Professional Documents
Culture Documents
Satome 3
Satome 3
Sao Tomé en Principe kent persvrijheid, hoewel de beperkte afmetingen van het land
de mogelijkheden tot diepgaande onderzoeksjournalistiek enigszins beperken. Enkele
kranten zijn de Correio da Semana, Diário da República, Jornal Maravilha, Jornal
Tropical,[55] O Parvo en Téla Nón.[56] Jornal.st is een nieuwswebsite, met
binnenlands nieuws en veel Portugeestalige persberichten. De persassociatie heet
Associação Nacional de Imprensa en STP-Press is een nieuwsagentschap.[33]
Onderwijs
Gezondheid
De gezondheidszorg in Sao Tomé en Principe kent enkele grote problemen, zo heeft
11% van de bevolking (ca. 18.000 personen) geen schoon drinkwater,[33] 74% geen
riolering[33] en zijn er slechts 0,47 artsen per duizend inwoners (ca. 80 dokters).
Door het gebrek aan sanitaire voorzieningen is het land gevoelig voor uitbraken van
cholera.[60] Ook malaria is nog altijd aanwezig,[18][61][62] hoewel er plannen zijn
om de malariamuggen op Sao Tomé volledig uit te roeien. Tussen 2003 en 2009 liep al
eerder een project waarin de Santomese minister-president Maria das Neves hulp
kreeg van de Taiwanese president Chen Shui-bian en wat het aantal sterftes aan
malaria drastisch teruggedrongen heeft tot ver onder het regionaal gemiddelde.[12]
De levensverwachting in Sao Tomé en Principe bedraagt 64 jaar (in 2003), onder het
wereldwijd gemiddelde, maar boven het gemiddelde van Sub-Saharisch Afrika. Het
grootste ziekenhuis is het Centro hospitalar de São Tomé en sinds 1976 heeft Sao
Tomé een vestiging van het Rode Kruis (Cruz Vermelha).[63] In 2007 gaf de overheid
per hoofd van de bevolking $183 uit aan gezondheidszorg, dat was toen 11,2% van het
bbp.[33]
Cultuur
De Santomese cultuur kan over het algemeen worden beschouwd als een mix van
Portugese en Afrikaanse invloeden en wordt derhalve een creoolse cultuur genoemd
die soms vergeleken wordt met de culturen van het Caraïbisch gebied.[64]
Taal
De officiële taal van Sao Tomé en Principe is het Portugees. Het Portugees wordt
gesproken door 95% van de bevolking hoewel er maar 2580 (1993) moedertaalsprekers
zijn. De overgrote meerderheid van de bevolking spreekt Portugese creoolse talen:
Santomees Creools (ook wel Forro) (69.900 sprekers (1999), 85% van de bevolking),
Angolar (5000 sprekers (1998), 3% van de bevolking, met name in Caué) en
Principecreools (200 sprekers (1999), op Principe). Belangrijke immigrantentalen
zijn het Fang, dat in Sao Tomé en Principe door 13.800 mensen wordt gesproken, en
diverse andere talen uit Angola, Kaapverdië en Mozambique.[65] Het Frans wordt in
scholen als tweede taal onderwezen; Sao Tomé en Principe is naast lid van de
Lusophonia ook lid van de Francophonie.
Literatuur
De bekendste dichteres en schrijfster van het land was waarschijnlijk Alda Neves da
Graça do Espírito Santo (1926-2010). Ook Conceição Lima (1961) en haar dichtbundel
A Dolorosa Raiz do Micondó uit 2006 worden in Sao Tomé en Principe hoog
aangeslagen.[66] De in Portugal opgegroeide en in Zwitserland woonachtige
schrijfster en dichteres Olinda Beja (1946) schrijft ook verhalen over haar
Santomese achtergrond.[67][68] Andere schrijvers die van belang zijn geweest voor
de ontwikkeling van de Santomese cultuur zijn António Lobo de Almada Negreiros
(1868-1939), Caetano da Costa Alegre (1864–1890) en Sara Pinto Coelho (1913-1990).
[69]
Tchiloli
Muziek
De Muziek van Sao Tomé wordt gekenmerkt door ússua- en socopé-ritmes, terwijl op
Principe meer gebruik wordt gemaakt van de dêxa. Deze ritmes en dansen zijn
beïnvloed door de Portugese ballroomdanscultuur. Tchiloli is een soort musical met
een dramatisch verhaal en de danço-congo is eveneens een combinatie van muziek,
dans en theater.
In 1959 werd de band Leoninos (opgericht door Quintero Aguiar). De band was erg
populair mede vanwege hun kritiek op de Portugese kolonisten. In 1965 ging de band
uit elkaar, maar werd gevolgd door Os Úntués (frontman: Leonel Aguiar) die diverse
muzikale invloeden mengde. Later ontstonden er diverse bands die veelal Afrikaanse
invloeden met westerse popmuziek combineerden. Bekende artiesten zijn: Quibanzas,
Africa Negra, Mindelo, Zarco en Manjelegua.[70]
Feestdagen
De nationale feestdag is 12 juli, Dia da Independência (onafhankelijksheidsdag).
Dit was de dag waarop Sao Tomé en Principe in 1975 onafhankelijk werd van Portugal.
Andere feestdagen zijn Nieuwjaar (1 januari), de Dag van de Martelaren (3 februari,
herdenking van het bloedbad van Batepá), de Dag van de Arbeid (1 mei), de Dag van
het Leger (6 september), de Dag van de Landbouwhervorming (30 september),
Allerheiligen (1 november), São Tomé-dag (21 december, de dag waarop in 1470 het
eiland door de Portugezen ontdekt is) en Kerstmis (25 december).[71][72]
Het nationale gerecht van Sao Tomé en Principe is calulu, een stoofpot met vis of
kip, palmolie en diverse groenten; de nationale drank is palmwijn.[73][74][75][76]
In het stadje Neves staat een bierbrouwerij waar de bieren "Creola" en "Rosema"
gebrouwen worden.[77]
Religie
Het grootste deel van de Santomese bevolking is christelijk, bij de volkstelling
van 2001 was 70,3% rooms-katholiek, 3,4% evangelisch, 2% (2015 11,2%) nieuw-
apostolisch en 1,8% adventistisch. 3,1% hing een andere religie aan (bv. islam).
19,4% gaf geen religie op,[17] deze groep bevat zowel katholieken en protestanten
als atheïsten (2%[78]).
Sport
Zie ook de hoofdartikelen: Santomees voetbalelftal en Sao Tomé en Principe op de
Olympische Spelen
De belangrijkste sport in Sao Tomé en Principe is voetbal. De nationale voetbalbond
is de Federação Santomense de Futebol. Noch het mannenelftal, noch het
vrouwenelftal wist zich ooit voor een groot toernooi te plaatsen.
In 1996 deed Sao Tomé en Principe voor het eerst mee aan de Olympische Zomerspelen,
ook in 2000, 2004 en 2008 en 2012 was Sao Tomé en Principe aanwezig. Alle vier de
keren deed Sao Tomé en Principe met één man en één vrouw mee aan het
atletiektoernooi, in 2008 was kanovaarder Alcino Silva de eerste (en tot dusver
enige) Santomese olympische sporter buiten de atletiek. Op de eerste editie van de
Olympische Jeugdzomerspelen in 2010 was Sao Tomé en Principe vertegenwoordigd met
vier jeugdsporters: een hardloper, twee kanovaarders en een taekwondoka. De atleten
worden vertegenwoordigd door het Comité Olímpico de São Tomé e Príncipe; nog nooit
won een Santomese atleet een medaille. Op de wereldkampioenschappen atletiek 2009
in Berlijn deed Gloria Diogo mee aan de 100 meter voor vrouwen en Naiel Santiago
D'Almeida aan de 400 meter voor mannen, beide hardlopers strandden in de voorronde.
Twee jaar later deed Diogo mee aan de wereldkampioenschappen atletiek 2011 opnieuw
op de 100 meter. Bij de 100 meter voor mannen werd Sao Tomé en Principe
vertegenwoordigd door Christopher Lima da Costa een jaar later ook in Londen aan de
Olympische Spelen mee zou doen, evenals in 2013 aan de wereldkampioenschappen in
Moskou.
Behalve aan de Olympische Spelen, doen Santomese sporters ook mee aan de Afrikaanse
Spelen voor Afrikaanse landen, de Jogos da Lusofonia voor Portugees sprekende
landen, de Jeux de la Francophonie voor Franssprekende landen en aan het Ibero-
Amerikaans atletiekkampioenschap waar ze ook mee mogen doen vanwege het feit dat
Portugees de officiële taal is. Taekwondoka Eloy Boa Morte won op de Jogos da
Lusofonia 2009 in Lissabon een gouden medaille in de klasse voor mannen onder de 80
kilogram.
Zie ook
Lijst van bekende Santomezen
Sao Tomé en Principe van A tot Z
Externe links
Grondwet: (pt) Constituição da República Democrática de São Tomé en Príncipe.
República Democrática de São Tomé e Príncipe (25 januari 2003). Geraadpleegd op 20
september 2013.
Kaartenbank: (pt) ATLAS DE SÃO TOMÉ E PRÍNCIPE Cartas, diagramas e informação
geográfica. Associação Caué, Amigos de São Tomé e Príncipe (21 augustus 2013).
Geraadpleegd op 13 november 2013.
Bronnen, noten en/of referenties
(en) Verenigde Naties 2013
(en) Laatste census 13 mei 2012 (via V.N.)
Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the
Census (gearchiveerd)
Sao Tomé en Principe. VRT Taalnet. Geraadpleegd op 20 september 2013.
Nationaal Archief, archiefinventaris 4.VELH inventarisnummer 619.102,
http://www.gahetna.nl/collectie/archief/inventaris/index/eadid/4.VELH/
inventarisnr/619.102/level/file
(en) Benjamin, Thomas (2009), The Atlantic World. Europeans, Africans, Indians and
Their Shared History, 1400-1900. Cambridge University Press, 435. ISBN
9780521616492.
(en) Seibert, Gerhard (1999), Comrades, Clients and Cousins. Colonialism,
Socialism and Democratization in São Tomé e Príncipe. CNWS Publications, Leiden,
blz. 6. ISBN 90-5789-017-8.
Gerhard Seibert (2003). The Bloodless Coup of July 16 in São Tomé e Príncipe.
Lusotopie: 245-260.
Officieren zetten democratische president af op Sao Tome. De Volkskrant; AFP; AP;
REUTER (16 augustus 1995). Geraadpleegd op 13 november 2013.
Staatsgreep leger Sao Tome in der minne geschikt. De Volkskrant; AFP; AP; REUTER
(22 augustus 1995). Geraadpleegd op 13 november 2013.
(en) Gerard DeGroot, São Tomé And The Curse Of Oil. International Relations and
Security Network (12 maart 2011). Geraadpleegd op 9 november 2013.
(en) J. Peter Pham, São Tomé and Príncipe: An African Exception?. Foundation for
Defense of Democracies. Geraadpleegd op 9 november 2013.
Regering omvergeworpen op Sao Tomé. De Volkskrant;ANP (16 juli 2003). Geraadpleegd
op 13 november 2013.
(en) Sao Tome coup condemned. BBC News (17 juli 2003). Geraadpleegd op 13 november
2013.
(en) Sao Tome quizzes 'coup leaders'. BBC News (18 februari 2009). Geraadpleegd op
13 november 2013.
(en) Bate Felix, UPDATE 1-Sao Tome's Pinto da Costa wins presidential runoff.
Reuters (8 augustus 2011). Gearchiveerd op 21 september 2013. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Sao Tome and Principe CIA World Factbook
(en) Sao Tome and Principe profile. BBC News (25 june 2013). Geraadpleegd op 20
september 2013.
(pt) STP em Numeros Instituto Nacional de Estatística
(en) Obo Natural Parks. Obo Natural Parks. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Checklist of Endemic Marine Fish Species. Living National Treasures.
Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Gulf of Guinea Expeditions. California Academy of Sciences. Geraadpleegd op
20 september 2013.
(en) Wildlife of Sao Tome & Principe. Africa's Eden. Geraadpleegd op 20 september
2013.
Jan Van Criekinge, Kiezers São Tomé en Príncipe schudden politieke landschap door
elkaar. De Wereld Morgen (6 augustus 2010). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Sao Tome and Principe prime minister visits Taiwan. Macauhub (12 januari
2011). Geraadpleegd op 20 september 2013.
Hans Moleman, Afro-pessimisten, opgelet! Het komt goed!. De Volkskrant (8 november
2006). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Dicky Christanto, House supports govt’s plan to open new embassies abroad.
The Jakarta Post (10 januari 2011). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) São Tomé and Príncipe. Freedom House. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) São Tomé & Príncipe 11th/52. Mo Ibrahim Foundation. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Sao Tome And Principe / Law. International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and
Intersex Association. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Frederick Cowell, Decriminalising sexual orientation: Three African states
compared. Consultancy Africa Intelligence (16 november 2011). Gearchiveerd op 21
september 2013. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Richard Ammon, Gay Life in São Tomé and Príncipe. Global Gayz (28 februari
2012). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Europa World, 2011. Europa Regional Surveys of the World: Africa South of the
Sahara 2011, 40th edition. London: Routledge, Taylor & Francis Group.
(en) São Tomé and Príncipe. The Heritage Foundation. Geraadpleegd op 20 september
2013.
(en) Europa World, 2010. The Europa World Yearbook 2010, 51st edition, p. 3870.
London: Routledge, Taylor & Francis Group.
(pt) 1 euro equivale a 24.500 dobras. Téla Nón (4 januari 2010). Geraadpleegd op
20 september 2013.
G8 bespreekt 'ondraaglijke' schuld arme landen. De Volkskrant (15 mei 1998).
Geraadpleegd op 9 november 2013.
Gerard Reijn, Armste landen steeds minder afhankelijk van ontwikkelingshulp. De
Volkskrant (13 september 2011). Geraadpleegd op 9 november 2013.
Seibert, Gerhard (1999), Comrades, Clients and Cousins. Colonialism, Socialism and
Democratization in Sao Tomé and Príncipe. CNWS Publications, Leiden, stellingen.
ISBN 90-5789-017-8.
(en) UN initiative in Sao Tome and Principe leads to rise in cocoa production.
Macauhub (25 januari 2011). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) "Sweet Success - Organic Cocoa Production in Sao Tome" (met video) IFAD
Africa
(en) Biodiversity and culinary delights in African island paradise. BBC Fast Track
(31 augustus 2010). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Corallo’s Famous Chocolate. SaoTomeBlog (4 augustus 2010). Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Mario Gallo, Claudio Corallo Chocolate. Infohostels.com (12 oktober 2008).
Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Europa World, 2010. The Europa World Yearbook 2010, 51st edition, p. 3864.
London: Routledge, Taylor & Francis Group.
(en) Oil key to Sao Tome. BBC News (16 juli 2003). Geraadpleegd op 20 september
2013.
(en) Phuong Tran, Sao Tome & Principe Still Waiting for Oil Boom. VOA News (27
oktober 2009). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) In praise of … São Tomé. The Guardian (17 januari 2011). Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Friendly Dealings With Dictators. Transparency International. Geraadpleegd op
20 september 2013.
(en) Birding in Sao Tome and Principe. Saotomeislands.com. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Rich cultural heritage, good infrastructure and friendly people. Africas
Eden. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Sao Tome and Principe Satellite Map of Ports. World Port Source. Geraadpleegd
op 20 september 2013.
(en) Country Comparison :: Railways. CIA World Factbook. Gearchiveerd op 26
december 2018. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Sao Tome and Principe telecommunications operator has 100,000 mobile
customers. Macauhub (29 december 2010). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(pt) Jornal Tropical. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(pt) Téla Nón. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) São Tomé and Principe. Bureau of International Labor Affairs, U.S. Department
of Labor (2002). Geraadpleegd op 20 september 2013.
(pt) Escolas Superiores. Governo de São Tomé e Príncipe. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(pt) Maria Fernanda Pontífice, Educação Superior em São Tomé e Príncipe.
Gearchiveerd op 24 september 2015. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) UNICEF alarmed by cholera outbreak in Sao Tome. UNICEF (10 mei 2005).
Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Malaria Country profiles: Sao Tome & Principe World Health Organization
(en) World Malaria Report 2010 (2010), 42, 111–113. Geraadpleegd op 1 juli 2013.
(en) Sao Tome and Principe Red Cross. International Federation of Red Cross and
Red Crescent Societies. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(en) Seibert, Gerhard (1999), Comrades, Clients and Cousins. Colonialism,
Socialism and Democratization in São Tomé e Príncipe. CNWS Publications, Leiden,
blz. 2-5. ISBN 90-5789-017-8.
(en) "Languages of São Tomé e Príncipe" Ethnologue: Languages of the World
(sixteenth edition, 2009) door M. Paul Lewis uitgegeven door SIL International.
Zie de Engelstalige Wikipedia-artikelen over Conceição Lima en A Dolorosa Raiz do
Micondó
(en) londonchoirgirl, Sao Tome and Principe: a team effort. A year of reading the
world (16 december 2012). Geraadpleegd op 29 oktober 2013.
(en) Olinda Beja. lyrikline. Geraadpleegd op 29 oktober 2013.
Zie de Engelstalige Wikipedia-artikelen over António Lobo de Almada Negreiros,
Caetano da Costa Alegre en Sara Pinto Coelho
Vertaald van deze versie van de Engelse Wikipedia
Vertaald van deze versie van de Engelse Wikipedia
(en) Public Holidays in São Tomé & Príncipe. Africas Eden. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Culture of São Tomé e Príncipe. Countries and Their Cultures. Geraadpleegd op
20 september 2013.
(en) São Tomé and Príncipe and its Cuisine. Celtnet Recipes. Geraadpleegd op 20
september 2013.
(en) Neil Kreeger, Cooking São Tomé and Príncipe. EasyVoyage. Geraadpleegd op 20
september 2013.
Sao Tome en Principe reisinfo. Columbus Magazine. Geraadpleegd op 20 september
2013.
(pt) Cervejeira Rosema. Empresa Cervejeira Rosema (2002). Geraadpleegd op 9
november 2013.
(en) Sao Tome and Principe Religious Freedom Report (2002). About.com.
Gearchiveerd op 4 juli 2015. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(pt) Terceira volta do cacau começa 26 de Julho. Téla Nón (28 juni 2012).
Geraadpleegd op 20 september 2013.
GP Chantal Biya. Het Nieuwsblad Sportwereld. Geraadpleegd op 20 september 2013.
(pt) São Tomé e Principe no Grande Premio Chantal Biya 2010. Federação São-tomense
de Ciclismo (13 september 2010). Geraadpleegd op 20 september 2013.
Afrikaanse Unie
Lidstaten: Algerije · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi ·
Centraal-Afrikaanse Republiek · Comoren · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa ·
Djibouti · Egypte · Equatoriaal-Guinea · Eritrea · Ethiopië · Gabon · Gambia ·
Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkust · Kaapverdië · Kameroen · Kenia ·
Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië ·
Mauritius · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · Sahrawi
Arabische Democratische Republiek · Sao Tomé en Principe · Senegal · Seychellen ·
Sierra Leone · Somalië · Soedan · Swaziland · Tanzania · Tsjaad · Togo · Tunesië ·
Zambia · Zimbabwe · Zuid-Afrika · Zuid-Soedan
Organen: Parlement
REG's: AMU · COMESA · CEN-SAD · EAC · ECCAS · ECOWAS · IGAD · SADC
Economie: AfCFTA · AOB · NEPAD
Landen in Afrika
Algerije · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse
Republiek · Comoren · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte ·
Equatoriaal-Guinea · Eritrea · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-
Bissau · Ivoorkust · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië ·
Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië · Mauritius · Mozambique ·
Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · Sao Tomé en Principe · Senegal ·
Seychellen · Sierra Leone · Soedan · Somalië · Swaziland · Tanzania · Togo · Tsjaad
· Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuid-Afrika · Zuid-Soedan
Zie de categorie São Tomé and Príncipe van Wikimedia Commons voor mediabestanden
over dit onderwerp.
Etalagester Dit artikel is op 9 februari 2012 in deze versie opgenomen in de
etalage.
Categorieën: Sao Tomé en PrincipeVoormalige kolonie van PortugalDwergstaat
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 jan 2024 om 01:31.
De tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk
delen, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de
gebruiksvoorwaarden voor meer informatie.
Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de Wikimedia Foundation, Inc., een
organisatie zonder winstoogmerk.