ห@วยการ

เ=ยน>B
๔
ผลงานของ(คคล*+ญ
ในการส1างสรร2ชา4ไทย

8ดประสง2การเ=ยน>

• !เคราะ'ผลงานของ.คคล/0ญ2งชาวไทยและ9างประเทศ<=>วนส@างสรรABฒนธรรมไทย
และประBFศาสตHไทยไI

พระบาทสมเGจพระIทธเKศหMา
นภาOย
(ครองราชJ พ.ศ.
๒๓๕๒ - ๒๓๖๗)

• ทรงพระราชQพนRบทละครTนใหW </0ญ<Xด Zอ บทละครเ[อง

\เหนา
• ทรงพระราชQพนRกาพJเ^เ_อ บทพากJโขน
• โปรดเกaาฯ ใcส@างพระปรางABดอdณราชวราราม
• ทรงพระราชQพนRfนองเพลง .หgนลอยเhอน ห_อ .หgนลอยiา jง
kงQยมบรรเลงมาจนmงnจopน
• ทรงประqษstาuประกอบการเvนละครไทยwนวนมาก
 พระบาทสมเGจพระPงเกMาเQาอRSว

(ครองราชJ พ.ศ.
๒๓๖๗ - ๒๓๙๔)

• ทรงzอง{นพระราชอาณา|กรจาก}ย~กคามของ•าÄกและÅกษาผล
ประโยชÇของชาFไÉไI
• ทรง>งเสÑมการÖาระหÜางประเทศโดยเฉพาะการÖา{บàน
• ในÅชสâยของพระองA =การfสนäãญญาเบอHåJ
• ทรงçรณปéãงขรèพระปรางABดอdณราชวราราม
• โปรดเกaาฯ ใcส@างเ_อ/เภาไÉ<Bดยานนาวา

พระบาทสมเGจพระมงTฎเกMาเQาอR
Sว
(ครองราชJ พ.ศ.
๒๔๕๓ - ๒๔๖๘)

• โปรดเกaาฯ ใc=การตราพระราชpญíFประถมÄกษา |ดîงoฬาลงกรè

มหา!ทยาgย และสถาpนการÄกษาñกเóนwนวนมาก
• ทรงส@างเòองwลองôöตธาå เõอทดลองเúยว{บการปกครองตนเองตามระบอบ
ประชาäปไตย
• ทรงใcไทยเ•าùวมสงครามโลกคûง< ๑ >งผลใcไทย=โอกาสปÅบปdงสนäãญญา
และไIÅบการÅบรองจากนานาประเทศ
• ทรงพระราชQพนRวรรณกรรม9างๆ ไÉมากมาย 2งประเภท@อยแ°ว<เóนบทความ
บทละคร สารค¢ Qทาน ฯลฯ และประเภท<เóนโคลง £น§ กาพJ กลอน ฯลฯ
พระบรมวงศาVวงWBXบทบาทในการ
ส1างสรร2ชา4ไทย
สมเGจพระมหาสมณเQา กรมพระยา
สYย
ว`รญาณวโรรส
Zตนโก]น (=พระชนมา•ระหÜาง พ.ศ.
ท^ ๒๔๐๓ - ๒๔๖๔)

• ทรง=พระนามเqมÜา พระองAเßาม®ษยนาคมานพ
• Åชกาล< ๕ โปรดเกaาฯ ใcทรงเóน©Åบ™ดชอบการ|ดการÄกษาของชาFใน´ว
เòอง
• ทรง=บทบาท/0ญในการÄกษาธรรมะของ¨ก-
• ทรงÅบหÆา<Øนวยการใc¨ก-ÅบภาระหÆา<ในการอบรม°งสอน±ล.ตร
• ทรงแนะ²พระสง³และฆราวาสใc|ดîงโรงเµยนTนใหWเtา<จะfไI fใc
การ|ดการÄกษาภายใ¶ความÅบ™ดชอบของพระองA=ความเจÑญ°าวหÆามาก

พระเQาบรมวงWเธอ กรมหลวงวงษาb
ราชสcท
(=พระชนมา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๓๕๑ - ๒๔๑๔)

• ทรงเóน¶นราชส±ล สQทวง·
• ทรงÅบราชการเóน©¸{บกรมหมอในสâยÅชกาล< ๓
• ทรง¸{บราชการมหาดไทย ¹แหºงพระคgงöนÖาในÅชกาล< ๔
• ทรง=บทบาท/0ญIานการแพทJ ในเ[องยาไทย และแพทJแผนไทย
• ทรง=บทบาท/0ญในการส@างความãมªนR{บ9างประเทศ
 สมเGจพระเQาบรมวงWเธอ กรมพระยา
เทวะวงWวโรปการ
(=พระชนมา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๔๐๑ - ๒๔๖๖)

• ทรง=บทบาท/0ญIานการ9างประทศ เจรจาแ°ไขnญหาระหÜางไทย
{บºงกฤษจนประสบความ/เæจ
• ประเทศไทยรอดøนจากการเóนอาณาQคมของฝ¡งเศส Iวยนโยบาย
ทางการ¬ตของพระองA
• ทรง=บทบาท/0ญIานการเòองการปกครอง ทรงÃรง¹แหºง
เสนาบ¢©Üาการ9างประเทศ
• ทรง=บทบาท/0ญในการ|ดîงÅฐมนตµสภา

สมเGจพระเQาบรมวงWเธอ กรมพระยา
dรงราชาVภาพ
(=พระชนมา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๔๐๕ - ๒๔๘๖)

• ทรงÅเÆญพระกร«ย»จ2งทางIานการเòอง การปกครอง Bฒนธรรม

และประBFศาสตH
• ทรงÃรง¹แหºงเสนาบ¢กระทรวงมหาดไทยคนแรก
• ทรงเóน¸gง/0ญในการปé…ปการปกครองสâยÅชกาล< ๕
• ทรง=ผลงานIานประBFศาสตH โบราณค¢ ลปBฒนธรรมwนวนมาก
• ทรงไIÅบการยกÀองÜาเóน “ พระeดาแgงประh4ศาสต^ไทย ”
iนนางและชาวjางชา4BXบทบาทในการ
ส1างสรร2ชา4ไทย
ออกญาโกษาbบk (ปาน)
สYย
อlธยา (=อา•ระหÜาง พ.ศ. ไW
ปรากฏ - ๒๒๔๓)

• เóน´วหÆาคณะ¬ตเqนทางไปเจÑญãมªนธไมตµ{บฝ¡งเศส
• Õวยส@างความãมªนRระหÜางอ•ธยา{บฝ¡งเศสใc=ความใกaŒด เõอ
œงฝ¡งเศสมา–วงôลØนาจ{บฮอgนดาไI
• ในสâยพระเพทราชาไIÅบการแ9งîงเóนเßาพระยาพระคgง =หÆา<
ควบ~มราชการIานการ9างประเทศ เóน“นนาง<ส@าง”อเ‘ยงและ
เ’ยรF÷×ใcชาFÿานเòองในสâยอ•ธยา

หmอมราโชnย หoอหmอมราชวงWกระjาย
สYย
pศรางqร
Zตนโก]น (=อา•ระหÜาง พ.ศ.
ท^ ๒๓๖๓ - ๒๔๑๐)

• =บทบาท/0ญIานการ9างประเทศในสâยÅชกาล< ๔
• Ãรง¹แหºงvามหลวงประwคณะ¬ตไทย<ไปเจÑญพระราชไมตµ{บ
ประเทศºงกฤษเóนคûงแรกในสâยÅตนโกöนทH
• Ãรง¹แหºง©Ÿพากษาศาล9างประเทศคนแรก
• ก⁄QพนR¤น/0ญ Zอ “จดหมายเห‹เ[องราช¬ตไทยไปลอนดอน” และ
“Qราศลอนดอน”
 ลาrแบ^
สYย
อlธยา (=อา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๑๘๕ - ๒๒๗๒)

• เóน´วหÆาคณะราช¬ตฝ¡งเศส <เqนทางมาkงกdงศµอ•ธยา ในสâย

สมเ›จพระนารายèมหาราช
• เóน©แทนฝ¡งเศสในการเจรจา{บอ•ธยาเõอfการÖาและไIลงนาม
ในãญญาการÖา<เòองลพ.µ เfiอ พ.ศ. ๒๒๓๐
• เóน©pนflกเ[องราวและเห‹การè9างๆ เúยว{บกdงศµอ•ธยา จน
กลายมาเóนหgกฐานทางประBFศาสตH </0ญ<เµยกÜา จดหมายเห
‹ลา‡แบH

บาทหลวงปาลเลอsวt
สYย
Zตนโก]น (=อา•ระหÜาง พ.ศ.
ท^ ๒๓๔๘ - ๒๔๐๕)

• เóนชาวฝ¡งเศส และไIบวชเóนบาทหลวง
• เqนทางเ•ามาเผยแ·คÑส‚ศาสนาQกายโรâนคาทอ„ก ในประเทศไทย
เfiอ พ.ศ. ๒๓๗๒
• =งานเ‰ยนเúยว{บประเทศไทยหลายเvม เÕน เvาเ[องกdงสยาม และ
kงไIเµยบเµยงปทา®กรมฉpบใหÂมาก ”อ รพจÇภาษาไทย
• =บทบาท/0ญในการส@างความãมªนRระหÜางประเทศไทย{บ/Êก
วาF{น<กdงโรม
 หมอบZดเลu (ดร.แดน vช บZดเลu)

(=อา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๓๔๗ - ๒๔๑๖)

• เóน´วหÆาคณะ×ชÁนนาµจากสหÅฐอเมÑกา
• |ดîงโรงŸมËหÊงÈอไทยTนเóนคนแรก รวม2งÍดส@างเค[องŸมË
IวยไÎ
• ประสบความ/เæจในการหvอÏวŸม˺กษรไทย พ.ศ. ๒๓๘๔ และออก
หÊงÈอŸมËรายเÌอน”อ<”อÜา บางกอกµคอHเดอH Êบเóน
หÊงÈอŸมËฉpบแรกของไทย
• เóน©ÑเÓม²!ชาการแพทJแผนใหWมาเผยแพùในประเทศไทย

ศาสตราจารuwลx yระศ=

(=อา•ระหÜาง พ.ศ.
๒๔๓๕ - ๒๕๐๕)

• เóนชาว\ตาÔ Åบราชการ¹แหºงÕางðน กรม ลปากร ในสâยÅชกาล

<๖
• 9อมาÃรง¹แหºงเóนอาจารJÕางðนหvอแผนก ลปากรสถานแ^ง
ราชpณÒตยสภา แaวÚายมาเóนÕางðนãง{ดกองประ«ต ลปกรรม
กรม ลปากร
• เóน©วางหgกÛตรการÄกษาIาน ลปะของไทยใc=มาตรฐานÙดเıยม
{บโรงเµยน ลปะใน•โรป โดยเÓมวางหgกÛตรˆตรกรรมและ