BRUKSIZM

- to parafunkcja charakteryzująca się podświadomym nadmiernym napięciem mięśni,

zgrzytaniem i zaciskaniem zębów w ciągu dnia i nocy
- bruksizm może być wywołany zaburzeniami zwarcia (przeszkody zgryzowe) lub
źródło jego powstania znajduje się w OUN (wtedy bruksizm przyczynia się do
powstania periodontopatii lub nadmiernego ścierania zębów)
- dotyczy to zarówno zębów naturalnych, jak i sztucznych

Objawy bruksizmu:
a. zmiany na pow. siecznych i żujących w postaci tarczek wyświechtania
b. nadmierne/patologiczne starcie koron, które może prowadzić do złamania lub
całkowitego zniszczenia koron
c. krwawe wybroczyny lub zgrubienie bliznowate na bł. śluzowej policzka na wysokości
pow. żujących zębów bocznych
d. odciski zębów na języku i/lub wargach
e. wzmożone napięcie mięśni żucia
f. przerost żwaczy
g. słyszalne wysokie dźwięki w trakcie kontaktowych ruchów żuchwy w zakresie miejsc
wyświechtania
h. wywiad z pacjentem

Przyczyny bruksizmu:
- czynniki miejscowe
a. wady zgryzu
b. węzły urazowe
c. dysfunkcje SSŻ
d. nasilające skurcze żwaczy
- czynniki ogólne
a. zmiany organiczne i czynnościowe w obrębie ukł. nerwowego
b. czynniki psychiczne
LECZENIE ZABURZEŃ ZWARCIA

Tymczasowe protezy nakładkowe - bezpieczna metoda kontroli zgryzu konstrukcyjnego

(czyli ustalonego przez lekarza).

Okresy leczenia zaburzeń zwarcia:

1. Wstępny
a. wnikliwa analiza przypadku
b. korekta zwarcia (w razie potrzeby)
2. Wykonania protezy tymczasowej
3. Adaptacji do nowych warunków zgryzowych (czyli do zgryzu konstrukcyjnego)
4. Czynnościowej przebudowy stosunków zwarciowych oraz właściwego ustalenia
wielkości wymiaru dolnego odcinka twarzy
5. Wykonania protez trwałych

Etapy postępowania w leczeniu przodozgryzu powikłanego zgryzem głębokim u dorosłych:

1. Likwidacja węzłów urazowych
2. Ustalenie zwarcia w zgryzie konstrukcyjnym
3. Wykonanie uzupełnień czasowych w postaci szyny, protezy nakładkowej lub płytki
regulacyjnej
4. Obserwacja adaptacji poszczególnych elementów ukł. stomatognatycznego do
zmienionych warunków oraz dokonywanie niezbędnych korekt
5. Utrwalenie wyników pierwszego etapu postępowania protezami stałymi lub
ruchomymi
! w przypadkach powikłanych zaburzeniami czynnościowymi ukł. ruchowego narządu żucia
musimy wykonać warstwowe zdjęcia tomograficzne, CT lub MRI
→ w celu oceny SSŻ w pozycji zwarciowej przed leczeniem, w zgryzie konstrukcyjnym oraz
podczas ruchów żuchwy

SZYNY ZGRYZOWE
- do leczenia dysfunkcji ukł. ruchowego narządu żucia
- są elementem biomechanicznej, fizykalnej koncepcji leczenia

Podział szyn:
1. szyny stabilizacyjne (relaksacyjne), o płaskiej pow. zwarciowej
- nie powodują zmian w okluzji
- po zaprzestaniu korzystania nie trzeba przebudowywać zwarcia
= to powoduje, że są bezpieczniejsze
2. szyny repozycyjne
- wymuszają lecznicze położenie żuchwy do szczęki
- po usunięciu trzeba trwale przebudować zwarcie metodami protetycznymi,
ortodontycznymi lub zachowawczymi

Ad. 1
Do szyn stabilizacyjnych zaliczamy szynę Michigan:
- cienka (1-2 mm grubości między trzonowcami)
- płaska pow. okluzyjna, z którą kontaktują się tylko guzki policzkowe
przedtrzonowców i trzonowców żuchwy
 - stabilizuje wysokość zwarcia
- podczas pierwszych wizyt:
● na pow. zwarciowej szyny tworzymy poślizg ok. 0,5-1 mm, czyli tzw.
“swobodę w centrum”
● na szynie kształtujemy prowadzenie na kłach przy ruchach doprzednich i
bocznych
= takie prowadzenie eliminuje wszystkie przedwczesne kontakty, co
umożliwia głowom żuchwy znalezienie prawidłowego położenia
- lepsze wyniki przy stosowaniu szyny górnej

PROTEZY NAKŁADKOWE

Podział:
1. protezy nakładkowe zgryzowe
2. protezy nakładkowe odtwarzające
3. protezy nakładkowe uzupełniające
- wypełniają wszystkie lub niektóre pozostałe zęby w celu stworzenia
prawidłowych łuków zębowych i pow. zwarciowych w przypadkach hipodoncji
i rozszczepów podnieienia