Professional Documents
Culture Documents
د کندهارپوهنـتـون
د کندهارپوهنـتـون
د انجنیـری پوهنځــۍ
دمهـندسی څـانګــــه
طراحى مهندسى
د ښارګوټي د پروژې راپور
ا
ب
فهرست
Contents
ښارګوټی څه ته ویل کیږی؟ 1.................................................................................................................
د ښار ګوټی تعریفونه 1.........................................................................................................................
د ښار ګوټی عددی تعریف 1...................................................................................................................
د ښار اقتصادی تعریف 1.......................................................................................................................
د ښار تعریف د تاریخ له لحاظه 1.............................................................................................................
ښار جوړونه څه ته ویل کيږی؟ 1.............................................................................................................
ښار جوړونکی څوک دی؟ 2...................................................................................................................
د ښار د جوړیدو عاملونه 2.....................................................................................................................
ښارونو د شکل ګیری عوامل 2................................................................................................................
د ښار د پراخیدو عوامل 2......................................................................................................................
د ښار فورمونه 3................................................................................................................................
خطی شیما3.................................................................................................................................... :
د ښار پلانګذاری 3..............................................................................................................................
عام المنفعه او مسکونی ساحه باید په لاندی ساحو وویشل سی4............................................................................
پالن انتخاب 4....................................................................................................................................
د کانسيفټ انتخاب4............................................................................................................................ :
د مسکونی ساحو موقیعت 6...................................................................................................................
د رهایشی ساحی 6..............................................................................................................................
۵۰۰متره کورنه 7...............................................................................................................................
۳۰۰متره کورونه 8.............................................................................................................................
۱۵۰متره کورونه 8.............................................................................................................................
وړکتون 9........................................................................................................................................
مکتب 9...........................................................................................................................................
مسجد 10.........................................................................................................................................
پارک 10.........................................................................................................................................
ستډیوم 11........................................................................................................................................
رستورانت 11...................................................................................................................................
پارکینګ 12.....................................................................................................................................
روغتون 15......................................................................................................................................
د اړتیا وړ اطاقونه 15..........................................................................................................................
په روغتون کې د بسترونو شمیر 16..........................................................................................................
د روغتون د بیسمنت منزل فضاوي 16.......................................................................................................
د روغتون د گروند منزل فضاوي 18.........................................................................................................
د روغتون د اول منزل فضاوي 18...........................................................................................................
د روغتون د دوهم منزل فضاوي 19.........................................................................................................
ج
د روغتون دریم منزل فضاوي 20.............................................................................................................
د روغتون جنرال فضاوي 20..................................................................................................................
تجارتي ساحه 21................................................................................................................................
) )industrial areaصنعتي ساحی 21.....................................................................................................
دصنعتۍ ساحي مشخصات 22.................................................................................................................
د
ښارګوټی څه ته ویل کیږی؟
ښارګوټی عبارت دی د تعمیراتو او ساختمانونو د کمپلکس څخه چی په هغه کی مسکونی تعمیرات ،تجارتي تعمیرات ،عام المنفعه
تعمیرات ،صنعتی تعمیرات ،ګدامونه ،د اجتماعی مرکزونو خدمات ،ترانسپورتی شبکی ،پارکونه ،تفریح ځایونه او داسی نور د
ضرورت وړ ساختمانونه پکشی جوړ او په نظر کی نیول سوی دی.
ایکوسیسټم
زیر بناوی
خارجی او داخلی شبک ې
اقتصادی اجتماعی او فرهنګی اړیکی
اقتصاد او صنعت ښار ګوټی ته د هر نګاه څخه چی وکتل سی مختلف تعریفونه کیدای سی ورته جوړ سی خو ویالی سو په لنډ
ډول چی ښار د طبیعی امکاناتو په نظر کی نیولو سره د انسانانو احتیاجات رفع سی دی ته یو مناسب ښار ویالی سو.
1
ښار جوړونکی څوک دی؟
د ښار په پالنګ ذاری کی دوی مهمی پدیدی انسان اومحیط دی چی یومناسب او جامع ژوند د رامنځته کیدو په هڅه کی وی.
چی په ښارجوړونه کی زیات اشخاص لکه جغرافیه پوهان جامعه پوهان اقتصاد پوهان د حمل و نقل د الرو پوهان د الرو او
ساختمانونو مهندسین او داسی نورو اشخاصو ته ضرورت شته()Levy ,2017
2
د ښار فورمونه
خطی ښار
پارابولی ښار
شطرنجی ښار
شعاعی ښار
حلقوی ښار
محوری ښار
.د ښارونو انکشاف په لومړنیو وختونو کی ښارونه کوښښ کیدی چی په دایروی شکل انکشاف ورکړی خو د طبیعی ممانیعو او
نورو مسایلو په شتون کی بیا دا انکشاف په نور طریقو سره صورت ونیوه .او بیا په مستطیلی ډول سره ښارونو انکشاف کاوه
چی نوموړی فورم هم مشکالت درلودل.
د ښار د مرکزی برخی په ښه ډول د انکشاف نه نیول
د ترانسپورتی وسایلو تراکم
د صنعتی مناطقو او رهایشی مناطقو اختلالط
خطی شیما:
چی یو محور په نظر کی نیولو سره ښار پر مختګ کوی هغه محور کیدای سی طبیعی وی لکه ویاله .او هم کیدای سی غیر
طبیعی وی لکه د اورګاډی الر او نور .او ددی مشکل بیا د یو واحد مرکزی ساحی نشتون وو.
د ښار پلانګذاری
د ښار پالنګذاری عبارت ده په یوه ساحه کی د پالن تطبیق کول د اقتصاد طبیعی اقلیمی او اجتماعی شرایطو په نظر کی نیولو
سره.یا په بل عبارت د ښار پالنګذاری د یوی ساحی اینده انکشاف دی چی د هغی ساحی اینده انکشاف په نظر کی ونیسی او
الندی ساحو لپاره پکشی موقیعتونه وټاکی()Butler ,2007
یو ښار ګوټی دا لاندی دری برخو څخه تشکیل سوی دی .
مسکونی او عام المنفعه ساحه%۶۵
تجارتي ساحه او صنعتی ساحه % ۲۵
ترانسپورتی ساحه % ۱۰
3
عام المنفعه او مسکونی ساحه باید په لاندی ساحو وویشل سی.
مسکونی تعمیرات٪۵۰
عام المنفعه ساحه ٪ ۱۵
د مکتب او وړکتون ساحه ٪۱۰
سړکونه او پیاده روونه ٪ ۱۰
شنی ساحی ٪۱۵
پالن انتخاب
د هر کار د ترسره کولو لپاره پالن ضروری او د کار شروع ده او همدارنګه په مهندسی کی د یوی پروژی شروع له
پالنه کیږی نو د بهترینه پالن انتخاب پر پروژه زیات مثبت اغیزه لری او کله چی پالن انتخابیږی ساحی ته په کتلو
سره اقلیمی شرایط اږ همدا ډول کلتوری شرایط باید په نظر کی ونیول سی او په پالن کی د مستفیده کسانو هوساینه او
اقتصاد په نظر کی ونیول سی دا پالن به بهترینه پالن وی.
د نوموړی ښارګوټی لپاره د پالن په انتخاب کی اقتصادیت رفاهیت ښکال په نظر کی نیول سوی او بیا پالن انتخاب
سوی او باید وویل سی چی نوموړی پالن د درختې له پاڼو نه نظر اخیستل سوی او په نومړی فورم کی د ښارګوټی
لپاره مهمی ټولی ساحی په مناسب ځای کی ځای پر ځای سوی دی.
نوموړی پالن ۵۰کتاره د ۳۷۵۰کسانو لپاره طرح سوی.
د کانسيفټ انتخاب:
د مسکو نی ساحو او نورو کومکی ساحو د وصلیدو لپاره د دری ډول سړکونو څخه کټه اخستل شوی ده:
4
د ښارونو د وصلیدو عموی الره چی عرض یی ( )۴۰متر دی o
د ښار داخلی سړک چی عرض یی ( )40متر دی o
د مختلفو ساحو د وصلیدو لپاره ( )25متره سرک ورکول شوی دی o
د مسکونو ساحو د وصلیدولپاره ( )12متره سزک کارول شوی دی. o
5
د مسکونی ساحو موقیعت
مسکونی ساحی باید داسی ځای قرار ولری چی نوموړی ساحو ته نژدی موقیعت ولری لکه :صحی مرکزونه تفریح
ځایونه هوتلونه او داسی نوری ساحی او د نورو منطقو سره ښی اړیکی ولری.
ا و همدارنګه دا ساحی داسی ځای قرار ولری چی د ښار د پالنګذاری له لحاظه اقتصادی وی او د صنعتی ساحو
محصوالت په اسانی تر دوی راورسیږی.
د رهایشی ساحی
رهایشی سا حی د نوموړی ښارګوټی په هغو موقیعتونو کی ځای په ځای شوی دی چی د ښار ټولو برخو ته په اسانی
سره الس رسی لری .چی په نوموړی ښارګوټی کی د ټولنی هری طبقی افرادو په نظر کی نیولو سره څلور ډوله
رهایشی کورونه طراحی شوی دی.چی په الندی ډول دی.
6
۵۰۰متره کورنه
نوموړی کورونه چی په 500متره مربع ځمکه طرحه شوی دی پینځه د خوب اطاقونه ،صالون ،د میلمه
خونه ،تشنابونه شنه ساحه ،د موټرانوګراج او نوری هغه ضروری ساحات چی یو پینځه اطاقه کور ورته صرورت
لری موجود دی
7
۳۰۰متره کورونه
دغه کورونه چی د ښارګوټی په یوه ښه ساحه کی په دری سوه متره مربع ځمکه کی دی د نوموړی ښارګوټی ټولو
امکاناتو ته په توګه الس رسی لری او د شنکیاوی خواته یوه ښه ویو لری په دغو کورونو کی څلور د خوب اطاقونه،
صالون ،د میلمه خونه ،شنه ساحه او دموټر ګراج د خپل افغانی فرهنک مطابق طرحه شوی دی.
۱۵۰متره کورونه
دغه کورونه چی په یوسلوپنځوس مترمربع ځمکه کی د ښارګوټی مرکز ته نږدی ډیزاین شوی دی د جامعی هغه کښته
طبقی یا هم د کارګری طبق لپاره دی چی په نوموړو کورونو کی دری د خوب اطاقونه ،صالون ،دمیلمه خونه ،د
موټر ګراج او نوری ساحی موجودی دی
8
وړکتون
په وړکتون عموما د دوه برخو په نظر کې نیول کیږي یوه د وړکتون برخrrه ده اوبلrrه د شrrیر خوارګrrاه برخrrه ده د شrrیر
خوارګاه دې د برخې لپاره په هرو زرو نفرو کې ۷۰تنه هغه ماشومان نیول کیږی چي شیدی خrوري پrه ۳۷۰۰نفrرو
کې ۲۵۹کیږی او په هرو زرو نفرو کي ۹۰تنه د وړکتون لپاره په نطر کې نیول کیږي د وړکتون برخه په ۳۷۰۰
نفرو کې ۳۳۳تنه نیول کیږي ټول ۵۹۲نفره کیږي دغه وړکتون د ۵۹۲کوچنیانو ته ډیزاین شوی دی.اوټوټل مساحت
یی ۶۰*۴۰که دی .
9
مکتب
مکتب ۶۰ *۴۸مساحت لري په لومړنی ښوونځی لپاره په هرو زرو نفرو کې ۱۴۰او د منځنی او لیسي لپاره د هrrرو
زرو نفرو لپاره ۳۰تنه نیول کیږی د لومړنی ښونځی لپاره په ۳۷۰۰نفرو کې ۵۱۸کیږی او منځنې او لیسي لپاره پrrه
۳۷۰۰نفرو لپاره ۱۱۱نفره کیږی د جمله ۶۶۹نفرو لپاره ډیزاین شrrوی دی پrrه هrrر صrrنف کي ۴۰تنrrو لپrrاره ډیrrزاین
شوی دی ۱۶صنفون ته ضرورت په دغه مکتب کې یو آمریت سرمعلم یت او داسې نوري ساحی.
مسجد
مسجد په شهرک کی دوه دانی دی چی مساحت یی دیوه ۲۰۰۰متره مربع چی د ۱۵۰۰نفرو د پاره ډیزاین شویدی او بل مسجد
چی د ۹۰۰نفرو د پأره ډ یزاین شویدی چی مساحت یی ۲۰متره مریع دی چی داړو مسجدونو د پاره د امام د پاره کور ډیزاین
شویدی
پارک
پارک هغه محفوظ ځاي ته ويل کيږي چي په طبيعي ډول او يا هم غير طبیعي ډول د دولت له لوري څخه جوړ شوي
وي چي د خلکو د تفريح ،خوند اخستلو او يا د يوې سيمي د کلتور او تاريخ ښودلو لپاره جوړيږي او مختلف ډولونه
لري لکه :تفريحي ،تاريخي ،صنعتي او داسی نورچی په ۲۴۰۰مساحت ۱۲۰۰نفرولپاره ډیزان شوی.
10
دښوونځیو ودانې له ټولګټو ودانیو څخه شمیرل کیږي چي په پراخه کچه د ماشومانو ،نو یو ځو انانو اوانجونودښrrووني
اورو زني لپاره کارول کیږي .په دغه پروژه مrrوږ مکتب د ۴۵۰شrrاګردانو لپrrاره ډیrrزان کrrړی دی.او اینrrده انکشrrاف
موهم په نظرکي نیولی دی چی ۱۰۰۰متره مربع ساحه کی ډیزاین شویدی .
ستډیوم
ستډیم چی دی د ښار په د مرکزی ساحی په شاه کی موقیعت لری چی د ۱۵۰۰نفرو ډیزاین شویدی چی مساحت یی ۷۰۰۰متره
مربع دی.
مدرسه جی د شار په جنوب ختیځ کی موقیعت لری او ټول مساحت یی د ساحتمان ۴۱۲۰متره مربع دی چی په دریو منزلو کی
ډیزاین شویده .
11
رستورانت
رستورانت هغه ځای ته ویل کیږي کوم چې په هغه کې د خلکrrو لپrrاره خrrواړه برابریrrږي پrrه رسrrتورانت کې د في نفrrر
لپاره ساحه ۱.۸متره مربع ساحه د نوروم مطابق په نظر کطې نیrول کrیږي دغrه رسrتورانت مسrتطل تrه ورتrه شrکل
جوړښت لري ۳۰۰تنو لپاره په دوه منزلو کي ډیزاین شوی دی ۳۰×۲۶ډیزاین شوی اوپه دوکه اشrrپزخانه ګrrدام او د
مدیر اوطاقونه په نظر کې نیول شوی دي او په دوه هم منزل کی دزنانه وو لپاره ډیزان شوی.
پارکینګ
پارکینګ هغه ځای دی چیرې چې خلک کولی شي د موټر د خوندیتوب لپاره موټر ،بایسکل یا بایسکل تیر کړي او په بازار کې
د خلکو د ډیریدو څخه مخنیوی وکړي .د دې پارکینګ ډیزاین د خلکو د غوښتنو ،اړتیاو او فعالیت سره سم دی .او د 1500
بایسکلونو او 1500بایسکلونو او 280موټرو ظرفیت لري چې د پوهنتون غوره کارمندان دي .د موټرو ،بایسکلونو او
بایسکلونو دا ځایونه په پنځو پوړونو کې پوښل شوي.
12
:Ground Floor
Work shop
Car wash area
Bicycle
Tickets room
Guard room
Stairs
Ramp
13
:Second Floor plan
Motor bikes
Workers room
Bathrooms
Main Office
14
روغتون
د غه روغتون چې طرحه شوی پrروژه د ګrروپ پrه واسrطه ترسrره شrوه ده چې پrه هغrه کې تrر ډیrره حrده پrورې د
مهندسي قوانین او اصول په نظر کې نیولي دي.
نوموړی روغتون د کندهار په څنrګ کې مrوقعیت لrري چې پrه دغrه سrیمه کې د څrیړنې پrه اسrاس د یrوه روغتrون
ضرورت احساس کیدي د نوموړې سیمې لپاره دا روغتون په معیاري سیستم ډیزاین شو ،دا روغتون په شrrپږ هکټrrاره
ساحه کې په څلورو منزلونو او یو مناسب لنډسکیپ سrره طرحrه شrو پrrه شrروع کې د هغې سrاحې تحلیrrل د یrrو case
studyپه اساس په مکمل ډول سره وڅیړل شو.
د اړتیا وړ اطاقونه
داخله بخش
عاجل بخش
عمومي جراحي بخش
زيږنتون او د ښځو بخش
درملتون
د مړو د ساتني لپاره سوړ ځاي)سرد خانه(
بستريز بخش)نر او ښځي(
داخله )عادي ناروغان(
جراحي
15
د ښځو او زيږنتون برخه
ماشومان
مسجد
ذکور
اناث
16
د روغتون د بیسمنت منزل فضاوي
17
cm 60 Test Room 14
cm 60 Blood bank 15
cm 49 Mortuary 16
DN Lift and Stair 17
cm 24 Waiting areas 18
cm 4 Baths 19
18
د روغتون د گروند منزل فضاوي
مساحت د اطاق نوم شماره
DN Male emergency ۱
DN Female emergency ۲
DN ICU ۳
DN Lobby ۴
DN N stations ۵
DN Maternity Unit ۶
DN Beds ۷
DN Changing room ۸
DN General surgery ۹
DN ICU ۱۰
DN Recovery ۱۱
DN Beds ۱۲
DN Dr offices ۱۳
DN Baths ۱۴
DN
Lift and stairs ۱۵
DN
Ramp ۱۶
DN Waiting areas ۱۷
19
DN
Lobby ۸
DN
Baths ۹
DN
Cafeteria ۱۰
DN
Pharmacy ۱۱
DN
Drug store ۱۲
DN
Respiratory patients R ۱۳
DN
Lift and Stair ۱۴
DN
Ramp ۱۵
20
د روغتون دریم منزل فضاوي
21
تجارتي ساحه
د تجارتي ساحي او د اجتماعي خدماتو ساحي انتخاب هم د مهندسي له نظره او هم د بهره برداري له نظره زیات اهمیت لری.
نوموړي ساحه باید داسی شي چي دغه ځاي ته ټول خلک په اساني سره الس رسي ولري او بل دغه ساحه چي د ښار مرکزي
ساحه ده نو نوموړي ساحه ښار ته زیات ښایست هم ورکوي نو ددې لپاره باید داسی تعمیرونه انتخاب شي چي هم ښار ته ښایست
ورکړي او هم خلک را جلب کړي او ددی تعمیرونو پواسطه کوالی شو په ښار کې point Focalهم وی.
تجارتي ودانۍ د مغازو پلورنځیو ،سرپټو مارکیټونو ،بیالبیل نماینده ګیو او تجارتي دفترونو ودانۍ پکې راځي .
.صنعتي ساحي باید لږاندازه میل ولري ترڅوچي دبارانونو اوبه په طبیعي ډول تري خارج سي۳.
22
صنعتي موسیسوتر څنګ باید طبیعي اویاهم مصنوعي ځنګلونه موجود وي تر څودهوا او محیط دککړتیا څخه۴.
.مخنیوی وشي
صنعتي ساحه باید
.داسي ځای موقیعت ولري تر څو دصنعتي ساحي باد په مسکوني ساحي ونه لويږي
.صنعتي ساحي باید داسي ځای موقیعت ولري تر څو داوبو جریان یي دمسکوني ساحي پرلور نه وي۶.
23
References
Butler, F. R. (2007). Planing and Urban Design Standards. John Wiley and Sons.
Levy, J. M. (2017). Contemporary Urban Planning. (1. Edition, Ed.) New York.
RATCLIFFE, J. (1996). URBAN PLANNING REAL ESTSTE DEVELOPMENT. (3. edition, Ed.) LONDON.
د نیوفرت کتاب
24