II.

Thời đại đồ đá mới

-Là sự phân chia cuối cùng của thời kì đồ đá, bắt đầu vào khoảng năm 10.200 trước Công
Nguyên ở Levant.
-Phát triển qua 3 giai đoạn: sơ, trung và hậu kỳ, mỗi giai đoạn bao hàm một hoặc nhiều văn hoá
khảo cổ.
1)Sơ kì (12.000 đến 7.000 năm)
- Gồm chủ yếu các văn hóa Hòa Bình và văn hóa Bắc Sơn Có trên 120 địa điểm thuộc văn hóa
Hòa Bình, phân bố tập trung trong các hang động đá vôi ở bắc Việt Nam, có niên đại từ 20.000
đến 7.000 năm BP.
-Văn hoá Hoà Bình:
+Công cụ đá nổi bật của người Hòa Bình là rìu ngắn, rìu hạnh nhân, nạo hình đĩa và rìu mài lưỡi.
+Người Hòa bình lấy săn bắt - hái lượm là hoạt động kiếm sống chủ yếu, nông nghiệp sơ khai có
thể ra đời vào giai đoạn muộn.
-Văn hoá Bắc Sơn:
+Hiện biết có trên 50 hang động, phân bố chủ yếu trong sơn khối đá vôi Bắc Sơn, có niên đại từ
11.000 đến 7.000 năm BP.
+Cư dân văn hóa Bắc Sơn cư trú trong các hang động đá vôi, chế tác và sử dụng phổ biến rìu mài
lưỡi và phiến thạch dài có dấu lõm đôi, săn bắt hái lượm là hoạt động chủ đạo, chưa có dấu hiệu
trồng trọt và chăn nuôi.
2)Trung kì ( 7.000 - 4.500 năm) với các văn hóa Cái Bèo, Đa Bút và Quỳnh Văn
-Văn hoá đa bút:
+ Văn hoá Đa Bút có 10 địa điểm, phân bố ở vùng đồng bằng ven biển Ninh Bình và Thanh Hóa,
niên đại từ 7.000 đến 4.000 năm BP.
+ Người Đa Bút chế tạo và sử dụng rìu mài toàn thân, đồ gốm văn thừng đập nan to, biết trồng
trọt một số loại cây rau, củ, nuôi chó và bò; thu lượm hến cửa sông, phát triển đánh cá ven bờ
biển.
-Văn hoá Quỳnh Văn:
+ Thuộc loại hình cồn sò điệp, có 21 địa điểm phân bố tập trung ở vịnh cổ Quỳnh Lưu, niên đại
6.000 -3.500 năm BP.
+Người Quỳnh Văn thu lượm nhuyễn thể biển, chế tác công cụ đá ghè đẽo kém định hình, sáng
tạo gốm đáy nhọn giai đoạn sớm và gốm văn chải mặt trong, văn in mặt ngoài vào giai đoạn
muộn.
+ Người Quỳnh Văn thiên về khai thác nhuyễn thể biển, đánh cá không phát triển, săn bắt ở vị trí
khiêm tốn, nông nghiệp chưa ra đời, là tiền thân của văn hoá Bàu Tró.
-Văn hoá Cái Bèo
+ Có 10 di chỉ, phân bố ở vùng duyên hải Đông Bắc, niên đại 7.000 - 4.000 năm BP, tiêu biểu là
rìu tứ giác, rìu có vai mài toàn thân; đồ gốm đáy bằng, văn in dấu đan. +Người Cái Bèo định cư
ven bờ biển, sử dụng lưới vó, đánh bắt cá xa bờ và gần bờ, gia công thực phẩm tại nơi cư trú và là
nguồn tạo dựng văn hoá Hạ Long.

=>Cư dân trung kỳ Đá mới Việt Nam là những người tiên phong khai phá đồng bằng ven biển,
làm nảy sinh các trung tâm sản xuất đồ gốm sớm, hình thành các định hướng kinh tế khai thác
cho các vùng khác nhau, là tiền thân trực tiếp của các văn hóa biển tiền sử Hạ Long và Bàu Tró.