‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪:‬‬

‫‪1200 lb*in = (240 lb) d‬‬ ‫‪d = 5 in‬‬

‫‪But OB cos60˚ = d‬‬ ‫‪OB = 10 in‬‬

‫رضء ِ‪ْ :‬یچ یكی اص لِٕ ْبی ثذعت آيذِ‪ ،‬يؼبدل لِٕ افهی )‪(100 lb‬‬
‫َیغت‪ .‬ثبٔرٕدیكّ داسای ػیٍ يٕيُت ثذٔس‪ O‬اَذ‪ ،‬ايب داسای يشكجّ ْبی‬
‫يختهف اَذ‪ .‬یب ثّ ػجبسِ دیگش‪ْ ،‬ش لِٕ ثبػج دٔس دادٌ اكغم ثّ ػیٍ صبنت‬
‫يیگشدد‪ ،‬ايب ْش كذاو ثبػج يیؾٕد تب يیهّ‪ ،‬اكغم سا ثّ عًت ْبی يختهف‬
‫كؼ ًَبیذ‪ .‬خالفّ ایٍ لِٕ ْب ثبػج صشكت دٔساَی یكغبٌ اكغم ؽذِ ايب‬
‫ثبػج صشكت اَتمبنی يختهف اكغم يیگشدَذ‪.‬‬

‫يثال (‪ :)2‬یک لِٕ ‪ 800 N‬ثبالی یک ثشاكت يطبثك ؽكم ریم ػًم يیًُبیذ‪ .‬يٕيُت ‪ MB‬لِٕ سا ثذٔس ‪ B‬دسیبثیذ‪.‬‬

‫‪48‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫حم‪ :‬ثبتزضیّ ًَٕدٌ لِٕ ثّ يشكجّ ْبی ‪ yٔ x‬داسیى‪.‬‬

‫‪Fx = (800 N) cos60˚ = 400 N‬‬

‫‪Fy = (600 N) sin60˚ = 693 N‬‬

‫يٕيُت ‪ Fx‬ثذٔس ‪ B‬ػجبست اعت اص‪:‬‬


‫‪- (400 N) (0.160 m) = 64 N*m‬‬

‫ٔ يٕيُت ‪ Fy‬ثذٔس ‪:B‬‬


‫‪- (693 N) (0.20 m) = 138.6 N*m‬‬

‫ثب تطجیك ًَٕدٌ تیٕسی ٔسیگُبٌ داسیى كّ‪:‬‬


‫‪MB = +64 N*m + 138.6 N*m‬‬

‫‪MB = 203 N*m‬‬

‫يثال (‪ :)3‬یک لِٕ ‪ 30 lb‬ثّ اَزبو يیهّ كّ داسای هٕل ‪ 3 ft‬اعت‬


‫ػًم يیًُبیذ‪ ،‬يٕيُت لِٕ سا ثذٔس‪ O‬دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬لِٕ ثّ دٔ يشكجّ تزضیّ يیگشدد كّ ػجبستُذ اص يشكجّ ‪ P‬ثّ‬


‫رٓت ‪ ٔ OA‬يشكجّ ‪ Q‬ػًٕد ثّ ‪.OA‬‬

‫چٌٕ ‪ O‬دسخو ػًم ‪ P‬لشاس داسد‪ ،‬يٕيُت ‪ P‬ثذٔس ‪ O‬ففش اعت‬


‫ٔ يٕيُت لِٕ ‪ 30 lb‬ثّ يٕيُت ‪ Q‬كبْؼ يیآثذ‪.‬‬

‫ایٍ يٕيُت ًْزٓت صشكت ػمشثّ عبػت ثٕدِ پظ داسای ػاليّ‬


‫يُفی اعت‪.‬‬

‫‪Q = (30 lb) sin20˚ = 10.26 lb‬‬

‫)‪MO = - Q (3 ft) = - (10.26 lb) (3 ft‬‬

‫‪MO = - 30.8 lb*ft‬‬

‫‪MO = 30.8 lb*ft‬‬

‫‪49‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل سوم‬

PROBLEMS:
3.1. A foot valve for a pneumatic system is hinged at
B. Knowing that α = 28°, determine the moment
of the 16-N force about point B by resolving the
force into horizontal and vertical components.

3.2. A foot valve for a pneumatic system is hinged at


B. Knowing that α = 28°, determine the moment
of the 16-N force about point B by resolving the
force into components along ABC and in a
direction perpendicular to ABC. Fig: P3.1 and P3.2
3.3. A 300-N force is applied at A as shown. Determine (a) the moment of the 300-N force
about D, (b) the smallest force applied at B that creates the same moment about D.

Fig: P3.3 and P3.4

3.4. A 300-N force is applied at A as shown. Determine (a) the


moment of the 300-N force about D, (b) the magnitude and
sense of the horizontal force applied at C that creates the
same moment about D, (c) the smallest force applied at C
that creates the same moment about D.

3.5. An 8-lb force P is applied to a shift lever. Determine the


moment of P about B when α is equal to 25°.

3.6. For the shift lever shown, determine the magnitude and the
direction of the smallest force P that has a 210-lb in.
clockwise moment about B.

3.7. An 11-lb force P is applied to a shift lever. The moment of


P about B is clockwise and has a magnitude of 250 lb in.
Determine the value of α.

Fig: P3.5, P3.6 and P3.7

50 ,
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫‪ .3.7‬يٕيُت یک کپم ‪MOMENT OF A COUPLE‬‬


‫دٔ لِٕ ایكّ داسای ػیٍ يمذاس‪ ،‬خطٕه ػًم يٕاصی ٔ يخبنف انزٓت اَذ‪ ،‬یک كپم سا تؾكیم يیذُْذ‪ .‬ایٍ َٕع لِٕ ْب دس ؽكم‬
‫ریم َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪.‬‬
‫’‪F1 = F1‬‬
‫يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ ٔ x‬يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ْ y‬ش دٔ لِٕ ‪ F΄1 ٔ F1‬ففش اَذ‪ .‬ايب يزًٕع‬
‫يٕيُت ْبی آَٓب ثذٔس یک َمطّ يضٕسی )‪ (A‬ففش ًَیجبؽذ‪ ،‬پظ تبحیش یک كپم ثبالی رغى‬
‫(رغى عخت) ففش َیغت‪ .‬دٔ لِٕ كپم رغى سا صشكت اَتمبنی ًَیذْذ ثهكّ رغى سا صشكت‬
‫دٔساَی يیذْذ‪ .‬اگش ‪ d2 ٔ d1‬ثبانتشتیت فبفهّ ْبی ػًٕدی اص َمطّ ‪ A‬ثّ خطٕه ػًم لِٕ‬
‫‪d1‬‬ ‫ْبی ‪ F΄1 ٔ F1‬ثبؽُذ ٔ ثشای يٕيُت عًت خالف صشكت ػمشثّ عبػت يخجت ثبؽذ‪ ،‬يزًٕع‬
‫يٕيُت ْبی دٔ لِٕ يتزكشِ سا ثذٔس ‪ A‬چُیٍ يیُٕیغیى‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪d2‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫یب يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪:‬‬
‫یؼُی تفبٔت ‪ d2 ٔ d1‬يغبٔی ثّ فبفهّ ثیٍ خطٕه ػًم ْشدٔ لِٕ كپم اعت‪ ،‬كّ دسَتیزّ‪:‬‬

‫‪Fig. 3.8‬‬

‫يزًٕػّ ‪ M‬ثُبو كپم یبد يیگشدد‪ٔ M .‬اثغتّ ثّ اَتخبة يٕلیت ‪ A‬يیجبؽذ‪ .‬یؼُی ثیذٌٔ دس َظش داؽت يٕلیؼت ‪ ، A‬داسای ػیٍ‬
‫يمذاس ٔ ػیٍ عًت اعت‪ .‬حجٕت ایٍ دنیم سا يیتٕاٌ ثب تكشاس ًَٕدٌ ػًهیبت فٕق ٔ اَتخبة ًَٕدٌ َمطّ ‪ A‬ثّ هشف چپ كپم ٔ‬
‫ثؼذ دس ٔعو خطٕه ػًم ْش دٔ لِٕ يؾبْذِ ًَٕد‪ .‬دس َتیزّ گفتّ يیتٕاَیى كّ‪:‬‬

‫يٕيُت ‪ M‬یک كپم حبثت ثٕدِ ٔ يمذاس آٌ يغبٔی ثّ صبفم مشة يمذاس لِٕ ‪ F‬دس‬
‫فبفهّ ػًٕدی ثیٍ خطٕه ػًم ْش دٔ لِٕ )‪ (Fd‬يیجبؽذ‪ .‬رٓت يٕيُت فمو ثب يؾبْذِ‬
‫ًَٕدٌ عًت لِٕ ْب يؾخـ يیگشدد‪.‬‬

‫‪Fig. 3.9‬‬
‫‪ .3.8‬کپم ْای يؼادل ‪EQUIVALENT COUPLES‬‬
‫عّ كپم سا كّ دسؽكم ‪َ 3.10‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ ٔ ثّ ؽكم يغهغم ثبالی یک ‪ Box‬يغتطیهی ػًم ًَٕدِ دس َظش يیگیشیى‪.‬‬
‫لغًیكّ لجال گفتیى‪ ،‬یگبَّ صشكتی سا كّ كپم ثّ رغى (رغى عخت) يیذْذ‪ ،‬صشكت دٔساَی )‪ (Rotation‬يیجبؽذ ٔ ْش یک اص‬
‫كپم ْبی َؾبٌ دادِ ؽذِ دس ؽكم ثبػج چشخبَذٌ ‪ Box‬ثّ عًت خالف صشكت ػمشثّ عبػت )‪(Counter Clockwise‬‬
‫يیگشدد‪ .‬چٌٕ ْش کپم داسای ػیٍ يٕيُت يیجبؽذ (ثّ ػیٍ رٓت ٔ ثّ ػیٍ يمذاس ‪ )M = 120 lb*in‬پظ َظش ثّ ؽكم دسْش‬
‫عّ صبنت ْش عّ كپم ػیٍ تبحیش سا ثبالی رغى داسَذ‪.‬‬

‫‪Fig. 3.10‬‬

‫‪51‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫ثُبثش ایٍ گفتّ يیتٕاَیى كّ دٔ عیغتى اص لِٕ ْب يؼبدل اَذ (داسای ػیٍ تبحیش ثبالی رغى عخت اَذ) دس فٕستیكّ ثتٕاَیى یكی اص‬
‫آَٓب سا ثّ دیگشػ ثب اعتفبدِ اصیک یب چُذیٍ ػًهكشدْبی ریم تجذیم ًَبئیى‪:‬‬

‫ثب تؼٕیل ًَٕدٌ دٔ لِٕ ثّ لِٕ يضقهّ‬ ‫‪.1‬‬


‫ثب تزضیّ ًَٕدٌ یک لِٕ ثّ يشكجّ ْبی آٌ‬ ‫‪.2‬‬
‫ثب صزف ًَٕدٌ )‪ (Canceling‬دٔ لِٕ يغبٔی ٔ يخبنف انزٓت ثّ ػیٍ رسِ‬ ‫‪.3‬‬
‫ثب ػالِٔ ًَٕدٌ دٔ لِٕ يغبٔی ٔ يخبنف انزٓت ثّ ػیٍ رسِ‬ ‫‪.4‬‬
‫ثب اَتمبل دادٌ یک لِٕ دس ايتذاد خو ػًم آٌ‬ ‫‪.5‬‬

‫ْش یک اص ػًم كشد ْبی فٕق ثّ اعبط لبٌَٕ يتٕاصی االمالع ٔ لبٌَٕ لبثهیت اَتمبل ثّ آعبَی تطجیك ؽذِ يیتٕاَذ‪ .‬صبال حجٕت‬
‫يیًُبئیى كّ دٔ كپم كّ داسای ػیٍ تبحیش (ػیٍ يمذاس ٔ ػیٍ عًت ػًم) اَذ‪ ،‬ثب ْى يؼبدل اَذ‪ .‬كپم ْبی سا كّ دس ؽكم ‪3.11‬‬
‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ دس َظش يیگیشیى كّ ْش كذاو ثبانتشتیت ؽبيم لِٕ ْبی ‪ –F1 ٔ F1‬ثّ يمذاس‪ F‬ثٕدِ ٔ ثّ فبفهّ ‪ d1‬اص ًْذیگش‬
‫لشاس داسَذ‪ .‬ؽكم ‪.3.11a‬‬

‫ٔ ًْچُبٌ لِٕ ْبی ‪ -F2 ٔ F2‬ثّ يمذاس ‪ F2‬ثٕدِ ٔ ثّ فبفهّ ‪ d2‬اص ًْذیگش لشاس داسَذ‪ .‬ؽكم ‪3.11d‬‬
‫ْش دٔ كپم داسای عًت ػًم خالف عًت صشكت ػمشثّ عبػت )‪ (Counter Clockwise‬اَذ ٔ ثخبهش حجٕت يٕمٕع‬
‫‪-F1d1 = F1d1‬‬ ‫فشك يیًُبئیى كّ ْشدٔ داسای يٕيُت ْبی يغبٔی اَذ‪ .‬یؼُی‪:‬‬

‫‪Fig. 3.11‬‬

‫رٓت حجٕت ًَٕدٌ اَیكّ آَٓب يؼبدل اَذ‪َ ،‬ؾبٌ يیذْیى كّ كپم ‪ –F1 ٔ F1‬ثب اعتفبدِ اص ػًهكشد ْبی فٕق ثّ كپم ‪ –F2 ٔ F2‬تجذیم‬
‫ؽذِ يیتٕاَُذ‪.‬‬
‫َمبه تمبهغ خطٕه ػًم دٔ كپم سا ثّ ‪َ A,B,C,D,‬ؾبٌ يیذْیى‪َ .‬خغت لِٕ ْبی ‪ -F1 ٔ F1‬سا ثبانتشتیت ثّ َمبه ‪ B ٔ A‬اَتمبل‬
‫يیذْیى‪ .‬لغًیكّ دسؽكم ‪َ 3.11b‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ .‬لِٕ ‪ F1‬ثّ دٔ يشكجّ )‪ (Q ٔ P‬ثبانتشتیت دس ايتذاد خو ‪AC ٔ AB‬‬
‫تزضیّ يیگشدد‪(.‬ؽكم ‪ )3.11c‬ثّ ًْیٍ لغى لِٕ ‪ -F1‬ثّ دٔ يشكجّ (‪ -P‬دس ايتذاد خو ‪ -Q ٔ AB‬دس ايتذاد خو ‪ )BD‬تزضیّ‬
‫يیگشدد‪ .‬لِٕ ْبی ‪ -P ٔ P‬داسای ػیٍ يمذاس ٔ ػیٍ خو ػًم اَذ ايب يخبنف انزٓت ثٕدِ ثُبء يیتٕاَُذ صزف )‪ (Cancel‬گشدَذ‪،‬‬
‫كّ دس َتیزّ كپم ‪ –F1 ٔ F1‬ثّ كپم ‪ -Q ٔ Q‬كبْؼ ٔ تجذیم يیگشدد‪.‬‬
‫صبال َؾبٌ يیذْیى كّ لِٕ ْبی ‪ -Q ٔ Q‬ثبانتشتیت يغبٔی ثّ ‪ –F2 ٔ F2‬اَذ‪ .‬يٕيُت كّ تٕعو كپم ‪ -Q ٔ Q‬تٕنیذ يیگشدد‪،‬‬
‫يیتٕاَذ اص يضبعجّ ًَٕدٌ يٕيُت ‪ F1‬ثذٔس ‪ B‬صبفم گشدد‪ .‬ايب َظش ثّ لنیّ ‪ Varignon‬يٕيُت ‪ F1‬يغبٔی ثّ يزًٕع‬
‫يٕيُت ْبی يشكجّ ْبیؼ )‪ (Q ٔ P‬اعت‪ .‬چٌٕ يٕيُت ‪ P‬ثذٔس ‪ B‬ففش اعت‪،‬‬
‫پظ يٕيُت كپم ‪ -Q ٔ Q‬ثبیذ يغبٔی ثّ يٕيُت كپم ‪ –F1 ٔ F1‬ثبؽذ‪.‬‬
‫ثب دسَظش گشفتٍ يؼبدنّ ‪ F1d1 = F2d2‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪:‬‬
‫‪Qd2 = F1d1 = F2d2 and Q = F2‬‬

‫پظ لِٕ ْبی ‪ -Q ٔ Q‬ثبانتشتیت يغبٔی ثّ لِٕ ْبی ‪ –F2 ٔ F2‬اَذ ٔ كپم ْبی ؽكم ‪ 3.11a‬يؼبدل ثّ كپم ْبی ؽكم ‪3.11d‬‬
‫يیجبؽُذ‪ .‬ایٍ يٕمٕع دس يیخبَیک ارغبو عخت ثغیبسمشٔسی ثٕدِ ٔ َؾبٌ يیذْذ كّ ْشگبِ یک كپم ثبالی یک رغى عخت‬
‫ػًم يیًُبیذ‪ ،‬يٓى َیغت كّ دٔ لِٕ كپم دسكزب ػًم يیًُبیذ ٔ داسای چّ يمذاس ٔ عًت اَذ‪ .‬یگبَّ چیض يٓى ٔ لبثم صغبة‪،‬‬
‫يٕيُت كپم (يمذاس ٔ عًت ػًم آٌ) يیجبؽذ‪ .‬كپم ْبی كّ داسای ػیٍ يٕيُت اَذ‪ ،‬داسای ػیٍ تبحیش ثبالی رغى عخت يیجبؽُذ‪.‬‬

‫‪52‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫‪ .3.9‬جًغ کپم ْا ‪ADDITION OF COUPLES‬‬


‫دٔ عطش يتمبهغ ‪ P2 ٔ P1‬داسای دٔ كپم )‪ (F2,-F2) ٔ (F1,-F1‬سا كّ ثبانتشتیت‬
‫دس عطٕس ‪ P2 ٔ P1‬يطبثك ؽكم ریم ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬دسَظش يیگیشیى‪ .‬کپم دس‬
‫عطش ‪ P1‬يتؾکم اص دٔ لِٕ ‪ –F1 ٔ F1‬کّ ػًٕداً ثبالی خو يتمبهغ دٔ عطش ‪P1‬‬
‫ٔ ‪ P2‬ػًم ًَٕدِ یؼُی خو ‪( AB‬ؽکم ‪ْ ٔ )3.12a‬ى چُبٌ یک کپم دس عطش‬
‫‪ P2‬کّ يتؾکم اص دٔ لِٕ ‪ –F2 ٔ F2‬کّ ػًٕداً ثبالی خو يتمبهغ دٔ عطش ‪ٔ P1‬‬
‫‪ P2‬ػًٕداً ثب خو ‪ AB‬ػًم ًَٕدِ اعت‪ .‬چٌٕ لِٕ ْبی ‪ F2 ٔ F1‬ثّ یک يضقهّ‬
‫‪ ٔ R‬لِٕ ْبی ‪ –F2 ٔ –F1‬ثّ يضقهّ ‪ –R‬تؼٕیل گشدد‪ r .‬فبفهّ ثیٍ َمبه ‪A‬‬
‫ٔ ‪ B‬يیجبؽذ پظ یک كپم رذیذ سا كّ ؽبيم ٔكتٕسْبی ‪ -R ٔ R‬اَذ‪ ،‬ثذعت‬
‫يیآٔسیى‪ .‬ؽكم ‪3.12b‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪Fig. 3.12‬‬
‫ثُب ثشایٍ يٕيُت )‪ (M‬كّ ػجبست اص يزًٕع انزجشی يٕيُت ْبی ‪ M2 ٔ M1‬دٔ لِٕ أنی اعت‪ ،‬دسیبفت يیگشدد‪ .‬كّ دس َتیزّ‬
‫گفتّ يیتٕاَیى كّ دٔ كپم يیتٕاَذ ثّ یک كپم یگبَّ كّ داسای يٕيُت يغبٔی ثّ يزًٕع انزجشی يٕيُت ْبی ْش دٔ كپم ثبؽذ‪،‬‬
‫تؼٕیل گشدد‪ .‬ثبیذ دسَظش داؽت كّ اگش دٔ كپم داسای عًت ْبی يخبنف ثبؽُذ‪ ،‬يٕيُت ْبی آَٓب َیض داسای ػاليّ ْبی‬
‫يخبنف اَذ‪.‬‬

‫‪ .3.12‬تجسیّ یک قِٕ يؼهٕو تّ یک قِٕ در یک َقطّ يؼهٕو ٔ یک کپم ‪RESOLUTION OF A GIVEN‬‬


‫‪FORCE INTO A FORCE AT (O) AND A COUPLE‬‬
‫ْش لِٕ ‪ F‬كّ ثبالی یک رغى عخت ػًم يیًُبیذ‪ ،‬يیتٕاَذ ثّ ْش َمطّ يؼهٕو )‪ (A‬اَتمبل یبثذ‪ ،‬دسفٕستیكّ یک كپم )‪(M‬‬
‫امبفّ گشدد ٔ يٕيُت ایٍ كپم يغبٔی ثّ يٕيُت لِٕ ‪ F‬اص يٕلؼیت افهی اػ ثذٔس ‪( A‬يٕيُت كّ لِٕ ‪ F‬آَشا لجم اص اَتمبنؼ‬
‫ثّ َمطّ دیگش‪ ،‬ثذٔسَمطّ ‪ A‬ثّ رغى ٔاسد يیًُٕد) ثبؽذ‪.‬‬
‫يٕلؼیت كپم ‪ M‬دنخٕا ثٕدِ يیتٕاَذ‪ ،‬ايب يٕلؼیت لِٕ رذیذ ًْبٌ َمطّ ‪ A‬اعت ٔ اگش لشاس اعت كّ لِٕ ‪ F‬اص ایٍ يٕلؼیت )‪(A‬‬
‫َیض تغیش دادِ ؽٕد‪ ،‬ثبیذ یک كپم رذیذ َیض تؼشیف ٔ تؼیٍ گشدد‪.‬‬

‫‪Fig. 3.13‬‬

‫‪53‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫تغیش ٔ تجذیهی فٕق يیتٕاَذ ثشػكظ َیض فٕست گیشد‪ ،‬یؼُی یک كپم ‪ ٔ M‬یک لِٕ ‪ F‬كّ دس َمطّ ‪ A‬ػًم يیًُبیذ‪ْ ،‬ش دٔ‬
‫يیتٕاَذ ثّ یک لِٕ يضقهّ تؼٕیل گشدَذ‪ .‬ایٍ ػًم ثب اَتمبل دادٌ لِٕ ‪ F‬ثّ اَذاصِ كّ يٕيُت آٌ ثذٔس ‪ A‬يغبٔی ثّ يٕيُت‬
‫كپم ‪ M‬كّ ثبیذ صزف ؽٕد‪ ،‬گشدد‪ .‬يمذاس ٔ رٓت لِٕ ‪ F‬ثذٌٔ تغیش اعت ايب خو ػًم رذیذ آٌ ثّ فبفهّ ‪ d = M/F‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫يثال (‪ :)4‬يشکجّ ْبی کپم ٔاصذ سا کّ يؼبدل دٔ کپم کّ دس ؽکم ریم‬


‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬دسیبفت ًَبییذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬ثشای صم عٕال دٔ لِٕ يغبٔی ٔ يخبنف انزٓت ‪20 lb‬‬


‫سا دس َمطّ ‪ A‬امبفّ يیکُیى‪.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬


‫(‬ ‫()‬ ‫)‬
‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪54‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫يثال )‪ :(5‬كپم ٔ لِٕ َؾبٌ دادِ ؽذِ سا ثّ یک لِٕ يؼبدل آَٓب كّ سٔی يیهّ ػًم‬
‫ًَبیذ‪ ،‬تجذیم ًَبئیذ‪ًْ .‬چُبٌ فبفهّ ثیٍ ایٍ لِٕ يؼبدل ٔ اكغم (َمطّ ‪ )O‬سا دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪َ :‬خغت لِٕ ٔ كپم دادِ ؽذِ سا ثّ یک عیغتى ‪Force-Couple‬‬


‫دس َمطّ ‪ O‬تجذیم يیًُبئیى‪ .‬لِٕ ‪ 400 lb‬سا ثّ َمطّ ‪ O‬اَتمبل دادِ‬
‫ٔ دس ػیٍ ٔلت یک كپم سا كّ داسای يٕيُت يغبٔی ثّ يٕيُت‬
‫لِٕ َظش ثّ يٕلؼیت افهی اػ ثذٔس‪ O‬اعت‪ ،‬امبفّ يیًُبئیى‪.‬‬
‫یؼُی‪:‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫ایٍ كپم ثب كپم ‪ +24N*m‬كّ تٕعو لِٕ ‪ 200N‬تؾكیم يیگشدد‪ ،‬رًغ‬


‫يیؾٕد صبال لِٕ ‪ 400N‬سا ثطشف ساعت ثفبفهّ ‪ d‬اَتمبل يیذْیى تب‬
‫يٕيُت آٌ ثذٔس ‪َ O‬یض ‪ +84N*m‬گشدد‪ ٔ ،‬فبفهّ ‪ d‬هٕس ریم‬
‫يضبعجّ يیگشدد‪.‬‬
‫(‬ ‫) ()‬

‫لِٕ يؼبدل یگبَّ یب يضقهّ ثّ َمطّ ‪ C‬ربئیكّ خو ػًم ایٍ لِٕ يیهّ سا‬
‫لطغ يیًُبیذ‪ٔ ،‬فم يیؾٕد‪:‬‬
‫) (‬

‫طریقّ دیگر حم ضٕال‪:‬‬

‫چٌٕ تبحیش یک كپم ثب تغیش دادٌ يٕلؼیت آٌ‪ ،‬تغیش ًَی ًَبیذ‪ ،‬ثُبء كپم‬
‫‪ 24 N*m‬سا ثّ َمطّ ‪ B‬اَتمبل دادِ يیتٕاَیى‪ ،‬كّ دس َتیزّ یک عیغتى‬
‫‪ Couple-force‬سا دس َمطّ ‪ B‬ثذعت يیآسیى‪ .‬صبال لِٕ ‪ 400N‬سا‬
‫ثطشف ساعت اَتمبل دادِ تب يٕيُت آٌ ثّ دٔس ‪ B‬ثّ اَذاصِ ‪24N*m‬‬
‫گشدد ٔ ایٍ فبفهّ )‪ (d‬هٕسریم يضبعجّ يیگشدد‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫دٔ ثبسِ َمطّ تمبهغ يیهّ ٔ خو ػًم لِٕ ثٕرٕد يیآیذ‪ ،‬كّ‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪55‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل سوم‬

PROBLEMS:
3.8. Two parallel 60-N forces are applied to a lever
as shown. Determine the moment of the couple
formed by the two forces (a) by resolving each
force into horizontal and vertical components
and adding the moments of the two resulting
couples, (b) by using the perpendicular distance
between the two forces, (c) by summing the
moments of the two forces about point A.

3.9. A plate in the shape of a parallelogram is acted


upon by two couples. Determine (a) the moment
of the couple formed by the two 21-lb forces,
(b) the perpendicular distance between the 12-lb
forces if the resultant of the two couples is zero,
(c) the value of α if the resultant couple is 72 lb-
in. clockwise and d is 42 in.
Fig: P3.8

Fig: P3.9

3.10. A couple M of magnitude 18 N·m is applied to the handle of a screwdriver to tighten a


screw into a block of wood. Determine the magnitudes of the two smallest horizontal
forces that are equivalent to M if they are applied (a) at corners A and D, (b) at corners B
and C, (c) anywhere on the block.

Fig: P3.12

56 ,
)‫ستاتیک (فصل سوم‬

3.11. The shafts of an angle drive are acted upon by the two couples shown. Replace the two
couples with a single equivalent couple, specifying its magnitude and the direction of its
axis.

Fig: P3.11

3.12. If P = 0, replace the two remaining couples


with a single equivalent couple, specifying
its magnitude and the direction of its axis.

3.13. If P = 0, replace the two remaining couples


with a single equivalent couple, specifying
its magnitude and the direction of its axis.

3.14. If P = 20 lb, replace the three couples with


a single equivalent couple, specifying its
magnitude and the direction of its axis.

3.15. If P = 20 N, replace the three couples with


a single equivalent couple, specifying its
magnitude and the direction of its axis.

Fig: P3.12 and P3.14

Fig: P3.13 and P3.15

57 ,
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫‪ .3.11‬ضیطتى يؼادل قِٕ ْای ًْططح ‪EQUIVALENT SYSTEM OF COPLANAR FORCE‬‬


‫دٔ عیغتى لِٕ ْبی ًْغطغ دسفٕست يؼبدل یكذیگش اَذ كّ آَٓب ثتٕاَُذ ثّ ػیٍ عیغتى ‪ Couple-force‬دس یک َمطّ يخالً ‪A‬‬
‫تؼٕیل گشدَذ‪ .‬یب ػجبسِ دیگش دٔ عیغتى لِٕ ْبی ًْغطش دس فٕست يؼبدل یک دیگش اَذ كّ يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ x‬آَٓب ثب ْى‬
‫يغبٔی ٔ يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ y‬آَٓب ثب ْى يغبٔی ٔ يزًٕع يٕيُت ْبی آَٓب ثذٔس یک َمطّ يؾخـ يخالً ‪ A‬ثب ْى يغبٔی‬
‫ثبؽُذ‪ .‬ثّ ایٍ يؼُی كّ ایٍ دٔ عیغتى ثّ رغى ػیٍ صشكت اَتمبنی ثّ رٓت ‪ ،x‬ػیٍ صشكت اَتمبنی ثّ رٓت ‪ ٔ y‬ػیٍ صشكت‬
‫دٔساَی ثذٔسیک َمطّ داؽتّ ثبؽُذ‪ .‬يیتٕاٌ ایٍ ثیبٌ سا ثّ دٔس یک َمطّ یب چُذیٍ َمطّ اسائّ كشد‪.‬‬

‫يثال (‪ :)6‬یک ثیى كّ هٕل آٌ ‪ 4.84‬يتشاعت‪ ،‬تضت ػًم لِٕ ْبی َؾبٌ دادِ ؽذِ‪ ،‬لشاس گشفتّ اعت‪ .‬عیغتى لِٕ ْبی دادِ ؽذِ‬
‫سا كبْؼ دْیذ ثّ‪:‬‬

‫انف‪ :‬یک عیغتى يؼبدل لِٕ ٔ كپم دس َمطّ ‪.A‬‬


‫ب‪ :‬یک عیغتى يؼبدل لِٕ ٔ كپم دسَمطّ ‪.B‬‬
‫ج‪ :‬یک لِٕ یگبَّ یب يضقهّ‪.‬‬
‫یاد داشت‪ :‬چٌٕ ػكظ انؼًم ْب دس اتكبْب دسایٍ عیغتى دادِ‬
‫َؾذِ اَذ‪ ،‬عیغتى يتزكشِ ثیى سا دس تؼبدل لشاس َخٕاْذ داد‪.‬‬
‫(ػكظ انؼًم ْب دس صبنت تؼبدل ایٍ ثیى دسَظش گشفتّ‬
‫يیؾَٕذ)‪.‬‬

‫‪150‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪250‬‬ ‫حم‪:‬‬

‫انف‪ :‬عیغتى لِٕ ٔ كپم دس ‪ :A‬رٓت ْبی يخجت ثشای عیغتى لِٕ‬
‫ٔ كپم لغًیكّ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت يیجبؽذ‪ .‬ثب رًغ ًَٕدٌ يشكجّ‬
‫ْبی لِٕ ْبی دادِ ؽذِ ٔ يضبعجّ ًَٕدٌ يٕيُت لِٕ ْبی دادِ ؽذِ‬
‫ثذٔس ‪ ،A‬داسیى‪.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬


‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫ػاليّ يُفی ثذعت آيذِ َؾبٌ يیذْذ كّ لِٕ ‪ 600N‬ثّ هشف پبئیٍ ػًم يیًُبیذ ٔ كپم ‪ Clockwise‬اعت ‪ .‬ثُبء عیغتى لِٕ كپم‬
‫دس َمطّ ‪ A‬ػجبستغت اص‪:‬‬

‫ب‪ :‬يب ثبیذ یک عیغتى لِٕ ٔ كپم سا دس ‪ B‬يؼبدل ثّ عیتى لِٕ ٔ كپم ‪ A‬كّ دس رضء انف ثذعت آيذ‪ ،‬دس یبفت ًَبئیى‪ .‬ثّ لِٕ‬
‫‪ 600N‬يیتٕاَذ ثّ ‪ B‬اَتمبل ًَبیذ‪ ،‬دس فٕستیكّ یک كپم سا َیض امبفّ ًَبئیى كّ يمذاس يٕيُت آٌ يغبٔی ثّ يٕيُت لِٕ اص‬
‫يٕلؼیت أنی اػ ثذٔس ‪ B‬ثب ؽذ‪ ،‬یؼُی‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬

‫‪58‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫كپم ‪ 1880N *m‬كّ ‪ Clockwise‬ػًم يیًُبیذ يیتٕاَذ ثّ ‪ B‬ثذٌٔ كذاو تبحیش ثبالی ثیى‪ ،‬اَتمبل یبثذصبال ثب امبفّ ًَٕدٌ دٔ‬
‫كپم دس ‪ B‬يب یک كپم سا ثذعت يیآٔسیى كّ يٕيُت آٌ ػجبستغت اص‪:‬‬

‫پظ عیغتى يؼبدل لِٕ ٔ كپم دس ‪ B‬ػجبستغت اص‪:‬‬

‫ج‪ :‬لِٕ یگبَّ یب يضقهّ‪ :‬ثب اعتفبدِ اص َتیزّ رضء انف لِٕ ‪ 600 N‬سا ثطشف ساعت ثّ فبفهّ ‪ x‬اَتمبل دادِ‪ ،‬هٕسیكّ يٕيُت‬
‫آٌ ثذٔس )‪ 1880 N*m (A‬گشدد‪ ،‬ثُبء يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ‪:‬‬
‫)‪- (600 N‬‬
‫) (‬

‫يثال (‪ :)7‬چٓبسكؾتی ثخبهش كُبس آٔسدٌ یک تضت‬


‫انجضشی اعتفبدِ يیؾَٕذ‪ْ ،‬شكذاو لِٕ ‪ 5000 lb‬سا ثّ‬
‫رٓت ْبی كّ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ٔ ،‬اسد يیًُبیُذ‪.‬‬
‫دسیبثیذ‪:‬‬

‫انف‪ :‬عیغتى لِٕ ٔ كپم سا دس‪،O‬‬


‫ب‪َ :‬مطّ ایشا دس کُبس کؾتی دسیبثیذ کّ یک کؾتی‬
‫ثضسگتش ٔ لٕی دس آٌ َمطّ لِٕ يؼبدل ایٍ چٓبس‬
‫کؾتی کٕچک سا ثبالی ایٍ تضت انجضشی رٓت‬
‫اَتمبل آٌ ٔاسد ًَبیذ‪.‬‬

‫حم‪:‬‬
‫انف‪ :‬عیغتى لِٕ ٔ كپم دس‪ْ :O‬شیک اص لِٕ ْبی‬
‫دادِ ؽذِ ثّ يشكجّ ْبی ؽبٌ لغًیكّ دس دیبگشاو‬
‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬تزضیّ يیگشدَذ‪ٔ( .‬اصذ ‪kips‬‬
‫اعتفبدِ يیؾٕد)‪.‬‬

‫‪Σ‬‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫‪Σ‬‬

‫‪Σ‬‬

‫‪Σ‬‬

‫‪59‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل سوم)‬

‫يشكجّ ْبی لِٕ رًغ يیگشدَذ تب یک عیغتى لِٕ ٔ كپم يؼبدل ثّ عیغتى أنی ثذعت يیآیذ‪.‬‬

‫‪Σ‬‬

‫ب‪ :‬كؾتی یگبَّ‪ :‬لِٕ ایكّ تٕعو یک كؾتی ٔاسد يیگشدد ثبیذ يؼبدل ثّ عیغتى لِٕ – كپم كّ دسرضء ‪ a‬ثذعت آيذ‪ ،‬ثبؽذ‪ .‬ثُبء‬
‫ثبیذ يمذاس آٌ ‪ 13.33 kips‬ثبؽذ‪ .‬چٌٕ ایٍ لِٕ دسكُبس كؾتی دسیک َمطّ يخال ‪ A‬ػًم يیًُبیذ‪ ،‬آَشا ثّ يشكجّ ْبیؼ دس ‪A‬‬
‫تزضیّ يیًُبئیى‪ .‬فبفهّ ‪ x‬سا ثب داؽتٍ يٕيُت يزًٕػی ثذٔس ‪ O‬كّ يمذاس آٌ ‪ -1035 kip-ft‬ثذعت يیآٔسیى كّ‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬ ‫) (‬

‫‪PROBLEMS:‬‬
‫‪3.16. A 4-m-long beam is subjected to a variety of loadings. (a) Replace each loading with an‬‬
‫‪equivalent force-couple system at end A of the beam. (b) Which of the loadings are‬‬
‫?‪equivalent‬‬

‫‪Fig: P3.16‬‬

‫‪60‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫فصم چٓارو‬
‫‪CHAPTER 4‬‬
‫تؼادل اجطاو ضخت ‪EQUILIBRIUM OF RIGID BODIES‬‬
‫‪ .4.1‬يؼرفی ‪INTRODUCTION‬‬
‫یک رغى عخت ٔلتی دس تؼبدل اعت كّ لِٕ ْبی خبسرییكّ ثبالی آٌ ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬یک عیغتى لِٕ ْبی يؼبدل ثّ ففش سا‬
‫تؾكیم دُْذ‪ ،‬یؼُی یک عیغتى سا كّ لِٕ يضقهّ ٔ كپم يضقهّ آٌ ففش ثبؽذ‪ .‬ثُبء ؽشایو يٓى تؼبدل یک رغى عخت ثّ هٕس‬
‫سیبمیكی ثب فٕسيٕل ْبی ریم اسائّ يیگشدد‪.‬‬

‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫)‪(4.1‬‬

‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫)‪(4.2‬‬

‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫)‪(4.3‬‬


‫يؼبدالت فٕق َؾبٌ يیذُْذ كّ لِٕ ْبی خبسری كّ ثبالی رغى عخت ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬ثّ رغى صشكت اَتمبنی ًَیذُْذ ٔ ًْچُبٌ‬
‫رغى سا ثذٔس كذاو َمطّ ًَیچشخبَُذ‪ .‬یؼُی ػًم ْش یک اص لِٕ ْبی خبسری تٕعو لِٕ دیگشی خُخی يیگشدد ٔ دسایٍ صبنت‬
‫لِٕ ْبی خبسری ثُبو لِٕ ْبی دس صبنت يٕاصَّ یب ‪ Balanced‬یبد يیگشدَذ‪.‬‬

‫‪ .4.2‬دیاگراو جطى آزاد ‪FREE BODY DIAGRAM‬‬


‫دس صم یک يغئهّ يشثٕه ثّ تؼبدل یک رغى عخت مشٔست اعت تب تًبو لِٕ ْبئیكّ ثبالی رغى ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬دسَظش گشفتّ‬
‫ؽَٕذ ٔ ْشلِٕ ایكّ يغتمیًآ ثبالی رغى ػًم ًَُٕدِ اعت‪ ،‬ثبیذ اص يئغهّ خبسد گشدَذ‪ .‬صزف ًَٕدٌ یک لِٕ یب امبفّ ًَٕدٌ‬
‫یک لِٕ امبفی ثبػج ثشْى صدٌ صبنت تؼبدل رغى يیگشدد‪ .‬ثُبثشایٍ‪ ،‬يشصهّ أل صم عٕال ثبیذ تشعیى دیبگشاو آصاد رغى‬
‫)‪ (Free Body Diagram‬يٕسد َظشثبؽذ‪َ .‬ظش ثّ اًْیتی كّ دیبگشاو آصاد رغى دسصم يغبئم تؼبدل داسد يیخٕاْیى يشاصم‬
‫يختهف سا كّ دس تشعیى آٌ ثبیذ ارشا گشدد‪ ،‬ثطٕسخالفّ تؾشیش ًَبئیى‪.‬‬

‫يشاصم تشعیى دیبگشاو آصاد رغى ‪:‬‬

‫َخغت‪ ،‬یک تقًیى ٔامش دس اَتخبة رغى آصاد گشفتّ يیؾٕد یؼُی ثبیذ يؾخـ ًَبئیى كّ آیب تًبو رغى دس دیبگشاو‬ ‫‪.1‬‬
‫يطشس ثضج ٔ مشٔسی اعت یب لغًت اص آٌ؟‬
‫ثؼذ اص اَتخبة دسعت‪ ،‬ایٍ رغى اص صيیٍ ٔ ارغبو دیگشیكّ دس تًبط ثب آٌ اعت‪ ،‬رذا يیگشدد‪ .‬ؽكم رغًیكّ رذا‬ ‫‪.2‬‬
‫ؽذِ اعت‪ ،‬دٔثبسِ عكیچ یب تشعیى يیگشدد‪.‬‬
‫ثؼذآ تًبو لِٕ ْبی خبسری ػًم كُُذِ ثبالی آٌ َؾبٌ دادِ يیؾَٕذ‪ .‬ایٍ لِٕ ْبی ػًم یب تبحیش ٔاسدِ صيیٍ ٔ ارغبو‬ ‫‪.3‬‬
‫رذاؽذِ دیگش سا َؾبٌ يیذُْذ‪ ،‬ایٍ لِٕ ْب ثبیذ دسَمبهیكّ رغى آصاد ثّ صيیٍ اتكب دادِ ؽذِ ثٕد ٔ ثب ارغبو دیگش‬
‫دستًبط ثٕد‪َ ،‬ؾبٌ دادِ ؽَٕذ‪ٔ .‬صٌ رغى آصاد َیض ثبیذ ؽبيم لِٕ ْبی خبسری گشدد‪ ،‬چٌٕ تبحیش ربرثّ یب كؾؼ‬
‫صيیٍ ثبالی رسات يختهفیكّ رغى سا تؾكیم دادِ اعت‪ ،‬يیجبؽذ‪ٔ .‬صٌ ثبیذ دس يشكض حمم رغى ػًم ًَبیذ‪ .‬اگشرغى‬
‫آصاد اص چُذیٍ ثخؼ تؾكیم ؽذِ ثبؽذ‪ ،‬لِٕ ْبئیكّ اص هشف ْشثخؼ ثبالی یكذیگش ٔاسد يیگشدَذ‪َ ،‬جبیذ دسرًهّ لِٕ‬
‫ْبی خبسری ؽبيم گشدَذ‪ .‬ایٍ لِٕ ْب تب صيبَیكّ رغى آصاد ثّ فٕست كم يطشس اعت‪ ،‬لِٕ ْبی داخهی اَذ ٔ ْش‬
‫گبِ ارضآ ایٍ رغى اص ْى رذا يیگشدَذ‪ ،‬تبحیش یک رضء ثبالی رضء دیگش یک لِٕ خبسری ثٕدِ كّ دس دیبگشاو ْبی‬
‫آصاد رذا گبَّ ْش رضء دس َظش گشفتّ يیؾَٕذ‪.‬‬
‫يمذاس ٔ رٓت لِٕ ْبی خبسری يؼهٕو ثبیذ ثقٕست ٔامش دس دیبگشاو آصاد رغى َؾبٌ دادِ ؽَٕذ‪ .‬دس َؾبٌ دادٌ‬ ‫‪.4‬‬
‫عًت لِٕ ایكّ ثبالی رغى آصاد ػًم يیًُبیذ‪ ،‬دلت ثبیذ فٕست گیشد‪ ،‬یؼُی ثؼٕك آٌ َجبیذ عًت آٌ لِٕ ایشا كّ‬
‫تٕعو رغى آصاد ثبالی رغى كّ رذا ؽذِ اعت‪ٔ ،‬اسد يیگشدد‪َ ،‬ؾبٌ داد‪.‬‬
‫ٔ دس ‪ Free Body Diagram‬ثبیذ تًبو اثؼبد ‪ Dimentions‬رکش گشدد ثشای دسیبفت يٕيُت ْب‪.‬‬ ‫‪.5‬‬

‫‪61‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫‪ .4.3‬ػکص انؼًم ْا در اتکاْا ٔ اتصانیّ ْا ترای ضترکچرْای دٔتؼذی‬


‫‪REACTIONS AT SUPPORTS AND CONNECTIONS FOR A TWO-‬‬
‫‪DIMENSIONAL STRUCTURE‬‬
‫لِٕ ْبی خبسری يؼهٕو ػًٕيآ ؽبيم ٔصٌ رغى آصاد ٔ لِٕ ْبی كّ ثّ یک‬
‫ْذف يؾخـ ػًم يیًُبیُذ‪ ،‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫لِٕ ْبی خبسری َب يؼهٕو (يزٕٓل) يؼًٕال ؽبيم ػكظ انؼًم ْبی اَذ كّ‬
‫گبْی ثُبو لِٕ ْبی اتكبِ دُْذِ یبد يیگشدد‪ ٔ ،‬تٕعو آٌ صيیٍ ٔ ارغبو دیگش‬
‫صشكت رغى آصاد سا يبَغ يیگشدد تب رغى دس ػیٍ يٕلؼیت ثبلی ثًبَذ‪ .‬ػكظ‬
‫انؼًم ْب دس َمبهی ػًم يیًُبیُذ كّ رغى آصاد دسآٌ اتكب داسد ٔ یب ثّ یک‬
‫رغى دیگش اتقبل دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬
‫‪Photo 4.3 As the link of the awning‬‬
‫‪window opening mechanism is‬‬ ‫ػكظ انؼًم ْب ثّ عّ گشٔپ َظشثّ اتكب یب اتقبنیّ تمغیى ؽذِ اعت‪:‬‬
‫‪extended, the force it exerts on the‬‬
‫‪slider results in a normal force being‬‬ ‫‪ .1‬ػكص انؼًم ْای يؼادل تّ یک قِٕ تاخظ ػًم يؼهٕو‪ :‬اتكب ْب ٔ‬
‫‪applied to the rod, which causes the‬‬ ‫اتقبالت كّ ثبػج ایٍ َٕع ػكظ انؼًم ْب يیگشدَذ‪ ،‬ؽبيم سٔنش‪،‬‬
‫‪window toopen.‬‬
‫ساكش‪ ،‬عطٕس ثذٌٔ افطكبک‪ ،‬كیجم ٔ اتقبالت كٕتبِ‪ ،‬كبنش ْبی‬
‫دسيیهّ ْبی ثیذٌٔ افطكبک ٔ پٍ ْبی ثیذٌٔ افطكبک دس رشی ْب‬
‫يیجبؽذ‪ْ .‬شیک اص ایٍ اتكب ْب ٔ اتقبالت صشكت سا تُٓب ثّ یک رٓت‬
‫يبَغ يیگشدَذ‪ .‬آَٓب دس ؽكم ‪ 4.1‬یكزب ثب ػكظ انؼًم ْبی كّ تٕعو‬
‫آَٓب تٕنیذ يیگشدد‪َ ،‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪ .‬ػكظ انؼًم ْبی ایٍ گشٔپ‬
‫ؽبيم یک يزٕٓل یؼُی يمذاس خٕد ػكظ انؼًم يیجبؽذ‪ .‬ایٍ يمذاس ثبیذ‬
‫ثّ یک صشف يُبعت َؾبٌ دادِ ؽٕد‪ .‬عًت ػكظ انؼًم يطبثك ؽكم‬
‫‪َ 4.1‬ؾبٌ دادِ يیؾٕد‪ .‬دسصمیمت يیتٕاٌ عًت ػكظ انؼًم ْب سا دلیك‬
‫تؼیٍ ًَٕد ٔ اگش اؽتجبِ دس تؼیٍ عًت ػًم آَٓب يٕرٕد ثبؽذ‪ ،‬دس َتیزّ‬
‫صم عٕال‪ ،‬لیًت آَٓب ثب ػاليّ يُفی صبفم يیگشدد‪ ،‬كّ ایٍ ػاليّ‬
‫‪Photo 4.4 The abutment-mounted‬‬ ‫يُفی َؾبَذُْذِ اؽتجبِ دس تؼیٍ عًت ػكظ انؼًم ثٕدِ ٔ َؾبٌ يیذْذ‬
‫‪rocker bearing shown is used to‬‬
‫‪support the roadway of a bridge.‬‬ ‫كّ عًت ػًم صمیمی ثب ػكظ عًت اعت كّ يب تؼیٍ ًَٕدِ ایى‪.‬‬

‫‪ .2‬ػكص انؼًم ْای يؼادل تّ یک قِٕ دارای جٓت َا يؼهٕو‪ :‬اتكب ْب ٔ‬


‫اتقبالت كّ ثبػج تٕنیذ ایٍ َٕع ػكظ انؼًم ْب يیگشدَذ‪ ،‬ؽبيم پٍ‬
‫ْبی ثیذٌٔ افطكبک كّ كبيال یک خبنیگبِ )‪ (hole‬سا پش ًَٕدِ اعت‪،‬‬
‫ؽبيم )‪ ٔ (Hinges‬ؽبيم عطش دسؽت يیجبؽذ‪ .‬ایٍ اتكب ْب يیتٕاَُذ‬
‫اَتمبل رغى سا ثّ تًبو رٓبت يبَغ گشدَذ ايب ًَیتٕاَُذ رغى سا اص دٔساٌ‬
‫ثذٔس اتقبنیّ يبَغ ؽَٕذ‪ .‬ػكظ انؼًم ْبی ایٍ گشٔپ اتكب ْب ؽبيم دٔ‬
‫يزٕٓل ثٕدِ كّ يؼًٕال ثّ يشكجّ ْبی ‪َ y ٔ x‬ؾبٌ دادِ يیؾَٕذ‪ .‬دس‬
‫فٕست كّ عطش دسؽت ثبؽذ‪ ،‬يشكجّ َبيم ثّ عطش ثبیذ ثّ هشف‬
‫خبسد اص عطش رٓت دادِ ؽٕد‪.‬‬

‫‪ .3‬ػكص انؼًم ْای يؼادل تّ یک قِٕ ٔ یک كپم‪ :‬ایٍ ػكظ انؼًم ْب تٕعو‬
‫اتكب ْبی يضكى كّ ْشَٕع صشكت رغى آصاد سا يبَغ يیگشدد ٔ كبيال آَشا‬
‫اعتٕاس َگًٓیذاسد‪ ،‬ثٕرٕد يیآیذ‪ .‬دسصمیمت اتكب ْبی يضكى ثبػج تٕنیذ لِٕ‬
‫‪Photo 4.5 Shown is the rocker‬‬ ‫ْب دس تًبو عطغ تًبط يیگشدَذ‪ ،‬ایٍ لِٕ ْب یک عیغتى سا تؾكیم يیذُْذ كّ‬
‫‪expansion bearing of a plate girder‬‬
‫‪bridge. The convex surface of the‬‬
‫ثّ یک لِٕ ٔ یک كپم كبْؼ یبفتّ يیتٕاَُذ‪ .‬ػكظ انؼًم ْبی ایٍ گشٔپ‬
‫‪rocker allows the support of thegirder‬‬ ‫ؽبيم عّ يزٕٓل ثٕدِ كّ ػجبست اص دٔ يشكجّ لِٕ ٔ یک يٕيُت كپم اعت‪.‬‬
‫‪to move horizontally.‬‬

‫‪62‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل چهارم‬

.‫ؽكم ریم َؾبَذُْذِ ػًهكشد إَاع يختهف لِٕ ْب دس اتكب ْب ٔ اتقبالت يیجبؽذ‬
Number of
Support or Connection Reaction
Unknowns

Frictionless Force with known


Rollers Rocke
Surface line of action

Short Cable Short link Force with known


line of action

Collar on Frictionless pin in slot Force with known


frictionless rod line of action

Frictionless pin Rough surface Force of unknown


or hinge dircction

Fixed support Force and couple

Fig. 4.1 Reactions at supports and connections.

ِٕ‫ ثهكّ عًت ل‬.‫ ٔلت صیبد سا َجبیذ ثشای يؾخـ ًَٕدٌ آٌ مبیغ ًَٕد‬،‫ْشگبِ عًت ػًم یک لِٕ یب كپم يزٕٓل ٔامش َجبؽذ‬
ٌ‫ دس دیب گشاو آصاد رغى ًْچُب‬.‫یب كپم ثطٕس دنخٕاِ فشك گشدد ٔ ػاليّ رٕاة ثذعت آيذِ دسعت ثٕدٌ آٌ سا َؾبٌ يیذْذ‬
.‫ رضئیبت دیگش يیتٕاَُذ صزف گشدَذ‬.‫ چٌٕ دس يضبعجّ ًَٕدٌ يٕيُت ْبی لِٕ ْب يٕسد اعتفبدِ يیجبؽُذ‬،‫ثبیذ اثؼبد سا َؾبٌ داد‬

63 ,
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫‪ .4.4‬تؼادل اجطاو ضخت در دٔ تؼذ‬


‫‪EQUILIBRIUM OF A RIGID BODY IN TWO DIMENSIONS‬‬
‫دسثخؼ تؼبدل ارغبو عخت دیذیى كّ صبنت تؼبدل ایٍ ارغبو هٕس سیبمیكی ٔ تضهیهی تٕعو عّ يؼبدنّ ریم ثیبٌ يیگشدد‪:‬‬

‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫𝚺‬ ‫)‪(4.4‬‬


‫كّ ‪ A‬ػجبست اص ْش َمطّ اَتخبثی دس عطش عتشكچش یب عبختًبٌ ثٕدِ يیتٕاَذ‪ .‬عّ يؼبدنّ فٕق ثشای صم ثؾتش اص عّ يزٕٓل‬
‫اعتفبدِ ؽذِ ًَیتٕاَُذ‪ .‬دسثخؼ لجهی دیذیى كّ لِٕ ْبی يزٕٓل يؼًٕالً ؽبيم ػكظ انؼًم ْب اَذ‪ ٔ ،‬ایُكّ تؼذاد يزٕٓل ػكظ‬
‫انؼًم يشثٕه ثّ َٕع اتكب یب اتقبنیّ كّ ثبػج تٕنیذ ایٍ ػكظ انؼًم يیگشدد‪ ،‬يیجبؽذ‪ .‬ثب يشارؼّ ثّ ثخؼ لجهی‪ ،‬يیجیُیى كّ‬
‫يؼبدالت فٕق يیتٕاَُذ ثشای تؼیٍ ًَٕدٌ ػكظ انؼًم ْبی دٔ سٔنش ٔ یک كیجم‪ ،‬یک اتكب ثغتّ یب (یک سٔنش ٔ یک پٍ دس‬
‫داخم یک ساد) ٔ ايخبل اص ایُٕع تشكیت ٔ تشتیت اتكبْب‪ ،‬اعتفبدِ ؽَٕذ‪.‬‬

‫ثطٕس يخبل تشط )‪ (Truss‬سا كّ دس ؽكم ‪ 4.2a‬كّ تضت ػًم لِٕ ْبی‬
‫يؾخـ ‪ S,Q,P‬لشاس داسد‪ ،‬دس َظش يیگیشیى‪ .‬تشط تٕعو یک پٍ دس ‪A‬‬
‫ٔ یک سٔنش دس ‪ B‬اعتٕاس ٔ يضكى َگٓذاؽتّ ؽذِ اعت‪ .‬پٍ‪َ ،‬مطّ ‪ A‬سا اص‬
‫صشكت‪ ،‬تٕعو ٔاسد ًَٕدٌ لِٕ ػًٕدی ‪ B‬يبَغ يیگشدد‪ .‬دیب گشاو آصاد‬
‫تشط دس ؽكم ‪َ 2.4b‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ٔ ،‬ؽبيم ػكظ انؼًم ْبی‬
‫‪ًْ ٔ Bٔ Ay,Ax‬چُبٌ لِٕ ْبی تطجیك ؽذِ ‪ٔ ٔ Sٔ Q,P‬صٌ )‪ (w‬تشط‬
‫يیجبؽذ‪ .‬ثب ثیبٌ ًَٕدٌ ایٍ كّ يزًٕع يٕيُت ْبی تًبو لِٕ ْبی َؾبٌ دادِ‬
‫ؽذِ دس ؽكم ‪ 4.2b‬ثذٔس ‪ A‬ففش ثبؽذ‪ ،‬يیُٕیغیى كّ ‪، ΣMA = 0‬‬
‫يیتٕاَذ ثشای دسیبفت يمذاس ‪ B‬صم گشدد‪ ،‬چٌٕ ؽبيم ‪ًَ Ay,Ax‬یگشدد‪.‬‬
‫ثؼذآ ثب ثیبٌ ًَٕدٌ ایُكّ يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ ٔ x‬يزًٕع يشكجّ ْبی ‪ y‬لِٕ‬
‫ْب يغبٔی ثّ ففشاعت‪ ،‬يؼبدالت ‪ ΣFx = 0 ٔ ΣFy = 0‬سا يیتٕاٌ‬
‫ثُٕیغیى‪ ،‬كّ ثشای دسیبفت لیًت ْبی يشكجّ ْبی ‪ Ay ٔ Ax‬اعتفبدِ‬
‫يیؾٕد يؼبدالت امبفی يیتٕاَُذ ثب ثیبٌ ًَٕدٌ يزًٕع يٕيُت ْبی لِٕ‬
‫ْبی خبسری ثذٔس َمبه دیگش غیش اص ‪ A‬يغبٔی ثّ ففش‪ ،‬ثذعت آیُذ‪.‬‬
‫هٕسيخبل‪ ،‬يیتٕاَیى ثُٕیغى كّ ‪ ΣMb = 0‬اگش چّ چُیٍ ثیبٌ ؽبيم‬
‫يؼهٕيبت رذیذ ًَی ؽٕد‪ ،‬چٌٕ لجال دسیبفتیى كّ عیغتى لِٕ ْبی َؾبٌ دادِ‬
‫ؽذِ دس ؽكم ‪ 4.2b‬يؼبدل ثّ ففش اَذ‪ .‬ثُبء ایٍ يؼبدنّ – يؼبدنّ امبفی‬
‫يغتمم َیغت ٔ ًَیتٕاَذ ثشای دسیبفت ٔ تؼیٍ يزٕٓل چٓبسيی اعتفبدِ‬
‫ؽٕد‪ .‬ايب ثشای ايتضبٌ ًَٕدٌ َتیزّ صم عّ يؼبدنّ اعبعی تؼبدل‪ ،‬اعتفبدِ‬
‫ؽذِ يیتٕاَذ‪ .‬اگش چّ عّ يؼبدنّ تؼبدل ًَیتٕاَُذ تٕعو يؼبدالت امبفی‬
‫افضٔد گشدَذ‪ ،‬ايب ْشكذاو آَٓب يیتٕاَُذ تٕعو يؼبدنّ دیگش تؼٕیل ؽَٕذ‪.‬‬
‫‪Fig. 4.2‬‬ ‫ثُبثشایٍ‪ ،‬یک عیغتى دیگشاَتخبثی يؼبدالت تؼبدل ػجبستغت اص‪:‬‬

‫‪ΣFx = 0‬‬ ‫‪ΣMA = 0‬‬ ‫‪ΣMB = 0‬‬

‫اگشخو ‪ AB‬دس رٓت غیشاص ‪ y‬اَتخبة ؽٕد‪ ،‬ؽكم ‪ 4.2b‬ایٍ يؼبدالت ثشای صبالت تؼبدل تشط كبفی يیجبؽذ‪ .‬دٔ يؼبدنّ أل‬
‫َؾبٌ يیذْذ كّ لِٕ ْبی خبسری ثبیذ ثّ یک لِٕ ػًٕدی یگبَّ دس ‪ A‬كبْؼ یبثذ‪ .‬چٌٕ دس يؼبدنّ عٕو مشٔست اعت تب‬
‫يٕيُت ایٍ لِٕ ثذٔس ‪ B‬كّ ثبالی خو ػًم آٌ لشاس َذاسد‪ ،‬يغبٔی ثّ ففش ثبؽذ‪ ،‬لِٕ ثبیذ ففش ثبؽذ ٔ دس َتیزّ رغى دس‬
‫تؼبدل اعت‪.‬‬
‫عت يًكُّ دیگشثشای يؼبدالت تؼبدل ػجبستغت اص‪:‬‬

‫‪ΣMA = 0‬‬ ‫‪ΣMB = 0‬‬ ‫‪Σ Mc = 0‬‬

‫َمبه ‪ A,B,C‬دس یک خو يغتمیى َیغتُذ ؽكم ‪ 4.2b‬دس صم يؼبدنّ أنی مشٔست اعت تب لِٕ ْبی خبسری ثّ یک لِٕ یگبَّ‬
‫دس َمطّ ‪ A‬كبْؼ یبثذ‪ ،‬دس صم يؼبدنّ دٔيی مشٔست اعت تب ایٍ لِٕ اص َمطّ ‪ B‬ثگزسد‪ ،‬دس يؼبدنّ عٕيی ایٍ لِٕ اص َمطّ‬
‫‪ C‬ثگزسد‪ .‬چٌٕ َمبه ‪ A,B,C‬دس یک خو يغتمیى لشاس َذاسَذ‪ ،‬لِٕ ثبیذ ففشثبؽذ ٔ دس َتیزّ ثبص ْى رغى دس تؼبدل اعت‪.‬‬

‫‪64‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫يؼبدنّ ‪ ،ΣMA = 0‬كّ ثیبَگشففش ثٕدٌ يزًٕع يٕيُت ْبی لِٕ ْبی دادِ‬
‫ؽذِ ثذٔس پٍ ‪ A‬اعت‪ ،‬داسای یک يؼُی يؼیٍ فضیكی َغجت ثّ ْش یک اص‬
‫دٔ يؼبدنّ دیگش يیجبؽذ‪ .‬دٔ يؼبدالت دیگش يفٕٓو يؾبثّ تؼبدل سا اسائّ‬
‫يیًُبیُذ‪ ٔ ،‬آٌ ْى َظش ثّ َمبهیكّ ثذٔس آَٓب رغى عخت دس صمیمت چشخؼ‬
‫ًَیًُبیذ‪ ،‬ایٍ يؼبدالت ػیُآ يبَُذ يؼبدنّ أنی يٓى ٔ يفیذ يیجبؽُذ ٔ اَتخبة‬
‫يب دس يؼبدالت تؼبدل َجبیذ تٕعو يؼُی فضیكی ایٍ يؼبدالت‪ ،‬اص صذ صیبد‬
‫تضت تبحیش لشاس گیشد‪ .‬دس صمیمت دس ػًم یب صم یک يغئهّ كٕؽؼ گشدد تب‬
‫يؼبدالت تؼبدل سا كّ داسای یک يزٕٓل ثبؽذ‪ ،‬اَتخبة ًَٕد‪ ،‬چٌٕ ایٍ‬
‫صبنت اص صم ًْضيبٌ چُذ يؼبدنّ رهٕگیشی يیًُبیذ يؼبدالت كّ تُٓب ؽبيم‬
‫یک يزٕٓل اَذ يیتٕاَُذ ثب رًغ ًَٕدٌ يٕيُت ْب ثذٔس َمبه تمبهغ خطٕه‬
‫ػًم دٔ لِٕ يزٕٓل دیگش‪ ،‬ثذعت آیُذ یب اگش ایٍ لِٕ ْب يٕاصی ثبؽُذ‪ ،‬ثب‬
‫رًغ ًَٕدٌ يشكجّ ْبی آَٓب ثّ رٓت ػًٕد ثّ آَٓب‪ ،‬ثذعت آیُذ‪ .‬يخال دس‬
‫تشط كّ دسؽكم ‪َ 4.3‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت ٔ تٕعو سٔنش ْب دس َمطّ ‪ٔ A,B‬‬
‫تٕعو یک اتقبنیّ كٕتبِ َگٓذاؽتّ ؽذِ اعت‪ ،‬ػكظ انؼًم ْب دس ‪A,B‬‬
‫يیتٕاَُذ ثب رًغ ًَٕدٌ يشكجّ ْبی ‪ x‬صزف گشدَذ‪ .‬ػكظ انؼًم ْبی ‪ B,D‬ثب‬
‫رًغ ًَٕدٌ يٕيُت ْب ثذٔس ‪ D‬صزف يیؾَٕذ‪ .‬يؼبدالت كّ ثذعت يیآیُذ‪،‬‬
‫ػجبستُذ اص‪:‬‬

‫‪ΣFx = 0‬‬ ‫‪ΣMC = 0‬‬ ‫‪ΣMD = 0‬‬

‫‪Fig. 4.3‬‬

‫‪ .4.5‬ػکص انؼًم ْای َايؼیٍ ضتاتیکی‪ .‬قطًا ُ در اتکا‬


‫‪STATICALLY INDETERMINATE REACTIONS.‬‬
‫‪PARTIAL CONSTRAINTS‬‬
‫دس ْش دٔ يخبنیكّ دس ثخؼ لجهی (ؽكم ْبی ‪ )4.3 ٔ 4.2‬تؾشیش گشدیذ‪،‬‬
‫ػكظ انؼًم ْبی كّ ثبیذ تؼییٍ ٔدسیبفت يیؾذ‪ ،‬ؽبيم عّ يزٕٓل ثٕد‪ ،‬ایٍ‬
‫يزٕٓل ْب ثب صم ًَٕدٌ عّ يؼبدنّ تؼبدل ثذعت يی آيذ‪ .‬ثشػالِٔ‪ ،‬إَاع‬
‫اتكبْبئیكّ اعتفبدِ ؽذِ اعت‪ ،‬هٕسی اعت كّ رغى عخت تضت ػًم لِٕ‬
‫ْبی دادِ ؽذِ یب تضت ػًم ْش َٕع صبنت ثبس گزاسی صشكت ًَیتٕاَذ‪ .‬دس‬
‫چُیٍ صبالت‪ ،‬ػكظ انؼًم ْب ثُبو ‪ Statically Determinate‬یب اص َگبِ‬
‫عتبتیک لبثم صم یبد يیگشدد‪ ٔ ،‬رغى عخت ثُبو ‪Completely‬‬
‫‪ Constraint‬یب كبيالً اعتٕاس ٔ يضكى یبد يیؾٕد‪.‬‬

‫صبال تشط سا كّ دس ؽکم ‪َ 4.4a‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت ٔ تٕعو پٍ ْب دس َمبه‬


‫‪ B ٔ A‬اعتٕاس َگٓذاؽتّ ؽذِ اعت‪ ،‬دس َظش يیگیشیى‪ .‬دس دیبگشاو آصاد ؽکم‬
‫‪ 4.4b‬يیجیُیى كّ ػكظ انؼًم ْب ؽبيم چٓبس يزٕٓل اَذ ٔ لغًیكّ دس ثضج‬
‫لجهی تزكش دادِ ؽذِ‪ ،‬تُٓب عّ يؼبدنّ يغتمم تؼبدل لبثم دعتشط اعت‪ ،‬كّ دس‬
‫ایٍ ربِ تؼذاد يزٕٓل ثیؾتش اص تؼذاد يؼبدالت اعت‪ ٔ ،‬تًبو يزٕٓل ْب‬
‫ًَیتٕاَُذ تؼیٍ ٔ صم گشدَذ‪ ،‬چٌٕ اص يؼبدالت ‪ΣMB = 0 ٔ ΣMA = 0‬‬
‫ثبانتشتیت يشكجّ ْبی ػًٕدی ‪ Ay ٔ By‬ثذعت يیآیُذ‪ ،‬يؼبدنّ ‪ ΣFx = 0‬تُٓب‬
‫يزًٕع يشكجّ ْبی افمی )‪ (Ax + Bx‬ػكظ انؼًم ْب سا دس ‪ B ٔ A‬ثذعت‬
‫يیآٔسَذ‪ .‬يشكجّ ْبی ‪ Bx ٔ Ax‬اصَگبِ عتبتیک غیش لبثم صم یبد يیؾَٕذ‪.‬‬
‫ایٍ ْب يیتٕاَُذ ثب دس َظش گشفتٍ تغیش ؽكم كّ اص احش ثبس ْبی دادِ ؽذِ دس‬
‫تشط ثٕرٕد يیآیُذ‪ ،‬تؼیٍ ٔ صم گشدَذ‪ ،‬ايب ایٍ هشیمّ دس عتبتیک ؽبيم‬
‫‪Fig. 4.4 Statically indeterminate reactions.‬‬ ‫َجٕدِ ٔ يشثٕه ثّ يمبٔيت یب يیخبَیک يٕاد يیگشدد‪.‬‬

‫‪65‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫اتكب ْبئیكّ ثشای يضكى گشفتٍ تشط ؽکم ‪ 4.5a‬اعتفبدِ ؽذِ اَذ‪ ،‬ؽبيم سٔنش‬
‫ْب دس ‪ B ٔ A‬يیگشدَذ‪ .‬ػكظ انؼًم ْبی يشثٕهّ كّ دسؽكم ‪َ 4.5b‬ؾبٌ‬
‫دادِ ؽذِ اَذ‪ ،‬ؽبيم دٔ يزٕٓل اَذ‪ .‬چٌٕ عّ يؼبدنّ تؼبدل ُْٕص ْى ثبیذ صم‬
‫گشدَذ‪ ،‬ايب دس ایُزب تؼذاد يزٕٓل كًتشاص تؼذاد يؼبدالت يیجبؽذ ٔ یكی اص‬
‫يؼبدالت تؼبدل ثیذٌٔ صم ثبلی خٕاْذ يبَذ‪ .‬چٌٕ يؼبدالت ‪ٔ ΣMA = 0‬‬
‫‪ ΣMB = 0‬يیتٕاَُذ ثب اَتخبة دسعت ػكظ انؼًم ْب دس ‪ B ٔ A‬صم گشدَذ‬
‫ايب يؼبدنّ ‪ ΣFx = 0‬صم َخٕاْذ ؽذ يگش ایُكّ يزًٕع يشكجّ ْبی افمی لِٕ‬
‫ْبی ػًم كُُذِ ففش گشدَذ‪ .‬اًْیت فضیكی ایٍ َتیزّ ٔامش اعت‪ :‬یؼُی‬
‫تؼبدل تضت صبالت ػًٕيی ثبس گزاسی ثش لشاس ؽذِ ًَیتٕاَذ‪ .‬اگشچّ ْش‬
‫صشكت ػًٕدی يبَغ يیگشدد‪ ،‬ايب تشط دس صشكت افمی آصاد يیجبؽذ‪ .‬دس‬
‫چُیٍ صبنت تشط ثُبو ‪ Partially Constrained‬یب لغًآ دس اتكب یبد‬
‫يیگشدد‪.‬‬

‫‪Fig. 4.5 Partial constraints.‬‬

‫اص يؼهٕيبت فٕق َتیزّ يیگیشیى كّ‪ ،‬اگشرغى عخت كبيال دس اتكب یب يضكى‬
‫ثبؽذ ٔ اگشػكظ انؼًم ْبی آٌ دس اتكبْبیؼ‪ ،‬اص َگبِ عتبتیک لبثم صم‬
‫ثبؽذ‪ ،‬ثبیذ ثّ تؼذاد يؼبدالت يزٕٓل ٔرٕد داؽتّ ثبؽذ‪ .‬دس صبنیكّ يب ثبیذ‬
‫ثذاَیى كّ ایٍ ؽشه كبفی َیغت‪ .‬يخالً تشط سا كّ دس ؽكم ‪َ 4.6a‬ؾبٌ دادِ‬
‫ؽذِ اعت‪ ٔ ،‬تٕعو سٔنشْب دس ‪ E ٔ A,B‬اتكب دادِ ؽذِ اعت دس َظش‬
‫يیگیشیى‪ .‬دس صبنیكّ دس ایُزب عّ ػكظ انؼًم يزٕٓل ‪ E ٔ A,B‬ؽكم‬
‫‪ٔ 4.6a‬رٕد داسد‪ ،‬دس يیآثیى كّ يؼبدنّ ‪ ΣFx = 0‬اعتفبدِ َخٕاْذ ؽذ‬
‫يگشایٍ كّ يشكجّ ْبی افمی لِٕ ْبی ػًم كُُذِ ففش گشدَذ‪ .‬ثّ تؼذاد كبفی‬
‫يبَغ یب اتكب ٔرٕد داسد‪ ،‬ايب ایٍ اتكبْب ثطٕسيُبعت تشتیت ٔ كبسگزاسی‬
‫َؾذِ اَذ‪ ،‬دسچُیٍ صبنت تشط داسای اتكبْبی َبيُظى يیجبؽذ‪ .‬چٌٕ تُٓب دٔ‬
‫يؼبدنّ تؼبدل ثشای دسیبفت عّ يزٕٓل ثبلی يیًبَذ‪ ،‬ػكظ انؼًم ْب اص َگبِ‬
‫عتبتیک َبيؼیٍ یب غیش لبثم صم يیجبؽُذ‪ .‬پظ گفتّ يیتٕاَیى كّ اتكبْبی‬
‫َبيُظى صبنت غیشلبثم تضهیم اص َگبِ عتبتیک سا ثٕرٕد يیبٔسَذ‪.‬‬

‫‪Fig. 4.6 Improper constraints.‬‬

‫‪66‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫يخبل دیگشی اص اتكبْبی َب يُظى ٔ غیش لبثم تضهیم ثٕدٌ آَٓب اص َگبِ‬
‫عتبتیک‪ ،‬تٕعو تشط ؽكم ‪ 4.7.‬اسائّ يیگشدد‪ .‬ایٍ تشط تٕعو یک پٍ دس ‪A‬‬
‫ٔ سٔنشْب دس ‪ C ٔ B‬يضكى َگٓذاؽتّ ؽذِ كّ ًّْ ایٍ اتكبْب ؽبيم چٓبس‬
‫يزٕٓل يیجبؽذ‪ .‬ثب اَتخبة ًَٕدٌ يؼبدالت تؼبدل ‪،ΣFy = 0 ، ΣMA = 0‬‬
‫‪ ΣFx = 0‬دسيیآثیى كّ يؼبدنّ ‪ ΣMA = 0‬دس چُیٍ صبنت ثبسگزاسی‪ ،‬كبيالً‬
‫صم ًَیؾٕد‪ ،‬دس صبنیكّ َتیزّ دٔ يؼبدنّ دیگش يزٕٓل ‪Ay + C ٔ Ax + B‬‬
‫يیجبؽذ‪ .‬اص يخبنٓبی اؽکبل ‪َ 4.7 ٔ 4.6‬تیزّ يیگیشیى كّ یک رغى عخت‬
‫داسای اتكبْبی َبيُظى اعت‪ ،‬دسفٕستیكّ اتكب لغًی تشتیت ؽذِ ثبؽُذ كّ‬
‫ػكظ انؼًم ْب یب داسای َمطّ ػًم يؾتشک )‪ (Concurrent‬ثبؽُذ یب ثبْى‬
‫يٕاصی ثبؽُذ‪ .‬ثب ٔرٕد ایُكّ آَٓب يًكٍ ثتؼذاد كبفی اتكبْب سا ثٕرٕد ثیآٔسَذ‪.‬‬

‫اتكب ْبئیكّ ؽبيم ػكظ انؼًم ْبی َبيؼیٍ عتبتیكی يیؾَٕذ‪ ،‬ثبیذ ثب دلت دس‬
‫دیضایٍ عتشكچشْب اعتفبدِ ؽَٕذ‪ .‬اگشچّ یک عتشكچش داسای اتكبْبی َبيُظى‬
‫یب لغًآ دساتكب اعبعآ تخشیت ًَیؾَٕذ‪ ،‬ايب تضت ػًم ثبسگزاسی يؾخـ‪،‬‬
‫تؼبدل ثشلشاسؽذِ يیتٕاَذ‪ .‬يخالً تشط ْبی ؽكم ‪ 4.6 ٔ 4.5‬دستؼبدل خٕاْذ‬
‫يبَذ اگش لِٕ ْبی ػًم كُُذِ ‪ Sٔ Q,P‬ػًٕد ثبؽُذ‪ .‬ثشػال ِٔ عتشكچشْبئیكّ‬
‫ثشای اَتمبل ًَٕدٌ یب صشكت كشدٌ دیضایٍ يیؾَٕذ‪ ،‬ثبیذ لغًآ دساتكب ثبؽُذ‪.‬‬
‫يخال‪ ،‬یک سیم اگشتٕعو تطجیك ًَٕدٌ ثشكٓبیؼ ثطٕسدائًی‪ ،‬كبيالً يتٕلف‬
‫گشدد‪ ،‬ثغیبس كى اعتفبدِ خٕاْذ داؽت‪.‬‬

‫‪Fig. 4.7 Improper constraints.‬‬

‫يثال (‪ :)4.1‬یک كشیٍ كّ داسای كتهّ ‪ 1000-kg‬اعت‪ ،‬ثشای ثهُذ‬


‫ًَٕدٌ یک كشیت كّ ٔصٌ آٌ ‪ 2400-kg‬يیجبؽذ‪ ،‬اعتفبدِ يیگشدد‪ .‬ایٍ‬
‫كشیٍ تٕعو یک پٍ دس ‪ ٔ A‬یک ساكش دس ‪ B‬اتكب دادِ ؽذِ اعت‪ .‬يشكض‬
‫حمم كشیٍ دسَمطّ ‪ G‬لشاس داسد‪ .‬يشكجّ ْبی ػكظ انؼًم ْب سا دس ‪A‬‬
‫ٔ‪ B‬دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬دیبگشاو آصاد كشٌ سا تشعیى يیًُبئیى‪ .‬ثب مشة ًَٕدٌ كتهّ ْب ثّ‬
‫)‪ٔ ،(g = 9.81m/s2‬صٌ ْب سا ‪ 9810N‬یب ‪ 23500N ٔ 9.81kN‬یب‬
‫‪ 23.5KN‬ثذعت يیآٔسیى‪ .‬ػكظ انؼًم دس پٍ ‪ A‬یک لِٕ ثبرٓت‬
‫َبيؼهٕو يیجبؽذ ٔثّ يشكجّ ْبیؼ )‪َ (Ax ,Ay‬ؾبٌ دادِ يیؾٕد‪ .‬ػكظ‬
‫انؼًم دس ساكش ‪ B‬ػًٕد ثّ عطش ساكش ثٕدِ‪ ،‬پظ افمی اعت‪ .‬فشك‬
‫يیًُبئیى كّ ‪ Bٔ Ay,Ax‬ثّ رٓبتیكّ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬ػًم يیًُبیُذ‪.‬‬

‫‪67‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫دریافت ‪ :B‬يزًٕع يٕيُت تًبو لِٕ ْب ثذٔس َمطّ ‪ A‬ففشاعت‪ .‬يؼبدنّ كّ اص ایٍ ثیبٌ ثذعت يیآیذ‪ Ay َّ ٔ Ax َّ ،‬سا دس‬
‫ثشيیگیشد‪ ،‬چٌٕ يٕيُت ْبی ‪ Ayٔ Ax‬ثذٔس ‪ A‬يغبٔی ثّ ففش اَذ‪ .‬ثبمشة ًَٕدٌ يمذاس ْش لِٕ ثّ فبفهّ ْبی ػًٕدی‬
‫ؽبٌ اص ‪ B‬داسیى كّ‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫چٌٕ َتیزّ يخجت اعت‪ ،‬پظ رٓت ْب ثّ لغًیكّ فشك گشدیذِ ثٕد‪ ،‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫دریافت ‪ : Ax‬يمذاس ‪ Ax‬ثب يغبٔی لشاس دادٌ يزًٕع تًبو يشكجّ ْبی افمی لِٕ ْبی خبسری ثّ ففش‪ ،‬ثذعت يیآیذ‪:‬‬

‫چٌٕ َتیزّ ثب ػاليّ يُفی ثذعت آيذ‪ ،‬عًت ػًم ‪ Ax‬ثشػكظ عًت كّ فشك گشدیذِ ثٕد‪ ،‬يیجبؽذ‪.‬‬
‫دریافت ‪ : Ay‬يزًٕع يشكجّ ْبی ػًٕدی َیض ثبیذ ففش گشدَذ‪:‬‬

‫رًغ ًَٕدٌ ٔكتٕسی ‪ Ay ٔ Ax‬دس يیآثیى كّ ػكظ انؼًم دس ‪ A‬ػجبستغت اص‪:‬‬

‫ايتحاٌ‪ :‬رٓت ايتضبٌ يیتٕاٌ لیًت ْبی ثذعت آيذِ ػكظ انؼًم‬
‫ْب سا َیض ثب يغبٔی ثّ ففش لشاس دادٌ يزًٕع تًبو يٕيُت ْبی‬
‫لِٕ ْبی خبسری ثذٔس ْش َمطّ دیگش‪ ،‬ثذعت آٔسد‪ .‬يخالً ثذٔس‬
‫َمطّ ‪ B‬يیتٕاَیى ثُٕیغیى كّ ‪:‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫‪68‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫يثال (‪ :)4.2‬عّ لِٕ ثّ یک ثیى‪ ،‬لغًیکّ دس ؽکم َؾبٌ‬


‫دادِ ؽذِ اعت‪ ،‬ػًم يیًُبیذ‪ .‬ثیى تٕعو یک سٔنش دس ‪A‬‬
‫ٔ یک پٍ دس ‪ B‬اتکب دادِ ؽذِ اعت‪ .‬ػکظ انؼًم ْب سا‬
‫دس ‪ B ٔ A‬دسیبثیذ دس فٕستیکّ ‪ P = 15 kips‬ثبؽذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬دیبگشاو آصاد پهیت تشعیى يیگشدد‪ .‬ػکظ انؼًم دس‬


‫‪B‬ثب يشکجّ ْبی يشثٕهّ یؼُی ‪َ By ٔ Bx‬ؾبٌ دادِ‬
‫يیؾَٕذ‪ْ .‬ش يشکجّ فشك يیگشدد کّ ثّ رٓت ْبئیکّ‬
‫َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪ ،‬ػًم يیًُبیُذ‪.‬‬

‫يؼادالت تؼادل‪ :‬عّ يؼبدنّ تؼبدل ریم سا ثخبهش ثذعت آٔسدٌ ػکظ انؼًم ْبی يتزکشِ صم يیًُبئیى‪:‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫ايتحاٌ‪َ :‬تبئذ ثذعت آيذِ سا يیتٕاٌ ثب رًغ ًَٕدٌ يشکجّ ْبی ػًٕدی تًبو لِٕ ْبی خبسری ايتضبٌ ًَٕد‪:‬‬

‫يالحظّ‪ :‬دس ایٍ يغبنّ ػکظ انؼًم ْب دس ْش دٔ َمبه ‪ B ٔ A‬ػًٕدی اَذ‪ ،‬ایٍ ػکظ انؼًم ْب ثذالیم يختهف ػًٕدی اَذ‪.‬‬
‫دس ‪ ،A‬ثیى تٕعو یک سٔنش ثشداؽت يیگشدد‪ ،‬ثُبء ػکظ انؼًم داسای يشکجّ افمی ًَتٕاَذ ثبؽذ‪ .‬دس ‪ B‬يشکجّ افمی ػکظ‬
‫انؼًم ففش اعت ثخبهشیکّ يؼبدنّ‪ ΣFx = 0 ،‬ثبیذ صم گشدد ٔ َیض ثخبهشیکّ ْیچ یکی اص لِٕ ْبی دیگش کذاو يشکجّ افمی‬
‫ثبالی ثیى َذاسَذ‪.‬‬
‫ثب أنیٍ ثبس دیذٌ ثّ َمطّ ‪ B‬دس يیآثیى کّ ػکظ انؼًم ‪ B‬ػًٕدی اعت ٔ ػبسی اصيشکجّ افمی ‪ Bx‬اعت‪ .‬ايب اگش آَشا دسَظش‬
‫َگیشیى‪ ،‬دس رشیبٌ صم عٕال يشکجّ ‪ Bx‬فشايٕػ يیگشدد ٔ ؽبيم يغبنّ ًَیؾٕد‪ ،‬دس صبنیکّ ؽشایو ثبسگزاسی مشٔست ثّ‬
‫چُیٍ يشکجّ سا داسد (یؼُی صيبَیکّ یک نٕد یب لِٕ افمی ؽبيم ثبؽذ)‪ًْ .‬چُبٌ يشکجّ ‪ Bx‬ثب صم ًَٕدٌ يؼبدنّ‪ ΣFx = 0 ،‬ثذعت‬
‫آيذ‪ .‬ثب يغتمیًآ لشاس دادٌ ‪ Bx = 0‬يًکٍ تؾخیـ َتٕاَیى کّ اص يؼبدالت دسعت اعتفبدِ ًَٕدِ ثبؽیى ٔ دسَتیزّ يًکٍ تشتیت‬
‫تؼذاد يؼبدالت لبثم اعتفبدِ کّ ثبیذ ثشای صم يغبنّ اعتفبدِ گشدد‪ ،‬ثش ْى ثخٕسد‪.‬‬

‫‪69‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫يثال (‪ :)4.3‬یک يٕتش ثبسثشی سٔی یک عشک کّ صأیّ ‪ 25°‬ثب ػًٕد يیغبصد دس‬
‫صبنت عبکٍ لشاس داسد‪ٔ .‬صٌ يزًٕػی يٕتش ٔ ثبس آٌ ‪ 5500-lb‬يیجبؽذ ٔ دس َمطّ‬
‫ایکّ ‪ 30 in‬اص عشک فبفهّ داسد ٔ دس ثیٍ دٔ اکغم لشاس داسد‪ ،‬ػًم يیًُبیذ‪ .‬يٕتش‬
‫تٕعو یک کیجم کّ ثّ فبفهّ ‪ 24 in‬اص عشک لشاس داسد‪ ،‬يضکى گشفتّ ؽذِ اعت‪.‬‬
‫کؾؼ دس کیجم ٔ ػکظ انؼًم ْش رٕسِ اص تبیشْب سا دسیبثیذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬دیبگشاو آصاد يٕتش سا تشعیى يیًُبییى‪ .‬ػکظ انؼًم دس ْش تبیش ػًٕد ثّ کف‬
‫يٕتش ثٕدِ ٔ لِٕ کؾؼ ‪ T‬يٕاصی ثّ يٕتش اعت‪ .‬ثشای ایزبد عٕٓنت دس صم يغبنّ‪،‬‬
‫يضٕس ‪ x‬سا يٕاصی ثّ کف يٕتش ٔ يضٕس ‪ y‬سا ػًٕد ثّ آٌ اَتخبة يیًُبییى‪ٔ .‬صٌ‬
‫‪ 5500 lb‬ثّ دٔ يشکجّ ‪ y ٔ x‬تزضیّ يیگشدد‪:‬‬

‫(‬ ‫)‬
‫(‬ ‫)‬

‫يؼادالت تؼادل‪ :‬يٕيُت ْب سا ثذٔس ‪ A‬يضبعجّ يیًُبییى تب ‪ R1 ٔ T‬اص يضبعجّ خبسد‬


‫گشدد‪.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫صبال ثب يضبعجّ ًَٕدٌ يٕيُت ْب ثذٔس ‪ B‬يیتٕاٌ ‪ R2 ٔ T‬سا اص يضبعجّ خبسد ًَٕد‪.‬‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫لیًت ‪ T‬هٕس ریم ثذعت يی آیذ‪.‬‬

‫لیًت ْبی يضبعجّ ػکظ انؼًم ْب دس دیبگشاو َؾبٌ دادِ يیؾٕد‪.‬‬

‫ايتضبٌ يغبنّ سا يیتٕاٌ ثب يضبعجّ ًَٕدٌ يٕيُت ْب ثذٔس ْش َمطّ دیگش غیش اص ‪ B ٔ A‬اَزبو داد‪.‬‬

‫‪70‬‬ ‫‪,‬‬
‫ستاتیک (فصل چهارم)‬

‫يثال (‪ :)4.4‬دس ؽکم ریم یک ثیى تضت ػًم لِٕ‬


‫ْبی َؾبٌ دادِ ؽذِ لشاس داسد‪ .‬اگش کؾؼ دس کیجم‬
‫‪ 150 kN‬ثبؽذ ػکظ انؼًم ْب سا دس َمطّ ‪E‬‬
‫)‪ (Fixed Support‬ؽکم ریم يضبعجّ ًَبییذ‪.‬‬

‫حم‪ :‬دیبگشاو آصاد ثیى ٔ کیجم سا تشعیى يیًُبییى‪.‬‬


‫ػکظ انؼًم ْب دس اَزبو ‪ E‬يؼبدل کپل ‪ ٔ ME‬لِٕ‬
‫ایکّ داسای يشکجّ ْبی ‪ Ey ٔ Ex‬اعت‪ ،‬يیجبؽذ‪.‬‬

‫يؼادالت تؼادل‪:‬‬

‫(√‬ ‫)‬ ‫) (‬

‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫)‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫(‬ ‫()‬ ‫)‬ ‫(‬ ‫()‬ ‫)‬

‫‪71‬‬ ‫‪,‬‬
)‫ستاتیک (فصل چهارم‬

PROBLEMS:
4.1. A 2100-lb tractor is used to lift 900 lb of gravel. Determine the reaction at each of the two
(a) rear wheels A, (b) front wheels B.

Fig: P4.1

4.2. A gardener uses a 60-N wheelbarrow to transport a 250-N bag of fertilizer. What force
must she exert on each handle?

Fig: P4.2

4.3. The gardener of Prob. 4.2 wishes to transport a second 250-N bag of fertilizer at the same
time as the first one. Determine the maximum allowable horizontal distance from the axle
A of the wheelbarrow to the center of gravity of the second bag if she can hold only 75 N
with each arm.

4.4. For the beam and loading shown, determine


(a) the reaction at A, (b) the tension in cable
BC.

Fig: P4.4

72 ,
)‫ستاتیک (فصل چهارم‬

4.5. Two crates, each of mass 350 kg, are placed as shown in the bed of a 1400-kg pickup
truck. Determine the reactions at each of the two (a) rear wheels A, (b) front wheels B.

Fig: P4.5

4.6. Solve Prob. 4.5, assuming that crate D is removed and that the position of crate C is
unchanged.

4.7. A T-shaped bracket supports the four loads


shown. Determine the reactions at A and B (a)
if a = 10 in., (b) if a = 7 in.

4.8. For the bracket and loading of Prob. 4.7,


determine the smallest distance a if the bracket
is not to move.

Fig: P4.7
4.9. The maximum allowable value of each of the
reactions is 180 N. neglecting the weight of
the beam; determine the range of the distance
d for which the beam is safe.

4.10. Solve Prob. 4.9 if the 50-N load is replaced by


an 80-N load.

Fig: P4.9
4.11. For the beam of Sample Prob. 4.2, determine the range of values of P for which the beam
will be safe, knowing that the maximum allowable value of each of the reactions is 30 kips
and that the reaction at A must be directed upward.

4.12. The 10-m beam AB rests upon, but is not


attached to, supports at C and D. Neglecting
the weight of the beam, determine the range of
values of P for which the beam will remain in
equilibrium.

Fig: P4.12

73 ,

You might also like