MGA

RETORIKAL
NA PANG-
UGNAY
WEEK 4
RETORIKA
L
-isang masining na
salita, parirala at
pangungusap na
ginagamit sa
pagpapahayag
 PANG-UGNAY
• ito ay mga salitang
nagpapakita ng relasyon o
ugnayang namamagitan sa
pangungusap o bahagi ng
teksto.
• pinag-uugnay nito ang
dalawang salita, parirala o
sugnay
• nakatutulong din ito sa
pagkakaroon ng kaisahan at
ugnayan ng mga
 O R IK A L
T
RE NA Ang pag-u
u g
bahagi ng nay ng iba't iba
p a g n g
A N
P AY G - mahalaga
pag-uugna up a
p
n
a p a h a
g makita a
ya g a
n
y
U G N sa pangung
te k s t o .
y
u
a
s
n
a
g
p
n am a m a g i
o bahagi n t
g
an
g
 O R IK A L Sa Filipino
T
RE NA ugnay na i , a n g pang-
- kadalasang yto a
A N
P AY G k i
ng pang-an nakatawan
U G N g k
ukol, at pa op, pang-
ngatnig.
 1 PANG-ANGKOP
• ito ay katagang
nag-uugnay sa
panuring at
salitang
tinuturingan
• ito ay
nagpapaganda
lamang ng mga
 2 URI NG
PANG-ANGKOP
Ang pang-angkop na na ay
ginagamit kapag ang unang
salita ay nagtatapos sa katinig
maliban sa n. Hindi ito
isinusulat nang nakadikit sa
unang salita. Inihihiwalay ito.
Nagigitnaan ito ng salita at
panuring.
 2 URI NG
PANG-ANGKOP
Halimbawa: mapagmahal na
ama
mapagmahal = panuring
ama = tinuturingan
na = kataga o pang-angkop
Ngunit kapag ang unang salita
naman ay nagtatapos sa titik N,
tinatanggal o kinakaltas ang titik
N at saka naman ikinakabit ang
pang-angkop na -NG
Halimbawa: Bayang Magiliw
Bayan baya - n + ng =
Bayang
Huwarang pinuno
Huwaran huwara - n + ng
= Huwarang
Ang pang-angkop na -ng ay
ginagamit kung ang unang salita
ay nagtatapos sa mga patinig.
Ikinakabit ito sa hulihan o dulo
ng unang salita.
Halimbawa: Mabuting kapatid
Mabuti - mabuti + ng =
Mabuting
Matalinong mamamayan
Matalino - matalino + ng =
Matalinong
 2 PANG-UKOL
• ito ay katagang o
salitang nag-
uugnay sa isang
pangngalan sa iba
pang salita sa
pangungusap
Narito ang mga kataga
o pariralang malimit
gamiting pang-ukol:
• sa
• ng
• kay/kina
• alinsunod sa/kay
• laban sa/kay
• ayon sa/kay
• hinggil sa/kay
• ukol sa/kay
• para sa/kay
• tungkol sa/kay
 3 PANGATNIG
• ito ang mga
kataga/salitang na
nag-uugnay sa
dalawang salita,
parirala o sugnay
na pinagsusunod-
sunod sa
pangungusap
Iba't ibang uri ng
pangatnig:
a. Pangatnig na
pandagdag
• ito ay nagsasaad ng
pagpuno o
pagdagdag ng
impormasyon
Halimbawa: at, pati
b. Pangatnig na
pamukod
• nagsasaad ng
pagbubukod o
paghihiwalay
Halimbawa: o, ni,
maging
c. Pangatnig na pananhi
• isang uri ng
pangatnig na
ginagamit sa
pagpapahayag ng
sanhi at bunga
• ito ay ang pag-
uugnay ng mga
lipon ng salitang
nagbibigay
katwiran o
nagsasabi ng
kadahilanan
Halimbawa: dahil sa,
sapagkat, palibhasa,
kasi, sanhi ng
Pangungusap: Nagrali
ang mga militante dahil
sa pagtaas ng presyo ng
mga produktong langis.
d. Paglalahad ng bunga
o resulta
• ito ay nagsasaad ng
kinalabasan o
kinahinatnan ng
isang bagay
Halimbawa:
bunga/bunga nito, kaya
o kaya naman, tuloy
e. Pang-ugnay na
panubali
• ginagamit upang
ipahayag ang
aksyon sa
pangunahing
sugnay
• ito ay mangyayari
lamang kapag
natupad ang isang
kondisyon
• ito ay nagsasaad ng
kondisyon o
Halimbawa: kung,
kapag, sakali, pag,
basta, disin sana, sa
sandali
Pangungusap: Dadalo
ako sa party kung
iimbitahan ako ng may
kaarawan.
f. Pang-ugnay na
ginagamit sa
paglalahad at
pagsusunod-sunod ng
mga pangyayari
Halimbawa: una,
ikalawa, halimbawa,
isang araw, samantala
g. Pang-ugnay na
panghihikayat
• ang ginagamit na
pang-ugnay upang
iugnay ang mga
salita sa loob ng
pangungusap at
talata na kung saan
ay nagsasaad ng
pagpapatotoo,
pagpapatunay o
maaaring
pagbibigay ng
Halimbawa: totoo,
tunay, talaga, pero,
subalit, at iba pa