ASESMEN AKHIR SUMATIF (AAS) SEMESTER GASAL

SEKOLAH DASAR (SD) TAHUN PELAJARAN 2023/2024

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa

Pelajaran : 1. Macapat
2. Geguritan
3. Legendha
4. Aksara Jawa
Hari, Tanggal : Selasa, 28 November 2023
Kelas : V (Lima)
Waktu : 09.30 – 11.00 WIB

I. Wenehana tandha ping (X) aksara A, B, C, utawa D sangarepe pratelan kang mathuk!
1. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Iku pantes yen sira tiruwa kaki

Miwah bapa biyung
Amuruk watek kang becik
Wajib kaki estokena

Tembang ing dhuwur klebu tembang macapat …

A. maskumambang C. megatruh
B. pocung D. tembang macapat
2. Paugeran tembang Macapat ing dhuwur yaiku ….
A. 12u, 6a, 8i, 12a C. 7u, 10u, 12i, 8u,8o
B. 12i, 6a, 8i, 8a D. 12u,8i, 8u, 8i, 8o
3. Tegese tembung amuruk yaiku ….
A. elek C. ngamuk
B. ngajari D. murka
4. Isine tembang Maskumambang ing dhuwur kuwi nyeritakake ….
A. yen Bapak lan Ibu ngajari watek apik ora pantes ditiru
B. yen Bapak lan Ibu ngajari watek elek wajib ditiru
C. yen Bapak lan Ibu ngajari watek apik pantes ditiru lan wajib dipatuhi
D. ora pantes ditiru, Bapak lan Ibu ngajri watek elek wajib dipatuhi
5. Ing ngisor iki kalebu paugeran tembang Macapat, kajaba ….
A. guru gatra C. guru tembang
B. guru wilangan D. guru lagu
6. Ing ngisor iki syarat-syarat maca Geguritan, kajaba ….
A. wirasa C. wicara
B. wiraga D. wacana
7. Wacanen Geguritan ing ngisor iki!

Bocah Mituhu
Murid iku kudu manut marang guru
Rukun marang kanca
Aja drengki aja srei
Aja climut aja jail aja nakal
 Rasa supaya ngajak kancane tumindak ora serik yaiku ….
A. kudu manut marang guru C. rukun marang kanca
B. aja climut aja jail aja nakal D. aja dengki aja srei
8. Tembung mituhu nduweni teges ….
A. bantah C. gelem
B. nurut D. wegah
9. Isine geguritan bocah mituhu ing nduwur kuwi yaiku ….
A. bocah manut marang guru, marai drengki lan nakal
B. dadi bocah aja nakal lan drengki, kudu manut marang guru
C. dadi bocah oleh nakal lan drengki
D. dadi bocah ora pareng manut marang guru
10. Nalika maca geguritan/puisi perang-perangan kang kudu digatekake ing ngisor iki, kejaba
….
A. lafal C. intonasi
B. irah-irahan D. ekspresi
11. Wacanen Crita ing ngisor iki!

Sendang Sani
Sunan Kalijaga lan Ki Rangga serta para santrine pada nuju padepokan Sunan Muria.
Nadyan papan dungune adoh, Sunan Kalijaga kaya-kaya ora duwe kesel babar blas.
“Kaya wis tekan Kadipaten Pati Pesantenan, sedelok maneh tekan Padepokan Muria,”
ngendikane Sunan Kalijaga marang murid-muride. Nalika wanci sembayang dzuhur,
Sunan Kalijaga ngajak leren ing ngisore wit gedhe, banjur dawuh marang Ki Rangga
supaya golek banyu kanggo wudhu. Ki Rangga lan kancane pada bingung amarga ing
papan kono garing ora ana banyune. Weruh murid-muride pada bingung, Sunan
Kalijaga karo mesem ngendika, “Ki Rangga, becike awake dewe nyenyuwun marang
Gusti. Muga-muga soko wit iku ana sumber banyu sing mili. Nanging elinga
kedadeyan apa bae neng kene, kuwi kersane Gusti. Aja padha lali yen ana kedadean
apa bae, enggal kabarna marang aku ing sak burine grumbul iki!” Ature Sunan
Kalijaga.

Irah-irahan kang trep kanggo wacan ing dhuwur yaiku ….

A. Sunan Kalijaga lan Ki Rangga C. Sendang Sani
B. Padepokan Sunan Muria D. Pesantenan Kadipaten Pati
12. Watake Sunan Kalijaga manurut crita kuwi yaiku ….
A. galak C. bijaksana
B. wedinan D. gumedhe
13. Tembung grumbul kuwi nduweni teges ….
A. lapangan sing amba sing akih sukete
B. suket sing thukul ana ing pinggir kali
C. ora-ora amba lan bisa kanggo dolanan
D. thetukulan lan suket kang ngrembuyung
14. Sunan Kalijaga lan para santrine mbutuhake banyu, nalika….
A. damel ngumbe C. wanci sembahyang dzuhur
B. wanci sembahyang subuh D. ameh adus
15. Pitutur kang diwedharake pengarang ing sajroning crita diarani ….
A. paraga C. alur
B. amanat D. setting
16. “Dinten punika kulo mboten mlebet sekolah”. Ukara kasebut migunakake basa ….
A. krama alus C. ngoko alus
B. krama lugu D. ngoko lugu
17. Crita kang nyritakake asal-usule/dumadine papan panggonan diarani ….
A. mite C. sage
B. legendha D. fabel
18. Sapa tokoh utama sing ana ing crita sendang sani ….
A. Pandan Arang C. Sunan Kalijaga
B. Sunan Muria D. Ki Rangga
19. Pasangan aksara jawa cacahe ana ….
A. 18 C. 20
B. 19 D. 21
20. Pasangan aksara “pa” yaiku ….
A. C.

B. D.

21. Yaiku aksara pasangan ….

A. C.

B. D.

22. , aksara jawa ing samping iki unine ….

A. nugel kayu C. mangan tempe

B. mangan tahu D. kolak gedhang
23. “Minyak wangi”, ukara iku yen ditulis ing aksara jawa yaiku ….
A. C.

B. D.

24. “Aku mangan Bakwan”, ukara ing samping yen di tulis aksara jawa yaiku ….
A. C.

B. D.

25. Ukara ing samping kuwi unine ….

A. Bapak damel sapu C. Bulik dasti rawuh

B. Bapak damel palu D. Ibu tindhak kalawingi
II. Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo tembung sing bener!
26. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Pramila rama ibu den bekteni,

Kinarya jalaran,
Anane badan puniki
Kinawruhan padhang hawa
Isi tembang macapat Maskumambang ing dhuwur yaiku ….

27. Tembung kinawruhan nduweni teges ….

28. Salah sijine cara kanggo mahami geguritan, yaiku kanthi ngowahi wujud teks geguritan
dadi wujud teks gancaran (prosa/crita). Pakaryan ngowahi wujud iki diarani ….
29.

Tembung aksara jawa kang trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing paribasan dhuwur yaiku ….
30. “Nulis Karangan”, ukara samping yen ditulis aksara jawa yaiku ….

KUNCI JAWABAN AAS

 BAHASA JAWA KELAS 5 2023/2024
I.
1. A 11. C 21. A
2. B 12. C 22. B
3. B 13. D 23. C
4. C 14. C 24. D
5. C 15. B 25. A
6. D 16. A
7. D 17. B
8. B 18. C
9. B 19. C
10. B 20. A

II.
26. Marang wong tuwa kudu bekti, sebab kita bisa ndelok padange dunya amarga wong tuwa
27. Dingerteni/ weruh/ ndelok
28. Paraphrase
29.

30.

Skor Penilaian
Skor maksimal :
Rom I : 25 x 1 =25
Rom II : 10 x 2 = 20

Rom I + Rom II = 45
jumlah skor maksimal
Skor penilaian= ×100
45