Professional Documents
Culture Documents
Podobne okrutne oblicze rewolucji, które odmienia dotychczasowe życie ludzi, jest
przedstawione w „Nie-Boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego. Ten przewrót jest próbą zmiany
niesprawiedliwego stanu rzeczy, ale jednocześnie jest niszczącą i bezwzględną siłą, która wyzwala w
ludziach to, co najgorsze. Wśród buntowników są reprezentanci różnych klas społecznych: chłopi,
rzemieślnicy, lokaje, rzeźnicy. Są także i dzieci napiętnowane ideologią rewolucji, które wiedzą już
czym jest śmierć i jak się zabija. Rewolucjoniści pragną obalenia starego porządku oraz ukarania tych,
którzy ich wykorzystywali i ciemiężyli. Uznają, iż najlepszą drogą do oswobodzenia jest
wymordowanie rasy panów. Zabijają bez opamiętania i konsekwencji, są bezlitości, nie oszczędzają
nikogo. Zabijają arystokrację, wieszają ich i dręczą, tak jak ci niegdyś dręczyli poddanych. Mają ręce i
ubrania splamione krwią. Rewolucja ta nie rozwiązuje problemów ludności i nie znosi podziałów
społecznych, posiada tylko niszczycielskie działanie.
W tym przypadku rebelia niższej grupy społecznej przyniosła tylko śmierć i cierpienie.
Rewolucjonistów obchodziło tylko zemszczenie się za wszelką cenę. Nie czuli się winni z powodu
krzywd i bólu, jakiego wyrządzali innym.
Motyw rewolucji pojawia się również w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Mowa tutaj o
rabacji galicyjskiej z 1846 roku. To wystąpienie chłopów przeciwko szlachcie było krwawe i podzieliło
polskie społeczeństwo. Inteligencja boi się ponownej rzezi galicyjskiej, jest to przyczyną dystansu
między tymi obiema grupami społecznymi. Żadna z tych grup nie potrafi zapomnieć krzywd, jakich
doznała. Ta nierozliczona przeszłość uniemożliwia zawarcia porozumienia.
Chociaż przełom ten miał miejsce w przeszłości, to nadal wpływa na relację między inteligencją a
chłopami. Obie grupy społeczne pamiętają o tym wydarzeniu, panuje przez to między nimi napięta
atmosfera.
Temat konieczności gwałtownej zmiany został poruszony przez Adama Mickiewicza w „Odzie
do młodości”. Poeta wzywa do rewolucji, wie, że w nowym pokoleniu drzemie siła, szlachetność i
zapał i są oni zdolni do wspaniałych rzeczy. Krytykuje on stare pokolenie, które jest zacofane, bierne,
niezdolne do wielkich czynów. Podczas gdy w młodości drzemie moc zdolna do wielkich czynów, jest
ona źródłem energii i otwartości na zmiany. Podmiot liryczny stara się zmotywować młodzież do
działania, aby chciała wykorzystać pełnię swoich możliwości. Jest przekonany, że jeśli młodzi ludzie
się zjednoczą, to będą w stanie zmienić porządek świata.
W sposobie myślenia autora zdecydowanie widać poparcie dla rewolucji. Wierzy on w jej moc
twórczą, która może odmienić sposób myślenia rodaków, jak i stworzyć nową rzeczywistość.
Gwałtowne zmiany i bunt ludności mają ogromny wpływ na sytuację na świecie oraz na to,
jakie wydarzenia rozgrywają się wokół nas. Otaczająca nas rzeczywistość ulega nagłym przemianą. W
„Przedwiośniu” i „Nie-Boskiej komedii” zostały ukazane tragiczne konsekwencje tego
przedsięwzięcia, życie ogromnej ilości ludzi nagle zmieniło się w całkowity koszmar. „Wesele” zaś
ukazuje długotrwałe skutki rebelii, która stała się barierą nie do pokonania między dwoma grupami
społecznymi. Pozytywny aspekt rewolucji został przedstawiony w „Odzie do młodości”, została ona
zaprezentowana jako źródło nadziei na poprawę sytuacji oraz sposobu na odmianę postrzegania
rzeczywistości. Przewrót ten może mieć zarówno korzystny efekt, jak i przynieść cierpienie i śmierć,
ale zdecydowanie przeobraża on bieg życia ludzi.