Professional Documents
Culture Documents
De Vlaamse toets wiskunde wordt in 2024 afgenomen bij alle leerlingen die het gemeenschappelijk curriculum volgen in het 4de leerjaar
en het 2de leerjaar secundair onderwijs. Deze toets brengt de competenties van leerlingen op het vlak van wiskunde in kaart.
Voor het vierde leerjaar werden er door de Vlaamse overheid geen eindtermen vastgelegd. De toetsen voor het vierde leerjaar zijn
gebaseerd op een selectie en afbakening van de eindtermen van het 6e leerjaar waarbij in overleg met alle betrokken onderwijspartners
onderdelen werden geschrapt die pas in het vijfde of zesde leerjaar aan bod komen.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van (onderdelen van) de eindtermen die in de toets wiskunde voor het vierde respectievelijk voor
het zesde leerjaar worden opgenomen. Indien er voor het vierde leerjaar een afbakening van de eindterm nodig is, wordt deze
weergegeven aan de hand van een pijl →.
De bedoeling is om te achterhalen waar de leerlingen van het vierde leerjaar staan ten opzichte van de eindtermen, wat een
ontwikkelingsgericht idee biedt over wat de leerlingen al kunnen en waaraan nog kan worden gewerkt. Op die manier wordt er niet
getoetst wat leerlingen verondersteld worden te kunnen in het vierde leerjaar, maar kan er gewerkt worden met een
ontwikkelingsgerichte schaal met vaardigheidsniveaus.
Tabel 1
ET
Eindterm Afbakening voor het 4de leerjaar
nummer
De leerlingen kennen de betekenis van: optellen, De leerlingen kennen de betekenis van: optellen,
aftrekken, vermenigvuldigen, delen, veelvoud, deler, aftrekken, vermenigvuldigen, delen, veelvoud, deler,
gemeenschappelijke deler, grootste gemeenschappelijke gemeenschappelijke deler, grootste gemeenschappelijke
deler, kleinste gemeenschappelijk veelvoud, procent, deler, kleinste gemeenschappelijk veelvoud, procent, som,
1.3 som, verschil, product, quotiënt en rest. Zij kunnen verschil, product, quotiënt en rest. Zij kunnen correcte
correcte voorbeelden geven en kunnen verwoorden in voorbeelden geven en kunnen verwoorden in welke
welke situatie ze dit handig kunnen gebruiken. situatie ze dit handig kunnen gebruiken.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen herkennen in voorbeelden dat breuken De leerlingen herkennen in voorbeelden dat breuken
kunnen uitgelegd worden als: een stuk (deel) van, een kunnen uitgelegd worden als: een stuk (deel) van, een
verhouding, een verdeling, een deling, een verhouding, een verdeling, een deling, een
vermenigvuldigingsfactor (operator), een getal (met een vermenigvuldigingsfactor (operator), een getal (met een
1.4
plaats op een getallenlijn), weergave van een kans. De plaats op een getallenlijn), weergave van een kans. De
leerlingen kunnen volgende terminologie hanteren: leerlingen kunnen volgende terminologie hanteren:
stambreuk, teller, noemer, breukstreep, gelijknamig, stambreuk, teller, noemer, breukstreep, gelijknamig,
gelijkwaardig. gelijkwaardig.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen kunnen door het geven van een paar De leerlingen kunnen door het geven van een paar
voorbeelden uit hun eigen leefwereld en in hun voorbeelden uit hun eigen leefwereld en in hun
leermateriaal aantonen dat doorheen de geschiedenis leermateriaal aantonen dat doorheen de geschiedenis en
1.7
en ook in niet-westerse culturen andere wiskundige ook in niet-westerse culturen andere wiskundige
systemen met betrekking tot getallen werden en systemen met betrekking tot getallen werden en worden
worden beoefend. beoefend.
De leerlingen zijn in staat tot een onmiddellijk geven van De leerlingen zijn in staat tot een onmiddellijk geven van
correcte resultaten bij optellen en aftrekken tot 10, bij correcte resultaten bij optellen en aftrekken tot 10, bij
1.10
tafels van vermenigvuldiging tot en met de tafels van 10 tafels van vermenigvuldiging tot en met de tafels van 10 en
en de bijhorende deeltafels. de bijhorende deeltafels.
De leerlingen hebben inzicht in de relaties tussen de De leerlingen hebben inzicht in de relaties tussen de
1.11
bewerkingen. bewerkingen.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen kunnen orde en regelmaat ontdekken in De leerlingen kunnen orde en regelmaat ontdekken in
getallenpatronen onder meer om te komen tot de getallenpatronen onder meer om te komen tot de
1.12
kenmerken van deelbaarheid door 2, 3, 5, 9, 10 en die te kenmerken van deelbaarheid door 2, 3, 5, 9, 10 en die te
kunnen toepassen. kunnen toepassen.
De leerlingen voeren opgaven uit het hoofd uit waarbij ze De leerlingen voeren opgaven uit het hoofd uit waarbij ze
een doelmatige oplossingsweg kiezen op basis van een doelmatige oplossingsweg kiezen op basis van inzicht
inzicht in de eigenschappen van bewerkingen en in de in de eigenschappen van bewerkingen en in de structuur
structuur van getallen: van getallen:
1.13
- optellen en aftrekken tot honderd - optellen en aftrekken tot honderd
- optellen en aftrekken met grote getallen met eindnullen - optellen en aftrekken met grote getallen met eindnullen
- vermenigvuldigen met en delen naar analogie met de - vermenigvuldigen met en delen naar analogie met de
tafels tafels
De leerlingen kunnen op concrete wijze de volgende De leerlingen kunnen op concrete wijze de volgende
eigenschappen van bewerkingen verwoorden en eigenschappen van bewerkingen verwoorden en
1.14
toepassen: van plaats wisselen, schakelen, splitsen en toepassen: van plaats wisselen, schakelen, splitsen en
verdelen. verdelen.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen kunnen de delers van een natuurlijk getal De leerlingen kunnen de delers van een natuurlijk getal
1.19 (≤100) vinden; zij kunnen van twee dergelijke getallen (≤100) vinden; zij kunnen van twee dergelijke getallen de
de (grootste) gemeenschappelijke deler(s) vinden. (grootste) gemeenschappelijke deler(s) vinden.
De leerlingen kunnen de veelvouden van een natuurlijk De leerlingen kunnen de veelvouden van een natuurlijk
getal (≤20) vinden, zij kunnen van twee dergelijke getal (≤20) vinden, zij kunnen van twee dergelijke getallen
1.20
getallen het (kleinste) gemeenschappelijk veelvoud het (kleinste) gemeenschappelijk veelvoud vinden.
vinden.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen zijn in staat in concrete situaties (onder De leerlingen zijn in staat in concrete situaties (onder
meer tussen grootheden) eenvoudige verhoudingen vast meer tussen grootheden) eenvoudige verhoudingen vast
1.21 te stellen, te vergelijken, hun gelijkwaardigheid te te stellen, te vergelijken, hun gelijkwaardigheid te
beoordelen en het ontbrekend verhoudingsgetal te beoordelen en het ontbrekend verhoudingsgetal te
berekenen. berekenen.
De leerlingen kunnen eenvoudige breuken gelijknamig De leerlingen kunnen eenvoudige breuken gelijknamig
maken in functie van het optellen en aftrekken van maken in functie van het optellen en aftrekken van
1.22
breuken of in functie van het ordenen en het vergelijken breuken of in functie van het ordenen en het vergelijken
van breuken. van breuken.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen zijn in staat uitgevoerde bewerkingen te De leerlingen zijn in staat uitgevoerde bewerkingen te
1.27
controleren, onder meer met de zakrekenmachine. controleren, onder meer met de zakrekenmachine.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen kunnen in contexten vaststellen welke De leerlingen kunnen in contexten vaststellen welke
wiskundige bewerkingen met betrekking tot getallen wiskundige bewerkingen met betrekking tot getallen
1.28
toepasselijk zijn en welke het meest aangewezen en toepasselijk zijn en welke het meest aangewezen en
economisch zijn. economisch zijn.
De leerlingen zijn bereid verstandige zoekstrategieën De leerlingen zijn bereid verstandige zoekstrategieën aan
aan te wenden die helpen bij het aanpakken van te wenden die helpen bij het aanpakken van wiskundige
1.29*°
wiskundige problemen met betrekking tot getallen, problemen met betrekking tot getallen, meten, ruimtelijke
meten, ruimtelijke oriëntatie en meetkunde. oriëntatie en meetkunde.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen weten dat bij temperatuurmeting 0 °C het De leerlingen weten dat bij temperatuurmeting 0 °C het
2.5 vriespunt is en weten dat de temperaturen beneden het vriespunt is en weten dat de temperaturen beneden het
vriespunt met een negatief getal worden aangeduid. vriespunt met een negatief getal worden aangeduid.
De leerlingen kunnen allerlei verbanden, patronen en De leerlingen kunnen allerlei verbanden, patronen en
structuren tussen en met grootheden en maatgetallen structuren tussen en met grootheden en maatgetallen
2.6
inzien en ze kunnen betekenisvolle herleidingen inzien en ze kunnen betekenisvolle herleidingen
uitvoeren. uitvoeren.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen kunnen in reële situaties rekenen met geld De leerlingen kunnen in reële situaties rekenen met geld
2.11
en geldwaarden. en geldwaarden.
De leerlingen kunnen kloklezen (analoge en digitale De leerlingen kunnen kloklezen (analoge en digitale
2.12 klokken). Zij kunnen tijdsintervallen berekenen en zij klokken). Zij kunnen tijdsintervallen berekenen en zij
(2.19) kennen de samenhang tussen seconden, minuten en kennen de samenhang tussen seconden, minuten en uren.
uren.
➔ Analoge klok tot op 5 minuten nauwkeurig
De leerlingen kunnen begrippen en notaties waarmee de De leerlingen kunnen begrippen en notaties waarmee de
3.1 ruimte meetkundig wordt bepaald aan de hand van ruimte meetkundig wordt bepaald aan de hand van
concrete voorbeelden verklaren. concrete voorbeelden verklaren.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De leerlingen zijn in staat om de geleerde begrippen, De leerlingen zijn in staat om de geleerde begrippen,
inzichten, procedures, met betrekking tot getallen, inzichten, procedures, met betrekking tot getallen, meten
meten en meetkunde, zoals in de respectievelijke en meetkunde, zoals in de respectievelijke eindtermen
4.2
eindtermen vermeld, efficiënt te hanteren in vermeld, efficiënt te hanteren in betekenisvolle
betekenisvolle toepassingssituaties, zowel binnen als toepassingssituaties, zowel binnen als buiten de klas.
buiten de klas.
De leerlingen kunnen met concrete voorbeelden uit hun De leerlingen kunnen met concrete voorbeelden uit hun
4.3 leefwereld aangeven welke de rol en het praktisch nut leefwereld aangeven welke de rol en het praktisch nut van
van wiskunde is in de maatschappij. wiskunde is in de maatschappij.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
De eindtermenselectie wiskunde omvat zes inhoudelijke wiskundethema’s die gemeenschappelijk zijn voor zowel de A-stroom als
de B-stroom (namelijk: (1) getallenleer, (2) verhoudingen en vergelijkingen, (3) meetkundige objecten en relaties, (4) omtrek,
oppervlakte en inhoud, (5) statistiek en (6) tabellen en diagrammen) en vier bijkomende thema’s die specifiek zijn voor de A-stroom
(namelijk: (1) algebra, (2) meetkundige eigenschappen, (3) transformaties en (4) verzamelingen).
De eindtermen basisgeletterdheid met betrekking tot wiskunde zijn verdeeld over de wiskundethema’s: (1) getallenleer, (2)
verhoudingen en vergelijkingen, (3) meetkundige objecten en relaties, (4) omtrek, oppervlakte en inhoud, (en (5) tabellen en
diagrammen). Basisgeletterdheid wiskunde gaat over cruciale basisvaardigheden die leerlingen nodig hebben om in de maatschappij te
kunnen functioneren.
Onderstaand vind je een overzicht van alle doelzinnen van de geselecteerde eindtermen wiskunde. De eindtermen die in grijze kleur
gearceerd staan worden geïntegreerd getoetst. Er zal niet apart gerapporteerd worden of deze behaald worden of niet door leerlingen
vermits enkel het wiskundige luik getoetst wordt.
6.1 De leerling voert met behulp van ICT bewerkingen uit in functionele contexten.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
6.5 De leerling berekent omtrek en oppervlakte van een rechthoek in functionele contexten.
6.1 De leerlingen voeren bewerkingen uit met natuurlijke, gehele en rationale getallen.
6.2 De leerlingen gebruiken de eigenschappen, teken- en rekenregels van de bewerkingen om bewerkingen met natuurlijke, gehele
en rationale getallen uit te voeren.
6.4 De leerlingen passen benaderings-, afrondings- en schattingstechnieken toe bij het rekenen met getallen.
6.5 De leerlingen analyseren meetkundige relaties en eigenschappen van meetkundige objecten in het vlak.
6.6 De leerlingen onderscheiden aan de hand van 2D- en 3D-voorstellingen meetkundige objecten in de ruimte.
6.7 De leerlingen stellen meetkundige objecten met gegeven eigenschappen in het vlak grafisch voor.
6.8 De leerlingen verklaren het beeld van een vlakke figuur als resultaat van een verschuiving, spiegeling of rotatie.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
6.10 De leerlingen bepalen punten in het vlak door middel van coördinaten.
6.12 De leerlingen gebruiken letters als onbekenden, als variabelen en voor veralgemeningen.
6.14 De leerlingen stellen formules op die de regelmaat in eenvoudige patronen en schema's beschrijven.
6.15 De leerlingen lossen vergelijkingen van de eerste graad op met één onbekende in de verzameling van de rationale getallen.
6.16 De leerlingen voeren een beschrijvend statistisch onderzoek uit met 20 à 25 zelf verzamelde, niet gegroepeerde gegevens van
1 grootheid.
6.17 De leerlingen geven een wiskundige redenering of een argumentatie van wiskundige eigenschappen
6.19 De leerlingen lossen wiskundige problemen op door gebruik te maken van wiskundige kennis, vaardigheden en heuristieken.
6.45 De leerlingen trekken conclusies op basis van grafieken, tabellen, determineertabellen en diagrammen.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
13.6 De leerlingen verwerken digitale en niet-digitale informatie uit één of een beperkt aantal bronnen volgens een aangereikt
stappenplan tot een samenhangend en bruikbaar geheel.
13.18 De leerlingen gebruiken schooltaal en domeinspecifieke taal in functie van het leerproces
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////