sÞ GIÁO DäC VÀ¢O T O HÀNØI KòTHIOLYMPIC DÀNH CHO HÌC SINH

LIÊN CäM TR¯ÜNG THPT LÚP 10, LÚP 11

NM HÌC 2023 -2024
Môn thi: SINH HÌC 10
À CHÍNHTHèC Ngày thi: 09/3/2024
ThÝi gian làm b£i: 120 phút
(Á thi gÓm 02 trang)
C§u I (5,0 iÃm)
1.1.S¥p x¿p các Õi tuãng d°Ûi ây theo thé tñ täng d§n vÁ c¥p Ù tÕ chéc sÑng: con kiÃn, bÏ c¡ ùi ¿ch,
àn b°Ûm, cánh Óng, neuron, hemoglobin, ribosome.
1.2. Dña vào âu mà Schleiden và Schwann có thà °a ra k¿t lu-n "MÍi sinh v-t sÑng Áu uãc c¥u t¡o të
tà bào và các s£n ph¥m cça t¿ bào"?
1.3. C§u trúc không gian cça DNA °ãc duy trì bßi các
liên k¿t hydrogen (H), Khi nâng nhiÇt Ù lên, các liên k¿t
H s½ bË pháhçy làm cho hai m¡ch ¡n DNA tách nhau ra
gÍi làhiÇn t°ãng biÃn tính, ng°ãc l¡i, khi h¡ nhiÇt Ù kèm
mÙt sÕ iÁu kiÇn ·c biÇ, hai sãi ¡n cô thà k¿t c·p trß
l¡i, gÍi là hiÇn t°ãng hÓi tính (Hình 1).
Có hai m«u DNA cçng bË biÃn tính ho£n toàn ß nhiÇt Ù
89°c. Khi làm bi¿n tinh hai m«u này ß nhiÇt Ù 89°c trong Bdn tinh
Hinh I
Hhe tint

cùng mÙt môi tr°Ýng, rÓi h¡ d§n nhiÇt Ù và thêm mÙt sÑ

iÁu kiÇn à x£y ra hiÇn t°ãng hÓi tính, các sãi ¡n DNA b¯t c·p l¡i vÛi nhau. Tuy nhiên, khi nâng nhiÇt
l§n thé hai à gây bi¿n tính, ng°Ýi ta nh-n th©y nhiÇt Ù biÃn tính gi£m xuÑng còn 72°C.
a. Em hây °a ra lý do giäithích nhiÇt Ù biÃn tinh ß l§n sau th¥p h¡n l§n §u.
b. N¿u nhiÇt Ù bi¿n tính ß l§n sau b±ng vÛi l§n §u, cm có nh-n xét gìvÁ c§u trúc cça hai m«u DNA
trên? Gi£i thích.
1.4. Cho các m«u v-t chéa các phân tísinh hÍc và các hóa ch¯t là thuÑc thí ·c tr°ng (Ethanol 90%;
Lugol; Fehling: HÓn hãp NaOH 10% +CuSO, 1%) °ãc sí dång à nh-n biÃt các phân të ó. BiÃt r±ng
có ç các iÁu kiÇn à ph£n éng nh-n bi¿t diÅn ra. Em hy k» b£ng vào gi©y thi, iÁn tên hóa ch¥t vào cÙt
Bt°¡ng íéng vÛi các m«u v-t ß cÙt Avàcho bi¿t d¥u hiÇu ·c trung khi ph£n éng diÅn ra ßcÙt C.
A- M«u v-t B- Hóa ch¥t C-D¥u hiÇu ·c trung
1. Lòng tr±ng tréng gà
2. D§u l¡c
3. DËch chi¿t chuÑi chín
4. Lát ct qu£ chuÑi xanh

Câu Il (4.,0iÃm)
2.1. Hinh 2mô tà c¥u trúc t¿ b£o Ùng v-t iÃn hinh. Rbosome Trung

a. Em hây cho bi¿t tên các c¥u trúc X, Y, Zvà T.

b. Giåsí cómÙt phân tí amino acid có ánh d¥u Óng
vË phóng x¡ °ãc °a vào tà bào và phân tí này s½ tham
gia c§u trúc protein xu¥t bào. Em hày cho bi¿t sñ phÑi
hãp giïa các c§u trúc X, Y, Z và T trong viÇc sí dång Không bào
phân tí amino acid trên. Perossorme Lynoome

c. O ng°Ýi bình th°Ýng, tà b£o nào chúa nhiÁu c¥u trúc T# bào chát

Ynh¥t trong sÑ các lo¡i t¿ bào c¡ tim, da, tåy? Gi£i thich. Mang sinh chát

d. C¥u trúc Zvà Tcó lÛp m£ng t°¡ng tñ nhau, iÁu này Hinh 2
cóýngh)a gitrong viÇc phÑi hãp ho¡t Ùng giïa các bào quan trong tê bào?
2.2. Có 3m«u tà bào ß nguÝi bË Ùt bi¿n liên quan c¥u trúc cça t¿ b£o: Tà bào lông ruÙt không hâp thu
°ãc các ion; TÃ bào gan không ti¿p nh-n °ãc insulin cça tuy¿n tåy: TÃ bào gan tich tå nhiÁu
glycoprotein trong têbào. Hãy cho bi¿t m×i lo¡i tà b£o trên bË Ùt biên c¥u trúc nào? Gi£i thích.
Trang 1/2
 Câu III(3,5 iÃm) °ãc hinh thành b±ng nhïng c¡ ch¿ nào?
3.1. ATP làgi? Þ t¿ b£o nhân thñc, ATP có vai trò gì và ATP
nào? T¡i sao ß nhiÇt Ù cao trên 40'C, ho¡t
3.2. Trong c¡ thê ng°Ýi, enzyme ho¡t Ùng tôi uu ßnhiÇt Ù
tÉnh cça các enzyme ß ng°Ýi l¡i gi£m m¡nh?
3.3. S¡ ô Hình 3 mô t£ con °Ýng chuyÃn hoá diÅn ra
trong tê b£o, tëch¥t A t¡o ra s£n ph©m cuÕi cùng làcác Kó hiÇu
4B(- E
ch¥t F, G và H. Các enzyme xúc tác cho các ph£n éng Kich thich

°ãc k÷ hiÇu të El Ãn E7. Em hày cho bi¿t: Uc ch¿ H D- G

a. Khi l°ãng ch¥F d° thía thi ch¥t nào s½ tng b¥t Hinh 3
th°ßng? Gi£i thich.
b. Tà bào có thà tng c°Ýng tông hãp G b±ng nhïng cách nào? Gi£i thich.
Câu IV (3,5 iÃm)
m¡nh?
4.1. T¡i sao khi t-p thê dåc ho·c lao Ùng n·ng thi chúng ta l¡i thß
b¡m CN vào t¿
4.2. Cyanide (CN) là mÙt lo¡i ch¥t éc chà ·c hiÇu chu×i v-n chuyÅn iÇn tí trong ty thÃ,
bào thì sñ v-n chuyÃn tich cñc các ch¥t qua màng có bË £nh h°ßng không? Gi£i thích. n°Ûc và -y kin.
4.3. Gi£i thich vì sao khi muÑi chua rau qu£ (lên men lactic) ng°Ýi ta th°Ýng ô ng-p
6H,0’CaH;0, + 602.
4.4. Cho ph°¡ng trình tông quát cça qu£ trình quang hãp ß thñc v-: 6CO, + chéng minh iÁu Ï.
Bi¿t r±ng, phân tí O, °ãc gi£i phóng có nguÑn gÑc të H,0. Em hây nêu cách
4.5. S¡ Õ Hình 4.5 môt£mÙt chu trình diÅn ra trong tê bào thñc v-t.
a. GÍi tên chu trinh vàcho bi¿t các ch¥ X, Y, Z, T lànhïng
ch¥t gi?
b. Vì sao glucose °ãc t¡o ra të quá trình quang hãp cân
thiÃt cho tÕng hãp nhiÁu hãp ch¥t hïu c¡ cça tà bào? ATP

c. Khi ch¥t Y tng Ùt ngÙt còn ch¥t Z bË gi£m m¡nh, em

hây dñ oán nguyên nhân d«n ên hiÇn t°ãng này, biêt r±ng
NAEP

các c§u trúc trong tà bào v«n ho¡t Ùng binh th°Ýng.
Hình 4.5
Câu V (4,0 iÃm) insade

5.1. Þ ng°Ýi, hormone insulin do tuyÃn tåy tiÃt ra có tác dång Thhu thé

tng h¥p thu glucose vào t¿ b£o gan à dñ trë, làm gi£m l°ãng isutn

glucose tñ do trong máu b±ng cách kích thich tà bào gan tÕng
hãp túi mang protein v-n chuyên glucose rôi gn túi vào màng
sinh ch¥t cça t¿ bào (Hình 5.1).
a. KÃtên c£c giai o¡n D, và O trong s¡ Ó Hình 5.1.
Túi mang protein v-n chuyên glucose gn vào m±ng sinh chât
Tumangpruten
cça t¿ b£o ho¡t Ùng trong giai o¡n nào cça quá trình truyên T bàe cháe

tin të insulin? Hình 5.1

b. N¿u °a insulin vào trong tà bào gan thi t¿ bào có tÓng
hãp ra túi mang protein v-n chuyÁn glucose không? Giäi thích.
c. Þng°Ýicó thå thà insulin trên m£ng tà bào gan bË b¥t ho¡t s½ m¯c bÇnh lý iÃn hinh nào? Gi£i thich.
S.2. S¡ Ó Hinh 5.2 mô t£sñ biên Ùng hàm l°ãng DNA Mam omgbA
trong tê bào qua các l§n phân chia vàqua các kì phân bào. 164

a. So Ó trên mô t£ quá trình phân bào ß tà bào sinh d°áng

hay t¿b£o sinh dåc? Gi£i thích.
b. Bi¿t r±ng trong m×i t¿ b£o ß giai o¡n i có chéa 4 nhiÅm
s¯c thà ¡n. Em hãy cho bi¿t sÕ l°ãng nhiÅm s¯c thê trong các
giai o¡n të a ên h. Gi£i thich. Hinh $.2

-HÉT
Cán bÙ coi thi không gi£i thich gì thêm.
HÍ tên thi sinh:. sÑbáo danh:.
HÍtên vàchï ki cça cán bÙ coi thi sÑ 1: HÍ tên và chï ki cça cán bÙcoi thi sÕ 2:
Trang 2/2
 sÞ GIÁO DäC VÀÀO T O H¢ NØI Kò THI OLYMPIC DÀNH CHO HÌC SINH
LIÊN CäM TR¯ÜNG THPT LÚP 10, LÚP 11
NM HÌC 2023 - 2024
Môn thi: SINH HÌC 10
Ngày thi: 09/3/2024
H¯ÚNG D¢N CHÁM
Câu I(5,0 iÃm)
1.1 Hemoglobin ’ ribosome ’ neuron ’ bÏ c¡ ùi êch >con kiên ’ àn b°Ûm ’ cánh Óng. 0,5
1.2 HÍ dña vào k¿t qu£công trình nghiên céu cça minh thây °ãc sñ t°¡ng ông vÁ câu t¡o cça tê 0,5
bào thñc v-t vàt¿bào Ùng v-t. Trên c¡ sß Ï hÍ ã °a ra hÍc thuy¿t tà bào vÛi nÙi dung: "MÍi
sinh v-t sÑng Áu °ãc c©u t¡o tí t¿ bào và các s£n ph©m cça t¿ bào"
1.3
- Các m¡ch cça m×i m«u b¯t c·p l¡i vÛi nhau nh°ng bË lÇch nên sÑ liên kÃt hidrogen uãc hinh
th£nh ít h¡n, làm gi£m nhiÇt nóng biÃn tính. 0,5
- M¡ch ¡n cça m«u DNA này b¯t c·p vÛi m¡ch ¡n cça m«u kia nh°ng do trinh tñ không giÕng
nhau ho£n to£n nên b¯t c·p it, sÑ liên k¿t hydrogen °ãc hinh thành it h¡n. Do ó nhiÇt Ù biÃn 0,5
tính gi£m.
b.
- Hai m¥u DNA có trình tñ nucoeltide hoàn toàn giông nhau và trong m×i m«u không có trinh tñ
l·p l¡i. Khi b¯t c·p có thà các m¡ch cça mÙt m«u ho·c các m¡ch khác m©u v«n t¡o ra các m«u 0,5
mÛi cótrình tñ giÑng ban §u. Do ó nhiÇt Ù biÃn tính không thay Õi.
- Hai m«u ADN cótrinh tñ nucoeltide hoàn toàn khác nhau và trong m×i m«u không cótrình tñ
l·p l¡i. Khi b¯t c·p chi các m¡ch cùng m¥u b¯t c·p vÛi nhau t¡o ra m¥u giÓng ban âu. Do ó 0,5
nhiÇt Ù bi¿n tính không thay Õi.
1.4 A- M«u v-t B - Hóa ch¥t C- D¥u hiÇu ·c tr°ng M×i ô
1. Lòng tr¯ng tréng gà H×n hãp NaOH10% +CuSO. Ph£n éng t¡o dung dËch màu tim tr£lÝi
1% úng
°ãc
2. D§u l¡c Ethanol 90% Nhù t°¡ng dâu trong n°ßc 0,25d
3. DËch chi¿t chuÑi chín Fehling Kê tça nmàu Ï g¡ch
4. Lát c¯t qu£chuÑi xanh Lugol Phéc ch¥t màu xanh tim
Câu ll(4.,0 iêm)
2.1 a. X:nhân tà bào, Y: ty thÃ, Z: l°Ûi nÙich¥t, T: golgi. 0,5
b. Nhân chéa DNA tÑng hãp ra mRNA quy Ënh c©u trúc protein xu¥t bào;
L°ßi nÙi ch¥t (Z) là noi liên k¿t các amin acid tÕng hãp protein xu¥t bào dña trên khuôn mRNA; 0,5
BÙ máy Golgi là n¡i l·p ráp, t¡o c§u trçc không gian cho protein và óng gói xuât bào. 0,5
Ty thê là n¡i cung c¥p nng l°ãng ATP cho các ho¡t Ùng trn.
c. Þng°Ýi bình th°Ýng, t¿ b£o co tim chéa nhiÁu ty thà nh¥t, vì ty thà cung c¥p nng l°ãng ATP 0,5
cho tà bào mà t¿ bào c¡ tim ho¡t Ùng liên tåc, c§n nhiÁu nng l°ãng ATP nh¥t so vÛi các tà bào
da, tåy.
d. L°Ûi nÙi ch¥t t¡o s£n ph©m rÓi °a vào túi tiÃt chuyÃn Ãn bÙ máy Golgi 0,5
NhÝ c§u trúc m£ng giÕng nhau nên túi tit dà d£ng nh-p vào bÙ máy Golgi, °a s£n ph©m të LNC
vào Golgi à bi¿n Ói.
2.2
TÃ b£o lông ruÙt không h¥p thu °ãc ion là do protein v-n chuyÃn ion trên m£ng bË m¯t chéc nng 0,5
’ Ùt biên gen quy Ënh tông hãp protein màng.
Tà bào gan không tiÃp nh-n insulin cça tuyÃn tåy ’ Ùt biÃn m¥t chéc nng protein thå thà trên 0,5
màng t¿ bào.
Tê bào gan tích tå nhiÁu glycoprotein do lysosome không phân gi£i ho·c chi phân gi£imÙt ph©n
’ Ùt biÃn gen liên quan ên lysosome 0,5

Trang 1/3
Câu Ill (3.5 iêm)
3.1 -ATP là hãp ch¯t cao nng ch°a ba gÑc phosphate. 0,25
-Vai trò: cung c¥p nng l°ãng cho mÍi ho¡t Ùng sÑng cça t¿ bào: tÕng hãp các ch¥t, v-n chuyÁn
tích cñc, sinh công c¡ hÍc. 0,25
-Các c¡ chà hinh th£nh ATP: phosphorin hÏa c¡ ch¥t (g±n gÑc phosphate vào ADP trong quá
trình ñÝng phân); phsphorin hóa oxy hóa (tÕng hãp ATP të nguÓn nng l°ãng oxy hóa các o.75
hãp ch¥t hïu c¡ trong ty th¿) và quang phosphorin hóa (tông hãp ATP trong låc l¡p të nguÑn (0,25d
co che)
nng l°ãng ánh sáng)
3.2 Þ nguÝi, enzyme ho¡t Ùng tÕi °u ß kho£ng 37°C. 0,25
Enzyme °ãc c§u t¡o të protein.
Khi nhiÇt Ù trên 40°C làm biÃn tính các phân tí protein > l£m biÃn tính enzyme và làm gi£m 0,25
ho¡t tính enzyme. 0,25
3.3 a. Khi F d° thía sè úc chà E2 nên B không t¡o th£nh C nïa, làm tng l°ãng B. Khi B tng qu£ 0,5
múc s½ éc ch¿ El làm cho A không t¡o ra B nïa. V-y A s½ t¡o ra H làm Htng cao b¥t th°Ýng.
b. Tà bào có thà tng c°Ýng tÕng hãp Gb±ng cách:
-Täng ho¡t tinh cça ES, E6 kích thích chuyÃn hóa Cthành DvàG; 0,5
- Do C tng chuy¿n hóa thành D nên gi£m l°ãng C bË chuy¿n hóa thành E, F, nhÝ v-y ho¡t tính
E2tng lên, C °ãc t¡o ra nhiÁu h¡n vàs½chuyên hóa thành DrÓitë ó tông hãp G. 0,5
Câu IV (3,25 iÃm)
4.1 - Các c¡ ho¡t Ùng liên tåc òi hÏi ph£i °ãc cung câp mÙt l°ãng lÛn nng l°ãng ATP. 0,25
à áp éng nhu c§u nng l°ãng ATP, tà bào tng c°Ýng ho¡t Ùng hô h¥p t¿ bào, tng h¥p thu
O: và tng th£i CO, do v-y ta th°Ýng thÝ m¡nh. 0,25
4.2 -CN úc ch¿ chu×i VCÐT ’ T¿ bào khÙng tÕng hãp °ãc ATP. 0,25
- Quá trình v-n chuyên tich cñc các ch¥t qua m£ng tiêu tÑn nhiÁu ATP. Khi TB không tÑng hãp 0,25
°ãc ATP > gi£m khà nng v-n chuyÃn tích cñc các ch¥t qua màng.
4.3 Khi muÑi chua rau qu£ (lên men lactic) ng°Ýi ta th°Ýng ô ng-p n°Ûc và -y kin à t¡o môi 0,25
tr°Ýng thiÃu khí O2 (môi tr°Ýng yÃm khí).
- Môi tr°Üng y¿m khis½ t¡o iÁu kiÇn cho vi khu©n lactic phát triÅn à thñc hiÇn quá trình lên men 0,25
lactic rau qu£ Óng thÝi h¡n chÃsñ phát triên cça vi khuân lên men thÑi.
4.4 Sídång ph°¡ng pháp ánh dâu ông vË phóng x¡:
- Sídång n°Ûc có chéa oxygen phân tí là Óng vË O (n°Ûc trong tñ nhiên ch°a oxygen Óng vË 0,25
0) Ã cung c§p cho quá trình quang hãp cça cây.
Sau ó thu và phân tích O: do t¿bào quang hãp th£i ra ng°Ýi ta nh-n thây t¥t c£ O; th£i ra êu 0,25
chéa Óng vË $0.
4.5 a. Chu trình này là Chu trình Calvin; tên các hãp ch¥t là: X: Ribulose - 1,5 di phosphate (RuBP); 0,5
là 3 phosphoglycerate (3PG); Z là Glyceraldehyt 3 phosphate (G3P); T là glucose
(HS cóth¿ gÍi tên các ch¥t ho·c vi¿t ký hiÇu n¿u çng v«n °ãc i¿m tÕi )
b. Glucose °ãc t¡o ra tëquátrình quang hãp c§n thiÃt cho tÕng hãp nhiÁu hãp ch¥t hïu c¡ cça 0,25
tê bào vi: Glucose °ãc t¡o ra të qu£trinh quang hãp có công théc hÏa hÍc CoH120% s½ cung
c¥p m¡ch "x°¡ng sÑng" carbon trong tÕng hãp nhiÁu ch¥t hïu c¡ khác cho tà bào nh° amino acid,
acid béo,..
c. Ch¥t Ytng Ùt ngÙt còn ch¥t Z gi£m m¡nh chéng tÏ giai o¡n chuyÃn hóa Ythành Z bË dng 0,5
l¡i. Nguyên nhân có thêdo thiÁu ATP và NADPH të pha sáng chuyên sang ’ có thà do pha sáng
bË díng Ùt ngÙt vìthiÃuánhsáng.
Câu V (4,25 iêm)
5.1 a. Các giai o¡n:
+GÐ1: Ti¿p nh-n: insulin gån vßi thå thà trên màng tà bào. 0,25
GÐ2: TruyÁn tin: thông tin °ãc truyÃn vào trong tà bào. 0,25
+ GÐ3: áp éng. TB tÕng hãp túi mang protein v-n chuyÃn glucose và g¯n vào màng sinh ch©t 0.2s
à v-n chuyÃn glucose vào tà b£o gan.
Túi mang protein v-n chuyên glucose gn vào màng sinh chât ho¡t Ùng trong giai o¡n áp íng 0.25
cça quá trinh truyÃn tin b¯t §u të insulin.
b. -N¿u b¡m trñc ti¿p insulin vào t¿ bào gan thi túi mang protein v-n chuyÃn glucose khòng uãc 0.25
t¡o ra.
Trang 2/3
 - Gi£i thích: Quátrinh tông hãp túi mang chi °ãc kich ho¡t khi insulin liên k¿t vÛi thå thà trên 0,25
màng sinh ch¥t, gây ra quá trình truyÁn tin vào trong tà bào.
Insulin °ãc °a th±ng vào tÁ bào gan nên không có thå thà ti¿p nh-n và không gây ra các ph£n 0,25
úng kích ho¡t quá trình truyÃn tin.
c. Ng°Ýi bË Ùt biÃn làm b¥t ho¡t thå thÁ insulin trên màng t¿ bào gan ’ tÁbào không ti¿p nh-n 0,5
°ãc insulin > glucose trong máu tng quá méc> bÇnh tÉêu °Ýng type 2.
5.2 a. S¡ Õ mô t£quá trình phân bào ß t¿ bào sinh dåc vìi ß l§n phân chia cuÑi cçng, t¡o ra t¿ bào có
hàm l°ãng DNA gi£m còn mÙt nía so vÛi tê bào ban §u, t°¡ng úng vÛi quá trình gi£m phân. 0,5
b. Nêu ß giai o¡n i có 4 NST trong m×i tê bào thi ßcác giai o¡n a, c, e có 8 NST ¡n (0,5d);
giai o¡n b, d vàgcó 8NST kép ho·c 16 NST ¡n (0,5d): giai o¡n hcó 8NST ¡n ho·c 4
NST kép (0,5d).
1,5

-HÆT

Trang 3/3