You are on page 1of 30

2.

ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT


23 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.1 Tải tập trung đặt trên mặt đất - bài toán Boussinesq
- Xét 1 lực tập trung P đặt tại
điểm O. Điểm M trong nền đất
có toạ độ (r,z), hoặc toạ độ cực
M (R, β).
- Ứng suất do P gây ra tại điểm M:

Với
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
24 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.1 Tải tập trung đặt trên mặt đất - bài toán Boussinesq
- Chiếu σR lên 3 trục x, y, z ta có:
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
25 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.1 Tải tập trung đặt trên mặt đất - bài toán Boussinesq
- Các thành phần ứng suất tiếp được tính như sau:
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
26 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.1 Tải tập trung đặt trên mặt đất - bài toán Boussinesq
- Trong thực tế tính toán σz thường được dùng rất phổ biến
nên σz thường được viết dưới dạng:

- Trị số k phụ thuộc vào tỷ số r/z , và tra ở bảng 2.1 (Sách Cơ


học đất (2011) - Châu Ngọc Ẩn , trang 111)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
27 tolehuong@hcmut.edu.vn

Bảng tra giá trị k để tính ứng suất pháp thẳng đứng σz do
tải tập trung gây ra
r/z k r/z k r/z k
0 0,4775 1,1 0,0658 2,1 0,0070
0,1 0,4657 1,2 0,0513 2,2 0,0058
0,2 0,4329 1,3 0,0402 2,3 0,0048
0,3 0,3849 1,4 0,0317 2,4 0,0040
0,4 0,3294 1,5 0,0251 2,5 0,0034
0,5 0,2733 1,6 0,0200 2,6 0,0029
0,6 0.2214 1,7 0,0160 2,7 0,0024
0,7 0,1762 1,8 0,0129 2,8 0,0021
0,8 0,1386 1,9 0,0105 2,9 0,0017
0,9 0,1083 2,0 0,0085 3,0 0,0015
1,0 0,0844 4,0 0.0004
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
28 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.1 Tải tập trung đặt trên mặt đất - bài toán Boussinesq
Trường hợp có nhiều lực tập trung thì áp dụng
Nguyên lý cộng tác dụng lực
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
29 tolehuong@hcmut.edu.vn

BÀI 2.2
Cho lực tập trung P= 800 kN tác dụng trên mặt đất.
Tính ứng suất σz tại điểm M có tọa độ (x=2, y =3, z=4) ?
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
30 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.2 Tải phân bố đều trên diện tích hình băng
Bài toán thường gặp trong thực tế, khi công trình có 1 cạnh rất dài
so với cạnh còn lại (VD: Móng băng, nền đường, đê, đập)
31
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
32 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.2 Tải phân bố đều trên diện tích hình băng

(XDDD)
Khi Tỉ lệ 2 cạnh móng:

(Thủy lợi, cầu đường )

Xem như bài toán phẳng (diện chịu tải hình băng)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
33 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.2 Tải phân bố đều trên diện tích hình băng
Xét 1 tải phân bố đều p trên diện
chịu tải hình băng có bề rộng b.
Vị trí điểm M (x,z) so với mép
diện truyền tải được xác định từ
2 góc β1 và β2 như hình.
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
34 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.2 Tải phân bố đều trên diện tích hình băng
Flamant đã giải được:

β2 lấy dấu (+) khi M nằm ngoài phạm vi diện truyền tải
β2 lấy dấu (-) khi M nằm trong phạm vi diện truyền tải
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
35 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.2 Tải phân bố đều trên diện tích hình băng
Để đơn giản cho việc tính toán, công thức trên được rút gọn:

kz, kx, kτ tra bảng, phụ thuộc vào x/b và z/b


2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
36 tolehuong@hcmut.edu.vn
Bảng tra giá trị kz , kx , kτ để tính ứng suất do tải phân bố đều hình băng
x/b
z/b 0 0,25 0,5
σz/p σx/p τ/p σz/p σx/p τ/p σz/p σx/p τ/p
0 1,00 1,00 0 1,00 1,00 0,00 0,50 0,50 0,32
0,10 1,00 0,75 0 0,99 0,69 0,04 0,50 0,44 0,31
0,25 0,96 0,45 0 0,90 0,39 0,13 0,50 0,35 0,30
0,35 0,91 0,31 0 0,83 0,29 0,15 0,49 0,29 0,28
0,50 0,82 0,18 0 0,74 0,19 0,16 0,48 0,23 0,26
0,75 0,67 0,08 0 0,61 0,10 0,13 0,45 0,14 0,20
1,00 0,55 0,04 0 0,51 0,05 0,10 0,41 0,09 0,16
1,25 0,46 0,02 0 0,44 0,03 0,07 0,37 0,06 0,12
1,50 0,40 0,01 0 0,38 0,02 0,06 0,33 0,04 0,10
1,75 0,35 – 0 0,34 0,01 0,04 0,30 0,03 0,08
2,00 0,31 – 0 0,31 – 0,03 0,28 0,02 0,06
3,00 0,21 – 0 0,21 – 0,02 0,20 0,01 0,03
4,00 0,16 – 0 0,16 – 0,01 0,15 – 0,02
5,00 0,13 – 0 0,13 – – 0,12 – –
6,00 0,11 – 0 0,10 – – 0,10 – –
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
37 tolehuong@hcmut.edu.vn

· Trường hợp M là điểm nằm trên trục Oz (Trục chính), ứng


suất trở thành ứng suất chính và được tính theo công thức:

Góc nhìn 2β là góc tạo nên bằng cách nối điểm đang xét với 2
mép tải trọng (khi M Oz thì β1 = β2 =β)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
38 tolehuong@hcmut.edu.vn

BÀI 2.3
Cho một tải trọng hình băng b = 3m với cường độ tải trọng p = 250 kN/m2.
Tính các thành phần ứng suất σz,σx ,τxz tại M (1,5 ; 3; 0)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
39 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.3 Tải phân bố hình tam giác trên diện tích hình băng
Xét 1 tải phân bố tam giác p trên tiết
diện hình băng có bề rộng b. Vị trí điểm
M (x,z) so với mép diện truyền tải
được xác định từ 2 góc và δ như
hình.
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
40 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.3 Tải phân bố hình tam giác trên diện tích hình băng
Công thức tính ứng suất tại điểm M dưới tải trọng tam giác
phân bố trên diện hình băng như sau:

Chú ý chiều dương và gốc tọa độ O khi tra bảng


2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
41 tolehuong@hcmut.edu.vn

Bảng tra giá trị kz để tính ứng suất σz do


tải phân bố tam giác trên diện hình băng
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
42 tolehuong@hcmut.edu.vn

Bảng tra giá trị kX,kτ để tính ứng suất σX,τ do


tải phân bố tam giác trên diện hình băng
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
43 tolehuong@hcmut.edu.vn

BÀI 2.4

Cho hình vẽ sau đây

1) Cho biết sơ đồ thực tế của công trình trên là công trình gì?
2) Nếu phần tải trọng ở trên là đất đắp có dung trọng γ=20 kN/m3,
thì chiều cao lớp đất đắp này là bao nhiêu?
3) Tính ứng suất theo phương đứng tại điểm M1 và M2 ?
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
44 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.4 Tải phân bố đều trên diện tích hình chữ nhật

(XDDD)
Khi Tỉ lệ 2 cạnh móng:

(Thủy lợi, cầu đường )

 Xem như bài toán không gian

 Áp dụng cho móng đơn,móng bè,..


2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
45 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.4 Tải phân bố đều trên diện tích hình chữ nhật
TH1: Ứng suất của điểm tại góc diện chịu tải (A)
TH2: Ứng suất của điểm tại tâm diện chịu tải (B)
TH3: Ứng suất của điểm bất kỳ (M)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
46 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.4 Tải phân bố đều trên diện tích hình chữ nhật
TH1: Ứng suất của điểm tại góc diện chịu tải (A)

kg (l/b ; z/b) → tra bảng…


2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
47 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.4 Tải phân bố đều trên diện tích hình chữ nhật
TH2: Ứng suất của điểm tại tâm diện chịu tải (B)

k0 (l/b ; z/b)--> tra bảng …..


2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
48 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.4 Tải phân bố đều trên diện tích hình chữ nhật
TH3: Ứng suất của điểm bất kỳ (M)
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
49 tolehuong@hcmut.edu.vn

• Phân bố US tại những điểm bất kì “trong” diện truyền tải:


 Dùng phương pháp điểm góc để tính
A F B Xét 1 điểm M nằm ở độ sâu z
H • Vẽ diện truyền tải
1 2
• Từ M vẽ tia với diện
K
L truyền tải tại H
4 3
E C
• Từ H kẻ các tia song song
D
với 2 cạnh của diện truyền
z
tải và cắt 2 cạnh tại E,F,L,K
M
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
50 tolehuong@hcmut.edu.vn

• Phân bố ứng suất tại những điểm bất kì nằm “ngoài”


diện truyền tải:
Xét 1 điểm M nằm ở độ sâu z, bên ngoài diện tích hình ABCD
A B
K

1 2
C
D
N
3 4

E F H
z
M
2. ỨNG SUẤT TRONG MÔI TRƯỜNG ĐẤT
51 tolehuong@hcmut.edu.vn

2.3. Ứng suất trong nền đất do tải trọng ngoài


2.3.5 Tải phân bố hình tam giác trên diện tích hình chữ nhật

Ứng suất nhỏ nhất tại A, B Ứng suất lớn nhất tại C,D
52

You might also like