Kryterium całkowe zbieżności i

rozbieżności szeregów

Katarzyna Czyżewska

2022
 TWIERDZENIE

Twierdzenie 1: Kryterium całkowe

∞
Jeżeli funkcja f jest ciągła, dodatnia i malejąca w przedziale [n0 , +∞), gdzie n0 ∈ N+ , to całka niewłaściwa ∫n f(x)dx i
0
∞
szereg ∑n=n f(n) są jednocześnie zbieżne albo jednocześnie rozbieżne.
0

PRZYKŁAD

Przykład 1:

∞
Zbadaj zbieżność szeregu ∑n=2 n ln1 n .

Rozwiązanie:

1
Rozważymy funkcję f(x) = x ln x
, która jest ciągła, malejąca i dodatnia w przedziale [2, ∞).

∞ 1
Badamy zbieżność całki niewłaściwej ∫2 x ln x
dx.

∣ t = ln x ∣
∣ ∣
dt = x1 dx
limb→∞ ∫2b x ln1 x dx = ∣∣ ∣ = lim
∣
ln b 1 ln b
b→∞ ∫ln 2 t dt = limb→∞ (ln t|ln 2 ) = limb→∞ (ln (ln b) − ln (ln 2)) = ∞.
∣ x = 2 → t = ln 2 ∣
∣ x = b → t = ln b ∣
∞
Zatem całka ∫2 1
x ln x
dx jest rozbieżna i na podstawie kryterium całkowego szereg ∑∞ 1
n=2 n ln n jest też rozbieżny.

PRZYKŁAD

Przykład 2:

∞
Zbadaj zbieżność szeregu ∑n=1 n
.
n2 +1

Rozwiązanie:

Rozważymy funkcję f(x) = x

, która jest ciągła, malejąca i dodatnia w przedziale [1, ∞).
x2 +1

∞
Badamy zbieżność całki ∫1 x
dx.
x2 +1

limb→∞ ∫1b x
x2 +1
dx = limb→∞ ( 12 ln (x2 + 1)|b1 ) = limb→∞ ( 12 ln (b2 + 1) − 12 ln 2) = ∞

∞
Zatem całka ∫1 x
x2 +1
dx jest rozbieżna, tak więc szereg ∑∞ n
n=1 n2 +1 też jest rozbieżny.

2
 PRZYKŁAD

Przykład 3:

Wykaż, że szereg harmoniczny rzędu α, jest rozbieżny dla α ∈ (0, 1] i zbieżny dla α > 1.
Rozwiązanie:
∞
Rozważamy szereg harmoniczny rzędu α, czyli szereg postaci ∑n=1 n1α ,dla α > 0.
Badamy zbieżność szeregu z kryterium całkowego, rozważając funkcję f(x) = x1α , która jest ciągła, dodatnia i malejąca dla
α > 0 i x ⩾ 1.
∞ 1
Badamy zbieżność całki ∫1 dx.
⎧ 1−α
⎪
xα
−1
dla α > 1
limb→∞ { −α+1b 1 = limb→∞ {
1 1
= ⎨∞
x−α+1 b − dla α =
/ 1
| dla α =
/ 1
limb→∞ ∫1b x1α dx
⎩
= 1−α
⎪
(1−α)bα−1
dla α ∈ (0, 1) .
ln x|1 dla α = 1 ln b dla α = 1 ∞ dla α = 1
∞ ∞
Całka ∫1 x1α dx jest zatem zbieżna dla α > 1, a rozbieżna dla α ∈ (0, 1], czyli dla α > 1 szereg ∑n=1 n1α jest zbieżny, a dla
α ∈ (0, 1] szereg ∑∞ 1
n=1 nα jest rozbieżny.

Publikacja udostępniona jest na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa - Na tych samych warunkach 4.0.
Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów i Akademii Górniczo-Hutniczej.
Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści publikacji pod warunkiem wskazania autorów i Akademii Górniczo-Hutniczej jako
autorów oraz podania informacji o licencji tak długo, jak tylko na utwory zależne będzie udzielona taka licencja.
Pełny tekst licencji dostępny na stronie https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl.

Data generacji dokumentu: 2022-06-03 09:32:50

Oryginalny dokument dostępny pod adresem: https://pre-epodreczniki.open.agh.edu.pl/openagh-permalink.php?

link=26f70de013e5c7918a28ff91c78107af

Autor: Katarzyna Czyżewska