Wykaz N środków odurzających + Przykłady

Środki odurzające (wykaz N) dzieli się na grupy w zależności od stopnia ryzyka powstania
uzależnienia w przypadku używania ich w celach innych niż medyczne oraz zakresu ich
stosowania w celach medycznych.
Podział środków odurzających na grupy I-N, II-N, III-N i IV-N określa Rozporządzenie
Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających
oraz nowych substancji psychoaktywnych.
 Środki grupy I-N mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych
lub prowadzenia badań, recepta wystawiona na środki narkotyczne grupy I-N musi
zawierać dawkowanie, a wynikająca z niego ilość leku nie może przekraczać 90 dni
czasu leczenia (druk recepty Rpw),
 Środki grupy II-N mogą być używane wyłącznie w celach medycznych,
przemysłowych lub prowadzenia badań, mogą być wydawane z apteki na podstawie
recept innych niż Rpw,
 Środki grupy III-N występują w postaci leków na receptę i leków o kategorii
dostępności leków OTC, które mogą być wydawane z apteki bez recepty,
 Środki grupy IV-N mogą być używane wyłącznie w celu prowadzenia badań oraz w
lecznictwie zwierząt.

Przechowywanie i ewidencja a wykaz N

Środki odurzające grup I-N i II-N (oraz substancje psychotropowe grupy II-P) i preparaty
zawierające te środki lub substancje należy przechowywać w odpowiednio zabezpieczonych
pomieszczeniach, w zamkniętych metalowych szafach lub kasetach przymocowanych
w sposób trwały do ścian lub podłóg pomieszczenia, w miejscu niedostępnym dla
pacjentów.

1
Ewidencja substancji – wykaz N
Apteka jest obowiązana do prowadzenia ewidencji przychodu i rozchodu środków
odurzających, substancji psychotropowych, preparatów zawierającymi te środki lub
substancje oraz prekursorami kategorii.
 Ewidencja przychodu i rozchodu środków odurzających grupy I-N (i substancji
psychotropowych grupy II-P) oraz preparatów zawierających te środki i substancje
jest prowadzona w formie książki kontroli.
 Ewidencja przychodu i rozchodu środków odurzających grupy II-N (i substancji psychotropowych
grup III-P i IV-P) oraz prekursorów kategorii 1 jest prowadzona w postaci comiesięcznych zestawień.

Recepty a wykaz N
Pamiętaj, że recepta wystawiona na preparaty zawierające środki odurzające (lub
substancje psychotropowe):
 umożliwia zapisanie tylko jednego środka narkotycznego bądź leku psychotropowego
na jednej recepcie.
 musi zawierać dodatkowo sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji
psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji
psychotropowej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz
wielkości dawki.
 nie daje możliwości wypisania na leki tej grupy odpisu.
Zgodnie z art. 91 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne środki
odurzające substancje psychotropowe, tak samo jak substancje bardzo silnie działające i
substancje psychotropowe grupy I-P i II-P, nie mogą być wydawane przez technika
farmaceutycznego.

2
Wykaz N >> Wykaz środków odurzających (wg Farmakopea XII)

Alfentanili hydrochloridum
Cocaini hydrochloridum
Dextromoramidi tartras
Diphenoxylati hydrochloridum
Fentanyli citras
Fentanylum
Hydrocodoni hydrogenotartras 2,5-hydricus
Hydromorphoni hydrochloridum
Levomethadoni hydrochloridum
Methadoni hydrochloridum
Morphini hydrochloridum
Morphini sulfas
Opium crudum
Opii extractum siccum normatum
Opii pulvis normatus
Opii tinctura normata
Oxycodoni hydrochloridum
Pethidini hydrochloridum
Sufentanili citras
Sufentanilum
Tilidini hydrochloridum hemihydricum

W wykazie środków odurzających zamieszczono tylko substancje zaliczone, zgodnie z

przepisami o przeciwdziałaniu narkomanii, do grupy I-N środków odurzających

3
GRUPA NAZWA POLSKA NAZWA ZASTOSOWANIE PL
HANDLOWA
- Zniesienie bólu i odpowiedzi
hemodynamicznej na intubację podczas
indukcji znieczulenia ogólnego oraz
utrzymanie efektu analgetycznego podczas
podtrzymywania znieczulenia.
- Uzupełnienie działania analgetycznego
podczas znieczulenia ogólnego i
miejscowego.
- Analgezja podczas znieczuleń
ambulatoryjnych.
- Składnik analgetyczny premedykacji i
neuroleptoanalgezji.

Durogesic, - Znieczulenie chorych z grup zwiększonego

Effentora, ryzyka poddawanych dużym zabiegom
I-N FENTANYL Fentanyl, Instanyl, T
operacyjnym.
Matrifen,
PecFent, Vellofent - Analgosedacja chorych na oddziałach
intensywnej opieki medycznej.
- Leczenie bólu pooperacyjnego oraz bólu
występującego w zawale serca.
- W postaci przezskórnego systemu
terapeutycznego leczenie bólów
przewlekłych i opornych na leczenie.
- W postaci tabletek podpoliczkowych w
leczeniu bólów przebijających u dorosłych z
chorobą nowotworową, którzy w ramach
leczenia przewlekłego bólu
nowotworowego poddawani są opioidowej
terapii podtrzymującej.

KONOPI ZIELE I
I-N Surowiec - ból i nudności T
ŻYWICA recepturowy

4
 - Leczenie zespołu abstynencji od
alkaloidów opium.
- Leczenie substytucyjne uzależnień od
Methadone
I-N METADON Hydrochlordie heroiny i morfiny. T
Molteni - Jako lek drugiego rzutu w leczeniu bólu
nowotworowego oraz w analgezji
pooperacyjnej.

- Leczenie bólu w okresie

okołooperacyjnym, zwalczanie bólu
Vendal Retard, pourazowego, nowotworowego,
Doltard, Morphini zawałowego.
Sulfas,
I-N MORFINA MST Continus, - W leczeniu przewlekłych bólów T
Sevredol, nowotworowych morfina podawana
siarczan morfiny
doustnie jest podstawowym silnym
pro receptura
analgetykiem opioidowym z wyboru.
- Stosowana również w premedykacji.

- Leczenie bólu o nasileniu umiarkowanym

Oxycontin,
do dużego.
Accordeon,
Oxycordone, - Leczenie objawowe II rzutu u pacjentów z
I-N OKSYKODON Oxuycordone idiopatycznym zespołem niespokojnych nóg T
Vitabalans,
o nasileniu od ciężkiego do bardzo
Oxydolor,
Oxynorm, ciężkiego, po wykazaniu nieskuteczności
Reltebon, Targin leczenia dopaminergicznego.
- Zwalczanie silnego i długotrwałego bólu,
który nie przemija po nieopioidowych
lekach przeciwbólowych.
- Zwalczanie bólu ostrego różnego
pochodzenia.
- Jako środek przeciwbólowy podczas
I-N PETYDYNA Dolcontral T
drobnych zabiegów chirurgicznych, jako
element premedykacji przed operacją,
składnik mieszanki litycznej stosowanej w
stanach gorączkowych, leczenie obrzęku
płuc w niewydolności lewokomorowej
serca.

5
 - Jako lek przeciwbólowy do stosowania
podczas wprowadzania i/lub
podtrzymywania znieczulenia ogólnego
oraz do leczenia bólu w okresie
Ultiva*,
bezpośrednio po operacji u chorych
I-N REMIFENTANYL Remifentanyl T
Actavis*, znajdujących się pod ścisłą opieką
Remifentanil B medyczną przed zastosowaniem długo
działających leków przeciwbólowych.
- Zapewnienie znieczulenia i sedacji u osób
mechanicznie wentylowanym na OIOM.

- Krótkotrwałe leczenie bólu o nasileniu

I-N NALBUFINA Nalpain T
umiarkowanym lub dużym.

- Silne bóle nowotworowe oraz bóle

II - N DIHYDROKODEINA DHC Continus T
przewlekłe o innej etiologii.

- Suchy, uporczywy kaszel.

- Leczenie bólu o umiarkowanym i dużym
II - N KODEINA fosforan kodeiny nasileniu, nieustępującego po zastosowaniu T
pro receptura
leków przeciwbólowych o działaniu
obwodowym.

- Objawowe leczenie ostrej i przewlekłej

biegunki różnego pochodzenia.
- Zmniejszenie ilości płynu kałowego po
ileostomii i kolostomii.
- Bradykardia zatokowa, zaburzenia rytmu
serca.
- Premedykacja.
- Zatrucie związkami fosforoorganicznymi,
III - N DIFENOKSYLAT w: Reasec T
lekami cholinomimetycznymi.
- Zatrucie grzybami zawierającymi
muskarynę.
- Odwracanie bloku nerwowo-
mięśniowego.
- Pomocniczo w stanach spastycznych
mięśni gładkich jamy brzusznej.
- W diagnostyce radiologicznej.

6
 w: Antidol, w: - Suchy, uporczywy kaszel.
Solpadeine, w: - Leczenie bólu o umiarkowanym i dużym
Efferalgan
III - N KODEINA Codeine, w: nasileniu, nieustępującego po zastosowaniu T
Talvosilen, w: leków przeciwbólowych o działaniu
Talvosilen Forte,
obwodowym.
w: Ultacod