GESCHIEDENIS

1. INLEIDING

wat is de betekenis van een ideologie?

- een ideologie is een verzameling van ideeën met als doel een samenleving optimaal te organiseren.

wat is de betekenis van een stroming?

- een stroming is een groep van mensen die een verzameling van ideeën (= ideologie) delen met elkaar.

wat is de betekenis van een partij?

- een partij is een politieke stroming die zich organiseert als een soort organisatie.

wat zijn voorbeelden van politieke ideologieën (vaak ook economisch en cultureel)
POLITIEKE IDEOLOGIEEN
- liberalisme
- nationalisme
- imperialisme
- socialisme
- katholicisme
- protestantisme
- ...

wat zijn de ideologieën van de 19de eeuw

LIBERALISME NATIONALISME

SOCIALISME ECONOMISCH

2. WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN NATIONALISME?

NATIE
- een groep mensen die zich verbonden voelt
door gemeenschappelijke kenmerken
(voorbeeld: taal, godsdienst, cultuur, ...)
(= volk)
NATIESTAAT
- als een staat bestaat uit vooral één natie,
maar niet elke staat is een natiestaat.
(voorbeeld: multinationale staten)

wat geeft het volk een gevoel van verbondenheid?

- gevoel van verbondenheid geeft het volk een nationale identiteit.

wat is de betekenis van een staat?

- een land of gebied, waarbij een overheid gezag uitoefent op het territorium.
(= gebied met beperkte zelfbestuur)

wat is de betekenis van nationalisme?

- nationalisme is een ideologie die streeft naar de maximale ontwikkeling van de natie.
wat zijn de 3 kenmerken van nationalisme?
CULTUREEL NATIONALISME
- focus op de culturele
eigenheid.
- streven naar het recht om
de eigen taal te gebruiken.
- voorbeeld: vlaamse
beweging
POLITIEK NATIONALISME
- streven naar een eigen staat
voor een natie, een
natiestaat
- voorbeeld: griekenland
(1830) en duitsland (1871)
STAATNATIONALISME
- focus ligt op de maximale
ontwikkeling van de staat
en zijn staatsburger.
- voorbeeld: de verenigde
staten

wat is de betekenis van invention of tradition (= uitgevonden traditie)

- uitgevonden tradities zijn nationale symbolen en rituelen die worden voorgesteld als oude tradities.

3. WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN LIBERALISME

wanneer werd liberalisme ontwikkeld?

- liberalisme ontwikkelde zich uit het vrijheidsprincipe uit de franse revolutie + revolutionairen leggen de
focus op vrijheden van de burgers.
(= vrijheid van religie, mening uiting, economie)

wat is de betekenis van liberalisme?

- een ideologie waarbij de vrije markt centraal staat en die streeft naar de maximale ontwikkeling van het
individu?

wat zijn de vier soorten van liberalisme?

CULTUREEL LIBERALISME
- focus op individuele vrijheden.
(voorbeeld: persvrijheid, godsdienstvrijheid,
vrijheid van meningsuiting)
SOCIAAL LIBERALISME
- focus op sociale gelijkheid.
- overheid heeft een grotere corrigerende rol
heeft om burgers gelijke kansen te geven tot
zelfontplooiing.
POLITIEK LIBERALISME
- focus op politieke inspraak via stemrecht in
een democratisch systeem/parlement).
(voorbeeld: via verkiezingen en het parlement)
ECONOMISCH LIBERALISME
- focus op economische vrijheid.
- ijvert naar een minimale rol van de overheid in
het economisch leven.

wie streeft naar een vrije markt?

- liberalen streven naar een vrije markt.

wat gebeurt er op de vrije markt?

- de overheid moeit zich zo min mogelijk met de
economie.
- mensen moeten het recht hebben op bezit.
- de focus van de economie is winst maken: het
vergroten van je kapitaal.
(= kapitalisme)

hoe kan liberalisme de vrijheid van individuen verdedigen?

- liberalisme kan de vrijheid van individuen verdedigen ten koste van anderen.

tot wat leidt survival of the fittest’-mentaliteit in de 19de eeuw?

- mensonwaardige behandeling arbeiders (industriële revolutie).
- koloniaal wanbeleid (imperialisme).
 4. WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN SOCIALISME

hoe ontstond er ongelijkheid in de 19de eeuw?

- economisch liberalisme en kapitalisme
dominant.
- vorming klassenmaatschappij door franse
revolutie en industriële revolutie.

wat was het probleem en verklaring dat ontstond door ongelijkheid in de 19de eeuw?
PROBLEEM VERKLARING
- de arbeidersklasse wordt steeds groter en - de productiemiddelen zijn in handen van de
armer rijke burgerij
- de rijke burgerij wordt steeds kleiner en rijker. => zij kunnen met hun winst (kapitaal) meer
- er bestaat amper een middenklasse. productiemiddelen aanschaffen.
=> de arbeidersklasse heeft geen
productiemiddelen en een te laag loon om er
aan te schaffen

wat zijn de twee verschillende visies van socialisme?

COMMUNISME SOCIAALDEMOCRATIE
- radicale socialisten - gematigde socialisten
- oplossing: omverwerpen van bestaande - •Oplossing: maatschappij niet omverwerpen,
maatschappij maar hervormen.
=> revolutie => evolutie
- grondlegger: karl marx - grondlegger: eduard bernstein
- enkel revolutie kan de klassenstrijd doen - sociale wetgeving als middel om situatie van
stoppen. de arbeiders te verbeteren.
- doel: internationale communistisch staat - doel: onder andere het algemeen stemrecht.
zonder klassen/privébezit.

tot wat leidt een klassenstrijd en revolutie?

- klassenstrijd en revolutie lijden tot een communistische/marxistische samenleving.

wat zijn de aspecten van de communistische/marxistische samenleving?

ABSOLUTE GELIJKHEID PLANECONOMIE
- geen elite (adel, rijke burgerij) meer. - de economie wordt volledig gepland door de
- je geeft wat je kan, je krijgt wat je nodig hebt. overheid.
PRODUCTIEMIDDELEN COLLECTIEF BEZIT
- de productiemiddelen zijn in de handen van - afschaffing privébezit.
de gemeenschap (=overheid).
wat was de eerste communistische revolutie?
- de eerste communistische revolutie was de russische revolutie in 1917 en was ontstaan in de sovjet – unie.

wat is het verschil tussen theorie en praktijk bij de eerste communistische revolutie?
THEORIE PRAKTIJK
- communisten streefden naar een - geen communistisch utopia, maar een
communistisch utopia (= heilstaat). dictatoriaal staat, gedomineerd door de
communistische partij en dictators zoals jozef
stalin.

wat willen de gematigde socialisten?

- gematigde socialisten willen de maatschappij niet omverwerpen, maar hervormen.
(eerder een revolutie dan een evolutie)

hoe verbeteren situatie arbeiders zich?

- situatie arbeiders verbeteren zich via sociale wetgeving en protest.
(streven naar algemeen stemrecht + geleidelijk richting gelijkheid)

5. WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN CHRISTENDEMOCRATIE?

wat is de betekenis van rerum novarum?

- rerum novarum is een pauselijk brief (= encycliek) + de rerum novarum is antimarxistisch dus ze gaan
samenwerken in plaats van een klassenstrijd + er gaat ook geen revolutie meer zijn, maar sociale wetgeving)

naar wat wil christendemocratie streven?

- streven naar algemeen stemrecht
- sociale wetgeving.
- vaak tegenstand van conservatie katholieken.