You are on page 1of 212

Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan

Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 1, Araw 1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaiigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa
patungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.

C. Mga Kasanayan Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
sa Pagkatto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVA-B-1
1.1 Reporma sa ekonomiya at pagtatatag ng
monopolyong tabako
Subtask:

1. Natatalakay ang mga pangyayaring nagbigay daan sa


pagkatatatag ng monopolyo sa tabako.
2. Nakagagawa ng timeline ng mga kaganapan sa
bansa bunsod ng monopolyo sa tabako.
3. Naipapahayag ang pagmamalasakit sa mga
magsasaka.

II. NILALAMAN Reporma sa ekonomiya at pagtatatag ng monopolyong


tabako
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa. Pahina 83-84
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa. Pahina 225-
Kagamitang Pang-Mag- 227
aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa. Pahina 225-
Teksbuk 227
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Pag-aaral ng lyrics ng kanta:
Bagong Aralin Basahin ang sumusunod na lyrics ng kanta.

Ibon mang may layang lumipad


Kulungin mo at umiiyak
Bayan pa kayang sakdal-
dilag
Ang di magnasang makaalpas
-Bayan Ko (Freddie Aguilar)

Mga Tanong:

1. Ano ang mangyayari sa ibon kung ito ay nakakulong?


2. Ano ang isinisimbolo ng ibon sa kanta?
3. Paano kaya makakaalpas ang isang bayan sa mga pang-
aabuso ng mga dayuhan?
B. Paghahabi sa Ano ang gagawin mo kung:
Layunin ng Aralin 1. Lagi kang inaasar ng iyong kaklase
2. Ikaw ang palaging inuutusan ng iyong mga kapatid na
maghugas ng pinggan
3. Sinasaktan ka ng iyong mga kamag-anak sa tuwing ika’y
nagkakamali
4. Pinapahiya ka ng iyong mga magulang.

C. Pag-uugnay ng Mga Sa mahabang panahon ng pananakop ng mga Espanyol sa


Halimbawa sa Bagong Pilipinas, hindi masasabing nagsawalang kibo ang mga Filipino
Aralin sa kanilang pang-aabuso. Ito ang pagsisimula ng pag-usbong ng
kamalayang pambansa.

D. Pagtalakay ng Isulat ang mga sumusunod na pangyayari sa meta cards.


Bagong Konsepto at
Paglalahad ng Bagong ipinatupad ang monopolyo
sa tabako sa bansa upang
Kasanayan #1 mapagkunan ng
karagdagang kita ng Spain

ang produksyon ng tabako


ay ginawang bahagi ng
programang pangekonomiko
ni Jose Basco

inilipat sa maliliit na
magsasaka ang
produksiyon ng tabako sa
halip na sa malalaking
plantasyon

naging mapang-abuso ang


mga kolektor ng mga ani
ng mga magsasaka

ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


Gumawa ng timeline na Pagsunud-sunurin ang mga
nagpapakita ng mga meta cards ayon sa kaganapan
kaganapan sa bansa bunsod sa kasaysayan.
ng monopolyo sa
tabako
E. Pagtalakay ng Ang mga pagmamalabis ng mga Espanyol sa ilalim ng
Bagong Konsepto at monopolyo ay naging daan ng pagsiklab ng kalat na rebelyon
Paglalahad ng Bagong ng mga magsasaka.
Kasanayan #2
Isulat sa tsart ang mga pangyayaring pang-rebelyon sa mga
sumusunod na taon.

MGA REBELYON
1596 1785 1788

Cagayan Kalinga Laoag

F. Paglinang sa Ipaliwanag ang kasabihang “Walang mang-aapi kung


kabihasaan (Tungo sa walang nagpapa-api”.
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin Nararapat bang palitan ang pangulo ng inyong klase kung siya
sa Pang-araw-araw na ay mapang-abuso? Patunayan ang sagot.
Buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging bunga ng mga pang-aabuso ng mga
Espanyol bunsod ng monopolyo ng tabako?
I. Pagtataya ng Aralin Sagutan ang tsart

MONOPOLYO SA TABAKO

SANHI BUNGA RESULTA NG PAG-


AALSA

J. Karagdagang Gawain Alamin ang mga Pag-aalsang Agraryo noong 1745


para sa Takdang Aralin
at Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 1, Araw 2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sap ag-usbong ng kamalayang pambansa
patungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sa pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVa-b-1
1.2 Mga Pag-aalsa sa Loob ng Estadong Kolonyal

1. Natatalakay ang isinagawang pag-aalsang politikal ng mga


Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol.
2. Naipapakita ang pag-aalsang politikal sa pamamagitan ng
dula-dulaan.
3. Napahahalagahan ang mga katangiang ipinamalas ng mga
Pilipinong nagsagawa ng pag-aalsa laban sa pamahalaang
Espanyol.
II. NILALAMAN Pag-aalsang politikal ng mga Pilipino laban sa pamahalaang
Espanyol
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina
Kagamitang
232
pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina 83-
Teksbuk 85
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
5. Iba pang a.https://xiaochua.net/tag/lakandula/
Kagamitang
panturo b.https://www.slideshare.net/billyreyrillon/mga-pagbabagong-
pampolitika-noong-panahon-ng-espanyol

c. http://ffemagazine.com/lakandula-peaceful-king-takes-stand/

d.https://www.google.com/search?biw=1707&bih=821&tbm=isc
h&sa=1&ei=xFBvXc3rDYn1wAOs4KywDw&q=Magat+Salamat+
larawan&oq=Magat+Salamat+larawan&gs_l=
IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Magbigay ng di-mabuting Panuto: Piliin sa mga pahayag
nakaraang arali epekto ng pagbabagong ang nagpapakita ng di-
politikal sa pamamahala ng mabuting epekto ng
Espanyol sa sinaunang Pilipino. pagbabagong politikal sa
Di-mabuting epekto ng
pamamahala ng Espanyol sa
pagbabagong politikal sa sinaunang Pilipino.
mga Pilipino 1. Naging mapang-abuso ang
mga opisyal na Espanyol.
2. Napag-isa ang dating
watak-watak na
pamahalaan ng mga datu sa
kani-kanilang barangay.
3. Naging mahirap ang
pagsunod sa batas at mga
patakarang ipinatupad ng mga
dayuhan.
4. Mas napadali ang
pagpapalaganap ng
Kristyanismo.
5. Hindi naging pantay ang
pagtrato sa mga katutubo.

B. Paghahabi sa Ipaskil sa pisara ang mga sumusunod na larawan.


Layunin ng Aralin

Itanong:
1. Ano ang ipinapakita sa unang larawan? (pag-aalsa)
2. Ano ang ipinapakita sa pangalawang larawan? (Mga
opisyal sa pamahalaang Espanyol)

C. Pag-uugnay ng mga Ipaskil sa pisara ang mga sumusunod na salita.


halimbawa sa bagong
aralin
PAG-AALSA POLITIKA

Sabihin:Kanina ay may mga ipinakita akong larawan


hinggil sa pag-aalsa at politika.
Itanong:
1. Ano ang inyong pakaunawa sa salitang pag-aalsa?
(Ang pag-aalsa ay maaaring
rebelyon,paghihimagsik,pagtutol sa mga patakarang
ipinatupad at paghingi ng pagbabago.)

2. Ano ang inyong pakaunawa sa salitang politika?


(Ang politika ay maaaring iugnay sa
pamahalaan,mamamayan,paggawa ng pasiya at
paggamit ng kapangyarihan o pwersa.)

Sabihin:Batay sa mga nakaraang aralin,maraming


pagbabago ang ipinatupad ng mga Espanyol sa
pamumuhay ng mga Pilipino.

3. Sa inyong palagay, ano kaya ang nag udyok sa mga Pilipino


na mag-alsa laban sa pamahalaang Espanyol? (Ang isang
sanhi/dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubong Pilipino
laban sa pamahalaang Espanyol ay ang di- magandang
epekto ng pagbabagong pampolitika.)

D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at
paglalahad ng bagong
kasanayan #1 Magpaskil ng larawan ng mga Pilipinong kasama sa pag- aalsang
politikal.

Lakan Dula Magat Salamat

Sabihin:Ang mga nakapaskil sa pisara ay ang mga


larawan ng mga Pilipino na kasama sa pag-aalsang
politikal.Sila ay mga dating datu.

Tanong:

Kung si Lakandula at Magat Salamat ay dating datu,ano kaya


ang maaring pinakadahilan ng kanyang pag-aalsa laban sa
pamahalaang Espanyol? (Maaaring gusto nilang
manumbalik ang kanilang pamumuno.)
Ipaskil sa pisara ang talahanayan.
Pangyayari Taon Dahilan Resulta

Pag-aalsa 1574 Hindi pagtupad sa Natigil ang


ni Lakan ipinangako sa pag-aalsa ng
Dula kanila ni ibalik ang
Gobernador- kanilang
Heneral Miguel karapatan.
Lopez de Legazpi
na malibre sa
pagbabayad ng
buwis at polo ang
mga kaanak ni
Lakandula,ang
huling hari ng
Maynila

Pag-aalsa 1587- Ninais ng mga datu Maagang


ng mga 1588 sa pangunguna natuklasan
Datu ng nina Magat kaya
Tondo Salamat,Martin ipinapatay o
(Pagsasab Pangan,Juan Banal at ipinatapon sa
watan sa Pedro Balingit na ibang bahagi
Tondo) mabawing muli ang ng bansa.
kanilang kalayaan
at karangalan.

Tanong:

1. Sino – sino ang mga Pilipino na namuno sa pag-aalsang


politikal? (Sina Lakandula,Magat Salamat,Martin
Pangan,Juan Banal at Pedro Balingit)

2. Kailan at saan nag-alsa si Lakandula?mga datu ng Tondo?(Si


Lakandula ay nag-alsa noong 1574.Ang mga datu ng
Tondo ay nag-alsa noong 1587-1588 sa Maynila.)

3. Ilang taon tumagal ang pag-aalsa ni Lakandula?mga datu ng


Tondo?(Ang pag-aalsa ni Lakandula ay tumagal ng isang
taon lamang samantalang ang pag-aalsa ng mga datu sa
Tondo ay umabot ng dalawang taon.)

3.Bakit nagsagawa ng pag-aalsa si Lakandula?mga datu ng


Tondo?(Si Lakandula ay nagsagawa ng pag-aalsa dahil sa
hindi pagtupad sa ipinangako sa kanila ni Gobernador-
Heneral Miguel Lopez de Legazpi na malibre sa
pagbabayad ng buwis at polo ang kanyang mga kaanak
.Ang mga datu ng Tondo ay nag-alsa dahil sa kagustuhan
nila na mabawing muli ang kanilang kalayaan at
karangalan.)
4. Ano ang naging resulta ng pag-aalsa ni Lakandula?mga Datu
ng Tondo?(Hindi sila nagtagumpay.)

6.Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng mga


Pilipino na nag-alsa laban sa pamahalaan ng Espanyol? (Taglay
nila ang pagiging matapang,masipag,matalino at
pagmamahal sa kalayaan.)

5.Sa inyong palagay,ano kaya ang naidulot ng mga pag- aalsa


ng mga katutubong Pilipino?

7.Sa inyong palagay,ano ang maaaring sitwasyon natin ngayon


kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa? (Maaring hindi natin
makakamit ang kalayaan sa kamay ng mga
mananakop.)

E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain


bagong konsepto at Ipakita ang mga pag-aalsang politikal sa pamamagitan
paglalahad ng bagong ng dula-dulaan.
kasanayan # 2
Unang Pangkat:Lakandula
Ikalawang Pangkat: Mga Datu ng Tondo.

F. Paglinang sa Panuto: Magpapatugtog ang guro at may bolang ipapaikot sa


Kabihasnan (Tungo sa mga bata.Pag huminto ang bola,bubunot ang bata ng katanungan
Formative Assessment) at sasagutan niya ito.

G. Paglalapat ng Aralin Bilang isang mag-aaral,paano mo mapahahalagahan ang


sa pang-araw-araw na magagandang katangian na ipinamalas ng mga katutubong
buhay Pilipino na nag-alsa laban sa pamahalaang Espanyol?

Kung nabuhay ka sa panahong iyong,sasama ka din ba sa mga


pag-aalsa?Bakit?

H. Paglalahat ng Aralin 1. Sino-sino ang mga Pilipino na nagsagawa ng pag-


aalsang politikal laban sa pamahalaang Espanyol?
2. Kailan at saan sila nagsagawa ng pag-aalsa?
3. Bakit sila nag-alsa?
4. Ano ang resulta ng kanilang pag-aalsa?
5. Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng
mga Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsa?
I. Pagtataya ng Aralin Panuto:Basahin ang mga sumusunod na tanong.Piliin ang titik ng
tamang sagot.
1.Ano ang dahilan ng pag-aalsa ni Lakandula at mga datu ng
Tondo?
a. pag-aalsang politikal b. pag-aalsang panrelihiyon
c. pag-aalsang pang ekonomiko
2. Kailan nag-alsa si Lakandula?
a. 1570 b. 1572 c. 1574
3. Bakit nag-alsa ang mga datu sa Tondo?
a. nais niyang mabawi ang kailang karangalan at kalayaan
b. tutol siya sa Kristyanismo
c. nais niyang malibre sa pagbabayad ng buwis at polo
4. Ilang taon tumagal ang pag-aalsa ng mga datu sa Tondo?
a. 2 b. 1 c. 5
5.Alin sa mga sumusunod ang hindi magandang katangian na
ipinamalas ng mga katutubong Pilipino nag-alsa?
a. katapangan b. pagiging duwag c. pagmamahal sa
bayan

J. Karagdagang gawain Magsaliksik tungkol sa mga pag-aalsang panrelihiyon ng mga


para sa takdang-aralin Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol.
at remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin
D. Isang Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos.
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 1, Araw 3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sap ag-usbong ng kamalayang pambansa
patungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sa pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVa-b-1
1.2 Mga Pag-aalsa sa Loob ng Estadong Kolonyal
1. Natatalakay ang mga isinagawang pag-aalsang
panrelihiyon ng mga Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol.
(Pag-aalsa ng mga Igorot,Bancao,Tamblot at ng mga Itneg)
2. Naibabahagi ang mga pangyayari sa pag-aalsang
panrelihiyon sa pamamagitan ng balitaan. 3.Napahahalagahan
ang mga katangiang ipinamalas ng mga Pilipinong nag-alsa
laban sa pamahalaang Espanyol.

II. NILALAMAN Pag-aalsa ng mga Igorot, Bancao, Tamblot at ng mga Itneg

III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Kagamitang
Pahina 232-234
pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Teksbuk Pahina 83-85
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang
Kagamitang panturo https://www.slideshare.net/cherondina/mga-kilalang-
sinaunang-pilipino-na-nakipaglaban-sa-mga-espanyol

IV. PAMAMARAAN
ADVANCED AVERAGE LEARNERS
LEARNERS
A. Balik-Aral sa Panuto:Sagutan ang mga Panuto:Ayusin ang mga letra
nakaraang aralin sumusunod. upang mabuo ang salita na
1.Siya ay nag-alsa dahil sa sasagot sa bawat pahayag.
hindi tinupad ni Miguel 1.Siya ay nag-alsa dahil sa hindi
Lopez De Legazpi ang tinupad ni Miguel Lopez De
pangako na malibre sa Legazpi ang pangako na malibre
pagbabayad ng buwis at sa pagbabayad ng buwis at polo
polo y servicio. y servicio.

LULAKANDA
2. Sila ay mga datu ng 2.Sila ay mga datu ng Tondo na
Tondo na namuno sa pag- namuno sa pag-aalsang politikal
aalsang politikal dahil sa dahil sa nais nilang mabawi ang
nais nilang kalayaan at karangalan.
mabawi ang kalayaan at
karangalan.
AGTAM MATSAL
ATINMARNGAPAN
ANJU LABAN
ROPED LIBANTIG

B. Paghahabi sa Itanong:
Layunin ng Aralin Ano ang mararamdaman mo kung:
a. sinira at sinunog ang pamana ng iyong ninuno?
b. ibinaba ang iyong pagkatao at ang lahi mo?
c. nais mong maglingkod sa simbahan pero hindi ka
binigyan ng pagkakataon?
d. hindi ka binigyan ng maayos na serbisyong
panrelihiyon dahil mahirap ka o walang pambayad?

C. Pag-uugnay ng mga 1.Sino-sino kaya ang nakaranas ng mga di-kanais-nais na


halimbawa sa bagong pangyayari sa kamay ng mga Espanyol? (Ang mga
aralin katutubong Pilipino.)

2. Anong aspeto ng pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino


may kaugnayan ang mga inilahad na pahayag? (Ito ay may
kaugnayan sa naging epekto ng pagbabagong
panrelihiyon sa pamumuhay ng mga Pilipino.)

3.Dahil sa ganito ang naging epekto ng pagbabagong


ekonomiko,paano ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang
pagtutol sa kalabisan ng mga mananakop na Espanyol?(Ang
mga Pilipino ay nagsagawa ng pag- aalsa.)

Sabihin:Kilalanin natin ang mga katutubong Pilipino na


nagsagawa ng pag-aalsa dahil sa pagbabagong
panrelihiyon.Sila ay mga dating babaylan.
D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Magpaskil ng larawan ng Pilipinong kasama sa pag- aalsang
paglalahad ng bagong panrelihiyon.
kasanayan #1

Tamblot
Tanong:

1. Sino nasa larawan? (Siya ay si Tamblot.)

2. Ano kaya ang sanhi/dahilan ng pag-aalsa?(Ang


sanhi/dahilan ng kanyang pag-aalsa ay ang masamang
epekto ng pagbabagong panrelihiyon.)

Pangyayari Taon Dahilan Resulta


Pag-aalsa 1601 Pagtutol sa Hindi
ng mga pagbibinyag sa mga matagumpay
Igorot Igorot ng Hilagang ang mga
Luzon sa Espanyol na
Kristyanismo ipasailalim ang
alinsunod sa utos ni mga Igorot.
Gobernador Heneral
Francisco de Tello de
Guzman.

Pag-aalsa 1621 Pinamunuan ni Nasupil ang


ni Bancao Bancao ng Carigara kanilang
na lumaban sa rebelyon at
Simbahang Katoliko pinugutan ng
ng Leyte.Katuwang ulo si Bancao.
ang babaylan na si
Pagal ay nagtayo ng
mga dambana para sa
mga anito at hinikayat
ang ilang bayan nan a
sumapi sa kanila
at
makilahok sa pag-
aalsa
Pag-aalsa ni 1621- Pagtutol ng mga Nasupil ang
Tamblot 1622 Boholano sa pag-aalsa
Kristyanismo sa pagsapit ng
pamumuno Bagong Taon
ng dating babaylan 1622.
na si
Tamblot.Isinagawa ito
pagsapit ng
kapistahahn ng
St.Francis Xavier.

Pag-aalsa 1625- Pinamunuan nina Nasupil noong


ng mga 1627 Miguel Lanab ng 1627 sa utong
Itneg Cagayan at ni Gobernador
Alababan ng Fernando de
Apayao.Pinugutan ng Silva.
ulo ang dalawang
misyonerong
Dominican at
hinikayat ang mga
Itneg
na
magnakaw,dumumi sa
mga imahen ng mga
santo at
sunugin ang mga
lokal na simbahan
bilang protesta sa
sapilitang pagbibinyag
sa
kanila sa
Kristyanismo.
Ipaskil sa pisara ang talahanayan.
E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain
bagong konsepto at Panuto:Batay sa mga impormasyong nakasulat sa
paglalahad ng bagong talahanayan.Ibahagi sa klase ang pag-aalsang panrelihiyon sa
kasanayan # 2 pamamagitan ng pagbabalita.

Pangkat 1: Pag-aalsa ng mga Igorot Pangkat


2: Pag-aalsa ni Bancao Pangkat 3: Pag-aalsa
ni Tamblot Pangkat 4: Pag-aalsa ng mga
Itneg

Mga gabay na tanong:


1. Ano ang pangyayari?
2. Sino ang namuno sa pag-aalsa?
3. Kailan at saan naganap ito?
4. Ilang taon tumagal ito?
5. Bakit nagsagawa ng pag-aalsa?
6. Ano ang naging resulta nito?

Pagkatapos mag-ulat ng bawat pangkat.Itanong ang mga


sumusunod.

1. Sa inyong palagay,ano kaya ang naidulot ng mga pag- aalsa


ng mga Pilipino?
2. Sa inyong palagay,ano ang maaaring sitwasyon natin
ngayon kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?

(Maaring hindi natin makakamit ang kalayaan sa kamay


ng mga mananakop.)
F. Paglinang sa Panuto: Magpatugtog ang guro at may bolang ipapaikot sa mga
Kabihasnan (Tungo sa bata.Pag huminto ang bola,bubunot ang bata ng katanungan at
Formative Assessment) sasagutan niya ito.
G. Paglalapat ng Aralin Bilang isang mag-aaral,paano mo mapahahalagahan ang
sa pang-araw-araw na magagandang katangian na ipinamalas ng mga Pilipino na nag-
buhay alsa laban sa pamahalaang Espanyol?

Kung nabuhay ka sa panahong iyong,sasama ka din ba sa mga


pag-aalsa?Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin 1. Sino-sino ang mga Pilipino na nagsagawa ng pag- aalsang
panrelihiyon laban sa pamahalaang Espanyol?
2. Kailan at saan sila nagsagawa ng pag-aalsa?
3. Bakit sila nag-alsa?
4. Ano ang naging resulta ng kanilang pag-aalsa?
5. Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng
mga Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsa?
I. Pagtataya ng Aralin Panuto:Basahin ang mga sumusunod na tanong.Piliin ang titik
ng tamang sagot.
1. Kailan nag-alsa ang mga Igorot?
a. 1601 b. 1621 c.1627
2. Sino ang namuno sap ag-aalsa ng mga Itneg
a. Miguel Lanab b. Tamblot c. Bancao
3. Bakit nag-alsa si Tamblot?
a. pagtutol sa Kristyanismo
b. pagtutol sa sapilitang paggawa
c. nais maging pari
4.Ilang taon nagtagal ang pag-aalsa ng mga Itneg?
a. isang taon b. dalawang taon c.
tatlong taon
5. Ano ang naging resulta ng pag-aalsa ni Bancao?
a. nagtagumpay b.nasupil c. wala sa
nabanggit

J. Karagdagang gawain Pag-aralan ang iba pang pag-aalsang pang-ekonomiko.


para sa takdang-aralin
at remediation

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang

ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Isang Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo nakatulong
ng lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 1, Araw 4
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sap ag-usbong ng kamalayang
pambansa patungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo
ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVa-b-1
1.2 Mga Pag-aalsa sa Loob ng Estadong Kolonyal
1. Natatalakay ang mga isinagawang pag-aalsang panrelihiyon
ng mga Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol .(Pag-aalsa ni
Tapar,Magtangaga ng Cagayan,Francisco Dagohoy at Hermano
Pule.)
2. Naibabahagi ang mga pangyayari sa pag-aalsang
panrelihiyon sa pamamagitan ng balitaan.
3.Napahahalagahan ang mga katangiang ipinamalas ng mga
Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol.
II. NILALAMAN Pag-aalsa ni Tapar,Magtangaga ng Cagayan,Francisco
Dagohoy at Hermano Pule
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina
Kagamitang
236
pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina 83-
Teksbuk 87
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang
Kagamitang panturo https://live.staticflickr.com/8813/18253801000_8342ba27ec_b.j

https://www.facebook.com/pages/category/Community/Hermano- Pules-
Revolt-SS1-1644354942486000/

III. PAMAMARAAN ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


A. Balik-Aral sa Panuto:Sagutan ang mga Panuto:Piliin sa loob ng kahon
nakaraang aralin sumusunod.Sabihin kung kung kaninong pag- aalsang
kaninong pag-aalsa ang panrelihiyon nag inilalarawan
inilalarawan sa bawat pahayag sa bawat pahayag.

1. Pagtutol sa pagbibinyag sa Pag-aalsa ni Tamblot Pag-


mga taga Hilagang Luzon sa aalsa ng mga Itneg Pag-
aalsa ng mga Igorot Pag-
Kristyanismo alinsunod sa utos
aalsa ni Bancao
ni Gobernador Heneral
Francisco de Tello de Guzman.
2. Katuwang ang babaylan na 1. Pagtutol sa pagbibinyag sa
si Pagal ay nagtayo ng mga mga taga Hilagang Luzon sa
dambana para sa mga anito at Kristyanismo alinsunod sa utos
hinikayat ang ilang bayan nan ni Gobernador Heneral
a sumapi sa kanila at Francisco de Tello de Guzman.
makilahok sa pag-
aalsa.

2. Katuwang ang babaylan na


3. Pagtutol ng mga Boholano sa si Pagal ay nagtayo ng mga
Kristyanismo sa pamumuno ng dambana para sa mga anito at
dating babaylan.Isinagawa hinikayat ang ilang bayan na
ito sumapi sa kanila at makilahok
pagsapit ng kapistahahn ng sa pag-aalsa.
St.Francis Xavier.
3. Pagtutol ng mga
4. Pinamunuan nina Miguel Boholano sa Kristyanismo sa
Lanab ng Cagayan at Alababan pamumuno ng dating
ng babaylan.Isinagawa ito
Apayao.Pinugutan ng ulo ang pagsapit ng kapistahahn ng
dalawang misyonerong St.Francis Xavier.
Dominican at hinikayat ang
mga Itneg na4. Pinamunuan nina Miguel
magnakaw,dumumi sa mga Lanab ng Cagayan at Alababan
imahen ng mga santo at ng
sunugin ang mga lokal na Apayao.Pinugutan ng ulo ang
simbahan bilang protesta sa dalawang misyonerong
sapilitang pagbibinyag sa
Dominican at hinikayat ang
kanila sa Kristyanismo. mga Itneg na
magnakaw,dumumi sa mga
imahen ng mga santo at
sunugin ang mga lokal na
simbahan bilang protesta sa
sapilitang pagbibinyag sa
kanila sa Kristyanismo.
B. Paghahabi sa Magpakita ng mga larawan ng naging epekto ng
Layunin ng Aralin pagbabagong panrelihiyon sa pamumuhay ng mga Pilipino.
C. Pag-uugnay ng mga 1. Ano ang ipinapakita sa larawan? (Ipinakita sa larawan ang
halimbawa sa bagong naging epekto ng pagbabagong panrelihiyon sa pamumuhay ng
aralin mga Pilipino.)

2. Ito ba ay mabuti o di-mabuting epekto?

3. Dahil sa ganito ang naging epekto ng pagbabagong


panrelihiyon,paano ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang
pagtutol sa kalabisan ng mga mananakop sa Espanyol?(Ang
mga Pilipino ay nagsagawa ng pag-aalsa.)

Sabihin:Kilalanin natin ang mga katutubong Pilipino na


nagsagawa ng pag-aalsa dahil sa pagbabagong
panrelihiyon.Sila ay mga dating babaylan.

D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Magpaskil ng larawan ng mga Pilipinong kasama sa pag- aalsang
paglalahad ng bagong panrelihiyon.
kasanayan #1

Francisco Dagohoy Hermano Pule

Tanong:

1. Sino nasa unang larawan?ikalawang larawan? larawan?


(Ang nasa larawan ay sina Francisco Dagohoy at Hermano Pule.)

2. Ano kaya ang sanhi/dahilan ng pag-aalsa?(Ang sanhi/dahilan


ng kanilang pag-aalsa ay ang pagbabagong panrelihiyon.)

Ipaskil sa pisara ang talahanayan.

Pangyayari Tao Dahilan Resulta


n

Pag-aalsa 166 Pinamumunuan ni Tapar ng Agad na


ni Tapar 3 Iloilo na naghahangad na nasupil at
magtayo ng bagong sangay pinatay ang
ng Kristyanismo sa bayan lumahok sa
ng Oton kung saan ay rebelyon.
kikilanin siya bilang “Diyos
na Makapangyarihan”.
Pag-aalsa 171 Pinamunuan ni Marami sa
ng mga 8 Francisco Rivera na mga kasapi
Magtangag ninais na matawag na ang
a ng “Papa Rey”(Papa o tumalikod
Cagayan pope,’ at hari).Pinigilan sa marahas
niya ang mga katutubo na
ng Tuguegarao na pamumuno
ipagpatuloy ang ni Rivera at
pagtangkilik sa agad ding
Kristyanismo at hinimok nasupil ang
ang pagsasauli sa mga rebelyon ng
prayle ng ibinigay nilang mga
mga rosary at sundalong
iskapularyo. Espanyol.

Pangyayari Tao Dahilan Resulta


n
Pag-aalsa 1744 Nagalit si Francisco Namatay
ni Dagohoy - Dagohoy ,pinakamatagal
sa Bohol 1829 na rebelyon sa
kasaysayan ng Pilipinas.
Nagsimula ang pag-aalsa
nang tanggihan ng kura
paroko na si Gaspar
Morales na bigyan ng
Kristyanong libing ang
kanyang kapatid na
namatay.Pinatay niya ang
pari at hinikayat ang
mamamayan ng Bohol na
bumangon at lumaban sa
mga Espanyol.Namundok
sila at nagtatag ng isang
malayang pamahalaan sa
kabundukan. Inabot ang
kanyang pag-aalsa ng
mahigit ng 85 na taon.Ang
nakatalo sa kanya ay ang
ekspedisyon ni Kapitan
Manuel Sanz.
Pag-aalsa 1840 Nagalit si Apolinario Dela Dinakip at
ni - Cruz o Hermano Pule dahil pinatawan
Apolinario 1841 tinanggihan siyang maging ng
Dela Cruz pari at kilalanin ang kamatayan
sa Tayabas kanyang samahang .
Confradia de San Jose.
E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain
bagong konsepto at Panuto:Batay sa mga impormasyong nakasulat sa
paglalahad ng bagong talahanayan.Ibahagi sa klase ang mga pag-aalsang panrelihiyon
kasanayan # 2 sa pamamagitan ng pagbabalita.

Pangkat 1: Pag-aalsa ni Tapar


Pangkat 2: Pag-aalsa ng mga Magtangaga sa Cagayan Pangkat 3:
Pag-aalsa ni Francisco Dagohoy
Pangkat 4: Pag-aalsa ni Hermano Pule

Mga gabay na tanong:


1. Ano ang pangyayari?
2. Sino ang namuno sa pag-aalsa?
3. Kailan at saan naganap ito?
4. Ilang taon tumagal ito?
5. Bakit nagsagawa ng pag-aalsa?
6. Ano ang naging resulta nito?

Pagkatapos mag-ulat ng bawat pangkat.Itanong ang mga


sumusunod.

1. Sa inyong palagay,ano kaya ang naidulot ng mga pag- aalsa ng


mga katutubong Pilipino?
2. Sa inyong palagay,ano ang maaaring sitwasyon natin ngayon
kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa? (Maaring hindi natin
makakamit ang kalayaan sa kamay ng mga mananakop.)

F. Paglinang sa Panuto: Magpatugtog ang guro at may bolang ipapaikot sa


Kabihasnan (Tungo sa mga bata.Pag huminto ang bola,bubunot ang bata ng
Formative Assessment) katanungan at sasagutan niya ito.
G. Paglalapat ng Aralin Bilang isang mag-aaral,paano mo mapahahalagahan ang
sa pang-araw-araw na magagandang katangian na ipinamalas ng mga katutubong
buhay Pilipino na nag-alsa laban sa pamahalaang Espanyol?

Bilang mag-aaral,paano mo maipapamals ang iyong pagmamahal


sa bansa?
H. Paglalahat ng Aralin 1. Sino-sino ang mga katutubong Pilipino na nagsagawa ng pag-
aalsang politikal laban sa pamahalaang Espanyol?
2. Kailan at saan sila nagsagawa ng pag-aalsa?
3. Bakit sila nag-alsa?
4. Ano ang naging resulta ng kanilang pag-aalsa?
5. Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng mga
katutubong Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsa?
I. Pagtataya ng Aralin A. Panuto:Basahin ang mga sumusunod na tanong.Piliin ang
titik ng tamang sagot.
1. Siya ang pinuno ng pag-aalsa sa Iloilo na tinagurian ang sarili
na “Diyos na Makapangyarihan.”
a. Francisco Dagohoy b. Tapar c. Hermano Pule
2.Namuno sa pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas laban sa
mga Espanyol.
a. Tamblot b.Francisco Rivera c. Dagohoy
3. Nagtatag ng Confradia de San Jose.
a. Hermano Pule b. Bancao c. Dagohoy
4. Ilang taon tumagal ang pag-aalsa ni Francisco Dagohoy?
a. 80 taon b. 82 taon c. 85 taon
5. Siya ang namuno sa pag-aalsa ng mga Magtangaga ng
Cagayan.
a. Tapar b. Hermano Pule c. Francisco Rivera

B. Tukuyin kung kaninong pag-aalsa ang inilalarawan sa bawat


pahayag.Piliin ang sagot sa loob ng kahon.

Pag-aalsa ni Tapar sa Panay


Pag-aalsa ng mga Magtangaga sa Cagayan Pag-
aalsa ni Dagohoy sa Bohol
Pag-aalsa ni Apolinario dela Cruz

1. Pinamunuan ito ng isang babaylang ninais na matawag na


“Papa Rey”(Papa o pope,’ at hari).Pinigilan niya ang mga
katutubo ng Tuguegarao na ipagpatuloy ang pagtangkilik sa
Kristyanismo at hinimok ang pagsasauli sa mga prayle ng
ibinigay nilang mga rosary at iskapularyo.
2. Siya ay nagalit dahil tinanggihan siyang maging pari at
kilalanin ang kanyang samahang Confradia de San Jose.Siya ay
dinakip at pinatawan ng kamatayan.
3. Namuno sa Iloilo na naghahangad na magtayo ng bagong sangay
ng Kristyanismo sa bayan ng Oton kung saan ay kikilanin siya bilang
“Diyos na Makapangyarihan”. Agad na nasupil at pinatay ang lumahok
sa rebelyon.
4. Nagsimula ang pag-aalsa nang tanggihan ng kura paroko na
si Gaspar Morales na bigyan ng Kristyanong libing ang kanyang
kapatid na namatay. Inabot ang kanyang pag-aalsa ng mahigit ng
85 na taon.
5. Ito ang pinakamatagal na rebelyon sa kasaysayan ng Pilipinas.

J. Karagdagang gawain Sa iyong palagay,paano nakatulong ang mga karanasan ng


para sa takdang-aralin mga Pilipino sa mga unang pag-aaklas laban sa mga Espanyol
at remediation sa pagbuo ng damdaming makabayan?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin

D. Isang Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo nakatulong
ng lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 1, Araw 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sap ag-usbong ng
kamalayang pambansa patungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVa-b-1
1.2 Mga Pag-aalsa sa Loob ng Estadong Kolonyal
1. Natatalakay ang mga isinagawang pag-aalsang ekonomiko
ng mga Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol. (Pag-aalsa ni
Magalat, Pedro Ladia,Agustin Sumuroy,Francisco Maniago at
Andres Malong)
2. Naibabahagi ang mga pangyayari sa pag-aalsang
panrelihiyon sa pamamagitan ng balitaan. 3.Napahahalagahan
ang mga katangiang ipinamalas ng mga Pilipino laban sa
pamahalaang Espanyol.

II. NILALAMAN Pag-aalsa ni Magalat,Pedro Ladia,Agustin Sumuroy,Francisco


Maniago at Andres Malong
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Kagamitang
Pahina 234-235
pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Teksbuk Pahina 83-87
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang https://pt.slideshare.net/FoodTech1216/phist7/2?smtNoRedi
Kagamitang panturo r=1
IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Magbigay ng epekto ng mga Sabihin kung ito ay epekto
nakaraang aralin patakarang pang- ng tributo,polo y servicio o
ekonomiya. sistemang encomienda.
1. Marami sa mga
manggagawa ang
namatay sa gutom at hirap sa
walang tigil na paggawa.
2. Nawalan ng kita at nalugi
ang mga Pilipino dahil
promissory note ang
ipinambayad sa kanila
kapalit ng mga produkto.
3. Pagkalayo ng ama sa
kanilang pamilya.
4. Ang mga Espanyol ay
naging mapagmalabis sa
paninigil ng buwis kung
kayat naghirap ang mga
Pilipino.
5. Pagkamkam o
korupsiyon ng pera ng mga
tiwaling Espanyol na walang
hangad kundi magpayaman
bago bumalik sa Spain.

B. Paghahabi sa Paint Me A Picture!


Layunin ng Aralin 1. Pagbabayad ng buwis
2. Polo Y Servicio
3. Paggawa ng Barko
4.Pagtatanim/Pagsasaka

Tanong:Ano ang mga ipinakita sa ating laro?

C. Pag-uugnay ng mga Ipakita sa mag-aaral ang mga karatula na may


halimbawa sa bagong kaugnayan sa paksa.
aralin
Hinaing ng Sapilitang
Di makatarungang magsasaka paggawa labag sa
buwis.
. karapatang
Ipagbawal. Dinggin. pantao.

Suriin ang nilalaman ng karatula.


1. Ano ang suliraning mahihinuha mula sa karatula? (Ito ay
may kaugnayan sa mga patakarang ekonomiko na
ipinatupad ng Espanyol sa Pilipinas.)
2. Ano-ano ang mga mapang-abusong patakaran na
ipinatupad ng mga Espanyol na tinutulan ng mga Pilipino?
(tributo,polo y servicio,sistemang encomienda,sistemang
bandala at kalakalang galyon.)
3. Paano ipinahayag ng mga Pilipino ang kanilang pagtutol?
(Ipinakita nila ang pagtutol sa pamamagitan ng pag-
aalsa.)
D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Magpaskil ng larawan ng Pilipinong kasama sa pag- aalsang
paglalahad ng bagong panrelihiyon.
kasanayan #1

Agustin Sumuroy Francisco Maniago


Sabihin:Sina Agustin Sumuroy at Francisco Maniago ay
ilan sa mga nagsagawa ng pag-aalsang pang-ekonomiko
laban sa Espanyol.

2. Batay sa mga karatulang ipinakita kanina.Ano kaya ang


sanhi/dahilan ng kanilang pag-aalsa?(Ang sanhi/dahilan ng
kanyang pag-aalsa ay ang pagbabagong pang-
ekonomiko.)

Ipaskil sa pisara ang talahanayan.

Pangyayari Taon Dahilan Resulta


Pag-aalsa 1596 Kasama ang Ipinapatay ng
ni Magalat kanyang mga Espanyol
kapatid,tinutulan ni sa mga Indio
Magalat ,isang rebelde na nakilahok sa
mula Cagayan,ang di- pag-
makatuwirang aalsa ni
paniningil ng buwis ng Magalat
mga Espanyol
Pag-aalsa 1643 Pinamunuan ni ni
Ladia sa Pedro Ladia-isang Kinumpiska
Malolos,Bul Moro na taga- niya ang
acan Borneo na kanyang ari-
naniniwalang mula arian ng mga
siya sa lahi ni Espanyol na
Lakandula. nagtulak sa
kaniya na
mag-alsa laban
sa mga
mananakop.Di
nakip at dinala
sa Maynila
kung saan siya
sinentensiyah an

ng
kamatayan.
Pag-aalsa ni 1649- Pinamunuan ng Humina ang
Sumuroy 1650 Waray na si Agustin pag-aalsa
Sumuroy ang pag- hanggang sa
aaklas laban sa polo y tuluyang
servicio sa masupil nang
Samar.Taliwas sa madakip at
patakaran ng ipapatay ng
polo,ang mga mga Espanyol
Waray ay ipinadala sa si Sumuroy at
mga pagawaan ng iba pang
barko sa lumahok sap
Cavite,malayo sa ag-aalsa.
kanilang tirahan.
Sumiklab ang pag-
aalsa sa Cavite at
umabot sa
Mindanao,Bicol,Ceb
u,Masbate,Camigui
n,Zamboanga at
Hilagang Mindanao.

Pag-aalsa ni 1660- Pinamunuan ni Nasupil ni


Maniago 1661 Francisco Maniago ng Gobernador-
Mexico Heneral
Pampanga. Sabiniano
Pagtutol ng mga Manique de
Kapampangan sa Lara gamit ang
sapilitang paggawa sa “divide and
mga galyon at sa hindi rule policy”
pagbabayad ng
pamahalaan sa mga
biniling palay mula
sa mga
magsasaka.
Pag-aalsa ni 1660- Pinamunuan ni Agad nasupil
Malong sa 1661 Andres Malong.Ito ng mga
San ay nag-ugat sa hindi Espanyol
Carlos,Pan pagbabayad ng mga
gasinan Espanyol ng
kaukulang sahod sa
libo-libong katutubong
nagtatrabaho sa
pagawaan ng
barko.Kinalaban ang
mga opisyal na
Espanyol lamang at
hindi ang kaparian o
ang Simabahan.

E. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Pangkatang Gawain
paglalahad ng bagong Panuto:Batay sa mga impormasyong nakasulat sa
kasanayan # 2 talahanayan.Talakayin ang mga pag-aalsang panrelihiyon sa
pamamagitan ng pagbabalita.

Pangkat 1: Pag-aalsa ni Magalat


Pangkat 2: Pag-aalsa ni Ladia sa Malolos, Bulacan Pangkat 3:
Pag-aalsa ni Sumuroy
Pangkat 4: Pag-aalsa ni Maniago

Mga gabay na tanong:


1. Sino ang namuno sa pag-aalsa?
2. Kailan at saan naganap ito?
3. Ilang taon tumagal ito?
4. Bakit nagsagawa ng pag-aalsa?
5. Ano ang naging resulta nito?

Pagkatapos mag-ulat ng bawat pangkat.Itanong ang mga


sumusunod.

1. Ano ang naging resulta ng mga nabanggit na pag- aalsa?


2. Sa inyong palagay,bakit ganoon ang naging bunga ng mga
pag-aalsa?

F. Paglinang sa Panuto: Magpatugtog ang guro at may bolang ipapaikot


Kabihasnan (Tungo sa sa mga bata.Pag huminto ang bola,bubunot ang bata ng
Formative Assessment) katanungan at sasagutan niya ito.
G. Paglalapat ng Aralin Bilang isang mag-aaral,paano mo mapahahalagahan ang
sa pang-araw-araw na magagandang katangian na ipinamalas ng mga katutubong
buhay Pilipino na nag-alsa laban sa pamahalaang Espanyol?

Kung nabuhay ka sa panahong iyong,sasama ka din ba sa mga


pag-aalsa?Bakit?

H. Paglalahat ng Aralin 1. Sino-sino ang mga katutubong Pilipino na nagsagawa ng


pag-aalsang panrelihiyon laban sa pamahalaang Espanyol?
2. Kailan at saan sila nagsagawa ng pag-aalsa?
3. Bakit sila nag-alsa?
4. Ano ang naging resulta ng kanilang pag-aalsa?
5. Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng mga
katutubong Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsa?

I. Pagtataya ng Aralin
ADVANCED LEARNERS

Panuto:Tukuyin kung kaninong pag-aalsa ang inilalarawan sa


bawat pahayag.Piliin ang titik ng tamang sagot sa loob ng
kahon.

A. Pag-aalsa ni Magalat
B. Pag-aalsa ni Ladia sa Malolos Bulacan
C. Pag-aalsa ni Sumuroy
D. Pag-aalsa ni Maniago
E.Pag-aalsa ni Malong sa San Carlos,Pangasinan

1. Pinamunuan nya ang pagtutol ng mga Kapampangan sa sapilitang


paggawa sa mga galyon at sa hindi pagbabayad ng pamahalaan sa
mga biniling palay mula sa mga magsasaka.
2. Ito ay nag-ugat sa hindi pagbabayad ng mga Espanyol ng
kaukulang sahod sa libo-libong katutubong nagtatrabaho sa
pagawaan ng barko.Kinalaban ang mga opisyal na Espanyol lamang
at hindi ang kaparian o ang Simbahan.Ito ay agad nasupil ng mga
Espanyol.

3.Kasama ang kanyang kapatid ,isang rebelde mula Cagayan,ang


nag-alsa sa di-makatuwirang paniningil ng buwis ng mga Espanyol
Ipinapatay ng mga Espanyol sa mga Indio na nakilahok sa pag-aalsa.

4. Kinumpiska niya ang kanyang ari-arian ng mga Espanyol na


nagtulak sa kaniya na mag-alsa laban sa mga mananakop.Dinakip at
dinala sa Maynila kung saan siya sinentensiyahan ng kamatayan.

5. Pinamunuan ng isang Waray ang pag-aaklas laban sa polo y


servicio sa Samar.Taliwas sa patakaran ng polo,ang mga Waray ay
ipinadala sa mga pagawaan ng barko sa Cavite,malayo sa kanilang
tirahan.
Sumiklab ang pag-aalsa sa Cavite at umabot sa
Mindanao,Bicol,Cebu,Masbate,Camiguin,Zamboanga at
Hilagang Mindanao. Humina ang pag-aalsa hanggang sa tuluyang
masupil nang madakip at ipapatay ng mga Espanyol ang lumahok sa
pag-aalsa.

AVERAGE LEARNERS
Panuto:Hanapin sa Hanay B ang sagot sa Hanay A. Hanay
A Hanay B
1. Pag-aalsa ni Magalat a. Mexico,Pampanga
2. Pag-aalsa ni Ladia b. Malolos,Bulacan
3. Pag-aalsa ni Sumuroy c. San Carlos,Pangasinan
4.Pag-aalsa ni Maniago d. Cagayan
5.Pag-aalsa ni Malong e. Samar,Mindanao,Bicol,Cebu,
Masbate,Camiguin,
Zamboanga,
Hilagang Mindanao
J. Karagdagang gawain
para sa takdang-aralin
at remediation

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin

D. Isang Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo nakatulong
ng lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 2, Araw 1
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sap ag-usbong ng
kamalayang pambansa patungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sa pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan.
AP5PKB-IVa-b-1
1.2 Mga Pag-aalsa sa Loob ng Estadong Kolonyal
1. Natatalakay ang isinagawang pag-aalsang ekonomiko ng
mga Pilipino laban sa pamahalaang Espanyol.(Pag- aalsa ni
Don Pedro Almazan,Agraryo sa Katagalugan,Diego
Silang,Gabriela Silang at Basi.)
2. Naibabahagi ang pangyayari sa pag-aalsang
panrelihiyon sa pamamagitan ng balitaan. 3.Napahahalagahan
ang mga katangiang ipinamalas ng mga Pilipino laban sa
pamahalaang Espanyol.

II. NILALAMAN Pag-aalsa ni Don Pedro Almazan,Agraryo sa Katagalugan,Diego


Silang,Gabriela Silang at Basi
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina
Kagamitang
232
pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa Pahina 83-
Teksbuk 87
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
B. Iba pang https://www.geni.com/people/Diego-
Kagamitang panturo Silang/6000000015764920161

https://angliderazgo.wordpress.com/2016/09/11/maria-josefa-
gabriela-carino-silang/

IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Panuto:Tukuyin ang pangyayari sa Panuto:Tukuyin ang
nakaraang aralin pag-aalsang ekonomiko ang pangyayari sa pag- aalsang
inilalawaran sa bawat pahayag. ekonomiko ang
inilalawaran sa bawat
pahayag.Piliin ang sagot sa
loob ng kahon.

A. Pag-aalsa ni Magalat
1. Sumiklab ang pag-aalsa sa B. Pag-aalsa ni Ladia sa Malolos
Cavite at umabot sa Bulacan
C. Pag-aalsa ni Sumuroy
Mindanao,Bicol,Cebu,Masbate, D. Pag-aalsa ni Maniago E.Pag-
Camiguin,Zamboanga at aalsa ni Malong sa San
Carlos,Pangasinan
Hilagang Mindanao.

2. Ito ay nag-ugat sa hindi 1. Sumiklab ang pag-


pagbabayad ng mga Espanyol ng aalsa sa Cavite at umabot
kaukulang sahod sa libo- libong sa
katutubong nagtatrabaho sa Mindanao,Bicol,Cebu,M
pagawaang ng asbate,Camiguin,Zambo
barko.Kinalaban ang mga opisyal anga at Hilagang
na Espanyol lamang at hindi ang Mindanao.
kaparian o ang Simbahan. 2.Ito ay nag-ugat sa hindi
pagbabayad ng mga
3. Kasama ang kanyang Espanyol ng kaukulang
kapatid,tinutulan nila ang di- sahod sa libo- libong
makatuwirang paniningil ng buwis katutubong nagtatrabaho
ng mga Espanyol. sa
pagawaang ng
barko.Kinalaban ang mga
opisyal na Espanyol
lamang at hindi ang
kaparian o ang Simbahan.
3.Kasama ang kanyang
kapatid,tinutulan nila ang
di-makatuwirang
paniningil ng buwis ng
mga Espanyol.

B. Paghahabi sa Itanong:
Layunin ng Aralin Ano ang mararamdaman mo kung:
a.kinakailangang ipagbili ang iyong naaning palay sa
pamahalaan sa mas mababang presyo?

b.hinigpitan ka sa paggawa at pagbenta ng isa produkto?

c.maglilingkod ka sa pamahalaan sa pamamagitan ng paggawa


ng mga tulay at kalsada ng walang kaukulang bayad?

C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong 1. Anong aspeto ng pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino
aralin may kaugnayan ang mga inilahad na pahayag? (Ito ay may
kaugnayan sa naging epekto ng pagbabagong
panrelihiyon sa pamumuhay ng mga Pilipino.)
2.Dahil sa ganito ang naging epekto ng pagbabagong
ekonomiko,paano ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang
pagtutol sa kalabisan ng mga mananakop na Espanyol?(Ang
mga Pilipino ay nagsagawa ng pag-aalsa.)

Sabihin:Kilalanin natin ang mga katutubong Pilipino na


nagsagawa ng pag-aalsa dahil sa pagbabagong
panrelihiyon.Sila ay mga dating babaylan.

D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Magpaskil ng larawan ng Pilipinong kasama sa pag- aalsang
paglalahad ng bagong panrelihiyon.
kasanayan #1

Diego Silang Gabriela Silang

Sabihin:Sina Diego Silang at Gabriela Silang ay ilan sa


mga Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsang pang-
ekonomiko laban sa Espanyol.

Ipaskil sa pisara ang talahanayan.

Pangyayari Taon Dahilan Resulta


Pag-aalsa 1661 Pinamunuan nina Matapos
ni Almazan Don Pedro niyang
sa San Almazan-isang ipapugot ang
Nicolas mayamang pinuno ulo ng mga
Laoag,Iloco nga Laoag na prayleng
s Norte kinaronahan noong Dominican na
1660 bilang Hari ng si Jose Santa
Ilocos-at Juan Maria at
Magsanop-pinuno Augustinian na
ng Bacarra,Bangu. si Jose
Arias,nadakip
Nagsagawa ng mga si
pag-aalsa bilang Almazan,ibinig
pagsuporta sa ti sa plaza at
ipinaglalaban ni tuluyang
Malong ng natigil ang
Pangasinan. rebelyon.

Pag- aalsang 1745- Malawakang pag- Hindi


Agraryo sa 1746 aalsa ng mga nagtagumpay,
Katagaluga n magsasaka ng bagkus ay
rehiyon ng walang lupang
Katagalugan,sa naibalik sa
pangunguna ng mga mga magsasaka.
lalawigan ng
Batangas,Laguna at
Cavite dulot
ng pangangamkam ng
mga prayle sa
kanilang lupa.
Pag-aalsa 1762- Nag-alsa si Diego Nahuli
ni Diego 1763 Silang dahil sa buwis si Gabriela
Silang at at pagnanais na Silang at
Gabriela palayasin ang mga binitay
Silang Espanyol.Pinatay ng
kanyang kaibigang si
Miguel
Vicos.Ipinagpatuloy ni
Gabriela Silang ang
ipinaglalaban ng
asawa.
Pag- 1807 Pinamunuan ng Makalipas ang
aalsang isang Pedro ilang lingo ng
Basi Ambaristo sa pag-
kasalukuyang aalsa,nasupil din
Piddig,Ilocos agad ito ng mga
Norte.Nag-uagt sa Espanyol
paghihigpit ng mga
Espanyol sa
produksiyon at
pagbebenta ng basi-
isang uri ng alak na
mula sa
tubo.Ipinagbawal ang
pribadong
produksiyon
ng alak.Dahil
dito,napilitan ang
mga Ilocano
na bumili ng basis a
pamahalaan sa higit na
mataas na
halaga.
E. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Pangkatang Gawain
paglalahad ng bagong Panuto:Batay sa mga impormasyong nakasulat sa
kasanayan # 2 talahanayan.Talakayin ang mga pag-aalsang panrelihiyon sa
pamamagitan ng pagbabalita.

Pangkat 1: Pag-aalsa ni Almazan


Pangkat 2: Pag-aalsang Agraryo sa Katagalugan Pangkat 3:
Pag-aalsa ni Diego Silang at Gabriela Silang Pangkat 4: Pag-
aalsang Basi

Mga gabay na tanong:


1.Ano ang pangyayari?
2. Sino ang namuno sa pag-aalsa?
3. Kailan at saan naganap ito?
4. Ilang taon tumagal ito?
5. Bakit nagsagawa ng pag-aalsa?
6. Ano ang naging resulta nito?

Pagkatapos mag-ulat ng bawat pangkat.Itanong ang mga


sumusunod.

1. Ano ang naging resulta/bunga ng lahat ng pag-aalsa?

2.Sa inyong palagay,ano kaya ang naidulot ng mga pag- aalsa


ng mga katutubong Pilipino?

2.Sa inyong palagay,ano ang maaaring sitwasyon natin ngayon


kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa? (Maaring hindi natin
makakamit ang kalayaan sa kamay ng mga mananakop.)

F. Paglinang sa Panuto: Magpatugtog ang guro at may bolang ipapaikot sa


Kabihasnan (Tungo sa mga bata.Pag huminto ang bola,bubunot ang bata ng
Formative Assessment) katanungan at sasagutan niya ito.
G. Paglalapat ng Aralin Bilang isang mag-aaral,paano mo mapahahalagahan ang
sa pang-araw-araw na magagandang katangian na ipinamalas ng mga katutubong
buhay Pilipino na nag-alsa laban sa pamahalaang Espanyol?

Kung nabuhay ka sa panahong iyong,sasama ka din ba sa mga


pag-aalsa?Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin 1. Sino-sino ang mga katutubong Pilipino na nagsagawa ng
pag-aalsang panrelihiyon laban sa pamahalaang Espanyol?
2. Kailan at saan sila nagsagawa ng pag-aalsa?
3. Bakit sila nag-alsa?
4. Ano ang naging resulta ng kanilang pag-aalsa?
5. Ano ang mga magagandang katangian na ipinamalas ng mga
katutubong Pilipino na nagsagawa ng pag-aalsa?

I. Pagtataya ng Aralin ADVANCED LEARNERS


J. Karagdagang gawain Panuto:Tukuyin kung kaninong pag-aalsa ang inilalarawan sa
para sa takdang-aralin bawat pahayag.Piliin ang titik ng tamang sagot sa loob ng
at remediation kahon.

A. Pag-aalsa ni Almazan
B. Pag-aalsang Agraryo sa Katagalugan
C. Pag-aalsa ni Diego Silang at Gabriela Silang
D. Pag-aalsang Basi

1. Malawakang pag-aalsa ng mga magsasaka ng rehiyon ng


Katagalugan,sa pangunguna ng mga lalawigan ng
Batangas,Laguna at Cavite dulot ng pangangamkam ng mga
prayle sa kanilang lupa.
2. Nag-ugat sa paghihigpit ng mga Espanyol sa produksiyon
at pagbebenta ng basi-isang uri ng alak na mula sa tubo.

3. Ang pag-aalsang ipinagpatuloy ng kanyang asawa.

4. Pinamunuan ng isang mayamang pinuno ng Laoag na


kinaronahan noong 1660 bilang Hari ng Ilocos-at Juan
Magsanop-pinuno ng Bacarra,Bangu. Nagsagawa ng mga pag-
aalsa bilang pagsuporta sa ipinaglalaban ni Malong ng
Pangasinan.

5.. Nag-alsa dahil sa buwis at pagnanais na palayasin ang mga


Espanyol.Pinatay ng kanyang kaibigang si Miguel Vicos.

AVERAGE LEARNERS
Panuto:Basahin ang mga sumusunod na tanong.Piliin ang titik
ng tamang sagot.
1. Namuno sa pag-aalsa sa San Nicolas,Laoag Ilocos Norte
a. Diego Silang b. Pedro Ambaristro c. Don Pedro
Almazan
2. Ang hindi matagumpay na pag-aalsa na nagresulta sa hindi
pagkakabalik ng lupang sakahan sa mga magsasaka.
a. Pag-aalsang Basi
b. Pag-aalsang Agraryo sa Katagalugan
c. Pag-aalsan ni Gabriela Silang
3. Ito ay nag-ugat sa paghihigpit ng mga Espanyol sa
produksiyon at pagbebenta ng basi.
a. Pag-aala ng mga Magsasaka
b. Pag-aalsa ng mga Datu
c.Pag-aalsa ni Almazan
4. Ano ang Basi?
a. Alak mula sa tubo b. Alak mula sa niyog c. Alak mula sa
prutas
5. Alin sa mga sumusunod ang hindi naging resulta ng mga pag-
aalsang ekonomiko?
a.nagtagumpay b. hindi nagtagumpay c. nabigo
J. Karagdagang gawain Ano-ano ang mga dahilan ng pagkabigo ng pag-aalsa?
para sa takdang-aralin
at remediation
<<<

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral
na
nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Isang
Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan
sa tulong ng
aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 2, Araw 2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-
Pangnilalaman unawa sa bahaging ginampanan ng
kolonyalismong Espanyol at
pandaiigdigang konteksto ng reporma sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa
patungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa
pagpupunyagi ng mga makabayang
Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na
ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo
ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Natatalakay ang mga lokal na mga
(Learning Competencies) pangyayari tungo sa pag-usbong ng
pakikibaka ng bayan.
1.3 Kilusang agraryo ng 1745 Subtask:
1. Natutukoy sa mapa ang mga lugar
kung saan sumiklab ang pag-
aalsang agraryo.
2. Nakagagawa ng comic strip na
nagpapakita ng pagsiklab ng pag-
aalsang agraryo.
3. Napapahalagahan ang pagkakaisa ng
mga magsasaka upang
mapagtagumpayan ang pag-aalsa.
AP5PKB-IV-a-b-1

II. NILALAMAN Pag-aalsang Agraryo ng 1745

III. Kagamitang Panturo


A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp
ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 228- 229
Kagamitang Pang-
Mag-aaral

3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 228-


Teksbuk 229
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal
ng Learning Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral Sagutin ang sumusunod na tanong:
Paano ipinatupad ang monopolyo sa
tabako?
Bakit nag-alsa ang mga magsasakang
nagtanim ng tabako?

B. Paghahabi sa layunin ng Inagaw sa’yo ng kapatid mo ang paborito


aralin mong laruan. Kinausap mo sya na ibalik
ito ngunit hindi sya
nakinig. Ano pa ang pwede mong gawin
upang mabawi ang laruan mo?
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Pinilit ding bawiin ng mga ninuno ang mga
sa bagong aralin lupaing kinuha ng mga prayle. Ito ay
nagresulta sa pag-aalsang agraryo
noong 1745.
D. Pagtatalakay ng bagong Gamit ang mapa ng Pilipinas, tukuyin ang
konsepto at paglalahad ng Bagong mga sumusunod na lugar:
Kasanayan #1 1. Batangas
2. Laguna
3. Cavite

E. Pagtatalakay ng bagong Gumawa ng komiks na nagpapakita ng


konsepto at paglalahad ng Bagong pagsiklab ng pag-aalsang agraryo noong
Kasanayan #2 1745.

F. Paglinang sa Kabihasaan Sa paanong paraan ipinakita ng mga


(Tungo sa Formative Pilipino ang pagaklas sa mga Espanyol?
Assessment)

G. Paglalapat ng aralin sa Paano maipapakita ang pagsalungat sa


pang-araw-araw na pamahalaan na hindi nagbubuwis
buhay ng buhay?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang naging bunga ng pag-aalsang
agraryo noong 1745?
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng
J. Takdang-aralin Alamin kung paano sinakop ng mga British
ang Maynila.
Pp 229-230
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang remedial?
Bilang ng
mag-aaral na nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang
aking nadibuho na nais kong ibahagi
sa mga kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 2, Araw 3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag- unawa
Pangnilalaman sa bahaging ginampanan ng kolonyalismong
Espanyol at pandaiigdigang konteksto ng
reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa patungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa
pagpupunyagi ng mga makabayang Pilipino
sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo
sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.

C. Mga kasanayan sa Pagkatuto Natatalakay ang mga lokal na mga


(Learning Competencies) pangyayari tungo sa pag-usbong ng
pakikibaka ng bayan.

1.3 Kilusang agraryo ng 1745


AP5PKB-IV-a-b-1
Subtask
1. Naipaliliwanag ang kahulugan ng
agraryo.
2. Nakagagawa ng sariling bersyon ng mapa
ng mga lugar na napasama sa pag-
aalsang agraryo.
3. Nabibigyangg halaga ang papel na
ginagampanan ng mga magsasaka.

II. NILALAMAN Kilusang agraryo ng 1745


Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp
ng Guro
2. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp 208-21
Kagamitang Pang-
Mag-aaral

3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 208- 210


Teksbuk
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal
ng Learning Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
III. PAMAMARAAN
A. Lunsaran Ipaawit sa mga mag-aaral ang Bahay- Kubo.
Ano-ano ang mga halamang nabanggit sa
kanta?

B. Paghahabi sa layunin ng Ang Pilipinas ay isang bansang sagana


aralin sa agrikultura. Ano kaya ang big sabihin
nito?
C. Pag-uugnay ng mga Karamihan sa mga Pilipino ay abala sa
halimbawa pagtatanim. Ano kaya ang mangyayari kung
sa bagong aralin ang mga magsasaka ay mag-aaklas
at hindi na magtanim?
D. Pagtatalakay ng bagong Pagpupuno ng patlang. Piliin ang tamang sagot
konsepto at paglalahad ng sa loob ng kahon.
Bagong Kasanayan #1 1. Ang mga ay
mahalaga sa lipunan.
2. Sila ang pinagkukunan ng pang-
araw-araw na ng mga
.
3. Kung walang mga magsasaka, wala rin
tayong .
4. Nararapat lamang na bigyan ng
at
ang mga magsasaka.

Respeto mamamayan

Atensyon magsasaka

Pagkain pagkonsumo

E. Pagtatalakay ng bagong Gamit ang batayang mapa ng Pilipinas,


konsepto at paglalahad ng gumawa ng sariling bersyon ng mapa upang
Bagong Kasanayan #2 matukoy ang mga sumusunod na lugar:
4. Batangas
5. Laguna
6. Cavite

F. Paglinang sa Kabihasaan Bakit kinakailangang sunugin ng mga


(Tungo sa Formative magsasaka ang kanilang mga taniman sa
Assessment) panahon ng pag-aalsang agraryo? Ito ba
ay makatarungan?
.G. Paglalapat ng aralin sa Ang mga pagkaing bumubuhay sa atin ay
pang-araw-araw na bunga ng mga sakripisyo ng ating mga
buhay magsasaka. Dapat iwasan ang pag-
tatapon at pag-aaksaya ng mga pagkain.
H. Paglalahat ng Aralin Gaano kahalaga ang papel na
ginagampanan ng mga magsasaka sa ating
lipunan?

I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng isang simbolismo bilang


pagpupugay sa kabayanihan ng mga
magsasaka.
J. Takdang-aralin Magsaliksik tungkol sa kalagayan ng mga
magsasaka sa panahon ngayon.
Gumawa ng sanaysay tungkol dito.
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang remedial?
Bilang ng
mag-aaral na nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa tulong
ng aking punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang
aking nadibuho na nais kong ibahagi
sa mga kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 2, Araw 4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pagusbong ng kamalayang Pambansa
at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pagusbong ng kamalayang Pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon
C. Mga Kasanayan Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
sa Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVa-b-1
1.4 Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose Sub-
tasked:
1. Natatalakay ang layunin at mga dahilan sa pag-aalsa ng
Kapatiran ng San Jose
2. Naisadudula ang mga pangyayari sa Pag-aalsa sa
Kapatiran ng San Jose
3. Napahahalagahan ang paninindigang espiritwal

II. NILALAMAN Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose


III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5 Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 230- 231
Kagamitang Pang-Mag- Makisig… ang Lahing Pilipino (Serye ng Araling Panlipunan)
aaral ni: Imelda Peňaverde, Leo Somera, Gregorio Simondo, et al

3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5 Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 230- 231
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Kilalanin ang nasa larawan. Buuin ang mga pangalan na may
Bagong Aralin kinalaman sa larawan.
Makisig… ang Lahing Pilipino (Serye ng Araling Panlipunan)
ni: Imelda Peňaverde, Leo Somera, Gregorio Simondo, et. al.

1.

P N O I L A I O R A
E D
A L
U Z CR
2.

F C N O A R A I D
D E
A S N
O E S J
3.

M O N R A H E
L U E P
Sagot:
1. Apolinario De La Cruz
2. Confradia De San Jose
3. Hermano Pule

B. Paghahabi sa Sino ng nasa larawan?


Layunin ng Aralin Ano ang kaugnayan ng mga nabuong salita sa bawat isa.

C. Pag-uugnay ng Mga Ano ang nag udyok sa kanya upang mag-alsa laban sa mga
Halimbawa sa Bagong Kastila?
Aralin
D. Pagtalakay ng Gumawa ng web tungkol sa pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose.
Bagong Konsepto at Sundin ang balangkas sa ibaba,
Paglalahad ng Bagong
Kasanayan #1

D. Pagtalakay ng AVERAGED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


Bagong Isulat sa malinis na papel
Konsepto at Ipakita sa pamamagitan ng ang mga pangyayari sa pag-
Paglalahad ng pagsasadula ang mga aalsa sa Kapatiran ng San
Bagong pangyayari sa pag – aalsa ni Jose.
Kasanayan #2 Apolinario De La Cruz?
F. Paglinang sa Ano ang naitulong ng pag- aalsa sa pagbuo ng kamalayang
kabihasaan (Tungo sa Pambansa?
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin Magkaiba ang relihiyon ng iyong mga kaibigan. Paano
sa Pang-araw-araw na ninyo maipapakita ang inyong pagkakaisa sa kabila ng inyog
Buhay pagkakaiba-iba?
H. Paglalahat ng Aralin Paano maiiwasan ang sigalot sa lipunan na bunga ng
magkakaibang paniniwala?

I. Pagtataya ng Aralin Talakayin ang mga dahilan at resulta ng pag-aalsa ng


Kapatiran ng San Jose.

J. Karagdagang Gawain Alamin ang iba’t ibang pag-aalsang panrelihiyon sa ilalim ng


para sa Takdang Aralin mga Espanyol.
at Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 2, Araw 5

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pagusbong ng kamalayang Pambansa
at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pagusbong ng kamalayang Pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon
C. Mga Kasanayan Natatalakay ang mga lokal na mga pangyayari tungo sa pag-
sa Pagkatuto usbong ng pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVa-b-1
1.5 Okupasyon ng British sa Maynila
1. Naipapaliwanag ang pananakop ng mga British sa
Pilipinas.
2.Nakagagawa ng poster na nagpapakita ng
pananakop ng mga British.
3. Napapahalagahan ang pagkakaisa ng mga Pilipino.

II. NILALAMAN Okupasyon ng British sa Maynila


III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5 Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 54-
Gabay ng Guro 55.

2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5 Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 229-
Kagamitang Pang-Mag- 230.
aaral

3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5 Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 229-
Teksbuk 230.

4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Lunsaran Tukuyin kung saang kontinente matatagpuan ang mga
sumusunod na bansa:
1. Spain
2. Pilipinas
3. Great Britain
4. Japan
5. Egypt
6. China
7. France
8. Brazil
9. Mexico
10. Portugal

B. Paghahabi sa Pag-aralan ang tsart sa ibaba.


Layunin ng Aralin

SPAIN GREAT BRITAIN

PILIPINAS

C. Pag-uugnay ng Mga Mga Tanong:


Halimbawa sa Bagong 1. Ano ang ipinapahiwatig na tsart?
Aralin 2. Bakit sinakop ng Great Britain ang Pilipinas?
3. Ano-ano ang mga epekto ng pananakop ng mga British sa
Pilipinas?

ADVANCED LEARNER AVERAGE LEARNER


D. Pagtalakay ng 1. Basahin ang pahina 229- 1. Magtala ng limang
Bagong Konsepto at 230. mahahalagang pangyayari sa
Paglalahad ng Bagong Isulat ang mga pangyayari sa pahina 229-230. Isulat ang
Kasanayan #1 loob ng tsart. mga ito sa meta cards.

TAON PANGYAYARI 1.
1762
2.
1763
3.
1764
4.

5.

E. Pagtalakay ng Batay sa mga impormasyon sa itaas, gumawa ng poster gamit


Bagong Konsepto at ang sumusunod na rubric: (Maaring hatiin ang klase sa apat)
Paglalahad ng Bagong Pagkakagawa 25%
Kasanayan #2 Pagkakaayos ng mga detalye 50%
Kaangkupan sa Tema 25%
KABUUAN 100%

F. Paglinang sa Pagpupuno ng patlang:


kabihasaan (Tungo sa 1. Dumating ang mhga British noong .
Formative Assessment) 2. Sila ay pinamunuan ni .
3. Sinakop nila ang Pilipinas dahil sa .
4. Nagtapos ang Seve Years War noong .
5. ang Kasunduang nilagdaan bilang
pagtatapos ng pamamahala ng mga British sa Pilipinas.

G. Paglalapat ng Aralin Paano natapos ang Seven Years war na kinasangkutan ng


sa Pang-araw-araw na Pilipinas?
Buhay
H. Paglalahat ng Aralin Sa loob ng maikling panahong pananakop ng mga British sa
Pilipinas, naipakita ng mga Pilipino ang pagkakaisa.
I. Pagtataya ng Aralin Ipaliwanag ang sumusunod:
1. Seven Years War
2. Treaty of Paris
3. Pananakop ng British

J. Karagdagang Gawain
para sa Takdang Aralin
at Remediation
V.MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 3, Araw 1
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Pamantayan sa 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang
Pagkatuto konteksto ng malayang kaisipan tungo sa pag- usbong ng
pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd-2
2.1 Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong
batayan ng kolonyalismo.
Sub-tasked:
1. Naipapaliwanag ang kahulugan ng
merkantilismo
2. Nakagagawa ng graphic organizer na
nagpapakita ng sistemang merkantilismo
3. Napapahalagahan ang yaman ng bansa.
II. Nilalaman Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong
batayan ng kolonyalismo
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 115
Gabay ng Guro TG pahina 87-93
2. Mga Pahina sa LM 244-250
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learner Average Learner
A. Balik-aral sa nakaraang Buuin ang mga pinaghalo-halong letra.
aralin at/o pagsisimula ng
bagong aralin 1. PNAAKYRAGIHNA

2. AAYKMNAAN

3. MATESSI

4. NGPA-NIOMYOEKA
1. Ano-ano ang mga 1. Ano-ano ang
nabuong salita? nabuong salita?
2. Ibigay ang kahulugan 2. Gamitin ito sa
nito at gamitin sa pangungusap.
pangungusap.

B. Paghahabi sa layunin Hanapin sa loob ng kahon ang tinutukoy ng bawat bilang at


ng aralin isulat ang sagot sa patlang.
kayamanan barter trade ginto Espanyol

kapangyarihan pilak

1. Isang uri ng metal na madalas gamitin bilang


palamuti at alahas.
2. Pakikipagkalakalan na ginawa sa pamamagitan
ng pagpapalitan ng produkto at hindi ginagamitan ng
pera.
3. Ito ay makinang at may mataas na halaga.
4. Bagay na mahalaga at pinakaiingatan.
5. Isang kakayahan ng entidad, lakas o
empluwensiya.

Sagot:

1. pilak 2. barter 3. ginto 4. kayamanan


5. kapangyarihan

C. Pag-uugnay ng mga Anong mga mayayamang bansa sa daigdig ang


halimbawa sa bagong nagpapaligsahan sa pagtukas at panggagalugad ng mga
aralin lupain partikular sa Europa? Bakit nila ito ginagawa?

D. Pagtatalakay ng Gamit ang web organizer, Punan ng tamang salita


bagong konsepto at ibigay ang mga salitang may ang mga patlang galing sa
paglalahad ng bagong kinalaman sa merkantilismo. mga pagpipiliang mga
kasanayan # 1 Ipaliwanag ang ginawang web. salita sa loob ng kahon
para mabuo ang
kahulugan ng
merkantilismo.

Merkantilismo ginto pilak

kayamanan kalidad

kapangyarihan
Ang merkantilismo
siyang batayan ng
at
ng
mga estado o bansa na
tumutukoy sa dami ng
at
na pagmamay-ari nila.

E. Pagtatalakay ng Sa kanilang mga ginawang pananakop, nakatulong ba ito


bagong konsepto at upang mas lalo pang umunlad ang kanilang bansa?
paglalahad ng bagong Ipaliwanag.
kasanayan # 2
F. Paglinang sa Sa bansang sinakop ng mga Espanyol, anong
Kabihasaan (Tungo sa sistemang pang-ekonomiya ang kanilang ipinatupad?
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin sa Sinasabi na ang kayamanan ay katumbas ng
Pang-araw-araw na kapangyarihan. Magbigay ng mga patunay.
Buhay Paano mo iuugnay ang kayamanan sa kapangyarihan?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang nangyari sa ating bansa nang ipinatupad ang
sistemang merkantilismo?
I. Pagtataya ng Aralin Ipaliwanag sa inyong sariling pangungusap ang
kahulugan ng merkantilismo.
J. Karagdagang Gawain Manood ng balita tungkol sa kasalukuyang mga
Para sa Takdang Aralin at pangyayari sa West Philippine Sea. Ano ang naging hakbang
Remediaton dito ng ating pangulo?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 3, Araw 2

I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa at tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na
ginampanan nito sa pag-usbong ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
C. Pamantayan sa 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang
Pagkatuto konteksto ng malayang kaisipan tungo sa pag- usbong ng
pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd-2
2.1 Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong
batayan ng kolonyalismo.
Sub-tasked:
1. Naipapaliwanag ang mga dahilan ng pagpapatupad
ng merkantilismo sa ating bansa.
2. Nakagagawa ng tsart ng sanhi ng sistemang
merkantilismo.
3. Napapahalagahan ang pagsisikap upang maging
maunlad ang sarili.

II. Nilalaman Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong


batayan ng kolonyalismo
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 115
Gabay ng Guro TG pahina 87-93
2. Mga Pahina sa LM 244-250
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learner Average Learner
A. Balik-aral sa nakaraang Magkaroon ng laro. Tumawag ng tatlong bata at magbigay
aralin at/o pagsisimula ng ng tanong tungkol sa epekto ng merkantilismo. Ang mali
bagong aralin ang sagot ay aawit.

B. Paghahabi sa layunin Mabuti ba ang epekto ng merkantilismo sa ating


ng aralin bansa? Bakit?
C. Pag-uugnay ng mga Naniniwala ang Europeo na may malaking magagawa ang
halimbawa sa bagong sitemang merkantilismo sa pagpapaunlad ng kanilang
aralin bansa. Ano ang kanilang ginawa upang maipatupad ito sa
ating bansa.
D. Pagtatalakay ng Gamit ang web organizer Ang merkantilismo ay
bagong konsepto at ibigay ang may kinalaman sa tumutukoy sa
paglalahad ng bagong merkantilismo. ,
kasanayan # 1 , at
.

Merkantilismo

E. Pagtatalakay ng Ibigay ang sanhi at bunga sa sistemang merkantilismo.


bagong konsepto at
paglalahad ng bagong
kasanayan # 2

Sanhi Bunga

Ipaliwanag ang bawat isa.

F. Paglinang sa Bakit ginagawa ng mga Europeo ang manakop ng mga


Kabihasaan (Tungo sa bansa?
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin sa Bakit kayo nag-aaral? Ano ang kaugnayan nito sa inyong
Pang-araw-araw na mga pangarap. Ipaliwanag.
Buhay
H. Paglalahat ng Aralin Ano-ano ang mga dahilan ng pagpapatupad ng
merkantilismo ng mga Europeo?
I. Pagtataya ng Aralin Gumawa ng sanaysay sa kahalagahan ng pagsisikap upang
mapaunlad ang sarili.

Rubrik sa Pagmamarka ng Sanaysay


Pamantayan Puntos Nakuhang
Puntos
Malinaw na naipahayag ang 10
saloobin tungkol sa
tugon ng mga Muslim at Igorot
sa kolonyalismo.
Maayos ang pagkakasulat ng 5
sanaysay at ugnayan ng
mga kaisipan.
Kabuuang Puntos 15
J. Karagdagang Gawain Magsaliksik tungkol sa mga paraan ng pagpapaunlad ng
Para sa Takdang Aralin at sariling ekonomiya.
Remediaton
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 3, Araw 3
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Pamantayan sa 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang
Pagkatuto konteksto ng malayang kaisipan tungo sa pag- usbong ng
pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd-2
2.1 Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong
batayan ng kolonyalismo.
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga epekto ng merkantilismo sa
bansa.
2.Nakagagawa ng pagninilay tungkol sa
merkantilismo bilang batayan ng kolonyalismo.
3. Napapahalagahan ang pagmamahal sa bayan.
II. Nilalaman Paglipas ng merkantilismo bilang ekonomikong
batayan ng kolonyalismo
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 115
Gabay ng Guro TG pahina 87-93
2. Mga Pahina sa LM 208-244-250
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learner Average Learner
A. Balik-aral sa nakaraang Kumuha ng bola at ipasa ito sa mag-aaral habang
aralin at/o pagsisimula ng nakikinig sa napapanahong awitin.
bagong aralin Ang mahintuan nito ay magbibigay ng salita na may
kaugnayan sa merkantilismo.
B. Paghahabi sa layunin Magbigay ng mga pangungusap tungkol sa merkantilismo.
ng aralin Gumawa ng akrostik gamit ang mga titik sa salitang
MERKANTILISMO.

May mabuti bang naidulot ang merkantilismo sa ating


bansa? Bakit.
C. Pag-uugnay ng mga Ang pananakop ng mga bansang mauunlad ang
halimbawa sa bagong nagbibigay sa kanila ng kapangyarihan kung kaya’t lalo
aralin na makinabang sa kanilang kolonya. Tama ba ang
kanilang ginawang paraan? Patunayan.

D. Pagtatalakay ng Gamit ang graphic organizer, isulat ang mga epekto ng


bagong konsepto at merkantilismo.
paglalahad ng bagong
kasanayan # 1

Mga Epekto ng Merkantilismo

E. Pagtatalakay ng Ano ang inyong opinyon sa mga naging epekto nng


bagong konsepto at merkantilismo sa ating bansa? Ipaliwanag.
paglalahad ng bagong
kasanayan # 2
F. Paglinang sa Isulat ang P sa patlang kung ang pahayag ay nagpapakita
Kabihasaan (Tungo sa ng mabuting epekto at N kung ito ay negatibong epekto.
Formative Assessment) 1. Yumaman ang Espanya dahil sa nakukuha nilang
mga produkto sa mga bansang sakop nila.
2. Patuloy ang pagtuklas ng mga lupain ng mga
mayayamang bansa.
3. Napapalakas ang kapangyarihan ng mga bansang may
masasakop.
4. Naghirap ang mga Pilipino sa mga pang-
ekonomiyang patakaran na ipinatupad sa atin ng mga
Espanyol.
5. Nagsimulang mamulat ang mga Pilipino na
pahalagahan ang mga likas na yaman ng ating bansa.

G. Paglalapat ng Aralin sa Ang namayapang dating DENR secretary Gina Lopez ay


Pang-araw-araw na ipinasara ang mga minahan sa ating bansa na patuloy na
Buhay sinisira ng mga kapitalistang dayuhan.
Tama baa ng ginawang pagpapasara ng mga minahan?
Bakit?
H. Paglalahat ng Aralin Ang sistemang merkantilismo ay hindi nagdulot ng
mabuting epekto sa ating bansa dahil ang nakikinabang ng
mga likas na yaman ay ang mga dayuhan.

May nagawa rin bang kabutihan ang sistemang ito para sa


mga Pilipino? Ipaliwanag ang inyong sagot.

I. Pagtataya ng Aralin Batay sa tsart sa ibaba, ibigay ang mabuti at di- mabuting
epekto ng merkantilismo.
MABUTING EPEKTO DI-MABUTING EPEKTO

J. Karagdagang Gawain Gumawa ng reflection o pagninilay tungkol sa mga naging


Para sa Takdang Aralin at epekto ng merkantilismo sa mga Pilipino.
Remediaton
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 3, Araw 4
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Pamantayan sa 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang
Pagkatuto konteksto ng malayang kaisipan tungo sap ag- usbong ng
pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd-2
2.2 Paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang kahulugan ng La Ilustracion.
2. Natutukoy ang mga epekto ng La Ilustracion sa
Pilipinas.
3. Napapahalagahan ang mga naging dulot ng La
Ilustracion sa kasalukuyang pamumuhay ng mga
tao.
II. Nilalaman Paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 115
Gabay ng Guro TG pahina 87-93
2. Mga Pahina sa LM 244-250
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang https://www.slideshare.net
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learner Average Learner
A. Balik-aral sa nakaraang Hanapin sa mga sumusunod na salita o grupo ng mga salita
aralin at/o pagsisimula ng ang tinutukoy ng bawat pangungusap.
bagong aralin
Cadiz Constitution ng 1812 konserbatismo
La Ilustracion
Monarkiyang Konstitusyonal
Merkantilismo
1. Isang pilosopiyang politikal at panlipunan na
nagtaguyod sa sinauna o tradisyonal na institusyon batay sa
kinamulatang kultura at kabihasnan ng isang lipunan.
2. Uri ng monarkiya (o pamahalaang pinamumunuan ng
hari, reyna o emperador) kung saan ang kanilang
kapangyarihang mamuno ay napasailalim ng saligang batas.
3. Tinatawag din itong Age of Enlightenment.
Maituturing na mahalagang panahon ng paghahanap ng
katotohanan at pag-angat ng antas ng pag-iisip at
pamumuhay sa pamamagitan ng pagpapaunlad ng
pamahalaan, empraestruktura at mga institusyon ng lipunan.
4. Ito ay nilikha bunga ng hangarin ng Spain na wakasan
ang mga pang-aabusong dala ng sistemang konserbatibong
umiiral sa kanilang bansa.
5. Ito ang namayaning kaisipang pang-ekonomiya na
gumagabay sa mga patakaran ng maraming bansa sa
daigdig noong unang panahon. Isinusulong nito ang
kaisipan na ang kapangyarihan ng isang bansa ay
nakasalalay sa dami ng ginto at pilak.
(https://www.slideshare.net)

B. Paghahabi sa layunin Anong mga pandaigdigang pangyayari ang nagkaroon ng


ng aralin epekto sa pagkabuo ng kamalayang makabayan at
pakikibaka ng mga Pilipino? Ipaliwanag.

C. Pag-uugnay ng mga Punan ang dayagram ng mga epekto ng La Ilustracion sa


halimbawa sa bagong Pilipinas.
aralin
Mga Epekto ng La Ilustracion o Age of Enlightenment

D. Pagtatalakay ng Ano ang mga naging dulot sa pamumuhay ng mga Pilipino


bagong konsepto at bunsod ng mga epekto ng La Ilustracion? Ipaliwanag.
paglalahad ng bagong
kasanayan # 1
E. Pagtatalakay ng
bagong konsepto at
paglalahad ng bagong
kasanayan # 2
F. Paglinang sa Iguhit ang masayang mukha  sa patlang kung ang
Kabihasaan (Tungo sa tinutukoy ng pangungusap ay may kinalaman sa La
Formative Assessment) Ilustracion o Age of Enlightenment at malungkot na
mukha  naman kung wala itong kaugnayan.
1. Hindi nagkaroon ng epekto ang La Ilustracion sa
Pilipinas dahil malayo ito sa Europe.
2. Ang deklarasyon ng Cadiz Constitution sa Pilipinas
noong 1813 ay lumikha ng matinding reaksyon sa mga
Pilipino.
3. Ang La Ilustracion ay lumaganap hanggang Tsina at
Japan.
4. Malaki ang naging epekto nito sa naging kolonyal na
patakaran ng mga Espanyol sa Pilipinas.
5. Hinubog ng La Ilustracion ang Europe sa mga
modernong kaisipan sa mga aspekto ng pamahalaan,
demokrasya, edukasyon, ekonomiya, sining at panitikan.

G. Paglalapat ng Aralin sa Sa pag-usbong ng kamalayang pambansa at


Pang-araw-araw na pakikibaka ng mga Pilipino, paano ito nakaapekto sa
Buhay pamumuhay ng mga tao sa kasalukuyan?
H. Paglalahat ng Aralin
I. Pagtataya ng Aralin 1. Ano ang ibig sabihin ng La Ilustracion? Ipaliwanag. (5
puntos)
2. Ano-ano ang naging epekto ng La Ilustracion sa
pamumuhay ng mga Pilipino? (5 puntos)
J. Karagdagang Gawain Anong mga pangyayari noong panahon ng La Ilustracion
Para sa Takdang Aralin at ang nagdulot ng pagbabago sa pamumuhay ng mga tao?
Remediaton
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng

aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 3, Araw 5
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Pamantayan sa 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang
Pagkatuto konteksto ng malayang kaisipan tungo sa pag- usbong ng
pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd-2
2.2 Paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”
Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga pagbabagong naganap sa
pamumuhay ng mga tao noong panahon ng “La Ilustracion”.
2. Naisasadula ang mga pangyayari sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa at pakikibaka ng mga Pilipino noong
ika-19 na siglo.
3. Napapahalagahan ang mga naging dulot sa pamumuhay
ng mga tao noong panahon ng “La Ilustracion”.

II. Nilalaman Paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”


III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 115
Gabay ng Guro TG pahina 87-93
2. Mga Pahina sa LM 208-244-250
Kagamitang Pang-mag-
aaral
3. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learner Average Learner
A. Balik-aral sa nakaraang Magsadula Tayo.
aralin at/o pagsisimula ng Sundin ang sumusunod na panuto.
bagong aralin
1. Pumili ng isang pangyayari na nakapukaw sa
kamalayang pambansa ng mga Pilpno.
2. Bumuo ng isang pangkat na may apat hanggang
limang mag-aaral.
3. Sumulat ng script at isadula ito.
Rubrik sa Pagmamarka ng Dula
Pamantayan Puntos Nakuhang
Puntos
Wasto ang ipinakitang 4
impormasyon sa dula.
Angkop ang isinadula sa 8
tema ng Gawain.
Maayos at makapukaw- 3
pansin ang pagsasadula.
Kabuuang Puntos 15

Magtalaga ng isang tagapagmarka sa bawat pangkat na


magsasagawa ng dula-dulaan.

B. Paghahabi sa layunin Sa ipinakitang dula-dulaan, anong mga pangyayari sa ating


ng aralin bansa ang nakapukaw sa damdaming makabayan ng mga
Pilipino?

C. Pag-uugnay ng mga May kaugnayan ba ang mga pangyayari sa ibang bansa sa


halimbawa sa bagong pag-usbong ng kamalayang Pilipino? Ipaliwanag ang iyong
aralin sagot.
D. Pagtatalakay ng Paano nabuo sa isipan ng mga taong nagsipag-alsa ang
bagong konsepto at ideya ng bayan na nais nilang maitatag? Ipaliwanag.
paglalahad ng bagong
kasanayan # 1
E. Pagtatalakay ng Ilahad ang mga pagbabagong naganap sa pamumuhay ng
bagong konsepto at mga tao noong panahon ng “La Ilustracion” sa
paglalahad ng bagong pamamagitan ng pagsagot sa graphic organizer.
kasanayan # 2

La Ilustracion

F. Paglinang sa Anong mga pangyayari ang pumukaw sa damdaming


Kabihasaan (Tungo sa makabansa ng mga Pilipino? Ipaliwanag.
Formative Assessment)
G. Paglalapat ng Aralin sa May kahalagahan bang naidulot sa uri ng ating
Pang-araw-araw na pamumuhay sa kasalukuyan ang mga pangyayari
Buhay noong panahon ng La Ilustracion? Patunayan.
H. Paglalahat ng Aralin Ano-anong mga pagbabago ang naganap sa
pamumuhay ng mga tao noong panahon ng La
Ilustracion?
I. Pagtataya ng Aralin Sumulat ng sanaysay.
Paano nabago ng mga pangyayari noong panahon ng La
Ilustracion ang uri ng pamumuhay ng mga tao?

Rubrik sa Pagmamarka ng Sanaysay


Pamantayan Puntos Nakuhang
Puntos
Malinaw na naipahayag 10
ang saloobin tungkol sa
tugon ng mga Muslim at
Igorot sa kolonyalismo.
Maayos ang pagkakasulat ng 5
sanaysay at ugnayan ng
J. Karagdagang Gawain Ano-ano ang salik sa paghina at tuluyang pagtatapos ng
mga kaisipan.
Para sa Takdang Aralin at kalakalangKabuuang
galyon? Puntos 15
Remediaton
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-
aaral na nangangailangan
ng iba pang Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong baa ng
remedial?
Bilang ng mga mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 4, Araw 1
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa
Pangnilalaman bahaging ginampanan ng kolonyalismong
Espanyol at pandaigdigang konteksto ng reporma
sa pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng pilipinas bilang isang nasyon

B. Pamantayan sa Naipapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi


Pagaganap ng mga makabayang Pilipino sa gita ng
kolonyalismong Espanyol at sa mahalagang papel
na ginampanan nito sa pag – usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
pilipinas bilang isang nasyon
C. Mga kasanayan sa 1. Natataya ang partisipasyon ng iba’t ibang
pagkatuto rehiyon at sector (Katutubo at kababaihan)
sa pakikibaka ng bayan AP5PKB – II vf –
4
Sub Task
1. Naiisa – isa ang partisipasyon ng
makabayang Pilipino sa pakikibaka ng
bayan
2. Naisadudula ang partisipasyon ng
makabayang Pilipino sa pakikibaka ng
bayan
3. Napapahalagahan ang partisipasyon ng
makabagong Pilipino sa pakikibaka ng
bayan.
II. NILALAMAN Partisipasyon ng makabayang Pilipino sa
pakikibaka ng bayan
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
kagamitang Pang –
Mag – Aaral
3. Mga Pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang isang
Teksbuk Bansa
4. Karagdagang Mga larawan ng panahanan ng mga Pilipino sa
kagamitan mula sa panahon ng mga Espanyol, Powerpoint
portal ng Learning presentation video clips, laptop, manila paper,
Resource pentel pen
B. Iba pang kagamitang
Panturo

IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng “Picture Parade”
Bagong
Aralin Parada ng mga larawang bumubuo sa makabayang
Pilipino.

Gabay na Tanong : Sino – sino ang nasa larawan?


Maituturing ba silang bayani?

B. Paghahabi sa
Layunin ng Aralin “Movie Documentary”
Panoorin ang mga mag – aaral ng isang
dokumentaryo na may kinalaman sa kabayanihan
ng mga Pilipino Noon at ngayon. Ang pamagat
ng dokumentaryo ay “Bayaning Pilipino”

Gabay Na Tanong:
1. Paano natin mailalarawan ang
kabayanihan ng isang tao?
2. Paano natin mapapahalagahan ang
kabayanihan ng mga Pilipino?
C. Pag – uugnay ng
mga halimbawa sa Gamit ang presentasyong Powtoon, naipapakita
bagong aralin ang katangiang taglay ng mga bagong bayani.

Gabay na Tanong:
1. Anu – ano ang mga katangiang taglay ng
mga bagong bayani?
2. May pagkakaiba ba sa katangiang
tinataglay ang mga bayani Noon sa
Ngayon? Magbigay ng halimbawa.

D. Pagtalakay ng “Collage Making”


bagong konsepto at
paglalahad ng Paggawa ng collage na nagpapakita ng
bagong kasanayan kabayanihan ng mga Pilipino sa iba’ t ibang
larangan (noon at ngayon). Ihahanda ng guro ang
mga kakailanganing larawan at mga kagamitan.

Gabay na Tanong
1. Anong konsepto ang ating mabubuo
batay sa collage na ginawa?
2. Ano – ano ang iyong reaksyon,
pananaw sa larawang nakita?

E. Pagtalakay ng “Mini – Talk Show”


bagong konsepto at
paglalahad ng Malayang nakapagbibigay ng mga katanungan
bagong kasanayan ang mga mag – aaral sa kanilang guro na gaganap
bilang “Talk Show Host.” Ang mga katanungan
ay may kinalaman o kaugnayan sa kabayanihan
ng mga Pilipino. Noon at Ngayon.
Halimbawa Tanong : Sino ang tinuturing mong
bayani noon at sa makabagong panahon. Bakit?

F. Paglinang sa Pangkatang Gawain Naisasagawa


kabihasnan (Tungo ng mga mag-aaral ang mga sumusunod
sa Formative Pangkat 1 – Poster Pangkat
Assessment) 2 – Slogan Pangkat 3 –
Tula Pangkat 4 –
Karikatura
Paalala: Ang Tema ng Gawain ay tungkol sa
Makabagong Pilipino.

G. Paglalapat ng Aralin
sa pang – araw – “Pantomina at Dula – Dulaan” Hahatiin
araw na buhay ang klase sa dalawang pangkat. Ang unang
pangkat ay magsasagawa ng
pantomina at ang isang pangkat ay magpapakita
ng maikling Dula – Dulaan. Ang Tema ng
Gawain ay tungkol sa kabayanihan ng mga
Pilipino noon at ngayon.

H. Paglalahat ng Aralin “Paggawa ng Sanaysay”


I. Pagtataya ng Aralin
“Bilang mag- aaral, paano mo maipamamalas ang
Sagutin ang iyong pagmamahal sa bansa? Paano mo rin
katanungan mahihikayat ang kabataang tulad mo na
isakatuparan ang kanilang mga tungkulin bilang
mamamayan ng bansa?

J. Karagdagang
Gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag –
aaral na nakakuha
ng 80% tagumpay sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng iba pang Gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang pagtuturo
ang nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi sa
kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 4, Araw 2
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginagampanan ng Kolonyalismong Espanyol at Pandaigdigang
kontekstong ng Reporma sa Pag-usbong
ng Kamalayang Pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang Nasyon.
B.Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi sa
Pagaganap makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong Espnayol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag- usbong ng
Kamalayang Pmabansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang Nasyon.
C.Mga Kasanayan Natataya ang partisipasyon ng ibat-ibang rehiyon at
sa Pagkatuto sector(katutubo at kababaihan)sa pakikibaka ng bayan AP5PKB-
IVf-4
Sub-tasked:
-Naiisa-isa ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon sa
pakikibaka ng bayan.
- Naisadudula ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon sa
pakikibaka ng bayan.
- Napapahahalagahan ang partisipasyon ng iba’t-ibang
rehiyon sa pakikibaka ng bayan.
II. NILALAMAN Partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon sa pakikibaka ng
bayan
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa TG pahina
Gabay ng Guro 87-89

2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa. Pahina 238-
Teksbuk 239

4. karagdagang Video clips


Kagamitan mula sa Awit: Pilipinas kong Mahal https://youtu.be/ol7eym3Qv2g
portal ng Learning Xiao Time: Pag-aalsa laban sa Espanyol
Resource https://youtu.be/WVZqaop1t7E
Imahe https://images.app.goo.gl/rVKFvbtzJMNjMP8z7
https://images.app.goo.gl/AuHAWBFLLouBWrMx6
https://images.app.goo.gl/GG6stu9Ybt2NbtX89

B. Iba pang Larawan ng iba’t ibang pag-aalsa sa rehiyon


kagamitang Panturo
IV. PAMAMARAAN

A. Pagsisimula ng Napakikinggan ng mag-aaral ang isang awitin na may pamagat na


bagong Aralin “Pilipinas Kong Mahal” https://youtu.be/ol7eym3Qv2g
Gabay na Tanong:
a. Ano ang mensaheng ipinapahiwatig sa atin ng
awiting ito?
b. Handa ka bang ilagay sa panganib ang iyong buhay
para lang makapaglingkod sa ating bayan?
Bakit?

B. Paghahabi sa PICTURE PARADE


layunin ng aralin Ipakita ang sumusunod na larawan na nanguna sa pagsasagawa
ng pag-aalsa sa ibat-ibang rehiyon sa Pilipinas

https://images.app.goo.gl/GG6stu9Ybt2NbtX89

https://images.app.goo.gl/AuHAWBFLLouBWrMx6

https://images.app.goo.gl/rVKFvbtzJMNjMP8z7
Gabay na Tanong;
1. Sino sino ang nasa larawan?
2. Anong papel ang kanilang ginampanan sa
paghihimagsik laban sa mga Espanyol?

C. Pag-uugnay ng Gamit ang video clips. “Xiao Time: Pag-aalsa laban sa Espanyol
mga halimbawa sa https://youtu.be/WVZqaop1t7E
bagong aralin
Naipapakita ang mga kontribusyon ng mga nag-alsa laban sa mga
Espanyol.
Gabay na tanong;
1. Paano natin mapahahalagahan ang kanilang
kontribusyon?
2. Ano ang inyong saloobin tungkol sa kanilang
partisipasyon?

D. Pagtatalakay ng Tukuyin ang rehiyong kinabibilangan ng mga sumusunod na


bagong konsepto at nanguna sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol gamit ang
paglalahad ng sumusunod na pamimilian
bagong kasanayan a. Luzon b. Visayas c. Mindanao
1.Raha Lakandula
2.Bancao
3.Tamblot
4.Raha Sulayman
5.Itneg
E. Pagtatalakay ng ADVANCED AVERAGE
bagong konsepto at Pangkatang Gawain Pagpapakita ng
paglalahad ng Naisagagawa ang sumusunod halimbawa ng:
bagong kasanayan. na gawain na nagbibigay a.poster b.slogan
pagpapahalaga sa naging c.karikatura
kontribusyon sa mga pag- d.tula
aaklas.

Pangkat 1- paggawa ng poster Gabay na tanong:


Pangkat 2- paggawa ng slogan Anong mensahe ang
Pangkat 3- karikatura Pangkat - ipinapahiwatig ng bawat
paggawa ng tula gawain?

F. Paglinang sa Pasasabuhay ng kabayanihang naipakita ng mga nanguna sa pag-


kabihasanan (Tungo aalsa sa pamamagitan ng Pantomine.
sa Formative 1 Lakandula 2.Bancao
Assessment) 3. Tamblot
4. Raha Sulayman
5.Itneg

Paalala:
Pipili ang guro ng mga mag-aaral na nagpakita ng may
pinakamagaling na pagsasabuhay ng mga nabanggit na bayani.

G. Paglalapat ng Isulat ang mukhang masaya ☺ kung ang pangungusap ay


Aralin sa pang-araw- nagsasaad ng katotohanan at malungkot na mukha kung
araw na buhay
hindi
1. Maituturing na isa sa pinakatanyag na pag-aalsang
Panrelihiyon ay ang pag-aalsa ni Pule na naganap mula
pumumuno ni Apolinario de la Cruz.
2. Hinangad ni Hermano Pule na kilalanin ng mga Espanyol
ang kapatirang kaniyang itinatag at ninais na
mapabilang ito ordeng Dominicano.
3. Itinuturing na pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas ang
pinamunuan ni Francisco Dagohoy sa Bohol noong 1744.
4. Isa sa pag-aalsang may motibong ekonomiko ay pag-
aalsang isinagawa ni Magalat noong 1596.
5. Ang pag-aalsa ni Diego Silang sa Ilocos ay bunsod ng
malabis na pagbabayad ng tributo sa mga Espanyol.

H. Paglalahat ng Paggawa ng sanaysay


Aralin Sa loob ng 3-5 pangungusap
Paano natin napahahalagahan ang naging partisipasyon ng ibat-
ibang rehiyon sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol?

I. Pagtataya ng WORD HUNT


Aralin Hanapin at bilugan ang mga lugar at mga Pilipinong sumali sa
kilusan at himagsikan laban sa kolonyalismong Espanyol

C D T A M B L O T B V EL
S W Z O C S Z M I J VA B
X A P D T A N L O IK C
M B Q E U B O U O SA D A
D C R F V C Z Y AN H G E
T H X P O O D Y D H A F U
Y F G I N O AU J L G V J
E T Y G I SL K A H T N H
U N B C DA Y T V T B A O
L A G TM I N I D A L A
O N G MS U L A Y A H P O
C I BS U L A M I N D A
A O NA P V A B Q R S T O
U VC M I N D A N A O H A
NS U L A Y M A N X Y Z
A

J. Karagdagang
gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% tagumpay sa
pagtataya
B.Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang Gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D.Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng lubos?
Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 4, Araw 3
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginagampanan ng Kolonyalismong Espanyol at Pandaigdigang
kontekstong ng Reporma sa Pag-usbong
ng Kamalayang Pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang Nasyon.
B.Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi sa
Pagaganap makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong Espnayol at
sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
Kamalayang Pmabansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang Nasyon.
C.Mga Kasanayan sa Natataya ang partisipasyon ng ibat-ibang rehiyon at sektor
Pagkatuto (katutubo at kababaihan)sa pakikibaka ng bayan AP5PKP-IV-F
Sub-tasked;
Naiisa-isa ang partisipasyon ng ibat-ibang sektor sa
pakikibaka ng bayan
Naisadudula ang partisipasyon ng ibat-ibang sektor sa
pakikibaka ng bayan
Napahahalgahan ang partisipasyon ng ibat-ibang sektor sa
pakikibaka ng bayan.

II. NILALAMAN Partisipasyon ng ibat-ibang sektor sa pakikibaka ng bayan


III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa TG pahina 87-89
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa. Pahina
Teksbuk 232-234

4. karagdagang Kilusang Agraryo noong 1745


Kagamitan mula sa https://youtu.be/29L2nuNM_Xw
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Larawan ni Lakandula, Magalat, Bancao
kagamitang Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Advanced Average
bagong Aralin Magpapakita ng dokumentaryo/palabas tungkol sa iba’t
ibang sector sa lipunan na malaki ang partisipasyon sa pag-
aalsa laban sa mga Espanyol gaya ng;
a. sektor political – pag-aalsa ni Lakandula
b. sektor agrikultura – pag-aalsang Agraryo
c. sektor ekonomiko – pag-aalsa ni Magalat
d. sektor pangrelihiyon – pag-aalsa ni Bancao
B. Paghahabi sa Advanced Average
layunin ng aralin “SEMANTIC WEB”
Sa pamamagitan ng Semantic Web. Isulat sa dulo ng guhit ang
naging partisipasyon sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol batay
sa dokumetaryong napanood.

Partisipasyon ng iba’t ibang


Sektor

C. Pag-uugnay ng Pagtalakay sa naging partisipasyon ng iba’t ibang sector


mga halimbawa sa
bagay aralin

Pag-aalsang pangrelihiyon

Dahil sa pagpapalaganap ng mga Espanyol sa


Kristiyanismo, maraming Pilipino ang tumalikod sa kanilang
katutubong paniniwala at nagpabinyag bilang mga Kristiyano.
Itinuring na pinakamahabang pag-aalsa sa Pilipinas ang
pinamumunuan ni Francisco Dagohoy sa Bohol noong 1744.
Simula nang magpataw ng mga bagong patakarang pang
ekonomiko ang mga Espanyol ay mahigpit na itong tinutulan
ni Dagohoy.

Pag-aalsang Pangekonomiko

Ang mapanupil na pamamalakad ng mga Espanyol ay


dahilan ng pag-aalsa ng maraming Pilipino.Labis na pahirap sa
mga Pilipino ang mga patakarang ipinatupad ng mga
mananakop gaya ng sapilitang paggawa ,bandala
,at pagbayad ng tributo.

Pag-aalsang Politikal

Hangad ng mga naunang pag-aalsa ang maibalik sa


mga ninuno ang kapangyarihang mamuno sa pamayanan.Hindi
tinupad ng mga Espanyol ang kanilang pangako sa mga datu at
dating pinuno. Hindi kinilala ng mga Espanyol ang kanilang
pamamahala.
Pag-aalsang Agraryo
Malawakang pag-aalsa ng mga magsasaka ng
rehiyong katagalugan sa pangunguna ng mga lalawigan
ng Batangas, Laguna at Cavite dulot ng pangangamkam ng
mga prayle sa kanilang lupa.
GALLERY WALK
Hatiin ang klase sa apat na pangkat.
D. Pagtatalakay ng Ang bawat pangkat ay pipili ng mga larawan na may kinalaman
bagong konsepto at sa partisipasyon ng ibat-ibang sektor.
paglalahad ng bagong
kasanayan Pangkat 1- Pang politikal Pangkat
2- Agrikultura
Pangkat 3- Ekonomiko
Pangkat 4- Pangrelihiyon

Paalala: Ihahanda na ng guro ang mga larawan ng ibat- ibang


sector na tinalakay.
E. Pagtatalakay ng Magkaroon ng malayang talakayan sa ibat-ibang sektor… Gabay
bagong konsepto at na tanong:
paglalahad ng bagong 1. Paano natin mapapahalagahan ang partisipasyon ng bawat
kasanayan. sektor sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol?
2. Ano ang inyong pananaw o opinion sa naging
kontribusyon ng bawat sektor?

F. Paglinang sa Sa pamamagitan ng VENN DIAGRAM napaghahambing ang


kabihasanan (Tungo pagkakatulad at pagkakaiba ng layunin ng bawat sektor sa pag-
sa Formative aalsa laban sa mga Espanyol.
Assessment)

Pagka-
Katulad ng
Iba’t ibang
Sektor

Pagkakaiba Ng
iba’t ibang
Sektor
G. Paglalapat ng Punan ang chart ng nararapat na impormasyon upang maging
Aralin sa pang-araw- buo ang pahayag.
araw na buhay Sektor Kontribusyon/ Konklusyon
Partisipasyon positibo/negatibo
Pang politikal
Agrikultura Ekonomiko
Pangrelihiyon

H. Paglalahat ng Gumawa ng sanaysay na may kinalaman sa pag-aalsa sa


Aralin partisipasyon ng ibat-ibang sektor sa pag-aalsa laban sa mga
Espanyol.

Gabay na tanong:
Ano ang inyong pananaw o kuro-kuro tungkol sa partisipasyon
ng ibat-ibang sektor?
I. Pagtataya ng Aralin Tukuyin kung ang pag-aalsa ay…. Panrelihiyon,
ekonomiko, politikal, agrikultura

1. Pag-aalsa ni Apolinario De la Cruz


2. Pag-aalsa ni Lakandula
3. Pag-aalsa ni Magalat
4. Pag-aalsa ng Agraryo
5. Pag-aalsa ni Bancao
J. Karagdagang
gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha ng
80% tagumpay sa
pagtataya
B.Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng iba pang Gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D.Bilang ng mga mag-
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong
ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 4, Araw 4
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginagampanan ng kolonyalismong Espanyol at
pandaidigang konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagaganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo
ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natataya ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector
pagkatuto (katutubo at kababaihan) sa pakikibaka ng bayan AP5KB-
11Vf-4
Sub Tasked:
1. Naisa – isa ang partisipasyon ng kababaihan sa
pakikibaka noong panahon ng Kolonyalismong
Espanyol.
2. Naisadudula ang partisipasyon ng iba’t-ibang
katutubo sa pakikibaka ng bayan.
3. Napahahalagahan ang partisipasyon ng iba’t-
ibang katutubo sa pakikibaka ng bayan.
II. Nilalaman Partisipasyon ng kababaihan sa pakikibaka noong panahon
ng Kolonyalismong Espanyol
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa T6 pahina 87-89
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa
Kagamitang mana

3. Mga pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa.


Teksbuk Pahina

4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource

B. Iba pang
kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Napapakinggan ng mga mag-aaral ang isang awitin na may pamagat
bagong Aralin na “Ako ay Pilipino”
Gabay na tanong:
1. Ano ang mensaheng ipinararating sa atin ng awiting ito?
2. Ano ang iyong pananaw hinggil sa nilalaman ng
awitin?
http://wwwyoutube.com/watch?V=GyMwmwmNNeu

“Word Hunt”
B. Paghahabi sa Hanapin at bilugan ang mga pangalan ng mga katutubo
layunin ng na sumali sa kilusan at himasikan laban sa
aralin Kolonyalismong Espanyol.
K A Y T A H B A L U G A D
A I F U G A O X J A B C E
P K A L I G A K F I F G H
A A M T A I P Y L L I B J
M B N U B J Q Z M O K A T
P C O V C K R A N C L D A
A D P W D L S B O A M J U
N B I C O L A N O N N A S
G E Q X E M T C T O M O U
A M A N G Y A N I S O O G
N F R Y F N U D B T R P Q
G C E B U A N O O U O R S
H I S Z G O V E L V T U V
J K W A R A Y F I W W X Y
N E G R I T O G P X Z A B
L M A N O B O H Q Y C D E
B I S A Y A W I R Z F G H
C. Pag-uugnay ng
mga halimbawa “Parada ng mga Larawan”
sa bagong Naipapakita ang mga larawan/pagkakakilanlan ng mga na
aralin malaki ang naging partisipasyon sa pakikibaka ng bayan.

D. Pagtatalakay ng
bagong
konsepto at
“PREZI PRESENTATION”
paglalahad ng
bagong
kasanayan. Gamit ang Presentasyong Prezi naipapakita ang iba’t –
ibang pangkat ng katutubo sa Pilipinas na malaki ang
partisipasyon sa pakikibaka sa bayan.

Gabay na Tanong:
1. Ano – ano ang naging partisipasyon ng mga
katutubo sa Pilipinas sa pakikibaka sa bayan?
2. Paano natin mapahahalagahan ang mga naging
kontribusyon ng iba’t- ibang pangkat
ngkatutubo sa pakikibaka sa bayan?
E. Pagtatalakay ng
bagong
konsepto at Gamit ang Batayang Aklat naisasagawa ng mga
paglalahad ng mag-aaral ang Gawain sa pahina 242-243.
bagong Nasasagutan ang mga katanungan sa “Pagsusuri sa
kasanayan. Natutunan”.

F. Paglinang sa
kabihasnan “Paggawa ng Journal”
(tungo sa
Formative Sa loob ng tatlo hanggang limang pangungusap
Assessment) nasasagutan ng mga mag-aaral ang tanong na “Sa iyong
palagay, paano nakatutulong ang mga karanasan ng mga
Filipino sa mga unang pag- aaklas laban sa mga
Espanyol sa pagbuo ng damdaming makabayan?

G. Paglalapat ng
Aralin sa pang- “Pangkatang Gawain”
araw-araw na
buhay Naisasagawa ng mga mag- aaral ang mga sumusunod na
gawain bilang pagbibigay pagpapahalaga sa partisipasyon
ng iba’t- ibang katutubo sa pakikibaka ng bayan.

Pangkat 1 – Paggawa ng Poster Pangkat 2


– Paggawa ng Slogan Pangkat 3 –
Paggawa ng Tula Pangkat 4 – Paggawa
ng Sanaysay

Paalala: Ibibigay ng guro ang mga pamantayan o Rubriks sa


pagsasagawa ng mga gawain.

H. Paglalahat ng
Aralin “Magsasadula Tayo”
I. Pagtataya ng Sundin ang sumusunod na panuto
Aralin
1. Bumuo ng dalawang pangkat na binubuo ng apat
hanggang limang mag-aaral.
2. Pumili ng isang pangyayari na nakapukaw sa
kamalayang pamabansa ng mga Filipino na
pinagunahan ng mga katutubo ng pangkat.
3. Ibibigay ng guro ang iskrip at isasadula ng mga
mag-aaral.

J. Karagdagang Gawain para sa


takdang aralin at remediation

V. Mga Tala

VI. Pagninilay

A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80%
tagumpay sa pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang Gawain para sa
remediation.
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin.
D.Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga estratehiyang
pagtuturo ang nakatulong ng
lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuho na nais kong
ibahagi sa kapwa ko guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 4, Araw 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginagampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaidigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagaganap makabayang Pilipino sa gitna ng Kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang
nasyon.
C. Mga Kasanayan sa Natataya ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector
pagkatuto (katutubo at kababaihan ) sa pakikibaka ng bayan ap5pkb-
11Vf-4
Sub Task:
4. Naiisa – isa ang partisipasyon ng iba’t-ibang
kababaihan sa pakikibaka ng bayan.
5. Naisadudula ang partisipasyon ng iba’t-ibang
kababaihan sa pakikibak ng bayan.
6. Napahahalagahan ang partisipasyon ng iba’t-
ibang kababaihan sa pakikibaka ng bayan.

II. Nilalaman Partisipasyon ng iba’t-ibang kababaihan sa pakikibaka ng


bayan
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang mana

3. Mga pahina sa Araling Panlipunan: Pilipino Bilang Isang Bansa. Pahina


Teksbuk

4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource

B. Iba pang
kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Advanced Average
bagong Aralin “Parada ng mga Larawan”
Pagpapakita ng mga larawan ng mga kababaihan na
malaki ang nagging papel sa rebolusyong Pilipino.

Gabay na tanong:
B. Paghahabi sa 1. Kilala nyo ba ang mga babae sa larawan?
layunin ng aralin 2. Ano kaya ang papel na ginampanan nila para sa ating
kasarinlan?
Gamit ang Prezi Presentation ipakita ang kababaihan sa
himagsikan at ang papel na kanilang ginampanan. Gabay
na tanong:
1. Sino – sino ang mga kababaihang naipakita sa
presentasyon?
2. Ano ang papel na ginampanan nila sa
himagsikang Pilipino?
3. Paano natin mapapahalagahan ang kanilang mga
naiambag?

https://prezi.comlvm7cgdyspae/ang-kabaihan-sa-
himagsikan

C. Pag-uugnay ng Advanced Average


mga halimbawa sa
Panonood ng isang dokumentaryo na may pamagat na “Ang
bagong aralin
mga Babaeng Bayani sa Ating Kasaysayan” Gabay na
tanong:
1. Anong mensahe ang mapupulot natin sa
dokumentaryo?
2. Ano ang iyong pananaw tungkol sa
dokumentaryo?
https://www.youtube.com/watch?v=PVKJZTGNY
D. Pagtatalakay ng Advanced Average
bagong konsepto at
paglalahad ng bagong
Pakikinig sa isang awitin
kasanayan.
Napapakinggan ng mga mag-aaral ang isang awitin na
may pamagat na “Babae Ka-Inang Laya”
Gabay na Tanong:
1. Ano-ano ang papel na ginampanan ng mga
kababaihan sa lipunan na ating kinabibilangan?
2. Ano ang iyong pananaw tungkol sa
mensahe na mapupulot natin sa awitin?
https://www.youtube.com/watch?v=GUMD89kq- ki

E. Pagtatalakay ng Pagsasagawa ng Gawain gamit ang Batayang Aklat


bagong konsepto at
paglalahad ng bagong Advanced Average
kasanayan. Pasagutan sa mga mag-aaral ang “Sukatin kung
Natutunan Natin” sa pahina 238-239 , gamit
ang batayang aklat.
F. Paglinang sa Pagsusuri ng isang Journal na sinulat ni Axle
kabihasnan (tungo sa Christien J. Tugano na pinamagatang “Ang
Formative Kababaihan ng Katipunan, ang Katipunan sa
Assessment) Kababaihan. Isang Diskurso sa Ambag ng mga
Babae sa Himagsikang Pilipino.
Gabay na Tanong:
1. Anong mensahe ang ipinahihiwatig sa atin ng
Journal?
2. Ano ang iyong pananaw sa kabuuang
nilalaman ng Journal?
https://lejournals.ph/issue:php?id=1116
G. Paglalapat ng Aralin Paggawa ng “REFLECTION JOURNAL”
sa pang-araw-araw na Sa loob ng tatlo hanggang limang pangungusap gumawa
buhay ng reflection journal sa temang “Ang Mabuting
Impluwensiya ng Kababaihan”

H. Paglalahat ng Aralin “DULA-


DULAAN”
I. Pagtataya ng Aralin Advance Average
Nahahati ang klase sa dalawang pangkat. Ang bawat
pangkat ay nakakapagpakita ng isang maikling dula-
dulaan hinggil sa kabayanihan ng mga kababaihan sa
panahon ng Himagsikang Pilipino, noon at sa
Makabagong Panahon.

Unang Pangkat: Himagsikang Pilipino Noon


Pangalawang Pangkat: Himagsikang Pilipino Ngayon

Paalala: Maaaring magtagal lamang and dula- dulaan sa


loob ng 2 hanggang 3 minuto.

J. Karagdagang Gawain para


sa takdang aralin at
remediation
V. Mga Tala

VI. Pagninilay

A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80%
tagumpay sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng
iba pang Gawain para
sa remediation.
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin.
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation.
E. Alin sa mga estratehiyang
pagtuturo ang nakatulong ng
lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuho na nais
kong ibahagi sa kapwa ko
guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 5, Araw 1
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at
pandaigdigang konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas biang isang nasyon
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang mga naunang pag-aalsa ng mga
sa Pagkatuto makabayang Pilipino –AP5PKB-IVe-3

Sub-tasked
1. Nasusuri ang mga sanhi at bunga ng mga Pag- aalsang
Politikal at Panrelihiyon ng mga makabayang Pilipino laban
sa mga Espanyol.
2. Nakasusulat ng mga detalye sa mga dahilan at resulta ng
pag-aalsang politikal at panrelihiyon ng mga makabayang
Pilipino laban sa mga Espanyol.
3. Napahahalagahan ang pagiging makabayan ng mga
Pilipino sa ipinakita nilang tapang kahit kapalit pa ito ng
kanilang buhay.
II. NILALAMAN Mga sanhi at bunga ng mga Pag-aalsang Politikal at
Panrelihiyon ng mga makabayang Pilipino laban sa mga
Espanyol
III. KAGAMITANG powerpoint presentation, tsart, manila paper
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro Pilipinas Isang Bansa-pp 83-86
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang-Mag- Pilipinas Isang Bansa-pp 232-234
aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Ano-ano ang mga dahilan ng mga Pilipino kung bakit sila
Bagong Aralin nag-alsa o nakipag-laban sa mga Espanyol?
B. Paghahabi sa Ang mga pag-aalsang isinagawa ng mga Pilipino ay
Layunin ng Aralin nahahati sa tatlong kadahilanan: politikal, panrelihiyon at
ekonomiko. Ngayon, ay susuriin natin ang mga sanhi at
bunga ng mga pag-aalsang politikal at panrelihiyon na
isinagawa ng mga Pilipino.
C. Pag-uugnay ng Mga Tukuyin ang bawat pahayag kung Pag-aalsang Politikal o
Halimbawa sa Bagong Pag-aalsang Panrelihiyon.
Aralin
1. Matinding galit ang naramdaman ni dagohoy ng hindi
pahintulutan ng isang prayleng Jesuit na bigyan ng
Kristiyanong libing ang kaniyang kapatid na constable na
namatay sa pagtugis sa isang tulisan.
2. Hindi tinupad ni Gob. Hen. Miguel Lopez de
Legazpi ang kaniyang pangako kay Lakandula.

D. Pagtalakay ng Paano nagsimula ang Pag-aalsang Politikal at


Bagong Konsepto at Panrehiyon? Suriin natin ang tsart.
Paglalahad ng Bagong
Kasanayan #1
Hindi pa Nang Dumating
dumating ang ang mga
mga Espanyol Espanyol
Datu at Gob. Heneral
maharlika ang ang namumuno
Pinuno ng namumuno sa
Pamayanan pamayanan
Babaylan at Pari na ang
katalonan ang namuno
mga lider sa
aspektong
espiritwal

Paano pinamunuan ng mga Espanyol ang mga Pilpino?

 Naging malupit at mahigpit ang Gobernador- heneral


at paring namumuno sa pamamalakad sa pamahalaan.
Dahil dito, ninais ng mga Pilipino na mag-alsa upang
maibalik ang kanilang kapangyarihan sa pamumuno.

Pansinin ang mga pangyayari sa ilalim ng Pag-aalsang


Politikal:

Pag-aalsang Politikal

Pag-aalsa ng mga
Pag-aalsa ni Lakandula
Datu ng Tondo

Sanhi Bunga Sanhi Bunga

Mga Tanong:
1. Bakit nag-alsa sina Lakandula at Datu ng Tondo?
2. Paano tinugunan ng mga Espanyol ang kanilang pag-
aalsa?
3. Naging matagumpay ba ang kanilang pag-aalsa?
Patunayan.
E. Pagtalakay ng
Bagong Konsepto at Pansinin naman natin ang mga pangyayari sa ilalim ng Pag-
Paglalahad ng Bagong aalsang Panrelihiyon. Buksan ang aklat sa pahina 233-234.
Kasanayan #2 Pag-aralan at tukuyin ang sanhi at bunga ng mga pag-aalsang
panrelihiyon.

Pag-aalsa ng mga Igorot


P
Pag-aalsa ni Bancao
A
N
Pag-aalsa ni Tamblot
R
E
Pag-aalsa ng mga Itneg
L
I
Pag-aalsa ni Tapar
H
I Pag-aalsa ng mga
Magtangaga
Y
O Pag-aalsa ni Dagohoy

N
Pag-aalsa ni Apolinario dela Cruz

Mga Tanong:
1. Bakit nag-alsa sa Kristiyanismo ang ilang mga
Pilipino?
2.Paano sinagot o hinarap ng mga Espanyol ang
kanilang pag-aalsa?
3.Makatwiran ba ang kanilang sinapit sa kamay ng mga
Espanyol? Bakit?
4.Naging matagumpay ba ang kanilang pag-aalsa?
Patunayan.

F. Paglinang sa Pangkatin ang klase sa tatlong pangkat at sagutin ang mga


kabihasaan (Tungo sa tanong.
Formative Assessment)
Unang Pangkat. Paano nagsimula ang pag-aalsang
politikal at panrelihiyon?
Ikalawang Pangkat. Makatarungan ba ang ginawang
aksiyon o parusa ng mga Espanyol sa mga Pilipinong nag-
alsa? Ipaliwanag.

Ikatlong Pangkat. Nabigo ba o nagtagumpay ang mga


Pilipino na ipaglaban ang kanilang hangarin? Patunayan.

G. Paglalapat ng Aralin Kapag mayroon kang pabor o hinihiling sa iyong mga


sa Pang-araw-araw na magulang at hindi nila ito sa iyo naibigay ayon sa iyong
Buhay inaaasahan, paano mo ito tatanggapin o haharapin?
H. Paglalahat ng Aralin Banggitin muli sa harapan ng klase ang inyong
natutunan ngayon?
I. Pagtataya ng Aralin Suriin ang bawat pahayag. Iguhit ang masayang mukha
kung ang pahayag ay tumutukoy sa sanhi at malungkot na
mukha kung ang pahayag ay tumutukoy sa bunga ng pag-
aalsa.
1. Hindi pagtupad sa ipinangako sa kanila ni
Gobernador-Heneral Miguel Lopez de Legazpi na malibre sa
pagbabayad ng buwis at polo ang mga kaanak ni Lakandula.
2. Ipinatapon at ipinapatay sa ibang bahagi ng bansa
ang mga nadakip na pinuno.
3. Pagtutol sa pagbibinyag sa mga Igorot ng hilagang
Luzon sa Kristiyanismo.
4. Pagtutol ng kura na bigyan ng marangal na libing
ang kaniyang konstableng kapatid.
5. Nasupil at pinapatay ang mga lumahok sa
rebelyon.
6. Dinakip at pinatawan ng kamatayan si Apolinario
dela Cruz.
7. Tinanggihan si Apolinario na maging pari at
kilalanin ang kaniyang samahan, Cofradia de San Jose.
8. Ninais ng mga datu na mabawing muli ang
kanilang kalayaan at karangalan.
9. Nasupil ang mga pag-aalsa.
10. Pinugutan ng ulo si Bancao.

J. Karagdagang Gawain
para sa Takdang Aralin Sagutin. Bakit nagkaroon ng Pag-aalsang Ekonomiko?
at Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 5, Araw 2
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
biang isang nasyon
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sa pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang mga naunang pag-aalsa ng mga
sa Pagkatuto makabayang Pilipino –AP5PKB-IVe-3

Sub-tasked
1. Nasusuri ang mga sanhi at bunga ng Pag-aalsang
Ekonomiko ng mga makabayang Pilipino laban sa mga
Espanyol.
2. Nakasusulat ng mga detalye sa mga dahilan at resulta ng
pag-aalsang Ekonomiko ng mga makabayang Pilipino laban
sa mga Espanyol.
3. Napahahalagahan ang pagiging makabayan ng mga
Pilipino sa ipinakita nilang tapang kahit kapalit pa ito ng
kanilang buhay.
II. NILALAMAN Mga sanhi at bunga ng Pag-aalsang Ekonomiko ng mga
makabayang Pilipino laban sa mga Espanyol
III. KAGAMITANG powerpoint presentation, tsart, manila paper
PANTURO
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa
Gabay ng Guro Pilipinas Isang Bansa-pp 83-86
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang-Mag- Pilipinas Isang Bansa-pp 234- 236
aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Hindi lamang politikal at panrelihiyon ang mga naging
Bagong Aralin dahilan ng mga Pilipino sa pag-aalsa kundi pati na rin ang
Ekonomiko. Alamin at suriin natin sa ating aralin ang
mga sanhi at bunga ng Pag-aalsang Ekonomiko.
B. Paghahabi sa Paano nagsimula ang pag-aalsang Ekonomiko?
Layunin ng Tingnan natin ang organizer.
Aralin

pagbubuwis

Kalakalang Pag-aalsang
galyon Ekonomiko monopolyo

sapilitang paggawa

C. Pag-uugnay ng Mga Ang mga patakarang pangkabuhayang katulad ng


Halimbawa sa Bagong pagbubuwis, monopolyo, sapilitang paggawa at kalakalang
Aralin galyon na ipinatupad ng mga Espanyol ay mahigpit na
tinutulan ng mga Pilipino dahil sa tindi ng paghihirap at
pagtitiis na naranasan nila mula rito. Kaya, sumiklab ang
Pag-aalsang Ekonomiko.
D. Pagtalakay ng Bagong Suriin natin ang mga pangyayari na nagresulta sa Pag-
Konsepto at Paglalahad ng aalsang Ekonomiko. Buksan ang aklat sa pahina 235- 236 at
Bagong Kasanayan #1 pag-aralan ang mga sanhi at bunga nito.
Sanhi Bunga
Di-
makatarungang Pinapatay
paniningil ng
buwis
Pag-aaklas laban Dinakip at
sa polo y pinatay
Pag-aalsang servicio
Ekonomiko Pagtutol sa Nasupil gamit
sapilitang ang divide and
(Magalat, Ladia, paggawa rule policy
Sumuroy,
Maniago, Hindi Nasupil ng mga
Malong, Malong, pagbabayad ng Espanyol
Almazan, Diego kaukulang sahod
at Gabriela
Silang, Agraryo Sobrang Nahuli, pinatay at
at Basi) paniningil ng binitay
buwis
Paghigpit sa Nasupil ng
produksiyon at Espanyol
pagbenta ng
basi
E. Pagtalakay ng Mga Tanong:
Bagong Konsepto at 1. Ano ang inyong napagtanto mula sa mga naging sanhi ng
Paglalahad ng Bagong pag-aalsang ekonomiko ng mga sinaunang Pilipino?
Kasanayan #2 2. Naramdaman ba nila ang matinding paghihirap at pagtitiis
mula sa kamay ng mga Espanyol? Bakit?
3. Mula sa mga naging bunga ng kanilang pag-aalsa,
nararapat bang sapitin nila ang pagpatay bilang kabayaran ng
kanilang di pagsunod? Patunayan?

F. Paglinang sa Pangkatin ang klase sa tatlong pangkat at sagutin ang mga


kabihasaan (Tungo sa tanong.
Formative Assessment)
Unang Pangkat. Sa isang pangungusap, isulat ang naging
ugat ng pag-aalsang ekonomiko ng mga sinaunang Pilipino.

Ikalawang Pangkat. Iguhit sa manila paper ang inyong


reaksiyon sa mga naging resulta ng pag-aalsang ekonomiko
ng mga sinaunang Pilipino.

Ikatlong Pangkat. Sa pamamagitan ng galaw ng inyong


katawan, ipakita ang inyong damdamin sa pag-aalsang
ekonomikong naganap sa panahon ng Espanyol.

G. Paglalapat ng Aralin
sa Pang-araw-araw na Halimbawang hiniraman ka ng kaklase mong pera para
Buhay pambili ng pagkain at nang sisingilin mo na siya sa araw na
sinabi niya ay hindi siya nakapagbigay, ano ang gagawin mo?

H. Paglalahat ng Aralin Sabihin sa isang pangungusap ang naunawaan mo sa pag-


aalsang pang-ekonomiko ng mga sinaunang Pilipino.

I. Pagtataya ng Aralin Sagutin sa isang buong papel. Paano pinakita ng mga


Pilipino ang kanilang pag-aalsa o pagtutol sa mga
programang pangkabuhayang pinatupad ng mga
Espanyol?
J. Karagdagang Gawain
para sa Takdang Aralin Ano-ano ang mga dahilan ng pagkabigo sa pag-aalsa ng mga
at Remediation sinaunang Pilipino?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 5, Araw 3

I. Layunin
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
kontektso ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa
patunggo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa patunggo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang
Kasanayan sa reaksiyon ng mga Pilipino sa kolonyalismo. (Pagtutol ng mga
Pagkatuto katutubong Pilipino laban sa Kristiyanismo, pagmamalabis ng
(Learning mga Espanyol) AP5PKB-IVe-3
Competencies)
(Sub-tasked)
a. Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga pag-aalsa ng
mga katutubong Pilipino bilang protesta sa
Kristiyanismo.
b. Naitatanghal ang mga namuno sa mga isinagawang pag-
aalsa ng nga katutubong Pilipino.
c. Naipapahayag ang saloobin hinggil sa pag-aalsang
panrelihiyong isinagawa ng mga Katutubong
Pilipino laban sa mga Espanyol.
II. Nilalaman Sanhi at bunga ng mga Pag-aalsang Panrelihiyon
III. Kagamitang
Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 83- 87
gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp.
Kagamitang 232-234
Pang-Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
B. Iba pang Task cards, Kagamitang Biswal
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-aral sa A. Isulat sa “bubble web” ang mga naiisip na salita na may
nakaraang kaugnayan sa salitang PAG-AALSA.
aralin at/o
pagsisimula ng
bagong aralin

PAG-
AALSA

1. Ano-ano ang mga salitang inyong iniugnay sa


salitang pag-aalsa?
2. Bakit niyo nasabing ang mga salitang inyong
isinulat ay may kaugnayan sa pag-aalsa?
B. Paghahabi sa
layunin ng 1. Sa inyong palagay, ano kaya ang mga
aralin pangunahing dahilan ng pag-aalsa ng mga
Katutubong Pilipino laban sa mga Espanyol?

2. Naging matagumpay kaya ang mga katutubong


Pilipino sa kanilang mga adhikain?

(Sasabihin ng guro)

Ngayong araw tatalakayin natin ang mga sanhi at bunga ng


panrelihiyong pag-aalsa ng mga katutubong Pilipino. Maari po
bang basahin ang ating mga layunin sa
talakayang ito?
C. Pag-uugnay ng Gawain: Sanhi o Bunga
mga halimbawa Panuto: Tatayo kung ang sinambit ng guro ay sanhi o dahilan at
sa bagong tatalon naman kung ito’y bunga o resulta.
aralin 1. Naghanap ng mga lupain ang mga Espanyol upang
makakuha ng mga rekado.
2. Nagtagumpay ang mga Espanyol sa pagpapalaganap ng
kristiyanismo sa Pilipinas.
3. Nais ng mga Espanyol na maging makapngyarihan.
4. Ang mga katutubong Pilipino ay naghimagsik.
5. Ang mga Espanyol ay nanakop ng mga lupain.

(Sasabihin ng guro)
Katulad ng layunin ng mga Espanyol na makahanap ng mga
bagong lupain at pagtatagumpay nila sa pagkamkam ng mga
lupain at kayamanan, mayroong dahilan at naging bunga ang
pakikibaka at pag-alsa ng mga katutubong
Pilipino para sa kanilang mga interes at adhikain. Ano-ano kaya
ang mga ito?

ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


D. Pagtatalakay ng Gawain: Ipakilala Natin Gawain: Ipakilala Natin
Bagong a. Hahatiin ang klase sa a. Hahatiin ang klase sa
konsepto 4 na pangkat. Ang apat na pangkat at
at paglalahad bawat pangkat ay ibibigay ang mga
ng pipili ng 4 mag- aaral: Gawain.
bagong 2 para magpapakilala P1- Ipakilala ang namuno sa
kasanayan #1 ng mga namuno sa pag-aalsa ng mga Igorot at ni
pag-aalsa at 2 naman Bancao at tukuyin ang mga
para magpapaliwanag sanhji at bunga nito.
ng sanhi at bunga ng Gawing gabay ang tsart.
pag-aalsang Namun
Sanhi Bunga
isinagawa. o/Taon
b. Bibigyan ng 8
minuto ang mga
mag-aaral sa P2- Ipakilala ang namuno sa
paghahanda at 2 pag-aalsa ni Tamblot at ng mga
minuto naman para Itneg at tukuyin ang mga sanhji
sa presentasyon. at bunga nito.
c. Isulat sa papel ang Gawing gabay ang tsart.
mga kailangang Namun
Sanhi Bunga
impormasyon at o/Taon
ilagay sa bahagi ng
katawan ng
magpapakilala sa P3- Ipakilala ang namuno sa
mga namuno: pag-aalsa ni Tapar at ng mga
Ulo-namuno/taon Magtangaga at tukuyin ang
Kanang kamay- mga sanhji at bunga nito.
sanhi Gawing gabay ang tsart.
Kaliwang kamay- Namun
Sanhi Bunga
bunga o/Taon
d. Mga pamantayan:
- Husay sa
pagpapakilala: P4- Ipakilala ang namuno sa
30% pag-aalsa ni Dagohoy at
- Husay at Apolinario dela Cruz at
kawastuhan ng tukuyin ang mga sanhji at
pagpapaliwanag bunga nito. Gawing gabay ang
-50% tsart.
Namuno
- Kooperasyon at Sanhi Bunga
/Taon
pag-uugali- 20%
- Kabuuan- 100%
P1- Ipakilala ang namuno at
Ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ng mga
Igorot at ni Bancao.

P2- Ipakilala ang namuno at


Ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni
Tamblot at ng mga Itneg..
P3- Ipakilala ang namuno at
Ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni Tapar
at ng mga Magtangaga.

P4- Ipakilala ang namuno at


Ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni
Dagohoy at Apolinario dela
Cruz.

E. Pagtatalakay ng A. Ipoproseso ang Gawain:


bagong 1. Ano ang pangunahing dahilan ng pag-aalsa na mga
konsepto katutubong Pilipino laban sa mga Espanyol?
at paglalahad 2. Paano ipinakita ng mga katutubong Pilipino ang
ng kanilang pag-aalsa bilang protesta sa Kristiyanismo?
bagong 3. Alin sa mga pag-aalsang panrelihiyon ang
kasanayan #2 nagtagumpay sa kanilang adhikain? Bakit kaya sila
nagtagumpay?
4. Bakit hindi naging matagumpay ang pag-
aalsang isinagawa ng ibang katutubong
Pilipino?
5. Paano hinarap ng mga Espanyol ang mga pag-
aalsang isinagawa ng mga katutubong Pilipino?
6. Sa inyong palagay, tama ba ang pag-aalsang
panrelihiyong isinagawa ng mga katutubong
Pilipino sa mga Espanyol? Pangatwiranan.

F. Paglinang sa Kilalanin mo!


Kabihasaan Panuto: Kilalanin kung anong pag-aalsang panrelihiyon ang
(Tungo inilalarawan sa bawat bilang. Piliin ang titik ng tamang sagot sa
sa Formative loob ng kahon.
Assessment) a. Pag- b. Pag- c. Pag- d. Pag-
aalsa ng aalsa ng aalsa ng aalsa ni mga
Igorot mga Itneg mga Dagohoy
Magtangaga
e. Pag- f. Tapar g. Hermano h. Pag-
aalsa ni Pule aalsa ni
Bancao Tamblot
1. Marami sa mga kasapi ang tumalikod dahil sa marahas
na pamumuno ni Rivera at agad ding nasupil ang
rebelyon ng mga sundalong Espanyol.
2. Dinakip at pinatawan ng kamatayan dahil sa kanyang
isinagawang pag-aalsa noong tanggihan siyang
maging pari at kilalanin ang kanyang samahang
Confradia de San Jose.
3. Pag-aalsang hindi napagtagumpayan ng mga
Espanyol na ipasailalim sa Kristiyanismo.
4. Nagtayo ng mga dambana para sa mga anito.
5. Pag-aalsa ng isang dating cabeza de barangay dahil sa
pagtutol ng kura na bigyan ng marangal na libing ang
kaniyang konstableng kapatid.
6. Ninais niyang kilalanin siya bilang “Diyos na
Makapangyarihan”.
7. Pinamunuan nina Miguel Lanab ng Cagayan at
Alababan ng Apayao.
8. Nasupil ang pag-aalsa sa pagsapit ng bagong taon ng
1622.

Mga Kasagutan
1. c 5. d
2. g 6. f
3. a 7. b
4. e 8. h

G. Paglalapat ng 1. Bilang mag-aaral, paano mo maipapakita ang iyong


aralin sa pang- pagpapahalaga sa ginawang pag-aalsa ng mga
araw-araw katutubong Pilipino laban sa mga Espanyol?
na buhay
H. Paglalahat ng 1. Ano ang pangunahing sanhi ng mga isinagawang pag-
Aralin aalsang panrelihiyon ng mga katutubong Pilipino
laban sa mga Espanyol?
2. Naging matagumpay ba ang mga katutubong
Pilipino sa kanilang mga pag-aalsa? Patunayan.
I. Pagtataya ng Triple Matching Type
Aralin Panuto: Iugnay ang mga pag-aalsang panrelihiyon na nasa
Hanay A sa mga sanhi na nasa Hanay B at bunga nito na nasa
Hanay C.
HANAY A HANAY B HANAY C
1. Pag-aalsa ng a. Tinanggihan a. Nasupil ang
mga Itneg siyang maging pag-aalsa sa
pari at kilalanin pagsapit ng ang
kanyang bagong taon ng
samahang 1622
Confradia de San
Jose.
2. Pag-aalsa ni b. Pagtutol ng b. Nasupil noong
Hermano Pule mga Boholano 1627 sa utos ni
sa Kristiyanismo. Gobernador-
Heneral Fernando
de Silva
3. Pag-aalsa ni c. Pagtutol sa c. Ipinakulong at
Tamblot sapilitang hinatulan ng
pagbibinyag sa kamatayan sa
kanila sa pamamagitan ng
Kristiyanismo. firing squad.

7-10. Sang ayon ka ba sa pag-aalsang panrelihiyon na isinagawa


ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol? Bakit?

J. Takdang Aralin 1. Basahin at unawain ang mga Pag-aalsang Ekonomiko sa pp.


234-236.
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 5, Araw 4

I. Layunin
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
kontektso ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa patunggo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa patunggo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang
Kasanayan sa reaksiyon ng mga Pilipino sa kolonyalismo. (Pagtutol ng mga
Pagkatuto katutubong Pilipino laban sa Kristiyanismo, pagmamalabis ng
(Learning mga Espanyol) AP5PKB-IVe-3
Competencies)
(Sub-tasked)
a. Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga pag-aalsa ng
mga katutubong Pilipino bilang protesta sa
pagmamalabis ng mga Espanyol.
b. Naitatanghal ang sanhi at bunga ng mga pag-aalsa ng
mga katutubong Pilipino bilang protesta sa
pagmamalabis ng mga Espanyol.
c. Naipapahayag ang saloobin hinggil sa mga pag-
aalsang isinagawa ng mga katutubong Pilipino
laban sa pagmamalabis ng mga Espanyol.
II. Nilalaman Sanhi at bunga ng mga Pag-aalsang Ekonomiko at Politikal

III. Kagamitang
Panturo
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 83- 87
gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp.
Kagamitang Pang- 234-236
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Task cards, Kagamitang Biswal Larawan
Kagamitang https://www.google.com/amp/s/www.bomboradyo.com/tug
Panturo uegarao/pagbuwag-sa-land-bank-hindi-solusyon-sa-mga-
problema-ng-mga-magsasaka-ugnayan-ng-mga-
manggagawa-sa-agrikultura/amp/

IV. Pamamaraan ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


A. Balik-aral sa Suri-Larawan
nakaraang
aralin at/o
pagsisimula ng
bagong aralin

https://www.google.com/amp/s/www.bomboradyo.com/tug
uegarao/pagbuwag-sa-land-bank-hindi-solusyon-sa-mga-
problema-ng-mga-magsasaka-ugnayan-ng-mga- manggagawa-
sa-agrikultura/amp/

1. Suriin ang larawan.


2. Ano ang suliraning mahihinuha mula sa larawan?
3. Bakit kaya nagkaroon ng pagtitipon-tipon ang mga
magsasaka?
Paghahabi sa
layunin ng (Sasabihin ng guro)
aralin
Katulad ng inyong nahinuha sa larawan, ang mga katutubong
Pilipino ay nagpakita rin ng kanilang pagtutol at protesta sa
mga pang-aabuso at pagsasamantala ng mga Espanyol.

Sa inyong palagay ano kaya ang paksang tatalakayin natin


ngayong araw?

B. Pag-uugnay ng 1. Ipapabasa ang tula:


mga halimbawa
sa bagong Sa kamay na bakal at nakakalasong pulbura Mga
aralin ninuno’y pilit pinasunod, inapi’t inalipusta Ang
bayan kong sinisinta
Nalugmok at nagdusa

Magigiting na mandirigma
Buong tapang na nakibaka
Gamit ang bolo, sibat at pana
Bayang sawi’t nagluluksa, matagumpay na napalaya

2. Pamprosesong tanong:
a. Tungkol saan ang tulang binasa?
b. Bakit daw nalugmok at nagdusa ang bayan
niyang sinisinta?
c. Ano ang ginawa ng mga mandirigma?
d. Ano ang resulta ng pakikibaka ng mga
mandirigma?
(Sasabihin ng guro)
Katulad ng nabanggit sa binasang tula, nakipag laban at
nagprotesta ang mga katutubong Pilipino upang sila’y lumaya sa
kamay ng mapaniil na mga Espanyol.

Sa inyong palagay ano-ano kaya ang mga sanhi at bunga


ng mga protestang isinagawa ng mga katutubong Pilipino laban sa
pagmamalabis ng mga Espanyol?
D. Pagtatalakay ng ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
Bagong Gawain: Ipakilala Natin Gawain: Hahatiin ang klase sa
konsepto e. Hahatiin ang klase sa limang pangkat at ibibigay
at paglalahad limang pangkat. Ang ang gawain:
ng bawat pangkat ay Gamit ang “fish bone” isa-
bagong pipili ng 4 na mag- isahin ang sanhi at bunga ng
kasanayan #1 aaral: 2 para mga pag-aalsang ekonomiko at
magpapakilala ng politikal na isinagawa ng mga
mga namuno sa pag- Katutubong Pilipino laban sa
aalsa at 2 naman mga Espanyol.
para magpaliwanag
ng sanhi at bunga ng
pag-aalsang
isinagawa.
f. Bibigyan ng 8
minuto ang mga
mag-aaral sa
paghahanda at 2
minuto naman para
sa presentasyon.
g. Isulat sa papel ang
mga kailangang
impormasyon at Bibigyan ng 8 minuto ang mga
ilagay sa bahagi ng mag-aaral upang isagawa ang
katawan ng gawain at 2 minuto naman para
magpapakilala sa sa presentasyon.
mga namuno:
Ulo-namuno/taon
Dibdib-sanhi P1- Pag-aalsa ni Magalat at
Likod-bunga Ladia
h. Mga pamantayan: P2- Pag-aalsa ni Sumuroy at
- Husay sa Maniago
pagpapakilala: P3- Pag-aalsa ni Malong at
30% Almazan
- Husay at P4-. Pag-aalsang Agraryo,
kawastuhan ng Pag-aalsa nina Diego at
pagpapaliwanag Gabriela Silang at Pag-
-50% aalsang Basi
- Kooperasyon at P5- Pag-aalsa ni Lakandula at
pag-uugali- 20% mga Datu ng Tondo
- Kabuuan- 100%
P1- Ipakilala ang namuno at Ipepresenta ng mga mag- aaral
ipaliwanag ang sanhi at ang awtput at pagkatapos ito’y
bunga ng pag-aalsa ni ipoproseso
Magalat at Ladia.
P2- Ipakilala ang namuno at
ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni
Sumuroy at Maniago

P3- Ipakilala ang namuno at


ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni
Malong at Almazan

P4- Ipakilala ang namuno at


ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsang
Agraryo, Diego at Gabriela
Silang at Basi

P5- Ipakilala ang namuno at


ipaliwanag ang sanhi at
bunga ng pag-aalsa ni
Laknadula at ng mga Datu ng
Tondo

Ipepresenta ng mga mag-


aaral ang awtput at pagkatapos
ito’y ipoproseso
E. Pagtatalakay ng B. Pagproseso ang Gawain:
bagong 1. Ano ang pangunahing dahilan ng pag-aalsa ng mga
konsepto katutubong Pilipino laban sa pagmamalabis ng mga
at paglalahad Espanyol?
ng 2. Paano ipinakita ng mga katutubong Pilipino ang
bagong kanilang pag-aalsa bilang protesta sa pagmamalabis
kasanayan #2 ng mga Espanyol?
3. Naging matagumpay ba ang katutubong Pilipino sa
kanilang adhikaing makawala sa pagmamalabis at
kalupitan ng mga Espanyol??
4. Paano hinarap ng mga Espanyol ang mga pag-
aalsang isinagawa ng mga katutubong Pilipino?
5. Sa inyong palagay, tama ba ang mga pag-
aalsang isinagawa ng mga katutubong Pilipino laban
sa mga Espanyol? Pangatwiranan.
F. Paglinang sa ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
Kabihasaan Tukuyin Mo! Tukuyin Mo!
(Tungo Panuto: Tukuyin kung Panuto: Tukuyin kung anong
sa Formative anong pag-aalsa ang pag-aalsa ang inilalarawan sa
Assessment) inilalarawan sa bawat bawat bilang. Piliin ang titik
bilang. ng tamang sagot sa loob ng
1. Dahilan ng pag-aalsang ito kahon.
ay ang di-makatuwirang
paninigil ng buwis ng mga
Espanyol.
2. Kinumpiska ng mga
Espanyol ang kaniyang a. Pag-aalsang Agraryo
mga ari-arian kaya b. Pag-aalsa ng mga
Datu ng Tondo

pinasimulan niya ang isang c. Pag-aalsa ni Ladia


pag-aalsa. d. Pag-aalsa ni Maniago
e. Pag-aalsa ni Magalat
3. Pagtutol ng mga
Kapampangan sa sapilitang 1. Dahilan ng pag-aalsang ito
paggawa sa mga galyon at ay ang di-makatuwirang
hindi pagbayad ng pamahalaan paninigil ng buwis ng mga
sa mga biniling palay mula sa Espanyol.
mga magsasaka ang sanhi ng 2. Kinumpiska ng mga
pag-aalsang ito. Espanyol ang kaniyang mga
4. Hindi nagtagumpay ang ari-arian kaya pinasimulan
pag-aalsang ito at walang niya ang isang pag-aalsa.
lupang naibalik sa mga 3. Pagtutol ng mga
magsasaka. Kapampangan sa sapilitang
5. Ipinapatay o ipinatapon paggawa sa mga galyon at
sa ibang bansa ang mga hindi pagbayad ng pamahalaan
nadakip na pinuno. sa mga biniling palay mula sa
mga magsasaka ang sanhi ng
Mga Kasagutan: pag-aalsang ito.
1. Pag-aalsa ni Magalat 4. Hindi nagtagumpay ang
2. Pag-aalsa ni Ladia pag-aalsang ito at walang
3. Pag-aalsa ni Maniago lupang naibalik sa mga
4. Pag-aalsang Agraryo magsasaka.
5. Pag-aalsa ng mga Datu ng 5. Ipinapatay o ipinatapon
Tondo sa ibang bansa ang mga
nadakip na pinuno.
Tandaan:
Maaaring dagdagan o Mga Kasagutan:
baguhin ng guro ang mga 1. e
katanungan/Gawain. 2. c
3. d
4. a
5. b

Tandaan:
Maaaring dagdagan o
baguhin ng guro ang mga
katanungan/gawain.

G. Paglalapat ng 1. Bilang mag-aaral, paano mo maipapakita ang iyong


aralin sa pang- pagpapahalaga sa ginawang pag-aalsa ng
araw-araw mga katutubong Pilipino laban sa mga Espanyol upang
na buhay makamit ang kalayaan?
H. Paglalahat ng Muling Ipapabasa ang tula
Aralin 1. Ano ang pangunahing sanhi ng mga isinagawang pag-
aalsa ng mga katutubong Pilipino laban sa mga
Espanyol?
2. Batay sa ating tinalakay,naging matagumpay ba
ang mga katutubong Pilipino sa kanilang mga pag- aalsa?
Ipaliwanag.
I. Pagtataya ng Fact or Bluff
Aralin
Panuto: Lagyan ng tsek ( ∕ ) ang fact kung ang pahayag ay
nagpapahiwatig ng katotohanan at bluff naman kung ito ay mali
at ipaliwanag.
Fact Bluff
1. Nag-ugat sa hindi pagbayad ng mga
Espanyol sa kaukulang sahod sa libo- libong
katutubong nagtatrabaho sa pagawaan ng
barko ang pag-aalsa ni Malong ngunit agad
itong nasupil ng mga Espanyol ang pag-aalsa
ni Malong sa San Carlos, Pangasinan.
2. Dinakip at dinala si Ladia sa Maynila
kung saan siya sinentensiyahan ng
kamatayan dahil sa isinagawa niyang pag-
aalsa laban sa mga Espanyol nang
kumpiskahin ang kanyang mga ari-arian.
3. Nagsagawa ng mga pag-aalsa si Don
Pedro Almazan bilang supurta sa mga
Espanyol.
4. Nag-alsa si Diego Silang dahil sa buwis
at pagnanais na palayasin ang mga
Espanyol ngunit siya’y ipinapatay.
5. Ninais ng mga datu ng Tondo na maging
kakampi ang mga Espanyol kaya sila nag
protesta laban sa mga dayuhan. Mga
Kasagutan:
1. Fact
2. Fact
3. Bluff
4. Fact
5. Bluff

J. Takdang Aralin 1. Ano-ano ang mga pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa


pagpapanatili ng kanilang kalayaan?
Sang. AP5, pp.215-216
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 5, Araw 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahagig
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol aat pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap mahalagang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang mga naunang pag-aalsa ng mga
sa Pagkatuto makabayang Pilipino. AP5PKB-IVe-3

Sub-tasked
1. .Naipapaliwanag ang pananaw at paniniwala ng mga
(Katutubong Muslim) sa pagpapanatili ng
kanilang kalayaan.
2. Nakabubuo ng maikling talata tungkol sa pananaw at
paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan.
3. Napahahalagahan ang kalayaang natamo..
II. NILALAMAN ang pananaw at paniniwala ng mga (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian K-12 CG pahina 116
1. Mga Pahina sa TG pahina 83-86
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa V pahina 215-216
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
Portal ng Learning
Resources
B. Iba pang Kagamitang larawan,tsart,manila paper,marking pen
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Pagsisimula ng Ipakita ang larawan ng sinaunang Muslim sa mga mag- aaral
Bagong Aralin .Iproseso ito sa pamamagitan ng mga sumusunod na tanong:
 Ano ano ang katangian ng mga Muslim?
 Saang lugar sila sa Pilipinas matatagpuan?

B. Paghahabi sa Ano ang pagkakaiba ng pamahalaang barangay sa


Layunin ng Aralin sultanato ?
.
C. Pag-uugnay ng Mga Ano ang kahulugan ng sumusunod na salita?
Halimbawa sa Bagong
Aralin
pananaw paniniwala

D. Pagtalakay ng Talakayin at ipaliwanag ang ibat-ibang pananaw at paniniwala


Bagong Konsepto at ng mga Muslim sa pagpapanatili ng kanilang kalayaan
Paglalahad ng Bagong
Kasanayan #1 MGA PANANAW at PANINIWALA ng mga katutubong
Muslim sa pagpapanatili ng kanilang kalayaan.

PANANAW
 Malaki ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kalayaan.
 Malaki ang kanilang pagmamahal sa apmahalaan at
teritoryo.
 Ang pagsakop sa kanilang teritoryo ay
nangangahulugan ng malaking digmaan at hanggang
kamatayan.
 Matatapang ang mga Muslim hindi sila basta – basta
nakikipag sundo sa mga dayuhan.

PANINIWALA

 Ang Islam ay hindi lamang relihiyon kung hindi isa ring


bahagi ng kanilang kultura.
 Ang kanilang mga paniniwalang panrelihiyon gaya ng
pagdarasal ng limang beses sa isang araw ay kanilang
isinasagawa.
 Higit na katanggap-tanggap ang Sultanato kaysa
kolonyalismo.
.

E. Pagtalakay ng Ano ano ang mga pananaw at paniniwala ng mga katutubong


Bagong Konsepto at Muslim sa pagpapanatili ng kanilang kalayaan? Ano ang
Paglalahad ng Bagong naidulot ng mga nasabing pananaw at paniniwala sa kanilang
Kasanayan #2 komunidad?
F. Paglinang sa Gamitin ang mga sumusunod na salita upang maipaliwanag ang
kabihasaan (Tungo sa mga pananaw at paniniwala ng mga Muslim sa pagpapanatili ng
Formative Assessment) kanilang kalayaan.

 Islam
 teritoryo
 kolonyalismo
 pamahalaan
 relihiyon
 salat
 sultanato
 matatapang
 digmaan
 pagpapahalaga
G. Paglalapat ng Aralin Sa panahon ngayon tinatamasa ba ninyo ang kalayaan sa inyong
sa Pang-araw-araw na pamayanan?
Buhay Magbigay ng halimbawa?
Bilang isang mamamayan paano mo ito pinahahalagan?
H. Paglalahat ng Aralin Ano ano ang mga paniniwala at pananaw ng mga sultanato sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan?
I. Pagtataya ng Aralin Sa isang maikling talata ipaliwanag ang mga
pananaw,paniniwala at pagpapahalaga ng mga Muslim sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan?.

J. Karagdagang Gawain Gumawa ng isang poster na nagpapakita ng isang lugar na


para sa Takdang Aralin mayroong kalayaan.
at Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 6, Araw 1
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa at tungo sa pagkabuo ng
pilipinas bilang isang nasyon
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyolat sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo
ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Mga kasanayan 5. Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito
sa sa bansa.
Pagkatuto(Learnin AP5PKB-IVg-5
g Competencies)
(Day 1)
(Isulat ang code Subtask:
ng bawat a. Naipapaliwanag ang kalakalang galyon.
kasanayan) b. Nakapagsasaliksik ng mahahalagang datos
tunkol sa kalakalang galyon.
c. Naibabahagi ang saloobin o opinyon tungkol sa
kahalagahan ng kalakalang galyon.

II. Nilalaman KALAKALANG GALYON


III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga pahina sa pah. 87 – 92
gabay ng Guro
2. Mga pahina sa pah. 249 – 259
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang Mga larawan, Graphic Organizers, Manila Paper at Marker,
Panturo https://www.oversixty.com.au/travel/cruising/cruising-on-
cargo-ships
https://www.popsci.com/china-will-resurrect-worlds-largest-
plane/

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagbabalik-tanaw
nakaraang aralin
at/o pagsisimula APPROVE o DISAPPROVE
1. Ang Cadiz Constitution ng 1812 ang unang
ng bagong aralin
konstitusyon ng Spain.
2. Ang Merkantilismo ay sistemang pang ekonomiko
na kung saan batayan ang dami ng ginto at pilak sa
yaman ng isang bansa.
3. Ang La Ilustracion o Age of Enlightenment ay
maaaring ituring na isang kilusang intelektwal na
umunlad sa Europe noong ika-18 siglo.

B. Paghahabi sa  Pagpapakita ng mga larawan ng sasakyan na


layunin ng aralin ginagamit sa pakikipag kalakalan sa ibang bansa (hal.
barko at eroplano).

PHOTO ANALYSIS

https://www.oversixty.com.au/travel/cruising/cruising-on-
cargo-ships

https://www.popsci.com/china-will-resurrect-worlds-largest-
plane/

Gabay na tanong:
a. Ano ang gamit ng mga sasakyang ito?
b. Paano nakakatulong ang mga sasakyang ito sa
ekonomiya ng ating bansa?
c. Mahalaga ba ang mga ito sa tao? Bakit?

C. Pag-uugnay ng a. Mula sa mga larawan na inyong nakita, alin sa


mga halimbawa dalawang larawan ang sa tingin ninyo ang ginamit sa
sa bagong aralin pakikipagkalakalan noon ng mga Espanyol at
katutubong Pilipino?
b. Gaano ito nakatulong sa pagpapa-unlad ng
pakikipagkalakalan sa ibang bansa?
D. Pagtatalakay ng Indibidwal na Gawain
bagong konsepto (Data Gathering)
at paglalahad ng Bigyan ng limang (5) minuto ang mga mag-aaral upang
magsaliksik ng mahahalagang datos tungkol sa kalakalang
bagong
galyon. Maaaring gamiting gabay ang babasahin sa pahina
kasanayan #1 249-250. Isulat ito sa kwaderno.

Sa tulong at gabay ng guro, punan ang bawat kahon ng


kinakailangang datos at sagutan ang sumusunod na
tanong sa ibaba.

KALAKALANG GALYON
Nagpasimula Mga Mga Naging dulot Tutol sa Haring
bansang nakinabang sa mga kalakalang nag-utos
kasangkot Pilipino Galyon na ipatigil
ang
kalakalang
galyon

Tanong:
1. Naging maunlad ba ang Pilipinas sa ilalim ng
kalakalang galyon? Ipaliwanag.
2. Bakit tinawag ding “mga barkong tsino” ang mga
galyon ng Maynila?
3. Bakit kaya hindi sumunod ang mga Espanyol sa
Maynila sa utos na pagpapatigil sa kalakalang
galyon?

(Bigyan ng pagkakataon na ipaliwanag ng bawat


pangkat ang kanilang awtput)

E. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain


bagong konsepto Hatiin sa apat (4) na pangkat ang klase.Gamit ang manila
at paglalahad ng paper, gumuhit ng “cloud callout” at isulat sa loob nito ang
inyong saloobin o opinyon tungkol sa kahalagahan
bagong
kalakalang galyon. Pagkatapos ay idikit ang mga ito sa
kasanayan #2 pisara. Makikita sa ibaba ang halimbawa ng cloud callout.

F. Paglinang sa Isulat ang salitang TAMA kung tama ang isinasaad ng


Kabihasaan pangungusap. Kung mali, isulat ang MALI at palitan
(Tungo sa ang salitang may salungguhit upang maitama ang
Formative pangungusap.
Assessment) 1. Ang kalakalang galyon ay tinawag ding Manila-
Mexico Galleon Trade.
2. Ang kalakalang galyon ay ang tanging nilahukan ng
Pilipinas mula ika-16 na siglo hanggang 1815.
3. Hindi nakinabang ang mga katutubo sa kalakalang
galyon.
4. Hindi lahat ng Espanyol ay pabor sa kalakalang
galyon.
5. Hindi sinunuod ng mga Espanyol sa Maynila ang
utos ng hari ng Spain na itigil ang kalakalang galyon.

G. Paglalapat ng Ano kaya ang dapat gawin ng ating pamahalaan para mas
aralin sa pang- mapagtibay ang ugnayan sa ibang bansa sa larangan ng
araw-araw na pakikipagkalakalan?
buhay
H. Paglalahat ng Gumawa ng “concept-map” ng kalakalang galyon. Gawin
Aralin ito sa inyong kwaderno.

I. Pagtataya ng Ipaliwanag ang mga salita/pangungusap sa bawat bilang.


Aralin 1. Hindi naniniwala ang ibang Espanyol sa pangakong
kaunlaran sa kalakalang galyon.
2. Hindi pagsunod ng mga Espanyol sa Maynila sa utos
ng Hari na ipatigil ang kalakalang galyon.
3. Mga Espanyol na tutol sa kalakalang galyon.
J. Karagdagang  Ano ang mga naging dulot ng kalakalang galyon sa
gawain para sa ating bansa? Isulat ang iyong sagot sa kwaderno.
takdang-aralin at
remediation
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 6, Araw 2
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa at tungo sa pagkabuo ng
pilipinas bilang isang nasyon
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyolat sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang
nasyon.
C. Mga kasanayan 5. Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito
sa sa bansa.
Pagkatuto(Learni AP5PKB-IVg-5
ng
(Day 2)
Competencies) Subtask:
(Isulat ang code a. Natatalakay ang mabuti at di-mabuting dulot ng
ng bawat kalakalang galyon sa bansa.
kasanayan) b. Nakagaganap ng isang maikling dula-dulaan
tungkol sa mga kaganapan sa panahon ng
kalakalang galyon.
c. Naibabahagi ang damdamin tungkol sa naging
dulot ng kalakalang galyon.

II. Nilalaman Mabuti at di-mabuting dulot ng kalakalang galyon sa


bansa
III. Kagamitang Panturo
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga pahina sa pah. 87 – 92
gabay ng Guro
2.Mga pahina sa pah. 249 – 259
Kagamitang Pang-Mag-
aaral
3.Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Jumbled Words, Graphic Organizers, Larawan,
Kagamitang
Panturo

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Jumbled Words!
nakaraang aralin
at/o pagsisimula 1. AGLOYN
2. ALKALANKA
ng bagong aralin
3. LAMAIN
4. COPULACA
5. TABOLE

Sagot:
1. GALYON – Ang Barko o sasakyang pandagat na
nagdadala ng mga produkto ng Pilipinas
sa Mehiko at Espanya at mga produkto
mula Mehiko at Espanya pabalik sa
Pilipinas.
2. KALAKALAN
3. MANILA
4. ACAPULCO
5. BOLETA – Tawag sa tiket para makakuha ng
puwesto sa loob ng Galyon para sa kanilang
kalakal.

B. Paghahabi sa (Ang guro ay maaring magpakita ng mga imported na mga


layunin ng aralin bagay o kagamitan sa mga mag-aaral)

Tanong:
1. Ano ang bagay ang nais mong mapasaiyo? Bakit?
2. Kung ikaw ay papipiliin, mga gawang lokal na
produkto o mga imported na produkto? Bakit?
3. Bakit kaya may mga taong mas gusto ang mga
produktong galing sa ibang bansa? Ipaliwanag?
4. Bakit mahalagang tangkilikin natin ang sarili nating
mga produkto?
C. Pag-uugnay ng  Bakit kailangan makipagkalakalan Pilipinas sa
mga halimbawa ibang bansa?
sa bagong aralin  Ano ang mga maaring maging bunga ng
pakikipagkalakalan?
 Mahalaga ba ang pakikipagkalakalan sa ibang
bansa? Ipaliwanag.
D. Pagtatalakay ng Punan ang Concept Map.
bagong konsepto
at paglalahad ng
KALAKALANG
bagong GALYON

kasanayan #1
Mabuting Hindi
duulot mabuting
dulot

E. Pagtatalakay ng  Gumawa ng isang maikling dula-dulaan o


bagong konsepto presentasyon tungkol sa mga naging kaganapan noon
at paglalahad ng sa panahon ng kalakalang galyon. Sikaping makikita
sa presentasyon ang ilan sa mga mabuti at hindi
bagong
mabuting dulot ng kalakalang galyon.
kasanayan #2
F. Paglinang sa Gumawa ng tsart sa kwaderno kahalintulad ng nasa ibaba.
Kabihasaan Lagyan ng tsek (/) ang kolum na naglalarawan ng iyong
(Tungo damdamin tungkol sa pahayag sa unang kolum: sa  kung
ito ay mabuting dulot ng kalakalang galyon, at  naman
sa
kung hindi.
Formative
Assessment) Hindi
Mga naging dulot ng Mabuti
ng
mabuti
Kalakalang Galyon dulot
ng
dulot
1. Naging maunlad ang Maynila gawa ng
pakikipagkalakalan
2. Nagkaroon ng pag-uugnayan ang Pilipinas,
Espanya, at Mehiko.
3. Naging kilala ang mga Pilipino sa kanilang
masining na paggawa ng mga barko.
4. Napabayaan ang paglinang sa
pinagkukunang-yaman at industriya.
5. Naging abala ang mga opisyales sa
Espanyol sa pagluluwas at pag-aangkat ng
mga produkto.

G. Paglalapat ng  Magpangkatan sa klase. Gumawa ng Slogan


aralin sa tungkol sa kung paano nakakatulong ang
pang- araw- pakikipagkalakalan sa ibang bansa.
araw na
buhay
H. Paglalahat ng  Dugtungan ang pangungusap sa cloud call out.
Aralin

Ang Kalakalang Galyon


ay nagdulot ng Ito ay nakatulong sa
dahil ating bansa dahil
.
.
I. Pagtataya ng  Punan ang Talahanayan.
Aralin
MABUTING DULOT NG DI-MABUTING DULOT NG
KALAKALANG GALYON KALAKALANG GALYON
1. 1.
2. 2.
3. 3.

K. Karagdagang  Kapanayamin ang isa sa iyong kamag-


gawain para sa anak/kapitbahay na mayroon alam tungkol sa
takdang-aralin at naranasan ng mga Pilipino sa pag-usbong ng
remediation kalakalang galyon?
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 6, Araw 3

I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa
tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon .

C. Mga kasanayan Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito sa bansa.
sa pagkatuto AP5PKB-IVg-5
(Day 3)

Tiyak na layunin:

a. Natatalakay ang mga salik sa paghina ng kalakalang


galyon. (okupasyong British ng Maynila at
pagkakatuklas ng bagong rutang pangkalakalan)
b. Naipakikita sa pamamagitan ng dula-dulaan at pagguhit
ang paghina ng Kalakaang Galyon.
c. Nasasabi ang mabubuting katangian na dapat tularan sa
mga polista at sinaunang mangangalakal.

II. NILALAMAN Mga salik sa paghina ng kalakalang galyon (okupasyong British


ng Maynila at pagkakatuklas ng bagong rutang
pangkalakalan)
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga Pahina pp. 87 – 90
sa Gabay
ng Guro
2. Mga Pahina pp. 249 -251
sa
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan
g kagamitan
mula sa
Portal ng
Learning
Resources
B. Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-Aral Magsagawa larong Pass the Cabbage. Isulat ang
sumusunod na tanong sa papel at kulumusin upang makagawa
ng “cabbage”:
 Ito ang iba pang katawagan sa Kalakalang Galyon.
(Manila-Acapulco Galleon Trade)
 Ito ang tawag sa tiket na nagpapahintulot sa mga
mangangalakal na magsakay ng kanilang produkto sa
galyon. (boleta)
 Dahil sa kalakalang galyon, naabuso ang mga
katutubong kalahok sa . (polo y
servicios)

Umawit ng masiglang awitin habang pinapasa ng mga


mag-aaral ang “cabbage”. Kapag tumigil ang kanta, ang mag-
aaral na may hawak nito ay kukuha ng isang
papel at sasagutan ang nakasulat na tanong.
B. Paghahabi sa Ipaskil sa pisara ang layunin ng aralin at ipabasa sa mga mag-
Layunin ng aaral.
Aralin
C. Pag-uugnay ng Sa usaping political dynasty, ano sa palagay ninyo ang
Mga Halimbawa maaaring magpabagsak sa isang pamilya sa politika?
sa Bagong
Aralin
D. Pagtalakay ng Ipasagot ang sumusunod sa mga mag-aaral:
Bagong Ano ang mga sanhi ng paghina ng Kalakalang Galyon?
Konsepto at
Paglalahad ng 1. O _ _ P _ _ Y_ N ng
Bagong B _ _ _ I _ H sa _AY__L_
Kasanayan #1
2. P _ _ K_ _ A T _ K L_ S ng
B_ _ _N G RU_A_G
P _ _ GK_ _ A _ _ L _ N

E. Pagtalakay ng Itanong kung ano ang naging epekto ng sumusunod:


Bagong  Okupasyon ng British sa Maynila
Konsepto at  Pagkakatuklas ng bagong rutang pangkalakalan
Paglalahad ng
Bagong
Kasanayan #2
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain:
kabihasaan I. Ipakita sa isang dula-dulaan ang naging epekto sa mga
(Tungo sa Pilipino at sa Kalakalang Galyon ng pagdating ng mga
Formative Briton.
Assessment) II. Ipakita sa isang dula-dulaan ang pagkakatuklas ng
bagong rutang pangkalakalan na naging dahilan ng
pagkakatatag ng Compania de Libre Comercio at
tuluyang paghina ng Kalakalang Galyon.
III. Gumuhit ng larawan na nagpapakita ng paghina ng
Kalakalang Galyon.

G. Paglalapat ng Sa panahon ng Kalakalang Galyon, sino ang higit na


Aralin sa Pang- nakinabang? Nagdusa? Ipaliwanag.
araw-araw na Ano ang magagandang katangian na dapat nating
Buhay tularan sa mga mangangalakal at mga polista? Paano natin ito
gagawin?
H. Paglalahat ng Ano ang mga salik na nagpahina sa kalakalang
Aralin galyon?
Paano nito napahina ang nasabing kalakalan?

I. Pagtataya ng Punan ang mga patlang ng wastong salita. Piliin sa kahon sa


Aralin ibaba ang iyong sagot.
Briton
makalaya
malayang kalakalan Okupasyon
ng British sa Maynila
Real Compania de Filipinas
Compania de Libre Comercio
Pagkakatuklas ng bagong rutang
pangkalakalan
Kalakalang Galyon
Mahina
Buen Consejo
1 – 2. Ang at
ay mga salik na nagpahina sa
Kalakalang Galyon.

3 - 4 Naging sa paningin ng mga


Pilipino ang mga Espanyol sa pagkatalo nito laban sa mga
.

5 - 6. Ang na ipinatupad ng mga


Briton ay ikinumpara ng mga Pilipino sa
ng Espanya.

7. Higit na ninais ng mga Pilipino na


sa Spain sa pagdating ng mga
Briton.

8. Ang ang kauna-unahang


barkong direktang nagmula sa Spain.

9. Ang ang direktang nangasiwa sa


kalakalan sa pagitan ng Spain at Maynila noong 1778.

10. Pinalitan ng ang Compania de


Libre Comercio na humamon din sa katatagan ng Kalakalang
Galyon.
J. Karagdagang Paano napahina ng sumusunod ang kalakalang galyon:
Gawain Para sa 1. Paghina ng kalakalan ng tela sa Mexico
Takdang Aralin 2. Deklarasyon ng Cadiz Constitution
at Remediation
V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY

A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 6, Araw 4

I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa
tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon .

C. Mga kasanayan Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito sa bansa.
sa pagkatuto AP5PKB-IVg-5
(Day 4)

Tiyak na layunin:

a. Natatalakay ang mga salik sa paghina ng kalakalang


galyon. (Paghina ng kalakalan ng tela sa Mexico at
Deklarasyon ng Cadiz Constitution)
b. Naipakikita sa pamamagitan ng dula-dulaan ang paghina
ng Kalakaang Galyon.
c. Naibabahagi sa klase ang kanilang saloobin tungkol sa
paghina ng Kalakaang Galyon.

II. NILALAMAN Mga salik sa paghina ng kalakalang galyon. (Paghina ng


kalakalan ng tela sa Mexico at Deklarasyon ng Cadiz
Constitution)
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga Pahina pp. 87 – 90
sa Gabay
ng Guro
2. Mga Pahina pp. 249 -251
sa
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan
g kagamitan
mula sa
Portal ng
Learning
Resources
B. Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-Aral Tukuyin kung ano ang katumbas na titik ng bawat bilang
sa Alpabetong Ingles (hal A=1, B=2, C=3, etc.) upang mabuo ang
nakatagong mga salita.

Sagot: 1. Okupasyong British ng Maynila


2. Pagkakatuklas ng bagong rutang pangkalakalan

Ano ang epekto ng mga nabanggit na pangyayari?


B. Paghahabi sa Ipaskil sa pisara ang layunin ng aralin at ipabasa sa mga mag-
Layunin ng aaral.
Aralin
C. Pag-uugnay ng Magbigay ng mga dahilan na maaaring magpabagsak sa
Mga Halimbawa isang malaking negosyo.
sa Bagong
Aralin
D. Pagtalakay ng Talakayin sa mga mag-aaral ang tungkol sa Paghina ng kalakalan
Bagong ng tela sa Mexico at Deklarasyon ng Cadiz Constitution.
Konsepto at Talakayin rin kung paano nito naapektuhan ang Kalakalang
Paglalahad ng Galyon.
Bagong
Kasanayan #1
E. Pagtalakay ng
Bagong
Konsepto at
Paglalahad ng
Bagong
Kasanayan #2
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain:
kabihasaan I. Gumawa ng Why-why diagram tungkol sa paghina ng
(Tungo sa Kalakalang galyon na bumabanggit sa paghina ng
Formative kalakalan ng tela sa Mexico.
Assessment) II. Gumawa ng fish bone diagram tungkol sa paghina ng
Kalakalang galyon na bumabanggit sa Deklarasyon ng
Cadiz Constitution.
III. Ipakita sa isang dula-dulaan ang paghina ng Kalakalang
Galyon dahil sa Paghina ng kalakalan ng tela sa Mexico at
Deklarasyon ng Cadiz Constitution.

G. Paglalapat ng Sa inyong palagay, maganda ba ang epekto ng paghina


Aralin sa Pang- ng Kalakalang Galyon? Bakit?
araw-araw na
Buhay
H. Paglalahat ng Ano ang mga salik na nagpahina sa kalakalang galyon?
Aralin Paano nito napahina ang nasabing kalakalan?

I. Pagtataya ng Piliin sa loob ng panaknong ang wastong salita upang mabuo


Aralin ang mga pangungusap.
1. Mas tinangkilik ng mga mangangalakal ang telang
likha sa (India, Pilipinas).
2. (Lumakas, Humina) ang merkado sa Mexico para sa tela
na nagpahina sa Kalakalang Galyon.
3. Ang Cadiz Constitution ng 1912 ay nagpanukala ng
(konserbatibo, liberal) na kaisipan.
4. Dahil sa Constitution ng 1912, nagkaroon ng
(Kalakalang Galyon, malayang kalakalan).
5. Ang paghina ng Kalakalang Galyon ay (nagbigay daan,
nagbawal) sa Pilipinas sa malayang kalakalan.

J. Karagdagang Magsulat ng sanaysay tungkol sa iyong saloobin sa paghina ng


Gawain Para sa Kalakalang Galyon.
Takdang Aralin
at Remediation
V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY

A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 6, Araw 5

I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa
tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon .

C. Mga kasanayan Natatalakay ang kalakalang galyon at ang epekto nito sa bansa.
sa pagkatuto AP5PKB-IVg-5
(Day 5)

Tiyak na layunin:

a. Naipaliliwanag ang epekto ng pagsara ng kalakalang


galyon.
b. Naipakikita sa pamamagitan ng dula-dulaan ang mga
naging epekto ng pagsara ng kalakalang galyon.
c. Naibabahagi sa klase ang kanilang saloobin tungkol sa
pagsara ng Kalakaang Galyon.

II. NILALAMAN Epekto ng pagsara ng kalakalang galyon


III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5
1. Mga Pahina pp. 87 – 90
sa Gabay
ng Guro
2. Mga Pahina pp. 249 -251
sa
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga Pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan
g kagamitan
mula sa
Portal ng
Learning
Resources
B. Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-Aral Paawitin ang klase ng isang masiglang kanta. Habang
umaawit ay ipapasa-pasa ang isang ballpen. Kapag tumigil ang
kanta ay titigil din ang pagpasa ng ballpen at kung sino ang
may hawak nito ay magbibigay
ng dahilan ng pagsara ng Kalakalang Galyon.
B. Paghahabi sa Ipaskil sa pisara ang layunin ng aralin at ipabasa sa mga
Layunin ng mag-aaral.
Aralin
C. Pag-uugnay ng Ano sa palagay ninyo ang mangyayari sa ating bansa
Mga Halimbawa kung may Kalakalang Galyon pa rin hanggang sa ngayon?
sa Bagong
Aralin
D. Pagtalakay ng Ipaliwanag sa mga mag-aaral na nagkaroon ng epekto
Bagong sa mga Pilipino ang pagsara ng Kalakalang Galyon.
Konsepto at Hatiin ang klase sa apat na pangkat at magpasadula ng
Paglalahad ng isang bunga ng sumusunod:
Bagong I. Pagbubukas ng Suez Canal
Kasanayan #1 II. Pag-usbong ng Panggitnang Uri
III. Liberal na pamumuno
IV. Sekularisasyon at ang tatlong paring martir. Bigyan
ang klase ng 7 minuto sa pagsaliksik (pp.
251 – 254 ng batayang aklat) at sa pagtanghal.

E. Pagtalakay ng Pagtanghal ng bawat pangkat.


Bagong
Konsepto at
Paglalahad ng
Bagong
Kasanayan #2
F. Paglinang sa Ano ang iba pang epekto ng pagsasara ng
kabihasaan Kalakalang galyon?
(Tungo sa Ano sa palagay ninyo ang sanhi ng lahat na mga
Formative pagtatanghal na inyong napanood?
Assessment)
G. Paglalapat ng Sa inyong palagay, maganda bang nagsara ang
Aralin sa Pang- Kalakalang Galyon? Bakit?
araw-araw na
Buhay
H. Paglalahat ng Ano ang mga naging epekto ng pagsasara ng
Aralin kalakalang galyon?
I. Pagtataya ng Magsulat ng limang epekto ng pagsasara ng Kalakalang Galyon.
Aralin

J. Karagdagang Magsulat ng sanaysay na naglalarawan sa kalagayan ng


Gawain Para sa mga Pilipino sa panahon na may Kalakalang Galyon at
Takdang Aralin pagkatapos nito.
at Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY

A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 7, Araw 1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng Kolonyalismong Espanyol at
pandaigdigang konteksto ng reporma sa kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
B. Pamanatayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Filipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sap ag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Mga Kasanayan Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-
sa Pagkatuto watak ng mga Filipino sa mga mahahalagang pangyayari
at mga epekto nito sa naunang mga pag- aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol .
AP5PKBIVh-6

Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga dahilan ng pagkabigo ng mga
pag-aalsa ng mga Filipino laban sa mga Espanyol
2. Nabubuo ang balangkas hinggil sa dahilan sa
pagkabigo ng mga pag-aalsa laban sa mga
Espanyol
3. Napahahalagahan ang kabayanihang ipinakita ng
mga Filipino

II. NILALAMAN Mga dahilan ng pagkabigo ng mga pag-aalsa ng mga


Filipino laban sa mga Espanyol
III.Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina ng Pilipinas Bilang Isang Bansa p. 85
gabay ng guro
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina p. 237
teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resource
B. Iba pang Graphic organizer, balangkas
kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN Advanced Learners Average Learners
a. Balik aral sa Paligsahan: Unahan sa pagsagot.
nakaraang aralin Kilala mo ba ako?
at/o pagsisimula 1. Ako ang namuno sa pag-aalsa sa Bohol dahil
ng bagong aralin sa pagtutol ng kura na bigyan ng marangal na
libing ang aking kapatid. Sino ako?
2. Ako ang huling hari ng Maynila. Sino ako?
3. Kilala ako sa tawag na Hermano Pule. Ako rin
ang nagtatag ng Confradia de San Jose. Sino
ako?
4. Ako ang namuno sa pag-aalsa ng mga
Itneg. Sino Ako?
5. Kilala ako sa tawag na “Papa Rey”. Sino
ako?

b. Paghahabi sa Marami ang lumaban sa mga Espanyol sa ibat’-ibang


layunin ng aralin kadahilanan mula sa iba’-ibang lugar sa bansa ngunit ang
mga ito ay pawang nabigo dahil rin sa iba’t-ibang
kadahilanan.
c. Pag-uugnay ng Ano-ano kaya ang dahilan kung bakit hindi
mga halimabawa nagtagumpay ang mga pag-aalsa ng mga Filipino sa mga
sa bagong aralin Espanyol?
d. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain: Pangkatang Gawain
bagong konsepto
at paglahad ng Ibigay ang dahilan kung Pangkat 1
bagong bakit hindi nagtagumpay ang Ano-ano ang mga dahilan ng
kasanayan bilang pag-aalsa ng sumusunod: pagkabigo ng pag- aalsa ng
1 Pangkat 1- Diego at mga Filipino?
Gabriela Silang Pangkat Ilagay ang sagot sa graphic
2- Francisco Dagohoy organizer.
Pangkat 3- Hermano Pule

Dahilan
ng
Pagkabi
go

Pangkat 2
Ano-ano ang dapat na
ginawa ng mga Filipino
noong panahon ng mga
Espanyol upang naiwasan
sana ang pagkabigo?

e. Pagtalakay ng Ano ang kahalagahan ng mga pag-aalsa ng mga


bagong konsepto Filipino sa ating tinatamasang kalayaan ngayon?
at paglahad ng Bilang isang mag-aaral, ano ang iyong
bagong nararamdaman?
kasanayan bilang
2
f. Paglinang sa Buuin ang balangkas. Magbigay ng mga dahilan ng
Kabihasaan pagkabigo ng pag-aalsa ng mga Filipino laban sa mga
(Tungo sa Espanyol.
Formative A. Relihiyon
Assessment) 1.
2.
3.

B. Paggawa at Buwis
1.
2.

C. Politikal
1.
2.
g. Paglalapat ng Kung ikaw ay nabubuhay na noong panahon ng mga
aralin sa pang Espanyol, gagawin mo rin ba ang ginawa ng ilang
araw-araw na makabayang Filipino? Bakit?
buhay
h. Paglalahat ng Ilan sa mga dahilan ng pagkabigo ng mga pag- aalsang
Aralin inilunsad ng mga Filipino ay ang mga sumusunod:
 Pagkakaroon ng magkakaibang diyalekto
 Walang pagkakaisa
 Kawalan ng maayos na komunikasyon
 Kakulangan sa armas at kasanayan sa
paggamit ng mga ito
 Makasariling mithiin
Sa kabila ng kabiguan ng mga pag-aalsa ay naging
daan pa rin upang umalab ang damdaming
pagkamakabayan ng mga Filipino.

i. Pagtataya ng Isulat kung TAMA o MALI ang isinasaad ng sumusunod


aralin na pangungusap.
1. Hindi nagtagumpay ang mga pag-aalsa dahil
pagkakawatak-watak at pagkakanya-kanya ng mga
Filipino.
2. Malaki ang naging epekto ng mga unang
pag-aalsa upang makamit natin ang kasarinlan.
3. May mga katutubong sumanib sa mga Espanyol
at nilabanan ang kapwa Filipino sa panahon ng pag-aalsa.
4. Hindi man nagtagumpay ang mga naunang pag-
aalsa nagging simbolo naman ito ng pagiging makabansa
ng mga Filipino.
5. Pawang nagtagumpay ang mga pag-aalsa dahil
sa pagkakaisa ng mga Filipino.

j. Karagdagang Magsulat ng talata tungkol sa kahalagahan na naidulot ng


gawain para sa pag-aalsa ng iba’t-ibang rehiyon at sektor laban sa mga
takdang aralin at Espanyol sa ating kalayaan.
remediation

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
a. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
b. Bilang ng ma
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
Remediation
c. Nakatulong ba
ang remediation ?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa ng
aralin
d. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy ng
remediation
e. Alin sa mga
estratehiyang
panturo ang
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
f. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nasolusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
g. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 7, Araw 2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng Kolonyalismong Espanyol at
pandaigdigang konteksto ng reporma sa kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
B. Pamanatayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Filipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito
sap ag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
C. Mga Kasanayan Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-
sa Pagkatuto watak ng mga Filipino sa mga mahahalagang pangyayari
at mga epekto nito sa naunang mga pag- aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol .
AP5PKBIVh-6

Sub-tasked:
1. Natutukoy ang mga epekto ng naunang mga
pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol.
2. Nabubuo ang balangkas tungkol sa epekto ng
naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol.
3. Napahahalagahan ang epekto ng mga naunang
pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol .

II. NILALAMAN Mga epekto ng naunang mga pag-aalsa laban sa


kolonyalismong Espanyol
III.Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina ng TG p. 85
gabay ng guro
2. Mga pahina sa
kagamitang pang-
mag-aaral
3. Mga pahina sa Ang Pagbuo ng PIlipinas bilang Nasyon p. 283
teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resource
B. Iba pang bola
kagamitang
panturo
IV. PAMAMARAAN
a. Balik-aral sa Pass It To Win It:
nakaraang aralin Ipapasa ang bola kasabay ng isang tugtugin.
at/o pagsisimula Paghinto ng tugtog ang sinumang may hawak ng bola ang
ng bagong aralin magbibgay ng dahilan ng kadalasang pagkabigo ng mga
pag-aalsa ng mga Filipino laban sa mga Espanyol.

b. Paghahabi sa Tukuyin kung nagtagumpay o hindi nagtagumpay ang


layunin ng aralin sumusunod na pag-aalsa . Bakit ito nagtagumpay ?
Ano ang dahilan bakit hindi ito nagtagumpay?
1. Pag-aalsa ni Diego Silang
2. Pag-aalsa ng mga Itneg
3. Pag-aalasa ni Apolinario de la Cruz

.
c. Pag-uugnay ng Ano ang naging epekto ng mga nabanggit na pag- aalsa
mga halimabawa laban sa kolonyalismong Espanyol?
sa bagong aralin
d. Pagtalakay ng Basahin ang sanaysay tungkol sa epekto ng mga naunang
bagong konsepto pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol.
at paglahad ng Mga Tala:
bagong kasanayan Ang pinakamahalagang epekto ng mga naunang pag-
bilang 1 aalsa ay ang pagpukaw sa damdamin ng mga Filipino na
kaya nilang magtagumpay kung sila ay lalaban sa mapang-
aping pamumuno ng mga Espanyol. Ngunit batid ng mga
Filipino na hindi magaganap ang pagbabagong kanilang
minimithi kung hindi sila magkakaisa. Dahil sa mga
naunang pag-aalsa, nabuo ang mga darating na paglaban sa
mga Espanyol. Dahil sa inspirasyon ng mga katutubong
Filipino na lumaban, darating ang higit na nagkakaisang
damdaming nasyonalismo.
Pinatunayan ito sa pagdating ng mga sumunod na bayani
tulad nina: Jose P. Rizal, Marcelo H. del Pilar, Graciano
Lopez Jaena, Andres Bonifacio at Emilio Aguinaldo.

Gabay na tanong:
Ano ang pinakamahalagang epekto ng mga naunang
pag-aalsa?
Ano ang halaga ng mga naunang pag-aalsa sa naging
kalagayan at pananaw ng mga Filipino?

e. Pagtalakay ng Think, Pair and Share.


bagong konsepto Buuin ang balangkas tungkol sa epekto ng
at paglahad ng pagkakawatak-watak o pagkakaisa laban sa
bagong kasanayan kolonyalismong Espanyol.
bilang 2 A. Epekto ng Pagkakawatak-watak 1.
2.
B. Epekto ng Pagkakaisa 1.
2.
Malayang Talakayan:

f. Paglinang sa Ano ang susi sa ikatatagumpay ng isang adhikain? Ano


Kabihasaan ang kahalagahan ng mga naunang pag-aalsa laban sa
(Tungo sa kolonyalismong Espanyol?
Formative
Assessment)
g. Paglalapat ng Bilang isang mag-aaral, paano mo maaabot o
aralin sa pang mapagtatagumpayan ang iyong mga pangarap sa buhay?
araw-araw na
buhay
h. Paglalahat ng Ano ang maaaring maging epekto ng pagkakawatak-
Aralin watak o pagkakaisa laban sa kolonyalismong Espanyol?

i. Pagtataya ng Tukuyin kung ang sumusunod ay epekto ng


aralin pagkakawatak-watak o pagkakaisa laban sa
kolonyalismong Espanyol. Lagyan ng E kung epekto at
DE kung hindi.
1. Ikinabigo ng mga naunang pag-aalsa.
2. Ikinatagumpay ng ilang pag-aalsa.
3. Napukaw ang damdaming makabayan.
4. Nabatid ng mga Filipino na hindi magaganap ang
pagbabagong minimithi kung hindi sila magkakaisa.
5. Naging Inspirasyon ng mga katutubong
Filipino na lumaban.

j. Karagdagang Gumawa ng balangkas tungkol sa resulta ng mga pag-


gawain para sa aalsang pangrelihiyon./
takdang aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
a. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
b. Bilang ng ma
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
Remediation
c. Nakatulong ba
ang remediation
?
Bilang ng mga
mag-aaral na

nakaunawa ng
aralin
d. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy ng
remediation
e. Alin sa mga
estratehiyang
panturo ang
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
f. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nasolusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
g. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 7, Araw 3
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag–unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigidigang
konteskto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pipipinas
bilang isang nasyon
B. Pamantayan Nakakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
sa Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyanismong
Espanyol at sa mahalagang paepl na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang
bansa
C. Mga
Kasanayan sa Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak watak ng
Pagkatuto mga Pilipino sa mahahalagang pangyayari at mga epekto nito
(Learning sa naunang mga pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol
Competencies) (AP5KPKB-IVh-6)

D. Tiyak na 1. Natutukoy ang ipinamalas na pagkakaisa o pagkakawatak-


Nilalaman watak ng mga Pilipino hinggil sa pagtutol sa monopolyo ng
tabako at pag-aalsa sa agraryo noong1745.

2. Nakagagawa ng balangkas ng mga pangyayari ng


pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino hinggil sa
pagtutol sa monopolyo ng tabako at pag-aalsa sa agraryo
noong1745.

3. Napahahalagahan ang ipinamalas na pagkakaisa ng mga


Pilipino hinggil sa pagtutol sa monopoly ng tabako at pag-
aalsa sa agraryo noong1745.

II. Nilalaman Mga pagbabago sa Kolonyan at Pag-usbong ng


pakikibaka ng bayan (ika-18dantaon hanggang 1815)
III. Kagamitang Balangkas, Mga Larawam ng magsasaka noong unang panhon
Panturo Meta cards, Videoclips ng mga manganggawang Pilipino
Activity cards

A. Sanggunian
Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang
bansa,pp.227-228
1. Mga Pahina Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang bansa,pp. 227-
sa gabay ng 228
Guro
2. Mga pahina
sa
kagamitang
pang-mag-
aaral
3. Mga Pahina Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang bansa,pahina
sa Teksbuk .227-228

4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan AVERAGE ADVANCED LEARNERS
LEARNERS
A. Balik-aral sa Sino-sinong katutubo sa Pipipinas ang hindi nasakop ng mga
nakaraang Espanyol ?
aralin at/o Ano-ano ang dahilan kung bakit hindi nagtagumpay ang mga
pagsisimula Espanyol na sakupin ang mga katutubo ng Cordillera?
ng bagong
aralin
B. Paghahabi sa Ang paksang tatalakayin natin ay tungkol sa pagkakaisa o
layunin ng pagkakawatak watak ng mga Pilipino sa pagtutol sa
aralin monopolyo sa tabako at pag-aalsang agraryo noong 1745.

C. Pag-uugnay Paano ipinakita ng mga Pilipino ang pagkakaisa o


ng mga halim- pagkakawatak-watak sa mahahalagang pangyayari at
bawa sa mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
bagong aralin kolonyalismong Espanyol ?
D. Pagtatalakay ADVANCED AVERAGE LEARNERS
ng bagong LEARNERS
konsepto at
paglalahad VIDEO-SURI LARAWAN –SURI
ng bagong Magpapakita ng isang Pagpapakita ng mga produktong
kasanayan #1 video hinggil sa gawa sa Tobacco, mga magsasaka at
kalagayan ng mga Sistema ng pagsasaka nong panahon
magsasaka noong ng Kastila
unang panahon Anong produktong agrikultural ang
Sa video na ipinakita, karaniwang itinatanim ng mga
paano ninyo Pilipino sa panahon ng Espanyol?
ilalawawan ang buhay
ng mga magsasaka
noong panahon ng
mga Kastila?
Ano ang
monopolyo?
Kailan ipinatupad sa
Pilipinas ang
Monopolyo sa
Tabacco?
E. Pagtatalakay MAGBALANGKAS BASA-SURI.Bibigyan ng tatlong
ng TAYO! minuto ang mga mag-aaral na
bagong Gamit ang isang basahin ang mga sumusunod na
konsepto at balangkas paksa mula sa kanilang aklat.
paglalahad ng ay kailangang a.Pagtutol sa Monopolyo sa
bagong maipakita ang mga tabako
kasanayan #2 pangyayari b.Pagtutol sa patakarang agraryo
nagpamalas ng Dahilan Taon/
Pinuno
Resulta

pagkakaisa o Pagka Pagkakaw


kaisa atak-
pagkakawatak- watak watak
ng mga
Pagtutol
Pilipino . sa
monopol
yo sa
Pangkat-1 tabako
Pagtutol sa Pagtutol
sa
Monopolyo sa patakara
Tabako ng
agraryo
Pangkat-2-Pagtutol sa
sa patakarang Gagabayan ng guro ang mga mag-
agraryo aaral sa pagpuno ng talahanayan.
Pangkat-3-Tukuyin Mga gabay na Tanong:
ang ipinakitang 1. Bakit tumutol ang mga Pilipino sa
pagkakaisa ng mga monopolyo sa tabako?
Pilipino 2. Ano ang naging tugon ng
Pangkat-4-Tukuyin Espanyol sa pagtutol ng mga
ang ipinakitang Pilipino sa monopolyo sa tabako?
pagkakawatak- watak 3. Ano ang nagbunsod sa pagsiklab
ng mga ng pag-aalssa sa Katagalugan sa
Pilipino. pagitan ng 1745 at 1746?
Mga gabay na 4. Ano ang naidulot ng pagtutol sa
Tanong: agraryo noong 1745 sa mga Pilipino
1. Kailan naipatupad at Espanyol?
ang monopolyo ng
tabako sa bansa?
2. Bakit nasabing
naging maganda ang
layunin ng Espanyol
sa
pagsisimula ng
monopolyo ng
tabako sa Pilipinas?
3. Kailan at bakit
nagpakita ng
pagmamalabis ang mga
Espanyol sa mga
Pilipino sa ilalim ng
Monopolyo sa tabako?
4. Bakit sumiklab ang
pag-aalsa sa
Katagalugan sa
pagitan ng 1745 at
1746?
5. Ano ang
kahalagahan ng
pagkikipaglaban ng
mga katutubo sa
kanilang ancestral
domain?
RUBRIKS-PUNTOS
Nilalaman- 10
Presentasyon -7
Kooperasyon-
_5
20
puntos

F. Paglinang sa DATOS PARA SA GURO:


Kabihasaan Naging mapang-abuso at mapaniil ang pangangasiwa ng mga
(Tungo sa Espanyol sa Pilipinas. Nagdulot ito ng mga pag- aalsa mula sa
Formative iba’t ibang panig ng Pilipinas.Sa pagkakataong ito , nagkaisa
Assessment) ang mga katutubong pangkat sa pag-aaklas laban sa mga
kalabisan sa pagpapatupad ng mga Espanyol ng mga
patakaran.
Sa mga pagtutol ng Pilipino sa monopolyo sa tabako at
sa patakarang agraryo noong 1745 , anong diwa ang nais
ipahiwatig ditto?
G. Paglalapat ng 1. Anong mga pangyayari sa inyong pang-araw-araw na
aralin sa pang- buhay na nagpapakita ng positibong dulot ng pagkikiisa para
araw-araw na sa isang adhikain o tungguhin?
buhay 2. Kailan ninyo ipinapakita ang inyong pakikiisa o pagtutol sa
mga pangyayari /sitwasyon sa inyong kapamilya/kamag-aral
o bilang mamamayang Pilipino?Bakit?
Bilang mag-aaral, paano mo maipakikita ang iyong
pagpapahalaga sa ginawang pagpupunyagi ng mga Pilipino
hinggil sa pagtutol sa monopolyo sa tabako at pag-aalsa sa
agraryo noong 1745?

H. Paglalahat ng Paano ipinakita ng mga Pilipino ang pagkakaisa o


Aralin pagkakawatak watak sa pagtutol sa monopolyo sa tabako
at patakarang agraryo noong 1745?
I. Pagtataya ng A.Tukuyin ang mga sumusunod na pahayag hinggil sa
Aralin paksang pagtutol sa monopolyo sa tabako at patakarang
agraryo noong 1745.Iguhit ang puso kung nagpapakita ng
pagkakaisa ang mga pahayag at palaso( ) kung nagpapakita
ng pagkakawatak-watak.
1.Pinagunahan ni Magalat ng Cagayan ang isang pag-aalsa
noong 1596 laban sa hindi makatarungang pagbubuwis at
pagmamalabis sa monopoly sa tabako.
2.Ibinalik sa direktang pangangasiwa ng pamahalaan ang
monopolyo sa tabako matapos ang hindi mabilang na
reklamong natanggap ng pamahalaan mula sa kalahok na
magsasaka.
3.Dulot ng pang-aabuso sa agraryo at pagkamkam ng mga
prayle ng lupa mula sa mga katutubo ay sumiklab
ang pag-aalsa sa Katagalugan sa pagitan ng 1745 at 1746.
4.Naging mapang-abuso ang kolektor ng buwis sa panahon
ng monopolyo sa tabako kaya napilitan ang mga Pilipino na
suwayin ito.Nagplano ng pag-aalsa laban sa mapanga-
abusong Espanyol.
5.Nagmatigas ang mga prayle hinggil sa pagpapatupad ng
ancestral domain.
6. Ang mga simbahan at maging ang mga kabukiran ay
sinunog ng mga katutubo.
7. Ang mga magsasaka sa Nueva Ecija ay nagpuslit ng
ilan sa kanilang ani upang ibenta sa ibang mangangalakal
nang sa gayon ay magkaroon sila ng karagdagang kita.
8.Ang pag-aalsang agraryo ay layuning tubusin o bawiin
ang sa mga prayle at mga orden ang mga lupang pamana ng
kanilang mga ninuno.
9. Halos lahat ng katutubo ay naging pipi at binggi sa mga
pagmamalabis ng mga Espanyol kung kaya’t madali nilang
tinanggap ang mga pagbabagong ipinatupad nito.
10.Dahil sa mga rebelyong ipinaglaban ng mga Pilipino ay
tuluyang ipinatigil noong 1882 ang operasyon ng monopolyo
sa tabako sa Pilipinas.
B.Paano ninyo maipapakita ang pagpapahalaga sa
pagkakaisang ipinamalas ng mga Pilipino sa pagtutol sa
monopolyo sa tabako at pag-aalsang agraryo noong 1745?

J. Takdang Aralin 1.Ano-ano ang mga pangyayaring nagbigay daan sa pag-


aalsa ni Hermano Pule at okupasyon ng mga British sa
Maynila noong 1762?
Batayang Aklat ,Araling Panlipunan 5 pp.229-232.
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailan
gan ng iba
pang gawain
para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa
sa aralin

D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng
aking
punongguro
at superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking
nadibuho na
nais kong
ibahagi sa
mga kapwa
ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 7, Araw 4
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag –unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigidigang
konteskto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pipipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyanismong
Espanyol at sa mahalagang paepl na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang
bansa
C. Mga Kasanayan
sa Pagkatuto
(Learning Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak watak ng
Competencies) mga Pilipino sa mahahalagang pangyayari at mga epekto nito
sa naunang mga pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol
(AP5KPKB-IVh-6)

D. Tiyak na 1. Natutukoy ang mga pangyayari na nagpakita ng pagkakaisa


Nilalaman o pagkakawatak- watak ng mga Pilipino hinggil sa
okupasyon ng mga British sa Maynila at Pag- aalsa ni
Hermano Pule noong 1840-1841.
2. Nakagagawa ng balangkas ng mga pangyayari ng
pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino hinggil sa
okupasyon ng mga British sa Maynila at Pag- aalsa ni
Hermano Pule noong 1840-1841.

3. Napahahalagahan ang ipinamalas na pagkakaisa ng mga


Pilipino hinggil sa okupasyon ng mga British sa Maynila at
Pag-aalsa ni Hermano Pule noong 1840- 1841.

II. Nilalaman Mga pagbabagong ng pakikibaka ng bayan (ika-


18dantaon hanggang 1815)
III. Kagamitang Metacards Talahanayan
Panturo Mga Tala/datos, BINGO cards

A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa Araling Panlipunan -Pilipinas bilang isang bansa,pp.229- 232
gabay ng Guro
2.Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5Pilipinas bilang isang
Kagamitang Pang- bansa,pp.229-232
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang
Teksbuk bansa,pp.229-232
4.Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A.Balik-aral sa Pangkatin ang mga bata sa apat. Bigyan ang bawat pangkat
nakaraang aralin ng BINGO card tulad nito. Maghanda ng apat na malalaking
at/o pagsisimula ng BINGO cards.
bagong aralin BI N GO
1 2 3
4 FREE 5
6 7 8
Sa BINGO card isusulat ng bawat pangkat ang kanilang
sagot sa walong tanong na ibibigay ng guro.
1.Ang itinuturing na lugar sa Pilipinas na
pinakamahalagang daungang pangkalakalan sa daigdig sa
panahon ng Espanyol.Sagot- Maynila
2.Ang bansa na nagpadala ng tropa sa Timog- Silangang
Asya. Sagot -Great Britain
3.Tumutukoy sa lupang sakop o pook na nasasakupan.
Sagot-Kolonya
4.Ang salitang ito ay ang ibang katawagan sa mga Pilipino
sa panahon ng Espayol. Sagot-Indio
5.Tumutukoy sa banal na aklat ng mga Kristiyano na
kinapapalooban ng mga doktrina ng simbahan.Sagot-
Bibliya
6.Ang ibang katawagan sa salitang labanan.Sagot-
Tunggalian
7.Tumutukoy ito sa mga Pilipinong pari na hindi kabilang
sa ordeng relihiyoso. Sagot-Paring sekular
8.Ang tawag sa mga pari o pastor noong panahon ng
Espanyol. Sagot-Prayle
Ipapawasto ang sagot ng bawat pangkat. BINGO ang
pangkat na wastong lahat ang sagot.

B.Paghahabi sa Ano ang paksang ipinapahiwatig/pinatutungkulan ng mga


layunin ng aralin konseptong nabanggit?o mga kasagutan ninyo sa
walong katanungan ?
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
Maliban sa pagtutol sa Anong mga pangyayari sa
monopolyo sa tabako at pag- kasaysayan ng Pilpinas ang
aalsa sa agraryo noong 1745? nagpakita ng pagkakaisa ng
Natapos na ba ang pakikibaka mga Pilipino laban sa
/pag- aalsa ng mga Pilipino Espanyol?
laban
sa Espanyol?Bakit?
C.Pag-uugnay ng Paano ipinakita ang pagkakaisa o pagkakawatak- watak ng
mga halim-bawa sa mga Pilipino hinggil sa okupasyon ng mga British sa
bagong aralin Maynila at Pag-aalsa ni HermanoPule noong 1840- 1841?
PAUNANG SALITA NG GURO
Mula 1756 hanggang 1763, isang tunggalian ang naganap sa
pagitan ng mga bansa sa Europa na tinatawag na Seven Years
War. Ito ay nag-ugat sa tunggalian sa kapangyarihan ng
Great Britain at France.Lumawak ang digmaan sa
partisipasyon ng kanilang mga kaalyadong bansa:ang Prusia
at Portugal para sa Britain;Spain at Austria para sa
France.Hindi natigil sa Europa ang epekto ng digmaang ito
dahil maging ang mga kolonya nilang bansa sa daigdig ay
naging bahagi ng nasabing labanan.

ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


D .Pagtatalakay 1.Ano ang kaugnayan ng 1 .Sa inyong palagay, bakit
ng bagong pagiging kolonya natin ng nadamay ang Pilipinas sa
konsepto at Espanya sa tinawag na Seven Years
paglalahad pagkakasangkot natin sa Seven War?
ng bagong Years War?
kasanayan #1
E.Pagtatalakay MAGBALANGKAS TAYO! BASA-SURI.Bibigyan ng
ng Gamit ang isang balangkas ay tatlong minuto ang mga
bagong kailangang maipakita ang mag-aaral na basahin ang
konsepto at pagkakaisa o mga sumusunod na paksa
paglalahad ng pagkakawatak-watak ng mula sa kanilang aklat.
bagong mga Pilipino hinggil sa a. Okupasyon ng mga
kasanayan #2 okupasyon ng mga British sa British sa Maynila
Maynila noong 7162 at pag- b. Pag-aalsa ni Hermano
aalsa ni Hermano Pule. Pule
Pangkat-1-Okupasyon ng Gagawa ng malaking
mga British sa Maynila noong balangkas ang guro sa
1762 pirasa na magiging
Pangkat-2-Pag-aalsa ni Pule basehan ng pagtalakay
noong 1840-1841 Pangkat- sa binasang mga
3-Pangyayari na nagpamalas paksa.
ng pagkakaisa ng mga Sa paggawa ng
Pilipino balankas kailangang
Pangkat-4-Pangyayari na bigyang pansin ang
nagpamalas ng mga sumusunod:
pagkakawatak –watak ng a.Pangyayari
mga Pilipino b.Pagpapamalas ng
pagkakaisa
c.Pagpapamalas ng
pagkakawatak-watak

F. Paglinang sa Mga gabay na Tanong:


Kabihasaan 1. Bakit naunang salakayin ng British ang Maynila?
(Tungo sa 2. Ano ang naging resulta ng pagbagsak ng Maynila sa mga
Formative British?
Assessment 3. Paano nagtagumpay ang mga Ilokano laban sa mga
Espanyol?
4. Ano ang adhikain ng East India company?Bakit
ninanais ng mga British na makapasok ang bansa sa
adhikain nito?
5. Paano nagwakas ang Seven Years War?
6. Paano nilisan ng Bristish ang Maynila?
7.Bakit itinuring na isang pinakatanyag na pag-aalsang
panrelihiyon ang pag-aalsa ni Hermano Pule?
8. Ano ang layunin niya ng pagkakatatag ng Cofradia
de San Jose?Nagtagumpay ba siya sa kanyang
adhikain/layunin? Bakit?
G. Paglalapat ng 1. Bilang isang mag-aaral,ano ang inyong magiging
aralin sa pang- damdamin o saloobin kung sa kasalukuyang panahon ay
araw-araw na may mga Pilipinong magbubuwis ng kanilang buhay para
buhay lang ipagtanggol sa ating bayan?
2. Tama ba ang ipinakitang pag-aalsa ng mga Pilipino
laban sa mga Espanyol?Bakit?
H. Paglalahat ng Paano ipinakita ang pagkakaisa o pagkakawatak- watak ng
Aralin mga Pilipino hinggil sa okupasyon ng mga British sa
Maynila at Pag-aalsa ni Hermano Pule noong
1840-1841.
I. Pagtataya ng A-Tukuyin ang mga sumusunod na pangyayari
Aralin kung ito ay hinggil sa A.Okupasyon ng mga British
sa Maynila o B.Pag-aalsa ni Hermano Pule.Isulat
lamang ang titik ng tamang sagot.
1.Taliwas sa kanilang plano na unahing salakayin ang
Cavite, inuna nila ang Manila Bay sa paniniwalang mula
rito ay higit na mapapadali at mapapalawak ang kanilang
opensiba.
2.Bilang kolonya ng Spain, hindi nakaliigtas ang
Pilipnas sa digmaang tinawag na Seven Years War.
3.Ito ay itinuturing na isa sa pinakatanyag na pag-
aalsang panrelihiyon na naganap noong hunyo 1840.
4.Ang mga Filipino o indio ay maari lamang magsilbi
sa simbahan bilang paring sekular o mga paring hindi
nabibilang sa ano mang ordeng relihiyoso.
5.Ang kaniyang katawan ay pinagputol-putol at ibinandera
ng mga Espanyol sa publiko upang magsilbing babala sa mga
magnanais na lumaban sa pamahalaan.
6.Sinikap niyang aralin ang doktrina ng simbahan at
isinapuso ang nilalalman ng Bibliya habang nagtatrabaho
sa ospital ng San Juan Dios.
7.Nagwakas ang Seven Years War sa paglagda sa
Treaty of Paris noong Pebrero 10, 1763.
8.Higit ang pagdodomina sa Simbahang Katolika ang
naranasan ng mga paring Filipino sa ilalim ng
pamahalaang Spain.
9.Hinangad niya na kilalanin ng mga Espanyol ang
Cofradia de san Jose , ang kapatirang kaniyang itinatag at
ninais na mapabilang sa ordeng Dominican.
10.Si sultan Alimuddin I ay lumagda sa isang kasunduan sa
mga British kung saan ay kapalit ng kaniyang kalayaan mula
sa pagkakakulong sa Fort Santiago ay tutulungan niya ang
mga dayuhan sa adhikain nitong makapasok ng East India
Company.
B. Paano ninyo pahahalagahan ang ipinamalas na
pagkakaisa ng mga Pilipino hinggil sa okupasyon ng
mga British sa Maynila at Pag-aalsa ni Hermano Pule noong
1840-1841?

J. Takdang Aralin

V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang
remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 7, Araw 5

I. Layunin
A. Naipamamalas ang mapanuring pag –unawa sa
Pamantayang bahaging ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at
Pangnilalaman pandaigidigang konteskto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pipipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi


Pagganap ng mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyanismong
Espanyol at sa mahalagang paepl na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
bansa
C. Mga Kasanayan
sa Pagkatuto
(Learning Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak
Competencies) watak ng mga Pilipino sa mahahalagang pangyayari at
mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol (AP5KPKB-IVh-6)

D. Tiyak na 1.Natutukoy ang mga naging reaksiyon ng Pilipino sa mga


Nilalaman pag-aalsang nangyari sa ilalim ng kolonyanismong
Espanyol

2.Nakagagawa ng balangkas ng mga pangyayari ng mga


pag-aalsa sa ilalim ng kolonyanismong Espanyol na
nagpakita ng pagkakaisa o pagkakawatak watak ng mga
Pilipino

3.Napahahalagahan ang ipinamalas na pagkakaisa ng mga


Pilipino hinggil sa mga pag-aalsang nangyari sa ilalim ng
Kolonyanismong Espanyol

II. Nilalaman Reaksiyon ng mga Pilipino sa mga pag-aalsa sa ilalim ng


Kolonyanismong Espanyol
III. Kagamitang Taskcards
Panturo Talahanayan\Graphic Organizers
A.Sanggunian
1.Mga Pahina sa Araling Panlipunan -Pilipinas bilang isang
gabay ng Guro bansa,pp.232-239
2.Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5Pilipinas bilang isang
Kagamitang Pang- bansa,pp.232-239
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa Araling Panlipunan 5-Pilipinas bilang isang
Teksbuk bansa,pp.232-239
4.Karagdagang
Kagamitan mula sa

portal ng Learning
Resource

4.Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
A.Iba pang
Kagamitang
Panturo
IV. Pamamaraan
A.Balik-aral sa Gagamitin ang istratehiyang circular response. Sa
nakaraang aralin istratehiyang ito , papaupuin ang mga bata sa pabilog
at/o pagsisimula ng na ayos. Unang pagsasalitain ang lider at susunod na
bagong aralin magsasalita ang nasa kanan.Bibigyan lamang sila ng
tatlong minuto.
ISYU: Paano ipinakita ng mga Pilipino ang
pagkakaisa o pagkakawatak- watak hinggil sa
okupasyon ng mga British sa Maynila at pag-aalsa ni
Hermano Pule noong 1840-1841?
B.Paghahabi sa
layunin ng aralin Ano-ano ang mga pag-aalsa sa ilalim ng Kolonyanismong
Espanyol?

C.Pag-uugnay ng ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS


mga halim-bawa Gumawa ng balangkas ng Kumpletuhin ang tsart o
sa bagong aralin mga pag-aalsang nangyari matrix upang
sa kolonyanismong masuri/matukoy ang
Espanyol.Kailangang naging dinamismo ng
maipakita ang pagkakaisa- mga pag-aalsang
isa o pagkakawatak-watak nangyari sa ilalim ng
ng mga Pilipino at ang kolonyanismong
naging epekto nito sa mga Espanyol at kung
naunang pag-aalsa. paano naipakita ang
diwa ng pagkakaisa .
A.Pag-aalsa/Pinuno
Pag- Panahon/ Dahilan/ Bunga at
B.Panahon at sakop ng lugar aalsa/ lugar ng
pangyayari
layunin sanhi ng
Pinuno ng pag- kabiguan
ng Pangyayari aalsa o
tagumpay
C. Dahilan o layunin ng 1.
pag-aalsa 2.
D.Bunga at sanhi ng 3.
kabiguan o tagumpay 4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
D .Pagtatalakay Pagkatapos na mabuo ang Pagkatapos na mabuo ang
ng bagong balangkas ay kailangang matrix/tsart ay kailangang
konsepto at mauri/ matukoy ng mga mag- mauri/
paglalahad aaral ang mga pag- aalsa sa matukoy ng mga mag-
ng bagong sumusunod: aaral ang mga pag- aalsa
kasanayan #1 A. Panpolitikal sa sumusunod:
B. Panrelihiyon A. Panpolitikal
C. Pang -ekonomiko B. Panrelihiyon
C-Pang-ekonomiko
E.Pagtatalakay Mga gabay na tanong:
ng 1. Ano-ano ang mga naging reaksiyon ng mga Pilipino sa
bagong mga pag-aalsang nangyari sa ilalim ng kolonyanismong
konsepto at Espanyol ?
paglalahad ng 2. Paano hinadlangan ng mga Espanyol ang pagkabuo ng
bagong kamalayang pambansa sa mga Pilipino? 3.Ano-anong
kasanayan #2 patakaran at estratehiya sa pananakop ang kanilang
ipinatupad ng mga Espanyol?
4..Paano ipinakita ng mga Pilipino ang pagtutol sa
pananakop ng mga Espanyol?
F. Paglinang sa
Kabihasaan 1. Ano- ano ang mga dahilan kung bakit hindi
(Tungo sa nagtagumpay ang mga pag-aalsa ng mga Pilipino
Formative laban sa mga Kastila?
Assessment 2. Paano nila napagtagumpayan ang mga balakid na ito
upang makamtan ang kalayaan ng bansa?
G. Paglalapat ng Sa inyong pang-araw-araw ng mga gawain ,anong mga
aralin sa pang- pagkakataon na ang diwa ng pakikiisa o pakikipagtulungan
araw-araw na ay nagiging positibo ang resulta?
buhay Naniniwala ba kayo sa kasabihang “In Unity there is
strength”?Ipaliwanag
J. Paglalahat ng Paano ninyo maipapakita ang inyong pagpapahalaga sa
Aralin ipinamalas na pagkakaisa ng mga Pilipino hinggil sa mga
pag-aalsang nangyari sa ilalim ng
Kolonyanismong Espanyol?.
K. Pagtataya ng A-Gamit ang isang balangkas tukuyin ang mga pag-
Aralin aalsang nangyari sa ilalim ng kolonyanismong Espanyol .
B- Paano ninyo maipapakita ang pagpapahalaga sa
pagkakaisan ng mga Pilipino hinggil sa mga pag-
aalsang nangyari sa ilalim ng Kolonyanismong Espanyol?

J. Takdang Aralin 1.Ano ang mga naging epekto ng mga pangyayari sa labas
ng bansa sa pagkabuo ng kamalayang makabayan at
pakikibaka ng mga Pilipino laban sa kolonyanismong
Espanyol?
Batayang Aklat, pp.244-247
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remediation?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 8, Araw 1
I. LAYUNIN
A. Pamantayan Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
sa makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
Pagganap mahalagang papel na ginampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo
ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Nakapagbibigay-katuwiran sa mga epekto ng mga unang pag-
MgaKasanayan aalsa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng
sa Pagkatuto kalayaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa
kasalukuyang panahon. AP5PKB IVi-7.1
D. Tiyak na 1. Nasusuri ang mga dahilan ng mga unang pag-aalsa ng mga
Layunin makabayang Pilipino.
2. Naipapakita ang sariling reaksyon sa mga dahilan ng mga
unang pag-aalsa ng mga makabayang Pilipino
3. Naipahahayag ang saloobing pagsang-ayon o di pagsang-
ayon sa mga naganap na unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino.
II. MGA NAUNANG PAG-AALSA LABAN SA MGA
NILALAMAN ESPANYOL
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Pahina Araling Panlipunan, Gabay ng Guro, ph. 83-87
sa Gabay ng
Guro
2.Mga Pahina Araling Panlipunan, Pilipinas Bilang Isang Bansa, Batayang
sa Kagamitang Aklat, ph.231-236.
Pang-Mag-
aaral
3.Mga Pahina PILIPINAS, Isang Sulyap at Pagyakap, ph. 119-122.
sa Teksbuk Daloy ng Kasaysayan at Pamahalaang Pilipino, ph.114- 121.

4.Karagdagang
Kagamitan
mula Sa Portal
ng Learning
Resources
B. Iba pang Larawan ng mga pinuno ng pag-aalsa,metacard, manila paper,
Kagamitang marker
Panturo
IV.
PAMAMARAAN
Sa mga nakaraang talakayan binigyang diin ang mga
kaganapan na naging sanhi at bunga ng mga unang pag-aalsa ng mga
makabayang Pilipino. Sa araling ito at ang mga sumusunod pang aralin
ay titimbangin at bibigyang katwiran ang naging epekto ng mga
natalakay na pag-aalsa.

Ating muling balikan ang ilan sa mga naganap na pag- aalsa at


ang dahilan at timbangin pagkatapos ang mga epekto nito.

A.Balik-Aral ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS

DA WHO?...Papangka- DA WHO?
tin ng guro ang klase sa
walong pangkat.
Bibigyan ng tig iisang larawan
ng mga namuno sa mga unang
pag-aalsa at kapirasong manila
1. Ipapaskil ng guro sa
paper at marker ang bawat
pisara ang mga larawan ng
pangkat . Sa loob ng 2-3
minuto hahayaan ang bawat mga namuno sa mga unang
pangkat na kilalanin kung sino pag-aalsa. 2.Ipapakilala ang
ang nasa larawan(Inaasahan mga ito gamit ang
na ang mga naturang inihandang metacard ng mga
larawan ay naipakilala na sa pangalan.Ipapaskil din ng
mga naunang talakayan)at mga mag-aaral katabi ng
bibigyan ng mga paglalarawan larawan.
tulad ng: 3. Matapos kilalanin lahat ng
a. Pangalan nasa larawan, papangkatin
b. Lugar kung saan namuno ang klase sa 5 pangkat at
ng bawat pangkat ay bibigyan
pag-aalsa ng mga walong pirasong
c. Taon ng pag-aalsa papel at marker.
d. Dahilan ng pag-aalsa.
e. Resulta ng pag-aalsa 4. Isa-isang ipapakita ng guro
Pagkatapos ng 2 o 3 ang mga metacard na
minuto,Ipapaskil na ng mga kinasusulatan ng mga
mag-aaral ang larawan at paglalarawan sa mga
naibigay na paglalarawan sa
mga ito. Sa loob din ng 4-5
minuto susuriin ang mga
naging kasagutan ng mag-
aaral at bawat tamang sagot
ay may katumbas na 2 puntos.
Kung sino ang may
pinakamaraming puntos ang
siyang
tatanghaling panalong
pangkat.
B. Paghahabi sa A
Layunin ng Gamit ang mga impormasyon na naibigay sa
Aralin unang gawain, muling suriin ang mga ito at isagawa ang
sumusunod na gawain.

BE-CAUSE OF...
DECODING: Palitan ang
mga bilang ng nauukol na titik
gamit ang ibinigay na batayan.

Batayan:

A- 1 K-2 E-3 G-4 H-5 I-6 L-


7 M-8 N-9 O-10 P-11 R-12
S-13 T-14 Y-15
MGA TANONG:
1. Anong sektor kaya ng 1. 11,10,7,6,14,6,2,1,7
lipunan ang inirerepresenta ng mga larawan? 2.
2. Ano ang nahihinuha 11,1,9,12,3,7,6,5,6,15,10,9
ninyon kaugnayan ng mga 3. 11,1,9,4-
natukoy na sektor sa mga 3,2,10,9,10,8,6,2,10
impormasyon na natalakay sa MGA TANONG:
pagbabalik-aral na gawain? 1. Anu-anong kataga ang
nabuo mula sa gawain?
2. Ano ang kaugnayan ng
mga katagang nabuo sa mga
tinalakay na mga pag- aalsa
sa gawaing pagbabalik-aral?
Batay sa una at ikalawang gawain at gabay din
C. Pag-
ng guro buuin ang sa pisara ang sumusunod na
uugnay ng
Halimbawa sa organizer gamit pa rin ang mga nauna ng ginamit na
Bagong Aralin kagamitang biswal( tulad ng mga pangalan ng pinuno at
mga larawan.)

MGA PANGUNAHING DAHILAN NG MGA


UNANG PAG-AALSA LABAN SA
KOLONYALISMO

PANG-POLITIKAL PANRELIHIYON PANG-EKONOMIKO

1. Pag-aalsa 1. Pag-aalsani 1. Pag-aalsa ni Diego at


ni Lakandula Hermano Pule. Gabriela Silang.
2. Pag-aalsa 2. Pag-aalsa ni 2.Pag-aalsa ni
ni Sulayman Dagohoy Sumuroy.

D. Pagtalakay
ng Bagong Mula sa sinusundang gawain,
Konsepto at napag-alaman na tatlo ang pangunahing
Paglalahad ng dahilan ng mga unang pag-aalsa;
Bagong Panrelihiyon, Pang-politika at Pang-
Kasanayan #1 Ekonomiya.

Makatuwiran kaya ang mga dahilan ng


mga unang pag-aalsa? Patunayan dito sa
susunod na gawain.

LIGHTS...CAME-
REAKSYON!.. SMILEY NAMAN DYAN!
Ito’y pangkatang gawain Gamit ang pangkulay na
kung saan sa bawat pula at bughaw at isang buong
sitwasyong ibibigay ng guro papel ,iguguhit na magkabilaan
ay magpapakita ng sariling ang dalawang smiley na nasa
reaksyon ang mga miyembro ibaba at ito ang kanilang
ng naatasang grupo. gagamitin sa pagpapahayag ng
PANGKAT 1 May nabasa reaksyon sa bawat sitwasyong
kang post sa Facebook na sasabihin ng guro.Itataas ang;
nagsasabing umalis ka na sa
kinabibilangan mong relihiyon
dahil mahina ito at umanib ka
na sa kanila

dahil doon tiyak na
magkakaroon ka ng maraming
gantimpala mula sa kanilang kung matindi ang
Diyos. galit na naramdaman,
PANGKAT 2: Madalas kang
utusan ng inyong lider ng
klase maski ang kanyang
responsibilidad bilang lider
 kung naiinis ka lang at
pwede mo pang
sayo iniaasa,pero ikaw pa ang pagpasensyahan.
inirereport sa inyong guro na MGA SITWASYON:
wala kang ginagawa kaya 1. Isang dayuhan ang
ikaw ang madalas naluklok bilang kapitan ng
mapagsabihan. inyong barangay.
PANGKAT 3: Lagi ka na 2. Ilang buwan ka nang
lang inaagawan o hinihingian nagbebenta ng copra na
ng baon o pagkain ng isa sobrang baba ang presyo.
among kamag-aral porke’t 3.Pinipili lamang ng inyong
malaki ito sayo kung kaya’t SK chairman ang pwedeng
madalas ka ring gutom dahil sa sumali sa paliga sa inyong
kunti na lang ang nakakain barangay at isa ka sa hindi
mo. kasali.
4.Nakarinig ka ng hindi
magandang pananalita at
pakontra sa pinaniniwalaan
mong relihiyon.
5.Pinipilit kang gawin mo ang
isang gawain na ayaw mo at
di mo kayang gawin tulad ng
pag-araro sa bukid o
magbuhat ng mga nasa
sakong palay.

PAMPROSESONG TANONG:
1. Ano ang inisyal na naramdaman ninyo matapos
marinig ang sitwasyon?
2.Pare-pareho ba ang reaksyon ninyo sa bawat sitwasyon?
Anong reaksyon ang mas nakararami mula sa inyo?
3. Batay sa gawaing ito, masasabi mo bang nasa
katuwiran ang dahilan ng mga unang pag- aalsa?
Pangatwiranan
E.Paglinang sa
Kabihasaan Napatunayan sa katatapos na gawain na may
(Tungosa katuwiran ang mga ipinaglaban sa mga unang pag- aalsa.
Formative Maliban sa pagkakaroon ng katuwiran ang mga dahilan,ano
Assessment) pa kaya ang nakikita ninyong malalim na dahilan sa likod
ng mga galit na reaksyon ng mga Pilipino laban sa
kolonyalismo?
Muling suriin ang mga dahilan,balikan ang
natalakay na mga kaganapan sa mga pag-aalsa mula sa
nakaraang talakayan at maging ang mga halimbawang
sitwasyon sa gawain.

PAMPROSESONG TANONG:
1. Sa inyong palagay, ano kaya ang naramdaman ng mga
Pilipino kung bakit ganon na lamang katindi ang galit nila
matapos maranasan ang mga pang-aabuso ng mga
kolonyalistang Espanyol?
2. Bukod sa damdaming pagmamahal sa sarili, anong
damdamin pa ang nabuhay sa mga Pilipino kung kaya’t
nauwi sa pag-aalsa ang naging reaksyon ng mga ito?
Gamit pa rin ang ibinigay na batayan sa gawaing
panghabi ng layunin,palitan ang mga bilang upang malantad
ang tinutukoy na damdaming namuo sa mga sinaunang Pilipino
na nag-udyok upang maglunsad ng mga pag-aalsa. Pagkatapos
matukoy ang salita, bigyan ito ngkahulugan batay sa mga
pangyayaring naganap sa mga unang pag-aalsa.

9,1,13,15,10,9,1,7,6,13,8,10

KAHULUGAN:

 Pagmamahal sa bayan
 Damdaming makabansa.

Samakatuwid, ang pagkahubog ng


damdaming Nasyonalismo ang maituturing
na pinakamahalagang epekto ng mga unang
pag-aalsa

F.Paglalapat ng 1.Batay sa mga naging talakayan at gawain, masasabi mo


Aralin sa Pang- ba na ayos lang pala ang may ganitong pag-
araw-araw na aalsa?Pangatwiranan.
Buhay 2.Bilang mag-aaral ano ang dapat mong iwasan upang di
magkaroon ng gulo o maging dahilan ng kaguluhan sa
inyong silid-aralan?

G. Paglalahat ng Bumuo ng maikling Buuin ang talata sa


Aralin pagbubuod ng aralin gabay pamamagitan ng
ng mga sumusunod na mga pagsuplay ng angkop na
tanong.
1. Bakit nag-alsa ang mga kataga upang maipahayag ang
sinaunang Pilipino? buod ng aralin.
2. Ano ang pinaka-epekto ng “ Dahil sa mga
mga naunang pag-aalsa ng mga na
Pilipino. naranasan mula sa mga
Espanyol kung kaya
ang mga
sinaunang Pilipino na
nagbigay daan upang
mahubog ang damdaming
sa mas
marami pang mga
.

H. Pagtataya ng 1. Suriin kung ano ang dahilan ng mga pag-aalsang pinamunuan


Aralin ng mga sumusunod. Isulat ang titik na P- kung pampulitikang
kadahilanan,R-kung panrelihiyon at E- kung pang-ekonomiya.

1. 2. 3.

4. 5.

2. Sumasang-ayon ka ba sa mga kadahilanang


ipinaglaban ng mga naturang pinuno?Bakit.

I. Karagdagang 1. Bigyang puna ang mga kaganapan ng mga pag-aalsang


Gawain Para sa pangpulitikal na kadahilanan.
Takdang Aralin 2. Magtala ng mga pagbabago sa aspetong pampulitikal na
at Remediation hanggang sa ngayon ay umiiral at napapakinabangan
natin.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng
lubos?
F. Anong
suliranin
ang aking
naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga
kapwa ko guro.
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 8, Araw 2
I. LAYUNIN
A. Pamantaya Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
ng ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
Pangnilalaman konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


Pamantayan makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
sa Pagganap mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Nakapagbibigay-katuwiran sa mga epekto ng mga unang pag-aalsa
MgaKasanaya ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaan na
n sa Pagkatuto tinatamasa ng mga mamamayan sa
kasalukuyang panahon. AP5PKB IVi-7.2
D. Tiyak na 1. Nasusuri ang kaugnayan ng mga unang pag-aalsa ng mga
Layunin makabayang Pilipino sa pagkakaroon ng kalayaang pang- politikal
ang mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
2. Nasasabi ang mga pagpapatunay ng pagkakaroon ng kalayaang
politikal ng mga Pilipino sa kasalukuyan.
3. Napahahalagahan ang mga ginawang pagsusumikap ng
mga unang makabayang Pilipino na makamit ang kalayaang
politikal na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyan.
II. MGA PAG-AALSANG NAGANAP SA PANAHON NG
NILALAMAN KOLONYALISMO
 Mga Pag-aalsang Politikal
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Araling Panlipunan, Gabay ng Guro, ph. 83-87
Pahina sa
Gabay ng
Guro
2.Mga Araling Panlipunan, Pilipinas Bilang Isang Bansa, Batayang Aklat,
Pahina sa ph.232
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3.Mga PILIPINAS, Isang Sulyap at Pagyakap, ph. 119-122.
Pahina sa Daloy ng Kasaysayan at Pamahalaang Pilipino, ph.114-121.
Teksbuk
4.Karagdagan
g Kagamitan
mula Sa Portal
ng Learning
Resources
B. Iba pang Larawan ng mga pinuno ng pag-aalsa, metacard, organizer
Kagamitang
Panturo
IV.PAMAMAR
AAN Ang nakaraang aralin ay nakatuon sa kaugnayan ng mga
unang pag-aalsa sa pagkakatamo ng kalayaang politikal ng mga
Pilipino sa kasalukuyan.
Samantala ang mga sumusunod naman na mga gawain at
talakayan ang bibigyang diin naman ay ang kaugnayan ng mga
naunang pag-aalsa sa kalayaang panrelihiyon na mayroon ang
Pilipino ngayon.

Bago simulan ang bagong aralin,balikan muna ang ilan sa mga


mahahalagang konsepto na natalakay sa nakaraang aralin. May
pagkakaugnay ba ang mga pag-aalsang politikal dito sa mga pag-
aalsang panrelihiyon? Alamin natin.

A.Balik-Aral ADVANCED LEARNERS AVERAGE


LEARNERS
FILL ME IN: Punan ang sumusunod na
organizer ng hinihinging datos.

MGA PANGUNAHING DAHILAN NG MGA


UNANG PAG-AALSA LABAN SA
KOLONYALISMO

PANG-POLITIKAL PANG-EKONOMIKO

PANRELIHIYON

HALIMBAWA

LAKANDULA HERMANO PULE DIEGO SILANG

2. Ano ang maituturing na


pinakamahalagang epekto ng mga
naunang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino?
Sagot: Pag-usbong ng
Nasyonalismo Pilipino

Malinaw sa katatapos na talakayan na ang mga naunang


pag-aalsa ang nagsindi upang mabuhay ang apoy ng
damdaming nasyonalismo, at dahil sa nasyonalismong ito
umusbong ang isang bansang Malaya kung saan ang nasabing
kalayaan ay natatamasa mismo sa tatlong aspeto na siyang
naging dahilan ng mga pag- aalsa.Kung sa paanong paraan?
Yan ang lilinawin dito sa mga sumusunod na talakayan at
gawain.
B. Paghahabi GROUP ‘n TWO: Mula sa apat na KNOW THY NAME:
sa Layunin ng larawang nasa ibaba bumuo ng dalawang Kilalanin at ibigay ang
Aralin pangkat. alam nyong pangalan
at pagkakakilanlan sa
mga sumusunod:
POSISYON PANGALAN
NASYONALIDAD
SUMUROY SOLIMAN LAKANDULA DIEGO SILANG Presidente

Sagot: Senador
Pangkat A Pangkat B
Kongresista
SUMUROY
Gobernador Mayor
LAKANDULA Kapitan
DIEGO SILANG

SOLIMAN PAMPROSESONG PAMPROSESONG


TANONG: TANONG:
1. Ano ang pinagbatayan ninyo sa 1. Ano ang napupuna
ginawang pagpapangkat? ninyo sa nabuong
2.Sa paanong paraan naging kapaki- talaan ng mga pinuno?
pakinabang sa atin ang ginawang pag- 2.Papaano
aalsa ng mga pinunong ito lalo na sina nagkakaiba ang
Lakandula at Soliman? pamunuan natin sa
kasalukuyan
kumpara sa
pamunuan noong
panahon ng
kolonyalismo?
3. Kailan
nagsimulang
magkaroon muli ng
karapatang pang-
politika ang mga
Pilipino?

Sa gawaing ito pinatutunayan na ang pagkakaroon ng


karapatang pampulitika ay sinimulang ipaglaban sa mga
sinaunang pag-aalsa.

Bakit nag-alasa ang mga sinaun ang Pilipino? Dito sa


susunod na gawain muling balikan ang i lang kadahilanan lsang
kung bakit may naganap na mga pag-aa pangpulitikal sa
panahon ng kolonyalismo sa Pilipinas.

C.Pag-uugnay IMPERSONATION: Pipili ang guro ng Nakaka-PICK ON na!..


ng Halimbawa dalawang lalaking mag-aaral na Mula sa talaan lagyan
sa Bagong gaganap bilang gobernador-heneral na ng emoticon
Aralin Espanyol samantala ang mga nasa na
upuang mag-aaral ay gaganap na mga
Datu, babaylan, at mga

mamamayang Pilipino.
Gawain: Ibibigay ng guro sa dalawang kung sa palagay mo ito
aakto bilang gobernador heneral ang ay dahilan ng mga pag-
sumusunod na linya upang bigyang aalsang political.
buhay sa buong klase.
1. Pinalitan ng
mga Espanyol ang mga
Gob.Hen.Miguel Lopez de Legazpi: datu at maharlika
bilang pinakamataas na
pinuno ng pamayanan.
“ Ipinapaalam ko sa lahat ng 2. Sapilitang
naririto at sa buong kapuluan, pagpapasampalataya sa
na sa simula ngayon ako na relihiyong
ang inyong pinuno. Ang lahat Kristiyanismo.
ng utos na susundin nyo ay
3. Hindi
ang utos na dapat
pagtupad ng mga
nanggagaling lang sa akin.
Maliwanag ba? Lilinawin ko rin
ipinangakong
bawal ang magreklamo lalo na pribilehiyo sa mga
ang suwayin ang aking Datu .
kautusan!” 4. Ang mga
babaylan at mga
katalonan ay
Gob. Hen. Guido Lavezares tinanggalan
ng kapangayarihan
“ Ipinapaalala ko sa lahat na
bilang mga pinuno ng
kung ano man ang sistemang
aspektong espirituwal.
ipinatupad ng nauna sa akin
na naging gobernador –
5. Maraming
heneral ninyo ay yon pa rin binago sa mga
ang sistema natin, subalit ipinatupad na
puna ko lang may mga tao dito patakarang
na tila sinuswerte at may mga pangkabuhayan ang
pribiliheyong tinatamasa, mga Espanyol.
Puwes !mula ngayon tinatapos
ko na ang mga pribilehiyo
ninyong yan. Lahat kayo
pantay pantay sa pagbabayad
ng buwis, kasali sa polo y
servicio at susunod sa iba pang
mga patakaran datu, babaylan
o kung ano pa man kayo.
Maliwanag?!...

Matapos ang pag papahayag ng


dalawang gobernador, hihimukin ng
guro ang mga mag-aaral kung ano
ang magiging reaksyon nila sa mga
pahayag.

PAMPROSESONG TANONG:
1. Tama lang ba ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa
ginawang pamumuno ng mga Espanyol noon?
2.Ano ang nasuri ninyong dahilan kung bakit nagkaroon ng
mga pag-aalsang politikal?
D. Pagtalakay
ng Bagong Ngayon naman pakinggan at suriin ang kaganapan sa
Konsepto at ilang naging tanyag na pag-aalsang politikal ng mga
unang makabansang Pilipino.
Paglalahad ng
Bagong
Kasanayan #1
TALA-SURI:
ULAT- BALITA: Pipili dito ang guro (Inaasahan dito na
ng mga mag-aaral na siyang gaganap na mayroon na ring
mga tagapag-balita. naatasang mag-aaral
ang guro na siyang
tatalakay ng
Ulo ng mga balita: sumusunod na paksa.)

1. De Legaspi, di tumupad sa
pangako,Lakandula nag-alsa.

2. Ilang mga Datu pinapatay ang


iba ipinatapon.

Matapos itong ipahayag ng naatasang


gaganap na news anchor tatawagin na
niya ang mga naatasan namang mga
reporter upang iulat ang mga detalyeng
sumusunod.

PAMPROSESONG TANONG:

1. Paano nagtapos ang mga serye ng pag-aalsang politikal?


2. Paano ito nagkaroon ng kaugnayan sa pagkakaroon natin ng
kalayaang politikal sa kasalukuyan?
E.Paglinang sa
Kabihasaan Nalaman sa sinusundang gawain pag-na ang mga sinaunag g
(Tungosa aalsa ang nagpasimula upan karapatanipaglaban ang
Formative
sa sariling bansa lalo na ang
Assessment)
pamamahala.Hindi man nagtagum pay ang mga gbigay
pangyayaring ito, ito naman ang na daan upang
magising ang damdaming nasyon alismo ng maraming d
Pilipino kung kaya sa mga sumuno na panahon mas lsa
marami pa at malalawak na pag-aa ang ginawa ng n ng
mga Pilipino sa ngalan ng kalayaa bansa na
napagtagumpayang natamo noon g Hunyo 12, 1898.

Paano mo masasabi na m ay kalayaang pang-


politikal na ang mga Pilipino sa kas alukuyan?

ALAM MO BA?.......GANUN YON!


Gamit ang paboritong linya sa dating
Serye na GOING BULILIT FLEX KO! Gamit ang
sasabihin ng matatawag na mag- binuong talaan muling
aaral kung sa paano pinatutunayan sa bigyan diin kung paano
mga sumusunod ang tinatamasang ditto pinatutunayan ang
kalayaang politikal sa kasalukuyan. kalayaang political na
tinatamasa ng mga
1. Presidente- RODRIGO R. Pilipino sa kasalukuyan.(
DUTERTE Sisimulan ng mapipiling
*(Pilipino ang namumuno at mag-aaral ang pasasabi ng
hindi patunay sa sikat na
dayuhan) pariralang FLEX KO
2. Eleksiyon (Lahat na nasa .....)
tamang edad pwedeng
makibahagi sa halalan)
3. Pagboto( Malayang pumili POSISYON PANGALAN
NASYONALIDAD
kung sino ang nais iboto) Presidente Senador
4. Kabataan( may kalayaang
bumuo ng mga samahan at Kongresista

kinikilala ang papel sa lipunan)


5.Pananalita (Lahat may
Gobernador Mayor
karapatang magpahayag ng
opinion o saloobin) Kapitan

Ang mga halimbawang natalakay sa gawain ay ilan lamang sa


mga katunayan subalit batay sa mga iyan, masasabi na tunay
nga na may kalayaang politikal na tin atamasa ang mga Pilipno
sa kasalukuyan na unang pinagsikapang matamo ng mga
unang makabansang Pilipino
F.Paglalapat 1. Bilang isang mag-aaral, anong pakinabang ang matatamo mo sa
ng Aralin sa pagkakaroon ng kalayaang politikal?
Pang-araw- 2. Sa paanong paraan mo naman kaya magagamit o
araw na Buhay nagagamit ang kalayaang pampolitikal mo?
J. Paglalahat Pangkatang gawain:Batay sa natutunan I-DAYAGRAM mo!
ng Aralin mula sa mga gawain at talakayan, buuin Isaayos sa isang
ang equation upang maipakita ang dayagram ang mga
kaugnayan ng mga sinaunang pag-aalsa sumusunod na detalye.
sa pagkakatamasa ng kalayaang
politikal sa kasalukuyan.
1. Naganap ang mga
Simulang
unang pag-aalsa.
Pangyayari
2. Pagsakop ng mga

+ Mga
Kastila
3. Lumaganap ang
Nasyonalismong
Pangyayaring
sanhi o dahilan
Pilipino
4. Inalisan ng
karapatang mamuno
ang mga Pilipino.
5. Natamo ang
Bungang Pangyayari kalayaann politikal.
=
INAASAHANG SAGOT;
Mga sinaunag
Pagsakop Pagmamalu- pag-aalsa na
ng
+ pit at pang-
aabuso = gumising sa
damdaming
Espanyol ngmga nasyonalismo ng
Espanyol maraming Pilipino

Rubrik ng Pagmamarka:
1. Malinaw at wasto ang mga
detalye - 10 puntos
2. May mga detalyeng naibigay
ngunit hindi malinaw ang nabuong
konsepto - 5 puntos
3. Kailangan ng pagsasaayos ng
mga detalye - 2 puntos

K. Pagtataya 1. Suriin ang mga sumusunod na pangyayari at ayusin ang mga ito
ng Aralin upang mailahad ang kaugnayan ng mga unang pag- aalsa sa
pagkakatamo ng kalayaang politikal sa kasalukuyan.
1. Naganap ang mga unang pag-aalsa.
2. Pagsakop ng mga Kastila
3. Lumaganap ang Nasyonalismong Pilipino
4. Inalisan ng karapatang mamuno ang mga
Pilipino.
5. Natamo ang kalayaann politikal.
2. Bumanggit ng mga pagpapatunay ng pagkakaroon ng
kalayaang politikal sa kasalukuyan.
3.Gumawa ng isang pangungusap na nagpapahayag ng iyong
paghanga sa ginawang pagsusumikap ng mga unang Pilipino
upang matamo ang kalayaang politikal sa
kasalukuyan.
L. Basahin at suriin ang mga pangyayari sa mga naganap na pag-
Karagdagang aalsang Panrelihiyon.
Gawain Para Batayang Aklat; ph. 232
sa Takdang
Aralin at
Remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailang
an ng iba pang
Gawain para
sa remediation
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng
lubos?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro.
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 8, Araw 3
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
C. Mga Nakapagbibigay-katuwiran sa mga epekto ng mga unang
Kasanayan sa pag-aalsa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng
Pagkatuto kalayaan na tinatamasa ng mga
mamamayan sa kasalukuyang panahon. AP5PKB IVi- 7.3

D. Tiyak na 1. Nasusuri ang kaugnayan ng mga unang pag-aalsa ng mga


Layunin makabayang Pilipino sa pagkakaroon ng kalayaang
panrelihiyon ang mga mamamayan sa kasalukuyan
2. Naibibigay ang mga pagpapatunay ng pagkakaroon ng
kalayaang panrelihiyon ng mga Pilipino sa kasalukuyan.
3. Napahahalagahan ang mga nagawa ng mga unang
Pilipino upang makamit ang kalayaang panrelihiyon.

II. NILALAMAN MGA PAG-AALSANG NAGANAP SA PANAHON NG


KOLONYALISMO
 Mga Pag-aalsang Panrelihiyon
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Pahina sa Araling Panlipunan, Gabay ng Guro, ph. 83-87
Gabay ng Guro
2.Mga Pahina sa Araling Panlipunan, Pilipinas Bilang Isang Bansa, Batayang
Kagamitang Pang- Aklat, ph.232-233.
Mag-aaral
3.Mga Pahina sa PILIPINAS, Isang Sulyap at Pagyakap, ph. 119-122.
Teksbuk Daloy ng Kasaysayan at Pamahalaang Pilipino, ph.114- 121.

4.Karagdagang
Kagamitan mula
Sa Portal ng
Learning
Resources
B. Iba pang metacard,organizer,letter grid
Kagamitang Cellphone, speaker
Panturo
IV.PAMAMARAA
N
A.Balik-Aral ADVANCED LEARNERS AVERAGE
LEARNERS
Sa nakaraang aralin binigyang katuwiran ang lsa
inilunsad na mga unang pag-aang mga
makabayang Pilipino pati na rinang pinaka bunga ng a
mga ito. Balikan ang ilan sa mgmahahalagang
kaalaman na natutunan mula sa nakaraang talakayan.

ODD and EVENT: Tumukoy


ng mga halimbawang
pangyayari na inilalarawan sa MINUTE TO WRITE
equation upang maipahayag ang IT! Maghahanda muna
kaugnayan ng mga unang pag- ang mga mag-aaral ng
aalsa sa pagkakatamo ng papel at bolpen at
kalayaang politikal sa pagkatapos sa loob ng
kasalukuyan. isang minuto lamang
ipapakita at patatandaan
Simulang
sa mga mag-aaral ang
Pangyayari
titik ng bawat

+ Mga
pangyayari.Pagkatapo s
ng isang minuto,
tatakpan muna ng guro
Pangyayaring
sanhi o dahilan ang talaan at hahayaan
ang mga mag-aaral na
maisulat ang mga titik
= Pangyayari
Bungang
ng ayon sa tamang
pagkakasunod sunod ng
mga pangyayari sa loob
din ng isang minuto.

a. Nag-alsa sina
Lakandula, Soliman,
Magat at iba pang mga
Datu.
b. Pagsakop ng mga
Kastila
c. Lumaganap ang
Nasyonalismong
Pilipino
d. Inalisan ng
karapatang mamuno
ang
mga Pilipino.
e. Natamo ang
kalayaann politikal.

Matapos na
maiwasto ang ginawa ng
mga mag-aaral
itatanghal kung sino
ang nakapagtala ng
tama at nakakuha ng
iskor na 5 bilang
panalo.

Tanong: 1. Anong pangunahing kaisipan ang


ipinapahayag sa gawain?2. May kaugnayan kaya ang mga
naturang pangyayari sa mga sumunod na mga pag-aalsa
na nagbigay daan naman upang magkaroon ng kalayaang
panrelihiyon ang mga Pilipino sa kasalukuyan? Alamin sa
susunod na gawain.

B. Paghahabi sa NAME PUZZLE: LETTER GRID:


Layunin ng Aralin Panuto- Alisin ang mga Tukuyin mula sa letter
kasamang bilang sa loob ng grid ang mga pangalang
kahon at ayusin ang mga nasa ibaba.
natitirang titik upang mabuo
ang tinutukoy na pangalan.
A B C D E F T G

G3RI3
4CA4N 7AP7 I T N E G O A H
OT3O
A4BO4 AR7T G N P U L E P I

O O M B L K A J
MA5LB
6GE6N HO8YO
O5T5T 8GAD8 R P M Q R S R T
6T6I
O A C N A B V U
L9U9P9E9
T D A G O H O Y

SAGOT:
IGOROT, BANCAO,
TAMBLOT, ITNEG,
TAPAR, DAGOHOY,
PULE

PAMPROSESONG TANONG:
1. Anong natatandaan nyo sa mga natukoy na pangalan?
2. Bakit kaya sila naglunsad ng mga pag-aalsang
panrelihiyon?
3. Saan humantong ang pag-aalsang inilunsad nila?

C.Pag-uugnay ng
Halimbawa sa
Bagong Aralin Nasa katuwiran nga kaya ang ginawang pag-aalsa
ng mga pinuno? At kung sinasabing hindi sila
nagtagumpay sa ginawang pag-aalsa, ano kung ganun ang
kaugnayan ng mga ito sa pagiging pangunahing relihiyon
ng bansa at pagkakaroon ng kalayaang panrelihiyon ng
mga Pilipino sa kasalukuyan? Alamin ang mga kasagutan
sa susunod na gawain.
THINK AND TELL: STEP YES, STEP
May Dalawang mag-aaral na NOT: Humakbang
gaganap bilang mga misyonaryo paunahan kung YES at
ng ibang relihiyon at mamimilit paatras naman kung NO
sa mga kaklase na umanib sa ang iyong tugon sa
kanilang relihiyon.Matapos bawat pahayag na
manghikayat ng mga kunwa- ibibigay ng guro.
kunwaring misyonaryo, 1. Talikuran mo ang
itatanong sa mga mag-aaral ang relihiyon mo ngayon at
mga sumusunod na tanong; ang relihiyon ko na ang
1. Kung sakaling totoong mga magiging bago mong
misyonaryo ang nanghikayat sa relihiyon.
inyo na maging kaanib ng 2. Dapat kang maging
kanilang relihiyon ano ang mahinahong tagasunod
gagawin o sasabihin nyo sa sa aming mga turo
kanila? upang ikaw ay maligtas.
2. Tama lang ba ang reaksyon 3. Sundin kung ano
ng mga katutubong Pilipino na lamang ang nasasaad sa
naglunsad ng pag- aalsang aral ng simbahan at
panrelihiyon? kalimutan ang dating
pamamaraan ng inyong
pagsamba dahil yon ay
mali. Tanong:
1. Ano ang posible
mong maramdaman
kung ang mga ito ang
ipipilit sayo?
2. May katuwiran ba
kung bakit may pag-
aalsang inilunsad ang
mga katutubo?

Sa pamamagitan ng gawain, nabigyang katuwiran ang


naging reaksyon ng mga katutubo kung sakaling sa ganong
paraaan ang ginawang panghihimok ng mga Espanyol para
yakapin ang relihiyong Kristiyanismo.Maliban dito ano pa kaya
ang ibang kadahilanan kung bakit halos naging sunod-sunod ang
mga pag-aalsang inilunsad ng mga katutubong Pilipino?

D. Pagtalakay ng
Bagong Konsepto TALA-REACT: Pangkat-pangkat na pupunta sa pisara ang
at Paglalahad ng mga mag-aaral kung saan nakapaskil ang talahanayan ng mga
Bagong detalye ng mga pag-aalsang panrehiyon at kanilang guguhitan
Kasanayan #1 ng puso ang pinakahinangaang pag-aalsa at sumasang-ayon sa
ipinaglaban.
PAMPROSESONG TANONG:

1. Makatwiran ba ang lahat ng kadahilanan ng mga


nabanggit na pag-aalsa?
2. Ano ang kinahantungan ng mga pag-aalsa?
3. Paano maiuugnay ang mga ito sa pagkakaroon ng
kalayaang pangrelihiyon sa kasalukuyan?
E. Pagtalakay ng
Bagong Konsepto Ang mga pag-aalsa ding ito ang nagbigay
at Paglalahad ng daan sa pagbabago ng pamamaraan ng pagpapalaganap
Bagong ng Kristiyanismo ng mga paring Espanyol. Napagtanto
Kasanayan #2 ng mga Espanyol na hindi matatamo ng madalian ang
layunin ng Kristiyanismo kung idadaan sa paggamit ng
dahas kung kaya may mga kultura ang mga katutubo na
inilapat sa pagtuturo at seremonya ng pagsamba.Dahil
dito maraming Pilipino ang yumakap sa Kristiyanismo.

PAMPROSESONG TANONG:

1. Batay sa mga nasasaad sa organizer ano ang mababakas na


kalayaang panrelihiyon ang tinatamasa ng mga Pilipino sa
kasalukuyan?

F.Paglinang sa
Kabihasaan MIND IMAGING: Hihimukin ng WHAT
(Tungosa guro ang mga mag-aaral na umisip IF?...Hihikayatin ng
Formative ng maaring kalagayan o larawan guro ang mga mag-
Assessment) ng mga Pilipino kung hindi aaral na Magbigay ng
nagkaroon ng pag- aalsang posibleng
panrelihiyon. Pipili ng ilang mag- kahihinatnan sa mga
aaral upang ipahayag sa klase ang sumusunod:
nabuong larawan sa kanilang 1. Walang inaalayang
isipan. Patron ang mga
ipinagdiriwang na
mga Piyesta sa mga
baranggay.
2.Walang kasal sa
simbahan
3. Walang panuntunan
ng tamang paggalang o
respeto sa kapwa.

PAMPROSESONG TANONG:
1.May kaayusan kaya ang pamumuhay nating mga
Pilipino kung hindi sa atin naibigay ang kalayaan sa
relihiyon? Pangatwiranan.

J.Paglalapat ng 1.Halimbawa mayroon kang kamag-aral na iba ang


Aralin sa Pang- paniniwala o relihiyon
araw-araw na at taliwas sa paniniwala mo,paano mo ito pakikitunguhan?.
Buhay

H. Paglalahat ng
Aralin Q&A PORTION. Pipili ang guro ng ilang mag-aaral at
bubunot ang bawat isa mula sa inihandang katanungan ng
guro at ipapahayag ang kanyang sagot.
MGA KATANUNGAN:
1. Bakit may naganap na pag-aalsang panrelihiyon?
2. Hindi man nagtagumpay ang mga pag-aalsa, ano
naman ang maituturing na kaugnayan ng mga ito sa
kalayaang panrelihiyon sa kasalukuyan.
3.Paano nagawang pasampalatayahin ang maraming
Pilipino ng mga Espanyol?
4.Paano naiimpluwensiyahan ng Kristiyanismo ang
pamumuhay ng bawat Pilipino?
5. Bakit dapat na isabuhay ang pagpapakumbaba at
respeto sa bawat isa sa anumang pagkakataon at
kadahilanan?

I. Pagtataya ng 1. Magbigay ng kahit tatlong pagpapatunay na may


Aralin kalayaang panrelihiyon ang mga Pilipino sa
kasalukuyan.
2.Gaano sayo kahalaga ang pagigging Kristiyano? O
kalayaan sa pagpili ng nais na relihiyon?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng
lubos?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro.
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 8, Araw 4
I. LAYUNIN
A. Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pamantayang ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
Pangnilalaman konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
sa Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga Nakapagbibigay-katuwiran sa mga epekto ng mga unang pag-
Kasanayan aalsa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaan na
sa tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
Pagkatuto AP5PKB IVi-7.4
D. Tiyak na 1.Nasusuri ang kaugnayan ng mga unang pag-aalsa sa
Layunin pagkakaroon ng pantay-pantay na karapatang
pangkabuhayan ang mga mamamayan sa kasalukuyan.
2.Naisabubuhay ang ilang sitwasyong nagpapatunay ng
pantay-pantay na karapatang pangkabuhayan ng mga
mamamayan sa kasalukuyan.
3. Napahahalagahan ang mga nagawa ng mga unang
Pilipino sa pagkakatamo ng pantay-pantay na karapatang
pangkabuhayan.
II. MGA PAG-AALSANG NAGANAP SA PANAHON NG
NILALAMAN KOLONYALISMO
 Mga Pag-aalsang Ekonomiko
III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Araling Panlipunan, Gabay ng Guro, ph. 83-87
Pahina sa
Gabay ng Guro
2.Mga Pahina Araling Panlipunan, Pilipinas Bilang Isang Bansa, Batayang
sa Kagamitang Aklat, ph.233-234.
Pang-Mag-aaral
3.Mga Pahina PILIPINAS, Isang Sulyap at Pagyakap, ph. 119-122. Daloy ng
sa Teksbuk Kasaysayan at Pamahalaang Pilipino, ph.114- 121.

4.Karagdagang
Kagamitan
mula Sa Portal
ng Learning
Resources
B. Iba pang metacard,organizer,task card, manila paper at marker
Kagamitang
Panturo
IV.PAMAMARA ADVANCED LEARNERS AVERAGE
AN LEARNERS
A. Balik-Aral I CONCLUDE...
Batay sa nakaraang mga PAANO KITA
gawain at talakayan bumuo ng MAPASASALAMATAN
sariling konklusyon kaugnay ng ?...
kaisipang ipinapahayag ng Pumili ng isa mula sa
organizer. talaan ng mga pinunong
katutubo at magbigay ng
isang maikling
mensaheng pasasalamat.

Piyesta
Pagpapakasal
Tamblot Bancao

Pagsamba
sa mga
GAWAIN/KAUGALIANG Pag- Pule
KRISTIYANISMO NA NAG-
Santo/ UGAT SA KULTURANG
aalay ng
Santa KATUTUBO itlog

Dagohoy
Prusisyon Pagbendisyon

PAMPROSESONG TANONG:
Ano ang kaugnayan ng mga pag-aalsang panrelihiyon na
inilunsad ng mga katutubong Pilipino sa kalagayan sa
pananampalataya sa ngayon?

B. Paghahabi sa Sa loob ng isang minuto Sa loob ng isang minuto,


Layunin ng gagawa ang mga mag-aaral ng magsasagawa ng isang
Aralin talaan ng mga gawaing maikling interview sa
pangkabuhayan ng mga isat-isa ang
Pilipino sa kasalukuyan. magkakatabing mag-
aaral.
Mga Katanungan:
1. Ano ang pinag-
kukunang kabuhayan
ng inyong pamilya?
2. Pag-aari nyo ba/Sino
ang nagmamaay-ari?

PAMPROSESONG TANONG:
1. May nagdidikta pa ba sa kung ano lang o dapat
gawin para sa kabuhayan ng mga Pilipino ngayon?
2. Ano ang ipinagkaiba ng kalagayang pangkabuhayan ng
mga Pilipino ngayon at noong panahon ng kolonyalismo?
3. Bakit kaya nagkaroon ng mga pag-aalsang
ekonomiko?

C. Pag-uugnay WORD HUNTING: (Sa MEAN-TO-


ng Halimbawa gawaing ito, maaring bago pa BE:Ipamamahagi ng
sa Bagong man magsimula ang klase para sa guro ang mga metacard
Aralin araling ito ay naipaskil na ng na naglalaman ng mga
guro ang mga sumusunod na sumusunod na kataga at
metacard sa ibat-ibang bahagi ng ganundin ng mga
silid aralan. Sa loob lamang ng kahulugan ng nito at
20- 25 segundo ipapahanap ang pagkatapos bibigyan ng
mga ito sa mga mag-aaral. 20-25 segundo para
Kung sino ang nakakuha ng hanapin ang magkapares.
metacard ay siya ang magbibigay
ng maikling diskripsyon o
tatalakay sa kahulugan nito.
POLO Y SERVICIO
POLO Y
BANDALA
SERVICIO
TRIBUTO
BANDALA
ENCOMIENDA
TRIBUTO
KALAKALANG
ENCOMIENDA
GALYON
KALAKALANG

GALYON

PAMPROSESONG TANONG:
Ano ang kaugnayan ng mga ito sa naganap na
mga pag-aalsang ekonomiko?

D. Pagtalakay SITWASYON-SURI(Papangkatin sa apat na pangkat ang klase


ng Bagong at bibigyan ng task-card na kinapalolooban ng mga siping
Konsepto at sitwasyon sa naganap na mga pag-aalsang ekonomiko na siyang
Paglalahad ng susuriin sa loob ng 3-4 na minuto.) Sasagutin nasasaad na mga
Bagong katanungan sa task-card at isusulat sa ¼ manila paper ang sagot.
Kasanayan #1
TASK-CARD –Pangkat
A. Suriin ang siping Sitwasyon
B.Sagutin ang sumusunod na katanungan.
1. Kailan at sino ang mga namuno sa pag-aalsa
2. Ano ang pangunahing dahilan ng pag-aalsa?
3. Paano nagtapos ang mga pag-aalsa?

MGA SIPING SITWASYON:


Pangkat1- Pag-aalsa nina Magalat,Ladia at Silang
Pangkat 2- Pag-aalsa nina Sumuroy,
Maniago at Malong
Pangkat 3- Pag-aalsang Agraryo Pangkat 4-
Pag-aalsang Basi
Kilusang agraryo ng 1745
1. Kilusang Agraryo ng 1745
2. Ayon sa kasaysayan, noong 1745, nagkaroon ng malawakang pag-aalsa ang mga taga-
Cavite, Morong, Batangas, Bulacan, at Laguna.
3. Dahilan ng pag-aalsa • Pangangamkam ng mga lupa ng mga katutubo • Pagtanggal ng mga
nakamulatang karapatan ng mga mamamayan • Pandaraya sa mga lupain at hindi
makatarungang paniningil ng buwis sa kanilang lupain
4. Pedro Enriquez Calderon • siyang nagsiyasat noong 1739, ang mga lupain at kita nito ay
napupunta sa mga relihiyosong pari tulad ng mga Dominicano, Heswita, at Agustino.
5. Mga Binabayaran ng mga katutubo • Tatlong piso (P3.00) sa may asawa • Piso at limang
sentimo (P1.50) sa mga biyudo o biyuda • Natuklasan din ni Don Pedro Enriquez na ang mga
sukat ng lupa na inilaan sa mga katutubo ay hindi naayon sa tamang sukat. • Isang kawani ng
audiencia ang gumawa nito at ang mga sumukat ng lupa ay kasabwat upang dayain ang mga
katutubo. • Ayon naman sa akda ni Juan dela Concepcion, nanghimasok ang mga Heswita sa
mga ari-arian ng mga katutubo. • Iginiit nila na kanila ang mga lupain at pinagkakamkam ito. •
Nang malaman ito ng mga katutubo, sila ay nag-aklas at nilusob ang mga tahanan ng mga
Heswita at sinunog ang kanilang mga bahay. Ang paghihimagsik na ito ay lumaganap sa mga
karatig na lalawigan.
6. Ang mga paring relihiyoso tulad ng Dominicano at Agustino ay nang-agaw ng mga lupain,
inalisan ng kalayaan sa pangingisda sa mga iIog, at hindi pinahintulutang pumutol ng mga
puno at kumuha ng mga prutas ang mga katutubo. Hindi rin sila pinayagang makapagpastol
ng kanilang mga hayop sa kaburulan.

PAMPROSESONG TANONG:
Nagkaroon ng pantay-pantay na karapatan sa pangkabuhayan ang mga
Pilipino noon? Ipaliwanag.

E. Pagtalakay MINUTE SERYE: Sa loob ng 4- NOON-NGAYON:


ng Bagong 5 minutes maghahanda ang Hahatiin sa dalawang
Konsepto at bawat pangkat 1-2 minutong pangkat ang klase. Ang
Paglalahad ng pagtatanghal kung saan ipapakita bawat pangkat ay
Bagong ang pagkakaroon ng pantay- magbibigay ng natutunan
Kasanayan #2 pantay na karapatang o alam nilang maaring
pangkabuhayan ng mga Pilipino ipinagkaiba ng kalagayan
sa kasalukuyan. ng mga Pilipino noon at
ngayon sa mga
Mga mungkahing tema na sumusunod:
maaring gawan ng pagtatanghal
sa: 1. Karapatan sa
1. pamilihan pamilihan.
2. pagawaan 2. Karapatan ng
3. pagsasaka/pagmamay-ari ng manggagawa.
lupang sakahan 3. Karapatan sa
4.Pagpili ng gustong pagmamay-ari ng
kurso/trabaho lupang sakahan
4. Karapatan sa pagpili
Rubric sa pagmamarka ng ng gustong
presentasyon: kurso/trabaho.
Kalinawan ng konsepto -
3puntos Kalinisan/kaayusan
ng
Presentasyon -
2puntos
Impormatibo -
4puntos
Kahandaan at partisi-
pasyon ng miyembro -
1punto

Total 10
puntos

F.Paglinang sa 1. Kung hindi pa sinimulang ipaglaban ng mga katutubong


Kabihasaan Pilipino ang pantay na karapatang pangkabuhayan,ano kayang
(Tungosa sistemang ekonomiko ang umiiral sa Pilipinas ngayon? Bakit?
Formative
Assessment)
J.Paglalapat ng Paano nagiging kapaki-pakinabang sa inyong pamilya ang
Aralin sa Pang- pagkakaroon ng kalayaan at karapatang pangkabuhayan?
araw-araw na
Buhay
H. Paglalahat ng 1. Ano ang pinakamahalagang bunga ng mga unang pag-
Aralin aalsang ekonomiko?
2. Paano nagkaroon ng kaugnayan ang mga unang pag-
aalsa sa kalayaan at pantay na karapatang pangkabuhayan
mayroon tayo ngaun?
I. Pagtataya ng 1. Sa paanong paraan nagkaroon ng kaugnayan ang mga
Aralin unang pag-aalsa sa kasalukuyang kalagayang
pangkabuhayan ng mga Pilipino ngayon?
2. Magbigay ng isang halimbawang sitwasyon bilang
pagpapatunay na may kalayaan at pantay na karapatang
pangkabuhayan tayo ngayon. Ano ang kahalagahan nito
satin?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng
lubos?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro.
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 8, Araw 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang
isang nasyon.
B. Pamantayan Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
sa Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at
sa mahalagang papel na ginampanan nito sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Nakapagbibigay-katuwiran sa mga epekto ng mga unang pag-
MgaKasanayan aalsa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng
sa Pagkatuto kalayaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa
kasalukuyang panahon. AP5PKB IVi-7.5
D. Tiyak na 1. Natutukoy ang kaugnayan ng mga unang pag-aalsa sa
Layunin pagkamit ng kalayaan ng mga mamamayan sa kasalukuyan.
2. Naiguguhit sa isang malikhaing paglalarawan ang kahulugan
ng kalayaan.
3. Napahahalagahan ang kabutihang dulot ng pagkakaroon ng
kalayaan.

II.
NILALAMAN MGA PAG-AALSANG NAGANAP SA PANAHON NG
KOLONYALISMO

III. KAGAMITANG
PANTURO
A.Sanggunian
1.Mga Pahina Araling Panlipunan, Gabay ng Guro, ph. 83-87
sa Gabay ng
Guro
2.Mga Pahina
sa Kagamitang Araling Panlipunan, Pilipinas Bilang Isang Bansa, Batayang
Pang-Mag-aaral Aklat, ph.233-234.

3.Mga Pahina
sa Teksbuk PILIPINAS, Isang Sulyap at Pagyakap, ph. 119-122. Daloy ng
Kasaysayan at Pamahalaang Pilipino, ph.114-
121.

4.Karagdagang https://www.google.com/search?q=pag+aalsang+politikal&oq
Kagamitan mula =pag-
Sa Portal ng aalsang&aqs=chrome.3.0j69i57j0l4.38023j1j8&sourceid=chro
Learning me&ie=UTF-8
Resources
B. Iba pang metacard,organizer, bond paper, lapis
Kagamitang
Panturo
IV.PAMAMARA
AN Panuto:Punan ang organizer ng hinihinging datos batay
sa natutunan sa mga nakaraang talakayan. Ikabit ang
A. Balik-Aral mga larawan ng mga pinunong katutubo sa anong
dahilan ang inilunsad nilang pag-aalsa.

PAMPROSESONG TANONG:
1. Bakit naganap ang mga sinaunang pag-aalsa?
2. Ano ang pinakamahalagang bunga ng mga
naturang pag-aalsa?

B. Paghahabi sa PICTURE ANALYSIS


Layunin ng
Aralin

PAMPROSESONG TANONG:
1. Anong mga kaganapan ang ipinakikita sa una at
ikalawang larawan na ibinahagi?
2. Sa anong aspeto marahil nagkakatulad ang
dalawang larawan?
C.Pag-uugnay 1. Batay sa mga larawan bigyang kahulugan ang katagang;
ng Halimbawa
sa Bagong
Aralin

2. Kailan nagsimulang mabuo ang damdaming pagnanais na


lumaya ng mga Pilipino?
D. Pagtalakay POSTER MAKING O PAGGUHIT NG KARIKATURA:
ng Bagong Inaasahan na ang bawat mag-aaral ay makakaguhit ng
Konsepto at isang paglalarawan hinggil sa kahulugan at kahalagahan ng
Paglalahad ng kalayaan.
Bagong Tema: “Kalayaan ng Bayan,Kalayaan ng Mamamayan para
Kasanayan #1 sa
magandang Kinabukasan.”

Ipapaliwanag ang naiguhit na larawan ng mapipiling


mag-aaral.
E.Paglinang sa MALAYANG TALAKAYAN:
Kabihasaan 1. Bakit mahalaga ang maging malaya?
(Tungo sa 2. Papaano mapangangalagaan ang kalayaang mayroon
Formative tayo ngayon?
Assessment)
F.Paglalapat ng 1. Paano mo masasabi na ikaw ay isang malayang mag-
Aralin sa Pang- aaral?
araw-araw na 2. Sa paanong paraan mo ginagamit ang kalayaang
Buhay mayroon ka?
H. Paglalahat ng Paano nagkaroon ng kaugnayan ang mga sinaunang
Aralin pag-aalsa sa pagkamit ng kalayaan sa kasalukuyang panahon?

I. Pagtataya ng 1. Paano nasabing may kaugnayan ang mga unang pag- aalsa
Aralin sa kalayaang tinatamasa ng mga Pilipino sa kasalukuyan?
2.Magbigay ng mga kadahilanan kung bakit mahalagang
ipaglaban ang kalayaan ng isang bansa o lugar.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
estratehiyang
pagtuturo ang
nakatulong ng
lubos?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro
at superbisor
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro.
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 9, Araw 1
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
konteksto ng reporma sa pag-usbong
ng kamalayang pambansa at tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng
Pagganap mga makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong
Espanyol at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag-usbong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
C. Mga kasanayan Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng
sa Pagkatuto sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang pambansa
(Isulat ang code tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
ng bawat (AP5PKB-IVj-8)
kasanayan) Sub-tasked:
1. Natatalakay ang mga salik ng pag-usbong ng
kamalayang makibaka at pambansa.
2. Nakasusulat ng maikling balita .
3. Napahahalagahan ang mga pangyayari sa loob at
labas ng ating bansa.
II. Nilalaman
Mga salik ng pag-usbong ng kamalayang makibaka at
pambansa

III. Kagamitang
Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
sa gabay ng pp. 87-92
Guro
2. Mga pahina
sa
Kagamitang
Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina
sa Teksbuk 244-254

4. Karagdagang
Kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
B. Iba pang
Kagamitang batayang aklat, graphic organizer, meta cards, larawan
Panturo https://fineartamerica.com, https://tl.wikipedia.org
https://jibraelangel2blog.blogspot.com

IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS

A. Balik-aral sa Pag-awit ng “Bayan Ko”. Ano Sa ilalim ng upuan ay


nakaraang aralin ang mensaheng ibig iparating makikita ninyo ang mga
at/o pagsisimula ng awitin? meta cards.
ng bagong aralin - Respeto
- Katapatan
- Kanya-kanya
- Pagtutulungan
Paggalang
- Pagmamalaki
- Pagmamalasakit
- Paghamak
Aling mga salita ang
dapat na isaalang-alang sa
pakikipag-ugnayan
sa kapwa Filipino?
B. Paghahabi sa Ang awitin/ mga salitang ito ay nakatutulong upang
layunin ng aralin maipakita natin ang pagmamahal sa ating bansa.
Sa panahon ng Kastila, ano-ano kaya ang mga
pangyayari na nakapagpamulat sa mga Filipino upang
makibaka sa mga Kastila?
C. Pag-uugnay ng Nang pumasok na ang ika-19 na dantaon, nagkaroon ng
mga halimbawa mga pangyayaring nagbunga ng pag-usbong ng diwang
sa bagong aralin makabayan sa mga Filipino.
D. Pagtatalakay ng Tingnan ang balangkas. Makikita dito ang mga
bagong konsepto pangyayari sa daigdig.
at paglalahad ng Ano-ano kaya ito?
bagong
kasanayan #1
Mga Pandaigdigang
Pangyayari

Pag-usbong ng
Kamalayang Pambansa at
Pakikibaka

Suez Canal – https://fineartamerica.com


Mestizong Pilipino – https://tl.wikipedia.org
Carlos Maria de la Torre - https://tl.wikipedia.org
Gomburza – https://jibraelangel2blog.blogspot.com

E. Pagtatalakay ng Pagbukas ng Suez Canal - Noong ika-17 ng Nobyembre


bagong konsepto 1869, binuksan sa pandaigdigang kalakalan ang Suez
at paglalahad ng Canal. Sa pagbubukas ng kanal na ito , higit na napadali
bagong ang pag-aangkat ng kalakal at pagdating ng kaisipang
kasanayan #2 liberal mula sa Europe patungo sa ibang panig ng daigdig.
Pag-usbong ng panggitnang uri - Ang panggitnang uri ay
karaniwang kinabibilangan ng mga Chinese at Spanish
Mestizo. Dahil sa nakamit nilang kasaganaan ay nagkaroon
sila ng kakayahang pag-aralin ang kanilang mga anak sa
Maynila o sa Europe, partikular sa Spain.
Liberal na pamumuno – Naniniwala siCarlos Maria de la
Torre sa liberalismo at ipinamalas niya ito sa pamamagitan
ng mga patakaran at mahusay na pakikitungo sa mga
Pilipino. Pantay-pantay ang pagtingin niya sa mga Espanyol
at mga Pilipino.
Sekularisasyon at ang Tatlong Paring Martir – Ang
sekularisasyon ay ang pagbibigay sa mga paring secular ng
kapangyarihang pamunuan ang mga parokya. Dinakip ang
mga paring si Mariano Gomez, Jose Burgos, at Jacinto
Zamora. Pinagbintangan silang
mga pinuno ng pag-aalsa sa Cavite. Hinatulan sila ng
kamatayan at ginarote noong ika-17 ng Pebrero 1872.
F. Paglinang sa Pumukaw sa damdamin ng mga Pilipino ang mga salik na
Kabihasaan nabanggit sa itaas. Ano-ano kaya ang naging epekto nito sa
(Tungo sa Formative ating bansa?
Assessment)
G. Paglalapat ng Gumawa ng isang maikling balita sa ibang bansa na
aralin sa pang- narinig/napanood na nakaapekto sa ating bansa?
araw-araw na
buhay
H. Paglalahat ng
Aralin Ano-ano ang mga salik ng pag-usbong ng kamalayang
makibaka at pambansa?

I. Pagtataya ng Sa maikling pananalita talakayin ang mga salik ng pag-


Aralin usbong ng kamalayang makibaka at pambansa.
J. Takdang-aralin Hanapin ang kinalalagyan ng Suez Canal . Patunayang
umikli nga ang ruta ng paglalakbay mula Pilipinas
patungong Spain nang mabuksan ang daang ito.

V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag- aaral
na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 9, Araw 2
I.Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at
pandaigdigang konteksto ng reporma sa pag-usbong ng
kamalayang pambansa at tungo
sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi
Pagganap ng mga makabayang Pilipino sa gitna ng
kolonyalismong Espanyol at sa mahalagang papel na
ginagampanan nito sa pag-
usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.
C. Mga kasanayan sa Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng
Pagkatuto (Isulat ang pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong ng
code ng bawat kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
kasanayan) bilang isang nasyon. (AP5PKB-IVj-8)
Sub-tasked:
1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagbubukas ng
Suez Canal sa pagsulong ng kamalayang pambansa
tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
2.Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng
pagbubukas ng Suez Canal.
3. Naisasadula ang kahalagahan ng pagbubukas ng
Suez Canal.

Kahalagahan ng pagbubukas ng Suez Canal sa pagsulong


ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng
II. Nilalaman
Pilipinas bilang isang nasyon
III.Kagamitang Panturo
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa gabay ng Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Guro pp. 87-92
1. Mga pahina sa
Kagamitang Pang-
Mag-aaral
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa
Teksbuk pahina 244-254

3. Karagdagang
Kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang batayang aklat, larawan ng Suez Canal, mapa
Panturo https://fineartamerica.com, https://tamariskrtw.com
IV. PAMAMARAAN
Advanced Learner Average Learner

A. Balik-aral sa Maglabas ng dalawang Tingnan ang damit ng


nakaraang aralin at/o gamit. Tingnan ang etiketa. inyong katabi.
pagsisimula ng Saan ito ginawa? Tanungin siya kung
bagong aralin saan niya ito binili.
B. Paghahabi sa layunin Karamihan sa mga kagamitan natin ay gawang
ng aralin pinoy. Ang iba naman ay may mga gamit na
imported. Saan kayang bansa ito galing? Paano ito
nakarating sa ating bansa?
C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong
aralin

Makikita sa larawan ang Suez Canal na binuksan para


sa mga mangangalakal. Sa panahon ng Espanyol,
maraming mangangalakal ang pumunta sa ating bansa.
Ngunit mas dumami ito nang buksan ang Suez Canal.
Bakit kaya mas dumami ang mangangalakal sa ating
bansa?
Suez Canal – https://fineartamerica.com

D. Pagtatalakay ng
bagong konsepto at
paglalahad ng
bagong kasanayan
#1

https://tamariskrtw.com
Nang buksan ang Suez Canal noong 1868, umikli ang
ruta sa pagitan ng Pilipinas at ibang mga bansa sa
Europa. Naganyak ang iba pang mga dayuhan at
mangangalakal na may dalang mga kaisipang liberal na
namayani sa Europa noong mga panahong iyon, na
magtungo sa ating bansa.
Naimpluwensiyahan ng mga kaisipang ito ang mga
Pilipino.
E. Pagtatalakay ng Sa pagdami ng nais makipagkalakalan sa Pilipinas,
bagong konsepto at paano ito nakatulong sa pagsulong at pag-unlad ng
paglalahad ng ating bayan?
bagong kasanayan Ano-ano ang naging impluwensiya nito sa edukasyon?
#2 pamahalaan?
Ano ang naging papel ng pagbubukas ng Suez Canal sa
pagiging makabayan ng mga Pilipino?
F. Paglinang sa Pumili ng mga mag-aaral. Isadula ang kahalagahan ng
Kabihasaan pagbubukas ng Suez Canal.
(Tungo sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin Sa panahon ngayon maraming impluwensiya ang
sa pang-araw-araw nakukuha natin sa mga dayuhan. Alin dito ang
na buhay nakatutulong upang mas mahalin natin ang ating
bansa?
H. Paglalahat ng Aralin Bakit mahalaga ang pagbubukas ng Suez Canal sa ating
bansa?
I. Pagtataya ng Aralin Sagutan ang “Pagpapayamang Gawain” sa pahina
258.
J. Karagdagang gawain Magsaliksik tungkol sa Panggitnang uri.
para sa takdang-aralin at
remediation
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa ko
guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 9, Araw 3
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa attungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol
at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-
usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.

C. Mga Kasanayan Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng


sa Pagkatuto sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon. AP5PKB-IVj-8

Subtasked:
1. Naipapahayag ang saliring saloobin hinggil sa kahalagahan
ng pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
2. Nakasusulat ng isang maikling talata na naglalahad ng sariling
saloobin sa pagganap ng sariling tungkulin upang maisulong ang
kamalayang pambansa.
3. Napahahalagahan ang sariling tungkulin sa pagbuo ng
Pilipinas bilang isang nasyon.

II. NILALAMAN Ang Kahalagahan ng Pagganap ng Sariling Tungkulin sa Pagbuo


ng Nasyon
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro

2.Mga Pahina sa
Kagamitang
Pahina 252
pang-Mag-aaral

3.Mga Pahina sa
Teksbuk

4.Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
5.Iba pang
Kagamitang
Larawan
panturo

IV.
PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Ipakita ang larawan ng watawat ng Pilipinas.
nakaraang aralin/ Ano ang nasa larawan?
Lunsaran Ano ang isinisimbolo ng watawat ng Pilipinas?
Paano mo ipinapakita ang paggalang sa watawat ng
Pilipinas?
Bakit kailangan nating itong igalang? (ito ay tungkulin natin
bilang isang Pilipino)
B. Paghahabi sa Idikit sa pisara at ipabasa sa mga bata.
Layunin ng Aralin
TUNGKULIN
obligasyon
pananagutan

responsibilidad

May tungkulin ba tayo sa pamilya? Sa paaralan? Sa bansa?


C. Pag-uugnay ng Ipabigkas ng wasto ang Panatang Makabayan sa mga bata.
mga halimbawa sa Itanong:
bagong aralin Ano ang mga tungkulin na nabanggit sa Panatang
Makabayan na dapat nating isagawa?
Bakit mahalagang gampanan natin ang mga tungkuling ito?
D. Pagtalakay ng Ipabasa at muling balikan ang linyang ito sa Panatang
bagong konsepto at Makabayan:
paglalahad ng “…iaalay ko ang aking buhay, pangarap at pagsisikap
bagong kasanayan sa bansang Pilipinas”.
#1 Kaya mo bang ibigay ang iyong buhay para sa bansa? Ipakita ang
larawan nina Dr. Jose Rizal, Marcelo H. del Pilar at Felix Hidalgo.
Sino sila? (bayani)
Ano ang kanilang dakilang nagawa sa bansa? (ipinagtanggol nila
ang kalayaan ng bansa gamit ang panulat)
Sabihin: Sila ay mga ilustrado o nakapag-aral na mga
Pilipino na nasa panggitnang –uri sa lipunan sa panahon ng
kolonyalismo. Dahil sa natamo nilang karunungan at
kaalaman ay lumawak ang kanilang pang-unawa sa
kahulugan ng kalayaan na dapat ipaglaban.

Ikaw bilang isang batang Pilipino, ano ang mga tungkulin mo sa


iyong sarili? (magbahagian ng kaalaman)
*mag-aral ng mabuti
*paunlarin ang kakayahan
*at iba pa
E. Pagtalakay ng Ibahagi ang inyong sariling saloobin/damdamin patungkol sa
bagong konsepto at sumusunod na sitwasyon.
paglalahad ng 1. Si Kris ay nakapag-tapos ng nars sa Pilipinas ngunit pinili
bagong kasanayan magtrabaho sa Amerika dahil mas mataas ang sahod dito.
#2 2. Ayaw na ayaw ni Kim na pumasok sa paaralan dahil
tinatamad itong gumising ng maaga.

3. Nais matapos ni Rico ng kursong abogasya upang matulungan


niya ang kanyang kapwa na hindi nakakamit ang hustisya dahil
walang pambayad sa magtatanggol sa kanila.
4. Nais turuan ni Cindy ang mga batang Aeta kaya siya nagtapos
sa pagiging guro.
5. Isang manunulat si Troy at halos lahat ng isinusulat niya ay
patungkol sa ganda ng Pilipinas.
F. Paglinang sa Ano ang tungkulin?
Kabihasnan (Tungo Ang pagpapaunlad ba sa sarili ay kinakailangan sa pagtupad ng
sa Formative iyong mga tungkulin?
Assessment) Mahalaga ba na isinasagawa ang mga tungkulin na iniatang sa iyo?
Bakit?
G. Paglalapat ng Bilang bata, mahalaga ba ang makapagtapos ka sa pag- aaral?
Aralin sa pang- Bakit?
araw-araw na Ano sa palagay mo ang magagawa mo para sa pag-unlad
buhay bansa?
H. Paglalahat ng Ano ang mga tungkulin mo sa iyong sarili na dapat mong
Aralin gampanan?
*pagpapaunlad ng sariling kakayahan upang maging kapaki-
pakinabang na mamamayan…
I. Pagtataya ng Sumulat ng talata patungkol sa iyong sariling saloobin kung paano
Aralin mo maisasagawa ng iyong tungkulin sa iyong sarili
upang maisulong ating bansa sa pag-unlad.
J. Karagdagang
gawain para sa Ano ang iyong tungkulin sa bansa bilang isang mamamayang
takdang-aralin at Pilipino?
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral
na magpapatuloy
sa remediation
lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 9, Araw 4
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa attungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga


Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol
at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-
usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.

C. Mga Kasanayan Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng


sa Pagkatuto sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang pambansa tungo sa
pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon. AP5PKB-IVj-8

Subtasked:
1. Naipapahayag ang saliring saloobin hinggil sa kahalagahan
ng pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
2. Nakasusulat ng isang maikling talata na naglalahad ng sariling
saloobin sa pagganap ng sariling tungkulin upang maisulong ang
kamalayang pambansa.
3. Napahahalagahan ang mga karapatan na may kaakibat na
tungkulin.

II. NILALAMAN Ang Kahalagahan ng Pagganap ng Sariling Tungkulin sa Pagbuo


ng Nasyon
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro

2.Mga Pahina sa
Kagamitang
Pahina 252
pang-Mag-aaral

3.Mga Pahina sa
Teksbuk

4.Karagdagang
kagamitan mula
sa Learning
Resources o
nilalaman
5.Iba pang
Kagamitang
Larawan
panturo

IV.
PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Magpakita ng larawan.
nakaraang aralin/  Squatter area
Lunsaran  magagandang gusali
 Kalbong kagubatan
 Kabundukan
Ano ang makikita sa larawan?
Alin ang nagpapakita ng kaunlaran? Alin ang hindi?
Ang mamamayan ba ay kabahagi sa pagkamit ng kaunlaran ng
isang bansa?
Tungkulin ba nating paunlarin ang ating bansa?
B. Paghahabi sa Ibigay ang inyong kaisipan.
Layunin ng Aralin “Ang kabataan ay pag-asa ng bayan”.
May magagawa ang bawat isa sa atin upang protektahan at
pagyamanin ang bansang Pilipinas?
C. Pag-uugnay ng Ipabasa:
mga halimbawa sa Mga tungkulin ng mamamayan:
bagong aralin  Pagmamahal sa bayan
 Pagtatanggol sa bansa
 Paggalang sa watawat
 Paggalang sa batas at pagsunod sa may
kapangyarihan
 Paggalang sa mga karapatan ng iba
Bakit kailangan nating isagawa ang mga tungkuling ito?
(dahil tayo ay mamamayang Pilipino)
D. Pagtalakay ng Tukuyin ang tungkulin ng mamamayan na inilalarawan sa bawat
bagong konsepto at sitwasyon.
paglalahad ng 1. Ipinagtanggol ni Sara an gating lahi na minamaliit ng isang
bagong kasanayan dayuhan.
#1 2. Si Tess ay mahilig mamili ng sapatos na gawang Marikina.
3. Inaawit ng tama at ng may kahusayan ni Lino ang Lupang
Hinirang.
4. Inilagay ni Fe ang balat ng kendi sa kanyang bag dahil
ipinagbabawal sa kanilang lugar ang di tamang pagtapon nito.
5. Matiyagang nakikinig si Mara sa ibinabahagi ng kanyang
kamag-aral patungkol sa pananampalataya.
6. Kusang sumali si Andoy sa programang “Clean and Green” sa
kanilang barangay.

E. Pagtalakay ng
bagong konsepto at Sabihin: Isa pa sa tungkulin nating mamamayang Pilipino ay
paglalahad ng ang mapanatili ang kalayaang tinatamasa natin sa
bagong kasanayan ngayon.Tukuyin kung saan nag-ugat ang kaisipan ng
#2 pagkakapantay-pantay na nagbunsod sa paghingi ng
kalayaan ng bansa.
Pagsibol ng kaisipang liberal sa Pilipinas.
Dala ng Espanyol ang kaisipang liberal na ito buhat sa
Europa. Ipinamalas nila ito sa kanilang malayang pagkilos at
pananalita. Ang ganitong kaisipan, bagama’t hindi tuwirang
ipinalaganap sa tumimo sa isipan ng mga katutubong Pilipino.

Itanong:
May kalayaan ba tayo ngayon na magpahayag ng ating
damdamin?
May kalayaan ba tayo ngayon na mamili ng ating relihiyong
aaniban?
Ano ba ang pakiramdam ng may kalayaan?
Dapat ba nating protektahan ang kalayaang ating
tinatamasa?
Sabihin: Ang tungkulin sa pagtatanggol sa ating bansa ay
mahalagang ating magampanan upang mapanatili natin ang
ating kalayaan.

F. Paglinang sa Ibigay ang iyong saloobin sa bawat sitwasyong ibinigay.


Kabihasnan (Tungo 1. Maaaring makialam ang bansang Tsina sa mga yaman ng
sa Formative Pilipinas.
Assessment) 2. Hindi maaring ibalita ang mga isyu patungkol sa
pamahalaan.
3. Malayang lumabas- pasok ang mga dayuhan at manatili sa
bansa anong oras man nila naiisin.
G. Paglalapat ng
Aralin sa pang- Bilang bata, tama ba na gawin ninyo lahat ng bagay na inyong
araw-araw na naisin dahil ito ay inyong karapatan?
buhay
H. Paglalahat ng Ano ang mga tungkulin mo bilang isang mamamayang
Aralin Pilipino?
I. Pagtataya ng Sa isang maikling talata, isulat ang iyong damdamin tungkol sa
Aralin pakikialam ng bansang Tsina sa katubigan ng Pilipinas kung saan
ang mga Pilipinong mangingisda ay nawawalan
ng kalayaang mangisda sa ating katubigan.
J. Karagdagang
gawain para sa Magbigay ng mga gawain na maaari nating magawa sa upang
takdang-aralin at maisulong ang pag-unlad ng bansa.
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang

gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral
na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
kapwa ko guro?
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 5
Markahan Ikaapat, Linggo 9, Araw 5
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang
koteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang
pambansa attungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang
nasyon.
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol
at sa mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-
usbong ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.

C. Mga Kasanayan Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng


sa Pagkatuto sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang pambansa tungo
sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon. AP5PKB-IVj-8

Subtasked:
1. Naipapahayag ang saliring saloobin hinggil sa kahalagahan
ng pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong ng kamalayang
pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
2. Naipapakita ang tungkulin ng mamamayan sa pagsulong ng
kaunlaran at kamalayang pambansa.
3. Napahahalagahan ang mga gawain sa pag-unlad ng bansa.

II. NILALAMAN Ang Kahalagahan ng Pagganap ng Sariling Tungkulin sa


Pagbuo ng Nasyon
III. KAGAMITANG
PANTURO
A. Sanggunian
1.Mga Pahina sa
Gabay ng Guro

2.Mga Pahina sa
Kagamitang pang-
Pahina 252
Mag-aaral

3.Mga Pahina sa
Teksbuk

4.Karagdagang
kagamitan mula sa
Learning
Resources o
nilalaman
5.Iba pang
Kagamitang
Larawan
panturo

IV. PAMAMARAAN
ADVANCED LEARNERS AVERAGE LEARNERS
A. Balik-Aral sa Magpakita ng larawan. Isagawa ng thumbs up kung sang- ayon
nakaraang aralin/ kayo at thumbs down kung di sang-ayon.
Lunsaran  Naghahanapbuhay na manggagawa
 Di-wastong pagtapon ng basura
 Pagtutulungan sa panahon ng sakuna
 Pagpuputol ng mga puno
 Pagboto sa halalan
 Pagtatanim ng halaman
B. Paghahabi sa Itanong: Ano ang makikita sa larawan?
Layunin ng Aralin Aling mga larawan kanais-nais? Alin naman ang di- kanais-
nais?
Aling larawan ang nagpapakita ng pagsasagawa ng
tungkulin sa kapwa at sa bayan? Pag-usapan ang mga ito.
C. Pag-uugnay ng Napanood niyo na ba sa ABS-CBN ang Boto Mo, Ipatrol Mo! Na
mga halimbawa sa kabahagi ng pagbabalita sa TV Patrol?
bagong aralin Tungkol saan ang mga makikita mo rito? (halalan o
eleksiyon)
Dapat bang makisangkot ang bawat isa sa mga panyayari sa
halalan o eleksiyon? Bakit?
Tungkulin ba nating alamin ang mga panyayari sa bansa? Bakit?

D. Pagtalakay ng Ipakita ang graphic organizer.


bagong konsepto at
paglalahad ng KAMALAYANG Pag -alam
bagong kasanayan PAMBANSA
#1

pakikisangkot pakikilahok

Sabihin: Ang kamalayang pambansa ay ang pagsangkot,


paglahok at pag-alam sa mga isyu na kinakaharap ng
bansa. Ang mamamamayang Pilipino ba ay dapat makialam sa
mga nangyayari sa bansa? (Oo, dahil tungkulin natin ito upang
mapanatili natin ang kalayaan, kapayapaan at kaunlaran ng
bansa)
E. Pagtalakay ng Ipabasa sa mag-aaral.
bagong konsepto at
Mga gawain ng mamamayan na nagtataguyod ng
paglalahad ng
kaunlaran:
bagong kasanayan
Paglinang ng sariling katalinuhan at kakanyahan. Pagiging
#2
produktibo.
Pagmamahal sa bansa at Kapuwa Pilipino.
Pagtulong sa pagtigil ng katiwalian at maling gawain sa
pamahalaan.
Pagsunod sa mga batas.
Pag-iingat sa mga pampublikong gamit at lugar.
Sa pagsasagawa ng mga ito, nagkakaroon ka kaya ng ambag sa
pag-unlad?
Ito ba ay obligasyon natin?
F. Paglinang sa Ibigay ang saloobin/ damdamin sa sumusunod na sitwasyon.
Kabihasnan (Tungo 1. Ilegal na pagtotroso sa mga kabundukan
sa Formative 2. Paggamit ng mga aklat ng may pag-iingat
Assessment) 3. Pag-asa sa mga magulang ng ikinabubuhay dahil ayaw
magtrabaho
4. Paggamit ng dinamita sa pangingisda.
5. Paghihiwa-hiwalay ng basura sa tahanan

G. Paglalapat ng
Aralin sa pang- Ano ang kahalagahan ng pag-alam at pakikilahok sa mga gawain
araw-araw na buhay sa inyong lugar?

H. Paglalahat ng Ano ang kamalayang pambansa?


Aralin Bakit mahalagang maisulong ang kamalayang pambansa sa bawat
mamamayan?
I. Pagtataya ng Sa pamamagitan ng dula-dulaan ipakita ang gawaing
Aralin makakapagtaguyod ng kaunlaran ng bansa.
J. Karagdagang
gawain para sa
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos. Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
kapwa ko guro?

You might also like