AĞIZ DİŞ ÇENE HASTALIKLARI VE CERRAHİSİ 1.

VİZE
Dişlerin Gömülü Kalma Sıklıkları
1- Alt 20 yaş dişleri
2- Üst 20 yaş dişleri
3- Üst kanin dişleri
4- Alt kanin dişleri
5- Nadiren üst premolar, üst santral, alt premolar ve molarlar

Operkülektomi: Yeni sürmekte olan 3. molarların üzerinde oklüzal yüzün 2/3’ünü veya daha azını kaplayan yoğun
fibröz dokuya operkülüm denir. Bu doku çiğneme sırasında karşı molarların baskısı ve travması ile ülsere olabilir.
Bakteri birikimi sonucu enfekte olabilir. Böyle bir durumda diş çekimi düşünülmüyorsa operkülektomi ile fibröz doku
kaldırılır.

Periokoronitis: Perikoronitis özellikle gömülü 20 yaş dişlerinin neden olduğu bir enfeksiyon şekli olup, yarı sürmüş
dişlerde kronu çevreleyen yumuşak dokuların enfeksiyonu olarak tanımlanabilir.

Biyopsi: Mikroskobik inceleme ve teşhis amacıyla canlı organizmalardan doku çıkarılmasıdır.

Asepsi: Pansuman veya operasyon sahasında kullanılacak olan tüm materyalin bütün mikroorganizmalardan
temizlenerek yaraya mikroorganizmaların bulaşmasının önlenmesidir.
Antisepsi: Yaradaki mevcut patojen mikroorganizmaların temizlenmesi işlemidir.
Sterilizasyon: Tüm mikroorganizmaların öldürüldüğü işlemdir.
Marsüpiyalizasyon: Kistin duvarına bir cerrahi pencere açarak içindeki basıncı azaltmaya yönelik uygulanan işlemdir.
Erüpsiyon kisti: Foliküler kiste benzeyen bir başka kisstir. Mine gelişiminden sonra mine organı epitelinden orjinini
alan bir yumuşak doku kistidir.
Metastazik enfeksiyon: Enfeksiyonun çevre dokuları takiben yayılımı.
Portegü: Sütür iğnesinin tutmak amacıyla kullanılır. İğnenin her yönde tutulabilmesine olanak sağlar.
Periost elevatörü: Periostu kemikten sıyırmak amacıyla kullanılır.
Oklüzal film: Dişlerin yatay yöndeki pozisyonlarının tespiti, çene kemiği süturlarının incelenmesi veya tükürük bezi
ve kanallarının incelenmesi için kullanılır.
Stenon kanalı: Parotis bezinin kanalıdır.
N. alveolaris inferior: Mandibular sinirin bir dalıdır. Mandibular sinir ise trigeminal sinirin üç dalından biridir. Alt
çene ve alt dudağı innerve eder.
Semilunar insizyon: Kökün apeksine ulaşmak için kullanılan insizyonlardan birisi yarı yuvarlak (semilunar)
insizyondur. Bu insizyon papillayı ve dişeti kenarını zedelememizi engeller ancak küçük bir ameliyat sahası görmemizi
sağlar.
Alveolitis: Dişi taşıyan kemik bölümüne alveol denir. Alveolün iltihaplanmasına alveolitis denir.
Dry socket (kuru kemik boşluğu): Alveolitin sebebidir. Kemikte diş çekimi sonrası oluşan kan ile yeterince
beslenememesi ve çekim boşluğunun iyileşmesini sağlayacak kan pıhtısının oluşmamasıdır.
Gömülü diş: Sürme yaşı tamamlandığı halde normal oklüzyonda yerini alamamış kemik ve yumuşak doku içerisinde
bütünüyle veya kısmen kalmış olan dişler gömülü diş olarak tanımlanır.
Diaskopi: İnce bir cam veya lam ile incelenecek dokuya bastırılarak geliştirilen spesifik bir muayene tekniğidir. Esas
amacı, kırmızı ya da koyu mavi renkli lezyonları vasküler ya da başka nedenli olup olmadığını saptamaktır.
Palpasyon: Dokunarak ve dokunduğumuz bölgeyi hissederek yapılan muayenedir.

1
Perküsyon: Bir bölgeye elle veya aletle vurarak çıkan ses veya yankıyı değerlendirmeye yönelik tekniktir.
Odontojenik keratokist: Mine ve dentin kalsifikasyonundan önce mine organının kistik değişime uğraması ile
meydana gelen ve içinde diş bulundurmayan kistler.
Odontojenik keratokist dental lamina epitel artıklarından gelişen sıklıkla mandibula ramusunda ve angulus mandibulada
görülen, diğer çene kistleri gibi kemikte ekspansiyon yapana kadar veya enfekte olana kadar semptom vermeden
seyreden epitelyal gelişimsel kisttir.

Rotasyonel: Diş çekiminde kullanılan hareketlerden olan rotasyon hareketi, tek ve konik köklü dişlerin çekimlerinde
kullanılan yöntemdir. Üst anterior ve alt premolarlarda dişler bu yöntemle çekilir.

Rejyonel anestezi: Operasyon yapılacak belirli bir bölgenin uyuşturulmasıdır. Operasyon sahasını innerve eden
sinirleri, operasyon sahasına yayılmadan bloke etmektir.

İnce-Kalın flep: Kalınlıklarına gör flepler ikiye ayrılır;

1. Yarım kalınlık (mukozal) flep: Kemiği ve periostu içermeyen yumuşak doku lezyonlarının çıkartılmasında ve
vestibuloplastilerde kullanılır.
2. Tam kalınlık (mukoperiostal) flep: Çene kemiklerinde yapılan tüm operasyonlarda kullanılır.

Gow-Gates: Yukarı seviyeden yapılan mandibular bloktur. Solüsyonun ulaşması gereke yer mandibular kondil
civarıdır.

Prilokain: Hem karaciğerden hem de böbreklerden metabolize olur. Etki başlama süresi 5-8 dk’dır. Antiaritmik
olduğundan kardiyak problemi olan hastalarda kullanılabilmektedir. Vazodilatör etkisi diğer lokal anesteziklerden azdır.
Prilokain lidokainden farklı olarak mukozal dozlarda bile methemoglobinemi yapar.

Ester: Ester grubu lokal anestezikler kanda plazma kolinesterazları tarafından parçalanır ve böbrekten atılır. (otoluidin
içerir)

Sekestromi: Disk aralığına girmeden sadece fıtıklaşan parçanın (sekestr fragman) çıkarılması.

Fasiyal sinir: 7. Kafa çifti, sensetif ve motor lifleri varıdır. Gl. Submandibularis, Gl. Sublingualis, Gl. Lacrimalise ait
parasemtapik sinir liflerini taşır motor lifleri mimik kaslara, sensitif lifler dil sırtı ve tat alma işi ile ilgili dil papillalarına
gider.

Nervus trigeminus: 5. Kafa çifti, N. Ophtalmicus, N. Maxillaris, N. Mandibularis olmak üzere 3 sinire bölünür.
Yüzdeki hissiyatı ve ısırma, çiğneme gibi hareketleri sağlar.

Eksizyonel biyopsi: Çapı 1 cm’den küçük ve benign olduğu düşünülen lezyonlarda kullanılır. Lezyonun tamamı
etrafındaki 2-3 mm’lik sağlam dokuyla birlikte çıkarılır.

İnce iğne aspirasyon biyopsisi: Derin dokulardan örnek alınması amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Tükürük ve elnf
bezlerinin malign tümörlerinin teşhisinde yararlıdır.