Rozkład materiału nauczania.

Plastyka 4–6
34

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

(lekcje dodatkowe, nieobowiązkowe – kolor niebieski)

Klasa 4
Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

ZAPROSZENIE DO SZTUKI
– sztuka, piękno, wyobraźnia
– plastyka
– artysta
– obrazy (dzieło malarskie, wyobrażenie przedmiotu)
O wyobraźni, naśladowaniu rzeczywistości i zabawie. Artyści malują to,
1. 1 – rzeźby
co lubią. W świecie ludzi, roślin i zwierząt – rysunek dowolny.
– budowle
– przedmioty użytkowe (pojęcie podane w sposób opisowy)
– autoportret, portret
– realizm (pojęcie podane w sposób opisowy)
O KRESCE I O RYSOWANIU
– wyobraźnia, wyobrażenie
– obraz (dzieło malarskie)
– malarz
Bogactwo natury a narzędzia sztuki.
2. 1 – rysunek
Wśród gałązek, krzewów i pajęczyn. Jak pracuje artysta?
– kreska
– podstawowe przybory i materiały rysunkowe oraz malarskie (farby, kredki, ołówek, pióro, papier, płótno)
– pracownia
– kreska
Kreska jako kontur. – kontur
3. Teatr cieni. O kocie i jego wąsach – zwierzęta domowe i dzikie lub 1 – rysunek
W gospodarstwie wiejskim, ogrodzie zoologicznym i cyrku. – rysunek konturowy
– przybory rysunkowe, techniki rysunku
– kreska
– kreska jako środek wyrazu artystycznego
Kreska jako środek wyrazu artystycznego.
4. 1 – kreska jako indywidualna, oryginalna cecha twórczości danego artysty
Wielkie ryby w oceanie. Różne domy w tajemniczym miasteczku.
– rysunek, przybory rysunkowe i malarskie
– programy graficzne
O GRAFICE I POWIELANIU
– grafika, grafik
Jedno dzieło w wielu egzemplarzach – oryginał, reprodukcja
5. Ślady przedmiotów, ślady różnych materiałów. Kompozycja abstrakcyjna lub 1 – powielanie, odbitka graficzna
dowolna. – płyta graficzna (matryca), odbijanie
– kreska
 – grafika, grafik
Frotaż. – odbitka graficzna, powielanie
6. 1
Kompozycja w kole lub Smoki i dinozaury. – płyta graficzna
– frotaż
O BARWIE I O MALOWANIU
– malarstwo, malarz
– barwa (kolor)
– kreska
Malarstwo, czyli kolory na płaszczyźnie.
7. 1 – obraz (dzieło malarskie)
W dżungli. W lesie. Jak technika, przybory malarskie i podłoża zmieniają obrazy?
– płaszczyzna
– papier, płótno, deska, ściana, szyba (okno) jako powierzchnie, na których tworzone są dzieła malarskie
– techniki malarskie (akwarela, tempera, plakatówka, pastele, malarstwo olejne, mozaika, witraż, kolaż)
– malarstwo, malarz
– barwa
Barwy czyste – podstawowe i pochodne.
8. 1 – barwy podstawowe, barwy pochodne
Tęczowy ogród. Rajski ptak.
– mieszanie barw
– odcienie barwy
– malarstwo, malarz
– barwa
Barwy ciepłe i zimne.
– barwy podstawowe, barwy pochodne
9. W niebieskich lub różowych okularach – portrety lub Czy wolę być 1
– barwy ciepłe
w błękitnych czy w czerwonych górach?
– barwy zimne (chłodne)
– temperatura barwy (barwy cieplejsze, barwy chłodniejsze)
– malarstwo, malarz
– barwa
– barwy podstawowe, barwy pochodne
Gama barwna. Akcent kolorystyczny.
– barwy ciepłe, barwy zimne
10. Pokaz fajerwerków 1
– wąska gama barw ciepłych, wąska gama barw chłodnych, tonacja
lub Samotna łódka na morzu. Zdobywca szczytu. (Wiele akcentów, jeden akcent).
– szeroka gama barw
– akcent kolorystyczny
– pejzaż
– sztuka ludowa
– tradycje ludowe
Boże Narodzenie.
– kreska
Gwiazdki, aniołki, łańcuchy ze słomek do picia i innych materiałów.
11. 1 – kontur
(Podsumowanie wiadomości o kresce, barwach podstawowych i pochodnych,
– barwy podstawowe, barwy pochodne
gamach barwnych).
– szeroka gama barw, wąska gama barw

Plastyka 4–6. Klasa 4

– akcent
– kompozycja
– barwa
Aukcja, kiermasz. – kreska
12. 1
Kiermasz ozdób świątecznych i przedmiotów dekoracyjnych na wyznaczony cel. – faktura
– przedmioty użytkowe
35

– sztuka użytkowa
36

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

O KOMPOZYCJI W MALARSTWIE
– kompozycja
– komponować, skomponować
Zasada równowagi.
– zasada równowagi w kompozycji
13. W kosmosie. O wielkiej planecie i małych meteorytach lub Kamienie i kamyczki 1
– ciężar barwy
(prace malarskie z elementami kolażu).
– barwy lekkie
– barwy ciężkie
– kompozycja
Kompozycja symetryczna. – komponować, skomponować
14. 1
Koronkowy liść. Drzewo (kolaż z tkanin lub witraż). – symetria
– kompozycja symetryczna
– kompozycja
Kompozycja rytmiczna. – komponować
15. Różne rytmy. Widok przez ogrodzenie. Tkanina we wzory. Wieżowce 1 – skomponować
(rysunki, stemple, szablony). – rytm
– kompozycja rytmiczna
– kompozycja
– zasada równowagi
– kompozycja rytmiczna
Wielki bal – przygotowanie elementów dekoracyjnych na bal tematyczny. – barwy podstawowe, pochodne
16. 1
Tworzymy fantastyczny świat. – barwy ciepłe, zimne
– gama kolorystyczna szeroka i wąska
– akcenty kolorystyczne
– nastrój
O SZTUCE MOJEGO REGIONU
– sztuka ludowa
– budownictwo ludowe
– rzeźba ludowa
– malarstwo ludowe
– grafika ludowa
Sztuka ludowa.
17. 1 – ludowe rzemiosło artystyczne, wycinanka ludowa, haft
Wycinanki ludowe jak hafty – drzewa, ludzie, zwierzęta.
– zabytki sztuki ludowej, muzeum, skansen
– kompozycja symetryczna
– barwy podstawowe
– szeroka gama barw
– muzeum, skansen, zabytki sztuki ludowej
 – malarstwo na papierze
– malarstwo na blasze
– malarstwo na szkle
– malarstwo na desce
– metoda „przepróchów”
– ludowe malarstwo sakralne
Malarstwo ludowe.
18. 1 – obrazy
Co to są przepróchy? Dwa podobne obrazy. Malujemy na kafelkach lub na szkle.
– pisanki
– malarstwo na kaflach i sprzętach
– regionalne motywy dekoracyjne
– barwy podstawowe, barwy pochodne
– szeroka gama barw, wąska gama barw, akcent
– muzeum, skansen
– sztuka ludowa
Wielkanoc.
– kompozycja symetryczna, kompozycja rytmiczna
19. Pisanka z wielkim ogonem lub skrzydłami, czyli o pawiu, lisie, wiewiórce i smoku, 1
– szeroka gama barw, wąska gama barw, akcent
które przebrały się za pisanki w koszyku wielkanocnym.
– pisanki, palmy, wycinanki

O PLAMACH BARWNYCH W MALARSTWIE

– malarstwo
– kompozycja
Co to jest plama?
20. 1 – obraz (dzieło malarskie)
Dywan w plamy.
– barwa
– plama barwna
– malarstwo
– kompozycja
Tajemnice faktury. – obraz (dzieło malarskie)
21. 1
Pochmurne niebo. – plama barwna
– faktura
– pejzaż
– malarstwo
– kompozycja
– obraz (dzieło malarskie)
Uroki akwareli.
22. 1 – techniki malarskie (farby plakatowe, akwarela)
Odbicia w wodzie lub Fontanna. Wodospad.
– lawowanie
– faktura plam w akwareli
– faktura plam w technice farb plakatowych
– rysunek

Plastyka 4–6. Klasa 4

– kompozycja
– kreska
Lekcja plenerowa. – faktura w rysunku
23. 1
Rysunek z natury. Dlaczego twórcy, artyści podobne rzeczy malują w różny sposób? – proporcje
– realizm
– wyobraźnia
37

– styl artysty, oryginalność

38

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

O ZNAKU PLASTYCZNYM
– znaki plastyczne
Znaki proste.
24. 1 – proste znaki plastyczne
Od przedmiotu i pojęcia do znaku. Żywioły i zjawiska atmosferyczne.
– synteza formy
– znaki plastyczne
Znaki złożone. – proste znaki plastyczne
25. 1
Mój order. – złożone znaki plastyczne
– logo
– piękno, wyobraźnia
– wystawa, ekspozycja
– katalog wystawy
– kompozycja
– dzieła sztuki
26. Oglądamy wystawę. Opowiadamy o dziełach. 1 – kreska
– barwa
– szeroka gama barw, wąska gama barw
– akcenty kolorystyczne
– nastrój obrazów
– realizm (pojęcie wprowadzone w sposób opisowy)
W ŚWIECIE PRZEDMIOTÓW
– przedmiot użytkowy
Z dziejów przedmiotów użytecznych. – sztuka użytkowa
27. 1
Skrzynia na skarby, niepowtarzalna torba na laptop i balowa torebeczka Kopciuszka. – rzemiosło artystyczne
– artysta rzemieślnik
– przedmiot użytkowy
– sztuka użytkowa
Wzornictwo przemysłowe i funkcjonalność. – wzornictwo przemysłowe
28. W świecie projektanta. 1 – projektowanie, projekt
Kolorowe samochody. Stroje na różne okazje. – artysta projektant
– forma przedmiotu
– funkcja przedmiotu, funkcjonalność
– piękno
– barwa
– kreska
– plama barwna
Wycieczka.
– faktura
29. Uważny obserwator – piękno otoczenia. Ciekawy zabytek, oryginalna budowla 1
– kompozycja
współczesna, pejzaże, rośliny w najbliższej okolicy. Robimy zdjęcia, szkicujemy.
– zabytek
– budowla architektoniczna
– pomnik
– park
 – kreska, kontur
– grafika, odbitka graficzna
– frotaż
– barwy podstawowe, barwy pochodne
Podsumowanie. Powtórzenie wiadomości.
– barwy ciepłe, barwy zimne
Rysunkowe powtórzenie wiadomości.
30. 1 – wąska gama kolorystyczna, szeroka gama kolorystyczna
Zagadki z wielkiego worka o środkach artystycznego wyrazu, rodzajach dzieł,
– akcent kolorystyczny
dziedzinach sztuki i poznanych okresach w sztuce.
– kompozycja
– zasada równowagi w kompozycji
– kompozycja symetryczna, kompozycja rytmiczna
– sztuka ludowa
– prehistoria, sztuka prehistoryczna
– archeologia, archeolog
– epoka kamienia łupanego (paleolit)
– epoka kamienia gładzonego (neolit)
Światełka w mrokach dziejów. 1 – epoka brązu
31. Naszyjnik z glinianych koralików, muszli, nasion i patyków (lekcja – epoka żelaza
lub Zwierzęta na piasku lub skale. dodatkowa) – malarstwo naskalne (jaskiniowe), ryty naskalne
– rzeźby
– barwniki naturalne
– ceramika, ornament
– Lascaux, Biskupin, Stonehenge
– prehistoria, sztuka prehistoryczna
– archeologia, archeolog
– epoka kamienia łupanego (paleolit)
– epoka kamienia gładzonego (neolit)
– epoka brązu
1 – epoka żelaza
Światełka w mrokach dziejów.
32. (lekcja – malarstwo jaskiniowe naskalne, ryty naskalne
Słoneczne światło w Świątyni Słońca. Barwy słońca. Kolory światła.
dodatkowa) – rzeźby
– barwniki naturalne
– ceramika, ornament
– Lascaux, Biskupin, Stonehenge
– barwy ciepłe
– wąska gama barw, tonacja
– muzeum

Plastyka 4–6. Klasa 4

– wystawa, ekspozycja, sala wystawowa
Wyjście do muzeum – w świecie dzieł sztuki. Czy wszystkie eksponowane dzieła 1 – katalog lub przewodnik (publikacja książkowa, internetowa)
33. muszą nam się podobać? O temacie i nastroju dzieł. Obrazy, które powiesilibyśmy (lekcja – przewodnik (osoba), kustosz
w domu, w szkole, bibliotece itp. dodatkowa) – dzieło sztuki, zabytek
– gama kolorystyczna
– nastrój dzieła sztuki
39
 Klasa 5
40

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

RÓŻNE TEMATY W SZTUCE

– portret
– pejzaż
– martwa natura
Oglądamy dzieła sztuki w albumach. Znajdujemy dzieła o określonych tematach. – scena rodzajowa
1. 1
Konkurs drużynowy. – malarstwo historyczne
– malarstwo religijne
– malarstwo mitologiczne
– malarstwo abstrakcyjne
TAJEMNICE BARW
– barwy podstawowe, barwy pochodne
– barwy ciepłe, barwy zimne
Przypomnienie wiadomości o barwie. Kolory znanych obrazów. Zmieniamy barwy
2. 1 – wąska gama barw ciepłych, wąska gama barw chłodnych
znanych dzieł w naszych pracach.
– szeroka gama barw, tonacja
– akcent kolorystyczny
– barwy podstawowe
Barwy dopełniające i zjawisko powidoku.
– barwy pochodne
3. Dwukolorowy pejzaż w barwach dopełniających. Sylwetka przedmiotu białym tle. 1
– barwy dopełniające
(Wycinanki i grafiki komputerowe).
– zjawisko powidoku
– barwy podstawowe
Barwy czyste i złamane. – barwy pochodne
4. 1
Motyl na ziemi. Motyl na skałach. – barwy czyste
– barwy złamane
– barwy podstawowe, barwy pochodne
– barwy czyste
– barwy złamane
Zimne grzeje, a gorące chłodzi, czyli względności barw
– barwy dopełniające
5. Parasole, które chłodzą na plaży. Parasole, które ogrzewają w deszczu lub Ciepło lub 1
– zjawisko powidoku
zimno w tej samej kurtce. (Utrwalenie wiadomości barwie).
– wąska gama barw, szeroka gama barw
– akcent kolorystyczny
– temperatura barwy, względność barw
O SZTUCE KOMPONOWANIA
– kompozycja
Przypomnienie wiadomości o kompozycji. Różne rodzaje kompozycji z tych samych – zasada równowagi
6. 1
przedmiotów. – kompozycja symetryczna
– kompozycja rytmiczna
 – kompozycja
Kompozycja otwarta i zamknięta. – komponować, skomponować
7. Rozsypane owoce i warzywa. Kosz z owocami i warzywami lub Rozsypane zakupy. 1 – zasada równowagi w kompozycji
Kosz z zakupami. – kompozycja otwarta
– kompozycja zamknięta
– kompozycja
– komponować, skomponować
Bezruch i ruch, czyli statyka i dynamika. – zasada równowagi w kompozycji
8. 1
Dyskoteka, taniec. Stojące osoby, czyli ci, którzy nie chcą tańczyć. – statyka, dynamika
– kompozycja statyczna
– kompozycja dynamiczna
– komponować
– kompozycja
– zasada równowagi w kompozycji
Różne kompozycje w dziełach dawnych mistrzów – prezentacja komputerowa
9. 1 – kompozycja symetryczna
lub albumik. (Powtórzenie wiadomości o kompozycji).
– kompozycja rytmiczna
– kompozycja otwarta, kompozycja zamknięta
– kompozycja statyczna, kompozycja dynamiczna
– bryła, rzeźba
– faktura
Boże Narodzenie.
– barwa
10. Kolorowe choinki, ozdoby choinkowe, czyli o uproszczeniu formy i fakturze. 1
– barwy czyste, barwy złamane
(Wprowadzenie do rzeźby).
– szeroka gama barw, wąska gama barw
– akcenty kolorystyczne
O RZEŹBIE
Dzieło sztuki w trzech wymiarach – Rzeźba jako bryła. – bryła, rzeźba
11. 1
Papierowe ptaki. – pomnik
– bryła
– rzeźba
Faktura w rzeźbie.
12. 1 – faktura
Gliniane dinozaury – różne rodzaje faktury.
– materiały rzeźbiarskie (glina, kamień, metal, drewno)
– narzędzia rzeźbiarskie (m.in. dłuto, dłoń)
– bryła, rzeźba, forma przestrzenna
– kompozycja
– faktura
Wielka szkolna maskotka – między rzeźbą a formą przestrzenną.
13. 1 – barwy podstawowe, ciepłe, zimne, czyste i złamane
(Działanie integracyjne).

Plastyka 4–6. Klasa 5

– gamy barwne (szeroka, wąska; tonacja)
– akcenty kolorystyczne
– barwy dopełniające
– bryła, rzeźba
Płaskorzeźba.
– faktura
14. Moneta lub medal okolicznościowy dla mamy, dziadka i babci z okazji ich dnia 1
– płaskorzeźba
lub Rzeźbiony ornament.
41

– relief
42

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

O SZTUCE W PRZESTRZENI

– bryła, rzeźba
O formie przestrzennej. – faktura
15. 1
Instalacja „Przeciw uzależnieniom” lub Instalacja „Chronimy naszą planetę”. – forma przestrzenna
– instalacja, environment

– environment, instalacja
– forma przestrzenna
Environment, instalacja – działanie w przestrzeni szkolnej o określonym przesłaniu – kompozycja
16. – nawiązanie do realizowanego programu profilaktycznego. (Zapobieganie przemo- 1 – barwy podstawowe, ciepłe, zimne, czyste i złamane
cy, uzależnieniom od używek, komputera itp.). – gamy barwne (szeroka, wąska; tonacja)
– akcenty kolorystyczne
– barwy dopełniające

– bryła, rzeźba
O różnych działaniach w przestrzeni. – faktura
17. Moja grobla na jeziorze. Nasze „Pozdrowienia z … (nawiązanie do „Pozdrowień 1 – forma przestrzenna
z Alej Jerozolimskich”). – sztuka publiczna
– sztuka ziemi

– bryła, rzeźba
Porównanie rzeźb z innymi działaniami w przestrzeni.
– faktura
18. Formy przestrzenne z opakowań lub Lekcja plenerowa. Kopce ze śniegu, piasku 1
– forma przestrzenna, instalacja
lub gałęzi.
– sztuka ziemi

– obraz (dzieło malarskie)

– environment, instalacja
Wystawa sztuki nowoczesnej lub współczesnej. Nowe rodzaje dzieł. – rzeźba, forma przestrzenna
19. 1
Dlaczego artyści nie tworzą takich dzieł jak w dawnych czasach? – grafika
– wyobraźnia
– realizm (pojęcie wyjaśnione opisowo)

– bryła, rzeźba
– faktura
Wielkanoc.
– forma przestrzenna
Rzeźbimy baranki, zajączki i kurczaczki wielkanocne. O różnych materiałach
20. 1 – instalacja, environment
w rzeźbie tradycyjnej i współczesnej. (Powtórzenie wiadomości o rzeźbie i innych
– sztuka publiczna
formach w przestrzeni).
– sztuka ziemi
– kompozycja
 O BUDOWLACH
– architektura
Sztuka pod gołym niebem.
– budowle
21. Zagadki. Przedstawiamy budowle o różnych funkcjach i wyobrażamy sobie 1
– plan budowli
ich plany.
– funkcja budowli
– architektura
– budowla
Symetria i rytm w architekturze. – fasada
22. Fasady różnych budowli. Szukamy rytmu – o podobieństwie okien, barwach 1 – kompozycja
i powtarzających się liniach. Moja budowla – projekt rysunkowy. – rytm
– symetria
– szeroka gama barw, wąska gama barw
– architektura
Statyka i dynamika w architekturze. – budowla
23. 1
O architekturze bez dachu, drzwi i okien. Mosty na filarach. Mosty wiszące. – statyka w kompozycji, dynamika w kompozycji
– statyka w architekturze, dynamika w architekturze
– zabytek
– budowla, fasada, plan budowli
Znane polskie pomniki i wybrane zabytki lub Wycieczka – pomnik i zabytki – rytm, dynamika, statyka w architekturze
24. 1
w najbliższej okolicy – bryła, rzeźba, rzeźba monumentalna, rzeźba pomnikowa
– faktura
– kompozycja rzeźbiarska (statyczna, dynamiczna, rytmiczna, zamknięta)
SZTUKA LUDOWA
– skansen
– sztuka ludowa, budownictwo ludowe
25. Poznajemy sztukę ludową naszej okolicy. W muzeum regionalnym lub skansenie. 1
– ludowe rzemiosło
– tradycje ludowe
– sztuka ludowa
– budownictwo ludowe
Budownictwo ludowe. – symetria, rytm
26. 1
Malowana chata. – kontrasty barw
– barwy dopełniające
– szeroka gama barw
– sztuka ludowa
Rzeźba ludowa. – ludowe budownictwo
27. Rysunkowy projekt świątka lub Ule jak rzeźby i domki – między ludowym 1 – rzeźba ludowa, snycerstwo

Plastyka 4–6. Klasa 5

budownictwem, rzeźbą a przedmiotami ludowego rzemiosła. – rytm
– kontrasty barw, szeroka gama barw
– realizm (pojęcie wyjaśnione opisowo)
– wyobraźnia
28. O potrzebie tworzenia, ekspresji i kontakcie z naturą. Malowanie w plenerze. 1 – kompozycja otwarta
– barwa, plama barwna
43

– kreska
44

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

– barwy podstawowe, ciepłe, zimne, czyste i złamane

– gamy barwne (szeroka i wąska; tonacja)
– akcenty kolorystyczne
– barwy dopełniające
– barwy podstawowe, barwy pochodne
– barwy dopełniające
– zjawisko powidoku
– barwy czyste, barwy złamane
Podsumowanie.
29. 1 – temperatura barwy (barwy ciepłe i zimne)
Kolorowe zamki – powtórzenie wiadomości
– względność barw
– kompozycja rytmiczna, kompozycja symetryczna
– kompozycja otwarta, kompozycja zamknięta
– kompozycja statyczna, kompozycja dynamiczna
– tematy dzieł sztuki (portret, pejzaż, martwa natura, malarstwo historyczne, religijne, mitologiczne, abstrakcyjne)
– bryła, rzeźba, forma przestrzenna, instalacja, environment
– faktura
Podsumowanie – część II
30. 1 – sztuka publiczna
Kolorowe zamki – powtórzenie wiadomości
– sztuka ziemi
– architektura, funkcja budowli
– sztuka ludowa, budownictwo ludowe, rzeźba ludowa
– sztuka starożytnej Grecji
1 – posąg, rzeźba
Piękny świat według Greków.
31. (lekcja – kanon, proporcje
Sportowcy. Proporcje ciała i ruch postaci.
dodatkowa) – malarstwo na wazach
– kompozycja dynamiczna
– sztuka starożytnej Grecji
– okres klasyczny
– kanon
1
Piękny świat według Greków. – rzeźba
32. (lekcja
Świątynia z różnymi kolumnami. – świątynia
dodatkowa)
– teatr, stadion
– porządki architektoniczne: joński, dorycki, koryncki
– kompozycja rytmiczna
– sztuka starożytnego Rzymu
1 – architektura starożytnego Rzymu
…a potem przemówił Rzym.
33. (lekcja – świątynia rzymska
Portret rodzinny lub Portret klasowy.
dodatkowa) – rynek
– bazylika
 – amfiteatr
– termy, akwedukt
– willa, atrium, rzeźba, rzeźba monumentalna
– realizm
– malarstwo pompejańskie
– średniowiecze
– sztuka średniowieczna
1 – malarstwo średniowieczne
Wśród kościołów, katedr i ołtarzy.
34. (lekcja – witraż
Projekt podwójnego witrażu „Anioł i diabeł” lub Rozeta.
dodatkowa) – inicjał
– ołtarz
– styl romański
– sklepienie kolebkowe
– styl gotycki
– sklepienie krzyżowo-żebrowe, łuk ostry
– architektura renesansowa
– budowla
– kopuła, arkada
1
Niech żyje człowiek, niech żyje piękny świat! – harmonia, symetria, równowaga
35. (lekcja
Budowla nakryta kopułą. – sztuka renesansowa
dodatkowa)
– malarstwo renesansowe
– humanizm
– realizm
– harmonia
– światłocień
– perspektywa

Plastyka 4–6. Klasa 5

45
 Klasa 6
46

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

DZIEDZINY PLASTYKI

– malarstwo
– grafika
Różnorodność dzieł. Co wpływa na indywidualny styl artysty? Zabawa plastyczna – – rysunek
1. 1
rozmowa między artystami różnych dziedzin sztuki. O wyższości… – rzeźba
– architektura
– rzemiosło artystyczne, wzornictwo przemysłowe
– nazwa zawodu twórcy
– nazwa dziedziny sztuki
Sztuka od kuchni. W pracowni artysty. Oglądamy warsztat pracy, zadajemy ważne
2. 1 – charakterystyczne przybory i materiały
pytania.
– pojęcia ogólne związane z dziedziną sztuki uprawianą przez artystę, np. kreska, barwa, plama, faktura,
bryła, kompozycja
ŚWIATŁO W DZIELE SZTUKI

Co to jest walor?
– walor
Kolor i walor – ćwiczenia, zabawy plastyczne. Światła w nocnym pejzażu.
3. 1 – jasność barwy
(rysunek czarno-biały)
– nasycenie barwy
lub Portret jak czarno-białe zdjęcie (mozaika z gazet).
– walor
– stopniowanie waloru
Świat trójwymiarowy.
– cieniowanie, światłocień
4. Martwa natura – to, co przypomina walec, to, co przypomina kulę. 1
– jasność barwy, nasycenie barwy
Warzywa na stole.
– wąska gama kolorystyczna
– kompozycja
– walor
Światło w rzeźbie. – faktura
5. 1
Krajobraz (relief z folii i papieru). – światłocień
– bryła
PRZESTRZEŃ W OBRAZIE
– przestrzeń
Od układu rzędowego do perspektywy linearnej. – układ rzędowy
6. 1
Drzewa i zwierzęta w przestrzeni. – kompozycja pasowa
– perspektywa linearna
 – przestrzeń
Plany, czyli perspektywa kulisowa.
7. 1 – plany w obrazie
Żaglowce i żaglówki. Wielkie regaty na morzu.
– perspektywa kulisowa
– przestrzeń
– perspektywa powietrzna
Niebo na ziemi, czyli o perspektywie powietrznej.
8. 1 – kontur
Mgły w górach lub Krajobraz z lasem na horyzoncie.
– plama
– barwy chłodne
– przestrzeń
Niby płaskie, a jednak, czyli perspektywa malarska. – perspektywa malarska
9. Autoportret z kolegą lub koleżanką. Portrety w kolorowych ubraniach, 1 – barwy podstawowe, barwy pochodne
czyli kogo bardziej widać. – barwy ciepłe, barwy chłodne
– barwy czyste, barwy złamane
– galeria, muzeum, przewodnik
– wystawa, katalog
– dziedzina sztuki
– kierunek w sztuce
Oglądamy wystawę. Rozmowa – czym różni się odbiór sztuki od popularnej
10. 1 – styl artysty
rozrywki?
– tematyka dzieł
– kompozycja
– środki artystycznego wyrazu w dziełach związane z dziedziną sztuki
– nastrój dzieł
– sztuka ludowa
– etnografia
Boże Narodzenie. – tradycje ludowe
11. Współczesny, świąteczny pająk, czyli jak tradycja splata się z dniem 1 – ludowe rzemiosło
dzisiejszym. – kompozycja rytmiczna, kompozycja symetryczna
– szeroka gama barw
– barwy dopełniające
O GRAFICE
– grafika, grafik
– odbitka graficzna, powielanie
12. Przypomnienie wiadomości. Oglądamy znane dzieła graficzne. 1
– płyta graficzna
– frotaż

Plastyka 4–6. Klasa 6

– grafika, druk
– nakład
– prasa graficzna
Druk wypukły.
13. 1 – matryca, płyta graficzna, odbitka
Projekt ekslibrisu. Odbitki techniką druku wypukłego.
– druk wypukły, drzeworyt, linoryt
– dłuto
47

– ekslibris
48

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

– grafika, druk
– nakład
Druk wklęsły. – prasa graficzna
14. O akwaforcie. 1 – matryca, płyta graficzna, odbitka
Druk wklęsły – kompozycje na wybrany temat z linii papilarnych dłoni. – druk wklęsły, suchoryt, miedzioryt
– druk wklęsły trawiony (akwaforta)
– rylec
– grafika, druk
– nakład
Druk płaski. Druk płaski z niespodzianką. – matryca, płyta graficzna, odbitka
15. 1
Monotypia – kolorowy deszcz. – druk płaski
– litografia, monotypia
– kredka litograficzna, tusz litograficzny
– wystawa, aranżacja wystawy, wernisaż
Galeria młodego artysty. Indywidualne lub zbiorowe wystawy prac uczniów. – plakat
16. 1
Wernisaż. – zaproszenie, katalog
– komisarz wystawy
– sztuka ludowa
– ludowe rzemiosło
– regionalne stroje ludowe
Wielkanoc. – skansen
17. 1
Śmigus-dyngus Rysunek dawnych tradycji. – etnografia
– kompozycja
– szeroka gama barw, wąska gama barw, tonacja
– akcenty kolorystyczne
INSTYTUCJE KULTURY
– galeria
– muzeum, zbiory muzealne
– dzieła sztuki
Muzeum, galeria, pojęcia: wernisaż, wystawa, katalog.
– dobra kulturalne: dzieła współczesne, zabytki kultury materialnej
18. Artyści tworzą dla siebie i dla innych – zabawa plastyczna o przyczynach tworzenia 1
– oryginał, reprodukcja, kopia, pastisz
i funkcjach sztuki. Wybrane znane muzea, ważne wystawy. Rozmowy i prezentacje.
– prawo autorskie
– ekspozycja, przestrzeń wystawiennicza, wystawa, wernisaż, katalog
– komisarz wystawy, przewodnik (osoba), kustosz muzeum
– ekspozycja
Skansen (lekcja regionalna)
19. 1 – przewodnik (osoba)
Szkice architektury drewnianej, wyrobów ludowego rzemiosła z natury.
– sztuka ludowa
 – budownictwo ludowe
– skansen
– etnografia
– rzemiosło ludowe
MEDIA W SZTUCE

– prawo autorskie
– oryginał, kopia, plagiat, pastisz, reprodukcja
Reklama sztuki, rynek sztuki.
– grafika użytkowa
20. O modzie na sztukę i artystę. Plakat o wystawie słynnego artysty. 1
– grafika komputerowa
Projekt zaproszenia i informacji prasowej.
– znak plastyczny
– plakat, sztuka plakatu, billboard, ulotka reklamowa
– fotografia artystyczna
– fotografia reklamowa
Fotografia.
21. 1 – fotografia dokumentalna
O związkach malarstwa i fotografii. Zaskakujące fotomontaże.
– ujęcie, kadr, kadrowanie
– fotomontaż, kolaż
– multimedia
– grafika komputerowa
– abstrakcja
Komputer.
22. 1 – barwy podstawowe, pochodne, dopełniające
Abstrakcyjna grafika komputerowa.
– programy graficzne
– prezentacja
– grafika 2D, 3D
– scena teatralna
Teatr. – scenograf, scenografia
Różne rodzaje teatru. – kostium teatralny, rekwizyt
23. 1
O różnych jabłkach. Postać teatralna – kostium, maska i ważne rekwizyty zmienia- – różne rodzaje teatru (np. teatr uliczny, teatr lalkowy)
jące bieg zdarzeń. – maska teatralna
– lalka teatralna, lalkarz
– scena teatralna
– scenografia, scenograf
Teatr.
– kostium, rekwizyt
24. Zaimprowizowane przedstawienie. Młodzieżowa wersja bajki. Nowe zakończenie, 1
– teatr plastyczny
współczesne otoczenie. Projekt i wykonanie elementów scenografii.

Plastyka 4–6. Klasa 6

– akcja plastyczna
– performance, performer, happening
– happening, performance, performer
– teatr plastyczny
25. Szkolny happening ekologiczny lub performance albo happening świąteczny. 1
– akcja plastyczna, działanie plastyczne
49

– scenografia, kostiumy, rekwizyty

50

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

– wybrane gatunki filmowe

– zdjęcie filmowe
Film.
26. 1 – kadr
O gatunkach filmowych. Animacja, czyli anatomia ruchu postaci.
– plan filmowy
– montaż
– scenografia
– scenariusz i scenopis
Film. – kostium, rekwizyty
27. Kadr. Plan filmowy. Zdjęcia. Montaż. 1 – zdjęcie filmowe
Rozmowa – jak bez słów przekazać jej nastrój i temat (projekt). – kadr
– plan filmowy
– montaż
– dzieło sztuki, oryginał, kopia, plagiat, pastisz
– prawo autorskie
– kreska
– barwa (barwy podstawowe, pochodne, czyste, złamane, dopełniające, zjawisko powidoku)
– plama barwna
– walor
– światłocień, cieniowanie
– kompozycja (zasada równowagi, kompozycja symetryczna, rytmiczna, otwarta, zamknięta, statyczna,
dynamiczna)
28. Quiz – projekt gry planszowej. (Powtórzenie wiadomości). 1 – perspektywa (układ rzędowy, pasowy, perspektywa linearna, perspektywa powietrzna, perspektywa
malarska)
– dziedziny sztuki (malarstwo, grafika, rysunek, rzeźba, architektura, rzemiosło artystyczne, wzornictwo
przemysłowe) i ich twórcy
– bryła, rzeźba, forma przestrzenna, instalacja, environment
– happening, performance
– fotografia (kadr, kadrowanie, rodzaje fotografii)
– teatr (scenografia, kostium, rekwizyt, lalka teatralna, rodzaje teatru)
– film (zdjęcie, plan filmowy, montaż, gatunki filmowe)
– komputer (grafika komputerowa, prezentacje multimedialne)
– dzieło sztuki, oryginał, kopia, plagiat, pastisz
– prawo autorskie
– kreska
– barwa (barwy podstawowe, pochodne, czyste, złamane, dopełniające, zjawisko powidoku)
29. Quiz – gra planszowa. (Powtórzenie wiadomości – ciąg dalszy). 1 – plama barwna
– walor
– światłocień, cieniowanie
– kompozycja (zasada równowagi, kompozycja symetryczna, rytmiczna, otwarta, zamknięta, statyczna,
dynamiczna)
 – perspektywa (układ rzędowy, pasowy, perspektywa linearna, perspektywa powietrzna, perspektywa
malarska)
– dziedziny sztuki (malarstwo, grafika, rysunek, rzeźba, architektura, rzemiosło artystyczne, wzornictwo
przemysłowe) i ich twórcy
– bryła, rzeźba, forma przestrzenna, instalacja, environment
– happening, performance
– fotografia (kadr, kadrowanie, rodzaje fotografii)
– teatr (scenografia, kostium, rekwizyt, lalka teatralna, rodzaje teatru)
– film (zdjęcie, plan filmowy, montaż, gatunki filmowe)
– komputer (grafika komputerowa, prezentacje multimedialne)

– dzieło sztuki, oryginał, kopia, plagiat, pastisz

– prawo autorskie
– kreska
– barwa (barwy podstawowe, pochodne, czyste, złamane, dopełniające, zjawisko powidoku)
– plama barwna
– walor
– światłocień, cieniowanie
– kompozycja (zasada równowagi, kompozycja symetryczna, rytmiczna, otwarta, zamknięta, statyczna,
dynamiczna)
Podsumowanie i powtórzenie wiadomości. Krótki test wiedzy o plastyce.
30. 1 – perspektywa (układ rzędowy, pasowy, perspektywa linearna, perspektywa powietrzna, perspektywa
Co artyści wzięliby na bezludną wyspę?
malarska)
– dziedziny sztuki (malarstwo, grafika, rysunek, rzeźba, architektura, rzemiosło artystyczne, wzornictwo
przemysłowe) i ich twórcy
– bryła, rzeźba, forma przestrzenna, instalacja, environment
– happening, performance
– fotografia (kadr, kadrowanie, rodzaje fotografii)
– teatr (scenografia, kostium, rekwizyt, lalka teatralna, rodzaje teatru)
– film (zdjęcie, plan filmowy, montaż, gatunki filmowe)
– komputer (grafika komputerowa, prezentacje multimedialne)
– sztuka barokowa
– rzeźba barokowa
Wielkie poruszenie. 1 – architektura barokowa
31. Rama do obrazu – bogactwo, przepych, dekoracyjność form lub Projekt ozdobnego (lekcja – światłocień
świecznika. dodatkowa) – faktura
– kontrasty form

Plastyka 4–6. Klasa 6

– kompozycja dynamiczna
– sztuka klasycystyczna
1 – architektura klasycystyczna, budowle
Spojrzenie ku starożytności
32. (lekcja – tympanon, kolumny, pilastry
Rozwój miast. Budowle o różnych funkcjach. Panorama miasta.
dodatkowa) – malarstwo klasycystyczne
– rzeźba, rzeźba monumentalna
51
52

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

Numer Liczba
Temat lekcji/propozycje działań plastycznych Pojęcia i terminy
lekcji godzin

– malarstwo romantyczne
1
Sercem malowane – kompozycja dynamiczna
33. (lekcja
Burza, huragan na morzu lub Galopujące konie. – szeroka gama barw
dodatkowa)
– kontrasty barwne
Ołówek czy pędzelek i co z tego może wyniknąć. – realizm
1
Brudne nogi na obrazie „Babie lato” Chełmońskiego. Stare buty van Gogha. Nieważ- – impresjonizm
34. (lekcja
ne – co malujemy, ważne – w jaki sposób. – malarstwo realistyczne
dodatkowa)
Spotkanie widziane okiem realisty i impresjonisty. – malarstwo impresjonistyczne
– sztuka nowoczesna
– sztuka współczesna
Blisko, bliżej, obok nas!
1 – kubizm
O wolności, niezależności artysty. Co nam w duszy gra, czyli jak za pomocą barw
35. (lekcja – surrealizm
i symboli przedstawić silne uczucia (malarstwo uzupełnione kolażem). Etyczne
dodatkowa) – ekspresjonizm
ograniczenia w sztuce – czego nie należy pokazywać?
– ekspresja
– deformacja