OPŁATY

SAMORZĄDOWE
 Opłaty samorządowe to różne pod względem charakteru prawnego daniny publiczne
nazwane opłatami. Są one, podobnie jak podatki, świadczeniami pieniężnymi,
przymusowymi i bezzwrotnymi.

Podstawy prawne opłat lokalnych

Ustawa o podatkach i opłatach Ustawa o opłacie Inne ustawy, np.

lokalnych (dalej ,,upol"): skarbowej o wychowaniu
• Opłata targowa • Opłata skarbowa w trzeźwości
• Opłata miejscowa i przeciwdziałaniu
• Opłata uzdrowiskowa alkoholizmowi, o opiece
• Opłata reklamowa nad dziećmi w wieku do
• Opłata za posiadanie psa lat 3

W znaczeniu węższym chodzi jedynie o te opłaty, które uregulowane zostały w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, w szerszym znaczeniu chodzi o wszystkie te opłaty, które
zasilają budżet samorządowy
OPŁATY UREGULOWANE W USTAWIE O
PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH
 OPŁATA TARGOWA
Zakres przedmiotowy opłaty targowej - art. 15 ust. 1 upol
Rada gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych
oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach,
z zastrzeżeniem ust. 2b (ust. 2b - Opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich
częściach)
 Warunki niezbędne dla wymiaru opłaty -> dokonywanie sprzedaży (bez względu na skutek) + wykonywanie tej czynności na
targowiskach
 Nieistotny jest rodzaj sprzedawanego towaru oraz wysokość przychodu, a także bez znaczenia dla powstania obowiązku
uiszczenia tej opłaty jest dojście do skutku czynności sprzedaży
 Stosujemy pojęcie sprzedaży jako instytucji z KC

 Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń
targowiskowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko
 Uiszczenie opłaty targowej nie ma żadnego wpływu na konieczność ponoszenia innych ciężarów obejmujących swym
zakresem przedmiotowym umowę sprzedaży
 OPŁATA TARGOWA
Targowisko
Targowisko – definiowane przez ustawodawcę podatkowego w art. 15 ust. 2 upol
 Są to wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż, z wyjątkiem sprzedaży dokonywanej w budynkach lub w ich częściach
 Nie ma znaczenia, czy jest to sprzedaż dokonywana na targowisku urządzonym przez podmiot prywatny czy też publiczny, a także czy
lokalizację targowiska ustaliła gmina
 W takim rozumieniu targowiskiem jest m.in. hala targowa, dom handlowy, plac, chodnik, pas przydrożny, byleby na tych miejscach prowadzono
sprzedaż". Co więcej, obowiązek powstania zobowiązania do zapłaty opłaty targowej istnieje nawet w przypadku dokonywania sprzedaży w
miejscach, w których de facto sprzedaż jest zakazana (uchwała Kolegium RIO w Poznaniu z dnia 6 marca 2013 r., 6/318/13, LEX nr 1306243)
 Nie ma znaczenia, czy sprzedaż jest prowadzona w obszarze targowisk zamkniętych - na tzw. wydzielonym obszarze, czy też odbywa się na
chodniku obok, czy też pod targowiskiem zamkniętym, czy też z dala od targowiska wydzielonego.
 WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 29 października 2008 r. (I SA/Sz 402/08): "1. Nie jest wystarczające dla stwierdzenia, że sprzedaż jest
prowadzona na targowisku, samo nazwanie punktu handlowego stoiskiem". Nie jest też przesądzające dla pojęcia targowiska podjęcie stosownej
uchwały przez radę gminy
 W konkretnym przypadku podmioty mogą dokonywać czynności sprzedaży w ramach współdziałania z innym podmiotem, co tym samym może
powodować skutki w sensie niższej opłaty targowej
 wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2008 r. (II FSK 1233/07, LEX nr 519136) "prawo wolnego wyboru miejsca na targowisku polega m.in. na wyborze, czy lepiej
współdziałać, tworzyć i organizować, a w zamian uzyskać niższą opłatę targową, czy też lepiej nie robić nic i płacić kwotę wyższą"
 OPŁATA TARGOWA
Zakres podmiotowy opłaty targowej - art. 15 ust. 1 upol
Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających
osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b
 Zakres szeroki
 Bez znaczenia dla konieczności uiszczenia opłaty jest posiadanie statusu przedsiębiorcy przez te podmioty

Zwolnienia podmiotowe - art. 16 upol

1) osoby i jednostki wymienione w art. 15 ust. 1, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku
z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach;
2) rolników i ich domowników prowadzących w piątki i soboty handel w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o
ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników
 OPŁATA TARGOWA
STAWKA OPŁATY
W konstrukcji opłaty targowej brak jest podstawy obliczenia opłaty, a użyte przez ustawodawcę
sformułowanie „stawka opłaty” powinno być rozumiane jako kwota opłaty uiszczana przez osoby objęte
obowiązkiem podatkowym.

Zgodnie z art. 19 u.p.o.l., rada gminy określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość
stawek opłat określonych w ustawie, respektując wysokość stawki maksymalnej ustalonej w ustawie.

Ponadto wprowadza różnicowanie stawek opłaty, najczęściej uzależniając ich wysokość od wielkości
powierzchni zajętej przez daną osobę czy od sposobu sprzedaży lub rodzaju towarów.

Opłata obliczana jest za każdy dzień dokonywania sprzedaży na targowisku

 OPŁATA MIEJSCOWA I UZDROWISKOWA
Elementy konstrukcyjne obu opłat są identyczne, a tym, co je różni, jest status miejscowości, w której są pobierane

Opłata miejscowa Opłata uzdrowiskowa

• Może być ustanowiona w miejscowościach mających korzystne • Pobierana jest w miejscowościach znajdujących się
właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki
na obszarach, którym nadano status uzdrowiska na
umożliwiające pobyt osób w celach turystycznych, wypoczynkowych
zasadach określonych w ustawie o lecznictwie
lub szkoleniowych oraz w miejscowościach znajdujących się na
uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony
obszarach, którym nadano status obszaru ochrony uzdrowiskowej na
uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych
zasadach określonych w ustawie o lecznictwie uzdrowiskowym, • O wprowadzeniu opłaty miejscowej decyduje w
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach
formie uchwały rada gminy właściwej ze względu
uzdrowiskowych
na położenie miejscowości, której opłata dotyczy.
• O wprowadzeniu opłaty miejscowej decyduje w formie uchwały rada
gminy właściwej ze względu na położenie miejscowości, której opłata
dotyczy.
• Uchwała musi respektować warunki wynikające z przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z 18.12.2007 r. w sprawie warunków,
jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę
miejscową
 OPŁATA MIEJSCOWA I UZDROWISKOWA
OPŁATA MIEJSCOWA OPŁATA UZDROWISKOWA

Zakres podmiotowy Osoby fizyczne, przebywające na Osoby fizyczne, przebywające na

terenie danej miejscowości objętej terenie danej miejscowości objętej
opłatą dłużej niż dobę (24h) opłatą dłużej niż dobę (24h)
Cel pobytu w celach turystycznych, w celach zdrowotnych, turystycznych i
wypoczynkowych lub szkoleniowych wypoczynkowych lub szkoleniowych

Co do obu opłat podstawą wymiaru opłaty jest liczba dni spędzonych w miejscowości objętej opłatą, zaś stawki
ustalane są przez radę gminy w granicach stawek ustawowych, gdzie rada gminy posiada możliwość różnicowania ich
wysokości
Ustawodawca nadał radzie gminy prawo wprowadzania innych niż ustawowe zwolnień przedmiotowych
 OPŁATA REKLAMOWA
 Reguluje ją art. 17a i 17b upol
 Zakłada ona obciążanie opłatą właścicieli, użytkowników wieczystych i posiadaczy nieruchomości, na których
zostały zainstalowane tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe, bez względu na to, czy jest na nich
eksponowana reklama (dotyczy to osób fizycznych, prawnych oraz j.o nieposiadających osobowości prawnej) Kwotę zapłaconego podatku od
 Warunkiem ustanowienia opłaty przez radę gminy jest uprzednie przyjęcie przez nią zasad i warunków nieruchomości od tablicy
sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń reklamowej lub urządzenia
 Ustawodawca wprowadził szereg zwolnień ustawowych, zwalniając z opłaty te urządzenia, które reklamowego, zalicza się na
1) nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie,
poczet opłaty reklamowej
należnej od tej tablicy
2) stanowią szyld, o ile jest on zgodny z zasadami i warunkami sytuowania obiektów małej architektury,
reklamowej lub urządzenia
tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń,
reklamowego.
3) są realizacją obowiązku nałożonego przepisami prawa,
4) służą wyłącznie do upowszechniania informacji:
a) trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia
b) o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów lub innych związków
wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w granicach
terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz cmentarzy.
 OPŁATA REKLAMOWA
Opłata składa się z dwóch części - stałej i zmiennej

STAŁA
ZMIENNA
Użyte na potrzeby opłaty reklamowej pojęcia:
Ma zryczałtowaną wysokość reklamy, tablicy reklamowej, urządzenia
reklamowego, szyldu, rozumiane są stosownie
Zależy od wielkości pola
niezależną od pola powierzchni do art. 1a ust. 1 pkt 3a komentowanej ustawy,
zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i powierzchni tablicy lub urządzenia
tablicy reklamowej lub urządzenia zagospodarowaniu przestrzennym!
reklamowego służących ekspozycji
reklamowego służącego ekspozycji
reklamy
reklamy

Rada gminy ma szereg kompetencji w zakresie kształtowania jej wysokości, począwszy od ustalana stawek opłaty, przez różnicowanie tych
wielkości ze względu np. na wielkość czy rodzaj urządzenia reklamowego, aż po wprowadzanie zwolnień przedmiotowych.
 OPŁATA OD POSIADANIA PSÓW
Art. 18a upol
1. Rada gminy może wprowadzić opłatę od posiadania psów. Opłatę pobiera się od osób fizycznych posiadających psy.
2. Opłaty od posiadania psów nie pobiera się od:
1) członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz innych osób zrównanych z nimi na
podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego
pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - pod warunkiem wzajemności;
2) osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - z tytułu posiadania jednego psa;
2a) osób niepełnosprawnych w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych - z tytułu posiadania psa asystującego;
3) osób w wieku powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe - z tytułu posiadania jednego psa;
4) podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych - z tytułu posiadania nie więcej niż dwóch psów.
 OPŁATA OD POSIADANIA PSÓW

Uchwała rady gminy jest też podstawą ustalenia zakresu podstawowych elementów konstrukcyjnych opłaty, gdyż ustawodawca
ograniczył się jedynie do wskazania zakresu podmiotowego, zwolnień ustawowych i ustalenia maksymalnej wysokości tej opłaty,
resztę regulacji (tzn. wysokość opłaty, różnicowanie jej wysokości, termin płatności czy sposób poboru) cedując na organ gminy
 STAWKI MAKSYMALNE
Rada gminy, w drodze uchwały:
1) określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie, z tym że:
a) stawka opłaty targowej nie może przekroczyć 953,38 zł dziennie,
b) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1, nie może przekroczyć 2,80 zł dziennie,
c) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej nie może przekroczyć 3,94 zł dziennie,
d) stawka opłaty uzdrowiskowej nie może przekroczyć 5,40 zł dziennie,
e) (uchylona),
f) stawka opłaty od posiadania psów nie może przekroczyć 150,93 zł rocznie od jednego psa,
g) stawka części stałej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 3,14 zł dziennie,
h) stawka części zmiennej opłaty reklamowej nie może przekroczyć 0,28 zł od 1 m2 pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służących
ekspozycji reklamy dziennie;
2) może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso, a także może wprowadzić obowiązek prowadzenia przez
inkasentów ewidencji osób, o których mowa w art. 17 ust. 1, zobowiązanych do uiszczania opłaty miejscowej oraz określić szczegółowy zakres danych zawartych w tej ewidencji,
uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego poboru opłaty miejscowej;
3) może wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych;
4) może różnicować wysokość stawek opłaty reklamowej uwzględniając lokalizację oraz wielkość lub rodzaj tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego;
5) może wprowadzić obowiązek składania organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych, deklaracji na
opłatę reklamową, a także określić termin, warunki i tryb składania tych deklaracji; w tym przypadku rada gminy określa wzór formularza deklaracji na opłatę reklamową, w
którym zawarte będą dane dotyczące podmiotu i przedmiotu opodatkowania niezbędne do wymiaru i poboru opłaty reklamowej;