Southeastern Baptist Theological Seminary

BCO6000.PERS-FA2023 Foundations for Counseling

‫ ﭼﺎﻟﺶھﺎ و ﻓﺮﺻﺖھﺎ‬:‫ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ‬

‫ﻓﺮاز داﻧﺸﻮر‬

‫ دﮐﺘﺮ ﺳﭙﯿﺪه ﻗﻠﯽﺑﯿﮕﯽ‬:‫اﺳﺘﺎد‬

٢٠٢٣‫دﺳﺎﻣﺒﺮ‬
‫‪1‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﮫ‬

‫ﻗﺮنھﺎ ﭘﯿﺶ‪ ،‬در ﺳـﺎلھﺎی ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻗﺮون وﺳـﻄﺎ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎری ﻣﺮﮔﺒﺎری ﭼﮭﺮه ﺗﺎرﯾﺦ را دﮔﺮﮔﻮن ﺳـﺎﺧﺖ‪» .‬طﺎﻋﻮن ﺳـﯿﺎه«‪،‬‬

‫ﮐﮫ ﺑﯿﻦ ﺳـﺎلھﺎی ‪ ١٣۴٧‬ﺗﺎ ‪ ١٣۵١‬ﻣﯿﻼدی ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺑﯿﺶ از ﺳـﯽ و ﯾﮏ درﺻـﺪ ﮐﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖ اروﭘﺎ ﺷـﺪ‪ ،‬ﻧﮫ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻧﯽ ﺗﺤﻮﻻت‬

‫ﺑﺰرگ ﻓﺮھﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺳـﯿﺎﺳـﯽ و اﻗﺘﺼـﺎدی و ﻣﺬھﺒﯽ ﺑﻮد‪ ١،‬ﺑﻠﮑﮫ ﭼﻨﺎنﮐﮫ »ﺳـﯽ‪ .‬اچ‪ .‬ﺗﺎﻟﺒﻮت« ﺗﺎرﯾﺦﻧﮕﺎر ﭘﺰﺷـﮑﯽ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺧﻮد‬

‫ﺑﺪان اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮕﺮش در ﺑﮭﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﺗﺎ ﺣﺪی ﭘﺰﺷﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ٢.‬در دھﮫ دوم ھﺰاره ﺳﻮم ﻧﯿﺰ ﺟﮭﺎن‬

‫ﺷﺎھﺪ ﯾﮏ ﭘﺎﻧﺪﻣﯽ ﺳﺨﺖ ﺑﻮد ﮐﮫ ﺑﺴﯿﺎری از زﻣﯿﻨﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎرھﺎی زﯾﺴﺘﯽ را دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺎرچ ‪ ٢٠٢٠‬ﺑﺴ ـﯿﺎری از رھﺒﺮان ﮐﻠﯿﺴ ـﺎ در ﺳ ـﺮاﺳ ـﺮ ﺟﮭﺎن‪ ،‬ﺟﻠﺴ ـﺎت آﻧﻼﯾﻦ را ﺗﺠﺮﺑﮫ ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﻣﻮﺿ ـﻮﻋﯽ ﮐﮫ ﺑﺮای‬

‫ﺑﯿﺸــﺘﺮ آﻧﮭﺎ در ﺣﺪ ﺗﺌﻮریای ﺑﻮد ﮐﮫ اﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳــﺮﺳــﺨﺖ آن ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺿــﺮورﺗﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮای اﻧﺪﯾﺸــﯿﺪن ﺑﺪان ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪ ٣.‬ھﻤﯿﻦ‬

‫ﻣﻮﺿـﻮع در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺑﺤﺚ ﻣﺸـﺎوره ﻧﯿﺰ ﻧﻤﻮد ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬ھﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺸـﺎوره از راه دور‪ ،‬از ﻧﯿﻤﮫ ﺳـﺪه ﺑﯿﺴـﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﻮﺿـﻮع ﻣﺸـﺎوره ﺗﻠﻔﻨﯽ‬

‫آﻏﺎز ﺷـﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻋﻤﻮم ﻣﺘﺨﺼـﺼـﺎن ﺑﮫ دﯾﺪی ﻣﻨﻔﯽ و ﻣﻨﺘﻘﺪاﻧﮫ ﺑﮫ آن ﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‪ ،‬ﮐﻮوﯾﺪ ‪ ١٩‬ﺷـﺮاﯾﻂ را دﮔﺮﮔﻮن‬

‫ﺳـﺎﺧﺖ و ﺑﮫ ﮔﻔﺘﮫ »ﺗﺮی ھﻨﻠﯽ« اﺳـﺘﺎد ﻣﺸـﺎوره رواﻧﺸـﻨﺎﺳـﯽ داﻧﺸـﮕﺎه ﻣﻨﭽﺴـﺘﺮ‪ ،‬ھﻤﭽﻮن »ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰوری ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﺑﺮای ﭘﯿﺸـﺮﻓﺖ در‬
‫‪٤‬‬
‫ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ و رواندرﻣﺎﻧﮕﺮی« ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺴــﺎی اﯾﺮان ﻧﻤﻮد ﺑﯿﺸــﺘﺮی ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﮫ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﺮوﻣﺎھﺎ‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و‬

‫اﻗﺘﺼــﺎدی ﮐﮫ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺤﺮانھﺎی ﻣﺘﻌﺪدی اﺳــﺖ‪ ،‬ﺑﺴــﯿﺎری از ﮐﻠﯿﺴــﺎھﺎی ﺧﺎﻧﮕﯽ و ﻏﯿﺮ ﺧﺎﻧﮕﯽ از دﺳــﺘﺮﺳــﯽ ﺑﮫ ﯾﮏ ﻣﺸــﺎور‬

‫ﮐﺎرآزﻣﻮده ﻣﺤﺮوﻣﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻣﺸـﺎوره رودررو ﺑﺮای ﻣﺴـﯿﺤﯿﺎن اﯾﺮان‪ ،‬ﺿـﺮورت ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ را ﺑﯿﺶ از ﮔﺬﺷـﺘﮫ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻣﺸــ ـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﭼﮫ از زاوﯾﮫ ﻋﻤﻮﻣﯽ آن و ﭼﮫ در ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺸــ ـﺎوره ﻣﺴــ ـﯿﺤﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶھﺎ و ﭘﺮﺳــ ـﺶھﺎی زﯾﺎدی‬

‫روﺑﺮوﺳـﺖ‪ .‬روﯾﮑﺮد اﯾﻦ ﺟﺴـﺘﺎر‪ ،‬ﺑﺮرﺳـﯽ ﻓﺮﺻـﺖھﺎ و ﭼﺎﻟﺶھﺎﯾﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ در ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﺑﮫ وﯾﮋه ﺑﺮای ﻣﺴـﯿﺤﯿﺎن اﯾﺮاﻧﯽ‬

‫وﺟﻮد دارد‪ .‬در اﯾﻦ راﺳـﺘﺎ ﻣﻔﺎھﯿﻤﯽ ﮐﻠﯿﺪی ﻧﻈﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ اﻣﻦ و اﻣﻨﯿﺖ‪ ،‬ارﺗﺒﺎط ‪ ،‬ھﻤﺪﻟﯽ‪ ،‬ھﻮﯾﺖ ﻣﺮاﺟﻊ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻـﺮی ﻓﺮھﻨﮕﯽ ﻧﻈﯿﺮ‬

‫ﺷﺮم و اﻧﮓ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﯽ‪ ،‬ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺣﻘﻮﻗﯽ‪ ،‬و ﻣﺴﺎﯾﻞ اﺧﻼﻗﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﺧﻮاھﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Suzanne E. Hatty, James Hatty, The Disordered Body (New York: State University of New York Press, 1999), 81-100‬‬
‫‪2‬‬
‫‪C. H. Talbot, Medicine in Medieval England (London: Oldbourne,1967), 165-167.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Dave Adamson, MetaChurch (Georgia: Orange, 2022), 3-4‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Terry Hanley, "Researching Online Counselling and Psychotherapy: The Past, The Present and The Future", Counselling and Psychotherapy‬‬
‫‪Research, Vol 21, Issue 3 (Sep, 2021) 494.‬‬
‫‪2‬‬

‫ﻣﺸﺎوره از راه دور‪ -‬ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺨﭽﮫ ﮐﻮﺗﺎه‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻ واژﮔﺎن ﻣﺸـﺎوره و روان درﻣﺎﻧﮕﺮی‪ ،‬ﺗﺼـﻮﯾﺮ ﯾﮏ رواندرﻣﺎنﮔﺮ را ﮐﮫ ﺑﺮ ﺻـﻨﺪﻟﯽ ﺧﻮد ﻧﺸـﺴـﺘﮫ و ﻣﺮاﺟﻌﯽ‬

‫ﮐﮫ ﺑﻌﻀـﺎ دراز ﮐﺸـﯿﺪه ﺑﮫ ذھﻦ ﻣﺘﺒﺎدر ﻣﯽﺳـﺎزد‪ .‬اﯾﻦ ھﻤﺎن روﺷـﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺸـﺎوره رودررو از آن ﻧﺎم ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ‬

‫وﺟﻮد اﺳــﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ارﺗﺒﺎطﯽ ﯾﺎ رﺳــﺎﻧﮫای از ﮔﺬﺷــﺘﮫ در رواندرﻣﺎﻧﮕﺮی و ﻣﺸــﺎوره‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﻣﺸــﺎوره از راه دور را‬

‫ﻓﺮاھﻢ ﺳــــﺎﺧﺘﮫ اﺳــــﺖ‪ .‬ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﮫ »زﯾﮕﻤﻮﻧﺪ ﻓﺮوﯾﺪ« از طﺮﯾﻖ ﻧﺎﻣﮫﻧﮕﺎری ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺮاﺟﻌﺎن ﺧﻮد‪ ،‬در‬
‫‪٥‬‬
‫ﻋﻤﻞ درﮔﯿﺮ ﻧﻮﻋﯽ درﻣﺎﻧﮕﺮی از راه دور ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫از اﺷـــﮑﺎل دﯾﮕﺮ ﻓﻦآوری رﺳـــﺎﻧﮫای ﻣﯽﺗﻮان ﺑﮫ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬وﯾﺪﺋﻮ و ﻣﺎھﻮاره اﺷـــﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در‬

‫اواﺳ ـﻂ دھﮫ ﭘﻨﺠﺎه‪ ،‬ﻣﻮﺳ ـﺴ ـﮫ رواﻧﭙﺰﺷ ـﮑﯽ ﻧﺒﺮاﺳ ـﮑﺎ از طﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﺳ ـﯿﺴ ـﺘﻢ وﯾﺪﯾﻮﯾﯽ ﮐﮫ ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎرﺳ ـﺘﺎن را ﺑﮫ ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎرﺳ ـﺘﺎن‬

‫ﻣﺎھﻮارهای ﻣﺘﺼـﻞ ﺳـﺎﺧﺖ ﺗﺎ در ﻣﺸـﺎوره و اراﺋﮫ ﺧﺪﻣﺎت رواﻧﭙﺰﺷـﮑﯽ از آن ﺑﮭﺮهﻣﻨﺪ ﮔﺮدد‪ ٦ .‬اﻣﺎ ﺷـﺎﯾﺪ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮﯾﻦ اﺑﺰار راه‬

‫دور ﺑﮫ ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ را ﺑﺘﻮان ﻣﺸـﺎوره ﺗﻠﻔﻨﯽ داﻧﺴـﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺸـﺎوره ﮐﮫ دارای ﻧﻘﺎط اﺷﺘﺮاک زﯾﺎدی ﺑﺎ ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ اﺳﺖ‪،‬‬

‫اﺑﺘـﺪا ﺑﺮای ﻣـﺪاﺧﻠـﮫ در ﺑﺤﺮان ﻣﻮرد اﺳــــﺘﻔـﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺑـﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜـﺎل ﻣﯽﺗﻮان ﺑـﮫ ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻨﯽ ﺑﺤﺮان ﺧﻮدﮐﺸــــﯽ‪ ،‬ﺗﺠـﺎوز‬

‫ﺟﻨﺴ ـﯽ و ﺧﺸ ـﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﮕﯽ اﺷ ـﺎره ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻨﯽ از دھﮫ ‪ ۵٠‬ﻣﯿﻼدی ﺑﺮای ﻣﻮﺿ ـﻮع ﺧﻮدﮐﺸ ـﯽ در ﺷ ـﮭﺮ ﻟﻨﺪن و ﺗﺤﺖ‬
‫‪٧‬‬
‫ﻋﻨﻮان »ﺳﺎﻣﺮی ﻧﯿﮑﻮ« ﭘﺪﯾﺪار ﺷﺪﻧﺪ ﮐﮫ ﺗﺎ ﺑﮫ اﻣﺮوز ﻧﯿﺰ ﻓﻌﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫آﻏﺎز ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ را ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﮫ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی »واﯾﺰﻧﺒﺎم« و ھﻤﮑﺎراﻧﺶ در دھﮫ ‪ ۶٠‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‬

‫»اﻟﯿﺰا« ﮔﺮه زد‪ ٨.‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد در ﺳــ ـﺎل ‪ ١٩٧٢‬ﺑﻮد ﮐﮫ در ﯾﮏ آزﻣﺎﯾﺶ ﻋﻤﻠﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﺟﻠﺴــ ـﮫ ﻣﺸــ ـﺎوره ﺑﯿﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮھﺎی دو‬

‫داﻧﺸـﮕﺎه اﺳـﺘﻨﻔﻮرد و ﯾﻮﺳـﯽالای طﯽ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ارﺗﺒﺎطﺎت اﻧﺠﺎم ﺷـﺪ‪ .‬در اواﺳـﻂ دھﮫ ‪ ،٩٠‬ﮔﺮوه »ﺳـﺎﻣﺮﯾﺎن« ﮐﮫ ﭘﯿﺸـﺘﺮ‬

‫از آﻧﮭﺎ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﭘﯿﺸــﮕﺎﻣﺎن ﻣﺸــﺎوره ﺗﻠﻔﻨﯽ ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷــﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺧﻂ اﯾﻤﯿﻞ راهاﻧﺪازی ﮐﺮدﻧﺪ‪ ٩.‬در ﺳــﺎل ‪ ١٩٩٣‬وﺑﺴــﺎﯾﺘﯽ ﺑﮫ ﻧﺎم‬

‫»ﻣﺮﮐﺰ اﻓﺴـﺮدﮔﯽ«‪ ١٠‬ﺗﻮﺳـﻂ »اﯾﻮان ﮔﻠﺪﺑﺮگ« راهاﻧﺪازی ﺷـﺪ ﮐﮫ اطﻼﻋﺎﺗﯽ درﺑﺎره اﻓﺴـﺮدﮔﯽ و ﺷـﯿﻮهھﺎی درﻣﺎﻧﯽ آن ﺑﮫ ﻋﻤﻮم‬

‫اراﺋﮫ ﻣﯽداد‪ .‬در ﺳـﺎل ‪ ١٩٩٧‬اﻧﺠﻤﻦ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺳـﻼﻣﺖ روان آﻧﻼﯾﻦ ﺗﺎﺳـﯿﺲ ﺷـﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ دﻧﺒﺎل اﯾﺠﺎد ﻓﻀـﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﻣﺘﺨﺼـﺼـﺎن ﺑﮫ‬
‫‪١١‬‬
‫ﺟﮭﺖ ﮔﻔﺘﮕﻮ در ﻣﻮرد ﻧﻘﺶ ﻓﻦآوری در ﻣﺸﺎوره و ﺳﻼﻣﺖ روان ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫‪Gill Jones, Anne Stoke, Online Counselling (New York: Palgrave Macmillan, 2009), 4.‬‬
‫‪6‬‬
‫‪S. Leonard, " The Development and evaluation of a Telepsychiatry Service for Prisoners", Journal of Psychiatric Mental Health Nursing, Vol‬‬
‫‪11, Issue 4 (August 2004), 461-468.‬‬
‫‪7‬‬
‫‪https://www.samaritans.org/about-samaritans/our-history/‬‬
‫‪8‬‬
‫‪Hanley, "Researching Online Counselling and Psychotherapy", 493.‬‬
‫‪9‬‬
‫‪Jones, Stoke, Online Counselling, 4.‬‬
‫‪10‬‬
‫‪Depression Central‬‬
‫‪11‬‬
‫‪Adrian Skinner, Jason S. Zack, "Counselling and the Internet", American Behavioral Scientist, Vol 43, Issue 4 (December, 2004), 434-446.‬‬
‫‪3‬‬

‫رﺳﺎﻧﮫھﺎی ﻧﻮﯾﻦ‬

‫آﻧﭽـﮫ ﺗـﺎ اﯾﻨﺠـﺎ ﻣﺮور ﮔﺮدﯾـﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﮫ دورهای ﻣﯽﺷــــﻮد ﮐـﮫ »وب ‪ «١‬اﻧﻘﻼﺑﯽ در رﺳــــﺎﻧـﮫھـﺎ اﯾﺠـﺎد ﻧﻤﻮده و ﻣﻮﺟـﺐ‬

‫ﺷﮑﻞﮔﯿﺮی رﺳﺎﻧﮫھﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮای درک ﺑﮭﺘﺮ ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﭘﺲ از اﯾﻦ دوران‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﺑﺘﺪا ﻧﮕﺎھﯽ ﺑﮫ رﺳﺎﻧﮫھﺎی‬

‫ﻧﻮﯾﻦ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﮑﺮدﺷـﺎن و ﻧﯿﺰ ﻧﮕﺮاﻧﯽھﺎﯾﯽ ﮐﮫ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﮫ آن وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻧﺪاﺧﺖ‪» .‬وب ‪ «١‬ﮐﮫ از اواﺳـﻂ دھﮫ ‪ ٩٠‬آﻏﺎز ﺷـﺪ‪،‬‬

‫ھﻤﺎن ﺗﺼـﻮﯾﺮ آﺷـﻨﺎی اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﺎ ﺣﺮوف »‪ «www‬و ﺻـﻔﺤﺎت وب و ھﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻤﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳـﯿﺴـﺘﻢ‪ ،‬در ﻋﻤﻞ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ‬

‫ذﺧﯿﺮه اطﻼﻋـﺎت و اﻣﮑـﺎن ﺟﺴــــﺘﺠﻮ ﺑﻮد‪» ١٢.‬وب ‪ «١‬ﺑـﺎ وﺟﻮد آنﮐـﮫ ﺗـﺎﺛﯿﺮاﺗﯽ در ﻣﺸــــﺎوره از راه دور داﺷــــﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ در ﻋﻤـﻞ‬

‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮی در روﻧﺪ ﻣﺸﺎوره اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ظﮭﻮر »وب ‪ «٢‬در دھﮫ ﻧﺨﺴـــﺖ ﺳـــﺪه ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮﺗﺮ و ﺗﻌﺎﻣﻠﯽﺗﺮ ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ظﮭﻮر وبﻻگ‪ ،‬ﭘﺎدﮐﺴـــﺖ و‬

‫ﯾﻮﺗﯿﻮپ‪ ،‬ﺷـﺮاﯾﻄﯽ را اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﻣﺨﺎطﺒﺎن اﻣﮑﺎن اراﺋﮫ اﻧﺪﯾﺸـﮫھﺎ‪ ،‬اﺣﺴـﺎﺳـﺎت و زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه ﺧﻮد را در ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی‬

‫داﺷ ـﺘﮫ ﺑﺎﺷ ـﻨﺪ‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ »وب ‪ «٢‬ﺑﮫ ﻧﺴ ـﻞ ﺟﻮان ﺻ ـﺪاﯾﯽ ﺑﺨﺸ ـﯿﺪ ﮐﮫ ﭘﯿﺸ ـﺘﺮ ﺗﻨﮭﺎ در اﺧﺘﯿﺎر ﻋﺪه اﻧﺪﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬از ﺳ ـﻮﯾﯽ‬

‫ﯾﻮﺗﯿﻮب اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﻓﺮاھﻢ ﮐﺮد ﺗﺎ اﻓﺮاد ﻧﮫ ﻓﻘﻂ وﯾﺪﯾﻮھﺎی ﺧﻮد را ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺑﮫ اﺷﺘﺮاک ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻣﻨﺖھﺎ‪،‬‬

‫ﺟـﺎﻣﻌـﮫای ﻧﻮﯾﻦ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﮔﻔﺘﻤـﺎن را اﯾﺠـﺎد ﻧﻤـﺎﯾﻨـﺪ‪ .‬ﺗﺤﻮل ﻣﮭﻢ دﯾﮕﺮ در اﯾﻦ دوره ظﮭﻮر ﺷــــﺒﮑـﮫھـﺎی اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻓﯿﺲﺑﻮک و‬
‫‪١٣‬‬
‫ﺗﻮﯾﺘﺮ ﺑﻮد ﮐﮫ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت آﻧﻼﯾﻦ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺑـﮫ ھﻤﺮاه آﻧﭽـﮫ در »وب ‪ «١‬رخ ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺗـﺎﺛﯿﺮی ﻣﮭﻢ ﺑﺮ ﺑﺤـﺚ ﺳــــﻼﻣـﺖ روان ﺑﺮ ﺟـﺎی ﮔـﺬاﺷــــﺖ‪ .‬ﺑـﮫ‬

‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜـﺎل در ﺳــــﺎل ‪ ٢٠٠٨‬در ﯾـﮏ ﻣﻄـﺎﻟﻌـﮫ آﻣـﺎری‪ ،‬ﺑـﮫ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠـﮫﮔﯿﺮی رﺳــــﯿـﺪﻧـﺪ ﮐـﮫ اﻓﺮاد در ﺟﺴــــﺘﺠﻮی آﻧﻼﯾﻦ ﺧﻮد ﯾـﺎ‬

‫ﮔﻔﺘﮕﻮھﺎﯾﺸـﺎن در ﺷـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﭼﮭﺎر ﻣﻮﺿـﻮع را در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳـﻼﻣﺖ دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬درﻣﺎن داروﯾﯽ‪ ،‬ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎﺗﯽ ﮐﮫ‬

‫ﺻـﺤﺒﺖ از آﻧﮭﺎ ﺳـﺨﺖ اﺳـﺖ‪ ،‬ﺳـﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮاده و و روشھﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺑﮭﺒﻮد ﺳـﻼﻣﺖ ﺟﺴـﻢ ﯾﺎ روان‪ ١٤.‬ظﺮﻓﯿﺖ ارﺗﺒﺎط‪ ،‬ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺑﮫ‬

‫اﺷـﺘﺮاکﮔﺬاری در »وب ‪ «٢‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﻓﺮاد ﻧﮫ ﻓﻘﻂ از ﺑﺮﻧﺎﻣﮫھﺎ‪ ،‬وﺑﻼگھﺎ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرھﺎی ﺟﺴـﺘﺠﻮﮔﺮ و ﮐﺎﻧﺎلھﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﺑﺮای اطﻼﻋﺎت ﺳـﻼﻣﺖ روان ﺑﮭﺮه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺑﺎ ﺗﻮﺳـﻌﮫ ﺟﻮاﻣﻊ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ‪ ،‬ﺑﮫ اﺷـﺘﺮاکﮔﺬاری ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت و اطﻼﻋﺎت ﺑﮫ ارزﯾﺎﺑﯽ‬

‫ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﻈﺎمھﺎی ﺑﮭﺪاﺷـﺘﯽ و ﻣﺸﺎوران ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺑﮫ ﻧﻮﻋﯽ اﻣﺮوزه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬ﺳﻮاد ﺳﻼﻣﺖ روان‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬

‫ﻣﯿﺰان ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻓﺮاد ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭘﺮدازش و درک اطﻼﻋﺎت ﺑﮭﺪاﺷﺖ روان ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﮫ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫‪Heidi A. Campbell and Stephen Garner, Network Theology (Michigan: Baker Academic, 2014), 44-45.‬‬
‫‪13‬‬
‫‪Ibid, 46.‬‬
‫‪14‬‬
‫‪Louis Leung, "Internet Embeddedness: Links with Online Health Information Seeking, Expectancy Value/Quality of Health Information‬‬
‫‪Websites, and Internet Usage Patterns", Cyber Psychology & Behavior, Vol 11, No 5, (Oct 2008), 565-569.http://doi.org/10.1089/cpb.2007.0189‬‬
‫‪4‬‬

‫»وب ‪ «٣‬ﮐﮫ در ﺳـﺎلھﺎی اﺧﯿﺮ وارد ﺻـﺤﻨﮫ ﺷـﺪه‪ ،‬اﺑﻌﺎد ﻧﻮﯾﻦ دﯾﮕﺮی را ﺑﮫ ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی و اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ اﻓﺰوده اﺳـﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻔـﺎھﯿﻤﯽ ﻧﻈﯿﺮ »ﮐﻠﻮد« ﯾـﺎ »ﻓﻀــــﺎی اﺑﺮی«‪» ،‬دراﭘﺒـﺎﮐﺲ«ﮐـﮫ زﻣﯿﻨـﮫ اﻧﺘﻘـﺎل و اﺷــــﺘﺮاکﮔـﺬاری اطﻼﻋـﺎت در ھﺮ ﻧﻘﻄـﮫ و ھﺮ‬

‫دﺳـﺘﮕﺎھﯽ را ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽﺳـﺎزﻧﺪ و ﻧﯿﺰ »وب ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ«‪١٥‬ﮐﮫ ﺟﺴـﺘﺠﻮﮔﺮی ھﻮﺷـﻤﻨﺪ اﺳـﺖ از ﺟﻤﻠﮫ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺤﻮﻻت‬

‫ھﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻧﻘﻼﺑﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ در ﮔﻮﺷـﯽھﺎی ھﻮﺷـﻤﻨﺪ رخ ﻧﻤﻮده و ﺑﺎﻋﺚ ﺷـﺪه ﺗﺎ ﻣﺮدم اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ را ﺑﺎ ﺧﻮد در ھﻤﮫ ﺟﺎ داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪.‬‬
‫‪١٦‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﻣﮭﻢ دﯾﮕﺮ ﺑﺤﺚ واﻗﻌﯿﺖ اﻓﺰوده ) ‪ (AR‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﮫ ﻋﻤﻼً اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ را ﺑﮫ ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﮫ ﭼﻨﺪﺣﺴﯽ ﺑﺪل ﺳﺎﺧﺘﮫ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺮوزه ﻣﺤﯿﻂ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و ﻧﯿﺰ ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﺟﺪاﯾﯽﻧﺎﭘﺬﯾﺮ زﯾﺴـﺖ اﻧﺴـﺎن ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﻦآوراﻧﮫ را ﻧﺒﺎﯾﺪ‬

‫ﺗﻨﮭﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ اﺑﺰاری ﻗﻠﻤﺪاد ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺗﻐﯿﯿﺮی اﮐﻮﺳــﯿﺴــﺘﻤﯽ اﺳــﺖ‪» .‬ﺑﺎﻧﯽ ﻧﺎردی« و »وﯾﮑﯽ اودی« ﻓﻦآوری اطﻼﻋﺎت را‬

‫»اﮐﻮﻟﻮژی اطﻼﻋﺎت« ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ و آنرا ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ »ﺳــ ـﯿﺴــ ـﺘﻤﯽ از اﻓﺮاد‪ ،‬اﻋﻤﺎل‪ ،‬ارزشھﺎ‪ ،‬و ﻓﻦآوریھﺎ در ﯾﮏ‬

‫ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺤﻠﯽ ﻣﺸــــﺨﺺ« و اداﻣـﮫ ﻣﯽدھﻨـﺪ ﮐـﮫ »در اﮐﻮﻟﻮژیھـﺎی اطﻼﻋـﺎﺗﯽ‪ ،‬ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻓﻦآوری ﻧﯿﺴــــﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑـﮫ ﺑﺮ ﻓﻌـﺎﻟﯿـﺖھـﺎی‬

‫اﻧﺴـﺎﻧﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﺑﺎ ﻓﻦآوری اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷـﻮد‪ ١٧«.‬از اﯾﻦرو در ﭼﻨﯿﻦ ﺳـﯿﺴـﺘﻤﯽ‪ ،‬آنﭼﮫ رخ ﻣﯽدھﺪ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﻤﻠﮑﺮدی‪ ،‬ﺗﻔﮑﺮی و‬

‫ﻓﺮھﻨﮕﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮔﺴﺘﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ھﻤﯿﻦ راﺳ ـﺘﺎ »ھﻨﻠﯽ« اﺷ ـﺎرهای ﺑﮫﺟﺎ درﺑﺎره آﯾﻨﺪه رواندرﻣﺎﻧﯽ و ﻣﺸ ـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ دارد‪ .‬او ﺗﻮﺿ ـﯿﺢ ﻣﯽدھﺪ ﮐﮫ در‬

‫اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳــﺮﯾﻊ ﻓﻦآوری رﺳــﺎﻧﮫای‪ ،‬ﻧﮫ ﻓﻘﻂ روﯾﮑﺮد ﻣﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﮫ آﻧﮭﺎ در ﺣﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺳــﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺣﺘﺎ واژﮔﺎﻧﯽ ﮐﮫ اﺑﺪاع و‬

‫اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻧﯿﺰ در ﺣﺎل دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﻨﺪ‪ .‬ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﮫ وﻗﺘﯽ در ﺳــﺎل ‪ ٢٠٠٠‬ﺻــﺤﺒﺖ از درﻣﺎن آﻧﻼﯾﻦ ﻣﯽﺷــﺪ‪،‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر اﺳ ـﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷ ـﺘﺎری در اﯾﻤﯿﻞ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﮫ اﮐﻨﻮن‪ ،‬ﺻ ـﺤﺒﺖ از وﯾﺪﯾﻮﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ از طﺮﯾﻖ زوم ﯾﺎ اﭘﻠﯿﮑﯿﺶھﺎی‬
‫‪١٨‬‬
‫ﻣﺸﺎﺑﮫ اﺳﺖ و ﺷﺎﯾﺪ در آﯾﻨﺪهای ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ھﺪﺳﺖھﺎی واﻗﻌﯿﺖ ﻣﺠﺎزی‪.‬‬

‫ھﻢ اﮐﻨﻮن ﻧﯿﺰ اﻧﺴـﺎن در اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻤﯽ ﺟﺪﯾﺪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﮫ ھﻮش ﻣﺼـﻨﻮﻋﯽ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﺷـﺮﯾﮏ زﯾﺴـﺖ ﺧﻮد‬

‫ﭘﺬﯾﺮا ﮔﺮدد‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺮﺳـﺶ اﯾﻦ اﺳـﺖ‪ ،‬ﺑﺮای ﺳـﺎزﮔﺎری ﭼﮫ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد؟ ﯾﮑﯽ از ﻧﮑﺎت ﻣﮭﻢ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﮫ اﯾﻦ اﺳـﺖ ﮐﮫ ھﻤﺎنطﻮر ﮐﮫ‬

‫»آﻧﺠﻼ ﮔﻮرل« ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﻣﺎ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﮫ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﯾﺎ ھﺎﯾﺒﺮﯾﺪ ﺑﺎﺷـﺪ ﻧﮫ دوآﻟﯿﺴـﺘﯽ‪ .‬ﺑﮫ ﻋﺒﺎرﺗﯽ زﻧﺪﮔﯽ آﻓﻼﯾﻦ و آﻧﻼﯾﻦ‬

‫‪15‬‬
‫‪Semantic Web‬‬
‫‪16‬‬
‫‪Campbell, Garner, Network Theology, 47.‬‬
‫‪17‬‬
‫‪Bonnie A. Nardi, Vicki O'Day, Information Ecology: Using Technology with Heart (MA: MIT Press,1999), 49.‬‬
‫‪18‬‬
‫‪Hanley, "Researching Online Counselling and Psychotherapy", 495.‬‬
‫‪5‬‬

‫ﮐﺎﻣﻼ ﺟﺪا از ھﻢ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷـــﻨﺪ‪ .‬ﺑﮫ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﮫ »ﺗﻌﺎﻣﻼت آﻧﻼﯾﻦ ﻣﺎ‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت آﻓﻼﯾﻦ ﻣﺎ را ﺷـــﮑﻞ ﻣﯽدھﻨﺪ‪ ،‬و ارﺗﺒﺎطﺎت و اﻋﻤﺎل‬
‫‪١٩‬‬
‫آﻓﻼﯾﻦ ﻣﺎ‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ آﻧﻼﯾﻦ ﻣﺎ را‪«.‬‬

‫اﻣﺮوزه اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و ﻓﻀـﺎی ﺳـﺎﯾﺒﺮی ﯾﮏ ﻣﮑﺎن و اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻢ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﺧﻮاهﻧﺎﺧﻮاه در طﻮل روز در آن ﺣﻀـﻮر دارﯾﻢ و‬

‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﭘﺲ ﺟﺪا ﺳــﺎﺧﺘﻦ اﯾﻦ دو از ھﻢ در ﻋﻤﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴــﺖ‪ .‬از اﯾﻦ رو ﺑﺮای ﺳــﺎزﮔﺎری و ﻧﯿﺰ رﺳــﯿﺪن ﺑﮫ ﭘﺎﺳــﺨﯽ‬

‫ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑﺮای ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ‪ ،‬ﻻزم اﺳـﺖ درﮐﯽ ﻣﻨﺎﺳـﺐ از اﯾﻦ اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻢ ﺟﺪﯾﺪ و ﻓﻀـﺎی ﻣﻮازی و در ﻋﻤﻞ اﯾﻦ ﻓﺮھﻨﮓ ھﺎﯾﺒﺮﯾﺪ‬

‫ﺑﮫ دﺳـﺖ آورد‪ .‬ﭼﺮاﮐﮫ ﻣﺸـﺎور ﻗﺮار اﺳـﺖ ﺑﮫ ﮐﺴـﺎﻧﯽ ﻣﺸـﺎوره ﺑﺪھﺪ ﮐﮫ در اﯾﻦ ﻓﺮھﻨﮓ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽھﺎی آن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬

‫و از ﺳﻮﯾﯽ ﻗﺮار اﺳﺖ در ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎوره ﺑﺪھﺪ ﮐﮫ ﺳﺎﺧﺘﺎرھﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد را داراﺳﺖ ﮐﮫ ﮔﺎه ﺑﺎ ﭘﯿﺶ ﻓﺮضھﺎی او ﻣﺘﻔﺎوﺗﻨﺪ‪.‬‬

‫اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ رﺳﺎﻧﮫ و ﭼﺎﻟﺶ ﻣﺸﺎوره ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳﯽ‬

‫ھﻤـﺎﻧﻄﻮر ﮐـﮫ ﻋﻨﻮان ﺷــــﺪ‪ ،‬ﻣـﺎ در ﺟﮭـﺎﻧﯽ ھـﺎﯾﺒﺮﯾـﺪ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﻓﻦآوری اطﻼﻋـﺎت و رﺳــــﺎﻧـﮫای ﻧﻮﯾﻦ ﺑـﺎ ﺗﻤـﺎم‬

‫وﯾﮋﮔﯽھﺎی ﺧﻮد‪ ،‬در ﻧﺤﻮه درک و زﯾﺴـﺖ ﻣﺎ اﺛﺮ ﮔﺬاﺷـﺘﮫ اﺳـﺖ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﻓﺮﺻـﺖ ﺑﺮرﺳـﯽ ﺗﻤﺎم ﺟﻨﺒﮫھﺎ ﻧﯿﺴـﺖ‪ ،‬اﻣﺎ آندﺳـﺘﮫ ﻣﻮرد‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ و واﮐﺎوی ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﮫ ﭼﮫ در ﻣﺸﺎوره ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳﯽ و ﭼﮫ در ﻣﻔﮭﻮم ﻋﺎم ﻣﺸﺎوره دارای ھﻤﮕﺮاﯾﯽ ھﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺶ از‬

‫آﻏﺎز اﯾﻦ ﺑﺤﺚ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻻزم اﺳﺖ ﻧﮑﺘﮫای ﻣﮭﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺸﺎوره ﻣﺴﯿﺤﯽ روﺷﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﺷــــﺎﯾـﺪ ﻣﮭﻤﺘﺮﯾﻦ وﺟـﮫ ﺗﻤـﺎﯾﺰ ﻣﺸــــﺎوره‬

‫ﻣﺴـﯿﺤﯽ‪ ،‬زﯾﺮ ﺑﻨﺎ داﻧﺴـﺘﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳـﯽ اﺳـﺖ‪» .‬ھﺎﻧﺴـﯿﻨﮕﺮ« در ﯾﮑﯽ از ﻧﻮﺷـﺘﮫھﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم ﺗﺎﮐﯿﺪ را ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﯽﮔﺬارد ﮐﮫ‬

‫ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪس از ﻧﻈﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ‪ ،‬ﻣﻘﺪم و در ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮ از داﻧﺶ ﻋﻠﻤﯽ و رواﻧﺸــﻨﺎﺧﺘﯽ اﺳــﺖ‪» ٢٠.‬ﺟﻮﻧﺰ«‪» ،‬ﮐﻠﯿﻨﺘﻮن« و‬

‫اوھﻠﺸﻼﮔﺮ« ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﮫ دوم ﺗﯿﻤﻮﺗﺎﺋﻮس ‪ ١٧-١۶ :٣‬ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻨﺪ‪:‬‬

‫»از اﯾﻦ رو ﭘﺎﯾﮫ و اﺳـﺎس ھﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮی ﺗﻮﺳـﻂ ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪس ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽﺷـﻮد‪ .‬ﮐﺘﺎب ﻣﻘﺪس ﺑﮫ ﺧﻮدی ﺧﻮد‬

‫اطﻼﻋـﺎت ﻓﺮاواﻧﯽ را در اﺧﺘﯿـﺎر ﻣـﺎ ﻗﺮار ﻣﯽدھـﺪ ﺗـﺎ ﺑـﮫ اﻓﺮاد آﻣﻮزش دھـﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧـﮫ ﻗـﺎدرﻧـﺪ زﻧـﺪﮔﯽ ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ‬
‫‪٢١‬‬
‫داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪« .‬‬

‫زﻧﺪﮔﯽ ﻧﯿﮑﻮ ﯾﺎ ﺧﻮب‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ھﻤﺎن ﻧﻘﺎط ھﻤﮕﺮاﯾﯽ و اﺗﻔﺎﻗﺎ ً ﺑﺴـ ـﯿﺎر ﭘﺮ ﺗﻨﺸـ ـﯽ اﺳـ ـﺖ ﮐﮫ ﺑﯿﻦ اﮐﻮﺳـ ـﯿﺴـ ـﺘﻢ رﺳـ ـﺎﻧﮫ و‬

‫ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪس وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻣﻔﺎھﯿﻤﯽ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﮫ در ﻋﻤﻞ در ھﺮ دو ﺷ ـﺎﺧﮫ ﻣﺸ ـﺎوره‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺸ ـﺎوره در ﻣﻔﮭﻮم ﻋﺎم و ﻣﺸ ـﺎوره‬

‫‪19‬‬
‫‪Angela Williams Gorrell, Always On: Practicing Faith in a New Media Landscape (Grand Rapid: Baker Academic, 2019), 47.‬‬
‫‪20‬‬
‫‪Deborah Van Deusen Hunsinger," An Interdisciplinary map of Christian Counselors", In Care for Soul: Exploring the Intersection of‬‬
‫‪Psychology and Theology, Eds, Mark R. McMinn, Timothy R. Philips (IL: InterVarsity Press, 2001) 218-240.‬‬
‫‪21‬‬
‫‪Ian Jones, Tim Clinton, George Ohlschlager, "Christian Counseling and Essential Biblical Principles", In Caring for People God's way, Eds,‬‬
‫‪Thomas Nelson (Nashville: Thomas Nelson, 2005), 53.‬‬
‫‪6‬‬

‫ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳـﯽ ﺣﺴـﺎﺳـﯿﺖﺑﺮاﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻣﻔﺎھﯿﻢ ﮐﮫ در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺸـﺘﺮ در ﻣﺸـﺎوره‬

‫ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳﯽ ﻣﺸﮑﻞﺳﺎز ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻄﺤﯽ ﺷﺪن راﺑﻄﮫ‬

‫ﯾﮏ از اﯾﻦ ﻣﻮارد ﮐﺎﻻﯾﯽ ﺷﺪن راﺑﻄﮫ در رﺳﺎﻧﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎر و طﺮاﺣﯽ رﺳﺎﻧﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﮫ ﺷﮑﻠﯽ‬

‫اﺳــﺖ ﮐﮫ اﯾﻦ ﻣﻔﮭﻮم ﻓﺮھﻨﮕﯽ را ﺗﺴــﮭﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ رواﺑﻂ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳــﺎس ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷــﻮد ﮐﮫ ﮐﺎرﺑﺮ دﯾﮕﺮ ﺑﺮای ﻣﻦ ﭼﮫ‬

‫ﻣﻨﻔﻌﺘﯽ دارد؟ آﯾﺎ دوﺳـﺘﯽ و دﻧﺒﺎل ﮐﺮدن ﻓﺮد ﺑﺮای ﻣﻦ ﻣﻔﯿﺪ اﺳـﺖ؟ آﻧﭽﮫ رخ ﻣﯽدھﺪ ﮐﺎھﺶ اﻧﺴـﺎﻧﯿﺖ‪ ،‬ﺑﺮوز اﺣﺴـﺎﺳـﺎت ﻣﺨﺮب و‬

‫ﺧﻮدﻣﺤﻮری اﺳــﺖ‪ .‬رواﺑﻂ از ﻣﻌﻨﺎی ﺧﻮد ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ‪ ،‬رواﺑﻄﯽ ﮐﮫ »ﮔﻮرل« آن را ﺑﺮ اﺳــﺎس ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬ﺳــﺨﺎوت و ﺷــﻔﻘﺖ‬
‫‪٢٢‬‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻟﻘﻮهای را ﺑﺮای ﻣﺸـﺎور اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ را در ﺑﺤﺚ ﺷـﺮوع راﺑﻄﮫ ﻣﺸـﺎور‪ ،‬ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺴـﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮای آنﮐﮫ راﺑﻄﮫ ﻣﺸـﺎور و ﻣﺮاﺟﻊ آﻏﺎز ﺷـﻮد‪ ،‬دو زﻣﯿﻨﮫ وﺟﻮد دارد؛ ﯾﺎ ﻣﺮاﺟﻊ ﺗﻮﺳـﻂ ﺳـﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﮐﻠﯿﺴـﺎ ﯾﺎ ﻓﺮد دﯾﮕﺮی ﺑﮫ ﻣﺸﺎور‬

‫ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﺷــﻮد ﯾﺎ ﺧﻮد ﻣﺮاﺟﻊ‪ ،‬ﻣﺸــﺎور را ﺑﺮ اﺳــﺎس ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﭘﯿﺸــﯿﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﺎﻟﺶ اﺻــﻠﯽ در اﯾﻦ ﺑﺤﺚ‪ ،‬در زﻣﯿﻨﮫ‬

‫ارﺗﺒﺎطﯽ ﻧﻮع دوم اﺳـﺖ‪ .‬ﭘﺮﺳـﺶ اﯾﻦ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﻣﺮاﺟﻊ ﭼﻄﻮر ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺸـﺎور را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ و ﻋﻠﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺸـﺎور ﭼﯿﺴـﺖ؟ ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺮ‬

‫اﺳﺎس ﭼﮫ وﯾﮋﮔﯽ و ﺑﺎ ﭼﮫ اﺳﺘﻨﺎدات و ﺧﻮاﺳﺘﮫھﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎور را اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﮫ او ﻣﺮاﺟﻌﮫ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟‬

‫واﺿـﺢ اﺳـﺖ ﮐﮫ اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﺑﮫ ﺣﻀـﻮر ﭘﺮ رﻧﮓ ﻣﺸـﺎور در رﺳـﺎﻧﮫھﺎ‪ ،‬ﺑﮫ ﺷـﯿﻮهھﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬

‫ﺑﮫ واﺳـﻄﮫ ﺑﺮﻧﺎﻣﮫھﺎی آﻧﻼﯾﻦ و آﻓﻼﯾﻦ در ﯾﻮﺗﯿﻮب‪ ،‬ﺷـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺗﻠﮕﺮام‪ ،‬ﻓﯿﺲﺑﻮک و ﯾﺎ اﯾﻨﺴـﺘﺎﮔﺮام ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ھﻤﭽﻨﯿﻦ‬

‫ﺑﮫ واﺳـ ـﻄﮫ ﮐﺘﺎب ﯾﺎ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﮫ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﯾﺎ ﺑﮫ واﺳـ ـﻄﮫ ﮐﺎﻣﻨﺖھﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷـ ـﺪ ﮐﮫ دﯾﮕﺮان در ﺻـ ـﻔﺤﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان‬

‫درﺑﺎره ﻣﺸـﺎور ﻣﯽﻧﻮﯾﺴـﻨﺪ‪ .‬ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ ﻣﺸـﺎور ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ در ﺷـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﻧﺠﺎم داده ﺑﺎﺷـﺪ و وﺑﺴـﺎﯾﺘﯽ داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﺪ‬

‫ﮐﮫ در آن ﺧﻮد را ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺗﻤﺎم ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺸـﺎور ﯾﺎ ﻣﺸـﺎوره را ھﻤﭽﻮن ﮐﺎﻻﯾﯽ ﻣﯽﺗﻮان دﯾﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ ﺷـﮑﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮫ ﻣﺨﺎطﺐ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺮاﺟﻊ اراﺋﮫ‬

‫ﺷ ـﻮد ﺗﺎ او را ﺟﺬب ﻧﻤﺎﯾﺪ‪» .‬ﺟﯽ‪ .‬ﮐﯿﻢ« اﺳ ـﺘﺪﻻل ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﮫ ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽ ﺷ ـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺳ ـﻄﺤﯽ ﺷ ـﺪن اﺳ ـﺖ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﮫ‬

‫ﻗﻀـﺎوت ﺑﺮ اﺳـﺎس دادهھﺎی ﺳـﻄﺤﯽ ﺷـﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬او ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﮫ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻧﮫ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﺎ در ارﺗﺒﺎط‪،‬‬

‫‪22‬‬
‫‪Gorrell, Always On, 109.‬‬
‫‪7‬‬

‫ﺑﻠﮑﮫ ﺑﺮ ذاﺋﻘﮫ ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارد‪ ٢٣.‬ﺷـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﻮاﺳـﺘﮫھﺎ و اﻣﯿﺎﻟﯽ را رواج ﻣﯽدھﻨﺪ ﮐﮫ ﻣﺘﻔﺎوت از اﺳـﺘﺎﻧﺪاردھﺎی‬

‫ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳـﯽ اﺳـﺖ ‪ ،‬ﺧﻮاﺳـﺘﮫھﺎﯾﯽ ﮐﮫ ﻋﻤﻼ ﺑﺮ ھﻮﯾﺖ ﺟﻮاﻧﺎن‪ ،‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺧﺎﻧﻮاده و ﺑﺴـﯿﺎری از ﻣﻮارد دﯾﮕﺮ اﺛﺮ ﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ دارد‪ .‬ﺑﮫ‬
‫‪٢٤‬‬
‫ﮔﻔﺘﮫ ﺟﯽ‪ ،‬ﮐﯽ‪ ،‬اﺳﻤﯿﺖ‪ ،‬آﻧﭽﮫ ﮐﮫ آرزوﯾﺶ را دارﯾﻢ و ﺑﺎ وﻟﻊ ﻣﺸﺘﺎق و ﺗﺸﻨﮫ آن ھﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ھﻮﯾﺖ ﻣﺎ را ﺷﮑﻞ ﻣﯽدھﺪ‪.‬‬

‫در ﭼﻨﯿﻦ اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻤﯽ‪ ،‬ﻣﺸـﺎور ﭼﮕﻮﻧﮫ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮاﺟﻊ را ﺟﺬب ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻣﺮاﺟﻌﺎن ﺟﺬب ﮐﺪام دﺳـﺘﮫ از ﻣﺸـﺎوران ﻣﯽﺷـﻮﻧﺪ؟‬

‫در دورهای ﮐﮫ ﻣﯿﺰان ﻓﺎﻟﻮر‪ ،‬ﻣﻼک راﺑﻄﮫ اﺳـــﺖ‪ ،‬آﯾﺎ راﺑﻄﮫ ﻣﺸـــﺎور و ﻣﺮاﺟﻊ ھﻢ ﺑﮫ ھﻤﯿﻦ ﺳـــﺎن ﮐﺎﻻﯾﯽ ﻧﻤﯽﺷـــﻮد؟ ﯾﮑﯽ از‬

‫ﺷـﺎﺧﺼـﮫھﺎی اﺻـﻠﯽ ﻣﺸـﺎور ﻣﺴـﯿﺤﯽ‪ ،‬ﺗﻌﮭﺪ ﺑﮫ اﻧﺠﯿﻞ و ﺟﮭﺎنﺑﯿﻨﯽ ﻣﺴـﯿﺤﯽ اﺳـﺖ‪ ٢٥.‬در واﻗﻊ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﺸﺎور ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳﯽ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﮐﮫ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ در اﯾﻦ ﺑﺎزار ﺷﻠﻮغ‪ ،‬ﺣﻘﯿﻘﺖ اﻧﺠﯿﻞ را ﻋﺮﺿﮫ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎنﮐﮫ ﭘﻮﻟﺲ رﺳﻮل ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬

‫»زﯾﺮا زﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮاھﺪ آﻣﺪ ﮐﮫ ﻣﺮدم ﺑﮫ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺻــــﺤﯿﺢ ﮔﻮش ﻓﺮا ﻧﺨﻮاھﻨﺪ داد‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺑﻨﺎﺑﮫ ﻣﯿﻞ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮫ ﺑﻨﺎ‬

‫ﺑﮫ ﻣﯿﻞ ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺑﺴـﯿﺎر ﮔﺮد ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮاھﻨﺪ آورد ﺗﺎ آنﭼﮫ را ﮐﮫ ﮔﻮشھﺎﯾﺸـﺎن طﺎﻟﺐ ﺷـﻨﯿﺪن آن اﺳـﺖ‪،‬‬
‫‪٢٦‬‬
‫از آﻧﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ؛ و از ﮔﻮش دادن ﺑﮫ ﺣﻘﯿﻘﺖ روﯾﮕﺮدان ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﮫ ﺳﻮی اﻓﺴﺎﻧﮫھﺎ ﻣﻨﺤﺮف ﺧﻮاھﻨﺪ ﮔﺸﺖ‪«.‬‬

‫ﮐﺎھﺶ ھﻤﺪﻟﯽ‬

‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از وﯾﮋﮔﯽھﺎی رﺳـﺎﻧﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﻣﻌﻀـﻞ »ﻓﺮﺳـﻮدﮔﯽ ھﻤﺪﻟﯽ« ﯾﺎ »ﺧﺴـﺘﮕﯽ ﺷـﻔﻘﺖ« اﺳـﺖ‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮان‬

‫آﻧﻘﺪر ﺗﺤﺖ ﺑﻤﺒﺎران ﺗﺮاژدی و ﺳـﻮگ و اﻧﺪوه و ﺧﺸـﻮﻧﺖ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ ﺗﺪرﯾﺞ ﺣﺴـﺎﺳـﯿﺖ ﺧﻮد را ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﮫ آنﭼﮫ ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪،‬‬

‫از دﺳــﺖ ﻣﯽدھﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم داﺳــﺘﺎنھﺎﯾﯽ درﺑﺎره درد دﯾﮕﺮان ﺑﮫ اﺷــﺘﺮاک ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﮔﺎه ﺣﺘﺎ درﺑﺎره ﻣﺸــﮑﻼت و ﺑﺪﺑﺨﺘﯽھﺎی‬

‫دﯾﮕﺮان ﺷـﺎﯾﻌﮫ ﻣﯽﺳـﺎزﻧﺪ و اﺻـﻼ ﺑﮫ ﻋﻮاﻗﺐ آن ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ‪» .‬ﻟﻮ آﮔﻮﺳـﺘﺎ« ﮐﮫ ھﻤﺪﻟﯽ را ﺑﻨﯿﺎن رواﺑﻂ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﻧﺴـﺎﻧﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪،‬‬

‫آنرا ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫» روش ﺟﻤﻊآوری دادهھﺎ درﺑﺎره ﺗﺠﺮﺑﯿﺎﺗﯽ ﮐﮫ ﺷـ ـﺨﺺ دﯾﮕﺮ ﺗﺠﺮﺑﮫ ﻧﻤﻮده‪ ،‬و ﺑﮫ درک و ﭘﺎﺳـ ـﺦ ﺑﮫ ﻓﺮد ﺑﮫ‬
‫‪٢٧‬‬
‫ﺷﯿﻮهای ﻣﯽاﻧﺠﺎﻣﺪ ﮐﮫ آنﻓﺮد ﻣﯽ ﻓﮭﻤﺪ ﮐﮫ دﯾﮕﺮی او را درک ﻧﻤﻮدهاﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪23‬‬
‫‪Jay Y. Kim, Analog Church (Grand Rapid: InterVarsity press, 2022), 17-19.‬‬
‫‪24‬‬
‫‪James K. smith, You Are What You Love (Grand Rapids: Brazos Press, 2016), 10-13.‬‬
‫‪25‬‬
‫‪Tim Clinton, George Ohlschlager, A. J Centore, "The Person of Counselors: Growing in knowledge, Character and skills", In Caring for‬‬
‫‪People God's way, Eds, Thomas Nelson (Nashville: Thomas Nelson, 2005), 34-36.‬‬
‫‪ ٢٦‬دوم ﺗﯿﻤﻮﺗﺎﺋﻮس ‪ ،۴-٣ :۴‬ﺗﺮﺟﻤﮫ ھﺰاره ﻧﻮ‬
‫‪27‬‬
‫‪Lou Agosta, "Empathy in Cyberspace", In, Theory and Practice of Online Therapy, eds, Haim Weinberg, Arnon Rolnick (New York:‬‬
‫‪Routledge, 2020), 34.‬‬
‫‪8‬‬

‫او ﭼﮭﺎر ﻣﺮﺣﻠﮫ را در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ھﻤﺪﻟﯽ ﻣﺸـــﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﮫ ﺷـــﺎﻣﻞ ﭘﺬﯾﺮش ھﻤﺪﻻﻧﮫ‪ ،‬درک ھﻤﺪﻻﻧﮫ‪ ،‬ﺗﻔﺴـــﯿﺮ ھﻤﺪﻻﻧﮫ و‬

‫ﭘﺎﺳ ـﺦﮔﻮﯾﯽ ھﻤﺪﻻﻧﮫ اﺳ ـﺖ‪» .‬آﮔﻮﺳ ـﺘﺎ« ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳ ـﺖ ﮐﮫ در ﮐﻨﺶ ﮔﻮش دادن‪ ،‬ﯾﮏ واﮐﻨﺶ و ﻣﮑﺎﻧﺴ ـﯿﻢ رواﻧﺸ ـﻨﺎﺧﺘﯽ ھﻤﺪﻻﻧﮫ رخ‬

‫ﻣﯽدھﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ از اﯾﻦ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴـﻢ ﺑﮫ ﺳـﻤﺖ ﯾﮏ ھﻤﺪﻟﯽ ﭘﺪﯾﺪارﺷـﻨﺎﺧﺘﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮد ﮐﮫ در آنﺻـﻮرت ﻓﺎرغ از ﻣﺤﯿﻂ‪ ،‬رواﺑﻂ ﻣﺎ‬

‫را اﺻـــﺎﻟﺖ ﻣﯽﺑﺨﺸـــﺪ‪ .‬ﺑﺮ طﺒﻖ دﯾﺪﮔﺎه وی‪ ،‬ھﺮ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﭼﮫ ﻓﺮدی ﯾﺎ ﮔﺮوھﯽ‪ ،‬ﭼﮫ آﻓﻼﯾﻦ ﯾﺎ آﻧﻼﯾﻦ روش ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺧﻮد را ﺑﺮای‬
‫‪٢٨‬‬
‫ﻧﺸﺎن دادن ھﻤﺪﻟﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻣﺤﯿﻂ آﻧﻼﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶھﺎی ﺧﻮد را دارد‪.‬‬

‫آنﭼﮫ در ﭼﺎﻟﺶ »ﻓﺮﺳـﻮدﮔﯽ ھﻤﺪﻟﯽ« ﻧﻤﻮد ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه ﺑﺮ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴـﻢ رواﻧﺸـﻨﺎﺳـﯽ ھﻤﺪﻟﯽ اﺳـﺖ‪ .‬در‬

‫اﯾﻦ ﺷـﺮاﯾﻂ‪ ،‬ﻣﺸـﺎور ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ ﺑﮫ دو دﻟﯿﻞ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ھﻤﺪﻟﯽ ﮐﺎﻣﻠﯽ ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻊ داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴـﺖ ﺑﮫ دﻟﯿﻞ ﺗﻌﺪد ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﺸـﺎﺑﮫ؛ ﺑﮫ‬

‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻣﻮﺿـﻮع ﺷـﺮاﯾﻂ ﺳـﺨﺖ ﭘﻨﺎھﺠﻮﯾﯽ ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﺑﺴـﯿﺎر ﺳـﺨﺖ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺤﺮانھﺎی ﻧﻮﺟﻮاﻧﯽ‪ ،‬اﻗﺘﺼـﺎد‪ ،‬ازدواج‪،‬‬

‫ﺳـﻮﮔﻮاری و ﻧﻈﺎﯾﺮ آنرا ﺑﮫ ﺷـﮑﻠﯽ ﺗﺼـﺎﻋﺪی ﺗﺸـﺪﯾﺪ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﮫ دﻟﯿﻞ ﺗﻌﺪد اﺧﺒﺎر ﺑﺤﺮان در اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﺑﮫ ﺻـﻮرت‬

‫ﻋﺎدی در ذھﻦ ﻣﺸﺎور ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻢرﻧﮓ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﮫ ﻣﺮاﺟﻊ ﻧﯿﺎز ﺑﮫ درک ﮐﺎﻣﻞ و ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ھﻤﺪﻻﻧﮫ دارد‪.‬‬

‫دﻟﯿﻞ دوم ﺑﮫ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺧﺼﺎﯾﺺ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﻀﺎی ﻣﺠﺎزی و رﺳﺎﻧﮫھﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻮﺿﻮع ﺣﻀﻮر‪.‬‬

‫در ﯾﮏ وﯾﺪﺋﻮ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ ﻓﺮد ﺑﮫ دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳـﺮﻋﺖ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬اﻣﻨﯿﺖ ﯾﺎ دﻻﯾﻞ ﺷـﺨﺼـﯽ‪ ،‬ﺑﺪون ﺗﺼـﻮﯾﺮ وارد‬

‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺷ ـﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺻ ـﻮرت ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺸ ـﺎوره آﻧﻼﯾﻨﯽ در ﻋﻤﻞ ھﯿﭻ ﺗﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺎ ﻣﺸ ـﺎوره ﺗﻠﻔﻨﯽ ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷ ـﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﻣﮑﺎﻟﻤﮫ‪ ،‬ﺗﻨﮭﺎ‬

‫ﮐﻼﻣﯽ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪ ،‬و ﻓﻘﺪان ﻧﺸــ ـﺎﻧﮫھﺎی ﻏﯿﺮ ﮐﻼﻣﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮ ﺳــ ـﺮ راه اﺗﺤﺎد درﻣﺎﻧﯽ و ﻧﯿﺰ ارﺗﺒﺎطﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺸــ ـﺎور و‬
‫‪٢٩‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻧﮕﺮاﻧﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺗﺼـ ـﻮﯾﺮی ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد‪ ،‬زﯾﺮا ﺑﺮﺧﯽ اﺳـ ـﺘﺪﻻل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺼـ ـﻮﯾﺮ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﻓﺎﺻـ ـﻠﮫ دارد و‬

‫ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮ ﺳـﺮ راه ارﺗﺒﺎط ﮐﺎﻣﻞ و ﺣﻘﯿﻘﯽ اﺳـﺖ‪ .‬اﺳـﺘﺪﻻل » آﮔﻮﺳـﺘﺎ« در رد اﯾﻦ ﻧﮕﺮاﻧﯽ‪ ،‬درﺑﺮدارﻧﺪه ﻧﮑﺎت ﻣﮭﻤﯽ اﺳـﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ‬

‫وی‪ ،‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﺼـﻮﯾﺮ در ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ارﺗﺒﺎطﯽ‪ ،‬ﻧﻘﺸـﯽ در ﺣﻘﯿﻘﯽ ﺳـﺎﺧﺘﻦ راﺑﻄﮫ ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷـﺖ؛ زﯾﺮا ﻣﺸـﺎوره ﺣﻀـﻮری ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﻣﺮ‬

‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‪ ،‬ﻧﻤﺎدﮔﺮاﯾﯽ‪ ،‬ﺗﺨﯿﻠﯽ و ﻏﯿﺮواﻗﻌﯽ ﺷـﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در رواندرﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬اﺻـﻠﯽ ﺑﮫ ﻧﺎم »اﻧﺘﻘﺎل« ﺑﮫ ﮐﺎر ﻣﯽرود‬

‫و در آن ﺷـﺨﺺ راﺑﻄﮫ ﻋﺎطﻔﯽ ﺑﺎ اﺑﮋهھﺎ و اﻓﺮادی را در ﮔﺬﺷـﺘﮫ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺗﺪاﻋﯽ ﯾﺎ ﺑﮫ ﻋﺒﺎرﺗﯽ زﻧﺪه ﻣﯽﺳـﺎزد؛ اﻓﺮاد ﯾﺎ اﺷـﯿﺎﯾﯽ‬

‫ﮐﮫ در اﺗﺎق ﺣﻀـﻮر ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬در واﻗﻊ در ﻣﺸـﺎوره و رواندرﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬ﯾﮏ واﻗﻌﯿﺖ ﻣﺠﺎزی ﺣﺘﺎ ﺑﺪون ﻓﻀـﺎی ﺳـﺎﯾﺒﺮی ﻧﯿﺰ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه‬

‫‪28‬‬
‫‪Agosta, "Empathy in Cyberspace", 34-36.‬‬
‫‪29‬‬
‫‪J Stoll, J. A. Muller, M. Trachsel, " Ethical Issues in Online Psychotherapy: A Narrative Review", Frontiers in Psychiatry, 10: 993 (Feb, 2020),‬‬
‫‪doi: 10.3389/fpsyt.2019.00993. PMID: 32116819; PMCID: PMC7026245.‬‬
‫‪9‬‬

‫ﻣﯽﺷـﻮد‪ .‬ﮐﺎری ﮐﮫ ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻓﺰودن ﺑﻌﺪ دﯾﮕﺮی ﺑﮫ راﺑﻄﮫ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻤﺎدﯾﻦ اﺳـﺖ و ﻧﻘﺶ رﺳـﺎﻧﮫ ﻧﯿﺰ ﺗﻨﮭﺎ ھﻤﯿﻦ روﻧﺪ‬
‫‪٣٠‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ھﻤﻮاره در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن‬

‫وﯾﮋﮔﯽ ﺳـﻮﻣﯽ ﮐﮫ ﻻزم اﺳـﺖ در اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬ھﻤﯿﺸـﮫ در دﺳـﺘﺮس ﺑﻮدن اﺳـﺖ‪ » .‬وب ‪ «٣‬اﯾﻦ‬

‫اﻣﮑﺎن را ﻓﺮاھﻢ آورده ﮐﮫ اﻓﺮاد ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﮔﻮﺷـﯽ ھﻮﺷـﻤﻨﺪ ﺧﻮد و اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﭘﺮﺳـﺮﻋﺖ ھﻤﯿﺸـﮫ در دﺳـﺘﺮس ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﮫ اﯾﻦ‬

‫ﻣﻮﺿـﻮع در ﻓﻀـﺎی ﮐﻨﻮﻧﯽ اﯾﺮان و ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺸـﻮری ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎن ﮐﮫ ﻓﯿﻠﺘﺮھﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻗﻄﻌﯽ و ﻣﺤﺪودﯾﺖھﺎی اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‬
‫‪٣١‬‬
‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺗﺎ اﻧﺪازهای ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‪ ،‬اﯾﻦ اﺻﻠﯽ ھﻤﮕﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﺑﮫ ﻧﻮﻋﯽ در ھﻤﮫﺟﺎ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﮫ ﺧﻮدی ﺧﻮد ﻣﺸــﮑﻼﺗﯽ در ﺳــﻼﻣﺖ روان اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﯽﺧﻮاﺑﯽ‪ ،‬اﺳــﺘﺮس‪ ،‬اﻓﺴــﺮدﮔﯽ و ﻧﻈﺎﯾﺮ‬

‫آن‪ ٣٢.‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﭼﻨﺎنﮐﮫ »ﮐﻤﭙﺒﻞ« و »ﮔﺎردﻧﺮ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮھﻨﮓ ﻧﯿﺰ در راﺳـ ـﺘﺎی آن دﭼﺎر دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ ﺷـ ـﺪه اﺳـ ـﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﯾﻦ‬

‫اﺳـــﺎس‪ ،‬ﻣﺎ ھﺮ ﮐﺠﺎ و ھﺮ زﻣﺎن ﮐﮫ اﺗﺼـــﺎل ﺷـــﺒﮑﮫ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻣﺮزھﺎی زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن را ﺑﺸـــﮑﻨﯿﻢ و ﭘﯿﻮﺳـــﺘﮫ ﺑﮫ‬

‫ﺷـﺒﮑﮫھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرھﺎی ﺟﺴـﺘﺠﻮﮔﺮ‪ ،‬اطﻼﻋﺎت و ﻣﮭﻤﺘﺮ از ھﻤﮫ اﻓﺮاد دﯾﮕﺮ دﺳـﺘﺮﺳـﯽ داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﯿﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع‪،‬‬

‫اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎر را در ﻓﺮھﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﮐﺮده ﮐﮫ اﻓﺮاد ﺑﺎﯾﺪ ھﻤﻮاره و ھﺮ زﻣﺎن ﮐﮫ ﻣﺎ اراده ﮐﻨﯿﻢ در دﺳـﺘﺮس ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬از ﺳـﻮﯾﯽ ﻓﻀـﺎھﺎی‬
‫‪٣٣‬‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﮫ ﻣﮑﺎنھﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﮫ ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت ﺧﺼﻮﺻﯽ در آن ﺟﺮﯾﺎن دارد‪.‬‬

‫ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت و ﺧﺪﻣﺎت دﯾﮕﺮ ﺑﮫﺧﺎطﺮ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﺷـ ـﺪه اﺳـ ـﺖ‪ .‬اﻓﺮاد در ﺳـ ـﺮ ﮐﺎر‪ ،‬ھﻨﮕﺎم‬

‫راﻧﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬در اﺗﻮﺑﻮس ﯾﺎ ﺗﺎﮐﺴـﯽ‪ ،‬در ﮐﻠﯿﺴـﺎ‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺷـﺎپ ﯾﺎ ﺣﺘﺎ ﺧﯿﺎﺑﺎن‪ ،‬در ﺣﺎل ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ھﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﺿـﻌﯿﺖ‬

‫اﺷ ـﮑﺎﻻت ﻣﺘﻌﺪدی در اﻣﺮ ﻣﺸ ـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮرد ﻧﺨﺴ ـﺖ ﻣﺸ ـﮑﻞ اﺧﻼﻗﯽ ﺣﻔﻆ ﺣﺮﯾﻢ ﺧﺼ ـﻮﺻ ـﯽ اﺳ ـﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از‬

‫ﭼﺎﻟﺶھﺎی ﺟﺪی‪ ،‬ﺣﻔﻆ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﺸﺎوره و ﺣﺮﯾﻢ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻣﺸﺎورهﮔﯿﺮﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ وﺟﻮد دارد ﮐﮫ ﻓﺮد‬

‫در ھﺮ زﻣﺎن ﯾﺎ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻣﺸـ ـﺎور ﺗﻤﺎس ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬در اﯾﻦﺻـ ـﻮرت ﻣﺸـ ـﺎور ھﻤﻮاره ﻧﮕﺮان ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد ﮐﮫ ﻣﺒﺎدا ﻣﻮﺿـ ـﻮع ﮔﻔﺘﮕﻮ‬

‫ﺗﻮﺳـﻂ ﮐﺲ دﯾﮕﺮی ﮐﮫ در اﺗﻮﺑﻮس‪ ،‬ﺳـﺮﮐﺎر‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺷـﺎپ ﯾﺎ ﺣﺘﺎ ﺧﺎﻧﮫ اﺳـﺖ‪ ،‬ﺷـﻨﯿﺪه ﺷـﻮد‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﺸـﺎور ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﻨﺘﺮل را ﺑﺮ‬

‫‪30‬‬
‫‪Agosta, "Empathy in Cyberspace", 39-41.‬‬
‫‪31‬‬
‫‪Gorrell, Always On, 118.‬‬
‫‪32‬‬
‫‪Ibid, 119.‬‬
‫‪33‬‬
‫‪Campbell, Garner, Network Theology, 53-55.‬‬
‫‪10‬‬

‫ﻣﺤﯿﻂ دارد‪ ٣٤ .‬اﯾﻦ ﻣﻮرد در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺣﺘﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴـﯿﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺷـﺪ؛ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺑﺤﺚ ﺧﺸـﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﮕﯽ‪ .‬ﯾﺎ‬

‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آﺑﺮوی ﻓﺮد را ﺑﮫ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﺎﻧﺪازد؛ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﮫ در ﺑﺤﺚ ﺳﻮاﺳﺘﻔﺎده ﺟﻨﺴﯽ ﯾﺎ ﭘﻮرﻧﻮﮔﺮاﻓﯽ‪.‬‬

‫ﻣﻮرد دوم‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﺗﻤﺮﮐﺰ و ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ اﺳﺖ اﻻھﯿﺖدان و ﻓﯿﻠﺴﻮف ﺳﺮﺷﻨﺎس‪» ،‬آرﺗﻮر ﺑﻮﺋﺮز« وﯾﮋﮔﯽ اﯾﻦ ﻋﺼﺮ را‪،‬‬

‫ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪ ٣٥.‬در ﻣﻮرد ﻣﺸـﺎوره اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع دو ﺟﮭﺖ دارد‪ ،‬ھﻢ از ﺳـﻮی ﻣﺸـﺎور ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ اﯾﺠﺎد ﺷـﻮد‬

‫ﮐـﮫ اﻟﺒﺘـﮫ اﯾﻦ ﺧﻮد ﯾﮑﯽ از اﺷــــﮑـﺎﻻت ﻣﺸــــﺎوره آﻧﻼﯾﻦ اﺳــــﺖ و از ﺳــــﻮی دﯾﮕﺮ ﺑـﮫ دﻟﯿـﻞ ﻋـﺪم ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺤﯿﻂ و ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳـﺮوﺻـﺪا و آﻣﺪوﺷـﺪ و ﯾﺎ درﯾﺎﻓﺖ ﭘﯿﺎﻣﮑﯽ در ﮔﻮﺷـﯽ‪ ،‬ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﮫ دﻟﯿﻞ ﻗﻄﻊ ﻧﺎﮔﮭﺎﻧﯽ ﺗﻤﺎس ﯾﺎ ﺣﻀـﻮر ﻓﺮدی‬

‫دﯾﮕﺮ در ﻟﺤﻈﮫ و ﺗﻮﻗﻒ ﮔﻔﺘﮕﻮ‪ ،‬اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﮐﮫ ﻣﺮاﺟﻊ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﺎﻓﯽ داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﯾﮑﯽ‬
‫‪٣٦‬‬
‫از ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻠﯿﺪی در ﻣﺸﺎوره ﻣﻮﻓﻖ‪ ،‬ﻋﺪم ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺿـﻮع ﺳـﻮم‪ ،‬ﺗﻮﻗﻊ ﻣﺸـﺎوره ﮔﯿﺮﻧﺪه از در دﺳـﺘﺮس ﺑﻮدن داﺋﻤﯽ ﻣﺸـﺎور اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﭘﯿﺶ ﻓﺮض ﺑﮫ وﺟﻮد آﻣﺪه‬

‫در ﻓﺮھﻨﮓ رﺳﺎﻧﮫھﺎی ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎر دارد ﻣﺸﺎور در ھﺮ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﮫ او اﺣﺴﺎس ﻧﯿﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ در دﺳﺘﺮس ﺑﺎﺷﺪ و ﯾﮏ ﺟﻠﺴﮫ ﮐﻮﺗﺎه‬

‫آﻧﻼﯾﻦ داﺷـﺘﮫ ﯾﺎ ﺑﮫ ﭘﯿﺎمھﺎی وی ﺑﮫ ﺻـﻮرت ﺻـﻮﺗﯽ ﯾﺎ ﻧﻮﺷـﺘﺎری ﭘﺎﺳـﺦ ﺑﺪھﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع راﺑﻄﮫ ﺣﺮﻓﮫای را ﺑﮫ ﺧﻄﺮ ﻣﯽاﻧﺪازد‪،‬‬

‫ﺣﺮﯾﻢ ﺧﺼ ـﻮﺻ ـﯽ ﻣﺸ ـﺎور را ﻣﯽﺷ ـﮑﻨﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳ ـﺖ در زﻣﺎﻧﯽ ﮐﮫ ﻣﺸ ـﺎور در دﺳ ـﺘﺮس ﻧﯿﺴ ـﺖ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺳ ـﺮﺧﻮردﮔﯽ و ﺣﺘﺎ‬

‫واﮐﻨﺶھﺎی رواﻧﯽ و ﺑﺮونرﯾﺰھﺎی ﻋﺎطﻔﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎک در ﻣﺸﺎورهﮔﯿﺮﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﺘﺎب‬

‫ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽھﺎی ﺷـﻨﺎﺧﺘﮫ ﺷـﺪه در اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻢ رﺳـﺎﻧﮫھﺎی دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺷـﺘﺎب اﺳـﺖ ﮐﮫ در ﻋﻤﻞ در راﺳـﺘﺎی ھﻤﺎن ﺷـﺘﺎﺑﯽ‬

‫اﺳـﺖ ﮐﮫ از زﻣﺎن اﻧﻘﻼب ﺻـﻨﻌﺘﯽ ﺑﮫ ﺷـﮑﻞ ﻟﺠﺎمﮔﺴـﯿﺨﺘﮫای ﺗﻤﺪن ﺑﺸـﺮ را ﺑﮫ ﺳـﻤﺖ ﭘﺮﺗﮕﺎه ﻣﯽﮐﺸـﺎﻧﺪ‪» .‬ﺑﻮﺋﺮز« ﻣﯽﻧﻮﯾﺴـﺪ؛ » در‬

‫ﻓﺮھﻨﮕﯽ ﮐﮫ ﻓﻦآوری آن را ﺷـﮑﻞ داده‪ ،‬ﻣﺎ اﻧﺘﻈﺎر دارﯾﻢ ﭼﯿﺰھﺎی ﺧﻮب ﺑﮫ ﺳـﺎدﮔﯽ‪ ،‬ﺑﯽوﻗﻔﮫ‪ ،‬ﺑﮫ ﺷـﮑﻠﯽ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ و ﺑﯽدرﻧﮓ در‬

‫دﺳـﺘﺮس ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪» ٣٧«.‬ﮐﯿﻢ« ﻧﺘﯿﺠﮫ اﯾﻦ ﺷـﺘﺎب را ﺷـﮑﻞﮔﯿﺮی ﻓﺮھﻨﮓ ﻋﺪم ﺷـﮑﯿﺒﺎﯾﯽ ﻣﯽداﻧﺪ‪ ٣٨.‬اﯾﻦ ﻋﻨﺼـﺮ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎک در‬

‫ﻣﺸــﺎوره اﺳــﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ ھﻢ ﻣﺸــﺎور درﮔﯿﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﮕﺮﺷــﯽ ﺑﺎﺷــﺪ و ھﻢ ﻣﺮاﺟﻊ‪ .‬آﻧﮭﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ ﺳــﻌﯽ ﮐﻨﻨﺪ در‬

‫‪34‬‬
‫‪David G. Robson, M. Robson, "Ethical Issues in Internet Counselling", Counselling Psychology Quarterly, Number 13, issue 3 (Sep, 2000),‬‬
‫‪249-257.‬‬
‫‪35‬‬
‫‪Arthur Boers, Living into Focus (grand rapid: Brazos Press, 2012), 11.‬‬
‫‪36‬‬
‫‪Haim Weinberg, Arnon Rolnick, "Practical Consideration for Online Individual Therapy", In, Theory and Practice of Online Therapy (New‬‬
‫‪York: Routledge, 2020), 96.‬‬
‫‪37‬‬
‫‪Boers, Living into Focus, 6.‬‬
‫‪38‬‬
‫‪Kim, Analog Church, 15.‬‬
‫‪11‬‬

‫ﺳـﺮﯾﻊﺗﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﮫ اطﻼﻋﺎت‪ ،‬طﺒﻘﮫﺑﻨﺪی‪ ،‬درﻣﺎن و ﭘﺎﯾﺎن ﺟﻠﺴـﮫ ﺑﺮﺳـﻨﺪ‪ .‬ﺑﮫ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﻣﺮاﺟﻊ ﯾﺎ ﻣﺸـﺎور ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ اﻧﺘﻈﺎر داﺷـﺘﮫ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﮐﮫ در ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻧﺘﯿﺠﮫ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻓﺮھﻨﮓ ﭘﺮﺷـﺘﺎب در درون رﺳـﺎﻧﮫ ﻧﮭﺎدﯾﻨﮫ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﻓﺮاد ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﻣﻤﮑﻦ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴـﻨﺪ‪،‬‬

‫اﺣﺴــﺎﺳــﺸــﺎن را ایﻣﻮﺟﯽ ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدھﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺮای ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻻﯾﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﺳــﻮﯾﯽ در ﻓﻀــﺎی ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﯾﮏ وﯾﺪﺋﻮ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ‪،‬‬

‫ﻧﻤﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷـﺖ ﮐﮫ ﺗﻤﺮﮐﺰ در ﻣﺪت طﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﮐﺎﻣﻼ ھﻤﺴـﻮ ﺑﺎ ﻣﻮﺿـﻮع ﭘﯿﺸﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺪم ﺗﻤﺮﮐﺰ و‬

‫ﺣﻮاسﭘﺮﺗﯽ اﺳـﺖ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺸـﯽ ﻣﻨﻔﯽ در ﺟﻠﺴـﮫ ﻣﺸـﺎوره داﺷﺘﮫ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ را ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺖ ﮐﮫ ﻣﺸﺎوره اﻣﺮی اﺳﺖ ﮐﮫ ﺑﮫ‬

‫ﺻــﺒﺮ و زﻣﺎن ﻧﯿﺎز دارد‪ .‬ﺑﮫ وﯾﮋه در ﻣﺸــﺎوره ﮐﺘﺎبﻣﻘﺪﺳــﯽ‪ ،‬ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺑﻠﻮغ روﺣﺎﻧﯽ ﻓﺮد‪ ٣٩‬و اﺣﯿﺎ ﺗﺼــﻮﯾﺮ ﺧﺪا در ﻣﺸــﺎوره‬

‫ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ٤٠‬و ﺣﺘﺎ اﻧﻈﺒﺎطھﺎی روﺣﺎﻧﯽ اﺳـﺖ‪ ٤١.‬در ﭼﻨﯿﻦ ﺷـﺮاﯾﻄﯽ‪ ،‬ﺻـﺒﺮ‪ ،‬آراﻣﯽ‪ ،‬ﭘﯿﻮﺳـﺘﮕﯽ ﺿـﺮورت ﻣﺸـﺎوره اﺳـﺖ و ھﺮﮔﻮﻧﮫ‬

‫ﺷﺘﺎب در ﺟﻠﺴﮫ ﯾﺎ ﻧﺘﯿﺠﮫﮔﯿﺮی ﺑﮫ ھﺮ دﻟﯿﻠﯽ‪ ،‬ﻧﺘﯿﺠﮫ ﻣﻨﻔﯽ و ﺳﻄﺤﯽ درﺑﺮدارد‪.‬‬

‫ﻧﺎﺷﻨﺎس ﺑﻮدن‬

‫واﭘﺴـﯿﻦ ﻧﮑﺘﮫ در ﺑﺤﺚ اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻢ رﺳـﺎﻧﮫ‪ ،‬ﻣﻮﺿـﻮع ﻧﺎﺷـﻨﺎس ﺑﻮدن و ﭘﻨﮭﺎن ﺳـﺎﺧﺘﻦ ھﻮﯾﺖ در ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی اﺳـﺖ‪ .‬ھﺮ‬

‫ﻓﺮد اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را دارد ﺗﺎ ھﻮﯾﺘﯽ ﺟﻌﻠﯽ از ﺧﻮد را ﺑﺸـﺎزد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳـﻤﯽ ﻣﺘﻔﺎت و ﺣﺘﺎ ﺟﻨﺴـﯿﺘﯽ دﯾﮕﺮ وارد ﺷـﻮد‪ ،‬و آنﭼﮫ ﮐﮫ ﺧﻮدش‬

‫ﻣﯽﺧﻮاھﺪ از ﺧﻮد ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪٤٢ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع از ﭼﻨﺪ ﺟﻨﺒﮫ دارای اھﻤﯿﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺟﻨﺒﮫھﺎی ﻣﻨﻔﯽ آن در ﻣﺸﺎوره ﺑﮫ وﯾﮋه‬

‫ﻧﮕﺮاﻧﯽ در ﺑﺤﺚ ﺣﻘﻮﻗﯽ و اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺮﺟﺴﺘﮫ اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﺪودﯾﺖھﺎی ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﮫ طﺮﻓﯿﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫از ھﻮﯾﺖ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ھﻢ در ﻣﻮرد ﻣﺸﺎور ﺻﺎدق اﺳﺖ و ھﻢ ﻣﺮاﺟﻊ‪.‬‬

‫اھﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع زﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻣﯽﺷـﻮد ﮐﮫ ﺑﮫ ﻣﻮاردی ﺑﺮ ﻣﯽﺧﻮرﯾﻢ ﮐﮫ در آن اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﮐﮫ ﻣﺮاﺟﻊ‬

‫ﺑﮫ ﺧﻮد ﯾﺎ دﯾﮕﺮان آﺳـﯿﺐ ﺑﺮﺳـﺎﻧﺪ‪ .‬در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮردی ﻣﺜﻞ ﺧﻮدﮐﺸـﯽ‪ ،‬ﺧﺸـﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﯾﺎ ﻣﺸـﮑﻼت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺸـﺎور ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮﺿـﻮع را‬

‫ﺑﮫ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﮔﺰارش ﮐﻨﺪ‪ ٤٣.‬اﮔﺮ ﻣﺮاﺟﻊ ﻧﺎم واﻗﻌﯽ ﺧﻮد ﯾﺎ آدرس و ﺷــﻤﺎره ﺗﻤﺎﺳــﺶ را ﻧﺪاده ﺑﺎﺷــﺪ‪ ،‬ﻣﺸــﺎور او و دﯾﮕﺮان را در‬
‫‪٤٤‬‬
‫از ﺳـﻮﯾﯽ ﻣﻮﺿﻮع ﺳﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺸﺎور ﺑﺎﯾﺪ اطﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ ﮐﮫ ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﮫ ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ‬ ‫ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﺧﻮاھﺪ داد‪.‬‬

‫‪39‬‬
‫)‪L. Crabb, Effective Biblical Counselling: A Model for Caring Christians Became Capable Counselors (Grand rapids: Zondervan, 1977‬‬
‫‪40‬‬
‫‪Clinton, Ohlschlager, Centore, "The Person of Counselors: Growing in knowledge, Character and skills", 35.‬‬
‫‪41‬‬
‫‪Ibid, 105.‬‬
‫‪42‬‬
‫‪Gorrell, Always On, 75.‬‬
‫‪43‬‬
‫‪Joni Gilberston, Telemental Health (WI: PESI Publishing & Media, 2020), 67.‬‬
‫‪44‬‬
‫‪E. Perbhakar, E-Therapy: "Ethical Considerations of a Changing healthcare Communication environment", Pastoral Psychology, Vol 62, Issue‬‬
‫‪2 (2013), 211-221.‬‬
‫‪12‬‬

‫رﺳـﯿﺪه در ﻏﯿﺮ اﯾﻦﺻـﻮرت ﺑﺎﯾﺪ اﺟﺎزه رﺳـﻤﯽ واﻟﺪﯾﻦ را داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ٤٥.‬در اﯾﻦ ﻧﺎﺷـﻨﺎس ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﺸـﺎور ﻧﻤﯽداﻧﺪ ﻓﺮد ﻣﻘﺎﺑﻞ در ﭼﮫ‬

‫ﺳـﻨﯽ اﺳـﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﺣﺘﺎ در ﻧﺤﻮه ﻣﺸـﺎوره ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ دارد‪ ،‬زﯾﺮا ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﮫ ﻣﺸـﺎوره ﻧﻮﺟﻮان ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﻮان و ﻓﺮد ﺑﺎﻟﻎ‬

‫ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﺟﻨﺒﮫھﺎی ﻣﺜﺒﺘﯽ ھﻢ دارد‪ ،‬در ﻣﻮاردی اﻓﺮاد ﺑﮫ دﻻﯾﻞ اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدھﻨﺪ ﺷـﻨﺎﺧﺘﮫ ﻧﺸـﻮﻧﺪ‪ .‬ھﻤﭽﻨﯿﻦ‬

‫در ﺟﺎﻣﻌﮫ ﻣﺎ ﺑﮫ دﻟﯿﻞ ﻓﺮھﻨﮓ ﺷـ ـﺮم‪ ،‬اﻓﺮاد از ﺑﯿﺎن ﺑﺴـ ـﯿﺎری از ﻣﻮارد ﺧﻮدداری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﺷـ ـﻨﺎس ﺑﻮدن ﺑﮫ آﻧﮭﺎ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را‬

‫ﻣﯽدھﺪ ﺗﺎ اﺣﺴـﺎس اﻣﻨﯿﺖ و راﺣﺘﯽ ﺑﯿﺸـﺘﺮی ﮐﻨﻨﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ در ﺟﻠﺴـﮫ ﻧﺨﺴـﺖ ﻣﺸـﺎوره ﺧﻮد را ﺑﯿﺸـﺘﺮ و ﺑﮭﺘﺮ ﺑﺎز ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿـﻮع‬

‫اﻧﮓ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﯿﺰ ﻋﺎﻣﻠﯽ اﺳـﺖ ﮐﮫ ﺑﺴـﯿﺎری از رﻓﺘﻦ ﺑﮫ ﻧﺰد ﻣﺸـﺎور ﺑﮫ وﯾﮋه در ﻓﺮھﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ ﭘﺮھﯿﺰ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧﺎﺷـﻨﺎس‬

‫ﺑﻮدن ﯾﺎ ﺑﮫ ﻧﻮﻋﯽ ﻋﺪم ﺣﻀـﻮر ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮐﮫ اﻣﮑﺎن ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﯾﺎ ﻗﻀـﺎوت را ﺑﮫ دﯾﮕﺮان ﻣﯽدھﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪﻋﺎﻣﻠﯽ ﮐﻤﮑﯽ و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ‬
‫‪٤٦‬‬
‫ﺑﺮای اﻓﺮادی ﺑﺎﺷﺪ ﮐﮫ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع آﺳﯿﺐ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫راھﮑﺎری ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ‬

‫در اﯾﻦ ﺟﺴـﺘﺎر ﻧﮕﺎھﯽ ﮔﺬرا ﺑﮫ ﺑﺮﺧﯽ از ﭼﺎﻟﺶھﺎی ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﯾﺎ ﻣﺸـﺎوره از راه دور در ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی اﻧﺪاﺧﺘﮫ‬

‫ﺷــﺪ‪ .‬ھﺪف اﯾﻦ ﺑﺮرﺳــﯽ رد ﯾﺎ اﻧﮑﺎر ﻓﺮﺻــﺖھﺎی ﻣﺸــﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﯾﺎ ﭘﺲ زدن آن ﻧﯿﺴــﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺮای ﺟﺎﻣﻌﮫ اﯾﺮان ﺑﺎ رﺷــﺪ‬

‫ﺗﺼ ـﺎﻋﺪی و ﺳ ـﻄﺤﯽ ﮐﻠﯿﺴ ـﺎھﺎی آن و ﻧﺎﮐﺎرآزﻣﻮدﮔﯽ ﺷ ـﺒﺎﻧﺎن ﮐﻠﯿﺴ ـﺎ و ﻓﻘﺪان ﻣﺸ ـﺎوران ﻣﺘﺨﺼ ـﺺ‪ ،‬ﺷ ـﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﯾﮑﯽ از ﺑﮭﺘﺮﯾﻦ‬

‫ﮔﺰﯾﻨﮫھﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﺣﺴﺎﺳﯿﺖھﺎی زﯾﺎدی ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط وﺟﻮد دارد ﮐﮫ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ از ﺷﺮوع ﺑﮫ آن ﺗﻮﺟﮫ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻓﺰون ﺑﺮ ﻣﻮارد ذﮐﺮ ﺷــﺪه اﯾﻦ ﻧﻮﺷــﺘﺎر‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺑﮫ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﮫ ﻣﮭﻢ اﺷــﺎره ﻧﻤﻮد ﮐﮫ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در اﯾﺮان‬

‫ﭼﻨﺪان اﻣﻦ و ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺿـﻮﻋﯽ ﮐﮫ ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶھﺎی اﺧﻼﻗﯽ ﻣﺸـﺎوره اﺳـﺖ‪ .‬از ﺳـﻮﯾﯽ ﺑﺴـﯿﺎری از اﻓﺮاد‬

‫در ﻣﺸـﺎوره ﺑﺎ ﺑﺤﺮانھﺎی درون ﮐﻠﯿﺴـﺎﯾﯽ روﺑﺮو ھﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ زﺧﻢﺧﻮرده ﺧﺎدﻣﯿﻦ ﺧﻮد ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردی‪ ،‬ﻣﺸـﺎور‬

‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺷـﻨﺎﺧﺘﯽ از ﺷـﺨﺺ ﯾﺎ ﺷـﺒﺎن او داﺷـﺘﮫ ﺑﺎﺷـﺪ ﺗﺎ در اﯾﻦ راﺳـﺘﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺿـﻮع را ﭘﯿﮕﯿﺮی ﮐﻨﺪ‪ .‬ھﺮﭼﻨﺪ ﺑﺤﺚ اﺳـﺘﻘﻼل ﮐﻠﯿﺴـﺎی‬

‫ﻣﺤﻠﯽ ﻣﻄﺮح اﺳـﺖ‪ ،‬اﻣﺎ رﺳـﯿﺪﮔﯽ ﺑﮫ ﻣﻮارد ﺣﺴـﺎﺳـﯿﺖ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﮫ ﺑﮫ ﺷـﺮاﯾﻂ ﺧﺎص اﯾﺮان و ﮐﻠﯿﺴـﺎھﺎی ﺧﺎﻧﮕﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﻮﺿـﻊ‬

‫ﻣﮭﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﮫ در ﻣﺸﺎوره راه دور اﻣﮑﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﮫ آن ﭼﻨﺪان ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺑﮫ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽرﺳﺪ‪.‬‬

‫‪45‬‬
‫‪Holly E. Shaw, Sara F. Shaw, "Critical Ethical Issues in Online Counselling", Journal of Counselling & Development, Vol 84 (2006), 41-‬‬
‫‪53. https://doi.org/10.1002/j.1556-6678.2006.tb00378.x‬‬
‫‪46‬‬
‫‪Otto F. wahl, "Mental Health Consumers' Experience of Stigma," Schizophrenia Bulletin, Volume 25, Issue 3 (1999), 467-478.‬‬
‫‪13‬‬

‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از دﻻﯾﻞ اھﻤﯿﺖ ﻣﺸﺎوره آﻧﻼﯾﻦ‪ ،‬ﻣﻮاﺟﮭﮫ ﺑﺎ ﻧﺴﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﮫ در ﻋﻤﻞ ﺑﻮﻣﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﮭﺎ ھﻤﮫ ﭼﯿﺰ‬

‫را در ﻓﻀـﺎی ﻣﺠﺎزی ﻣﯽﺟﻮﯾﻨﺪ؛ زﺑﺎن و ﺗﻔﮑﺮﺷـﺎن ﻣﺘﻔﺎوت اﺳـﺖ‪ ،‬ﺣﺘﺎ دﻏﺪﻏﮫھﺎﯾﯽ دارﻧﺪ ﮐﮫ ﺑﺮآﻣﺪه از اﮐﻮﺳـﯿﺴـﺘﻢ رﺳـﺎﻧﮫ اﺳـﺖ‪.‬‬

‫اﯾﻦ اﻓﺮاد را ﺑﺎﯾﺪ در رﺳـﺎﻧﮫ ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮد‪ .‬آﻧﮭﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﺎھﯽ آﻣﺎده ﺳـﺮﺧﻮردن ھﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺸـﺎوراﻧﯽ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﮐﮫ ﺑﮫ ﺷـﮑﻠﯽ درﺳـﺖ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻔﮑﺮ و زﺑﺎن رﺳـﺎﻧﮫھﺎی دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ آﺷـﻨﺎ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﺎھﯿﺎن ﻟﻐﺰان را ﺑﮫ ﻗﻼب ﺑﮑﺸـﻨﺪ و آﻧﮭﺎ را ﮐﮫ اﺗﻔﺎﻗﺎ ً زﺧﻤﮭﺎﯾﺸـﺎن‬

‫را در ﭘﺸﺖ ﻧﻘﺎب آﻧﻼﯾﻦ و ﺳﻠﻔﯽ و آواﺗﺎرھﺎﯾﺸﺎن ﭘﻨﮭﺎن ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬اﺣﯿﺎ و ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫روی دﯾﮕﺮ ﺳـﮑﮫ ھﻢ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻧﺴـﻠﯽ ﮐﮫ ﺑﺎ زﺑﺎن رﺳـﺎﻧﮫ ﺑﯿﮕﺎﻧﮫاﻧﺪ‪ .‬اﻓﺮاد ﻣﯿﺎﻧﺴـﺎل و ﻣﺴـﻦ‪ ،‬اﻓﺮاد ﮐﻢ ﺳـﻮاد ﮐﮫ ﺑﺮاﯾﺸـﺎن‬

‫ﺗﺤﻠﯿﻞ زﺑﺎن رﺳ ـﺎﻧﮫھﺎی دﯾﺠﯿﺘﺎل دﺷ ـﻮار اﺳ ـﺖ‪ .‬ﺑﺮای آﻧﮭﺎ ﭼﮫ راھﮑﺎری ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺪﯾﺸ ـﯿﺪ؟ ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸ ـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ را ﺑﺮای‬

‫آﻧﺎن ﺗﺴـﮭﯿﻞ ﻧﻤﻮد؟ در ﮐﻞ اﯾﻦرا ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﻈﺮ داﺷـﺖ ﮐﮫ ھﺮﭼﻨﺪ ﻓﻦآوری ﺑﮫ ﺳـﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺳـﺖ و ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﺎ و ﻓﺮھﻨﮓ‬

‫را ﻧﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽدھﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ از اﺻ ـﻮل را ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮫ طﻮر ﮐﺎﻣﻞ از ﯾﺎد ﺑﺮد‪ .‬ھﻨﻮز ھﻢ ﯾﮏ در آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳ ـﺎده‪ ،‬ﺑﯿﺸ ـﺘﺮﯾﻦ‬

‫ﺗﺎﺛﯿﺮ درﻣﺎﻧﯽ و ارﺗﺒﺎطﯽ را دارد؛ ﭼﯿﺰی ﮐﮫ در ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴـﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ دو را ﺑﮫ ﺷـﮑﻞ ﻣﻮازی ﭘﯿﺶ‬

‫ﺑﺮد‪ .‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﮫ اﻣﮑﺎﻧﺶ ھﺴـﺖ ﺑﮫ ﻣﺸـﺎوره ﺣﻀـﻮری ﭘﺮداﺧﺖ‪ ،‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﮫ اﻣﮑﺎﻧﺶ ﻧﯿﺴـﺖ‪ ،‬ﺑﮭﺘﺮﯾﻦ راھﮑﺎر را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﮫ ﺑﮫ ﺷـﺮاﯾﻂ و‬

‫ﻓﺮھﻨﮓ و آﮔﺎھﯽ از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت و ﺿـﻌﻒ در ﻣﺸـﺎوره آﻧﻼﯾﻦ ﺟﺴـﺖ‪ .‬ﻣﻮاﻗﻌﯽ ھﻢ ھﺴـﺖ ﮐﮫ ﻻزم اﺳـﺖ اﯾﻦ دو را ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﻤﻮد و‬

‫در ﮐﻨﺎر و ﻣﻮازات ھﻢ ﺑﮫ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

 ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

Adamson, Dave. MetaChurch .Georgia: Orange, 2022 .

Agosta, Lou. “Empathy in Cyberspace,” In, Theory and Practice of Online Therapy, eds, Haim

Weinberg, Arnon Rolnick. New York: Routledge, 2020.

Boers, Arthur. Living into Focu. Grand Rapid: Brazos Press, 2012.

Campbell, Heidi A. & Garner, Stephen. Network Theology. Michigan: Baker Academic, 2014.

Gilberston, Joni. Telemental Health. WI: PESI Publishing & Media, 2020.

Gorrell, Angela Williams. Always On: Practicing Faith in a New Media Landscape. Grand Rapid:

Baker Academic, 2019.

Hatty, Suzanne EJames Hatty. The Disordered Body. New York: State University of New York

Press. 1999.

Hanley, Terry. “Researching Online Counselling and Psychotherapy: The Past, The Present and

The Future.” Counselling and Psychotherapy Research. Vol 21, Issue 3. Sep 2021.
Hunsinger, Deborah Van Deusen. “An Interdisciplinary map of Christian Counselors”. In Care for

Soul: Exploring the Intersection of Psychology and Theology. Eds. Mark R. McMinn, Timothy R.

Philips. IL: InterVarsity Press, 2001.

Jones, Gill & Stoke, Anne. Online Counselling. New York: Palgrave Macmillan, 2009.

https://www.samaritans.org/about-samaritans/our-history/

Leung, Louis. “Internet Embeddedness: Links with Online Health Information Seeking,

Expectancy Value/Quality of Health Information Websites, and Internet Usage Patterns". Cyber

Psychology & Behavior, Vol 11, No 5, Oct 2008

http://doi.org/10.1089/cpb.2007.0189

Jones, Ian. & Clinton, Tim.& Ohlschlager, George. “Christian Counseling and Essential Biblical

Principles.” In Caring for People God's way. Eds. Thomas Nelson. Nashville: Thomas Nelson.

2005.

Kim, Jay Y. Analog Church. Grand Rapid: InterVarsity press, 2022.

Leonard, S. “The Development and evaluation of a Telepsychiatry Service for Prisoners.” Journal

of Psychiatric Mental Health Nursing, Vol 11, Issue 4. August 2004.

Nardi, Bonnie A. & O'Day, Vicki. Information Ecology: Using Technology with Heart. MA: MIT

Press,1999.

Robson, David G. & Robson, M. “Ethical Issues in Internet Counselling.” Counselling Psychology

Quarterly. Number 13. issue 3. Sep 2000.

Shaw, Holly E, Shaw, Sara F. "Critical Ethical Issues in Online Counselling". Journal of

Counselling & Development. Vol 84 2006. https://doi.org/10.1002/j.1556-6678.2006.tb00378.x

Skinner, Adrian & Zack, Jason S. “Counselling and the Internet.” American Behavioral Scientist.

Vol 43, Issue 4. December 2004.

smith, James K. You Are What You Love. Grand Rapids: Brazos Press, 2016.

Clinton, Tim & Ohlschlager, George. & Centore, A. J. “The Person of Counselors: Growing in

knowledge, Character and skills.” In Caring for People God's way. Eds. Thomas Nelson Nashville:

Thomas Nelson, 2005.

Stoll, J. A. Muller, M. Trachsel, " Ethical Issues in Online Psychotherapy: A Narrative Review."

Frontiers in Psychiatry. 10: 993 .Feb, 2020. doi: 10.3389/fpsyt.2019.00993. PMID: 32116819;

PMCID: PMC7026245.

Talbot, C. H. Medicine in Medieval England. London: Oldbourne,1967.

Wahl, Otto F. "Mental Health Consumers' Experience of Stigma." Schizophrenia Bulletin.
Volume 25, Issue 3.1999.

Weinberg, Haim. & Rolnick, Arnon. “Practical Consideration for Online Individual Therapy.” In

Theory and Practice of Online Therapy. New York: Routledge, 2020.