ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Μία δέσμη φωτός αποτελείται από ηλεκτρομαγνητικά κύματα τα οποία

ταλαντώνονται σε άπειρο αριθμό επιπέδων κάθετων προς τη διεύθυνση διάδοσης
του φωτός. Όταν όμως μια δέσμη φωτός διέλθει από μια συσκευή που ονομάζεται
πολώτης ουσιαστικά διέρχονται μόνο τα κύματα που ταλαντώνονται σε ένα και
μοναδικό επίπεδο και το φως αυτό ονομάζεται πολωμένο στο επίπεδο φως.

Όταν μια δέσμη πολωμένου στο επίπεδο φως διέλθει από ένα διάλυμα ορισμένων
οργανικών μορίων το επίπεδο της πόλωσης στρέφεται. Αυτή την ιδιότητα την
εμφανίζουν ουσίες που ονομάζονται οπτικά ενεργές. Η στροφή μετράται με ένα
όργανο που ονομάζεται πολωσίμετρο.

Όταν πολωμένο στο επίπεδο φως διέλθει από μια κυψελίδα που περιέχει διάλυμα
μιας οπτικά ενεργής οργανικής ένωσης τότε παρατηρείται στροφή του επιπέδου της
πόλωσης. Στη συνέχεια το φως διέρχεται από ένα δεύτερο πολωτή που ονομάζεται
αναλυτής. Περιστρέφοντας τον αναλυτή μέχρι το πολωμένο φως να διέλθει από
αυτόν μπορούμε να προσδιορίσουμε το νέο επίπεδο της πόλωσης και να
μετρήσουμε τη στροφή που προκάλεσε η οπτικά ενεργή ουσία. Το μέγεθος της
στροφής συμβολίζεται με το γράμμα α και εκφράζεται σε μοίρες.

Εκτός από το μέγεθος της στροφής προσδιορίζεται και η διεύθυνση της. Ορισμένα
οπτικά ενεργά μόρια στρέφουν το πολωμένο φως αριστερά και ονομάζονται
αριστερόστροφα ενώ άλλα το στρέφουν δεξιά και καλούνται δεξιόστροφα. Η
στροφή προς τα αριστερά συμβολίζεται με το πρόσημο – και η στροφή προς τα
δεξιά συμβολίζεται με το πρόσημο +.

Όσο περισσότερα μόρια συναντά το φως τόσο μεγαλύτερη η παρατηρούμενη

στροφή. Το μέγεθος της στροφής εξαρτάται από τη συγκέντρωση του δείγματος και
το μήκος της κυψελίδας. Αν διπλασιάσουμε τη συγκέντρωση διπλασιάζεται και η
στροφή. Αν διατηρήσουμε σταθερή τη συγκέντρωση και διπλασιάσουμε το μήκος
της κυψελίδας τότε διπλασιάζεται η μετρούμενη στροφή.
Ως ειδική στροφή μιας ένωσης ορίζεται η παρατηρούμενη στροφή όταν το μήκος
κύματος του φωτός είναι 589 nm το μήκος της κυψελίδας l είναι 1 dm και η
συγκέντρωση του δείγματος C 1 g/ml.

[α]D = παρατηρούμενη στροφή/ μήκος κυψελίδας * συγκέντρωση= α / l *C

Μόνο το ένα από τα οπτικά ισομερή έχει θεραπευτική αξία. Ο οπτικός αντίποδας
έχει ελάχιστη ή καθόλου θεραπευτική δράση. Όταν γεμίζουμε το σωλήνα με την
οργανική ουσία πρέπει να είναι μέχρι υπερχειλίσεως και να προσέχουμε να μην
υπάρχουν φυσαλίδες.