You are on page 1of 49

‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫"دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى‬


‫رقم (‪ 1)9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‪"2‬‬
‫‪‬‬
‫شريهان محمد مختار‬
‫ملخص البحث‪:‬‬
‫ذر د ذ‬ ‫ته د هذهددل ذ رس د ذ د ذ جددرمذارنر د ذ د ذاع ددنرذ ترر ددرذ اددن ذ د‬
‫ع د ذدع د ذ ر د ا ذ ان د ذ فرددنذ ت جهددن ذ دداذ ارىددلمذ اصددرمذادداذ ارددنر ذ‬ ‫(‪)9‬ذ‬
‫د ذ ا ددنرذ ارتددر ذا د ذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ‪،3‬ذ تحر دددذه د هذ رس د ذ‬
‫ذر د د ذ(‪،)9‬ذ‬ ‫د ددن ذ ر د ددن ذ افصد ددن ذ فر د دنذ اعد ددن رذ ترر د ددرذ اد ددن ذ د د‬ ‫تح د د ذات‬
‫دداذ اانرسد د ذ فع د د ذفد د ذ د د اذ‬ ‫ددن ذاع ددن رذ احنسد د ذ ان د د ذ اص ددر ‪،‬ذ‬ ‫ات‬
‫اص د ددر ذ ت جه د ددن ذ د دداذ ارى د ددلمذ اص د ددرمذفد د د ذاج د ددن ذ احنسدد د ذعدد د ذ سد ددنارذ‬
‫رسددن ذ احنس د ذ ت د ذت ن د ذا ددنفاذ ال ددنذ ا د ل ذ ج د ذ ارد ذف د ذ‬ ‫‪،‬ذ‬ ‫رددر‬
‫ذر د ذ(‪)9‬ذ ارددنى ذ صددع ن ذ ت د ذسددت جه ذ ر ددن ذ‬ ‫اع ددنرذ ترر ددرذ اددن ذ د‬
‫ددذهدل ذ اع دنرذ اجدلمذ اعرد ذفد ذ اع دنرذ ج د ‪،‬ذ تد ذتحتدن ذ‬ ‫اصرف ذع ذت‬
‫ذ‬ ‫ذتفصدد‬ ‫ذاانرس د ذحىد د ذاه د ذارتف دداذ ت د ذ د د ذتحتددن ذ د د ذ ررددن‬ ‫ا د ذ احنسد د‬
‫ذ هدنذاسدت مذ‬ ‫ذ نا ذ تد ذ د ف‬ ‫ار ذ نص ذا ذ اذ ارىلم‪،‬ذ نص ذف ذ‬
‫ذ ارجع ‪.‬ذ ذ‬ ‫تأه ذ احنس‬
‫ذ‬
‫ذ‬
‫ذ‬
‫ذ‬

‫‪1‬‬
‫‪IFRS 9‬‬
‫‪ 2‬البحث مشتق من رسالة دكتوراه يعدها الباحث بعنوان " إطار مقترح لتطبيق نموذج الخسائر‬
‫المتوقعة للقروض فى البنوك التجارية المصرية ‪ -‬دراسة تطبيقية" تحت أشراف‪ :‬االستاذ الدكتور‪/‬‬
‫فؤاد السيد المليجى استاذ المحاسبة والمراجعة كلية التجارة – جامعة االسكندرية‪ ،‬الدكتور‪ /‬احمد‬
‫عبد المالك استاذ المحاسبة والمراجعة المساعد كلية التجارة – جامعة االسكندرية‪.‬‬
‫‪‬ذذذا ر ذاسنع ‪،‬ذ س ذ احنس ذ ارجع ذ–ذى ذ تجنرذ–ذجناع ذ إلسى ر ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪FASB‬‬
‫‪577‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذ‬
Abstract:
The objective of this study is to compare IFRS 9 with
the rules of preparing the financial statements of the Central
Bank of Egypt, with reference to the proposed framework of the
Financial Accounting Standards Board. And To achieve the
objective of the study will be Clarified the measurement and
disclosure requirements in accordance with IFRS 9, The
requirements of Egyptian financial accounting standards, the
reality of actual practice in Egyptian banks and the directives of
the Central Bank of Egypt in the field of accounting for loan
losses, And the accounting studies on the benefits and benefits of
the new model presented in IFRS 9, the problems and difficulties
faced by the banking sector when applying this standard and the
complex parts of the new standard, which require accountants to
exercise high professional judgment which may require detailed
guidance and special supervision Of the Central Bank, especially
in developing countries where the level of qualification of
accountants and auditors is low.

:<=
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫‪ -1‬مقدمة البحث‪:‬‬
‫د ذاس ددت ا ذ اع ا ددن ذ ان د د ذ نصد د ذ ن ر ددن ذ اص ددرف ذا ددم ه ذامد د ذ ددن ذ‬
‫اسددت ا ذ اع اددن ذ ان د ذف د ذ ر نعددن ذ ا ددرمذفه د ذ حتددنج ذد د ذ اع اددن ذ‬
‫عداذ ادن ذ دا‪،‬ذذأ عدنذ حتدنج ذ د ذ‬ ‫ا م دذ هنذ اسنع ته ذع ذتر د ذ ا مذ‬
‫اع اددن ذ ان د ذ ت د ذت ع د ذ د ذ صددناعذعا ددن ذ دا‪،‬ذحت د ذذذ ذىددن ذ داذ‬
‫نععنذذألررهذ س ن ذ ر ذ ت ذتحص ذع ذىنف ذاع ان ذ ر دن ذ اصدرف ‪،‬ذ‬
‫ت ذ ذاذتت فرذ ص ر ذ اا ذ جا اذ)‪.(O`Halon;2013‬ذ ذ‬
‫دن ذاسدت ا ذ رد ا ذ ان د ذا د ذاد ذ اعتادن ذع د ذاعدن رذ‬ ‫حت ذ دت ذت د ذات‬
‫اتىنا د ذتتصددهذ ن رددفنف ذ رن د ذ ارنر د ذفد ذأسد دذ أر ذ اددن ذ عن ا د ‪،‬ذ ددل اذتد ذ‬
‫د ‪1‬ذ ت د ذ ناد ذ ددن رذ‪45‬ذاع ددنرذ د ذحتد ذعددن ذ‬ ‫ذ ج د ذاعددن رذ احنسد ذ‬ ‫تى د‬
‫دذع هنذ)‪(IAS‬ذأ غ ذا هنذ‪13‬ذاع نرذ ن ذانل ذفعنا‪،‬ذىانذص رذعد ذ‬ ‫‪2015‬ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ‪15‬ذاع نرذأ ددذع هدنذاعدن رذ ترر درذ ادن ذ د‬ ‫ذاعن رذ احنس ذ‬ ‫اج‬
‫ر ‪،‬ذ‪ )2017‬ذ‬ ‫)‪.(IFRS‬ذ( ا ج ذ‬
‫ذ ى ددرمذفد ذ ت ددن ذاعدن رذ ترر ددرذ‬ ‫ت عد ذجاه ر د ذاصددرذ عر د ذ فد ذ هداذ د‬
‫ذ انذتحرر ذا ذتحس ذفد ذجد ذ تردنر رذ ان د ‪،‬ذ رتفدن ذ ر اد ذ ا ااد ذ‬ ‫ان ذ‬
‫اع ا ددن ذ احنسد د ‪،‬ذ ددل اذصد د ر ذ اع ددن رذ اص ددر ذفد د ذع ددن ذ‪2006‬ذ تت ددن دذ‬
‫د ذ رج د ذجع د ذاعة د ذ رسددن ذ اصددر ذتصددفهنذ ترجا د ذ‬ ‫تاناددنذادداذ اعددن رذ‬
‫‪.‬ذ ع د ذ ددر ذا د ذل دداذت ددهذ عددع ذ اعددن رذ‬ ‫حرف د ذ اعددن رذ ترر ددرذ اددن ذ د‬
‫ذ عد ذ‬ ‫د ذع د ذعددن ذ‪2009‬ذ د ذ ددت ذاتن عد ذاددنذحد‬ ‫اصددر ذع د ذترجاد ذ اعددن رذ‬
‫ن هددنذع د ذاع ددنرذ احنس د ذ‬ ‫ذ ت د ذت د ذ‬ ‫ل دداذا د ذت د ر ذ صددف ذ نص د ذ تع د‬
‫ذ اع د ذ‬ ‫ذاددر ذ د‬
‫ذع د ذهددل ذ اع ددنرذع د‬
‫د ذر د ذ(‪)39‬ذ)‪.(IAS 39‬ذح د ل‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذف ذص رت ذ هنا ذفد ذ‬ ‫‪2010‬ذ‪،‬ذ‪2011‬ذ رذ غ ذ ص رذ اع نرذ‬
‫عن ذ‪ .2014‬ذ‬
‫ذ‬

‫‪1‬‬
‫‪International Accosting Standards Committee (IAS).‬‬
‫‪579‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذاعد ددن رذ‬ ‫اد ددص رذص د د رذ د ددررذ ل د ددرذ اسد ددتمانرذر د د د ذ‪110‬ذ س د د ذ‪2015‬ذ تع د د‬
‫ن ه ددنذع د د ذاع ددن رذ احنسد د ذ‬ ‫ذ تد د ذتد د ذ‬ ‫احنسد د ذ اص ددر ذ تت ف دددذا دداذ تعد د‬
‫ذ‬ ‫د ذع د ذ ذ د أذ عا د ذ هددنذ عت ددنرذا د ذ‪.2016/1/1‬ذ ف اددنذ د ذج د‬ ‫ان د ذ‬
‫د ذ اعددن رذ احنس د ذ اصددر ذ ارن د ذ‬ ‫ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬ ‫عد ذ عد‬
‫ر ‪،‬ذ‪ )2017‬ذ‬ ‫هن‪.‬ذ( ا ج ذ‬
‫رقم‬ ‫رقم‬
‫المعايير المصرية‬ ‫المعايير الولية‬
‫المعيار‬ ‫المعيار‬
‫‪-‬ذ‬ ‫‪-‬ذ‬ ‫إلفصد د د ددن ذف د د د د ذ ر د د د د ا ذ ان د د د د ذ‬ ‫‪IAS 30‬‬
‫اصد د ددنرهذذ اصسسد د ددن ذ ان د د د ذ‬
‫ارن ه ذ‬
‫ذ إلفصن ذ‬ ‫ذ ان‬ ‫أل‬ ‫‪ 25‬ذ‬ ‫ذ ان د د د د د د د د د د ذ إلفصد د د د د د د د د ددن ذ‬ ‫أل‬ ‫‪IAS 32‬‬
‫ذ‬ ‫عر‬ ‫عد ددر ‪:‬ذ ت د ددن ذ اع د ددنرذ د ددردذ‬
‫ذ ان د د ذ‬ ‫عد ددر ذى د د ذا د د ذ أل‬
‫حر دذ ا ى ذ‬
‫ذ اعترهذ‬ ‫ذ ان‬ ‫أل‬ ‫‪ 26‬ذ‬ ‫ذ ان د د د د د د د د د د ذ اعت د د د د د د د د ددرهذ‬ ‫أل‬ ‫‪IAS 39‬‬
‫ذ‬ ‫رن‬ ‫ر د د ددن ‪:‬ذ ىاد د د د ذه د د ددل ذ اع د د ددنرذ‬
‫اع دنرذر د ذ‪IAS 32‬ذفد ذتح د ذ‬
‫ا د د د ددن ممذ اعتد د د ددرهذ اع اد د د ددن ذ‬
‫ذ ان د د ذ إلفصد ددن ذع هد ددنذ‬ ‫أل‬
‫دددذ عت ددنرذاد د ذ‬ ‫ذ‬ ‫تد د ذ تعد د‬
‫عن ذ‪2006‬ذ ذ‬
‫ذ–ذ‬ ‫ذ ان‬ ‫أل‬ ‫‪ 40‬ذ‬ ‫ذ ان د د د د ذ–ذ إلفصد د د ددنحن ذ‬ ‫أل‬ ‫‪IFRS 7‬‬
‫إلفصنحن ذ‬ ‫( غ ذاع نرذ‪)IAS 32‬‬
‫ذ‬ ‫ن ذ ر ا ذ عن‬ ‫‪ 45‬ذ‬ ‫ذ‬ ‫ن ذ ر ا ذ عن‬ ‫‪IFRS‬‬
‫‪13‬ذ ذ‬
‫( اص رذ‪:‬ذ ا ج ذ أ ر ‪،‬ذ‪ )2017‬ذ‬
‫ذ‬
‫‪:=5‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ س ذ ألى رذا ذأص ذ داذفهد ذ‬ ‫ف انذ تع دذ ن ر ن ذ اصرف ذتام ذ رر‬


‫ذا ددن رذ اتاددن ذ جدداذ تحد ذ‬ ‫ىدداذت داذ رددر‬ ‫امن د ذ اسددتمانرذ را سد ذ ددا‪.‬ذ‬
‫د ذ حنعددرذأحد ذأهد ذ‬ ‫ذا صصددنتهنذفد ذ‬ ‫ذ تى د‬ ‫هددن‪،‬ذ ذتعد ذ احنسد ذعد ذ رددر‬
‫رعن نذ احنس ذ ام ر ذ ج ‪،‬ذ تد ذت جد ذ عدع ذاعدن رذ احنسد ‪،‬ذفع د ذ در ذ‬
‫ذ ذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬ ‫ا د ذ تفددندذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ د‬
‫ذ‬ ‫ذ اد ل ذ سددنارذ فع د ‪1‬ذ ا دددذ فرددنذ اع ددنرذ احنسد ذ د‬ ‫ع د ذعددر ر ذ سددت‬
‫دددذ‬ ‫ذ تف ددندذع د د ذى ف دد ذت‬ ‫ر د د ذ(‪2)39‬ذ اد د ل ذ س ددنارذ ات عد د ‪3‬ذداذأ د د ذ د د ذ حد د‬
‫‪.‬ذ ذ‬ ‫ذى ذاج‬ ‫دذا ت ف ذا ذ‬ ‫ا ل ذ سنارذ ات ع ذح ذت ذ عاذ ر ر ذت‬
‫ذ ر ددن ذ اصددرف ذ اصددرمذااددم ذف د ذ دداذ ارىددلمذ اصددرمذىددن ذع د ذع د ذ‬
‫أ ج د ذ رص د رذف د ذ ا د ل ذ سددنارذ فع د ذحت د ذ د ذ د ا ذ الا د ذ ان د ذ عن ا د ذ‬
‫ا ر ذح ذ عذصرح ذف ذ ع ذ ع ذ ر ا ذ ان د ذ د اذ صدن رذعدن ذ‪2008‬ذ‬
‫ذدعد ذ رد ا ذ ان د ذ ادنذسد عتا ذ‬ ‫ع ذ ت نع ذ اد ل ذ سدنارذ فع د ذفرد ذا در‬
‫ذ ا د ل ذ سددنارذ ات ع د ‪4‬ذ اعن ج د ذ فددردذ‬ ‫ف د ذد ر ذ رددن ذ ااتاددن ذع د ذ سددت‬
‫د ذ ا د لج ذف د ذ ار ددن ذ احتجددل ‪،‬ذداذأ ذهددل ذ إلجددرمذ د ذ د فرذ حان د ذ ر ددن ذ‬
‫اص ددرف ذ اص ددرمذفد د ذ عر ددناذمد د ر ذ‪25‬ذ ددن رذ‪2011‬ذ ا ددنذ ى ه ددنذاد د ذ عد د ر ن ذ‬
‫ذ د ذتعمددرذ ع د ذا د ذعا د مذ ر ددن ذ اصددرف ذ‬ ‫س نس د ذ تصددن ذف د ذ اجتادداذأ‬
‫اصرمذاانذ ع رذ اذ ارىلمذ د ذ صد رذاجا عد ذاد ذ إلجدرم ذ تعناد ذاداذ‬
‫ذ تجلا ذف ذج ست ذ ا عرد ذفد ذ‪2011/4/12‬ذ‬ ‫ذ نص ذ ن اصسسن ذ ر‬ ‫رر‬
‫ح ذا ذع اذ اد ل ذ سدنارذ فع د ذ اد ل ذ سدنارذ ات عد ذ ا ددذح د ذأ درذ‬
‫ذ اتعمدر ذحتد ذاذت جد ذ د اذ اصدر ذادنذ جهتد ذ‬ ‫تأ رذ اعترهذ سنارذ ردر‬
‫د د اذ ألار ى د د ذأم د ددنمذ الا د د ذ ان د د ذ عن ا د د ‪،‬ذ ا د د ذأه د د ذهد ددل ذ إلجدددرم ذتأج د د ذ‬
‫استحرن ن ذ اتأ ر ذع ذ عا مذ ا تةاد ذع د ذ عت دنرذأ ذهدل ذ تدأ رذفد ذ سد ذ‬

‫‪1‬‬
‫‪Incurred Losses Model‬‬
‫‪2‬‬
‫‪IAS 39‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Expected Losses Model‬‬
‫‪ 4‬يقصد بنموذج الخسائر المتوقعة فى قواعد إعداد وتصوير القوائم المالية للبنوك صافى القيمة‬
‫الحالية للتدفقات النقدية التعاقدية المتوقعة‪.‬‬
‫‪581‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذه ددل ذ فت ددر ذج ددنمذ ت جد د ذة ددر هذ نراد د ذ نرجد د ذعد د ذدر ذ عاد د مذ ن ت ددن ذاذ‬ ‫دد‬
‫ذ ا صصن ذ ت ذتد عذع هدنذأسد ذتر د ذ جد ر ذ ااتان د ذ عد ذ‬ ‫ست ل ذل اذتى‬
‫حتسد ددناذف ا د د ذتد ددأ رذع د د ذهد ددل ذ اسد ددتحرن ن ذىاد ددنذأهد ددت ذ د دداذ ارىد ددلمذ نص د د رذ‬
‫ن ذ ر دن ذ سد نح ذ نعت دنر ذ ىمدرذ ر نعدن ذ‬ ‫اجا ع ذاد ذ إلجدرم ذ اعن جد ذاد‬
‫ذ‬ ‫ذ د‬ ‫تددأمرذ هددل ذ الا د ذ ه د ذ ااددرذ ددلمذ فددهذا د ذ ع ددنمذ د اذع د ذ ناا د ذ د‬
‫هل ذ الا ‪.‬‬
‫ذ‬
‫ذ رمذ نح ذأ ذ اعن ج ذ ت ذأ رهنذ اذ ارىلمذف ذ ع ذدع ذ رد ا ذ ان د ذ‬
‫ذ‬ ‫ذا صددعذ س دنارذ رددر‬ ‫د اذ صددن رذعددن ذ‪2008‬ذ أت ددن ذ ا د لج ذف د ذتى د‬
‫ذدع د ذ ر د ا ذ ان د ذ ا ددرذإل ر ذ رددن ذ ااتاددن ذ ددص مذد د ذل ددن ذ‬ ‫أح د هانذأل ددر‬
‫عد د ذتانمد د ذ اع ا ددن ذفد د ذأسد د دذ ا ددن ذا ددت هذ اع ا ددن ذ افصد د ذع ه ددنذعد د ذ‬
‫ذعاددنذتات ى د ذ ن فع د ذد ر ذ د اذا د ذاع اددن ‪.‬ذ سددت ن ذ اددنذس د دذ‬ ‫سددنارذ رددر‬
‫ذ فر ددنذ‬ ‫ددن ذ احنسد د ذعد د ذ س ددنارذ ر ددر‬ ‫ت ددت عذار ددى ذ حد د ذفد د ذتح د د ذات‬
‫د ددن ذ ر د ددن ذ‬ ‫ذر د د د ذ(‪،)9‬ذ ت عد د د ذ ف د ددردذ د د د ذات‬ ‫اع د ددنرذ ترر د ددرذ ا د ددن ذ د د د‬
‫ذر د ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ فردنذ اع دنرذ ترر درذ ادن ذ د‬ ‫افصن ذع ذا صعذ سنارذ رر‬
‫ذ دداذ‬ ‫ذ فرددنذاررددن‬ ‫ددن ذ ر ددن ذ افصددن ذع د ذا صددعذ سددنارذ رددر‬ ‫ات‬
‫ارىلمذ اصرم‪.‬ذ ذ‬
‫تام د د ذه د د هذهد ددل ذ ح د د ذف د د ذتحر د دددذ ترد ددنراذ د د ذ ا د د ل ذ سد ددنارذ ات ع د د ذ‬
‫ذر د ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ فردنذ اع دنرذ ترر درذ ادن ذ د‬ ‫احنس ذع ذا صدعذ سدنارذ ردر‬
‫د ددن ذ د دداذ ارىد ددلمذ اصد ددرمذ اد ددنذ ت فد دددذاد دداذ س نسد ددن ذ اص د د ح ذ د دداذ‬ ‫ات‬
‫د د هذع د د ذ ر ددن ذ‬ ‫ذ‬ ‫دددذار ددرر ذ ددنل ذ‪III‬ذاد د ذ د د‬ ‫ارى ددلمذ اص ددرمذ س ددع ذ ت‬
‫ترددن ذ ا ددت هذ د ذ ا د لج ‪،‬ذ ح د ذاددنذه د ذ سدداذ ا د ذ اصددر ‪.‬ذ ل دداذا د ذ‬
‫د هذع د ذا د مذ‬ ‫ذر د ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ حد ذ تح د ذف د ذاع ددنرذ ترر ددرذ اددن ذ د‬ ‫د‬
‫ن ذ اذ ارىلمذ اصدرمذا ر ذ ردن ذ‬ ‫ا اات ذ ا ذ اصر ذ ا مذتحر ر ذ ات‬
‫ذ ت ر ذف ذ ا ذ اعان ‪.‬ذ ذ‬ ‫ااتان ذ انذ ىاذأح‬

‫‪:=7‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫د ‪1‬ذ‬ ‫ان د‬ ‫ترددنر ر‬ ‫ذت دداذأها د ذ ح د ذا د ذتل د ذ اهتاددن ذ اعددن ر‬


‫هن د عدن ذ‪ (٢١٠٢‬س نسد‬ ‫ذ(ادنذ ردراذاد ذ‪106‬ذ د فد‬ ‫د‬ ‫تهدن ذ ع د اد‬
‫ت هدن أادر عدر رمذ ا اىد تجنه د ‪.‬ذ فع د ذ‬ ‫أصد‬ ‫اعدن رذح د‬ ‫ت فدد ادا هدل‬
‫ردرىن‬ ‫أصد ر اتحدن أل ر د فد عدن ذ(‪)2002‬ذ تردر عن دل ل‬ ‫اسدت ذ د‬
‫أسدن ذاعدن رذ ترر درذ ادن ذ‬ ‫ااهدن ان د ع د‬ ‫اتحدن ذ لعد‬ ‫فد‬ ‫اسدج‬
‫دن ر عدن ذ(‪،)2005‬ذىادن د ا ذ رصد ذ ا ردذ ان د ذفد‬ ‫د ذ عت دنر اد أ‬
‫ددذاعدن رذ ترر درذ‬ ‫ت‬ ‫ر دد رعد‬ ‫نر د‬ ‫ترحدن‬ ‫ألار ى د‬ ‫اتحد‬ ‫ا دن‬
‫أل رد ان د ‪(The‬‬ ‫جدن‬ ‫ذعن ذ(‪ )2014‬ىانذأ ص ذ ا ةا‬ ‫ان ذ‬
‫))‪International Organization of Securities Commissions (IOSCO‬ذ‬
‫ذ‬ ‫أل رد ان د ذع در حد‬ ‫د إلاىن د تد‬ ‫دد اعدن رذ تردنر ر ان د‬ ‫ت‬
‫عنا ‪ (.‬ا ج ‪ )2014،‬ذ ذ‬ ‫اص ح‬ ‫ا أج‬
‫ج ذ فعدن ذرا سد ن ذ هدل ذ رسد ‪،‬ذ د فاذ أل ذهد ذا عد ذ حد ذح د ذ‬
‫د ذ‪2014‬ذ اعةد ذ رسدن ذ تد ذ‬ ‫ذر د ذ(‪)9‬ذفد ذ‬ ‫صد رذاع دنرذ ترر درذ ادن ذ د‬
‫ذ ر اد ذ عن د ذفد ذتر د ذ‬ ‫ذهل ذ اع نرذ تصر ذع ذانذ ا ذف ذاجن ذ ست‬ ‫تن‬
‫ذ ان د د ذفرد د ذ ذ د د ذ د دت ذت ددن ذ اد د ل ذترد د رذ س ددنارذ ااتا ددن ذ ارد د ذفد د ذه ددل ذ‬ ‫ا‬
‫فاذ من ذهد ذاحن د ذسد ذ فجد ذ د ذ‬ ‫اع نرذ صف ذ نص ذف ذ ا ذ اصر ‪،‬ذذ‬
‫ذا صدعذ سددنارذ‬ ‫ادنذ ر د ذ دداذ ارىدلمذ اصددرمذاد ذدجددرم ذ اانرسدن ذ تىد‬
‫ذ‬ ‫ذادنذ ر اد ذاع دنرذ احنسد ذ اصدرمذر د ذ(‪)26‬ذ اعد ذ‪2015‬ذ ع د‬ ‫‪،‬ذ‬ ‫رر‬
‫ذ رجد ذعد ذتانمد ذ‬ ‫ذ ان ذ–ذ اعترهذ ر ن "‪،‬ذ ه ذانذسد عى ذفد ذ فد‬ ‫"ا‬
‫اع ان ذ افص ذع هنذع ذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذف ذ س دذ اصر ‪ .‬ذ‬
‫ذ حد ذأر داذ ردن ذرا سد ذذهد ؛ذأسد ناذصد رذ‬ ‫تحر دذه هذ ح ذتت ن ذ‬
‫ذر د ذ(‪)9‬ذ اسد ذاعدن رذ احنسد ذ ان د ‪،‬ذتح د ذاع دنرذ‬ ‫اع نرذ ترر رذ ان ذ د‬
‫ذر د د ذ(‪،)9‬ذ ذتح د د ذاسد د ذاع ددنرذ احنسد د ذ ان د د ‪،‬ذ ذتح د د ذ‬ ‫ترر ددرذ ا ددن ذ د د‬
‫اذ فرنذ ت جهن ذ اذ ارىلمذ اصرم‪.‬‬ ‫اعن رذ ع ذ ر ا ذ ان ذ‬

‫‪1‬‬
‫‪IFRS: International Financial Reporting Standars.‬‬
‫‪583‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫‪ -2‬أسباب صذور معيار التقرير المالى الذولى رقم (‪ )9‬ومسودة معيار المحاسبت‬
‫الماليت‪:‬‬
‫ذتعد ذاحفة د ذ ددر ذ دداذأىمددرذ اص د ذتددنم رذع د ذارىددل ذ اددن ذح د ذتام د ذ‬
‫د ر ذ ددا‪.‬ذ‬ ‫ذ‪٪60‬ذا د ذ جاددن ذ ألص د ‪،‬ذىاددنذأ هددنذأىمددرذ اسددتمانر ذعددن ذ‬ ‫حد‬
‫ذ د أذ‬ ‫رذعن ذ‪2007‬ذ تفدن ذ سدنارذ ردر‬ ‫ذ الا ذ ان ذ اصرف ذف ذأ‬ ‫ا لذ‬
‫ذ د مذ د ا‪،‬ذ ص صددنذ ع د ذ رددنمذ‬ ‫اهتاددن ذ ى ف د ذاعن ج د ذ سددنارذاحفة د ذ رددر‬
‫ذ ;‪Gebhardt; Zoltan; 2011; Balla; Morgan; 2011‬‬ ‫د ذ اد ذ د ذ د ع‬
‫)‪Cantrell et al; 2014; Abou El Sood; 2012‬ذذع د ذ اد ل ذ سدنارذ‬
‫د ذذ اار ى د ذ عت ددنر ذ ح د ذ‬ ‫فع د ‪1‬ذ ات دداذف د ذى د ذاد ذاعددن رذ احنسد ذ ان د ذ‬
‫اس د ناذ را س د ذ ت د ذسددنها ذف د ذتفددن ذ الا د ذ ان د ذ عن ا د ذذ ه ددنرذ ع د ذا د ذ‬
‫اذ ألار ى ‪ .‬ذ‬
‫ذف ذأعردناذ الاد ذ ان د ذ‬ ‫ذفر ذ ج ذ ا ل ذ سنارذ فع ذ ع ذا ذ ا ترن‬
‫عن ا د ذ أل در ذ تد ذحد م ذعدن ذ‪2007‬ذ ‪(Cantrell et al; 2011; Abou El‬‬
‫;‪Sood; 2012; Balla and Morgan; 2011; Gebhardt; Zoltan; 2011‬‬
‫)‪chan;2014, Deloritte,2013‬ذ تد ذرىددل ذ صددف ذأسنسد ذع د ذأ د ذ امد ذ ةددر ذ‬
‫ف د د ذت ددص ذد د د ذت ددأ رذ اعت ددرهذ ن س ددنارذ ااتا ددن ذ ات عد د ‪،‬ذىاددنذأ د د ذاذ عىد د ذ‬
‫‪.‬ذ أ د ذع د ذ در ذاد ذتر د ذ جن داذ‬ ‫جا اذ سنارذ ااتان ذ ا لا ذ احدنفةذ ردر‬
‫ذف ذد ر ذ ار ن ذ ‪(Abou‬‬ ‫ذ ا صعذداذأ ذت ذ ستغ‬ ‫حىا ذ تر رمذف ذتى‬
‫)‪ .El Sood; 2012; Cantrell et al; 2011‬ذ‬
‫ذ ع د ذ ج د ذ عرددر ذ عددع ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬ ‫ت ج د ذ هددل ذ ا ترددن‬
‫ذ ألار ى ذ عا ذاعنذ عاذاعن رذعن ا ذعن ذ ج ‪.‬ذ ذ سدتجناذ ن فعد ذ‬
‫د ذ اج د ذ احنسد ذ ان د ذ هدل ذ د ع ‪.‬ذ د أذ‬ ‫ى ذا ذاج سد ذ احنسد ذ ان د ذ‬
‫ذ ان د ذ ت د رذ ا د ل ذج د ذ ر ددن ذ سددنارذ‬ ‫تعددن ذ عدداذاعددن رذج د ذ ددت‬
‫ذ ادنذ عىد ذ سدنارذ ااتادن ذ ات عد ذ تد ذترسد ذهدل ذ‬ ‫ااتان ذ اتنلذ ن ت ج ذ استر‬

‫‪1‬‬
‫‪Incurred Losses Model‬‬

‫‪:=9‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ ان د ‪،‬ذارح د ذتد ه رذ‬ ‫ذارحد ذ هد ذارح د ذتصد هذ ددن ذ أل‬ ‫هد هذد د ذمد‬
‫ذ ان د ‪،1‬ذ ارح د ذ تحد ‪.2‬ذ فد ذ د فا رذ‪2009‬ذتد ذدصد رذ اسد ذ أل د ‪3‬ذ‬ ‫أل‬
‫ذ ان د د د د ذتع د د ددا ذ اد د د د ل ذ تد د د د فرن ذ ر د د د د ذ ات عد د د د ‪.4‬ذ‬ ‫اد د د د ل ذتد د د د ه رذ ا‬
‫) ‪ (BDO,2013; PWCHK,2014; Deloritte,2013‬ذ‬
‫ذاع د د ذ فنا د د ذع د د ذ‬ ‫عتا د د ذ ا د د ل ذ ت د د فرن ذ ر د د ذ ات ع د د ذع د د ذ سد ددت‬
‫ذترسد ذاعد ذ فناد ذع د ذ‬ ‫‪،‬ذاد ذ د‬ ‫ذا صددعذ سددنارذ رددر‬ ‫ذفد ذتىد‬ ‫رددر‬
‫رددر ذد د ذج دلا ذ جددلمذ أل ذه د ذد ددر ذفنا د ذ رددر ‪،‬ذأاددنذ جددلمذ مددن ذفه د ذ ع ددرذ‬
‫ذ‬ ‫در)ذفد ذتىد‬ ‫ذ‬ ‫ذ جلمذ مدن ذ(عد‬ ‫رذ فا ذ رر ‪.‬ذ ت ذ ست‬ ‫ذ‬ ‫ع ذع‬
‫ا صددعذ سددنارذ رددر ‪.‬ذ اتددنلذهددل ذ ا د ل ذ تغ د ذع د ذع د اذ ا د ل ذ سددنارذ‬
‫فع د ذ صددف ذعناد ‪،‬ذ صددف ذ نصد ذ ا ترددن ذ اتع دددذ ددناعترهذ ددن ر ذ ف اد ‪،‬ذداذأ ذ‬
‫رد ذ‬ ‫ددذهدل ذ اد ل ذ صدع ذت‬ ‫آلرمذح ذهدل ذ اسد ذأ عدح ذ رتفدن ذتى فد ذت‬
‫دداذ عا د ‪،‬ذح د ذتعتا د ذاعة د ذ د اذع د ذ ةددن ذاحنس د ذ تح د ذاع د ا ذ‬ ‫فد ذ‬
‫ذ ةدن ذاحد ذ حصد ذ‬ ‫فنا ذا فص ذتانانذع ذ ةدن ذاد ذ ااتادن ‪،‬ذىادنذ هدنذتسدت‬
‫ذ جدداذت د ف رذ‬ ‫دددذهددل ذ ا د‬ ‫ددرذ ااتاددن ذ ن تددن ذ ت‬ ‫ع د ذاع اددن ذ ااتاددن ذ‬
‫ة ددن ذاتىناد د ذ حر دددذ د د ااذ د ذ ة ددن ذادد ذ ااتا ددن ذ ة ددن ذتح د د ذاعدد ا ذ فنادد ‪.‬ذ‬
‫ذعددن ذ اج سددن ذ تعددن ذاعددنذاددر ذأ ددرمذ ت ص د ذد د ذ ا د ل ذ‬ ‫ت ج د ذ هددل ذ ا ترددن‬
‫‪.‬ذ)‪(BDO,2013; Deloritte,2013‬‬ ‫ا ح ذاتفدذع ذ ر ذ ر‬
‫ص ر ذ اس ذ من ‪5‬ذع ذى ذ اج س ذف ذ ن ر‪2011‬ذتعدا ذ هدنذ اد ل ذ‬
‫سنارذ ات ع ‪.6‬ذ ع د ذ در ذاد ذ تفدندذ اج سد ذع د ذ اد ل ذ سدنارذ ات عد ‪،‬ذ‬
‫داذأ ذى د ذا هاددنذ ع د ذأ ذ د ذه د هذا ت ددهذعد ذ آل ددر‪.‬ذح د ذتام د ذهد هذاج د ذ‬
‫د ذف د ذعددان ذتام د ذ سددنارذ ااتاددن ذ ات ع د ذىجددلمذ‬ ‫اعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬

‫‪1‬‬
‫‪Impairment‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Hedge Accounting‬‬
‫‪3‬‬
‫"‪"ED/2009/12 Amotrised cost and Impairment‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Expected Cash Flow‬‬
‫‪ 5‬مسودة تكميلية للمسودة االولى )‪(ED/2009/12/The SD‬‬
‫‪6‬‬
‫‪Expected Losses‬‬
‫‪585‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫‪،‬ذ اددنذ‬ ‫لاح د ذ اع د ذ فنا د ذ فع د ‪،‬ذ اددنذ ام د ذ ة د ذر هذ ا تصددن ذ عا د ذ ا ددر‬


‫ذ‬ ‫تام د ذه د هذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذف د ذعددان ذت د ف رذرص د ذىددنف ذ د‬
‫حس ددناذا ص ددعذ س ددنارذ ااتا ددن ذ ا جه د د ذ س ددنارذ ات عد د ‪.‬ذ ددرمذ نحد د ذ ذ‬
‫ذ اد ل ذ سدنارذ ات عد ذ رجداذا دت هذت جد ذ‬ ‫ت هذه هذ اج س ذفد ذ سدت‬
‫د د ذ عدداذاعددن رذ‬ ‫ى د ذ اج س د ‪،‬ذح د ذ هددت ذاج د د ذاع ددن رذ احنسد د ذ ان د ذ‬
‫ذ تحد د ذاحد د ذاع ددن رذ‬ ‫ذ رد د ا ذ ان د د ذ ت رد د ذ ر د د ذ د د‬ ‫تحر دددذ ر ددفنف ذ اصد د‬
‫رد ذ هدل ذ‬ ‫ذ)‪،(ISA‬ذ ادنذرىدلذاج د ذاعدن رذ احنسد ذ ان د ذفد ذت‬ ‫احنس ذ‬
‫ذ د ذ ددلمذ جهد ذفد ذأعردناذ الاد ذ ان د ذ عن ا د ذ‬ ‫اد ل ذع د ذت فد ذ ا ترددن‬
‫ع ذت ف ذتىررذام ذهل ذ الا ‪.‬ذذذذذذذ ذ‬
‫عتا ذ اج سن ذف ذ اس ذ من د ذع د ذترسد ذ ألصد ذ ان د ذد د ذاجاد عت ذ‬
‫ا ذ ألص ذ فرنذ رج ذع ذ تأى ذف ذتحص ذ ألص ذ ان ‪.‬ذح ذتام ذ اجا عد ذ‬
‫ذاجا ع ذ ألص ذ ج ذ)‪(Good Book‬ذ ه ذ ألص ذ ت ذتت داذ ر ذاد ذ‬ ‫ا‬
‫ااتان ذتحص هنذ رج ذى ر ‪،‬ذ ادنذتامد ذ اجا عد ذ من د ذ ألصد ذ ر اد ذ ‪(Bad‬‬
‫)‪Book‬ذ ه ذ ألص ذ ان ذ ت ذتحن ذ ر ذا ذ ااتادن ذ سدتر هنذسد مذ ن ىناد ذ‬
‫ذتحص د ذت د فرنتهنذ ر د ‪.‬ذ ددت ذ احنس د ذع د ذت د ه رذ اجا ع د ذ‬ ‫ذجددلمذا هددنذ د‬
‫ذ اعترهذ انذ جدلمذاد ذ سدنارذ ااتادن ذ ات عد ذع د ذ‬ ‫ذا ذ ألص ذا ذ‬ ‫ا‬
‫ذاعر د ذ‬ ‫ذفتددر ذاسددتر‬ ‫اد رذعاددرذ ألص د ذ اددن ذ ذ سددنارذ ااتاددن ذ ات ع د ذ د‬
‫ذ‬ ‫هانذ ى در‪،‬ذ ادنذتدت ذ احنسد ذعد ذتد ه رذ اجا عد ذ من د ذاد ذ ألصد ذاد ذ د‬
‫اعت د ددرهذ ىناد د د ذ س د ددنا رذ ااتا د ددن ذ ات عد د د ذع د د د ذاد د د رذعا د ددرذ ألصد د د ذ ا د ددن ‪.‬ذ‬
‫(‪(BDO,2013; Deloritte,2013‬ذ‬
‫ذ ع د اذ اسد ذ ا د ذ اذ هدنذ د ذ‬ ‫ع ذ ر ذا ذت ف ذهل ذ اس ذا تردن‬
‫‪،‬ذ أل ذهد ذ احت ددن ذ‬ ‫ذ سنسد‬ ‫ت دددذ ر د ذاد ذ جهددن ذ اع د ذح د ذذ جهد ذ ترددن‬
‫دددذ اد د ل ذاد درت ذ اجا عد د ذ ألصد د ذ ج د د ذاا ددنذ ل د د ذاد د ذتعرد د ذ اد د ل ذ‬ ‫د د ذت‬
‫ددد‪،‬ذ اددنذ ا ترددن ذ مددن ذ تام د ذف د ذع د ذتح د ذ‬ ‫ر د ذ رتفددن ذتى ف د ذ ت‬ ‫صددع ذت‬
‫ذ اعر د ذ حسدناذ سدنارذ ااتادن ‪.‬ذ دل اذ د مذ تعدن ذادر ذ درمذ‬ ‫ا مذ فتر ذ استر‬

‫;=‪:‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ درذ احنسد ذ‬ ‫د ذ‪2012‬ذا جدن ذاد‬ ‫ذ اج س ذ مذا ذان ذ‪2011‬ذ حت ذ‬


‫ذ‬ ‫ع د د ذت د د ه رذ ألص د د ذ ان د د ذ حرد دددذ ت فد دددذ د د ذ اج س د د ذ ج د دداذع د د ذسد ددص‬
‫‪،‬ذ أل ذا ددنذه د ذ ارد د رذ ددلمذ ج دداذ اعتددرهذ د د ذ ص د ذ ان د د ذف د ذفاد د ذ‬ ‫أسنس د‬
‫‪(Good‬؟‪،‬ذ م ددن ذاتد د ذ ى ددهذتحد د ذ اصد د ذاد د ذفاد د ذ‬ ‫اصد د ذ ج د د ذ)‪book‬‬
‫اص د ذ ج د ذ د ذ اص د ذ ر ا د ذ ذ عى د ذ فرددنذ حن د ذ ااتاددن ؟‪.‬ذ ن فع د ذ تفدددذ‬
‫ذ اد د ل ذ س ددنارذ‬ ‫اج س ددن ذع د د ذاجا عد د ذاد د ذ ا ددن ممذ ألسنسد د ذأهاه ددنذ س ددت‬
‫ات ع د ذ د د اذاد د ذ اد د ل ذ س ددنارذ فع د د ‪،‬ذداذأ ذاج د د ذاع ددن رذ احنسدد ذ ان د د ذ‬
‫سحاذا ذ ارر ذف ذعدن ذ‪2012‬ذ ت جد ذ ا ن فد ذاد ذتعرد ذ اد ل ذ ا د ر‪.‬ذ ىد ذ‬
‫ىد ذ اج سدن ذ سددتارذفد ذ عاد ذع د ذت د رذاعددن رذج د ذ احنسد ذعد ذا صددعذ‬
‫ت د ه رذ ألصد د ذ ان د ‪،‬ذ تهد د ذ اج سددن ذد د د ذدص د رذىد د ذا هاددنذ صدد ر ذا فصدد ذ‬
‫اس ذاع نرذ ا ل ذ ج ذ)‪.(Ernst & Young;2013; Deloritte,2013‬ذ فد ذ‬
‫د ذاع ددنرذ ترر ددرذ اددن ذ‬ ‫د ذ‪2014‬ذأص د رذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬
‫ذ ان د "ذ حت د مذع د ذ ا د ل ذ سددنارذ ات ع د ذف د ذ‬ ‫ذ" ا‬ ‫ذر د ذ(‪)9‬ذ ع د‬ ‫د‬
‫ص رت ذ هنا ‪،‬ذ انذانل ذاسد ذاج د ذاعدن رذ احنسد ذ ان د ذ اار ى د ذتحد ذ‬
‫‪.‬ذ‬ ‫تع‬
‫دذ‬ ‫تعر نذع ذفر ذ اردر ذ اردتراذ د ذاج د ذاعدن رذ احنسد ذ ان د ذ‬
‫اج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ ص د ذ د ذ ا د ل ذاتفدددذع د ذ اعن ج د ذت د ه رذ‬
‫ذ ان ذ عع ذ ج ذ نل ذاجا عد ذاد ذ ت جهدن ذ تد ذ اىد ذ ىد ذ اج سد ذ‬ ‫ا‬
‫ذ ان د د ‪.‬ذ تتامد د ذت دداذ ت جه ددن ذفد د ذ‬ ‫اهنذفد د ذت د د رذ اد د ل ذتد د ه رذ ا‬ ‫س ددت‬
‫ات ‪ (Basle, 2012):‬ذ‬
‫ذ ان د د ذسد د مذ ددت ذ نس ددهنذ ن ر اد د ذ‬ ‫ج دداذت د د رذ اد د ل ذ صد د ذ ىنفد د ذ أل‬ ‫‪‬‬
‫عن ذ ذ تى ف ذ استه ى ‪.‬‬
‫ذ ان د د د ذ سد ددنارذ ااتا د ددن ذ‬ ‫ج د دداذأ ذ عىد د د ذ اد د د ل ذ س د ددنارذتد د د ه رذ ا‬ ‫‪‬‬
‫ات ع ذع ذا رذح ن ذ ا ذ ان ‪.‬‬
‫ذ ان د ذىنفد ذ اع ادن ذ اتنحد ذ‬ ‫جاذأ ذ ااذ ا ل ذ سدنارذتد ه رذ ا‬ ‫‪‬‬

‫‪587‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫‪،‬ذىاددنذ جدداذأ ذ سددتف ذ‬ ‫ع د ذ ا ذ ان د ذس د مذتنر د ذأ ذحن د ذأ ذاسددتر‬


‫ذ ن ا‪.‬‬ ‫ا ذاع ان ذد ر ذ ا ن رذ‬
‫ذ ردذ تر ذ‬ ‫ذ ان ذ نست‬ ‫جاذأ ذ سا ذ ا ل ذ سنارذت ه رذ ا‬ ‫‪‬‬
‫ع ‪.‬‬ ‫ىا ذ‬
‫ذاست م ذىنف ذ‬ ‫ذ ان ذتى‬ ‫جا ذأ ذ عا ذ ا ل ذ سنار ذت ه ر ذ أل‬ ‫‪‬‬
‫ا ذاس ا حن ذ سنارذ انذ اى ذا ذدست عناذ سنارذ ااتان ذ ى ذ اص ذ‬
‫ان ‪.‬‬
‫ذ ان ذع ذ اىن ذ اعترهذ‬ ‫‪ ‬ذ جاذأ ذ را ذ ا ل ذ سنارذت ه رذ ا‬
‫ت ه رذ اص ذ ان ذس مذع ذاست مذاجا ع ذا ذ اص ذ ان ذ ت ذ‬
‫رذ ااتان ذأ ذع ذاست مذأص ذان ذا فر ‪.‬‬ ‫هنذ ف ذ صناعذ‬
‫ذ ان ذع ذاانرس ذ حى ذ‬ ‫ذ ا ل ذ سنار ذت ه ر ذ ا‬ ‫جا ذأ ذ حت‬ ‫‪‬‬
‫ذ ا لذف ذ اعت نرذاصرر ذ‬ ‫اه ذع ذتر رذاسا حن ذ ت ه رذا ذ‬
‫س دذ اصرر ذ ا تصن ‪،‬ذ صناعذ ا ذ ان ‪،‬ذ أ ذاع ان ذ رمذ‬
‫م ر ذ ص ذ ناص ذ ان ‪.‬‬
‫ذ ان ذ ت فرن ذ ر ذ ات اذ‬ ‫جاذأ ذ ص ذ ا ل ذ سنارذت ه رذ ا‬ ‫‪‬‬
‫تحص هنذ اع ذ فنا ذ فعن ‪.‬‬
‫ا‪،‬ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذتحردذ رفنف ذ اىن ذ ارنر ذ‬ ‫جاذت ف رذ ع ذ فصن ذج‬ ‫‪‬‬
‫ذاسا حن ذ ت ه ر ذف ذ ر ا ذ ان ذف ذ ذا فص ذ‬ ‫ىان ذ جا ذأ ذتعر‬
‫عت ذ ص ذ ان )‪.‬‬ ‫(ىحسناذاعنى ذف ذ‬
‫دذ انذ اى ذ‬ ‫جاذ ت ص ذد ذ ا ل ذ سنارذت ه رذ اتنلذ ناىن ذ ت‬ ‫‪‬‬
‫ذا صصن ذ ت ه ر‪.‬‬ ‫ارجع ذا ذ تحردذا ذاانرسن ذتى‬

‫‪ :3‬تحليل معيار التقرير المالى الذولى رقم (‪:)9‬‬


‫ذر د ذ‬ ‫د ذاع ددنرذ ترر ددرذ اددن ذ د‬ ‫أصد رذاج د ذاعددن رذ احنسد ذ ان د ذ‬
‫رد د ذ تد د ذاد د ذ ددن رذ‬ ‫د د ذ‪2014‬ذع د د ذأ ذ س ددرمذت‬ ‫(‪)9‬ذفد د ذصد د رت ذ هنا د د ذفد د ذ‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذف ذ عاذا دن ممذ ترر درذ‬ ‫‪،2018‬ذ ذ تام ذه هذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬

‫==‪:‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذا ددن ممذ عتددرهذ ر ددن ذ افصددن ذعد ذ‬ ‫عد ذ ألص د ذ ا تلاددن ذ ان د ذ تأسد‬
‫سنارذ ااتان ‪،‬ذ انذ فرذاع ان ذاف ذ است ا ذ ر ا ذ ان ذ تر د ذ د ذ ذ اد ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ حد د ‪،‬ذ رد د ذ اع ددنرذ اد د ل ذج د د ذ تىد د‬ ‫حتان د د ذ تد د فرن ذ ر د د ذ اس ددتر‬
‫ذ ان د د ذ د د هذ ات دداذحن ددن‪،‬ذ عد د ذ اد د ل ذ‬ ‫ا صص ددن ذ س ددنارذ تد د ه رذ د د‬
‫د ذف د ذت د رذ‬ ‫ار د ذ ن اع ددنرذ احن د ذ من م د ذ اج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذ‬
‫ذ ان ذعانذه ذات اذحن ن‪ .‬ذ‬ ‫ذا صصن ذ سارذت ه رذ ا‬ ‫ا ل ذتى‬
‫دددذ‬ ‫ذ ان د ذف د ذىنف د ذ ا رددأ ذانع د ذاددنذ‬ ‫رددا ذ ددندذ اع ددنرذجا دداذ ا‬
‫ع د ذ اع دنر)‪.(IFRS 10), IAS (27), IAS (28), IAS (17), IAS (19‬ذ‬
‫‪،1‬ذ ت د ذتص د فهنذ ا رددأ ذىن تلاددن ذ‬ ‫ذف د ذ ددندذهددل ذ اع ددنرذ تلاددن ذ رددر‬ ‫د‬
‫ذ ت د ذ اىد ذأ ذ‬ ‫ذ ددر ذ ذ سددنر ‪،‬ذ تلاددن ذ رددر‬ ‫ان د ذ ن ر ا د ذ عن د ذا د ذ د‬
‫ذ‬ ‫ذان د ذ ددرم‪،‬ذ تلاددن ذ رددر‬ ‫ذدص د رذأ‬ ‫ذت د فرن ‪،‬ذأ ذا د ذ د‬ ‫تس د مذ د‬
‫‪.‬ذ ذ‬ ‫ت ذ هنذاع ذفنا ذأ ذا ذاع ذ فنا ذ س‬
‫فرنذ هل ذ اع نرذ ت ذتص هذ ألص ذ ان ذ ع ذ اعترهذ ا د ‪،‬ذد د ذأصد ذ‬
‫ذ در ذأ ذ‬ ‫ان ذترن ذ ن تى ف ذ استه ى ‪،2‬ذ ص ذان ذترن ذ ن ر ا ذ عن ذا ذ د‬
‫ذ رددنا ‪.‬ذ ددت ذ‬ ‫ذ ناا د ذ د‬ ‫سددنر ‪،‬ذذأص د ذان د ذترددن ذ ن ر ا د ذ عن د ذا د ذ د‬
‫تص هذ فرنذألسنس ذهانذ ا ل ذأعادن ذ حد ذا ر ذ ألصد ذ ان د ‪،‬ذ صدناعذ‬
‫ذ ص ذ ان ‪.‬ذذ ذ‬ ‫ت فرن ذ ر ذ تعن‬
‫ذ ان ذف ذ رس ذ نا ذا ذح ذ‬ ‫ن ذت ه رذ إل‬ ‫ذأرنر ذ اع نرذد ذات‬
‫‪3‬‬
‫ع ذأ ذ ا رأ ذتعتره ذ اسا حن ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ذ ى ذا ذ ألص ذ ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ناا ذ‬ ‫ذا ذ‬ ‫ان ذ ارنس ذ ن تى ف ذ استه ى ذ ارنس ذ ن ر ا ذ عن‬
‫ذ ا جنر ‪.4‬ذ ذ‬ ‫‪،‬ذعر ذ عان ذ ان ‪،‬ذذ اتحص‬ ‫رنا ‪،‬ذ تلان ذ رر‬

‫‪1‬‬
‫‪Loan Commitments‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Amotrised Cost‬‬
‫‪ 3‬عرف المعيار الدولى رقم (>) خسائر االئتمان بانها الفرق بين كل التدفقات النقدية التعاقدية‬
‫المستحقة للوحدة وفقا لشروط العقد وكل التدفقات النقدية المتوقع تحصيلها مخصومة بسعر الفائدة‬
‫الفعلى االصلى‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Lease Receivable‬‬
‫‪589‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ف ذة ذهل ذ اع نرذ ت ذتح ذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذ فرنذ اع ان ذتت فرذ‬


‫ذ‬ ‫ذهل ذ اع ان ذع ذأح‬ ‫هنذ رج ذا ذ ا ع ع ذذذاىن ذ اعتان ذس مذىن‬
‫ذارح ‪،‬ذ ارح ذ‬ ‫ذأ ذحن ذأ ذات ع ‪.‬ذ ذ ت ذ ن ذا ن رذ ااتان ذ فرنذ م‬ ‫تنر‬
‫ذ نألص ذف اجر ذ حص ذع ذ ألص ذ ت ذ اعترهذ‬ ‫ذارح ذ اعترهذ أل‬ ‫ا‬
‫ذ م ذعرر ذرهر‪ 1‬ذا ذتنر خذ‬ ‫سنار ذ ااتان ذ ت ذا ذ ات ا ذع ذس هن ذ‬
‫‪2‬‬
‫ع ذ ر ا ذ ان ذ ت ذ حتسناذع ا ذ ف ا ذع ذ سن ذ جان ذ ر ا ذ فتر‬
‫ذتع هنذ سنارذ ااتان ذ ات ع ‪.‬ذ ذ‬
‫رذ ااتان ذ تص ‪،‬ذ ى ذهل ذ ل ن ذ‬ ‫أانذ ارح ذ من ذفه ذارح ذل ن ذ‬
‫رذ‬ ‫ذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫ذتح‬ ‫ذ ااتان ذ اررر ذ م ذ ا‪ ،‬ذح‬ ‫ذتتجن ل ذج‬
‫رذ ااتان ‪.‬ذ ت ذ‬ ‫ذ ااتان ذانل ذ ى رذا ذ‬ ‫ااتان ذف ذت اذ ارح ذداذأ ذج‬
‫ف ذت اذ ارح ذ اعترهذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذع ذا رذىنا ذح ن ذ ألص ‪.3‬ذ‬
‫‪ .‬ذ ان ذتع ر ذ ارح ذ من م ذ‬ ‫ة ذحسنا ذعنا ذ فنا ذىان ذه ذف ذ ارح ذ ا‬
‫رذ ااتان ذ تص ذد ذ ح ذ لمذ ع ذت ه ذر ذ اتان ن‪ .4‬ذ ف ذ‬ ‫ا ر ذع ذل ن ذ‬
‫ت اذ ارح ذ ستارذ اعترهذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذع ذا رذح ن ذ ألص ذ ت ذ‬
‫حسنا ذعنا ذ فنا ذع ذأسن ذ تى ف ذ استه ى ذ ت ذتع ر ذع ذ ر ا ذ اجان ذ‬
‫ن ذ ت ه ر ذ فرنذ هل ذ‬ ‫ذ اسا حن ذ سنار‪.‬ذ تام ذ ه هذا ذات‬ ‫احا ذاع‬
‫ذ ان ذ‬ ‫ذف ذ اعترهذ ىنا ذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذع ذا رذح ن ذ أل‬ ‫ا‬
‫رذ ااتان ذس م ذ ى ذأ ذان ذع ذح ذأ ذ‬ ‫ذ هنذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫ت ذح‬
‫ذاا ذ ا ل ذف ذ اعت نر ذىنف ذ اع ان ذ اعر ذ‬ ‫ذ ان‬ ‫اجا ع ذا ذ أل‬

‫‪ 1‬خسائر االئتمان المتوقعة على مدار اثنى عشر شهرا هى جزء من خسائر االئتمان المتوقعة على‬
‫مدار الحياة والتى تمثل خسائر االئتمان المتوقعة والتى تنتج من احداث عدم السداد المحتملة الداة‬
‫مالية خالل اثنى عشر شهر بعد تاريخ اعداد التقارير المالية‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Gross Garrying Amount‬‬
‫‪ 3‬تمثل خسائر االئتمان المتوقعة على مدار عمر االداة المالية هى القيمة الحالية الناتجة من توقف‬
‫المقترض عن الوفاء بالتزاماته فى اى وقت على مدار حياة االداة المالية وهى بذلك تمثل المتوسط‬
‫المرجع لخسائر االئتمان المرجحة بمخاطر عدم السداد‪ ،‬مع مراعاة ان يتم خصم خسائر االئتمان‬
‫المتوقعة بمعدل خصم مالئم لتاريخ إعداد التقارير المالية ويعبر عن القيمة الزمنية للنقود‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Credit-Impaired‬‬
‫‪:>5‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫‪.‬ذ جاذع ذ ا رأ ذأ ذتعترهذ نألر ن ذ‬ ‫ا ع ا ذ انذف ذل اذ اع ان ذ استر‬


‫سنار ذ ار ر ذ سنار ذ ااتان ذ‬ ‫أ ذ سنار ذا ذ ت ه ر ذف ذحسنا ذ ألر ن ذ‬
‫ذ سنارذ ااتان ذف ذتنر خذدع ذ ر ا ذ ان ‪.‬ذ ذ‬ ‫ذ تع‬ ‫ات ع ذ ا‬
‫ذ اع نر ذى ف ذ ن ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ذ ح ذتعى ذ ار رذ‬
‫ذتر ذا م ذا ذ تناا ذ احتا ذ ذ‬ ‫احتا ذ ارج ‪ 1‬ذ لم ذ ت ذتح ذا ذ‬
‫تح ل‪،‬ذ نست ذاع ذ ص ذ ع رذع ذ ر ا ذ لا ذ ر ‪،‬ذ ذف ذة ذ اعتان ذع ذ‬
‫ىنف ذ اع ان ذ ا ع ا ذ اعر ذ اتنح ذف ذة ذ عت نر ذ جه ذ تى ف ذف ذ‬
‫ذ ةر ه ذ حن ذ‬ ‫تنر خ ذ ع ذ ترنر ر ذ ان ‪ ،‬ذ ان ذف هن ذ اع ان ذ تنر‬
‫ت عن ذ رأ ذ ةر هذ استر ‪.‬ذ ف ذهل ذ س ندذ رنرذ)‪ (BDO,2013‬ذد ذأ ذ‬
‫ذ ر ا ذ حن ذ ر ر ذد ذ ج ذ سنار ذ اتان ذحت ذف ذحن ذتحص ذىنف ذ‬ ‫ست‬
‫استحرن ذ نص ذ ن ارتر ذ ى ذف ذفتر ذاتأ ر ذع ذ فتر ذ اتفدذع هن‪ .‬ذ‬
‫ذأرنرذ اع نرذد ذعر ذر ذ ست ذ تغ رذف ذ رذع ذ س ذع ذا رذح ن ذ‬
‫ألص ذ ان ‪ ،‬ذ اذا ذ تغ رذف ذار رذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذع ذتر ذا مذ‬
‫ج ذل ن ذج هر ذف ذ ر ذ ااتان ذ ت ذ ان ‪ .‬ذىان ذ جا ذارنر ذ ر ذع ذ‬
‫س ذ ت ذ ان ذف ذتنر خذ ع ذ ر ا ذ ان ذااذ رذع ذ س ذ ت ذ ان ذ‬
‫ف ذتنر خذ اعترهذ ا ذ اعتان ذع ذ اع ان ذ اعر ذ ا ع ا ذ اتنح ذف ذ‬
‫ة ذ عت نر ذ جه ذ تى ف ‪ .‬ذ‬
‫د ذ عدداذ اع ددنرذف د ذ ا حدددذ ددنعذ د ذاجا ع د ذا د ذ اصرددر ذ اى د ذا د ذ‬
‫هنذتح ذا مذ حنج ذ عترهذ سنارذ ااتان ذع د ذاد رذعادرذ ا ذ ان د ‪،‬ذ‬
‫دذ ا ل ذ سنارذ ات ع ‪ .‬ذ‬ ‫ىانذ عاذاجا ع ذ ر ع ذ استررن ذ ت‬
‫ذأرنرذ اع نرذد ذ ج ذحن ذ ستم نا ذ ح ذاذ ت اذ اارذف هنذتر ذا مذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ان ‪ ،‬ذ ه ذحن ذ ا‬ ‫ذ‬ ‫ر ذع ذ س‬ ‫ذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫ح‬
‫ذع ذدع ذ ر ا ذ ان ذح ذ ت ذ ن ذ سنارذ‬ ‫رذ ااتان ذ ا ف‬ ‫ان ذل ذ‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذع ذا رذ م ذ‬ ‫ذ ان ذ نست‬ ‫ت ه رذ هل ذ ا‬
‫ر ذ ااتان ‪.‬ذ‬ ‫ذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫ذتر ذا م ذح‬ ‫ذ حنج ذ‬ ‫عرر ذرهر ذ‬
‫ن ذه ‪:‬ذ ذتى ذ ا ذ‬ ‫ذات‬ ‫ذهل ذ استم نمذ ت فرذم‬ ‫ذ ست‬ ‫ى ذ اع نرذ‬

‫‪1‬‬
‫‪Probability-Weighted‬‬
‫‪591‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذ‬ ‫ذ رذ‬ ‫ذ‬ ‫ر ذ ت ه ذع ذ س ‪ ،‬ذأ ذ ارتر‬ ‫ذ‬ ‫ذتر ذا ف‬ ‫ان ذل‬


‫ذتغ ر ذ‬ ‫ع ذ فنم ذ ن تلانت ذف ذ اج ذ رص ر‪ ،‬ذا ذ ااى ذأ ذ ج ذ ارتر‬
‫ذ ى هنذاذتصمرذ‬ ‫عىس ذف ذ ةر هذ ا تصن ذأ ذةر هذ اعان ذف ذ آلج ذ‬
‫ع ذ رت ذع ذ فنمذ ن تلانت ‪ .‬ذ‬
‫ف ذهل ذ ص ذ ع ذ)‪ (PWCHK,2014‬ذأ ذهل ذ استم نمذ ع ذا ل ذف ذ‬
‫دذ ا ل ذ‬ ‫ذت‬ ‫ذ عا ذأل ذ ت ذ ا ت نرذ‬ ‫ذ حردذ سه‬ ‫د ذح‬ ‫عا ذ ت‬
‫رذ ااتان ذأ ذ استفن ذا ذ استم نمذ تج اذ‬ ‫ذ ان ذا فع ذ‬ ‫عن ذع ذ ا‬
‫رذ ااتان ‪.‬ذذذذذذذ ذ‬ ‫ذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫عا ذتر ذ ا مذح‬
‫ذأرنرذ‬ ‫ذ تعن‬ ‫ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ذأ ذتع‬ ‫ف ان ذ تع د ذ نعن ذ تفن‬
‫ذ ت ذا ذتت ا ذدعن ذ‬ ‫ذه ذحن ذدعن ذ تفن‬ ‫اع نر ذد ذ ج ذحن ت ؛ ذ ا‬
‫ذ ت ذتت ا ذدعن ذ اعترهذ‬ ‫اعتره ذ نألص ذ ان ‪ ،‬ذ من ذه ذحن ذ تفن‬
‫ذف ذ‬ ‫ذ ذ تع‬ ‫ذا ذتصمر ذعا ذدعن ذ تفن‬ ‫نألص ذ ان ‪ ،‬ذفف ذ حن ذ ا‬
‫ذ تص ذ ان ذ انذاذ‬ ‫ذ ت فرن ذ ر‬ ‫رر ذ ألص ذ ان ذس مذف ذرى ذأ ت‬
‫ت ا ذدعن ذ ألعتره ذار ذ رم ذ نألص ذ ان ذ ل ا ذ ت ذدعن ذحسنا ذ ر ا ذ‬
‫ذ اعن ذتع هن ذأ ذ‬ ‫ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ذ احا ذ تص ذ ان ذع ذأسن‬ ‫اجان‬
‫ذف ذحسناذ‬ ‫ذع هن ذ ت ذ ألعتره ذ ن سنار ذأ ذاىنسا ذدعن ذ تفن‬ ‫تفن‬
‫ذس فرذد ذ‬ ‫سنار‪،‬ذىانذ جاذع ذى ذا رأ ذأ ذتر ذانذدل ذىن ذ تع‬ ‫ألر ن ذ‬
‫رذ‬ ‫ذارنر ذ‬ ‫ر ذ ااتان ‪ ،‬ذا ذ‬ ‫ذع ذأ ذه نا ذت ه ذر ذاع ن ذف ذ‬ ‫ج‬
‫ذ اعن ذتع هن ذ ذ‬ ‫ذ رر‬ ‫ذ(ع ذ سن‬ ‫ذ ترنر ر ذ ان‬ ‫ااتان ذف ذتنر خ ذد ع‬
‫ذ(ع ذ سن ذ رر ذ ألص ذ‬ ‫رذ ااتان ذع ذ اعترهذ ا‬ ‫ذع هن)ذ‬ ‫تفن‬
‫رذ ااتان ذت دذ ارح ذ من ذا ذ‬ ‫ذل ن ذج هر ذف ذ‬ ‫تص ذ ان )‪،‬ذ ل ذح‬
‫ذ ت ذتت ا ذدعن ذ اعترهذ‬ ‫ا ل ذ سنار ذ ات ع ‪ .‬ذ ان ذف ذ حن ذ من‬
‫دذ‬ ‫ذ‬ ‫ناص ذ ان ذ عنا ذ ألص ذ ان ذف ذت ا ذ حن ذع ذ ذأص ذج‬
‫ا ل ذ سنارذ ات ع ذ ىنف ذارح ‪ .‬ذ‬

‫‪:>7‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ‬ ‫أانذف انذ تع دذ س نس ذ ر ا‪1‬ذفر ذأ ع ذ اع نرذأ ذف ذحن ذت فرذ‬


‫ذ(س م ذ ن ىنا ذ ذجلم ذا ) ذ ت ذ‬ ‫ذ ذ ت ذ ستر‬ ‫ا ع ع ذ أ ذ ألص ذ ان‬
‫ذ ر ا ذ إلجان ذ احا ذ تص ذ ان ذ ن ار رذ لمذت ذ اعترهذ ذف ذ‬ ‫ت ف‬
‫سنار‪ .‬ذ‬ ‫حسناذ ار ن ذ‬
‫ذ ان ذ ارتر ذات ه ر ‪ 2‬ذفر ذ ستار ذاع نر ذ ترر رذ‬ ‫ف ان ذ تع د ذ نألص‬
‫ذ هن ذف ذة ذاع نرذ‬ ‫ذ تعر ه ذ است‬ ‫ذف‬ ‫ذر ذ(‪ )9‬ذف ذ ست‬ ‫ان ذ‬
‫ذر ذ(‪،3)39‬ذح ذ‬
‫ذتلعرهذ أ هنذ ص ذان ذ ت ذررصهنذ اع ذ ص ذ‬ ‫احنس ذ‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ ات ع ذ ذ‬ ‫ى رذ عى ذ سنارذ ااتان ‪.‬ذ ع ذ اع نرذأ ذا‬
‫ر ذ ن ىنا ذع ذهل ذ ألص ذ اذا ذل اذس ت ذ ألعترهذ سنارذ ااتان ذ‬ ‫ت ذت‬
‫ع ذا رذىنا ذعارذ ألص ذ ان ذااذا حة ذع ذ ألعترهذ نمذ سنارذ اتان ذ‬
‫ذف ذتر رذ ت فرن ذ‬ ‫ف ذتنر خذ ررم‪،‬ذ ت ذتعا ذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذ ا‬
‫ذحسنا ذاع ذ فنا ذ فعن ذ هل ذ ألص ‪ ،‬ذ حسا ذ ر ذ‬ ‫ذ تص ذا ر‬ ‫ر‬
‫فنا ذع ذصنف ذ ر ا ذ احا ذ ان ذف هن ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ‪ ،‬ذ ت ذ ص ذ‬
‫ذاع ذ فنا ذ فعن ذ اع ‪،‬ذ مذتغ رذف ذ سنارذ‬ ‫سنارذ ااتان ذ ات ع ذ نست‬
‫ذس م ذىن ذتغ ذر ذ جن ن ذ ذس ن ذ ت ذ‬ ‫ااتان ذ ات ع ذع ذ سنار ذ ااتان ذ ا‬
‫نررذ‪.‬ذ)‪(BDO,2013‬ذ ذ‬
‫سنارذا ذ‬ ‫اعترهذ ذف ذحسناذ ار ن ذ‬
‫تعا ذ اع نرذات ن ذ فصن ذج ذتاى ذ ا رهذل ذ اصدن ذاد ذفهد ذ‬
‫ترد د رذ حد د ذ ا تص ددن ذ س ددنارذ ااتا ددن ذ ات عد د ذ تغ ددر ذفد د ذجد د ذ ااتا ددن ‪.‬ذ‬
‫عد د ذ اع ددنرذأ ذات ددن ذ افص ددن ذ ج د د ذتر ددا ذ فص ددن ذىاد د ذ د د ع ذح د د ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ افترعددن ذ تر ددن ذ اسددت ا ذ تر د رذ سددنارذ ااتاددن‬ ‫تت دداذ صددهذ ا د‬
‫ذ‬ ‫ات ع د ذ اع اددن ذح د ذ تغ ددرذف د ذ ددرذ ااتاددن ‪،‬ذدع د ذتس د ذا فص د ذ رص د‬
‫ذ‬ ‫ذ ان د ذف د ذ ارح د ذ من م د ذا د‬ ‫أ ذ أ ددرذ فتددر ذ اسددا حن ذ سددنارذ ااتاددن ذ د‬
‫ذ‬ ‫ذ ان د ‪،‬ذتصد هذا فصد ذع د ذ سددن‬ ‫اد ل ذ اع اددن ذعد ذعددان ن ذت دداذ أل‬
‫ذ‬ ‫ذ ان د د ذ تد د‬ ‫جد د ذ ااتا ددن ذ ىد د ذاد د ذدجاد دن ذ ر اد د ذ فتر د د ذ ا ص ددعذ ددت‬
‫‪1‬‬
‫‪Writeoffs‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Purchased Credit Impaired Financial Assets.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪IAS 39‬‬
‫‪593‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ت ه رذ اتان هن‪،‬ذاع ان ذع ذ ألص ذ اع ذ ار رذ هنذ سنارذ ااتان ذع د ذاد رذ‬


‫ح نتهددن‪،‬ذ اع اددن ذعد ذس نس د ذ رد اذ ار د رذ ار د اذ ار د رذ ددلمذاددنل ذ ددت ذ‬
‫ا ن ذ ‪.‬ذ ذ عذ)‪(BDO,2013‬ذات ن ذ افصن ذف ذ رن ذ تن ‪ :‬ذ‬
‫‪ )1‬تسد د ‪:‬ذ ددت ذتسد د ذرصد د ذأ ذ أ ددرذ فت ددر ذ ر اد د ذ اجان د د ذ احا د د ذ رصد د ذ‬
‫اسا حن ذ سنارذف ذ ناا ذ ارىلذ ان ذ ى ذا ذ اصد ذ ان د ذ تد ذحسداذ‬
‫هنذا صعذ سنارذ اتان ذام د ذعردرذردهر‪،‬ذذ اصد ذ ان د ذ تد ذحسداذ هدنذ‬
‫ا صعذ سنارذ اتان ذع ذا رذعارهن‪،‬ذذ اص ذ ان ذ ت ذ ت فرذ هنذ د ذ‬
‫ا عد د ع ذع د د ذتد د ه رهنذفد د ذت ددنر خذ عد د ذ رد د ا ذ ان د د ذ تد د ذ د د ذ ددت ذر ددرصهنذ‬
‫ات ه ر ‪،‬ذذ اص ذ ان ذ ارتر ذات ه ر ‪،‬ذ ا صدعذ تلادن ذ ردر ذ عرد ذ‬
‫عان ذ ان ‪.‬‬
‫‪ )2‬ر د ا‪:‬ذح د ذ جدداذع د ذ ا رددأ ذ افصددن ذع د ذس نس د ذ ر د اذ د هن‪،‬ذ ار د رذ‬
‫‪.‬‬ ‫اص ذ ان ذ ار‬
‫‪:‬ذ ج دداذ افص ددن ذعد د ذ ألصد د ذ ان د د ذ تد د ذتد د ذتعد د هنذ( ع ددن ذ‬ ‫‪ )3‬ع ددن ذ تف ددن‬
‫ذ فتد ددر ذ تى ف د د ذ اسد ددته ى ذ اىنسد دداذأ ذ سد ددنارذدعد ددن ذ‬ ‫ذع هد ددن)ذ د د‬ ‫تفد ددن‬
‫‪.‬‬ ‫تفن‬
‫‪:‬ذا د ذا د ذ افصددن ذع د ذ فترعددن ذ أسددن اذ تر د رذ سددنارذ ااتاددن ذ‬ ‫‪ )4‬ا د‬
‫ات ع د ذع د ذا د رذعاددرذ أل ذ ذ م د ذعرددرذرددهر‪،‬ذىاددنذ جدداذت ع د ذ سددن ذ‬
‫ذ مذتغ ددرذفد ذأسددن اذ ترد رذ أسد ناذهددل ذ تغ ددر‪،‬ذ جدداذ عددنف ذ‬ ‫هددل ذ اد‬
‫ا ذ ت عد د د ذ سد د د ناذ ت د ددنرذ‬ ‫اع ا د ددن ذعد د د ذاعد د د ذ صد د د ذ د ددلمذتد د د ذ س د ددت‬
‫افترعن ذ است ا ذ تح ذاع ذ ص ذ سد ناذ ت دنرذاعد ذ صد ذاحد ‪.‬ذ‬
‫ىا ددنذ ج دداذ افص ددن ذعد د ذ افترع ددن ذ س ددن اذ ترد د رذ اس ددت ا ذ تر د د ذاد د مذ‬
‫رذ ااتان ‪.‬‬ ‫ذف ذ‬ ‫ج ذل ن ذاع‬
‫ذ‬ ‫‪ )5‬ع ددان ن ‪:‬ذ ج دداذتد د ف رذ فص ددن ذعد د ذ ع ددان ن ذ اح ددتفةذ ه ددنذأ ذ مذتس دده‬
‫اتان د ذ رددى ذ د فرذاع اددن ذس نس د ذ عددان ن ذف د ذ ا رددأ ذ ج د ذ عددان ن ذ‬
‫ذف ذج ذ ذهل ذ عان ن ذ مذتغ رذفد ذس نسد ذ‬ ‫ا ج ذ ت ع ذ مذتغ رذ ح‬
‫عان ن ‪.‬ذذذذ‬

‫‪:>9‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذع هن ذأ ذتح ذ‬ ‫ن ذ افصن ذ ج‬ ‫حت ذتتاى ذ ا رأ ذا ذتحر د ذات‬


‫اذ‬ ‫ا ذ اع ان ‪ ،‬ذاست م ذ تأى ذ ا‬ ‫است م ذ تفص ذ ا تصنر ذ ا ا ذذ ا‬
‫ن ذ افصن ‪،‬ذ ا مذ حت ن ذاست ا ذ ر ا ذ ان ذ اع ان ذ عنف ذ تر ذ‬ ‫ات‬
‫اع ان ذ ع ذ افص ذع هن‪ .‬ذ‬
‫)‪ (Kpmg,2014; PWCHK, 2014‬ذع ذأ ذ ا ل ذ سنارذ‬ ‫ذ تفد ذ ع‬
‫ذا ذ‬ ‫ذر ذ(‪ )9‬ذ حرد ذ ع‬ ‫ااتان ذ ات ع ذ ات ا ذ اع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬
‫دذع ذ‬ ‫ال ن ذأهاهن؛ ذأ ذاجن ذ اع نرذ رذاح ذ اجن ذ ا ذاع ذ ن تن ذ‬
‫ذ ا دذ‬ ‫ذاعنا ذ تلان ذ رر‬ ‫ذ غنم ذ تفر ذ‬ ‫ىنف ذ ا رآ ذ ناعنف ذ‬
‫ع هن )‪ IFRS9‬ذ ذ‪،(IAS 37‬ذىانذأ ذ اع نرذل غ ذفرع ذ عت نرذ اص ذ ان ذ‬
‫رذ ن ذ س ذ ع ذ‪90‬ذ ذا ذ ستحرن ذ س ذاانذ ترتاذع ذع ذتأ رذح ذ‬
‫تأ رذع ذ س ذحت ذ ص ذ اص ذ ان ذاستحدذ فا‪،‬ذىانذ ذ ر ر ذاعن ج ذ‬
‫د ذحن ن ذف ذ‬ ‫ذ ان ذ اعاح ذع ذ ررم ذتتسد ذ رج ذى ر ذاا ذان ذ‬ ‫اص‬
‫ذر ذ(‪.)39‬ذذذ ذ‬ ‫اع نرذ احنس ذ‬
‫عنه)‪(BDO,2013‬ذ أ ذ اع نرذ ج ذ تفدذااذ جه ذ ةرذ ا تصن ذف انذ‬
‫ذ ع ر ذع ذ رج ذ‬ ‫تع د ذ اع ذ فنا ‪ .‬ذا ذاع ذ فنا ذف ذتنر خ ذ اعترهذ إل‬
‫ذ نإل ذ ان ذ ن تن ذاذ ج ذ سنارذ اتان ذ تصن ذف ذتنر خذ‬ ‫ا ن رذ ارت‬
‫ذا صع ذت ه ر ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ذع ذ‬ ‫ذ ل ا ذ ت ذتى‬ ‫ألعتره ذ إل‬
‫رذ ااتان ذع ذ اعترهذ‬ ‫رذ ااتان ذع ذ‬ ‫ا رذ‪12‬ذ رهرذ انذف ذحن ذل ن ذ‬
‫ر‪.‬ذىانذأ ذهل ذ اع نرذ تفدذ‬ ‫ذع ذل ن ذ‬ ‫ذ ت ذرفاذاع ذ فنا ذىتع‬ ‫ا‬
‫ن ذ ت ة ا ذ صن ر ذع ذ ج ذ نل ذ‪ 2‬ذ نص ذ ل ر ذ سنار ذع ذ‬ ‫اا ذ ات‬
‫ذأ ةا ذ‬ ‫ذ‪ 12‬ذ رهر ذ ن تن ذ اى ذ اصسسن ذ ان ذ ست‬ ‫ذ احتا ذ‬ ‫س‬
‫ذ سنار ذ ااتان ذ‬ ‫ذ ا ع ع ذ فرن ذ اررر ذ ج ذ نل ذ‪ 2‬ذ تح‬ ‫تص ه ذ‬
‫ذ حتانا ذ ت هذع ذ‬ ‫ات ع ‪،‬ذ اذأ ذ)‪ (PWCHK,2014‬ذ ع ذعر ر ذتع‬
‫س ذ ا ذ م ذعررذرهرذ است ا ذف ذاررر ذ ج ذ نل ذأل هنذتعتا ذع ذتر ذ‬
‫ذ ةر هذ‬ ‫ذتعتا ذع‬ ‫ذع ر ذ ر ذ اعان ذ ن تن‬ ‫حتانا ذ ت ه ذع ذ س‬

‫‪595‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذتأمر ذ(حسنس ) ذ ن تغ ر ذف ذ‬ ‫ذأ‬ ‫ذتى‬ ‫ع ) ذ ن تن‬ ‫ذ(‬ ‫ذ عن‬ ‫ا تصن‬


‫ذ اج ‪ ،‬ذ ان ذ حتانا ذ‬ ‫ذ ت جهن ذ‬ ‫ذاان ذ جع هن ذتعى‬ ‫ةر ه ذ أل تصن‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذتى ذع ذ‬ ‫ت هذع ذ س ذف ذة ذاع نرذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬
‫ر ذلا ذاح ذ)‪(Point in Time‬ذفه ذتر رذاحتانا ذ ت هذع ذ س ذف ذ‬
‫ة ذ ةر هذ حن ذ ات ع ذ ن تن ذتعى ذ ت جهن ذ ص ر ذ اج ‪،‬ذ ى ذ اى ذ‬
‫ذاحتسنا ذ حتانا ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ حتانا ذ ت ه ذع ذ س ذ فرن ذ نل ذى ر‬ ‫ست‬
‫ذر ذ(‪.)9‬ذ ذ‬ ‫ت هذع ذ س ذ فرنذ اع نرذ ترر رذ ان ذ‬
‫ى ذ)‪ (BDO,2013‬ذع ذ ذ ا ل ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ذ ار ذ اع نرذ‬
‫ذتعت رذ‬ ‫رذ ااتان ذح‬ ‫ع ذعا ذ ن ذ‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذرع ذ‬ ‫ترر رذ ان ذ‬
‫عت ذ ل اذ عاذ اع نرذاجا ع ذات ع ذ ا ت ف ذا ذ اصرر ذ‬ ‫اجن ذحىا ذ‬
‫ذ ا ر ذ ه ذ اارذ لمذاذافرذا ذع ذ‬ ‫ذ حى ذ ر ص ذا ذ‬ ‫انذ سا ذ نست‬
‫ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذاعن ر ذ احنس ذ ان‬ ‫ذ ا ل ذ سنار ذ ات ع ذدا ذأ ذاج‬ ‫ست‬
‫دذ سنارذ ااتان ذ ات ع ذ‬ ‫ذت‬ ‫ذ حى ذ ر ص ذا ذ‬ ‫حن ذ ح ذا ذ ست‬
‫ذ ان ‪.‬ذذ‬ ‫ع ذا رذ‪12‬ذرهرذ اعة ذ أل‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ‬ ‫ع ذ)‪ (BDO,2013‬ذا م ذارعن ذاع نر ذ ترر ر ذ ان‬
‫ذ‬ ‫ذ ستارذ اع نرذف ذاعنا ذ ر ذ ف ا ذ‬ ‫اذ تجنر ذح‬ ‫ع ذ عا ذف ذ‬
‫ذ‬ ‫ذر ذ(‪ )39‬ذ ن تن ذ ت ذحسنا ذ ر ذ ف ا ذ‬ ‫تغ ر ذام ذاع نر ذ احنس ذ‬
‫ا لذف ذ اعت نرذ سنارذ ااتان ذف ذ حس ن ذ(ع ذ سن ذ ر ا ذ اجان )ذ ل اذ‬
‫ذتحتفةذ‬ ‫ذ را ذ ذ اصسسن ذ ان‬ ‫ذ‬ ‫ذاعن ر ذ احنس ذ ان‬ ‫ا ذاج‬
‫ذ‬ ‫اع ان ذ سنارذ ااتان ذ احنس ذ ص ر ذا فص ذع ذ ةن ذ احنس ذ است‬
‫ف ذحسناذاع ذ فنا ‪ .‬ذ‬
‫ع ذ ر ذا ذ ال نذ ع ذ اع نرذ ترر رذ ان ذ د ذر د ذ(‪)9‬ذداذ د ذجن د ذ‬
‫ص اذ غا ذف ذ ع ذا ذ ردن ‪،‬ذفرد ذ عد ذ)‪(PWCHK,2014‬ذأ ذ عتادن ذ‬
‫اد د ل ذع د د ذتر د د ذ سد د ذ ددرذ ااتا ددن ذ ترت دداذع د د ذ اىن د د ذتصد د هذ ددر ذا ددنذ‬
‫ىأ ص د ذاددن ذاذ ت د فرذ د ذ د ذا ع د ع ذع د ذح د ذل ددن ذج هر د ذف د ذ ددرذ‬
‫ااتان ذ ن تن ذتحسداذ د ذ سدنارذ ااتادن ذع د ذاد رذ م د ذعردرذردهرذفد ذ داذادنذ‬

‫;>‪:‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ا دنذ ص د هذ ددر ذ ددرذ د ذ ف د ذ صددناعذ رددر ذ سددن دذف د ذ دداذ ددرذع د ذ د ذ‬


‫ص ذان ذ ت فرذ ذ ذا ع ع ذع د ذحد ذل دن ذج هر د ذفد ذ درذ ااتادن ذ‬
‫ن ت ددن ذتحس دداذ د د ذ س ددنارذ ااتا ددن ذع د د ذاد د رذعا ددرذ اصد د ذ ا ددن ‪.‬ذ دد ذ عد د ذ‬
‫)‪(PWCHK,2014‬ذأ ذسد د د اذه د ددل ذ ا د ددت هذفد د د ذ تصد د د هذ رج د دداذ د د د ذ جن د دداذ‬
‫حىا ذف ذتح ذاست مذ رذ ااتان ذع ذ اعترهذ ا ذ رر ‪ .‬ذ‬
‫رنرذ)‪ (PWCHK,2014‬ذد ذأ ذ ا رأ ذ ان ذت ج ذتح ن ذى نرذف ذ‬
‫ذ‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذأل ذاعة ذهل ذ ا رأ ذتحتن ذ‬ ‫دذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫ت‬
‫ذ ااتان ذحت ذتتاى ذا ذت ف رذ‬ ‫ذج هرم ذف ذأ ةا ذجاا ذاع ان‬ ‫تع‬
‫د ذ ا ل ذ سنار ذ ااتان ذ ات ع ذ ار ذ‬ ‫ذت‬ ‫ذ ا‬ ‫اع ان ذ تفص‬
‫ذت ف ر ذ رم ذات صص ذحت ذ ت ذاانرس ذ‬ ‫ف ذ اع نر‪ ،‬ذىان ذ هن ذتحتن ذ‬
‫است م ذ حى ذ اه ذ ار ذف ذ اع نر ذ رج ذعن ذا ذ مر ‪ ،‬ذ عن ذتحتن ذ‬
‫ذحت ذ اى ذتحر د ذجا ا ذج ا ذاع نرذ‬ ‫ذ‬ ‫ذفتر ذلا‬ ‫دذ‬ ‫عا ذ ت‬
‫ذر ذ(‪.)9‬ذذذذذذ ذ‬ ‫ترر رذ ان ذ‬
‫د ذاع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬ ‫ذت‬ ‫)‪ (Kpmg,2014‬ذأ ذه نا ذا‬ ‫ذ ع‬
‫ذ ا ذه ذ‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذف ذ ا رأ ذ ان ذ ت ذت دذاررر ذ ج ذ نل ذ ا‬
‫ذ حسنا ذ سنارذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ ن ن ذا ذ حسن ن ذ ت ة ا ذ فرن ذ نل ذى ر‬ ‫ست‬
‫ذ تةا ذ‬ ‫ذ حسن ن‬ ‫ذف تام ذف ذ ست‬ ‫ذ من‬ ‫ااتان ذ ات ع ‪ ،‬ذ ان ذ ا‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذ ت هذ‬ ‫ذ‬ ‫ن ذاع نر ذ ترر ر ذ ان‬ ‫ذات‬ ‫ذد‬ ‫تع هن ذ ص‬
‫ذف ذ‬ ‫ذ اصسس ذ ان‬ ‫ذا ذ‬ ‫ذ است‬ ‫ذ ا‬ ‫ذع‬ ‫ذ م ذا ذ ا‬ ‫ست‬
‫حسناذر ذ ان ذ ت ة ا ذ فرنذ اررر ذ ج ذ نل ‪.1‬ذذذذذذذذذذذذ ذ‬

‫ذ اع نرم ذ‪Standardised Approach‬ذ‬ ‫ذ حسنا ذر ذ ان ذ ت ة ا ذه ذ ا‬ ‫ذا‬ ‫‪ 1‬ذه نا ذم‬


‫‪.Advanced IRB Approach‬ذح ذ‬ ‫ذ اتر‬ ‫ذ اسنس ذ‪Foundation IRB Approach‬ذ ا‬ ‫ا‬
‫ذ ج ذ نل ذ‬ ‫ذاس رنذا ذ‬ ‫ذ ذ ل ذ ا ن رذ اح‬ ‫ذ ا ذتر ذ اصسس ذ ان ذ نست‬ ‫ف ذة ذ ا‬
‫ن ذ‬ ‫ذ حسن ن ذ ت ة ا ذ فرن ذ نل ذ ص ذ ات‬ ‫ذ ر ذت ا ذ اصسس ذع ذ ست‬ ‫ف ذت ا ذ حن ذتى‬
‫ذ تر ر ذ حتانا ذع ذ‬ ‫ذ اصسس ذ ان ذ انل ذ‬ ‫ذ من ذتست‬ ‫‪ .‬ذ ان ذف ذة ذ ا‬ ‫‪ IFRS9‬ذ اح‬
‫ذ حسن ن ذ‬ ‫ذ م ذت ا ذ اصسسن ذ ر ر ذع ذتع‬ ‫ذ سنر ذ تى‬ ‫ذ ار ر ذ سنر ذ حتان ذ تعر‬ ‫س‬
‫ذتر ذ اصسس ذ ان ذ‬ ‫ذ من‬ ‫ن ذ اع نرذ‪ IFRS9‬ذ‪.‬ذ انذف ذة ذ ا‬ ‫ت ة ا ذ فرنذ نل ذ تحر دذات‬

‫‪597‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ترر رذ ان ذ‬
‫ذاع نر ذ ذ‬ ‫ذأ ج ذ ا ت هذ‬ ‫ذع‬ ‫ذأرنر )‪ (KPMG,2014‬ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ا‬ ‫ذأ ذ ا رأ ذ ان ذتست‬ ‫ن ذ ج ذ نل ذع ذ فتر‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذ ات‬
‫اانرس ذ‬
‫ت ه ذتأم رذهل ذ ا ت فن ذف ذ ذ‬ ‫اتر ذف ذحسناذر ذ ان ذ ت ة ا ذ‬
‫ان ذ ت ذتر اهنذ اصسس ذ ان ‪،‬ذ ر ر ذ‬ ‫ع ذ‬ ‫ذع ا ذه ذ‬ ‫عا ذ فرنذ م‬
‫ن ذ ج ذ نل ذف ذ اصسس ذ ان ‪ ،‬ذ ررر ذ ت ذتت هن ذ اصسس ذ‬ ‫د ذ ات‬ ‫ت‬
‫ذر ذ(‪.)9‬ذ ذ‬ ‫دذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫ان ذ ت‬
‫‪ :3‬تحميل مسودة معيار مجمس معايير المحاسبة المالية‪:‬‬
‫‪ :1/3‬عرض مسودة معيار مجمس معايير المحاسبة المالية‪:‬‬
‫دنرذ‬
‫ذأص د رذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ ان د ذف د ذ سددا رذ‪2012‬ذاس د ذاع د ذ‬ ‫ذ‬
‫ذ اد ل ذ سدنارذ‬ ‫ذ ان ذ–ذ سنارذ ااتان "ذ دلمذ عتاد ذع د ذ سدت‬ ‫ذ"ذ أل‬ ‫ع‬
‫ااتاددن ذ ات ع د ذ حن د ذ)‪(Current Expected Credit loss – CECL‬ذ‬
‫احنس ذع ذت ه رذ ألص ذ ان د ‪.‬ذ عد ذهدل ذ اد ل ذمن د ذ اد ل ذ ر اد ذ اج د ذ‬
‫عد ذ الاد ذ ان د ذ عن ا د ذاعتاد ذع د ذ ا ددن ممذ تد ذتد ذ اتفددندذع هددنذ د ذاج د ذ‬
‫د د ذ م ددنمذ ار ددر ذ‬ ‫اع ددن رذ احنسد د ذ ان د د ذ ذاج د د ذاع ددن رذ احنسد د ذ ان د د ذ‬
‫ارترا‪.‬ذ ع ذهل ذ ا ل ذ ا ل ذا س ذع ذ ا ل ذ ارد ذاد ذ د ذاج د ذاعدن رذ‬
‫ذ ه ددنذل ددن ذ‬ ‫ذ ان د د ذ تد د ذحد د‬ ‫د د ذح د د ذاذ ف ددردذ د د ذ أل‬ ‫احنسد د ذ ان د د ذ‬
‫ذ هددنذ مذل ددن ‪،‬ذ د اذا د ذل دداذ ددت ذ‬ ‫ددرذ ااتاددن ذ ت دداذ ت د ذ د ذ ح د‬ ‫ج هر د ذف د ذ‬
‫اعتددرهذ سددنارذ اتاددن ذتعددن ذ ر اد ذ حن د ذ سددنارذ ااتاددن ذ ات عد ذع د ذاد رذ‬
‫عارذ أل ذ ان ‪،‬ذ مذع ذ سن ذ تر رذ حن ذ ى ذ ت فرن ذ ر د ذ تعن د ذ تد ذ‬
‫ا د ذ ات دداذع د ذتحص د هن ;‪(BDO,2013; ABA,2014 ; FASB,2013‬‬
‫)‪ .Deloritte,2012‬ذ‬
‫رددنرذ)‪(FASB,2012‬ذد د ذأ ذ ا د ل ذ ت د فرن ذ ر د ذ ات ع د ذ حن د ذ اتددنلذ‬

‫نذ حسناذ حتانا ذع ذ س ذ حتانا ذ تعر ذ سنر ذ ار رذ سنر ذ ا ذ‬ ‫ذ انل ذا ر ذ‬ ‫نست‬


‫ذهل الٌوارج الوطورة وًظام ادارة الوخاطر تستطيع تلل الوؤسست تقذير خسائر االئتواى الوتوقعت التي‬
‫تحقق هتطلباث ‪.IFRS 9‬‬
‫=>‪:‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ اددنل ذ اتع د ذ ا ر د ذحن ددنذف د ذاعددن رذ احنس د ذ‬ ‫ر د ذح د ذ سددت‬ ‫سددن ذت‬


‫ذ ان د ذ اد ل ذ حد ذ سد ذىاددنذأ د ذلذ غد ذ ارحد ذ‬ ‫ان د ذ ألار ى د ذ ا ت ددهذ أل‬
‫ددم ذ ت د ذت د ذ اتفددندذع هددنذف د ذ ارددر ذ ارددتراذادداذاج د ذاعددن رذ احنس د ذ‬
‫‪،‬ذ عنذ اتنلذهل ذ ا ذل ذ ن د ذأىمدرذت جد ذ ن اسدتر ذح د ذ عىد ذىنفد ذ‬ ‫ان ذ‬
‫‪.‬ذ تةهدرذ جد ذ‬ ‫ذ سن ر ذ ةر هذ حن ذ ت عن ذ اسدتر‬ ‫اع ان ذع ذ اح‬
‫ذع د انذ‬ ‫ذ ا ل ذ ت فرن ذ ر ذ ات ع ذ حن ذ ا ل ذ ارحد ذ دم‬ ‫ا ت هذ‬
‫ذ س ددنارذ‬ ‫ىد د ذعا ددرذ أل ذ ان د د ذ ىم ددرذاد د ذ م د د ذعر ددرذر ددهرذ اد د ذ ات ذ دداذحد د‬
‫ذ دت ذتنج د ذ‬ ‫ااتان ذ ع ذار رذ م ذعردرذردهرذح د ذفد ذةد ذ اد ل ذ ارحد ذ دم‬
‫دن ذ تحد ذ‬ ‫اعترهذ ىنا ذ اسدا حن ذ سدنارذ ااتادن ذ ات عد ذحتد ذتتحرددذات‬
‫‪،‬ذ ا ددنذفد د ذةد د ذ اد د ل ذ تد د فرن ذ ر د د ذ ات عد د ذ حن د د ذ ددت ذ‬ ‫د د ذ ارحد د ذ ددم‬
‫اعترهذ ىنا ذ اسا حن ذ سنارذ ااتادن ذ ات عد ذفد ذتدنر خذ عد ذ رد ا ذ ان د ذ‬
‫حتد د ذ د د ذى ددن ذاد د ذ ات دداذحد د مهنذ عد د ذ م د د ذعر ددرذر ددهرذاد د ذت ددنر خذ عد د ذ رد د ا ذ‬
‫ان ‪(FASB, 2012).‬ذ ذ‬
‫ذاعن ذ احنس ذ ان ذد ذ‬ ‫ع ذ ر ذا ذ ال نذ ت س ذ ت ذسع ذاج‬
‫ذ‬ ‫ذدا ذأ ذ ذ ر ذ‬ ‫ذ ات ع ذ حن‬ ‫ذ ا ل ذ ت فرن ذ ر‬ ‫تحر رهن ذا ذ‬
‫جهن ذ ت ة ا ذ إلررف ذع ذ ر ن ذ اصرف ذف ذ ا ن ذ اتح ذ اار ى ‪،‬ذ‬
‫ذف ذتر رذ‬ ‫ذ ع ذ)‪ (ABA,2014‬ذأ ذهل ذ ا ل ذس تا ذع ذتر ن ذع‬ ‫ح‬
‫ذ استر ذ ات ا ذىان ذد ذ ت اذ‬ ‫ذح‬ ‫سنار ذ ااتان ذ ا ذ اى ذ اعتان ذع‬
‫‪1‬‬
‫ا ذ اار ى ذذ‬ ‫‪ ،‬ذ ل ا ذ ا ذاصسس ذ‬ ‫ذ رر‬ ‫ذ ةن ذ تر ر ذ حن‬ ‫أص‬
‫ذه ذ ا ل ذ ص نع ذ اصرف ذ ‪(Banking Industry Model‬‬ ‫ا ل ذ رذ‬
‫))‪ (BIM‬ذ لمذ ع ذح ذعا ذع ذ ر ذا ذتر ا ذ است مذارتفاذا ذ سنارذ اذ‬
‫ا ذ اار ى ذىان ذ ذ تفد ذاا ذفه ذ‬ ‫ذ ت فد ذاا ذ ا ةا ذ حن ذ ا ر ذف ذ‬
‫ذ ان ‪ .‬ذ‬ ‫ذ انه ذت ه رذ ا‬ ‫اصرف‬
‫ذ‬ ‫ع ذ ر ذا ذاهنجا ذ)‪ (ABA,2014‬ذ ا ل ذ ج ذ لمذ ا ذاج‬

‫‪1‬‬
‫)‪ABA: American Banking Association (ABA‬‬
‫‪599‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذ ا ل ذ ت فرن ذ ر ذ‬ ‫ذ ست‬ ‫ذدا ذأ ذ ع ذ اىن‬ ‫اعن ر ذ احنس ذ ان‬


‫ذتر ر ذىنف ذ سنار ذ نص ذ احفة ذ‬ ‫ذا ذ‬ ‫ات ع ذ حن ذ ى ذ ع ذتع‬
‫ا ردذ ان ذ ى ذ است مذىنف ذا ذ مر ذ اىن ذ اعتان ‪،‬ذ ع ذتجنه ذ ةر هذ‬
‫ذ ردذا اا ذ تر رذ سنارذ‬ ‫ذع ذا رذعارذ احفة ‪،‬ذ ست‬ ‫ا تصن ذ تعن‬
‫ذ تغ ر ذف ذ‬ ‫هن ذتح‬ ‫ذتح ذ ع ا ذ ت ذ اى ذا ذ‬ ‫ااتان ‪ ،‬ذ ت ف ر ذ ررن‬
‫ت عن ذ سنار‪.‬ذ ذ‬
‫‪ : 2/3‬مقارنة مسودة مجمس معايير المحاسبة المالية ومعيار التقرير المالى الدولى‬
‫رقم (‪:)9‬‬
‫ذ‬ ‫ذان ذت ذعرع ذسن رن ذ اى ذت ع ذ ج ذ ا ت ه ذ ترن ذ‬ ‫ا ذ‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذا ذ‬ ‫ذاعن ر ذ احنس ذ ان ذ اع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬ ‫ذاج‬ ‫اس‬
‫ذ تن ‪ :‬ذ‬ ‫ذ ج‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ ات ع ذ ار ذا ذ‬ ‫ذر ذ(‪) 1‬ذأ ج ذ ا ت هذ ترن ذ‬ ‫ج‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ ات ع ذ حن ذ ار ذا ذ‬ ‫ذاعن رذ احنس ذ ان ذ‬ ‫اج‬
‫ذاعن رذ احنس ذ ان‬ ‫اج‬
‫‪IASB‬‬ ‫‪FASB‬‬ ‫ج ذا ت هذ‬
‫ذ ان د ذ‬ ‫ذى ذ أل‬ ‫ندذح ذ را‬ ‫ى ذ اع نر ذ هانذ ف ذ‬ ‫ندذ ذ‬
‫س مذترن ذ ن ر ا ذ عن ذ ذ تى ف ذ استه ى ذ‬
‫اذ ت دداذاد د ذ حد د ذتس ددج ذ اذ تع د د د د د د ددا ذ مذ س د د د د د د ددتم نم ذ‬ ‫اعتره ذ‬
‫ص د د د ذ ان د د د ذ ت د د د ذترد د ددن ذ‬ ‫اسد ددا حن ذ ت د د ه رذ ص د د ذ‬
‫ذ‬ ‫ان د د د د ذ تد د د د ذتر د د ددن ذ ن ر اد د د د ذ ن ر ا د ذ عن د ذف د ذ ناا د ذ د‬
‫ذ رنا ‪ .‬ذ‬ ‫عن د د د د ذف د د د د ذ ناا د د د د ذ د د د د‬
‫رنا ذف ذحن ‪ :‬ذ‬
‫‪ -1‬ر اد د د د ذ عن د د د د ذتتج د د ددن لذ‬
‫ر ا ذ فتر ‪.‬‬
‫سددنارذ ااتاددن ذ ات عد ذ‬ ‫‪-2‬‬

‫‪;55‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫‪IASB‬‬ ‫‪FASB‬‬ ‫ج ذا ت هذ‬


‫ذ رذج هر ‪ .‬ذ‬ ‫ت‬
‫ذ ا ‪1‬ذ دت ذ‬ ‫س د د د ددنارذ ااتا د د د ددن ذ ات عد د د د د ذ ‪-‬ذ ص ذا ذ‬ ‫ذ‬ ‫رن‬
‫ددن ذ سددنارذ ااتاددن ذ ات ع د ذذ‬ ‫حن د د د د د ذ هد د د د د ذتر د د د ددا ذىد د د د د ذ‬
‫ذ م ذعررذرهرذفر ‪ .‬ذ‬ ‫ت د فرن ذ ر د ذ تعن د ذ ت د ذ‬
‫اذتت اذ ح ذتحصد هنذع د ذ ‪-‬ذ ص د د ذا د د ذ د د ذ مد ددن ‪2‬ذ‬
‫اد د د د رذىناد د د د ذح د د ددن ذ ألصد د د د ذ د د ددت ذ د د ددن ذ س د د ددنارذ ااتا د د ددن ذ‬
‫ات عد ذع د ذاد رذىناد ذعاددرذ‬ ‫ان ‪ .‬ذ‬
‫ألص ذ ان ‪ .‬ذ‬
‫اع د د د ددنرذ تح د د د د ذ ت ذ اعتان ذع ذار دن ذ ح د ذ ددت ذ تحد د ذد د د ذ ددن ذ سد دنارذ‬
‫ااتا د ددن ذ ات عد د د ذع دد د ذاد د د رذ‬ ‫دددددددد ذ دددددددد ع ذ ا ع ع ‪ .‬ذ‬
‫ىنا ذح ن ذ ألص ذفر ذف ذحن ذ‬ ‫ذ‬ ‫ألص‬
‫ددرذ‬ ‫ذل ددن ذج هر د ذف د ذ‬ ‫حد‬
‫ااتاددن ذع د ذ اعتددرهذ ا د ‪،‬ذ‬
‫ت ذ ع ذار ذ رمذد د ذ دن ذ‬
‫س د ددنارذ ااتا د ددن ذام د د د ذعر د ددرذ‬
‫رد ددهرذع د د انذاذتت د د فرذاعد ددن رذ‬
‫تح ‪.‬ذ ذ‬

‫‪ 1‬االصول من النوع االول هى التى لم يحدث بها اى زيادة جوهرية فى خطر االئتمان منذ‬
‫االعتراف االولى بها‪.‬‬
‫‪ 2‬االصول من النوع الثانى هى التى حدث بها زيادة جوهرية فى خطر االئتمان منذ االعتراف‬
‫االولى بها‪.‬‬
‫‪601‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫‪IASB‬‬ ‫‪FASB‬‬ ‫ج ذا ت هذ‬


‫ألص د د ذ ان د د ذ ‪-‬ذذ ت د د د د دداذ ا د د د د د ل ذ سد د د د ددنارذ ‪-‬ذاسد د ددا حن ذ ت د د د ه رذتعتا د د د ذ‬
‫ع ذ تغ رذف ذ سدنارذ ااتادن ذ‬ ‫ات د د د د ه ر ذع د د د د ذ ات ع ذ حن ‪ .‬ذ‬
‫ر د د د د د د د د د د د د د د د ددراهنذ ذ ‪-‬ذاسد د ددا حن ذ ت د د د ه رذتام د د د ذ ات ع د د د د ذع د د د د ذا د د د د رذح د د د ددن ذ‬
‫س د د د ددنارذ ااتا د د د ددن ذ ات عد د د د د ذ ألص ‪ .‬ذ‬ ‫اعتددرهذ ا د ذ‬
‫ذ فناد د ذ‬ ‫‪-‬ذ ددت ذ اعت ددرهذ د د‬ ‫حن ‪ .‬ذ‬ ‫هن‪ 1‬ذ‬
‫‪-‬ذ ددت ذ اعتددرهذ سددعرذ فناد د ذ ع د د د ذ سد د ددن ذ ت د د دداذ ا د د د ا ذ‬
‫ذ ت د فرن ذ‬ ‫ع د د د د ذ سد د د ددن ذس د د ددعرذ رد د د ددرمذ ت د فرن ذ ر د ذ د‬
‫‪.‬ذ‬ ‫اع د د د ددنهذ د د د د د ذ اس د د د ددا حن ذ تعن‬
‫ا د د د د د د ذ ت د د د د د د فرن ذ ر د د د د د د ذ‬
‫اتعن ذع هن‪ .‬ذ‬
‫تام د ذاسددا حن ذ امد د ذرصد د ذاس ددا حن ذ تد د ه رذحس ددناذارن د د ذ حس ددناذ ألصد د ذ‬
‫ذ‬ ‫ان‬ ‫ت ه رذ ذ‬
‫ذ ألص ذ اذتحت د د د مذع د د د ذ س د د د ذ د د ددرمذ‬ ‫احنس د د د د ذع د د د د ذ ع ذ ح ذ ذتست‬
‫د د د د د ددرذ س د د د د د ددن ذ اسد د د د د ددتحرند‪،‬ذ‬ ‫س ذ درمذ درذ ا د د د د ددن ذفد د د د د د ذحن د د د د د د ذعد د د د د د ذ‬
‫ن سد ذ صد ذ تد ذتد ه ر ذ‬ ‫سن ذ استحرندذ اسد ددتحرندذع د د انذ ى د د ذا د د ذ‬
‫د ددرذ احتاد د د ذتحصد د د ذىد د د ذ عتا د ذ د ذ فنا د ذع د ذصددنف ذ‬ ‫ذ‬ ‫احنس‬
‫ر ا ذ فتر ذ تص ‪ .‬ذ‬ ‫ر ا ذ ألص ذ ذى ذ فنا ‪ .‬ذ‬ ‫‪Nonaccrual‬‬
‫ذذ‬ ‫‪accounting‬‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذ ع ذأفع ذف ذ ن ذ‬ ‫رم ذ نح ذأ ذاع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬
‫ذ ت ا ذاع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬ ‫ذ اع نر ذ اار ى ‪ ،‬ذح‬ ‫سنار ذ ااتان ذا ذاس‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذ اتن ع ذ تر ذاستار ذ ا ن ر ذ ااتان ذ استجن ذ ت ا ذ ا ن رذ‬
‫ذاعن رذ احنس ذ ان ذف ذ ن ذ‬ ‫ذاج‬ ‫ا صصن ذا اا ‪.‬ذ ان ذتعتا ذاس‬
‫ذ سنارذ ااتان ذ نص ذ‬ ‫سنارذ ااتان ذ نص ذ نأل ذ ان ذع ذ تر ذ ا‬

‫‪1‬‬
‫‪Purchased or originated credit impaired financial assets (PCI).‬‬
‫‪;57‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ىنا ذح ن ذ أل ذ ان ذف ذتنر خذ حص ذع هن‪،‬ذ ه ذ اارذ لم ذ ت ا ذت فرذ‬


‫ذى ذت اذ‬ ‫ر ذ ص ر ذع ذ عاذت عن ذ سنارذ حتان ذح‬ ‫رج ذعن ذا ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ان ‪ .‬ذىان ذأ ذ عا ذ فترعن ذ ح‬ ‫صف ذ نص ذدل ذ ن ذ ج ذ أل‬
‫ذف ذ‬ ‫ذ ار ذصعا ذف ذفتر ذ استررر ذ ا تصن م ذ ص ذ ىمر ذصع‬ ‫استر‬
‫فتر ذ ت ن صذ ا تصن م‪،‬ذىانذ صعاذ عنذت ف رذ اع ان ذ ىنف ذذ ت ذ اى ذ‬
‫‪.‬ذ‬ ‫ن ذ افصن ذ ا‬ ‫اعتان ذع هنذ نمذام ذهل ذ ت عن ذ ن تن ذ فنمذ ات‬
‫‪ :4‬تحميل قواعد إعداد القوائم المالية لمبنوك وفقا لتوجهات البنك المركزى‬
‫المصرى‪:1‬‬
‫ا ذ فرن ذ ت جهن ذ‬ ‫ذ ر ا ذ ان ذ‬ ‫رتصر ذهل ذ رس ذع ذت ن ذ ع ذدع‬
‫ذ ت ذت ن ذاعن رذ احنس ذ اصر ذا هنذات ن ر ذف ذ‬ ‫اذ ارىلمذ اصرمذ‬
‫ذدا ذأ هن ذأجنل ذ ا ذ ارىلم ذ اصرمذ‬ ‫اجا هن ذتانان ذاا ذاعن ر ذ احنس ذ‬
‫ذ ت ذتت ذ ذد ر ذ رن ذ ا تصن م‪،‬ذ نمذع ذ ص رذ‬ ‫عاذ اعن رذ ع‬
‫اذعن ذ‪،2008‬ذداذ‬ ‫اذ ارىلمذ اصرمذ ع ذدع ذ تص رذ ر ا ذ ان ذ‬
‫ذ اصر ذ غر ذ‬ ‫أ ذ دذ ا ل ذ سنارذ فع ذ ا دذ اعن رذ احنس ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ارنر ‪،‬ذ‬ ‫ذ انذ حردذ رن‬ ‫دع ذ ر ا ذ ان ذ تار ذااذ اانرسن ذ‬
‫ذ ا صصن ذع ذ ر ع ذ‬ ‫ا ذ اصر ذف ذتى‬ ‫ذ‬ ‫ص رذهل ذ ر ع ذأعتا‬
‫ذ‬ ‫ذ عا م ذ تى‬ ‫ذ ج ر ذ ااتان‬ ‫ذتر‬ ‫ت ذأ رهن ذ ا ذ ارىلم ذف ذأس‬
‫ذ عذ‬ ‫ذ ص ر ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ‬ ‫ذس ت ذت ن‬ ‫ا صصن ‪ ،‬ذ ف ان ذ‬
‫ا‪ .‬ذ‬ ‫ص رذاعن رذدع ذ تص رذ ر ا ذ ان ذ‬
‫‪ :1/4‬أ سس تقييم الجدارة االئتمانية وتكوين المخصصات (قبل صدور معايير‬
‫إعداد القوائم المالية لمبنوك المصرية عام ‪:)2002‬‬
‫ذعن ذ‪ 2005‬ذ تتعا ذ ع ذ ررن ذ‬ ‫ت ذ ص ر ذأس ذتر ذ ج ر ذ ااتان‬
‫ذ تص ه‪ ،‬ذفان ذ ج ر ذ ااتان ذ‬ ‫ت ع ذى ف ذد ر ذ ا ن ر ذ ااتان ‪ ،‬ذأس‬
‫ذ رذ‬ ‫ذ رر‬ ‫ذ ع ا ذع‬ ‫‪ ،‬ذ اعن ج ذ احنس‬ ‫ا صع ذ جا ذ تى‬

‫‪ 1‬تم صدور هذه القواعد فى جلسة مجلس ادارة البنك المركزى المنعقدة بتاريخ ;‪ 6‬ديسمبر =‪.755‬‬
‫‪603‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذ ا صع‪،‬ذ ر ع ذ عنا ذ‬ ‫ا تةا ‪،‬ذت ع ذ عان ن ذ ت ذ عت ذ هنذ مذتى‬


‫ذرنا ذأرص ذ حسن ن ذ‬ ‫ذ ا صع‪.‬ذ را ذ ندذهل ذ اص رذى ذ رر‬ ‫تى‬
‫ذ‬ ‫ذا ر‬ ‫‪ ،‬ذ ا تلان ذ عرع ‪ ،‬ذ ارت ن ن ذ اصسسن ‪ ،‬ذ رر‬ ‫جنر ذ ا‬
‫ر ذ‬ ‫ذ صغ ر ذ‬ ‫ذ عرنر ذ سىن ذ ر ص ذ رر‬ ‫ذ رر‬ ‫سته ى‬
‫ا تصن ‪ .‬ذ‬
‫ذ ر ذ اذ‬ ‫ذ ى ذ اص رذع ذعر ر ذ ج ذس نس ذ اتان ذاعتا ذا ذاج‬
‫ذ ن عا ذ ااتان ذع ذأ ذترا ذأس ذتح ذ رج ذ ج ر ذ‬ ‫ت ع ذ ىنف ذ اتعنا‬
‫ذ ا صصن ‪،‬ذىانذترا ذ‬ ‫ذتلت لذ سن ذذ ا ذ تسع رذ تى‬
‫ااتان ذ عا مذ ت ذ‬
‫ذ ن ا‪ .‬ذىان ذ رنرذ‬ ‫ع ذت ح ذ افنه ذذأس ذ تر ذ م ذىنف ذ ا ر ذ اع‬
‫لذ‬ ‫ذ ا صع ذ‬ ‫ذ اصسسن ذ تح‬ ‫اص ر ذد ذعر ر ذ رس ذاحفة ذ رر‬
‫ذ‬ ‫ذ جرم ذ رس ذتفص‬ ‫ذ ت ذل ا ذا ذ‬ ‫ذ فرن ذ تص ه ذ ج ر ذ ااتان‬ ‫تى‬
‫ذ عا مذ ا تةا ذ فرنذ‬ ‫ذ ترا ذت اذ رس ذفحعذىنف ذ ر‬ ‫ا ع ع ذ رر‬
‫ذ فتر ذاح ذ‬ ‫ذ ت ذت ذا حهن ذ‬ ‫ذا ذ رر‬ ‫ا ر ذ رس ذسن ر ‪ ،‬ذفحع ذع‬
‫ذ اص ف ذ نعت نرهن ذ ر ذا تةا ‪ ،‬ذ فحع ذىنف ذ‬ ‫فحع‪ ،‬ذفحع ذىنف ذ رر‬
‫ذ ن ا‪.‬ذ ذ‬ ‫رهذ ارت‬ ‫ذ اا ح ذ‬ ‫رر‬
‫ذفر ذ‬ ‫ف ان ذ تع د ذ فان ذ ج ر ذ ااتان ذ عا م ذ ا صع ذ جا ذ تى‬
‫ذتتح ذع ذ ا ذ ذ ل ن ذ ذ‬ ‫ذأ ذ رجن ذ ج ر ذ ااتان‬ ‫رنر ذ اص ر ذ‬
‫‪.‬ذ ذ‬ ‫ذ ا صعذ عررذفان ذىح ذ‬ ‫تج ذع ذ سن ذر اذس مذ ذ ت ذتى‬
‫ذ‬ ‫ذه ذ رر‬ ‫ذفان‬ ‫ذم‬ ‫ذ‬ ‫ذتص ه ذ رر‬ ‫ع ذ اص ر ذع‬
‫ذ ا تصن ‪1‬ذ‬ ‫ر‬ ‫ذ صغ ر ذ‬ ‫ذ استه ى ذ عرنر ‪،‬ذ رر‬ ‫اصسسن ‪،‬ذ رر‬
‫ذترس ذ‬ ‫ى ذفا ذا ذهل ذ فان ذ ج ذتص ه ذ رجن ذ ج ر ذ ااتان ‪ .‬ذح‬
‫ذد ذأر ا ذفان ذ فرن ذ ا ذ تأ ر ذف ذ س ذ‬ ‫ذ ا تصن‬ ‫ر‬ ‫ذ صغ ر ذ‬ ‫رر‬
‫ذا صعذ سنارذى س ذا ذ جان ذ استحدذع ذ عا ‪ .‬ذ انذ‬ ‫ى ذفا ذ ت ذتى‬

‫‪ 1‬القروض الصغيرة هى القروض الممنوحة من البنك للحرفيين واصحاب المهن ومشروعات‬


‫الشباب والمؤسسات التى ال يجاوز حجم اعمالها مليون جنيه‪.‬‬
‫‪;59‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذاانم ذ‬ ‫ذ‪)10‬ذىح ذ‬ ‫ذعرر ذ رجن ذ(ا ذ‪ -1‬ذ‬ ‫ذ اصسسن ذفتص هذ‬ ‫ر‬
‫ذ عا م ذ فرن ذ عرر ذع ا ذه ذ ستررر ذ ص نع ‪ ،‬ذ سترررذ‬ ‫فان ذ ج ر ذ ااتان‬
‫‪ ،‬ذ ت فرن ذ‬ ‫اصسس ‪ ،‬ذ ر ر ذ ت نفس ذ اصسس ‪ ،‬ذاصرر ذ تناا ذ ا م ذ ترغ‬
‫‪،‬ذه ى ذ‬ ‫‪،‬ذ تعنا ذااذ ارنى ذ رن‬ ‫ر ‪،‬ذ ا هذ ان ‪،‬ذ ا ر ذ ر ن ذ‬
‫ذا صعذ‬ ‫‪ ،‬ذ ارص ذ استحر ذ س ‪ .‬ذ ى ذ رج ذ ت ذتى‬ ‫ذ تسه‬ ‫تا‬
‫س ذمن ت ذا ذ جان ذ استحرن ‪ .‬ذ‬
‫ذه ذ ن ن ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذم‬ ‫ذ استه ى ذفه ذت رس ذ‬ ‫ان ذ ن س ذ رر‬
‫ذ عرنر ‪ .‬ذ رس ذى ذ ذ‬ ‫ذ ر ص ‪،‬ذ رر‬ ‫ذ س نر ذ رر‬ ‫ااتان ‪،‬ذ ر‬
‫ذ فرن ذ فتر ذ تأ رذف ذ س ذ ى ذفا ذا ذهل ذ فان ذ ت ذ‬ ‫ذ‪ 6‬ذ فان ذىح ذ‬
‫ذا صعذى س ذا ذ ا ن غذ استحر ذع ذ عا ‪.‬ذ ذ‬ ‫تى‬
‫ذ‬ ‫ذاجا ع ذا ذ ر ع ذ عنا ذ جا ذارعنتهن ذع ذتى‬ ‫رنر ذ اص ر ذد‬
‫ذه ‪ :‬ذ‬ ‫ا صعذ سنارذ رر‬
‫ذ ا صعذ‬ ‫ذ ذ ت ذتى‬ ‫ذ اا ح ذ ن عا ذ اج‬ ‫رع ذ ن س ذ رر‬ ‫ذأ‪-‬‬
‫عا ذ رر ‪.‬‬
‫ذ ات ل ذ‬ ‫ذ ت ذ تع ذع ذج م ذ اجرم‬ ‫ذ رر‬ ‫رع ذ اسر ذف ذ ع‬ ‫ذا‪-‬‬
‫ذ ر ذ ا ذ نم ذع ذ‬ ‫ذ ررر ذا ذاج‬ ‫ذ رر‬ ‫ذع‬ ‫ح ن هن ذع ذ ذ ى‬
‫ذ ن ا ذ ارىلم ذتتعا ذ‬ ‫ذ الىر ذا ذ ا ر ذ رن‬ ‫رسن ذ ا ر ذ اع‬
‫ذ‬ ‫ذف ذسج‬ ‫ذهل ذ رر‬ ‫ذ ت نل ذهل ذ ررر ذاا ذ‬ ‫ا رر ذ ت ذت ع ذ‬
‫لا ذ رن هن‪.‬‬ ‫حصنا ذ ستاررذاتن ع ذ اجر ذ‬
‫ذس م ذىن ذ هنذ‬ ‫ت ذ ص ذع ذ ا صع ذ ر ا ذان ذ ت ذ ع ا ذا ذ ر‬ ‫ذ ‪-‬‬
‫ا صع ذ ذ ذ ى ذ هن ذا صع ذ نعت نر ذ ذحسنا ذ ا صع ذه ذحسناذ‬
‫ذ ا صع‪.‬‬ ‫ذس دذ ع اهنذ عنهذ‬ ‫عنا ذ انذ ت ذتحص ذا ذ ر‬
‫ذ ر ذ ا تةا ذ ت ذ ت ذ رناهن ذتس ن ذعا ذ‬ ‫رع ذع ذتص ه ذ رر‬ ‫ذ‪-‬‬
‫ذ ا ذ ع ذت فر ذرر ذ‬ ‫ذ تس‬ ‫ذ ا تةا ذ اجر ذ ا فر ذع‬ ‫فان ذ رر‬
‫ذ ا تةا ‪.‬‬ ‫تص هذعا ذ رر‬
‫ذ‬
‫‪605‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذا صع ذ سنار ذ ااتان ذف ذ ع ذ اذ‬ ‫رم ذ نح ذأ ذاح ر ذتى‬


‫ارىلم ذ اصرم ذه ذ تأ ر ذف ذ س ‪ ،‬ذىان ذأ ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ عاذ‬
‫ذ نمذ‬ ‫ذ فرن ذ رجن ذ ااتان‬ ‫ذ اعن ر ذ عح ذ تص ه ذ رر‬ ‫ذاح‬ ‫د جرم‬
‫ذ سنارذ‬ ‫ذ فرن ذ اع ا‬ ‫ذاح‬ ‫ذ فرن ذ سا ذان‬ ‫ذا صصن‬ ‫ع هن ذ ت ذتى‬
‫ذ ا صعذ‬ ‫‪،‬ذ ل اذ س رذ اذ ارىلمذ اصرمذتانانذع ذعا ذتى‬ ‫تنر‬
‫اذ ععهنذ حى ذ اه ‪.‬ذذ ذ‬
‫ذ‬
‫‪ : 2/3/6‬هعايير إعذاد القوائن الواليت للبٌوك وأسس التقيين الصادرة عي البٌل الورمزى‬
‫(بعذ عام ‪:)2002‬‬
‫ص ر ذ ا ذ ارىلم ذ ع ذدع ذ تص ر ذ ر ا ذ ان ذ أس ذ تر ذف ذ‬
‫ذ ر ا ذ ان ذ‬ ‫ذ نع ذ نستعر‬ ‫سا ر ذ‪ 2008‬ذ تتعا ذس ع ذفص ‪ ،‬ذ ا‬
‫عنحن ذ اتاا ذ ر ا ذ ان ‪ ،‬ذ من ذ‬ ‫ذا ل ذ‬ ‫ا‪ ،‬ذ من ذ نع ذ عر‬
‫ذس ذ‬ ‫ذ تص ر ذ ر ا ذ ان ‪ ،‬ذ فص ذ ر ا ذ عر‬ ‫ع ذ ر ع ذ عنا ذإلع‬
‫اعترهذ ر ن ذ ص ذ ا تلان ‪،‬ذ انذ فص ذ نا ذف عر ذ سن اذاعن ج ذ‬
‫ذ سن ا ذف ت ن ا ذ ع ذ‬ ‫ذ سن‬ ‫حنا ذ نص ذ ن ر ا ذ ان ‪ ،‬ذ ان ذ فص‬
‫ع ذ ررذ ر ا ذ ان ‪.‬ذ‬ ‫دع ذ تص رذ ر ا ذ ان ذ اجاع ذ‬
‫ذع ذتعر هذاع نرذ ترر رذ‬ ‫ذ عتا ذ اذ ارىلمذ اصرمذف ذتعر هذ رر‬
‫ذ أ هنذ"أصول مالية غير مشتقة ذات‬ ‫ذعرهذ رر‬ ‫ذر ذ(‪)39‬ذح‬ ‫ان ذ‬
‫ذ‬ ‫مبمغ ثابت أو قابل لمتحديد وليست متداولة فى سوق نشط"‪ ،‬ذ ترس ذ رر‬
‫اذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ذهان ذ ر‬ ‫ذ عن ذا ذ رر‬ ‫ذ اذ‬ ‫اا ح ذا ذ‬
‫ا ذع ذىنف ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ذترا ذ رر‬ ‫ذ عا م‪ .‬ذح‬ ‫ذ تسه‬ ‫ر‬
‫ذ ن حسن ن ذ جنر ذأ ذ‬ ‫ا ذس م ذف ذرى ذ عتان‬ ‫ذ اا ح ذ‬ ‫ذ رر‬
‫ذ عا مذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ذ ل ‪ ،‬ذ ان ذتام ذ ر‬ ‫ذأ ذس‬ ‫ذ ج ذمن‬ ‫ذل‬ ‫ر‬
‫ذ‬ ‫ذ ا ن غذ ت ذ ذتست‬ ‫ا ن غذ اا ح ذفع ذ ارترع ذ ار ذع ذحسن نته ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ارص ذ ا‬ ‫ذ اصر ذ هن ذ ه ذ رص ذ س ف ن ذ عنا‬ ‫ذ رر‬ ‫ا ذح‬
‫ذ‬ ‫ذر ص ذألج ‪-‬ذ ر‬ ‫ااذ عنا ذ( ترا ذ ن ن ذ ااتان ‪،‬ذ ر‬ ‫حسن ن ذ‬

‫;‪;5‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫عرنر )‪ .‬ذ‬
‫ذذ‬
‫ا ذأ ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ تص ر ذ ر ا ذ ان‬ ‫ذا ذاعن ر ذدع‬ ‫ع ذ فص ذ من‬
‫ذ ت ذ ر ا ذ اعنا ذاعنه ذد هن ذتىن ه ذ اعنا ‪ ،‬ذ انذ‬ ‫ذ رر‬ ‫ألعتره ذ ا‬
‫ذف ذ ناا ذ ارىلذ‬ ‫ذف ت ذ ن تى ف ذ استه ى ‪.‬ذ تةهرذ رر‬ ‫حدذ رر‬ ‫رن ذ‬
‫ان ذ ن صنف ذ ع ذ ص ذا صع ذ سنار ذ ااتان ‪ .‬ذ ع ذ اص ر ذأ ذ جاذ‬
‫ذتام ذ رص ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ذهانذ ر‬ ‫ذ عن ذحساذ رج ذ ت‬ ‫ذ‬ ‫ذ رر‬ ‫تح‬
‫ذ ر ا ذ ان ‪،‬ذ‬ ‫ذس ذا ذتنر خ ذ ع‬ ‫ذ ت ذتستحد ذ‬ ‫ذ ه ذ رر‬ ‫ات‬
‫ذ ت ذتستحدذ ع ذ ىمرذ‬ ‫ذ ه ذ رر‬ ‫ذتام ذ رص ذ رذات‬ ‫ذ تسه‬ ‫ر‬
‫ا ذس ذا ذتنر خذ ع ذ ر ا ذ ان ‪ .‬ذ‬
‫ذ‬
‫ف انذ تع دذ نافصن ذفر ذ ع ذ فص ذ من ذا ذاعن رذدع ذ ر ا ذ ان ذ‬
‫ذس مذ‬ ‫اذعر ر ذ افصن ذعا ذ ا عنحن ذ اتاا ذع ذ ر ا ذ عن ذ رر‬
‫ذ ا ذ ت فرن ذ‬ ‫ذ اصسسن ذ ذ عا م‪.‬ذح ذتام ذ ر ا ذ عن ذ رر‬ ‫ىن ذ ر‬
‫ذف ذ‬ ‫ذ عنا ذ حن‬ ‫ذاع‬ ‫ذ ات ا ذتحص هن ذا ص ا ذ نست‬ ‫ذ استر‬ ‫ر‬
‫س د‪.‬ذذذذذ ذ‬
‫ذ‬
‫ذ ن عنا ذ احس ا ذ ر ر ذ تى ف ذ استه ى ‪1‬ذ‬ ‫ذ ت ذ اعتره ذف ذ ناا ذ‬
‫عذذره ذ ا ذ ارىلم ذ ر ر ذ عنا ذ فع ذ ن هن ذ ر ر ذحسنا ذ تى ف ذ استه ى ذ‬
‫ذ عنا ذأ ذاصنر هذ عنا ذع ذا رذعارذ أل ذ‬ ‫اص ذأ ذ تل ذان ذ ت ل اذ ر‬
‫ذ ص ذ ت فرن ذ ر ذ‬ ‫اتع ر ذ ‪.‬ذ اع ذ عنا ذ فع ذه ذ اع ذ لم ذ ست‬
‫ذ عار ذ ات ا ذ ت ذ ان ذأ ذفتر ذ‬ ‫ذ ات ا ذس هن ذأ ذتحص هن ذ‬ ‫استر‬
‫ذد ذ ر ا ذ فتر ذألص ذان ذأ ذ‬ ‫لا ذأ ذدل ذىن ذل اذا نس نذ ل اذ ص ذ‬
‫ذ عنا ذ فع ذ ر ذ ا ذ تر ر ذ ت فرن ذ ر ذ‬ ‫تل ذان ‪ .‬ذ ع ذحسنا ذاع‬
‫نا لذف ذ اعت نرذجا اذرر ذعر ذ أل ذ انذف ذل اذ نر ذ س ذ ا ىرذ ى ذ‬
‫ذ تتعا ذ ر ر ذ حسنا ذىنف ذ‬ ‫ا ذ أ ل ذف ذ اعت نر ذ سنار ذ ااتان ذ استر‬

‫‪ 1‬لمزيد من التوضيح يمكن الرجوع لقواعد البنك المركزى ص ‪.89-87‬‬


‫‪607‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذأ رهذ عر ذ ت ذتعت رذجلمذا ذاع ذ عنا ذ‬ ‫اتعنا ذ ا ف ع ذأ ذ ار ع ذ‬


‫ذ ذ ص ان ‪ .‬ذ ى ذع ذتص هذ‬ ‫فع ذىان ذتتعا ذتى ف ذ اعنا ذ م ذع‬
‫ذ‬ ‫ن ذع ذ هن ذ ر ذا تةا ذ ذات ه ر ذا ذ ت ذ اعتره ذ ن ر‬ ‫ذ ا‬ ‫رر‬
‫ذهنار ذ نر ذ ر ا ذ ان ذ ت ذ اعترهذ‬ ‫عنا ذ نعذ هنذ ت ذ هنذف ذسج‬
‫ذ فرنذ سن ذ ر م‪.‬ذذ‬ ‫هنذعا ذ ا ر‬
‫ذا ع ع ذ‬ ‫ذ ر ذ اذف ذ هن ذى ذس ذان ذ تر رذانذدل ذىن ذه ناذ‬
‫ع ذت ه رذأح ذ اص ذ ان ذأ ذاجا ع ذا ذ اص ذ ان ‪،‬ذح ذلرتر ذت فرذ‬
‫ذا ع ع ذع ذح ذح ذ ذأىمر ذ ع ذ اعترهذ ا ذ ص ذ ىن ذ هل ذ‬
‫ذ ص ذ ان ذأ ذ اجا ع ذ ألص ذ‬ ‫ذ استر‬ ‫ذتأم ر ذع ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ح‬
‫ان ذ ت ذ اى ذتر رهنذ رج ذ عتا ذع هن‪.‬ذ ا ذأام ذ اصرر ذ ت ذ ست اهنذ‬
‫ذا ع ع ذع ذ سنارذ ااتان ذ ج ذصع ن ذان ذى ر ذ‬ ‫اذ تح ذ ج ذ‬
‫ذام ذع ذ س ‪ ،‬ذ ت اذ‬ ‫ذ رر‬ ‫‪ ،‬ذا ن ف ذرر ذ تفن‬ ‫ذأ ذ ا‬ ‫ت ج ذ ارتر‬
‫ذ ارتر ‪1.‬ذ ذ‬ ‫ف‬
‫عح ذ ع ذ اذ ارىلمذ اصرمذأ ذ ن ذا صعذ سنارذ ااتان ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ استر‬ ‫ذ ر ا ذ حن ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ذ ر ا ذ فتر ذ ص ذ‬ ‫ت ذ ن فردذ‬
‫ذ‬ ‫ذاع ذ عنا ذ فع ذ ألص ذ تص ذ ان ‪،‬ذ اذ‬ ‫ات ع ذا ص ا ذ نست‬
‫ذ را ذ‬ ‫ذ ت ذ ذ ت ذتحا هن ذ ع ‪ .‬ذ ت ذت ف‬ ‫ف ذل ا ذ سنار ذ ااتان ذ استر‬
‫ذحسناذا صعذ سنارذ ااتان ذ ت ذ اعترهذ سنارذ‬ ‫فتر ذ ص ذ نست‬
‫‪.‬ذذ ذ‬ ‫ااتان ذف ذ ناا ذ‬
‫ذ‬ ‫ع ذ فص ذ ر اذا ذ رذ ع ذأ ذ اعترهذ سنارذ ااتان ذف ذ رر‬
‫ذ ات ع ذ‬ ‫ذ استر‬ ‫ذع ذ سن ذ ر ا ذ حن ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ت ذف ذ ناا ذ‬
‫ذع ذأسن ذ‬ ‫ذار رذ سنارذ تنر‬ ‫ذع ذأ ذ ت ذتع‬ ‫اع ا ذ ا فندذ تنر‬
‫ذ حن ذ ت ذ ذتت فر ذف ذ فتر ذ‬ ‫ذتعى ذأمر ذ ألح‬ ‫ن ن ذ اع ذ حن ذ ح‬
‫ذ ت ذىن ذ‬ ‫ذ ىل اذا غنمذأمنرذ اح‬ ‫هنذتح ذار رذ سنارذ تنر‬ ‫ت ذت ذ‬

‫‪ 1‬لمزيد من التوضيح يمكن الرجوع الى قواعد اعداد وتصوير البنك المركزى ص ‪8<-8:‬‬
‫=‪;5‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذحن ن‪ .‬ذ ف ذحن ذل ن ذ ا صعذ‬ ‫ذتع ذا ج‬ ‫ذ‬ ‫ذف ذ فتر ذ تنر‬ ‫اج‬
‫احس ا ذع ذأسن ذ سا ذ ر ذ نألس ذ ر ع ذ صن ر ذع ذ ا ذ ارىلمذ‬
‫ذ‬ ‫اصرمذع ذ سنارذ احس ذع ذأسن ذ ر ا ذ حن ذ ت فرن ذ ر ذ استر‬
‫‪،‬ذتج اذ ل ن ذا ذصنف ذ ر ن ذ س ذ حسناذ‬ ‫ات ع ذ اع ا ذ ا فندذ تنر‬
‫ذ‬ ‫ذ حت ن‬ ‫ذ ت ر ذ حر د ذ ا ى ذتح ذ‬ ‫ذ رن‬ ‫ت ل ا ذ ع ذتج ا ذ احت ن‬
‫ذ ار ن ذ( سنار)ذ‬ ‫ذفر ذع ذ ر دذ اعنف ذ‬ ‫ا ن رذ ى ذ عن ذ لمذ ست‬
‫‪.‬ذ ف ذ‬ ‫ذان ذتن ذف ذا صعذ سنارذ رر‬ ‫احتجل ذ ر ا ذ مذل ن ذف ذس‬
‫ذ ل ن ذف ذ ا صع ذ احس ا ذع ذ‬ ‫حن ذع ذىفن ذ ر ن ذ س ذ ان ذ تغ‬
‫ذ ر ع ذ صن ر ذع ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذع ذ‬ ‫ذ سا ذ ر ذ ناس‬ ‫سن‬
‫ذ اع ا ذ ا فندذ‬ ‫ذ استر‬ ‫ذ ت فرن ذ ر‬ ‫ذ سن‬ ‫ا صع ذ احس ا ذع‬
‫ذ ت ذ صاهنذا ذرص ذ ار ن ذ احتجل ‪.‬ذ ذ‬ ‫تنر‬
‫ف انذ تع د ذ نألفصن ذ ت ذ افصن ذف ذ إل عنحن ذ اتاا ذع ذ س ذى ذ‬
‫ذ س ذا صصنتهن ذ س ذ حن ذ س ذ‬ ‫ذإلجان ذ رر‬ ‫فا ذا ذفان ذ رر‬
‫ذ ج رذ‬ ‫ذا ذح‬ ‫ذ تسه‬ ‫ارنر ‪ .‬ذىان ذ ت ذ عن ذا ه ذ رص ذ رر‬
‫ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ذ ت ذت ع ذار رذ رر‬ ‫ااتان ذ س ذ حن ذ س ذ ارنر ذح‬
‫ذ ت ذع هنذاتن ر ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫ت ذاذ ج ذع هنذاتأ ر ذأ ذت ه ر‪،‬ذ رر‬
‫ذاح ذ ت ه ر‪ .‬ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫س ذاح ذت ه ر‪،‬ذ رر‬
‫ذ ا صع ذ سنارذ‬ ‫ذعر ر ذ ع ذتح‬ ‫رنر ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ‬
‫ذ س ذ‬ ‫ذ س ذ ا ن غذ ت ذت ذ ع اهنذ‬ ‫ااتان ذ ح ذف ذ سنارذ ااتان ذ‬
‫ذرص ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ س ذا ذ ا ن غ ذ ت ذس د ذ ع اهن ذ ص‬ ‫استر ذ‬
‫ذ‬ ‫ا نغذ‬
‫ذتح ذ‬ ‫ا صع ذ سنار ذ ااتان ذ ف ذ ر ذ س ذ ان ‪ .‬ذىان ذ جا ذ ذ ت ذ ع‬
‫ذ‬ ‫ذ ر‬ ‫ذ فر ذ فرنذ عهنذىحسن ن ذجنر ذا‬ ‫حرى ذ ا صعذ سنارذ رر‬
‫ذحرى ذا صصعذ‬ ‫ذتح‬ ‫ذعرنر ‪،‬ذ ناعنف ذ‬ ‫ن ن ذ اتان ذ ر‬ ‫ر ص ذ‬
‫ذا نرر ذ ذ‬ ‫ذ ذر‬ ‫ذ اصسسن ذ فرنذ عهنذىحسن ن ذجنر ذا‬ ‫سنارذ رر‬
‫ذ رمذ ل اذ ى ذا ذ س ذ حن ذ س ذ ارنر ‪.‬ذذذ ذ‬ ‫ذارترى ذ ذ ر‬ ‫ر‬

‫‪609‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫رذ‬ ‫رذ ااتان ذ ن ذ‬ ‫رذ ااتان ذفر ذعرهذ اذ ارىلمذ‬ ‫ف انذ تع دذ‬
‫ر ذ ااتان ذأه ذ‬ ‫نتا ذع ذ ن ذأح ذ ا ره ذ ع ذ فنم ذ تعه ت ‪ ،‬ذ ام ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ إل ر‬ ‫ر ذ ااتان ذ صف ذ سنس ذف ذأ ر‬ ‫نر ذ ن س ذ ا‪ ،‬ذ تام ذ‬ ‫ا‬
‫ذ استمانرذ ت ذ ترتاذع هنذ ذترا ذ‬ ‫ذأر‬ ‫ذ تسه‬ ‫ت ذ رأذع هنذ رر‬
‫‪.‬ذ‬ ‫ذ‬ ‫ص ذ اذع ذ‬
‫اذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ تسه‬ ‫رذ ااتان ذ اتع دذ ن رر‬ ‫ع ذ اص رذ ذ ر ن ذ‬
‫ذم م ذاى ن ذه ‪ :‬ذ‬ ‫ةرذ اذ‬
‫ذ ذ غ ر ذف ذ فنم ذ ن تلانت ذ‬ ‫ذ عا‬ ‫حتانا ذ ا فند ذا ذ‬ ‫‪‬‬
‫ذاست م ذى ذعا ذ‬ ‫ذع‬ ‫ذ( ت ذحسنا ذهل ذ احتانا‬ ‫تعن‬
‫ذ تص هذ ج ر ذ ااتان )‪.‬‬ ‫ذ سن اذتر ذ‬ ‫نست‬
‫ذ ارج ذ ‪ 1‬ذ لمذ ست تاذا ذ اذ‬ ‫ارىلذ حن ذ ت رذ استر‬ ‫‪‬‬
‫فند ذ(تام ذ ا ن غ ذ ت ذ ت ا ذ ا ذ ذتى ذ‬ ‫ذ‬ ‫رص ذ اعر‬
‫ذ تن ر)‪.‬‬ ‫ناا ذع ذ‬
‫رذ ا فندذ افترع ‪.2‬‬ ‫‪‬‬
‫ذهل ذ ر ع ذع ذأ ذهل ذ اى ن ذتعى ذالخسائر المتوقعة‪3‬ذ‬ ‫ىان ذأى‬
‫ذاا ذعام ذ سنار ذ ااتان ذ فرن ذ اع نرذ‬ ‫ذ ج ذ نل ذذأ هن ذتتعنر‬ ‫ذا ذ‬ ‫ا‬
‫احنس ذ ان ذ اصرم ذر ذ(‪ )26‬ذ لم ذ عتا ذع ذ ا ل ذ سنار ذ فع ذف ذ‬
‫ذدع ذ ر ا ذ ان ذ ت ذ اعترهذفر ذ‬ ‫تنر خذدع ذ ر ا ذ ان ‪.‬ذداذأ ذأل ر‬
‫ذا ع ع ذ‬ ‫سنارذ ااتان ذ ت ذ ع ذف ذتنر خذدع ذ ر ا ذ ان ذ نمذع ذ‬
‫ذ ف ذحن ذل ن ذ سنار ذ ات ع ذ فرن ذ ر ع ذ اذ‬ ‫ذ سنار ذ فع‬ ‫تر ر ذ‬
‫ذ ترر ر ذ ت ذتج ا ذ ل ن ذف ذ‬ ‫ذا ر‬ ‫ارىلم ذ اصرم ذع ذ سنار ذ ا‬

‫‪1‬‬
‫‪Exposure at default.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Loss given default.‬‬
‫‪ 3‬على الرغم من اعتماد البنك المركزى على مصطلح الخسائر المتوقعة اال انه ال يعتمد على نموذج‬
‫خسائر االئتمان المتوقعة المستخدم من قبل ‪ IASBA‬ولكنه يعتمد على نموذج القيمة المتوقعة فى‬
‫صورته التقليدية‪.‬‬
‫‪;65‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ ا ن رذ ى ذ عن ذعا ذحر دذ ا ى ذ صانذع ذ ار ن ذ احتجل ‪.‬ذ‬ ‫حت ن‬


‫ذأسن اذ‬ ‫ذ ر ذ اذ تر ذ حتان ذ تأ رذع ذاست مذى ذعا ذ نست‬
‫ر ذت اذ‬ ‫ذت ذت‬ ‫ذ تص ه ذ ج ر ذافص ذ ا ت ه ذفان ذ عا م‪ .‬ذ‬ ‫تر ذ‬
‫ذ إلحصنا ذاا ذ حى ذ ر ص ذ اسص ذ‬ ‫ن ذ ترع ذ تح‬ ‫ألسن ا ذ تر ذ‬
‫فندذ‬ ‫ااتان ذ ص ذد ذتص هذ ج ر ذ ا ا ‪.‬ذ انذ عتا ذ ارىلذ اعر ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ تأ رذ ف ذحن ذ رر‬ ‫ع ذ ا ن غذ ت ذ ت اذ اذأ ذتى ذ ناا ذع ذ‬
‫ى ذهل ذ ارىلذه ذ ر ا ذ اسا ‪،‬ذ تام ذ سنر ذ افترع ذ ذ سنر ذ حن ذ‬
‫ذ تأ ر‪.‬ذ ت ذ تع رذع ذ‬ ‫ذ ذح‬ ‫ت عن ذ اذ ا مذ سنر ذع ذ ا ن ذ ن‬
‫ذ ا ن ‪،‬ذ‬ ‫‪،‬ذ أ‬ ‫ذ ا‬ ‫ذ ن تنى ذ ت هذل اذ حساذ‬ ‫ل اذ س ذ سنر ذ‬
‫ذ ااتان ذ أل رم‪ .‬ذ‬ ‫ا مذت فرذ عان ن ذأ ذ سنا ذتغ‬
‫ذ‬ ‫ر ذ ااتان ذ لم ذ ر ذ ل ا ذ عا ذح‬ ‫ر ذ ا ذ ت ة ذاست ن ذ‬
‫ذع ذاست م ذى ذارتر ‪ ،‬ذ ذاجا ع ذارترع ‪،‬ذ‬ ‫ر ذ ت ذس ت ذ‬ ‫ار ر ذ‬
‫ذ ر نعن ذ جغرف ‪ .‬ذ ت ذ عن ذد ر ذا ن رذ‬ ‫ذ ا تصن‬ ‫ع ذاست م ذ ا ر‬
‫رم ذ ر ر ذ ارترع ذ ارترع ذ‬ ‫ذ‬ ‫ر ذ ااتان ذع ذ ر د ذ تح‬ ‫ذ‬ ‫تعر‬
‫ذى انذىن ذل اذ‬ ‫ذار‬ ‫ذح‬ ‫ذع ذارن ذس ذ تلانته ‪،‬ذ ىل اذ تع‬ ‫احتا‬
‫رذ‬ ‫ذ‬ ‫ذاه ذح‬ ‫ا نس ن‪ .‬ذىان ذ جا ذ افصن ذف ذ ا عنحن ذ اتاا ذع ذتح‬
‫ذف ذ رذ س ذ‬ ‫ااتان ذ اذا لع ذ فرنذ ى ذا ذ ر ن ذ جغرف ذ ر ن ذ رن‬
‫حن ‪ .‬ذ‬
‫ذ ا ن رذ‬ ‫ذ ةهر ذ رناا ذ ارىل ذ ان ذف ذجن ا ذحر د ذ ا ى ذ حت ن‬
‫اذ فرنذ ر ع ذ اذ‬ ‫ى ذ لمذ ام ذ ل ن ذف ذا صعذ سنارذ ااتان ذ ا‬
‫ذ فرن ذ اعن رذ‬ ‫ذ ر ا ذ ان‬ ‫ذدع‬ ‫ا ذا ر‬ ‫ارىلم ذ اصرم ذع ذل ا ذ ا‬
‫ذ‬
‫ذ ا ن رذ ى ذ عن ذعا ذ‬ ‫احنس ذ اصر ‪،‬ذ ت ذتج اذت اذ ل ن ذف ذ حت ن‬
‫ذ‬ ‫ذل ا ذ احت ن‬ ‫حر د ذ ا ى ذ صان ذع ذ ار ن ذ احتجل ذ ار ر‪ .‬ذ ت ذتع‬
‫ذ ا صص ذ لع ذ‬ ‫ذ عن ذ اانذا غذ ل ن ذ‬ ‫صف ذ ر ذ ن ل ن ذ رعذ ح‬
‫ذ رذ ن ذ ت ل ا‪ .‬ذ‬ ‫هل ذ احت ن‬

‫‪611‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذا صعذ‬ ‫رمذ نح ذ ذ اذ ارىلمذ اصرمذجع ذا ذعا ذتى‬


‫اذ عنا ذف ذاصرذ ت ن ذ‬ ‫ذت اذا ذ‬ ‫سنارذ ااتان ذاعر ذف ذ اانرس ذح‬
‫ا لج ذ حسناذا صعذ سنارذ ااتان ذ ا ذ فرنذاس ذتر ذ ج ر ذ ااتان ذ‬
‫ذ ا لج ذف ذ‬ ‫ا ر ذ فرن ذ اعن ر ذ احنس ذ ان ذ اصر ذ اعن ج ذ فرد ذ‬
‫ذف ذ‬ ‫ذصع‬ ‫ذ ا ن رذ ى ذ ار ن ذ احتجل ‪،‬ذ ه ذ اارذ لمذ ص مذ‬ ‫حت ن‬
‫اانرس ‪،‬ذىانذ تاذع ذ ا ذان ذاذت فرذ رفنف ذ ىنف ذ است ا ذ اع ان ‪ .‬ذ‬
‫ذأه ذا ا ذ ا ل ذ‬ ‫ىان ذ رم ذ نح ذأ ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ ا‬
‫ذ ذ سا ذ هنا ن ذ اانرس ذ حى ذ اه ذع ذتر ر ذ سنارذ‬ ‫سنار ذ ات ع ‪ ،‬ذ ح‬
‫ذاست ن ذ‬ ‫ذ‬ ‫ااتان ذ ات ع ‪ ،‬ذفر ذ عا ذاعن ر ذ عح ذ تص ه ذ رر‬
‫ذا صع ذ سنار ذ ااتان ذاان ذجع ذ‬ ‫ذ ح ذ سا ذمن ت ذ تى‬ ‫ج ر ذ ااتان‬
‫نا ى ‪.‬ذذذ ذ‬ ‫ا ل ذ رتراذ رج ذ ى رذ ا ل ذ ا صصن ذ‬
‫‪ :5‬مقارنة بين نموذج الخسائر المتوقعة وفقا لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪)9‬‬
‫ونموذج الخسائر المتوقعة وفقا لتوجهات البنك المركزى المصرى‪:‬‬
‫ذا م ذ را ذ ا ذ ارىلمذ‬ ‫ذ سن د ذ تع ذ نح‬ ‫ذ عر‬ ‫ا ذ‬
‫ذاعن ر ذ احنس ذ‬ ‫ذ ات ا ذا ذ‬ ‫اصرم ذ ع ذص ح ذ ا ل ذ سنار ذ فع‬
‫ذ‬ ‫اصر ذف ذتر ر ذ سنار ذ ااتان ‪ ،‬ذىان ذ تع ذسع ذ ا ذ ارىلم ذاست‬
‫ا ل ذ سنار ذ ات ع ذف ذتر ر ذ سنار ذ ااتان ذ ان ذ ت فد ذاا ذس نس ذ اذ‬
‫ر ذ ر ن ذ اصرف ذ اصرم ذ ص ذاصه ذات ن ذاررر ذ ج ذ‬ ‫ارىلم ذف ذت‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ‬ ‫ذ ر ذا ذل ا ذت ج ذ ت فن ذج هر ذ‬ ‫نل ‪ .‬ذدا ذأ ذع‬
‫ذ اذ ارىلمذ اصرمذ ا ل ذ سنارذ ات ع ذ صن رذ‬ ‫ات ع ذ ا دذا ذ‬
‫ذ ج ذ ا ت هذ‬ ‫ذر ذ(‪ ،)9‬ذ اى ذ نح ذعر‬ ‫ذ‬ ‫اع نر ذ ترر ر ذ ان‬
‫ذ تن ‪:‬‬ ‫ذ ج‬ ‫ذ ا لج ذا ذ‬ ‫ترن ذ‬

‫‪;67‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ذ ا ل ذ سنارذ ات ع ذ فدذاع نرذ‬ ‫ذر ذ(‪)2‬ذأ ج ذ ا ت هذ ترن ذ‬ ‫ج‬


‫التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬ونموذج الخسائر المتوقعة وفق توجيهات البنك‬
‫المركزى المصرى‬
‫نموذج الخسائر المتوقعة‬ ‫نموذج الخسائر المتوقعة‬
‫وفق توجيهات البنك‬ ‫وفق معيار التقرير المالى الدولى رقم‬ ‫وجه االختالف‬
‫المركزى المصرى‬ ‫(‪)9‬‬
‫ذ ان د ذسد مذ تد ذ عداذ اد ل ذ ددنعذ‬ ‫دذع ذىنفد ذ ا‬ ‫ندذ ا ل ذ‬
‫ارنس د د د د ذ ن ر ا د د د د ذ عن د د د د ذ ذارنس د د د د ذ تر د رذ سددنارذ ااتاددن ذ‬
‫ذ ىنف د د د د ذ‬ ‫ن تى ف ذ استه ى ‪،‬ذ س مذىن ذ تر رذ ف د د د د ذ رد د د ددر‬
‫ا ذان د د د ذ حد د د ذأ ذ اجا عد د د ذاد د د ذ أ عهددن‪،‬ذ سددا ذ تر د رذ‬
‫سددنارذ ااتاددن ذ رددر ذ‬ ‫ذ ان ‪.‬ذ ذ‬ ‫ا‬
‫افر ذأ ذ اجا عد ذاد ذ‬
‫ذ ه د د د ددنذ فد د د د د ذ‬ ‫ر د د د ددر‬
‫صناع‪ .‬ذ‬
‫اع اد د د د د د ددن ذتنر د د د د د د د ذ‬ ‫ذ‬ ‫ذ حن ذ استر‬ ‫د د د د د ذ اع ا د د د ددن ذ اع ان ذتنر‬
‫ذ‬ ‫حن‬ ‫ذف د د د د د د ذ‬ ‫اسد د د د د ددت‬
‫تر رذ سنار ذ‬
‫اذ ع ذ ت هذع ذ سد ذهد ذ اصردرذ ت هذع ذ س ‪ .‬ذ‬ ‫اع نرذ تعمر ذ‬
‫ح د د د ذ تعم د ددرذ ى د د د ذ امد د د ذ ارح د د د ذ‬
‫ا ددر ذف د ذ تعمددرذ ا د ذا د ذ اعتاددن ذ‬
‫ع د ذاصرددر ذ ددرمذتعتاد ذع د ذىنفد ذ‬
‫اع ا د ددن ذ اتنحد د د ذ ا د ددنذ اىد د د ذاد د د ذ‬
‫ت صذ ن تعمر‪ .‬ذ‬

‫‪613‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫نموذج الخسائر المتوقعة‬ ‫نموذج الخسائر المتوقعة‬


‫وفق توجيهات البنك‬ ‫وفق معيار التقرير المالى الدولى رقم‬ ‫وجه االختالف‬
‫المركزى المصرى‬ ‫(‪)9‬‬
‫ذ ت د د ددهذعد د د د ذ‬ ‫تعر د د د ددهذ ت د د د ددهذ اع نرذ ذ ح ذتعر هذاحد ذ ت دهذ حد د د د‬
‫عد د ذ سد د ذ ىد د ذع د د ذىد د ذاصسسد د ذ س د د د د د د د د ذدل ذت د د د د د د د ددهذ‬ ‫ع ذ س‬
‫ان د ذ ذتعدداذ تعر ددهذ ددلمذ ددت م ذ ارت د ددر ذعد د د ذ سد د د ذ‬ ‫ذ‬
‫اد د ذ رته ددنذ ا ددن ر‪.‬ذ ىد د ذ صد د ذ فت ددر ذاد د ذ‪30‬ذ د د ذ د د ذ‬
‫ذاصر د د ددر ذىا د د د د ذ ‪90‬ذ د د د د ذحس د د دداذ د د د د ذ‬ ‫ع د د ددر ر ذ س د د ددت‬
‫رر ‪.‬ذ‬ ‫ع ذ تح ذ ت هذع ذ س ‪.‬ذ ذ‬
‫ذ‬
‫سد د د د د د ددن ذتر د د د د د د د رذ ددت ذتر د رذ حتاددن ذ ت ددهذعد ذ س د ذ د د د د ددت ذتر د د د د د رذ حتاد د د د ددن ذ‬
‫ت د د ددهذعد د د د ذ سد د د د ذ‬ ‫حتاددنا ذ ت ددهذ ف د ذ ر د ذا د ذ ددلا ذ ‪(point in‬‬
‫)‪time‬ذع د د ذ سد ددن ذتر د د رذ ةد ددر هذ ع د د ذ سد ددن ذ ا هج د د ذ‬ ‫ع ذ س‬
‫ذ ات عد ذ حن د ذفد ذتدنر خذ تصد د هذ احد د ذاد د ذ‬ ‫اسدتر‬ ‫ذ‬
‫د د د د ذ د د د دداذ ارىد د د ددلمذ‬ ‫ع ذ ر ا ذ ان ‪.‬‬
‫اص د د درم‪،‬ذ د د د ذ ى د د د ذ‬ ‫ذ‬
‫تر د د رذف د د ذ ر د د ذا د د ذ‬
‫د د د د ددلا ذ ذع د د د د ددرذ ر ذ‬
‫اعا ددن ذ فد د ذ ح ددن ت ذ‬
‫ذ‬ ‫د ددت ذ ترد د د رذ نسدد ددت‬
‫ات سد د د د د د د د د ذاعدد د د د د د د د ا ذ‬
‫ت ددهذعد ذ سد ذف د ذ‬
‫فتر ذ سن ر ‪ .‬ذ‬

‫‪;69‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫نموذج الخسائر المتوقعة‬ ‫نموذج الخسائر المتوقعة‬


‫وفق توجيهات البنك‬ ‫وفق معيار التقرير المالى الدولى رقم‬ ‫وجه االختالف‬
‫المركزى المصرى‬ ‫(‪)9‬‬
‫ذار د د ددن ذ‬ ‫فت د د د د د د د د ددر ذترد د د د د د د د د د رذ تعتا د ذهددل ذ فتددر ذع د ذ ألص د ذ اددن ذ د د ددت ذ س د د ددت‬
‫حد د د د د د ذفرد د د د د د ذ ر د د د د ددن ذ‬ ‫حتاددنا ذ ت ددهذ ح ذ اىد ذ ذتردن ذ اد ذ م د ذعردرذ‬
‫رهرذ ذترن ذ فتر ذ ات ر د ذاد ذعادرذ حتا ددنا ذ ت ددهذعدد ذ‬ ‫ع ذ س‬
‫سد د ذ تعد د ذفت ددر ذ م د د ذ‬ ‫ألص ذ ان ‪ .‬ذ‬ ‫ذ‬
‫عردرذرددهرذفتدر ذا ااد ذ‬
‫ل ا‪ .‬ذ‬
‫اس د د ددت مذاانرسد د د د ذ س د ددا ذ اس د ددنح ذى د ددر ذاد د د ذاانرسد د د ذ اذ س د د د د د د د د ددا ذ هنا د د د د د د د د ددنذ‬
‫حى د ذ اه د ذف د ذ حى د د د ذ اه د د د ذف د د د ذتر د د د رذ سد د ددنارذ اانرس د ذ حى د ذ اه د ذ‬
‫ذ ا د د ددلذفد د د د ذ ف د د د د د ذتر د د د د د رذ سد د د د ددنارذ‬ ‫ااتا د د ددن ‪،‬ذاد د د د ذ د د د د‬ ‫تر رذ سنار ذ‬
‫اعت ددنرذاصر ددر ذ سد د دذ اصر ددر ذ ااتان ‪ .‬ذ‬
‫ا تصددن ‪،‬ذ صددناعذ ا ذ ان د ‪،‬ذ‬
‫مذاع اد د ددن ذ د د ددرمذ م ر د د د ذ ص د د د ذ‬
‫نا ذ ان ‪ .‬ذ‬
‫سد ددنارذ ااتاد ددن ذتع د ددرذ‬ ‫س ددنارذ ااتا ددن ذتع ددرذعد د ذ س ددنارذ‬ ‫ن ذ سنار ذ‬
‫ات ع د د د د ذع د د د د ذا د د د د رذعاد د د ددرذ أل ذ عد د ذ س ددنارذ احتا د د ذ‬
‫تد د د د ذ اىد د د د ذترد د د د رهنذ‬ ‫ان ‪ .‬ذ‬
‫ص ر ذاعر ‪ .‬ذ‬
‫س د د ددن ذ عا د د ددن ذ اذ جد د د ذ س د ددن ذا حد د د ذفد د د ذحس د ددناذ حتا د د د د د ددنا ذ س د د د د د ددنر ذ‬
‫ذ‬ ‫ار د د د د د د د د د رهنذا د د د د د د د د د‬ ‫سنارذ ااتان ‪ .‬ذ‬ ‫حسن‬
‫ا د د ددن رذتى د د د ذ فد د دددذ‬ ‫ذ‬
‫سن ذاح ‪ .‬ذ‬

‫‪615‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫نموذج الخسائر المتوقعة‬ ‫نموذج الخسائر المتوقعة‬


‫وفق توجيهات البنك‬ ‫وفق معيار التقرير المالى الدولى رقم‬ ‫وجه االختالف‬
‫المركزى المصرى‬ ‫(‪)9‬‬
‫د ددرذ‬ ‫تت د دداذتغ د ددر ذى د ددر ذفد د د ذ ا ةاد د د ذ ار د د رذ احرد دددذ‬ ‫دذ‬ ‫ت‬
‫ا ر د ذحن ددنذف د ذ اصسسددن ذ ان د ‪،‬ذ اسد د ددج ذ د د ددت ذتسد د ددج ذ‬
‫ىاد ددنذ ترتد دداذع هد ددنذاسد ددت ن ذارتفع د د ذ ع د د د ذ س د ددن ذاعد د د ا ذ‬
‫ذ عد د د ذ‬ ‫س د ددنارذ سد د د‬ ‫ذ‬ ‫ج د ذا د ذاسددا حن ذ سددنارذ رددر‬
‫‪،‬ذىانذ هنذ د ذاد ذ تع د د د د د هنذ ناعت د د د د ددنر ذ‬ ‫دذ ا‬ ‫ع ذ ت‬
‫‪.‬‬ ‫ح د د د ذ اىن د د د ذ اعتا د ددن ذ تل د د د ذاد د د ذ حن ذ استر‬
‫تر د د د ددن ذفد د د د د ذرصد د د د د ذاس د د د ددا حن ذ ذ‬
‫سنار‪.‬ذ ذ‬
‫اسددا حن ذ سددنارذ ا ذ ات اذ ذتل ذاسا حن ذ سنارذ ى د د د د د د د د د د د ذاسد د د د د د د د د د ددت ن ذ‬
‫اسد د د د د ددا حن ذ سد د د د د ددنارذ‬ ‫ذ‬ ‫ذع ذ است مذ حن‬ ‫رر‬ ‫ااتان ذ‬
‫ذ حن د د د ذتعد د د ذ‬ ‫ر د ددر‬
‫ات سد د د د د د د د ذ اعد د د د د د د د ا ذ‬
‫ذع د د ذ‬ ‫س ددنارذ ردددر‬
‫ذىحد ذ‬ ‫ذس‬ ‫ا رذم‬
‫ذ اد ذ‬ ‫ذ(ا ذمد‬ ‫أ‬
‫)‪ .‬ذ‬ ‫س‬

‫;‪;6‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫نموذج الخسائر المتوقعة‬ ‫نموذج الخسائر المتوقعة‬


‫وفق توجيهات البنك‬ ‫وفق معيار التقرير المالى الدولى رقم‬ ‫وجه االختالف‬
‫المركزى المصرى‬ ‫(‪)9‬‬
‫فرذ ع ذ فصن ذت ع ذ رج ذى در ذ د د د د ددت ذ افصدد د د ددن ذعد د د د د ذ‬ ‫ع ذ افصن ذ‬
‫ا دن رذ ااتاددن ذ تد ذت جد ذ ا رددأ ذ ا صد د د د د د ددعذ سد د د د د د ددنارذ‬
‫اددنذ اى د ذفه د ذتر د رذ ا رددأ ذ سددنارذ ااتاد د د د د د د د ددن ذ حرى د د د د د د د د د ذ‬
‫ااتاددن ذ ات عد ذ تغ ددر ذفد ذج د ذ ا صدعذ ن دنذ امد ذ‬
‫ااتاد ددن ‪.‬ذ رد ددا ذ افصد ددن ذ فصد ددن ذ فصددن ذىا د ‪،‬ذ اذ د فرذ‬
‫ىاد د د د ذ د د د د ع ذ ا د د ددنذ ر د د ددا ذ ص د د ددهذ فصن ذىنف ذع ذتر رذ‬
‫ذ افترعد د د ددن ذ تر د د د ددن ذ ا رد د د د د د د د ددأ ذ سد د د د د د د د ددنارذ‬ ‫اد د د د‬
‫اس د ددت ا ذ ترد د د رذ س د ددنارذ ااتا د ددن ذ ااتا ددن ذ تغ ددر ذفد د ذ‬
‫ات ع د ذ اع اددن ذح د ذ تغ ددرذف د ذ ج ذ ااتان ذ ذ‬
‫رذ ااتان ‪ .‬ذ‬

‫‪ -6‬الخالصة‪:‬‬
‫ن ذ ر ن ذ افصن ذع ذا صعذ‬ ‫ذ ارنر ذات‬ ‫ذ ذ سته ه ذ ح ذتح‬
‫ع ذ ت ج هن ذ اذ‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ فدذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫سنارذ رر‬
‫ذ رسن ذ‬ ‫ذتحر د ذهل ذ ه ه ذ ن ذ نح ذ ت ن‬ ‫ارىلم ذ اصرم‪ ،‬ذ ف ذس‬
‫ذ افصن ذع ذا صعذ‬ ‫ن ذ رن‬ ‫ذات‬ ‫ذ تعرره ذع‬ ‫اص ر ذ احنس‬
‫ع ذ ت ج هن ذ اذ‬ ‫ذر ذ(‪)9‬ذ‬ ‫ذ فدذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫سنارذ رر‬
‫ارىلمذ اصرم‪ .‬ذ‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذد ذأ ذ حردذ‬ ‫ع ذ نح ذ رأ ذاع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬ ‫ذ‬
‫ع ذا ذ ال نذأهاهن؛ذأ ذ ص ذ ىنف ذ اجنا ذ ا رأ ذفه ذ رذاح ذ اجن ذ‬
‫رذ ااتان ذح ذتعت رذاجن ذحىا ذ‬ ‫ع ذعا ذ ن ذ‬ ‫ا ذاع ‪،‬ذ أ ذرع ذ‬
‫عت ذ ل ا ذ عا ذ اع نر ذاجا ع ذات ع ذ ا ت ف ذا ذ اصرر ذ ان ذ سا ذ‬
‫اذ‬ ‫ع ذ عا ذف ذ‬ ‫ذ ا ر ‪ ،‬ذىان ذرع ذ‬ ‫ذ حى ذ ر ص ذا ذ‬ ‫نست‬

‫‪617‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذتغ رذام ذاع نرذ احنس ذ‬ ‫تجنر ذح ذ ستارذ اع نرذف ذاعنا ذ ر ذ ف ا ذ‬


‫ذر ذ(‪)9‬ذااذى ذا ذ جه ذ‬ ‫ذر ذ(‪)39‬ذ‪.‬ذ ذ تفدذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬
‫ن ذ ت ة ا ذ صن ر ذع ذ ج ذ‬ ‫ذف انذ تع دذ اع ذ فنا ذ ات‬ ‫ةرذ ا تصن‬
‫ذ‪12‬ذرهر‪.‬ذ ذ‬ ‫نل ذ‪2‬ذ نص ذ ل ر ذ سنارذع ذ س ذ احتا ذ‬
‫أه ذانذجنمذ ن اع نرذأ ذ غ ذفرع ذ عت نرذ اص ذ ان ذ رذ ن ذ س ذ‬
‫ذ تأ ر ذع ذ‬ ‫ذاان ذ ترتا ذع ذع ذتأ ر ذح‬ ‫ذا ذ ستحرن ذ س‬ ‫ع ذ‪ 90‬ذ‬
‫ذحت ذ ص ذ اص ذ ان ذاستحد ذ فا‪ ،‬ذىان ذ ذ ر ر ذاعن ج ذ اص ذ‬ ‫س‬
‫د ذحن ن ذف ذاع نرذ‬ ‫ذ اعاح ذع ذ ررم ذتتسد ذ رج ذى ر ذاا ذان ذ‬ ‫ان‬
‫ر ‪ ،‬ذأل ذ‬ ‫ذر ذ(‪ .)39‬ذدا ذأ ذ ا رأ ذست ج ذتح ن ذى ذر ذف ذت‬ ‫احنس ذ‬
‫ذج هرم ذف ذأ ةا ذجاا ذاع ان ذ ااتان ذ‬ ‫ذتع‬ ‫اعة ذهل ذ ا رأ ذتحتن ذ‬
‫دذ ا ل ذ سنارذ ااتان ذ‬ ‫ذت‬ ‫ذ ا‬ ‫حت ذتتاى ذا ذت ف رذ اع ان ذ تفص‬
‫ذت ف رذ رم ذات صص ذحت ذ ت ذ‬ ‫ات ع ذ ار ذف ذ اع نر‪،‬ذىانذ هنذتحتن ذ‬
‫اانرس ذاست مذ حى ذ اه ذ ار ذف ذ اع نرذ رج ذعن ذا ذ مر ‪،‬ذ عنذتحتن ذ‬
‫ذحت ذ اى ذتحر دذجا اذج اذاع نرذ ترر رذ‬ ‫ذفتر ذلا ذ‬ ‫دذ‬ ‫عا ذ ت‬
‫ذر ذ(‪.)9‬ذ ذ‬ ‫ان ذ‬
‫ذاعن رذ احنس ذ ان ذ عذ نح ذد ذأفع ذاع نرذ‬ ‫رأ ذ اس ذاج‬
‫ذ اع نرذ‬ ‫ذ سنار ذ ااتان ذا ذاس‬ ‫ذر ذ(‪ )9‬ذف ذ ن‬ ‫ذ‬ ‫ترر ر ذ ان‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذاتن ع ذ تر ذاستارذ‬ ‫ذ ت اذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫اار ى ‪،‬ذح‬
‫ا ن رذ ااتان ذ استجن ذ ت اذ ا ن رذ ا صصن ذا اا ‪.‬ذ انذتعتا ذاس ذ‬
‫ذاعن ر ذ احنس ذ ان ذف ذ ن ذ سنار ذ ااتان ذ نص ذ نأل ذ ان ذ‬ ‫اج‬
‫ذ سنار ذ ااتان ذ نص ذ ىنا ذح ن ذ أل ذ ان ذف ذتنر خذ‬ ‫ع ذ تر ذ ا‬
‫ر ذ ص ر ذع ذ‬ ‫حص ذع هن‪،‬ذ ه ذ اارذ لمذ ت اذت فرذ رج ذعن ذا ذ‬
‫ذى ذت اذ صف ذ نص ذدل ذ ن ذ ج ذ أل ذ‬ ‫عاذت عن ذ سنارذ حتان ذح‬
‫ذ ارذصعاذف ذفتر ذ استرررذ‬ ‫ذ استر‬ ‫ان ‪.‬ذىانذأ ذ عاذ فترعن ذ ح‬
‫ذف ذفتر ذ ت ن صذ ا تصن م‪،‬ذىانذ صعاذ عنذ‬ ‫ا تصن مذ ص ذأىمر ذصع‬

‫=‪;6‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫ت ف رذ اع ان ذ ىنف ذ ت ذ اى ذ اعتان ذع هنذ نمذام ذهل ذ ت عن ذ ن تن ذ‬


‫‪.‬ذ‬ ‫ن ذ افصن ذ ا‬ ‫فنمذ ات‬
‫ذأ ذ اذ‬ ‫رأ ذت ج هن ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ ع ذ نح ذد‬
‫ذا صع ذ سنار ذ ااتان ذاعر ذف ذ‬ ‫ذتى‬ ‫ارىلم ذ اصرم ذجع ذا ذعا‬
‫اذ عنا ذف ذاصرذ ت ن ذ ا لج ذ حسناذا صعذ‬ ‫اانرس ذح ذت اذا ذ‬
‫ذ ا ر ذ فرن ذ اعن رذ‬ ‫ذ ج ر ذ ااتان‬ ‫ذتر‬ ‫ذ فرن ذاس‬ ‫سنار ذ ااتان ذ ا‬
‫ذ ا ن رذ‬ ‫ذ ا لج ذف ذ حت ن‬ ‫ذ اصر ذ اعن ج ذ فرد ذ‬ ‫احنس ذ ان‬
‫ذف ذ اانرس ‪ ،‬ذىانذ‬ ‫ذصع‬ ‫ى ذ ار ن ذ احتجل ‪ ،‬ذ ه ذ اار ذ لم ذ ص م ذ‬
‫تاذع ذ ا ذان ذاذت فرذ رفنف ذ ىنف ذ است ا ذ اع ان ‪ .‬ذ‬
‫ذر ذ‬ ‫عذ نح ذا ذ ارنر ذ سن ر ذد ذأفع ذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬
‫ذا ل ذ‬ ‫ذأ ذ اعتان ذع‬ ‫(‪ ) 9‬ذارنر ذ ت جهن ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم‪ ،‬ذح‬
‫ذ تسد ذاا ذ فىر ذ اعتا ذا ذ‬ ‫سنار ذ ات ع ذ ار ذ اع نر ذ ترر ر ذ ان ذ‬
‫ذ‬ ‫ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذف ذ ر ذ رن ذ ااتان ‪ ،‬ذ س ذا ذعا ذتى‬
‫ذتع ذه نا ذحنج ذات ن ذ‬ ‫ذف‬ ‫ا صع ذ سنار ذ ااتان ذف ذ اانرس ذ عا‬
‫ذ ا ل ذ سنارذ‬ ‫ذا صع ذ سنار ذ ااتان ذ ذس ت ذ ست‬ ‫ا لج ذف ذتى‬
‫ذتحرد ذاست م ذ رفنف ذ‬ ‫ذ ا ذان‬ ‫ات ع ذفر ‪ ،‬ذ ه ذ اار ذ لم ذس ترتا ذع‬
‫ذ ارنر ‪،‬ذىانذأ ذ ت فدذااذس نسن ذ اذ ارىلمذ اصرمذف ذ‬ ‫اذ رن‬ ‫ا‬
‫ذاررر ذ ج ذ نل ذ( نل ذ‬ ‫ر ذ ر ن ذ اصرف ذ اصرم ذ ت نع ذاح‬ ‫اجن ذت‬
‫ذ اذ ارىلمذ‬ ‫ذا ذ‬ ‫دذ ا ل ذف ذص رت ذ حن ذس ج ذرف‬ ‫‪،) III‬ذداذ ذت‬
‫ذ ا صعذ‬ ‫اذاسنح ذأى رذا ذاانرس ذ حى ذ اه ذف ذتى‬ ‫ذ‬ ‫ةرذا ذ ع‬
‫ه ذ اارذ لمذ رفع ذ اذ ارىلمذ اصرم‪،‬ذىانذ ذ ا ل ذ ار ذ حتن ذ ال ذ‬
‫ذ ت ا ذااذ ا ذ اصر ‪.‬ذ ذ‬ ‫ا ذ ت ع ذ تع‬
‫‪:‬ذ‬ ‫ذ ح ذ أه ف ذ ارى ت ‪،‬ذ ص ذ نح ذ انذ‬ ‫ذف ذع مذح‬
‫ص ذ نح ذ عر ر ذ غنم ذاع ذنرم ذ احنس ذ اصرم ذر ذ(‪ )26‬ذ ر ذ‬ ‫‪‬‬
‫(‪ )25‬ذ تعا ذاعن ر ذ احنس ذ اصر ذ اع نر ذ ترر ر ذ ان ذر ذ(‪)9‬ذ‬

‫‪619‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

‫ذ ألار ى ‪ .‬ذ عتر ذ‬ ‫ىا ذ ت ر ذ ت ذره تهن ذاعن ر ذ احنس ذ‬


‫ذحلا ذ‬ ‫ذس ى ذأىمرذد جن ذدل ذت ذف ذس ندذتع‬ ‫نح ذأ ذهل ذ تع‬
‫ذ‬ ‫ذ ان ذ تى‬ ‫ا ذاعن رذ احنس ‪،‬ذ نص ذ اعن رذل ذ ص ذ نا‬
‫ا صصن ذ ت ه رذ تح ‪.‬‬
‫ص ذ نح ذ عر ر ذ غنم ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم ذ اانرس ذ ال ج ذ‬ ‫‪‬‬
‫ذا صعذ سنارذ ااتان ذ اعتان ذفر ذع ذ اانرس ذ ار ا ذ‬ ‫ف ذتى‬
‫ذر ذ(‪ .)9‬ذ‬ ‫اع نرذ ترر رذ ان ذ‬
‫ر ذاررر ذ‬ ‫ذ اصر ذ ت‬ ‫ذ ن جناعن‬ ‫‪ ‬عر ر ذ هتان ذأ سن ذ احنس‬
‫ذ ألمنر ذ إل جن ذ‬ ‫احنس ذ ترا ذ ت ر ذف ذاعن ر ذ احنس ذ‬
‫ذف ذل اذ‬ ‫ت اذ ت ر ‪،‬ذىانذ جاذت ص ذ نحم ذ لجرمذال ذا ذ ح‬
‫اجن ‪.‬‬
‫ف ذع مذانذس دذ عتر ذ نح ذ أها ذاجنا ذ ح ذ تن ذاستر ‪ :‬ذ‬
‫‪ ‬رس ذى ف ذتى ه ذاع نر ذ ترر ر ذ ان ذ ذ ذر ذ(‪ )9‬ذ ت ا ذاا ذفىرذ‬
‫ذا صعذ‬ ‫ذ جن ا ذ حىا ذف ذاجن ذتى‬ ‫ا ذ ارىلم ذف ذتر‬
‫‪.‬‬ ‫سنارذ رر‬
‫ذر ذ(‪)9‬ذع ذ ا مذ‬ ‫دذاع نرذ ترر رذ ان ذ‬ ‫ت نرذأمرذت‬ ‫‪ ‬رس ذ‬
‫ا‪.‬‬ ‫ان ذ‬
‫ذر ذ(‪ )9‬ذع ذ‬ ‫ذ‬ ‫د ذاع نر ذ ترر ر ذ ان‬ ‫ت نر ذأمر ذت‬ ‫‪ ‬رس ذ‬
‫استرررذ ان ذف ذ ر ن ذ اصرف ‪.‬‬
‫ن ذاع نرذ‬ ‫ذ ات‬ ‫ذ‬ ‫ت نر ذا م ذد را ذاع م ذ ر ا ذ ان‬ ‫‪ ‬رس ذ‬
‫ذر ذ(‪.)9‬‬ ‫ترر رذ ان ذ‬
‫ذ‬
‫ذ‬
‫ذ‬
‫ذ‬

‫‪;75‬‬
‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم (‪ )9‬وتوجهات البنك المركزى المصرى‬

‫قائمة المراجع المستخدمة فى اعداد البحث‬


‫اوال المراجع العربية‪:‬‬
‫‪ -‬ذ ا ذ ارىلم ذ اصرم‪ ،‬ذ‪ ،2005‬ذأسسس تقييم الجدارة االئتمانية لمعمالء‬
‫وتكوين المخصصات‪،‬ذاتن ذع ذ ا ا‪ www.cbe.org.eg/Arabic/‬ذ‬
‫‪-‬ذ اذ ارىلمذ اصرم‪،‬ذ‪،2008‬ذقواعد إعداد وتصوير القوائم المالية لمبنوك‬
‫وأسس االعتراف والقياس‪ ،‬اتن ذع ذ ا ا‪www.cbe.org.eg/Arabic .‬ذ ذ‬
‫‪،‬ذ‪،2017‬ذ"ذ ر ن ذ‬ ‫ا ج ذفص ذ س ‪،‬ذحس ذع ذحس ‪،‬ذأحا ذاحا ذر‬ ‫‪-‬‬
‫افصن ذف ذاعن رذ احنس ذ اصر "‪،‬ذذ س ذ احنس ذ–ذى ذ تجنر ذجناع ذ‬
‫اسى ر ‪ .‬ذ‬
‫‪ -‬ذا ج ‪،‬ذاج مذا ج ذع ذ حى ‪،‬ذ(‪،)2014‬ذ"ذأمرذ تح ذد ذاعن رذ ترنر رذ‬
‫ذ اع ان ذ احنس ذ ا ذ ررىن ذ اسج ذف ذ ا ذ‬ ‫ذع ذج‬ ‫ان ذ‬
‫ر "‪ ،‬ذمجمة المحاسبة والمراجعة )‪،(AUGAA‬ذ‬ ‫ذ– ذ رس ذت‬ ‫ألعان ذ سع‬
‫ذس ه‪،‬ذ اج ذ من ‪ -‬ذ ع ذ من ‪ -‬ذ سا ر‪،‬ذعذ‪-1‬ذ‬ ‫ى ذ تجنر ذجناع ذ‬
‫‪ .50‬ذ‬
‫‪ -‬ذ لر ذ استمانر‪،‬ذ‪،2015‬ذمعايير المحاسبة المصرية‪،‬ذاع نرذ احنس ذ اصرمذ‬
‫ذ ان ذ اعترهذ ر ن "‪.‬‬ ‫ذا‬ ‫ر ذ(‪)26‬ذ اع ذ‪2015‬ذ ع‬
‫‪ -‬ذ لر ذ استمانر‪ ،‬ذ‪ ،2015‬ذاعن ر ذ احنس ذ اصر ‪ ،‬ذاع نر ذ احنس ذ اصرمذ‬
‫ذ ان ذ–ذ افصن "‪.‬‬ ‫ر ذ‪40‬ذ ا‬

‫ثانيا المراجع االجنبية‪:‬‬


‫‪- Abou El Sood Heba, 2012, "Loan loss provisioning and‬‬
‫‪income smoothing in US banks pre and post the financial‬‬
‫‪crisis", International Review of Financial Analysis, Vol.25,‬‬
‫‪pp 46-72.‬‬
‫‪- American Bankers Association (ABA), 2014, " summery of‬‬
‫‪FASB "CECL" Model To Estimate The Allowance For Loan‬‬

‫‪621‬‬
‫شريهان محمد مختار ذ‬

and Lease Losses (ALLL)", avaliable on WWW.ABA.com 1-


800Bankers 28/1/2014.
- Anandarajan Asokan, Iftekhar Hasanad, And Ana Lozano-
Vivas, 2003, "The Role of Loan Provision in Earnings
Management , Capital Management, and Signaling: the
Spanish Experience", Advanced In International
Accounting, Vol. 16, pp 45-65.
- Balla Eliana And Morgan J. Rose, 2011, "loan loss,
Accounting Constraints, and Bank Ownership Structure",
Working paper available at: http://www.ssrn.com
- Basel Committee on Banking Supervision, 2012, Financial
Instruments : Impairment, available at:
www.bis.org/pub/bcbs 161.pdf.
- BDO, 2014, " Need To Know Financial Instruments:
Expected Credit Losses (Exposure Draft)", avaliable on
www.bdointernational.com
- Cantrell Brett , John McInnis , And Christopher G. Yust,
2014,"Predicting Credit Losses: Loan Fair Values versus
Historical Costs", The Accounting Review, Vol.89, No. 1,
pp 147-176.
- Chakraboty, T., (2010), "The Relation Between Fair Values
in Bank s Trading Books and Volatility in Share Price
Returns in the Indian Context", The IUP Journal of
Accounting Research of Audit Practices, Vol. IX, No.1 &
2, PP.63-83.
- Chen, Xiaohong A., Xiaoding Wang a, Desheng Dash Wu b.

;77
‫) وتوجهات البنك المركزى المصرى‬9( ‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم‬

( 2010). Credit risk measurement and early warning of


SMEs: An empirical study of listed SMEs in China. Decision
Support Systems, Vol. 49, No. 10, P. 301–310.
- Deloitte, 2012, FASB Proposes an Impairment Model For All
Financial Assets, available at:
www.iasplus.com/en/news/2012/december/fasb-proposes.
- Deloitte, 2013, IASB Proposes New Impairment Model,
available at: www.iasplus.com/en/news/2013/03/ed-2013.
- Deloitte, 2014, IFRS 9 – Financial Instruments, available at:
www.iasplus.com/en/standerds/ifrs/ifrs9.
- Ernst, young, 2013, "IASB Proposes new expected credit
loss model", issue 54/ march, available at: ey.com/ifrs.
- Financial Accounting Standarda Board (FASB), 2013,
"proposed accounting standards update Financial
Instruments- Credit Losses (Subtopic 825-15)", avaliable on
www.fasb.org
- Fonseca, Ana Rosa And Francisco , Gonzai Lez , 2008, "
Cross Country Determination of bank income Smooting By
Managing Loan- Loss Provision", Journal of Banking and
Financial, Vol.32, pp 217-228.
- Gebhardt G¨Unther And Zoltan Novotny-Farkas,
2011,"Mandatory IFRS Adoption and Accounting Quality of
European Banks", Journal of Business Finance &
Accounting, Vol. 38. Issues. (3) & (4), pp 289–333.
- Government Accountability Office, (2009), "Financial Crisis
Highlights Need to Improve Oversight of Leverage at
Financial Institutions and Across System, u.s.GAO, July

623
‫شريهان محمد مختار ذ‬

- International Financial Reporting Standerd, 2009, Financial


Instruments: Classification and Measurement ,
International Financial Reporting Release No. 9. IASB,
London, UK.
- International Financial Reporting Standerd, 2011, Financial
Instruments: Recognition and Measurement ,
International Accounting Standard 39, London, UK.
- International Financial Reporting Standerd, 2014,
International Financial Reporting Standerd 9 Financial
Instruments, International Financial Reporting Release No.
9. IASB, London, UK.
- Knolt, S., Richardson,P.,Risinanchi,k.&Sen,K.,(2015),
"understanding the fair value of bank`s Loan", ssrn.Jan
- KPMG, 2014, " First Impressions: IFRS 9 Financial
Instruments", publication number 131906, september .
www.kpmg.com/ifrs.
- Landsman,W., (2007), "Is Fair Value Accounting Information
Relevant and Reliable? Evidence from Capital market
ressearch", Accounting and Business Research, Special
Issue: International Accounting Policy Forum, PP. 19-
30.
- Linsmeier, Thomas., (2011), "financial Reporting and
Financial Crises: The Case for Measuring Financial
Instruments at Fair Value in The Financial Statements",
Accounting Horizons, Vol.25, No.2, PP. 409-417.
- O'Hanlon ,John, 2013, "Did loan-loss provisioning by UK

;79
‫) وتوجهات البنك المركزى المصرى‬9( ‫دراسة تحميمية مقارنة لمعيار التقرير المالى الدولى رقم‬

banks become less timely after implementation of IAS 39?",


Accounting and Business Research, Vol. 43, No. 3, pp
225-258.
- PriceWater House cooper, 2014, "In Depth :IFRS 9:
classification and measurement", www.pwc.com/structure for
further details
- Pricewaterhouse Cooper, 2014, "In Depth :IFRS 9:
Expected Credit Losses", www.pwc.com/structure
- Schroeck Gerhard,(2002), Risk Management and value
creation in financial institutions, John Wiley & Sons, Canada,
pp 170- 171.
- Stefanesc, Catalina A. , Tunaru, Radu B., Turnbull, Stuart
C. (2009).The Credit Rating Process and Estimation of
Transition Probabilities, Management Science and
Operations, London Business School,. Vol. G21-C52,
No.09, P. 2-25
- Subramanyam M., (2012), "The Contagion Effect of Fair
Value Accounting: Some Evidence from Indian Banking
Industry", The IUP Journal of bank Management,
Vol.XI, No.2, PP. 71-80.
- Titman, Sheridan; Keowan, J. Arther and Mertin D. John
(2011), Financial Management: Principles and
Applications, 11th edition, Pearson.

625

You might also like