OPŁATY

SAMORZĄDOWE
 Opłaty samorządowe to różne pod względem charakteru prawnego daniny
publiczne nazwane opłatami. Są one, podobnie jak podatki, świadczeniami
pieniężnymi, przymusowymi i bezzwrotnymi.

Podstawy prawne opłat lokalnych

Ustawa o podatkach i opłatach Ustawa o opłacie Inne ustawy, np.

lokalnych (dalej ,,upol"): skarbowej o wychowaniu
• Opłata targowa • Opłata skarbowa w trzeźwości
• Opłata miejscowa i przeciwdziałaniu
• Opłata uzdrowiskowa alkoholizmowi,
• Opłata reklamowa o opiece nad dziećmi
• Opłata za posiadanie psa w wieku do lat 3

W znaczeniu węższym chodzi jedynie o te opłaty, które uregulowane zostały w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, w szerszym znaczeniu chodzi o wszystkie te
opłaty, które zasilają budżet samorządowy
OPŁATY UREGULOWANE W USTAWIE O
PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH
 OPŁATA TARGOWA
Zakres przedmiotowy opłaty targowej - art. 15 ust. 1 upol
Rada gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób
prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących
sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b (ust. 2b - Opłacie targowej nie podlega sprzedaż
dokonywana w budynkach lub w ich częściach)
 Warunki niezbędne dla wymiaru opłaty -> dokonywanie sprzedaży (bez względu na skutek) + wykonywanie tej
czynności na targowiskach
 Nieistotny jest rodzaj sprzedawanego towaru oraz wysokość przychodu, a także bez znaczenia dla powstania
obowiązku uiszczenia tej opłaty jest dojście do skutku czynności sprzedaży
 Stosujemy pojęcie sprzedaży jako instytucji z KC

 Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie
z urządzeń targowiskowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko
 Uiszczenie opłaty targowej nie ma żadnego wpływu na konieczność ponoszenia innych ciężarów obejmujących
swym zakresem przedmiotowym umowę sprzedaży
 OPŁATA TARGOWA
Targowisko
Targowisko – definiowane przez ustawodawcę podatkowego w art. 15 ust. 2 upol
 Są to wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż, z wyjątkiem sprzedaży dokonywanej w budynkach lub w ich
częściach
 Nie ma znaczenia, czy jest to sprzedaż dokonywana na targowisku urządzonym przez podmiot prywatny czy też publiczny, a
także czy lokalizację targowiska ustaliła gmina
 W takim rozumieniu targowiskiem jest m.in. hala targowa, dom handlowy, plac, chodnik, pas przydrożny, byleby na tych miejscach
prowadzono sprzedaż". Co więcej, obowiązek powstania zobowiązania do zapłaty opłaty targowej istnieje nawet w przypadku
dokonywania sprzedaży w miejscach, w których de facto sprzedaż jest zakazana (uchwała Kolegium RIO w Poznaniu z dnia 6 marca
2013 r., 6/318/13, LEX nr 1306243)
 Nie ma znaczenia, czy sprzedaż jest prowadzona w obszarze targowisk zamkniętych - na tzw. wydzielonym obszarze, czy też odbywa
się na chodniku obok, czy też pod targowiskiem zamkniętym, czy też z dala od targowiska wydzielonego.
 WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 29 października 2008 r. (I SA/Sz 402/08): "1. Nie jest wystarczające dla stwierdzenia, że sprzedaż
jest prowadzona na targowisku, samo nazwanie punktu handlowego stoiskiem". Nie jest też przesądzające dla pojęcia targowiska
podjęcie stosownej uchwały przez radę gminy
 W konkretnym przypadku podmioty mogą dokonywać czynności sprzedaży w ramach współdziałania z innym podmiotem, co tym
samym może powodować skutki w sensie niższej opłaty targowej
 wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2008 r. (II FSK 1233/07, LEX nr 519136) "prawo wolnego wyboru miejsca na targowisku polega m.in. na
wyborze, czy lepiej współdziałać, tworzyć i organizować, a w zamian uzyskać niższą opłatę targową, czy też lepiej nie robić nic i płacić kwotę
wyższą"
 OPŁATA TARGOWA
Zakres podmiotowy opłaty targowej - art. 15 ust. 1 upol
Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych
nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust.
2b
 Zakres szeroki
 Bez znaczenia dla konieczności uiszczenia opłaty jest posiadanie statusu przedsiębiorcy przez te podmioty

Zwolnienia podmiotowe - art. 16 upol

1) osoby i jednostki wymienione w art. 15 ust. 1, które są podatnikami podatku od nieruchomości w
związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach;
2) rolników i ich domowników prowadzących w piątki i soboty handel w rozumieniu art. 2 pkt 4
ustawy o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników
 OPŁATA TARGOWA
STAWKA OPŁATY
W konstrukcji opłaty targowej brak jest podstawy obliczenia opłaty, a użyte przez ustawodawcę
sformułowanie „stawka opłaty” powinno być rozumiane jako kwota opłaty uiszczana przez osoby
objęte obowiązkiem podatkowym.

Zgodnie z art. 19 u.p.o.l., rada gminy określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności
i wysokość stawek opłat określonych w ustawie, respektując wysokość stawki maksymalnej
ustalonej w ustawie.

Ponadto wprowadza różnicowanie stawek opłaty, najczęściej uzależniając ich wysokość od

wielkości powierzchni zajętej przez daną osobę czy od sposobu sprzedaży lub rodzaju towarów.

Opłata obliczana jest za każdy dzień dokonywania sprzedaży na targowisku

 OPŁATA MIEJSCOWA I UZDROWISKOWA
Elementy konstrukcyjne obu opłat są identyczne, a tym, co je różni, jest status miejscowości, w której są pobierane

Opłata miejscowa Opłata uzdrowiskowa

• Może być ustanowiona w miejscowościach mających korzystne
• Pobierana jest w miejscowościach
właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki
znajdujących się na obszarach, którym nadano
umożliwiające pobyt osób w celach turystycznych,
status uzdrowiska na zasadach określonych
wypoczynkowych lub szkoleniowych oraz w miejscowościach
w ustawie o lecznictwie uzdrowiskowym,
znajdujących się na obszarach, którym nadano status obszaru
uzdrowiskach i obszarach ochrony
ochrony uzdrowiskowej na zasadach określonych w ustawie
uzdrowiskowej oraz o gminach
o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
uzdrowiskowych
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych
• O wprowadzeniu opłaty miejscowej
• O wprowadzeniu opłaty miejscowej decyduje w formie uchwały
decyduje w formie uchwały rada
rada gminy właściwej ze względu na położenie miejscowości,
gminy właściwej ze względu na
której opłata dotyczy.
położenie miejscowości, której opłata dotyczy.
• Uchwała musi respektować warunki wynikające z przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z 18.12.2007 r. w sprawie
warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można
pobierać opłatę miejscową
 OPŁATA MIEJSCOWA I UZDROWISKOWA
OPŁATA MIEJSCOWA OPŁATA UZDROWISKOWA

Zakres podmiotowy Osoby fizyczne, przebywające na Osoby fizyczne, przebywające na

terenie danej miejscowości objętej
opłatą dłużej niż dobę (24h)
Cel pobytu w celach turystycznych,
wypoczynkowych lub
szkoleniowych
terenie danej miejscowości objętej
opłatą dłużej niż dobę (24h)
w celach zdrowotnych,
turystycznych i wypoczynkowych lub
szkoleniowych

Co do obu opłat podstawą wymiaru opłaty jest liczba dni spędzonych w miejscowości objętej opłatą, zaś
stawki ustalane są przez radę gminy w granicach stawek ustawowych, gdzie rada gminy posiada możliwość
różnicowania ich wysokości
Ustawodawca nadał radzie gminy prawo wprowadzania innych niż ustawowe zwolnień przedmiotowych
 OPŁATA REKLAMOWA
 Reguluje ją art. 17a i 17b upol
 Zakłada ona obciążanie opłatą właścicieli, użytkowników wieczystych i posiadaczy nieruchomości, na
których zostały zainstalowane tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe, bez względu na to, czy
jest na nich eksponowana reklama (dotyczy to osób fizycznych, prawnych oraz j.o nieposiadających Kwotę zapłaconego podatku
osobowości prawnej) od nieruchomości od tablicy
 Warunkiem ustanowienia opłaty przez radę gminy jest uprzednie przyjęcie przez nią zasad reklamowej lub urządzenia
i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych reklamowego, zalicza się na
oraz ogrodzeń poczet opłaty reklamowej
 Ustawodawca wprowadził szereg zwolnień ustawowych, zwalniając z opłaty te urządzenia, które
należnej od tej tablicy
reklamowej lub urządzenia
1) nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie,
reklamowego.
2) stanowią szyld, o ile jest on zgodny z zasadami i warunkami sytuowania obiektów małej
architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń,
3) są realizacją obowiązku nałożonego przepisami prawa,
4) służą wyłącznie do upowszechniania informacji:
a) trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia
b) o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów lub innych związków
wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w
granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz
cmentarzy.
 OPŁATA REKLAMOWA
Opłata składa się z dwóch części - stałej i
zmiennej

STAŁA ZMIENNA
Ma zryczałtowaną wysokość Użyte na potrzeby opłaty reklamowej
pojęcia: reklamy, tablicy reklamowej, Zależy od wielkości pola
urządzenia reklamowego, szyldu,
niezależną od pola powierzchni rozumiane są stosownie do art. 1a ust. 1 powierzchni tablicy lub
pkt 3a komentowanej ustawy, zgodnie z
tablicy reklamowej lub urządzenia przepisami ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym! urządzenia reklamowego
reklamowego służącego
służących ekspozycji reklamy
ekspozycji reklamy

Rada gminy ma szereg kompetencji w zakresie kształtowania jej wysokości, począwszy od ustalana stawek opłaty, przez
różnicowanie tych wielkości ze względu np. na wielkość czy rodzaj urządzenia reklamowego, aż po wprowadzanie zwolnień
przedmiotowych.
 OPŁATA OD POSIADANIA PSÓW
Art. 18a upol
1. Rada gminy może wprowadzić opłatę od posiadania psów. Opłatę pobiera się od osób fizycznych posiadających psy.
2. Opłaty od posiadania psów nie pobiera się od:
1) członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz innych osób zrównanych z
nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają
miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - pod warunkiem wzajemności;
2) osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - z tytułu posiadania jednego psa;
2a) osób niepełnosprawnych w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - z tytułu posiadania psa asystującego;
3) osób w wieku powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe - z tytułu posiadania jednego
psa;
4) podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych - z tytułu posiadania nie więcej niż dwóch psów.
 OPŁATA OD POSIADANIA PSÓW

Uchwała rady gminy jest też podstawą ustalenia zakresu podstawowych elementów konstrukcyjnych opłaty, gdyż
ustawodawca ograniczył się jedynie do wskazania zakresu podmiotowego, zwolnień ustawowych i ustalenia maksymalnej
wysokości tej opłaty, resztę regulacji (tzn. wysokość opłaty, różnicowanie jej wysokości, termin płatności czy sposób
poboru) cedując na organ gminy
 STAWKI MAKSYMALNE
Rada gminy, w drodze uchwały:
1) określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie, z tym że:
a) stawka opłaty targowej nie może przekroczyć 953,38 zł dziennie,
b) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1, nie może przekroczyć 2,80 zł dziennie,
c) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej nie może przekroczyć 3,94 zł dziennie,
d) stawka opłaty uzdrowiskowej nie może przekroczyć 5,40 zł dziennie,
e) (uchylona),
f) stawka opłaty od posiadania psów nie może przekroczyć 150,93 zł rocznie od jednego psa,
g) stawka części stałej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 3,14 zł dziennie,
h) stawka części zmiennej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 0,28 zł od 1 m2 pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego
służących ekspozycji reklamy dziennie;
2) może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso, a także może wprowadzić obowiązek
prowadzenia przez inkasentów ewidencji osób, o których mowa w art. 17 ust. 1, zobowiązanych do uiszczania opłaty miejscowej oraz określić szczegółowy zakres
danych zawartych w tej ewidencji, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego poboru opłaty miejscowej;
3) może wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych;
4) może różnicować wysokość stawek opłaty reklamowej uwzględniając lokalizację oraz wielkość lub rodzaj tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego;
5) może wprowadzić obowiązek składania organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych,
deklaracji na opłatę reklamową, a także określić termin, warunki i tryb składania tych deklaracji; w tym przypadku rada gminy określa wzór formularza deklaracji na
opłatę reklamową, w którym zawarte będą dane dotyczące podmiotu i przedmiotu opodatkowania niezbędne do wymiaru i poboru opłaty reklamowej;