Pastor Salazar National High School

Patag Tabing Tabango Leyte

OUTPUT
IN
ARALING PANLIPUNAN
(95 Theses of Martin Luther)

Ipinasa ni:
Lorence L. Micaris

Ipinasa kay:
Mr. Luther Erejer

95 Theses of Martin Luther

1. Nang sabihin ng ating Panginoon at maliban sa mga ipinataw ng kanyang

Guro na si Jesu-Kristo, ``Magsisi’’ (Mt sariling awtoridad o ng mga kanon.

4:17), ninais niya na ang buong buhay

ng mga mananampalataya ay maging isa 6. Ang papa ay hindi makapagpatawad

sa pagsisisi. ng anumang pagkakasala, maliban sa

pamamagitan ng pagpapahayag at

2. Ang salitang ito ay hindi maaaring pagpapakita na ito ay pinatawad ng

unawain bilang tumutukoy sa Diyos; o, upang makatiyak, sa

sakramento ng penitensiya, iyon ay, pamamagitan ng pagpapadala ng

kumpisal at kasiyahan, gaya ng pagkakasala sa mga kaso na nakalaan

pinangangasiwaan ng klero. sa kanyang paghatol. Kung ang kanyang

karapatan na magbigay ng kapatawaran

3. Ngunit hindi ito nangangahulugan ng sa mga kasong ito ay babalewalain, ang

tanging panloob na pagsisisi; ang gayong pagkakasala ay tiyak na mananatiling

panloob na pagsisisi ay walang hindi mapapatawad.

kabuluhan maliban kung ito ay

nagbubunga ng iba’t ibang panlabas na 7. Ang Diyos ay hindi nagpapatawad ng

parpatay sa mga makalamang gawain. kasalanan kaninuman maliban kung

kasabay nito ay ipagpakumbaba niya

4. Ang kaparusahan ng kasalanan ay siya sa lahat ng bagay at gawin siyang

nananatili hangga’t ang pagkapoot sa masunurin sa vicar, ang pari.

sarili (iyon ay, tunay na panloob na

pagsisisi), ibig sabihin hanggang sa ating 8. Ang mga penitential canon ay ipinataw

pagpasok sa kaharian ng langit. lamang sa mga nabubuhay, at, ayon sa

mga canon mismo, walang dapat ipataw

5. Ang papa ay hindi nagnanais o sa namamatay.

makapagbibigay ng anumang mga

parusa 9. Samakatuwid ang Banal na Espiritu

sa pamamagitan ng papa ay mabait sa

atin hangga’t ang papa sa kanyang mga 14. Ang di-sakdal na kabanalan o pag-

utos ay laging nagbubukod sa usapin ng ibig sa bahagi ng namamatay na tao ay

kamatayan at ng pangangailangan. nagdadala ng matinding takot; at kung

mas maliit ang pag-ibig, mas malaki ang

10. Ang mga pari na iyon ay kumikilos takot.

nang walang kaalam-alam at may

kasamaan, sa kaso ng namamatay, ay 15. Ang takot o kakila-kilabot na ito ay

naglalaan ng mga kanonikal na parusa sapat na sa sarili nito, upang walang

para sa purgatoryo. masabi tungkol sa iba pang mga bagay,

na bumubuo sa parusa ng purgatoryo,

11. Ang mga masamang damo ng dahil ito ay napakalapit sa lagim ng

pagpapalit ng kanonikal na parusa sa kawalan ng pag-asa.

parusa ng purgatoryo ay maliwanag na

inihasik habang ang mga obispo ay 16. Ang impiyerno, purgatoryo, at langit

natutulog (Mt 13:25). ay tila magkaiba katulad ng pagkakaiba

ng kawalan ng pag-asa, takot, at

12. Noong unang panahon, ang mga katiyakan ng kaligtasan.

kanonikal na parusa ay ipinataw, hindi

pagkatapos, kundi bago ang 17. Tila para sa mga kaluluwa sa

pagpapatawad, bilang mga pagsubok ng purgatoryo ay dapat na bumaba ang

tunay na pagsisisi. takot at ang pag-ibig ay tumaas.

13. Ang mga namamatay ay pinalaya ng 18. Higit pa rito, waring hindi

kamatayan mula sa lahat ng mga napatunayan, sa pamamagitan man ng

parusa, ay patay na sa abot ng mga katwiran o ng Kasulatan, na ang mga

batas ng canon, at may karapatang kaluluwa sa purgatoryo ay nasa labas ng

palayain mula sa kanila. estado ng merito, iyon ay, hindi

maaaring lumago sa pag-ibig.

19. Ni tila napatunayan na ang mga lamang sa pinakaperpekto, iyon ay, sa

kaluluwa sa purgatoryo, hindi bababa sa napakakaunti lamang.

hindi lahat, ay tiyak at sigurado sa

kanilang sariling kaligtasan, kahit na 24. Para sa kadahilanang ito karamihan

tayo mismo ay lubos na nakatitiyak dito. sa mga tao ay kinakailangang malinlang

tila matamis na pangako ng pagpapalaya

20.Samakatuwid ang papa, kapag mula sa parusa.

ginamit niya ang mga salitang plenary

remission of all penalties,’’ ay hindi 25. Ang kapangyarihang iyon na taglay

talaga nangangahuluganglahat ng mga ng papa sa pangkalahatan sa purgatoryo

parusa,’’ kundi ang mga ipinataw lamang ay tumutugma sa kapangyarihang taglay

ng kanyang sariling awtoridad. ng sinumang obispo o kura sa isang

partikular na paraan sa kanyang sariling

21. Kaya ang mga mangangaral ng diyosesis at parokya.

indulhensiya ay nagkakamali na

nagsasabi na ang isang tao ay inalis sa 26. Napakahusay ng ginagawa ng papa

bawat parusa at naligtas sa kapag binibigyan niya ng kapatawaran

pamamagitan ng papal indulhences. ang mga kaluluwa sa purgatoryo, hindi

sa pamamagitan ng kapangyarihan ng

22. Kung tutuusin, ang papa ay hindi mga susi, na wala siya, kundi sa paraan

nagbibigay ng parusa sa mga kaluluwa ng pamamagitan para sa kanila.

sa purgatoryo na, ayon sa canon law, ay

dapat sana nilang bayaran sa buhay na 27. Sila ay nangangaral lamang ng mga

ito. doktrina ng tao na nagsasabing sa

sandaling ang pera ay kumakapit sa

23. Kung ang kapatawaran ng lahat ng kaban ng pera, ang kaluluwa ay lilipad

parusa anuman ay maaaring ibigay sa palabas ng purgatoryo.

sinuman, tiyak na ito ay ipagkakaloob

28. Ito ay tiyak na kapag ang pera ay 33. Ang mga tao ay dapat lalo na mag-

lumagpak sa kaban ng pera, ang ingat laban sa mga nagtuturo na ang

kasakiman at katakawan ay maaaring pagpapatawad ng papa ay yaong hindi

tumaas; ngunit kapag namamagitan ang matatawaran na kaloob ng Diyos kung

simbahan, ang resulta ay nasa kamay ng saan ang tao ay nakipagkasundo sa

Diyos lamang. kanya.

29. Sino ang nakakaalam kung ang lahat 34. Sapagkat ang mga biyaya ng mga

ng kaluluwa sa purgatoryo ay nagnanais indulhensiya ay tungkol lamang sa mga

na matubos, dahil mayroon tayong mga parusa ng sakramentong itinatag ng tao.

eksepsiyon sa St. Severinus at St.

Paschal, na nauugnay sa isang alamat. 35. Sila na nagtuturo na ang tunay na

pagsisisi ay hindi kailangan sa bahagi ng

30. Walang sinuman ang nakatitiyak sa mga taong nagnanais na magligtas ng

integridad ng kanyang sariling pagsisisi, mga kaluluwa sa purgatoryo o bumili ng

higit na hindi nakatanggap ng plenaryo mga pribilehiyo ng pagkukumpisal ay

na pagpapatawad. nangangaral ng di-Kristiyanong doktrina.

31. Ang taong talagang bumibili ng mga 36. Ang sinumang tunay na nagsisising

indulhensiya ay kasing bihira niya ang Kristiyano ay may karapatan sa ganap

taong talagang nagsisisi; sa katunayan, na pagpapatawad ng parusa at

ang nagsisisingtunay ay napakabihira. pagkakasala, kahit na walang mga liham

ng indulhensiya.

32. Yaong mga naniniwala na maaari

nilang tiyakin ang kanilang kaligtasan 37. Sinumang tunay na Kristiyano,

dahil mayroon silang mga liham ng buhay man o patay, ay nakikibahagi sa

indulhensiya ay walang hanggan na lahat ng mga pagpapala ni Kristo at ng

mapapahamak, kasama ang kanilang simbahan; at ito ay ipinagkaloob sa

mga guro.
kanya ng Diyos, kahit na walang mga baka maling isipin ng mga tao na sila ay

liham ng indulhensiya. higit na mabuti kaysa sa iba pang

mabubuting gawa ng may pag-ibig.

38. Gayunpaman, ang pagpapatawad at

pagpapala ng papa ay hindi dapat 42. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

ipagwalang-bahala, sapagkat ang mga ang papa ay hindi nilayon na ang pagbili

ito, gaya ng sinabi ko (Thesis 6), ay ang ng mga indulhensiya ay dapat sa

pagpapahayag ng banal na anumang paraan maihambing sa mga

pagpapatawad. gawa ng awa o mabubuting gawa.

39. Napakahirap, kahit na para sa mga 43. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

pinaka maalam na teologo, na parehong ang nagbibigay sa mahihirap o

papurihan ang mga tao ang kasaganaan nagpapahiram sa nangangailangan ay

ng mga indulhensiya at ang gumagawa ng mas mabuting gawa kaysa

pangangailangan ng tunay na pagsisisi. sa bumibili ng indulhensiya.

40. Ang isang Kristiyanong tunay na 44. Dahil ang pag-ibig ay lumalaki sa

nagsisisi ay naghahanap at gustong pamamagitan ng mga gawa ng pag-ibig,

magbayad ng mga parusa para sa ang tao sa gayon ay nagiging mas

kanyang mga kasalanan; samantalang mabuti. Ang tao, gayunpaman, ay hindi

ang kaloob ng indulhensiya, ay ang nagiging mas mabuti sa pamamagitan ng

pagpapaluwag ng mga parusa at mga indulhensiya ngunit pinalaya

nagiging sanhi ng pagkamuhi sa kanila lamang mula sa mga parusa.

ng mga tao — kahit papaano ay

nagbibigay ito ng pagkakataon para sa 45. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

pagkapoot sa kanila. siya na nakakita ng isang taong

nangangailangan at dumaan sa kanya,

41. Ang mga indulhensiya ng papa ay gayunpaman ay nagbibigay ng kanyang

dapat ipangaral nang may pag-iingat, pera para sa mga indulhensiya, ay hindi
bumibili ng papal indulgences kundi ang 50. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

poot ng Diyos. kung alam ng papa ang mga utos ng mga

mangangaral ng indulhensiya, mas

46. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro gugustuhin niyang sunugin ang basilica

na, maliban kung mayroon sila ng higit ni San Pedro hanggang sa maging abo

sa kanilang kailangan, dapat silang kaysa itayo gamit ang balat, laman, at

maglaan ng sapat para sa kanilang mga buto ng kanyang mga tupa.

pangangailangan ng pamilya at sa

anumang paraan ay hindi ito sayangin 51. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

sa mga indulhensiya. ang papa ay nais at dapat na magbigay

ng kanyang sariling pera, kahit na

47. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na kailangan niyang ibenta ang basilica ni

ang kanilang pagbili ng mga St.Peter para sa marami sa mga kung

indulhensiya ay isang bagay ng saan ang ilang mga mangangalakal ng

malayang pagpili, hindi iniutos. indulhensiya ay nanghihikayat ng pera.

48. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na 52. Walang kabuluhan ang magtiwala sa

ang papa, sa pagbibigay ng indulhensiya, kaligtasan sa pamamagitan ng mga

ay nangangailangan at sa gayon ay liham ng indulhensiya, kahit na ang

ninanais ang kanilang taimtim na indulgence commissary, kahit na ang

panalangin kaysa sa kanilang pera. papa ay iaalay ang kanyang kaluluwa

bilang seguridad.

49. Ang mga Kristiyano ay dapat ituro na

ang papal indulhences ay kapaki- 53. Sila ang mga kaaway ni Kristo at ng

pakinabang lamang kung hindi nila papa na lubos na nagbabawal sa

ilalagay ang kanilang tiwala sa kanila, pangangaral ng Salita ng Diyos sa ilang

ngunit lubhang nakakapinsala kung simbahan upang ang mga indulhensiya

mawawala ang kanilang takot sa Diyos ay maipangaral sa iba.

dahil sa kanila.
54. Ang pinsala ay ginagawa sa Salita ng 58. Hindi rin sila ang mga merito ni

Diyos kapag, sa parehong sermon, isang Kristo at ng mga banal, dahil, kahit na

katumbas o mas malaking tagal ng wala ang papa, ang huli ay palaging

panahon ang iniukol sa mga gumagawa ng biyaya para sa panloob na

indulhensiya kaysa sa Salita. tao, at ang krus, kamatayan, at

impiyerno para sa panlabas na tao.

55. Tiyak na ang damdamin ng papa na

kung ang mga indulhensiya, na isang 59. Sinabi ni St. Lawrence na ang mga

napakaliit na bagay, ay ipagdiwang sa dukha ng simbahan ay ang mga

isang kampana, isang prusisyon, at kayamanan ng simbahan, ngunit

isang seremonya, kung gayon ang nagsalita siya ayon sa paggamit ng salita

ebanghelyo, na siyang pinakadakilang sa kanyang sariling panahon.

bagay, ay dapat ipangaral sa

pamamagitan ng isang daang kampana, 60. Nang walang pagsasaalang-alang

isang daang prusisyon, isang daang sinasabi natin na ang mga susi ng

seremonya. simbahan, na ibinigay sa pamamagitan

ng mga merito ni Kristo, ay ang

56. Ang mga tunay na kayamanan ng kayamanan na iyon.

simbahan, kung saan ang papa ay

namamahagi ng mga indulhensiya, ay 61. Sapagkat malinaw na ang

hindi sapat na tinalakay o kilala sa mga kapangyarihan ng papa ay sapat na para

tao ni Kristo. sa pagpapatawad ng mga parusa at mga

kaso na inilaan ng kanyang sarili.

57. Na ang mga indulhensiya ay hindi

temporal na kayamanan ay tiyak na 62. Ang tunay na kayamanan ng

malinaw, dahil maraming mga simbahan ay ang pinakabanal na

nagbebenta ng indulhensiya ay hindi ebanghelyo ng kaluwalhatian at biyaya

namamahagi ng mga ito nang malaya ng Diyos.

ngunit tinitipon lamang ang mga ito.

63. Ngunit ang kayamanang ito ay likas 69. Ang mga obispo at mga kura ay tiyak

na pinakakasuklam-suklam, dahil na tanggapin ang mga komisyoner ng

ginagawa nitong huli ang una (Mt. mga indulhensiya ng papa nang buong

20:16). pagpipitagan.

64. Sa kabilang banda, ang kayamanan 70. Ngunit mas tiyak nilang pilitin ang

ng mga indulhensiya ay natural na kanilang mga mata at tainga upang ang

pinaka-katanggap-tanggap, dahil mga lalaking ito ay mangaral ng kanilang

ginagawa nito ang huli na mauna. sariling mga pangarap sa halip na kung

ano ang iniatas ng papa.

65. Kaya’t ang mga kayamanan ng

ebanghelyo ay mga lambat na dating 71. Hayaang siya na nagsasalita laban sa

pinangingisdaan ng isang taong katotohanan tungkol sa mga

mayayaman. indulhensiya ng papa ay maging sumpa

at sumpain.

66. Ang mga kayamanan ng

indulhensiya ay mga lambat na ngayon 72. Ngunit hayaang pagpalain ang nag-

ay nangingisda ng yaman ng mga tao. iingat laban sa pagnanasa at lisensya ng

mga mangangaral ng indulhensiya.

67. Ang mga indulhensiya na kinikilala

ng mga demagogue bilang ang 73. Kung paanong ang papa ay

pinakadakilang mga biyaya ay talagang makatarungang lumalaban sa mga taong

nauunawaan na ganoon lamang dahil sa anumang paraan ay naghahanda ng

dala nitong pakinabang. pinsala sa pagbebenta ng mga

indulhensiya.

68. Gayunpaman, ang mga ito sa

katotohanan ay ang pinakamaliit na mga 74. Higit pa ang balak niyang lumaban

biyaya kung ihahambing sa biyaya ng sa mga taong gumagamit ng mga

Diyos at ang kabanalan sa krus. indulhensiya bilang isang dahilan upang

makabuo ng pinsala sa banal na pag-ibig 78. Sinasabi natin sa kabaligtaran na

at katotohanan. kahit na ang kasalukuyang papa, o

alinmang papa, ay may higit na dakilang

75. Ang isaalang-alang ang mga mga biyaya sa taglay, iyon ay, ang

indulhensiya ng papa na napakahusay ebanghelyo, mga kapangyarihang

na maaari nilang pawalang-sala ang espirituwal, mga kaloob ng

isang tao kahit na ginawa niya ang pagpapagaling, atbp., gaya ng nasusulat.

imposible at nilabag ang ina ng Diyos ay (1 Co 12[:28])

kabaliwan.

79. Ang pagsasabi na ang krus na

76. Sinasabi natin sa kabaligtaran na nilagyan ng baluti ng papa, at itinayo ng

ang mga indulhensiya ng papa ay hindi mga mangangaral ng indulhensiya ay

makapag-aalis ng pinakamaliit sa mga katumbas ng halaga sa krus ni Kristo ay

kasalanang venial hangga’t may kalapastanganan.

kinalaman sa pagkakasala.

80. Ang mga obispo, mga kura, at mga

77. Ang sabihin na kahit si San Pedro teologo na nagpapahintulot sa gayong

kung siya ay papa na ngayon, ay hindi pag-uusap na kumalat sa mga tao ay

makapagbigay ng mas malaking grasya kailangang managot para dito.

ay kalapastanganan laban kay San Pedro

at sa papa. 81. Ang walang pigil na pangangaral na

ito ng mga indulhensiya ay nagpapahirap

kahit para sa mga taong may kaalaman

na iligtas ang paggalang na nararapat sa

papa mula sa paninirang-puri o mula sa

mga matatalinong tanong ng mga layko.

82. Gaya ng: ``Bakit hindi tinatanggalan

ng laman ng papa ang purgatoryo alang-

alang sa banal na pag-ibig at sa 85. Muli, ``Bakit ang mga penitential

matinding pangangailangan ng mga canon, na matagal nang inalis at patay

kaluluwang naroroon kung tutubusin sa aktwal na katotohanan at sa

niya ang walang katapusang bilang ng pamamagitan ng hindi paggamit, ngayon

mga kaluluwa alang-alang sa kaawa- ay nasisiyahan sa pamamagitan ng

awang pera para sa pagtatayo ng pagbibigay ng indulhensiya na parang

simbahan?’ ‘Ang naunang dahilan ay sila ay buhay pa at may bisa?’’

magiging pinaka-makatarungan; ang

huli ay pinakawalang halaga. 86. Muli, ``Bakit hindi itinayo ng papa,

na ang kayamanan ngayon ay higit sa

83. Muli, ``Bakit ipinagpatuloy ang mga yaman ng pinakamayamang Crassus,

misa sa libing at anibersaryo para sa ang isang basilika ni San Pedro gamit

mga patay at bakit hindi niya binalikan o ang kanyang sariling pera kaysa sa pera

pinahihintulutan ang pag-withdraw ng ng mga mahihirap na

mga endowment na itinatag para sa mananampalataya?’’

kanila, dahil mali ang manalangin para

sa mga tinubos?’’ 87. Muli, ``Ano ang ibinibigay o

ibinibigay ng papa sa mga taong sa

84. Muli, ``Ano itong bagong kabanalan ganap na pagsisisi ay mayroon nang

ng Diyos at ng papa na para sa karapatan sa ganap na pagpapatawad at

pagsasaalang-alang ng pera ay mga pagpapala?’’

pinahihintulutan nila ang isang taong

makasalanan at ang kanilang kaaway na 88. Muli, ``Ano pang mas malaking

bilhin mula sa purgatoryo ang banal na pagpapala ang maaaring dumating sa

kaluluwa ng isang kaibigan ng Diyos at simbahan kaysa kung ipagkakaloob ng

hindi, dahil gamitin sa pangangailangan papa ang mga pagpapatawad at mga

ng banal at minamahal na kaluluwang pagpapala na ito sa bawat

iyon, palayain mo ito alang-alang sa mananampalataya nang isang daang

dalisay na pag-ibig?’’ beses sa isang araw, tulad ng ginagawa

niya ngayon ngunit minsan lang?’’

89. ``Dahil hinahanap ng papa ang 93. Mapalad ang lahat ng mga propeta

kaligtasan ng mga kaluluwa sa halip na na nagsasabi sa mga tao ni Cristo,

pera sa pamamagitan ng kanyang mga ``Krus, krus,’’ at walang krus!

indulhensiya, bakit niya sinuspinde ang

mga indulhensiya at pagpapatawad na 94. Ang mga Kristiyano ay dapat

nauna nang ipinagkaloob kung ang mga himukin na maging masigasig sa

ito ay may katumbas na bisa?’’ pagsunod kay Kristo, ang kanilang Ulo,

sa pamamagitan ng mga parusa,

90. Ang pagsupil sa napakatalim na mga kamatayan at impiyerno.

argumento ng mga layko sa

pamamagitan ng puwersa lamang, at 95. At sa gayon ay magtiwala na

hindi upang lutasin ang mga ito sa makapasok sa langit sa pamamagitan ng

pamamagitan ng pagbibigay ng mga maraming kapighatian sa halip na sa

dahilan, ay upang ilantad ang simbahan pamamagitan ng huwad na katiwasayan

at ang papa sa pangungutya ng kanilang ng kapayapaan (Mga Gawa 14:22).

mga kaaway at gawing hindi maligaya

ang mga Kristiyano.

91. Kung, samakatuwid, ang mga

indulhensiya ay ipinangaral ayon sa

espiritu at intensyon ng papa, ang lahat

ng mga alinlangan na ito ay madaling

malulutas. Sa katunayan, hindi sila iiral.

92. Kung gayon, umalis na kayo sa lahat

ng mga propetang iyon na nagsasabi sa

bayan ni Kristo, ``Kapayapaan,

kapayapaan,’’ at walang kapayapaan!

(Jer 6:14)