‫ا ر ﺗ ﺒ ﺎط ﺑ ﯿﻦ ا ﻋ ﺘ ﯿ ﺎ د ﺑﻪ ﺷ ﺒﮑﻪ ﻫ ﺎ ی ا ﺟ ﺘﻤ ﺎ ﻋﯽ آ ﻧﻼ ﯾﻦ و ا ﺧ ﺘﻼ ﻻ ت روا ﻧ ﺸ ﻨ ﺎ ﺧ ﺘﯽ‬

‫ﭘﺪﯾﺪآورﻧﺪه )ﻫﺎ( ‪ :‬اﺳﻤﻌﯿﻠﯽ راد‪ ،‬ﻣﻬﺴﺎ؛ اﺣﻤﺪی‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻓﺮ ﯾﺪ‬

‫اﺧﻼق ‪ ::‬ﻧﺸﺮ ﯾﻪ اﺧﻼق در ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﺎور ی ‪ ::‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ،1398‬ﺳﺎل ﭼﻬﺎردﻫﻢ ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪) 2‬ب‪(ISC/‬‬
‫ﺻﻔﺤﺎت ‪ :‬از ‪ 31‬ﺗﺎ ‪38‬‬
‫آدرس ﺛﺎﺑﺖ ‪https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1522548 :‬‬

‫ﺗﺎر ﯾﺦ داﻧﻠﻮد ‪1402/12/28 :‬‬

‫ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ی ﻋﻠﻮم اﺳـﻼﻣﯽ )ﻧﻮر( ﺟﻬﺖ اراﺋﮥ ﻣﺠﻼت ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪه در ﭘﺎﯾﮕﺎه‪ ،‬ﻣﺠﻮز ﻻزم را از ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺠﻼت‪ ،‬درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﻫﻤﻪ ﺣﻘﻮق‬
‫ﻣـﺎدی ﺑﺮآﻣـﺪه از ورود اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻘﺎﻻت‪ ،‬ﻣﺠﻼت و ﺗﺄﻟﯿﻔﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺎﯾﮕـﺎه‪ ،‬ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ "ﻣﺮﮐﺰ ﻧﻮر" ﻣﯽ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸـﺮ و ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻘﺎﻻت در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻮﺷـﺘﺎر و‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻏـﺬی و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﯾﺠﯿﺘـﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ و ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از اﯾﻦ ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨـﺪ ﮐﺴﺐ ﻣﺠﻮز ﻻزم‪ ،‬از ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺠﻼت و ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ی ﻋﻠﻮم اﺳﻼﻣﯽ )ﻧﻮر( ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺨﻠﻒ از آن ﻣﻮﺟﺐ ﭘﯿﮕﺮد ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺴﺐ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻣﺠﻼت‬
‫ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻧﻮر ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪.‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫ﻣ ﻘﺎﻻت ﻣﺮﺗﺒ ﻂ‬
‫ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﻣﺠﺎز ی و ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﭘﺮﺧﻄﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺧﻮدﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﻋﺎﻃﻔﯽ در داﻧﺶ آﻣﻮزان‬
‫ﻣﻘﻄﻊ دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮاﺳﺎس اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ در داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن دﺧﺘﺮ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﭘﺮ ﺧﻄﺮ در ﺟﻮاﻧﺎن اﺳﺘﺎن ﭼﻬﺎرﻣﺤﺎل و ﺑﺨﺘﯿﺎر ی‬
‫آﺳﻴﺐ ﻫﺎی ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻀﻮﻳﺖ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﻣﻴﺎن ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن و ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اردﺑﻴﻞ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺧﻮداراﺋﮕﯽ‪ ،‬ﺧﻮدﺗﻨﻈﯿﻤﯽ و رﮔﻪﻫﺎی ﺗﺎر ﯾﮏ ﺷﺨﺼﯿﺖ‪ ،‬در ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ واﺑﺴﺘﮕﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬
‫ﭘﺰﺷﮑﯽ اردﺑﯿﻞ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎز ی‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﻮاﻧﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﮕﯿﺰش ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫وﺿﻌﯿﺖﯾﺎﺑﯽ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی اﻧﮕﯿﺰه ﮐﺎرﮐﻨﺎن و ﺑﻪ اﺷﺘﺮاکﮔﺬار ی داﻧﺶ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﭘﯿﺎدهﺳﺎز ی ﻣﺪﯾﺮ ﯾﺖ داﻧﺶ‬
‫راﺑﻄﻪ ﺟﻮ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎ ﭘﻬﺰ ﯾﺴﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ‪ ،‬ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ و آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﻪ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﻣﺠﺎز ی در‬
‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن داﻧﺸﮕﺎه آزاد ﮐﺮ ج‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ اﻋﺘﯿﺎد ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی آن )ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﺷﻬﺮ ﺳﺎر ی(‬
‫ﺳﻨﺠﺶ ﻣﯿﺰان اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن و راﺑﻄﻪی آن ﺑﺎ ﮐﺎرﮐﺮد ﺧﺎﻧﻮاده‪ :‬ﻧﻘﺶ واﺳﻄﻪای ﺣﻤﺎﯾﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬
‫ادراک ﺷﺪه‬
‫اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ درﻣﺎن ﭘﺬﯾﺮش و ﺗﻌﻬﺪ ﺑﺮ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﻧﺎاﯾﻤﻦ‪ ،‬ﺗﺮس از ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ و اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن‬
‫دارای ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺧﻮدﮐﺸﯽ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﮕﯿﺰﺷﯽ و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮ ی رﻓﺘﺎر ﺗﺴﻬﯿﻢ داﻧﺶ ﻣﯿﺎن ﮐﺎرﮐﻨﺎن) ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﻣﻮردی در ﯾﮏ ﻣﺮﮐﺰ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻨﻌﺘﯽ(‬
‫ﻋ ﻨ ﺎو ﯾﻦ ﻣ ﺸ ﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻘﺶ واﺳﻄﻪای ﺳﺒﮏﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ و ﺣﻤﺎﯾﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ادراکﺷﺪه در ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اﺑﻌﺎد ﺳﺮﺷﺖ و ﻣﻨﺶ و ﺑﻬﺰ ﯾﺴﺘﯽ‬
‫رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ در اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻣﯿﮕﺮن‬
‫اراﺋﻪ ﻣﺪل ﺑﺮای ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺧﻮدﺷﯿﻔﺘﻪ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ‬
‫ﻣﯿﺎﻧﺠﯽ ﮔﺮ ی ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺎ ﺪﻃﻠﺒﯽ در داﻧﺶآﻣﻮزان‬
‫ﻧﻘﺶ واﺳﻄﻪای اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ در راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻫﯿﺠﺎنﺧﻮاﻫﯽ و ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ ﺑﺎ ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ‬
‫رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﭘﺮﺧﻄﺮ‬
‫ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯽ ﻫﻮش ﻣﻌﻨﻮی در ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺗﻘّﯿﺪ اﺧﻼﻗﯽ و اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﻣﺠﺎز ی داﻧﺶآﻣﻮزان ﻣﻘﻄﻊ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻄﮥ دوم ﺷﻬﺮ اردﺑﯿﻞ‬
‫راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎز ی ﺑﺎ اﺿﻄﺮاب‪ ،‬اﻓﺴﺮدﮔﯽ و اﺳﺘﺮس داﻧﺶ آﻣﻮزان ﭘﺴﺮ دوره اﺑﺘﺪاﯾﯽ‬
‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﺎر ی در دوران ﻫﻤﻪ ﮔﯿﺮ ی اﭘﯿﺪﻣﯽ ﮐﻮﯾﺪ‪19-‬‬
‫ﻧﻘﺶ واﺳﻄﻪای ﺣﻤﺎﯾﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ادراک ﺷﺪه‪ ،‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﭘﻠﺘﻔﺮﻣﻬﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺳﺒﮏﻫﺎی دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ در‬
‫ﮐﺎرﺑﺮان ﺑﺰرﮔﺴﺎل اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‬
‫ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻃﺮ حوارهﻫﺎی ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر اوﻟﯿﻪ ﺑﺎ اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﺑﯿﻦ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮمﭘﺰﺷﮑﯽ‬
‫ﺳﻤﻨﺎن‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺰان اﺳﺘﻔﺎده و اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ ﻃﻼق و ﺗﻌﺎرﺿﺎت زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ‬
‫ﻧﻘﺶ اﺑﻌﺎد اﻟﮕﻮﻫﺎی ارﺗﺒﺎط ﺧﺎﻧﻮاده و اﺑﻌﺎد ﺟﻮ رواﻧﯽ‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻼس درس در اﻋﺘﯿﺎد ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ‬
‫ﺑﺮ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه داﻧﺶآﻣﻮزان ﭘﺴﺮ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان‬
‫ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯽ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺧﺮده ﻓﺮوﺷﯽ آﻧﻼﯾﻦ ﺑﺎ درﮔﯿﺮ ی ذﻫﻨﯽ و ﻗﺼﺪ ﺧﺮ ﯾﺪ‬
‫ﻣﺼﺮفﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﺎﻻ و ﺗﺠﻬﯿﺰات ورزﺷﯽ و ارﺋﺔ ﻣﺪل‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬

‫ارتباط بین اعتیاد به شبکههای اجتماعی آنالین و اختالالت روانشناختی‬

‫مهسا اسمعیلی راد*‪ ،‬دکتر فرید احمدی‬
‫گروه فناوری اطالعات‪ ،‬دانشکده مهندسی فناوری اطالعات و کامپیوتر‪ ،‬دانشگاه صنعتی ارومیه‬
‫(تاریخ دریافت‪ ،69/7/4:‬تاریخ پذیزش‪)69/6/1:‬‬
‫هقاله پژوهشی‬

‫چکیده‬
‫زمیىٍ‪ :‬اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي هبًٌس ؾب ط اػتیبزّب هیتَاًس ثبػث ا دبز هؼعالت اذاللی زض وبضثط قَز ٍ ّنچٌیي هیتَاًس‬
‫هتأثط اظ اذتالالت ضٍاًكٌبذتی وبضثط ثبقس‪ .‬اظ ا ي ضٍ ّسف اظ اًدبم ا ي پػٍّف ثطضؾی اضتجبغ ثیي هیعاى افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ هست ظهبى‬
‫اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی ٍ اضتجبغ ثیي هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی اؾت‪.‬‬
‫ريش‪ :‬پػٍّف حبظط ثِ صَضت تَصیفی‪ّ-‬وجؿتگی اؾت‪ .‬خبهؼِ آهبضی ا ي پػٍّف زاًكدَ بى ضقتِ فٌبٍضی اؼالػبت اؾتبى آشضثب دبى‬
‫یطثی ثَز وِ قبهل ‪ً 800‬فط ثَزًس‪ ،‬حدن ًوًَِ آهبضی ثب اؾتفبزُ اظ فطهَل وَوطاى هحبؾجِ قس ٍ ًوًَِای ثِ حدن ‪ً 260‬فط (‪ 150‬ظى ٍ‬
‫‪ 110‬هطز) ثب ضٍـ ًوًَِگیطی تصبزفی ؾبزُ اًتربة قسًس‪ .‬همیبؼّبی ؾٌدف هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی‪ ،‬افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ‬
‫ضظب ت اظ ظًسگی ثِ صَضت آًال ي ثطای قطوتوٌٌسگبى اضؾبل قسًس‪ .‬ثطای ثطضؾی فطظیِّبی پػٍّف‪ ،‬آظهَى ّوجؿتگی اؾپیطهي ثب‬
‫اؾتفبزُ اظ ًطمافعاض ‪ IBM SPSS Statistics 23‬اًدبم قس ٍ ثطای تؼییي ثطاظـ هسل‪ً ،‬طم افعاض ‪ SPSS Amos‬اؾتفبزُ قس‪.‬‬
‫یافتٍَا‪ً :‬تب ح ًكبى زاز وِ ثیي افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة‪ ،‬هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی ٍ ضظب ت اظ ظًسگی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫ّبی اختوبػی ّوجؿتگی هؼٌیزاض ٍخَز زاضز‪ّ .‬نچٌیي همبز ط هطثَغ ثِ قبذصّبی ثطاظـ ًكبى اظ ثطاظـ هٌبؾت هسل ثَز‪.‬‬
‫وتیجٍگیری‪ :‬ثب تَخِ ثِ بفتِّبی پػٍّف هیعاى افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫ّبی اختوبػی ضاثؽِ هؿتمین زاضًس‪ ،‬اظ ؾَی ز گط ّط چِ هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی افعا ف پیسا وٌس‪ ،‬هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی‬
‫وبّف هی بثس‪.‬‬

‫کلید ياژگان‪ :‬اذالق‪ ،‬ثحطاى اذاللی‪ ،‬اػتیبز ثِ تىٌَلَغی‪ ،‬اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی‬
‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬

‫ثحطاىّبی اذاللی زض ا ي ظهیٌِ اؾت وِ زض ا ي ًَع اػتیبز قرص ه‬
‫‪1‬‬
‫ضفتبض ضا ثِ ؼَض هسام تىطاض هی وٌس ٍ ًؿجت ثِ اًدبم آى ضفتهبض احؿهبؼ‬
‫ٍاثؿتگی پیسا هی وٌس‪ ،‬تىٌَلَغی ثِ ضٍـ ّبی هرتله ٍ ثهب تَخهِ ثهِ‬
‫خصاثیتّب ی وِ ثطای وبضثط زاضز هیتَاًس هَخت ا دبز ٍاثؿتگی ٍ اػتیبز‬
‫زض وبضثط قَز ثِ ؼَض ىِ اؾتفبزُ اظ تىٌَلَغی ٍ اػتیبز ثِ آى ههیتَاًهس‬
‫هٌدط ثِ ا ي قَز وِ ؾب ط اّساف قرص‪ ،‬لطثبًی اػتیبز ثهِ تىٌَلهَغی‬
‫قَز ٍ ثبػث پیسا ف هؼعالت اذاللی‪ 5‬هتؼسزی زض وبضثط قَز‪ ،‬ثِ ؼهَض‬
‫هثبل قرص ؾب ط تؼْسات ذَز ضا ًبز سُ ثگیطز‪ ،‬فؼبلیتّبی اختوهههبػی‬
‫سرآغاز‬
‫ثب پیكطفتّبی اذیط زض ظهیٌِ فٌبٍضی ٍ اؼالػبت ٍ ثب تَخِ ثهِ افهعا ف‬
‫ضٍظ افعٍى اؾتفبزُ اظ فٌبٍضی زض ظًسگی ضٍظهطُ‪ ،‬ثحهطاىّهبی اذاللهی‬
‫خس سی زض ظهیٌِ اؾتفبزُ اظ فٌبٍضی ًیع ثِ ٍخَز آهسُاؾهت‪ .‬ثهب وْهَض ٍ‬
‫گؿتطـ زؾتطؾی ثِ ا ٌتطًت‪ ،‬وبضثطاى ثب ثحطاىّبی اذاللهی هتفهبٍتی‬
‫هَاخِ قسًس‪ .‬زؾتطؾی ثِ هحتَای ا ٌتطًتهی ییطاذاللهی‪ ،2‬ثهِ هرهبؼطُ‬
‫افتبزى حط ن ذصَصی‪ً ،3‬مط اذالق زض حط ن ذصَصهی ٍ اػتیهبز ثهِ‬
‫تىٌَلَغی‪ 4‬اظ ثحطاىّبی اذاللی هْن زض ظهیٌهِ اؾهتفبزُ اظ ا ٌتطًهت ٍ‬
‫تىٌَلَغی اؾت(‪ .)3-1‬هفَْم اػتیبز ثِ تىٌَلَغی ىی اظ هْههههنتط ي‬

‫ًَ ؿٌسٓ هؿئَل‪ً :‬كبًی الىتطًٍیىی‪mahsa.esmailirad@gmail.com :‬‬

‫‪13‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬
‫اضتجبغ زاقتِثبقٌس‪ً ،‬تب ح ثطضؾیّبی هطثَغ ثِ ًَخَاًبى چیٌی ًیع ًكبى‬
‫زازُاؾت وِ هیعاى افؿطزگی ثب هیعاى اػتیبز ثهِ قهجىِّهبی اختوهبػی‬
‫ضاثؽِ هؿتمین زاضز(‪ .)13‬ثب تَخِ ثِ ثطضؾیّبی اًدبم قهسُ زض پهػٍّف‬
‫ّبی پیكیي هیعاى اظؽطاة ثب هیعاى اػتیهبز ثهِ گَقهیّهبی َّقهوٌس‬
‫ضاثؽِ هؿتمین زاضز ٍ ّط چِ هیعاى اظؽطاة زض فطز ثیكتط ثبقهس هیهعاى‬
‫اػتیبز ثِ گَقیّبی َّقوٌس افعا ف پیسا هیوٌس ٍ زض حبلت ولی اػتیبز‬
‫ثِ گَقیّهبی َّقهوٌس ثهب اذهتالالت ضٍاًكهٌبذتی هبًٌهس اظهؽطاة ٍ‬
‫افؿطزگی ضاثؽِ هؿتمین زاضز(‪ .)16-14‬ثب تَخِ ثِ ا ٌىهِ اههطٍظُ ثیكهتط‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي اظ ؼط ك گَقیّهبی َّقهوٌس زض زؾهتطؼ‬
‫وبضثطاى ّؿتٌس ٍ وبضثط هیتَاًس زض ّط هىبى ٍ ظهبى ثِ قجىِ اختوهبػی‬
‫هَضز ًظط ذَز اظ ؼط ك گَقی َّقوٌس ذَز زؾتطؾی زاقتِ ثبقهس ههی‬
‫تَاى پیفثیٌی وطز ػَاهل ضٍاًكٌبذتی هبًٌس اظؽطاة وِ ثب هیعاى اػتیبز‬
‫ثِ گَقی َّقوٌس اضتجبغ زاضز ثب هیعاى اػتیبز ثِ قهجىِّهبی اختوهبػی‬
‫آًال ي ًیع اضتجبغ زاقتِثبقٌس‪.‬‬
‫ؼجك ثطضؾیّب ی اًدبم قسُ ثیي زاًكدَ بى تب َاى ثهِ هٌظهَض تؼیهیي‬
‫ػَاهل تأثیطگصاض زض اػتیبز ثِ فیؿجَن‪ ،‬وبضثطاى قجىِ اختوبػی فیؿجَن‬
‫ثیكتط ثطای چه وطزى ٍ هطٍض پؿتّبی خس س‪ ،‬چت ٍ گفتگَ ثب زٍؾتبى‬
‫ٍ ّن چٌیي اؾهتفبزُ اظ ؾهب ط اپلیىیكهيّهبی فیؿهجَن اظ ا هي قهجىِ‬
‫اختوبػی اؾتفبزُ هی وٌٌس وِ ؼجك ًتب ح ا ي پػٍّف اؾهتفبزُ ثهیف اظ‬
‫حس ٍ هىطض اظ فیؿجَن زض ؼَل ضٍظ هٌدط ثِ ا دبز ٍاثؿتگی ٍ اػتیبز ثِ‬
‫فیؿجَن هی قَز‪ ،‬ثٌبثطا ي هیعاى هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِ اختوهبػی‬
‫فیؿجَن زض ؼَل ضٍظ ثب هیعاى اػتیبز ثِ فیؿجَن ضاثؽِ هؿهتمین زاضز ٍ‬
‫ثب افعا ف هست ظهبى اؾتفبزُ اظ فیؿجَن هیعاى اػتیبز ثِ آى ًیع افعا ف‬
‫پیسا هیوٌس(‪ .)12‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح ا ي پػٍّف پیفثیٌی هیقَز ههست‬
‫ظهبى اؾتفبزُ اظ ؾب ط قجىِّبی اختوبػی آًال هي زض ؼهَل ضٍظ ًیهع ثهب‬
‫هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ضاثؽِ هؿتمین زاقتِ ثبقس‪.‬‬
‫ىی اظ ػَاهل ضٍاًكٌبذتی ز گط وِ ثب اًَاع اػتیبز ثِ تىٌَلهَغی اضتجهبغ‬
‫زاضز ٍ زض پػٍّفّبی پیكیي ًیع ثطضؾی قسُاؾهت‪ ،‬هیهعاى ضظهب ت اظ‬
‫ظًسگی اؾت‪ .‬اػتیبز ثِ ا ٌتطًت ضاثؽِ هؼىَؼ ثب احؿهبؼ ذَقهجرتی ٍ‬
‫ؾالهت ضٍاًی فطز زاضز ٍ ثب افهعا ف ؾهؽح اػتیهبز ثهِ ا ٌتطًهت ؾهؽح‬
‫ضظب ت اظ ظًسگی وبّف هی بثس ٍ افطاز ووتط احؿبؼ ذَقجری ذَاٌّس‬
‫زاقت(‪ .)10‬اػتیبز ثِ گَقیّبی َّقوٌس ًیع ّوبًٌس اػتیبز ثهِ ا ٌتطًهت‬
‫ضاثؽِ هؼىَؼ ثب هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی زاضز ٍ ّطچِ هیعاى اػتیبز ثهِ‬
‫گَقی ّبی َّقوٌس افعا ف پیسا وٌس‪ ،‬هیعاى ضظب ت اظ ظًهسگی وهبّف‬
‫پیسا ذَاّس وطز(‪ّ .)17‬نچٌیي هیعاى اػتیبز ثِ فیؿجَن ثب هیعاى ضظب ت‬
‫اظ ظًسگی ضاثؽِ هؼىَؼ زاضز ٍ ثب افهعا ف هیهعاى اػتیهبز ثهِ فیؿهجَن‬
‫هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی وبّف هی بثس(‪ً .)18‬تب ح ثطضؾیّبی هطثَغ ثِ‬
‫زاًكدَ بى آهط ىب ی ًیع ًكبى زازُاؾت وِ هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّهبی‬
‫اختوبػی ّوبًٌس اػتیبز ثِ ا ٌتطًت ٍ اػتیبز ثِ گَقهیّهبی َّقهوٌس ثهب‬
‫هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ضاثؽِ هؼىَؼ زاضز(‪.)19‬‬
‫ثب تَخِ ثِ پیكهیٌِ پهػٍّف تهبوٌَى زض ا هطاى اضتجهبغ ثهیي هكهىالت‬
‫ضٍاًكٌبذتی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ثطضؾی ًكهسُ‬
‫اؾت ٍ ثب تَخِ ثِ ا ي هَظَع وِ هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّهبی اختوهبػی‬
‫‪13‬‬
‫‪www.noormags.ir‬‬
‫ذَز ضا ون وٌس ٍ اضتجبغ ثب ؾب ط افطاز ٍ زٍؾتبى ٍ ذبًَازُ ذَز ضا ون وٌس‬
‫ٍ ّن چٌیي هوىي اؾت فؼبلیت ّبی فیع ىی قرص ًیع زض اثط اػتیبز ثِ‬
‫تىٌَلَغی وبّف بثهس‪ .‬اػتیهبز ثهِ ا ٌتطًهت‪ ،6‬اػتیهبز ثهِ گَقهیّهبی‬
‫َّقوٌس‪ ،7‬اػتیبز ثِ قجىِ ّهبی اختوهبػی آًال هي‪ 8‬اظ اًهَاع اػتیهبز ثهِ‬
‫تىٌَلَغی ّؿتٌس(‪ .)4‬اػتیبز ثِ ا ٌتطًت ه ًهَع اػتیهبز ثهِ تىٌَلهَغی‬
‫هقاله پژوهشی‬
‫اؾت ٍ اصؽالح اػتیبز ثِ ا ٌتطًت ثِ اؾتفبزُ ثهیف اظ حهس ٍ ییهط لبثهل‬
‫وٌتطل اظ ا ٌتطًت اؼالق هی قَز‪ٍ .‬اثؿتگی ثِ ا ٌتطًت ثِ صَضتی اؾهت‬
‫وِ هیتَاًس هٌدط ثِ ا دبز قىؿت قٌبذتی‪ 9‬زض اًدبم وبضّهبی ضٍظاًهِ‬
‫هیقَز(‪ .)5‬اػتیبز ثِ گَقیّبی َّقوٌس ًیع ىی ز گط اظ اًهَاع اػتیهبز‬
‫ثِ تىٌَلَغی اؾت وِ هیتَاًس ثِ ػٌَاى هه ضفتهبض هكهىلظا زض ًظهط‬
‫گطفتِ قَز‪ٍ .‬اثؿتگی ٍ اػتیبز ثِ گَقی َّقوٌس هیتَاًس تأثیطات هٌفی‬
‫ضٍی قرصیت‪ ،‬اذالق‪ ٍ 10‬ضفتبض فطز زاقتِ ثبقس‪ .‬اؾتفبزُ ثیف اظ اًهساظُ‬
‫اظ گَقی ّبی َّقوٌس ًیع زض ؼهَل ضٍظ هَخهت حهَاؼ پطتهی ٍ ػهسم‬
‫توطوع زض وبضّبی ضٍظاًِ‪ ،‬افعا ف اؾتطؼ‪ ،‬وهبّف ػولىهطز تحصهیلی‪،‬‬
‫وبّف احؿبؼ ضظب ت اظ ظًسگی هی قَز(‪ .)7-5‬ػسم تَاًب ی زض وٌتطل‬
‫هست ظهبى اؾتفبزُ ٍ ػسم تَاًب ی تَل اؾتفبزُ اظ گَقیّبی َّقوٌس‪،‬‬
‫ػصجبًیت ثِ ٌّگبم زؾتطؾی ًساقتي ثِ گَقیّهبی َّقهوٌس‪ ،‬اقهت بل‬
‫شٌّی‪ ،‬اظ هكرصِّبی اػتیبز ثِ گَقیّبی َّقوٌس ّؿتٌس(‪.)8‬‬
‫اػتیبز ثِ قهجىِ ّهبی اختوهبػی آًال هي ًیهع ىهی اظ اًهَاع اػتیهبز ثهِ‬
‫تىٌَلَغی اؾت وِ ثب تَخِ ثِ ضٍاج قجىِّبی اختوهبػی زض ؾهبلّهبی‬
‫اذیط ضٍظ ثِ ضٍظ تؼساز وبضثطاًی وِ ثِ قجىِّبی اختوبػی اػتیهبز زاضًهس‪،‬‬
‫‪S‬‬
‫‪G‬‬
‫‪A‬‬
‫‪M‬‬
‫‪R‬‬
‫افعا ف هی بثس‪ .‬اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي وِ ًَػی اظ اػتیهبز‬
‫‪O‬‬
‫‪O‬‬
‫‪N‬‬
‫ضفتبضی‪ 11‬اؾت هیتَاًس ثط ضٍی اذالق ٍ ضفتبض وبضثطاى تأثیطات هرطثهی‬
‫زاقتِ ثبقس‪ّ .‬نچٌیي اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ّوبًٌس ؾب ط اػتیبزّب‬
‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬
‫هیتَاًس ثب ػَاهل ضٍاًكٌبذتی هرتلفی اضتجهبغ زاقهتِ ثبقهس‪ .‬اػتیهبز ثهِ‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي زاضای ّفت هؼیهبض اؾهت وهِ ا هي هؼیبضّهب‬
‫ػجبضتٌس اظ‪ :‬ػسم تَاًب ی تحول‪ ،‬هكىالت ظًسگی‪ ،‬ؾهٌسضٍم ذهَززاضی‪،12‬‬
‫ٍاثؿتگی‪ ،‬ضظب ت خب گع ي‪ ،13‬قست اؾتفبزُ اظ ؼط هك اپلیىیكهيّهبی‬
‫هَثب ل قجىِّبی اختوبػی ٍ ت ییطات ذلك ٍ ذَ‪.)9(14‬‬
‫ًتب ح ثطضؾی ّب ًكبى زازُ اؾت وِ ؾؽح افؿطزگی ثب هیعاى اػتیهبز ثهِ‬
‫ا ٌتطًت ضاثؽِ هؿتمین زاضز ٍ ّطچِ احؿهبؼ افؿهطزگی زض فهطز ثیكهتط‬
‫ثبقس‪ ،‬احتوبل اؾتفبزُ ثیف اظ حس ٍ اػتیبزگًَِ اظ ا ٌتطًهت افهعا ف پیهسا‬
‫ههیوٌههس(‪ .)11 ,10‬هكههىالت ضٍاًكههٌبذتی افههطاز ثههب هیههعاى اؾههتفبزُ اظ‬
‫فیؿجَن ًیع اضتجبغ زاضًس‪ ،‬ىی اظ ذصیصِّبی وِ هٌدط ثِ اؾتفبزُ ظ بز‬
‫اظ فیؿجَن هیقَز هیعاى افؿطزگی اؾت‪ ،‬ثِ ػجبضتی ثب افهعا ف هیهعاى‬
‫افؿطزگی هیعاى ٍاثؿتگی ٍ اػتیهبز ثهِ قهجىِ اختوهبػی فیؿهجَن ًیهع‬
‫افعا ف پیسا هیوٌس(‪ .)12‬ثب تَخِ ثِ ا ٌىِ اهطٍظُ ثیكتط وبضثطاى ا ٌتطًت‬
‫زض حبل اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ّؿتٌس ٍ تؼساز قجىِّبی‬
‫اختوبػی آًال ي افعا ف پیسا وطزُاؾت ٍ ػالٍُ ثط فیؿجَن وهبضثطاى اظ‬
‫ؾب ط قجىِّبی اختوبػی ًیع ثِ ؼَض هسام اؾتفبزُ هیوٌٌس ٍ ّهنچٌهیي‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي زض ّط ظهبى زض زؾتطؼ وبضثطاى اؾهت‪ ،‬ههی‬
‫تَاى پیفثیٌی وطز ػَاهلی ضٍاًكٌبذتی وِ ثب هیعاى اػتیبز ثهِ ا ٌتطًهت‬
‫اضتجبغ زاضًس‪ ،‬هیتَاًٌس ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ًیهع‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬

‫قجىِّبی اختوبػی ٍ هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ثب هت یط اػتیبز ثهِ قهجىِ‬
‫ّبی اختوبػی آًال ي زاضای ًَآٍضی اؾت‪ّ .‬نچٌیي ثهِ لحهبؾ ؾهبذتبض‪،‬‬
‫ضٍـ پػٍّف ٍ اؾتفبزُ اظ اثعاض همب ؽ اذاللی ؾٌدف هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ثطای تؼییي هیعاى اػتیبز ًیهع زاضای ًهَآٍضی‬
‫اؾت‪ .‬قٌبذت ػَاهل ٍ فبوتَضّب ی وِ ثب هیعاى اػتیبز ثهِ قهجىِّهبی‬
‫اختوبػی آًال ي اضتجبغ زاضًس‪ ،‬هیتَاًس زض هیعاى وٌتطل ٍ زضههبى اػتیهبز‬
‫هقاله پژوهشی‬
‫آًال ي ضٍ ثِ افعا ف اؾت‪ً ،‬یبظ ثِ ثطضؾی ػَاهل ٍ فبوتَضّهب ی وهِ ثهب‬
‫هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي اضتجهبغ زاضًهس احؿهبؼ ههی‬
‫قَز‪ّ .‬سف اظ اًدبم ا ي پهػٍّف ًیهع ثطضؾهی اضتجهبغ ثهیي هت یطّهبی‬
‫افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی زض ؼَل‬
‫ضٍظ ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي اؾهت‪ّ ،‬هنچٌهیي ثهب‬
‫تَخِ ثِ ا ي هَظَع وِ اػتیهبز ثهِ قهجىِّهبی اختوهبػی هبًٌهس ؾهب ط‬

‫ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي تأثیطگصاض ثبقس‪ ،‬ىی اظ ضٍـّبی زضهبًی‬
‫وِ ثطای زضهبى اػتیبز ثِ ا ٌتطًت اؾتفبزُ هیقَز ضٍـ زضهبًی ضفتبضی‪-‬‬
‫قٌبذتی‪ 15‬اؾت وِ زض ا ي ضٍـ ًیع ىی اظ هطاحهل هْهن تكهریص ٍ‬
‫زضهبى افؿطزگی ٍ اظؽطاة اؾت وِ ثب زضههبى ا هي زٍ فهبوتَض هیهعاى‬
‫اػتیبز ثِ ا ٌتطًت وبّف هی بثس‪ .‬ا ي ضٍـ زضههبًی خهع تأثیطگهصاضتط ي‬
‫ضٍـّبی زضهبى اػتیبز ثِ ا ٌتطًت ثَزُاؾت(‪.)21 ,20‬‬
‫اػتیبزّبی ؾٌتی هیتَاًس ثط اذالق‪ ،‬ضفتهبض ٍ ٍ ػگهیّهبی ضٍاًكهٌبذتی‬
‫وبضثط تأثیطگصاض ثبقس‪ ،‬اضتجبغ ثیي هت یط اػتیبز ثهِ قهجىِّهبی اختوهبػی‬
‫آًال ي ثب هت یط هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ًیع ثطضؾهی ههیقهَز‪ .‬ثٌهبثطا ي‬
‫ثطای پػٍّف حبظط ه هسل هفَْهی زض ًظط گطفتِ قسُاؾت وِ ًگبضُ‬
‫‪ 1‬ا ي هسل هفَْهی ضا ًكبى هیزّس‪ .‬ا ي پػٍّف اظ ًظط هَظهَع وهِ‬
‫ثطضؾی اضتجبغ ثیي هت یطّبی افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة‪ ،‬هست ظهبى اؾتفبزُ اظ‬

‫افسردگی‬

‫اضطراب‬ ‫اعتیاد تٍ ضثکٍ َای‬ ‫رضایت از زودگی‬

‫اجتماعی آوالیه‬

‫مدت زمان استفادٌ‬

‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬

‫نگاره ‪ :1‬مدل مفهومی پژوهص‬

‫زضصس (‪ً 58‬فط) ثیكتط اظ ‪ 6‬ؾبػت زض ؼَل ضٍظ اظ قجىِّبی اختوبػی‬
‫اؾتفبزُ هیوٌٌس‪.‬‬
‫همیبؼ اذاللی ؾٌدف هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي(‪،)9‬‬
‫همیبؼ ؾٌدف هیعاى افؿطزگی(‪ ،)22‬همیبؼ ؾٌدف هیعاى اظؽطاة‬
‫(‪ ٍ )23‬همیبؼ ؾٌدف هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی (‪ )24‬ثِ ػٌَاى اثعاض‬
‫اصلی گطزُآٍضی زازُّب هَضز اؾتفبزُ لطاض گطفتِ قسًس‪ .‬هت یط هست ظهبى‬
‫اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی آًال ي زض ؼَل ضٍظ ثِ صَضت‬
‫ذَزگعاضـزّی زض همب ؽ اذاللی ؾٌدف هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی‬
‫اختوبػی آًال ي اظ قطوتوٌٌسگبى ؾَال قسُاؾت‪ .‬ثِ هٌظَض ثطضؾی‬
‫ضٍا ی هحتَای پطؾكٌبهِّب اظ اؾبتیس حَظُ ضٍاًكٌبؾی ٍ ظثبى اًگلیؿی‬
‫ذَاؾتِ قس تب ؾَاالت ضا هَضز ثطضؾی لطاض زٌّس‪ ،‬زض ًْب ت ا طازّبی‬
‫هطثَغ ثِ تطخوِ ٍ هحتَا هكرص ٍ ثطؼطف گطز س‪ .‬ثطای تؼییي پب ب ی‬
‫پطؾكٌبهِّب همساضآلفبی وطًٍجبخ هطثَغ ثِ ّط پطؾكٌبهِ تَؾػ ًطم افعاض‬
‫‪ IBM SPSS Statistics 23‬هحبؾجِ قسُاؾت‪ً ،‬تب ح هطثَغ ثِ‬
‫همههههبز ط آلفبی‬
‫‪11‬‬
‫روش‬
‫پػٍّف حبظط ثِ صَضت تَصیفی‪ّ-‬وجؿتگی اؾت وِ زض ًیوِ زٍم‬
‫ؾبل ‪ 1396‬اًدبم گطفتِ قسُاؾت‪ ،‬خبهؼِ آهبضی ا ي پػٍّف‬
‫زاًكدَ بى ضقتِ هٌْسؾی فٌبٍضی اؼالػبت اؾتبى آشضثب دبى یطثی‬
‫اؾت وِ قبهل ‪ً 800‬فط ثَزًس‪ .‬ثطای تؼییي حدن ًوًَِ آهبضی اظ فطهَل‬
‫وَوطاى اؾتفبزُ قسُاؾت وِ ًوًَِای ثِ حدن ‪ً 260‬فط ثب اؾتفبزُ اظ‬
‫ضٍـ ًوًَِ گیطی تصبزفی ؾبزُ ٍ زض زؾتطؼ اًتربة قسُاؾت‪ .‬ثبظُ‬
‫ؾٌی قطوتوٌٌسگبى ثیي ‪ 18‬تب ‪ 35‬ؾبل ثَز وِ قبهل ‪ 57/7‬زضصس‬
‫(‪ً150‬فط) ظى ٍ ‪ 42/3‬زضصس (‪ً110‬فط) هطز ثَزًس‪ 67/7 .‬زضصس (‪ً 176‬فط)‬
‫اظ ًوًَِ آهبضی‪ ،‬تلگطام ضا ثِ ػٌَاى قجىِ اختوبػی هَضز ػاللِ ذَز‬
‫اًتربة وطزُاًس‪29/2 ،‬زضصس (‪ً 76‬فط) ا ٌؿتبگطام‪1/5 ،‬زضصس (‪ً 4‬فط)‬
‫تَئیتط ٍ ‪1/5‬زضصس (‪ً 4‬فط) ؾب ط قجىِّبی اختوبػی ضا ثِ ػٌَاى قجىِ‬
‫اختوبػی هَضز ػاللِ ذَز اًتربة وطزُاًس‪ 6/5 .‬زضصس (‪ً 17‬فط) ووتط اظ‬
‫‪ 1‬ؾبػت‪ 13/8 ،‬زضصس (‪ً 36‬فط) ثیي ‪ 1‬تب ‪ 2‬ؾبػت‪ 33/5 ،‬زضصس (‪87‬‬
‫ًفط) ثیي ‪ 2‬تب ‪ 4‬ؾبػت‪ 23/8 ،‬زضصس (‪ً 62‬فط) ثیي ‪ 4‬تب ‪ 6‬ؾبػت ٍ ‪22/3‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬

‫وطًٍجبخ پطؾكٌبهِّب زض خسٍل ‪ 1‬گعاضـ قسُاؾت وِ ا ي ًتب ح ًكبى‬

‫زٌّسُ پب ب ی لبثل لجَل پطؾكٌبهِّب اؾت‪ .‬پطؾكٌبهِّب ثِ صَضت‬
‫جديل ‪ :3‬مقادیر آلفای کريوثاخ ترای پرسطىامٍَای استفادٌ‬ ‫آًال ي ثطای قطوتوٌٌسگبى اضؾبل قسًس ٍ پؽ اظ تىویل پطؾكٌبهِّب‬
‫ضدٌ در پژيَص‬ ‫تَؾػ قطوتوٌٌسگبى زازُّبی خوغآٍضی قسُ هَضز آظهَى لطاض گطفتِ‬
‫آلفای‬ ‫تعداد‬ ‫پژيَص‬ ‫پرسطىامٍ‬ ‫قسًس‪ .‬ثطای ثطضؾی فطظیِّب ٍ تؼییي ثطاظـ هسل پػٍّف اظ آظهَىّبی‬

‫هقاله پژوهشی‬
‫کريوثاخ‬ ‫گًیٍ‬ ‫آهبضی اؾتفبزُ قسُاؾت‪ ،‬ثطای اًتربة آظهَى آهبضی هٌبؾت ثب س ًَع‬
‫‪0/961‬‬ ‫‪34‬‬ ‫(‪)9‬‬ ‫همب ؽ اذاللی ؾٌدف هیعاى‬
‫تَظ غ زازُّبی خوغآٍضی قسُ تؼییي قَز وِ ثطای ا ي هٌظَض اظ آظهَى‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی‬
‫آًال ي‬ ‫وَلوَگطٍف‪-‬اؾویطًَف اؾتفبزُ قسُاؾت ٍ ثب تَخِ ثِ ًَع تَظ غ زازُّب‪،‬‬
‫‪0/947‬‬ ‫‪21‬‬ ‫(‪)22‬‬ ‫همیبؼ ؾٌدف هیعاى افؿطزگی‬ ‫آظهَى اؾپیطهي ثطای ثطضؾی ّوجؿتگی ثیي هت یطّبی پػٍّف ثب‬
‫‪0/943‬‬ ‫‪21‬‬ ‫(‪)23‬‬ ‫همیبؼ ؾٌدف هیعاى اظؽطاة‬ ‫اؾتفبزُ اظ ًطم افعاض ‪ IBM SPSS Statistics 23‬اًدبم قسُاؾت‪،‬‬
‫‪0/893‬‬ ‫‪5‬‬ ‫(‪)24‬‬ ‫همیبؼ ؾٌدف هیعاى ضظب ت اظ‬
‫زض ًْب ت ثطای تؼییي ثطاظـ هسل ٍ اًدبم تحلیل هؿیط اظ ًطم افعاض‬
‫ظًسگی‬
‫‪ IBM SPSS Amos‬اؾتفبزُ قس وِ ًتب ح ا ي تحلیلّب زض لبلت‬
‫بفتِّبی پػٍّف اضائِ قسُاؾت‪.‬‬

‫جديل ‪ :3‬آماری تًصیفی متغیرَای پژيَص‬

‫کطیدگی‬ ‫چًلگی‬ ‫اوحرا از معیار‬ ‫میاوگیه‬ ‫تیطتریه‬ ‫کمتریه‬ ‫تعداد‬ ‫متغیر‬
‫‪-0/552‬‬ ‫‪0/082‬‬ ‫‪29/71969‬‬ ‫‪97/4000‬‬ ‫‪167/00‬‬ ‫‪34/00‬‬ ‫‪260‬‬ ‫اػتیبز‬
‫‪0/270‬‬ ‫‪0/891‬‬ ‫‪14/04208‬‬ ‫‪18/0731‬‬ ‫‪63/00‬‬ ‫‪1/00‬‬ ‫‪260‬‬ ‫افؿطزگی‬
‫‪0/282‬‬ ‫‪0/867‬‬ ‫‪14/15545‬‬ ‫‪20/2269‬‬ ‫‪63/00‬‬ ‫‪0/00‬‬ ‫‪260‬‬ ‫اظؽطاة‬
‫‪-0/503‬‬ ‫‪0/286‬‬ ‫‪7/64970‬‬ ‫‪18/0846‬‬ ‫‪35/00‬‬ ‫‪5/00‬‬ ‫‪260‬‬ ‫ضظب ت اظ ظًسگی‬
‫‪-0/706‬‬ ‫‪-0/261‬‬ ‫‪1/16739‬‬ ‫‪3/4115‬‬ ‫‪5/00‬‬ ‫‪1/00‬‬ ‫‪260‬‬ ‫هست ظهبى اؾتفبزُ‬

‫یافته ها‬

‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬

‫ثطای اًدبم تحلیل هؿیط ٍ ثطضؾی فطظهیِّهبی پهػٍّف اظ ًهطمافهعاض‬ ‫خسٍل ‪ 3‬آهبض تَصیفی هطثَغ ثِ توبم هت یطّبی پػٍّف ضا ًكهبى ههی‬
‫‪ IBM SPSS Amos‬اؾتفبزُ قسُاؾت‪ .‬همساض ًؿجت ثحطاًی ثطاثهط‬ ‫زّس‪ ،‬زض ا ي خسٍل ثِ تطتیت تؼهساز قهطوتوٌٌهسگبى‪ ،‬ووتهط ي همهساض‪،‬‬
‫ثب ‪ 1/094‬ثِزؾت آهسُاؾت وِ ا ي همساض ووتط اظ ‪ 2/58‬اؾت ٍ ًكبى اظ‬
‫ثیكتط ي همساض‪ ،‬هیبًگیي‪ ،‬اًحطاف اظ هؼیبض‪ ،‬چَلگی ٍ وكهیسگی گهعاضـ‬
‫ٍخَز ًطهبل ثَزى چٌس هت یطُ اؾت‪ ،‬ثٌبثطا ي پیففهطض اًدهبم تحلیهل‬
‫قسُاؾت‪ .‬اضلبم ا ي خهسٍل ثهب اؾهتفبزُ اظ ًهطم افهعاض ‪IBM SPSS‬‬
‫هؿیط ثطلطاض اؾت‪.‬‬
‫‪ Statistics 23‬ثِ زؾت آهسُاًس‪.‬‬
‫جديل ‪ :1‬آزمًن ورمال تًدن تًزیع دادٌَا‬ ‫ثطای ثطضؾی ًَع تَظ غ زازُّب آظهَى وَلوَگطٍف‪ -‬اؾویطًَف اؾهتفبزُ‬
‫تًزیع‬ ‫معیاااااااااار‬ ‫آماااااااااااارٌ‬ ‫متغیر‬
‫قسُاؾت ٍ فطض ًطهبل ثَزى زازُّب زض ؾؽح هؼٌبزضای ‪ 5‬زضصس آظهَزُ‬
‫تصمیمگیری‬ ‫کًلماااااًگري ‪-‬‬
‫اسمیروً‬
‫قسُاؾت‪ .‬خسٍل ‪ً 3‬تب ح ا ي آظهَى ضا ًكبى هیزّس‪ .‬فطظیِّبی آهبضی‬
‫ًطهبل‬ ‫‪0/100‬‬ ‫‪0/051‬‬ ‫اػتیبز ثِ قجىِّبی‬ ‫ثطای آظهَى وَلوَگطٍف‪-‬اؾویطًَف ثِ صَضت ظ ط زض ًظط گطفتهِ قهسُ‬
‫اختوبػی آًال ي‬ ‫اؾت‪:‬‬
‫ییطًطهبل‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/110‬‬ ‫افؿطزگی‬ ‫‪ :H0‬تَظ غ زازُّب ًطهبل اؾت‪.‬‬
‫ییطًطهبل‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/108‬‬ ‫اظؽطاة‬
‫‪ :H1‬تَظ غ زازُّب ًطهبل ًیؿت‪.‬‬
‫ییطًطهبل‬ ‫‪0/033‬‬ ‫‪0/058‬‬ ‫ضظب ت اظ ظًسگی‬
‫ییطًطهبل‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/172‬‬ ‫هست ظهبى اؾتفبزُ‬ ‫ثب تَخِ ثِ ًتب ح ثِ زؾت آهسُ هت یط اػتیهبز ثهِ قهجىِّهبی اختوهبػی‬
‫اظ قجىِّبی‬ ‫آًال ي زاضای تَظ غ ًطهبل (‪ ٍ )sig.;1/000<0/05‬ؾب ط هت یطّب زاضای‬
‫اختوبػی‬ ‫تَظ غ ییطًطهبل ّؿتٌس‪.‬‬
‫ثب تَخِ ثِ ًتب ح آظهَى وَلوَگطٍف‪-‬اؾویطًَف ثطای ثطضؾی ّوجؿتگی‬
‫زض خسٍل ‪5‬جديل ‪ 5‬قبذصّبی ثطاظـ هطثَغ ثِ تؼییي ثطاظـ ههسل‬
‫ثیي هت یطّبی پػٍّف اظ آظهَى اؾپیطهي اؾتفبزُ قسُاؾهت وهِ ًتهب ح‬
‫پػٍّف گعاضـ قسُاؾت‪ .‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح گعاضـ قسُ همساض قهبذص‬
‫هطثَغ ثِ ا ي آظهَى زض خسٍل ‪ 4‬گعاضـ قسُاؾت‪.‬‬
‫‪ x2/df‬ثطاثههط ثههب ‪ ٍ 2/617‬ووتههط اظ ‪ 3‬اؾههت ٍ قههبذصّههبی ‪،GFI‬‬
‫‪13‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬

‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ٍ هیعاى افؿطزگی اضتجبغ هثجت ٍ هؼٌیزاض‬
‫ٍخَز زاضز(‪ ٍ )Sig.>0/01 ،r=0/490‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح گعاضـ قسُ زض‬
‫خسٍل ‪ 6‬هت یط افؿطزگی ثب همساض ظط ت هؿیط ‪ ٍ 0/24‬ؾؽح هؼٌیزاضی‬
‫(‪ )sig.;0/000>0/01‬زاضای لسضت پیفثیٌی ثطای هت یط اػتیبز ثِ‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي اؾت‪.‬‬
‫فطظیِ‪ :2‬اظؽطاة ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ‬
‫هقاله پژوهشی‬
‫‪ NFI ،CFI ،AGFI‬ثیكههتط اظ همههساض ‪ ٍ 0/90‬قههبذص ‪ IFI‬زض ثههبظُ‬
‫‪ 1ٍ0‬اؾت وِ توبهی ا ي همبز ط ًكبى ههیزّهس ثهطاظـ ههسل هٌبؾهت‬
‫اؾت‪ّ ،‬نچٌیي قبذص ‪ RMSEA‬زاضای همساض ووتط اظ‪ 0/08‬اؾت وِ‬
‫ًكبى زٌّسُ ثطاظـ ذَة هسل ثب زازُ ّبی خوغ آٍضی قسُ اؾت‪ .‬خسٍل‬
‫‪ً 6‬تب ح هطثَغ ثِ تحلیل هؿیط ثطای ثطضؾهی فطظهیِّهبی پهػٍّف ضا‬
‫ًكبى هیزّس‪ .‬زض خسٍل ‪ً 7‬یع ًتب ح ولی فطظیِّبی پهػٍّف گهعاضـ‬

‫زاضز‪ .‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح گعاضـ قسُ زض خسٍل ‪ 4‬ثیي هیعاى اػتیبز ثِ‬ ‫قسُاؾت‪.‬‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ٍ هیعاى اظؽطاة اضتجبغ هثجت ٍ هؼٌیزاض‬
‫جديل ‪ :3‬وتایج َمثستگی اسپیرمه ترای تررسی َمثستگی‬
‫ٍخَز زاضز(‪ ٍ )Sig.=>0/01 ،r=0/424‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح شوط قسُ زض‬
‫تیه اعتیاد تا ضثکٍَای اجتماعی تا متغیرَای پژيَص‬
‫خسٍل ‪ 6‬هت یط اظؽطاة ثب ظط ت هؿیط ثطاثط ثب ‪ ٍ 0/19‬ؾؽح هؼٌیزاضی‬
‫(‪ )sig.;0/000>0/01‬زاضای لسضت پیفثیٌی ثطای هت یط اػتیبز ثِ‬ ‫‪sig.‬‬ ‫ضریة َمثستگی‬ ‫متغیر‬

‫‪NOORMAGS‬‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي اؾت‪.‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/490‬‬ ‫افؿطزگی‬
‫فطظیِ‪ :3‬هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی آًال ي زض ؼَل ضٍظ‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/424‬‬ ‫اظؽطاة‬
‫ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ زاضز‪ .‬ثب تَخِ ثِ‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪0/508‬‬ ‫هست ظهبى اؾتفبزُ‬
‫ًتب ح گعاضـ قسُ زض خسٍل ‪ ٍ 4‬خسٍل ‪ 6‬ثیي هیعاى هست ظهبى اؾتفبزُ‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪-0/301‬‬ ‫ضظب ت اظ ظًسگی‬
‫‪N;260‬‬
‫اظ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ٍ اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي‬
‫اضتجبغ هؼٌیزاضی ٍخَز زاضز(‪ ٍ )Sig.>0/01‬ثب تَخِ ثِ همساض ظط ت‬ ‫جديل ‪ :5‬ضاخصَای ترازش مدل‬
‫ّوجؿتگی ‪ r;0/508‬ثیي هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی‬
‫مقدار در پژيَص‬ ‫ترازش قاتل قثًل‬ ‫ضاخص ترازش‬
‫آًال ي ٍ اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ّوجؿتگی هثجت ٍخَز‬
‫حاضر‬
‫زاضز ٍ هت یط هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی زاضای لسضت‬ ‫‪2‬‬
‫‪2/617‬‬ ‫ووتط اظ ‪3‬‬ ‫‪X /df‬‬
‫پیفثیٌی ثطای هت یط اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي‬ ‫‪0/07‬‬ ‫ووتط اظ‪0/08‬‬ ‫‪RMSEA‬‬
‫اؾت(‪;0/35‬ظط ت هؿیط اؾتبًساضز ‪.)sig.;0/000>0/01 ،‬‬ ‫‪0/98‬‬ ‫ثیكتط اظ ‪0/90‬‬ ‫‪GFI‬‬
‫ًتب ح ا ي تحلیل ًكبى هیزّس وِ ؾِ هت یط افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ هست‬ ‫‪0/94‬‬ ‫ثیكتط اظ ‪0/90‬‬ ‫‪AGFI‬‬
‫‪0/97‬‬ ‫ثیكتط اظ ‪0/90‬‬ ‫‪CFI‬‬
‫ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی زض هدوَع ‪ 35‬زضصس اظ ٍاض بًؽ‬
‫‪0/96‬‬ ‫ثیكتط اظ ‪0/90‬‬ ‫‪NFI‬‬
‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬

‫هت یط اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضا پیفثیٌی هیوٌٌس‪.‬‬ ‫‪0/97‬‬ ‫ثیي ‪1 ٍ 0‬‬ ‫‪IFI‬‬
‫فطظیِ‪ :4‬هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ثب هیعاى ضظب ت اظ‬
‫ظًسگی ضاثؽِ زاضز‪ .‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح ثِ زؾت آهسُ ثیي هیعاى اػتیبز ثِ‬ ‫جديل ‪ :6‬وتایج تحلیل مسیر‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ٍ هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ًیع اضتجبغ هؼٌی‬
‫ياریاوس‬ ‫سطح‬ ‫‪C.R‬‬ ‫ضریة‬ ‫ضریة‬ ‫متغیر‬
‫زاضی ٍخَز زاضز(‪ ٍ )Sig.>0/01‬ثب تَخِ ثِ همساض ظط ت ّوجؿتگی‬
‫تثییه‬ ‫معىی‬ ‫مسیر غیر‬ ‫مسیر‬
‫‪ r;-0/301‬ا ي ّوجؿتگی اظ ًَع ّوجؿتگی هٌفی اؾت‪ّ .‬نچٌیي ًتب ح‬ ‫ضدٌ‬ ‫داری‬ ‫استاودارد‬ ‫استاودارد‬
‫ثِ زؾت آهسُ ًكبى هیزّس وِ هت یط اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ثب‬ ‫‪0/35‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪4/308‬‬ ‫‪0/50‬‬ ‫‪0/24‬‬ ‫افؿطزگی ←‬
‫ظط ت هؿیط ثطاثط ثب ‪ ٍ -0/28‬ؾؽح هؼٌیزاضی (‪)sig.;0/000>0/01‬‬ ‫اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫زاضای لسضت پیفثیٌی ثطای هت یط ضظب ت اظ ظًسگی اؾت‪ ٍ .‬ا ي هت یط‬ ‫ّبی اختوبػی‬
‫‪0/000‬‬ ‫‪3/496‬‬ ‫‪0/40‬‬ ‫‪0/19‬‬ ‫اظؽطاة ←‬
‫‪ 0/08‬زضصس اظ ٍاض بًؽ هت یط ضظب ت اظ ظًسگی ضا پیفثیٌی هیوٌس‪.‬‬ ‫اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫ّبی اختوبػی‬
‫جديل ‪ :7‬وتایج کلی فرضیٍَای پژيَص‬
‫‪0/000‬‬ ‫‪6/456‬‬ ‫‪9/01‬‬ ‫‪0/35‬‬ ‫هست ظهبى ←‬
‫يضعیت‬ ‫فرضیٍ‬ ‫اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫ّبی اختوبػی‬
‫تأ یس‬ ‫افؿطزگی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ زاضز‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪0/08‬‬ ‫‪0/000‬‬ ‫‪-4/623‬‬ ‫‪-0/07‬‬ ‫‪-0/28‬‬ ‫اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫ّبی اختوبػی←‬
‫تأ یس‬ ‫اظؽطاة ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ زاضز‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫ضظب ت اظ ظًسگی‬
‫تأ یس‬ ‫هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی زض ؼَل ضٍظ ثب هیعاى اػتیبز ثِ‬ ‫‪3‬‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ زاضز‪.‬‬ ‫فطظیِ‪ :1‬افؿطزگی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ‬
‫زاضز‪ .‬ثب تَخِ ثِ ًتب ح گعاضـ قسُ زض خسٍل ‪ 4‬ثیي هیعاى اػتیبز ثِ‬

‫‪15‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‪ :‬ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬

‫ظًسگی اؾت ٍ ا ي هت یط ‪ 0/08‬زضصس اظ ٍاض بًؽ هت یط ضظب ت اظ ظًسگی‬ ‫تأ یس‬ ‫هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ثب هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی‬ ‫‪4‬‬
‫ضاثؽِ زاضز‪.‬‬
‫ضا پیفثیٌی هیوٌس ثٌبثطا ي فطظیِ ‪ً 4‬یع هَضز تأ یس لطاض گطفت وِ ا ي‬
‫ًتیدِ ًیع ّوؿَ ثب ًتب ح پػٍّفّب ی اؾت وِ ًكبى زازُ ثَزًس‪ ،‬هیعاى‬ ‫بحث‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ثب هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی ضاثؽِ هؼىَؼ‬
‫ّسف اظ اًدبم ا ي پػٍّف ثطضؾی اضتجبغ ثیي هت یطّبی افؿطزگی‪،‬‬
‫زاضز(‪.)19 ,18‬‬
‫اظؽطاة ٍ هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی ثب هیعاى اػتیبز ثِ‬

‫هقاله پژوهشی‬
‫زض ا ي پػٍّف ثِ ثطضؾی ضاثؽِ ثیي هكىالت ضٍاًكٌبذتی ٍ هیعاى‬
‫قجىِّبی اختوبػی ٍ ّنچٌیي ثطضؾی اضتجبغ ثیي هیعاى اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی پطزاذتِ قس‪ ،‬پیكٌْبز هیقَز زض پػٍّف‬
‫ّبی اختوبػی ثب هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی اؾت‪ً .‬تب ح ثِ زؾت آهسُ اظ‬
‫ّبی آ ٌسُ اضتجبغ ثیي ٍ ػگیّبی قرصیتی هبًٌس اػتوبز ثِ ًفؽ‪ ،‬ػعت‬
‫‪NOORMAGS‬‬ ‫آظهَى ّوجؿتگی اؾپیطهي ًكبى زاز وِ ثیي هیعاى افؿطزگی ٍ اػتیبز ثِ‬
‫ًفؽ‪ ،‬ثطٍىگطا ی ب زضٍىگطا ی ٍ ؾب ط ٍ ػگیّبی قرصیتی ثب هیعاى‬
‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي (‪ ،)Sig.>0/01 ،r=0/490‬ثیي اظؽطاة ٍ‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ًیع ثطضؾی قَز‪ .‬ىی اظ هحسٍز تّبی‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي(‪ ٍ )Sig.>0/01 ،r=0/424‬هست‬
‫پػٍّف حبظط اًتربة خبهؼِ آهبضی هحسٍز ثِ زاًكدَ بى اؾتبى‬
‫ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی ثب اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی(‪،r=0/508‬‬
‫آشضثب دبى یطثی ثَز‪ ،‬پیكٌْبز هیقَز زض پػٍّفّبی آ ٌسُ خبهؼِ‬
‫‪ )Sig.>0/01‬ضاثؽِ هؼٌیزاض ٍ هؿتمین ٍخَز زاضز ٍ ثیي هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫آهبضی قبهل توبهی وبضثطاى ا طاًی وِ اظ قجىِّبی اختوبػی اؾتفبزُ‬
‫قجىِّبی اختوبػی ٍ هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی (‪،r;-0/301‬‬
‫هیوٌٌس‪ ،‬هَضز پػٍّف لطاض گیطًس‪.‬‬
‫‪ّ )Sig.>0/01‬وجؿتگی هٌفی ٍخَز زاضز‪ ،‬ثِ ػجبضتی ثب افعا ف هیعاى‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی وبّف هی بثس‪.‬‬
‫نتیجهگیری‬ ‫ًتب ح هطثَغ ثِ ظطا ت هؿیط ًیع ًكبى زاز وِ هیعاى افؿطزگی ثب ظط ت‬
‫بفتِّبی پػٍّف حبظط ًكبى هیزّس وِ افؿطزگی‪ ،‬اظؽطاة ٍ هست‬ ‫هؿیط ‪ 0/24‬ؾؽح هؼٌیزاضی (‪ )sig.;0/000>0/01‬زاضای لسضت پیف‬
‫ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی‬ ‫ثیٌی ثطای هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي اؾت ثٌبثطا ي‬
‫اختوبػی ضاثؽِ هؿتمین زاضًس ٍ ّطچمسض هیعاى اذتالالت افؿطزگی ٍ‬ ‫فطظیِ ‪ 1‬پػٍّف هَضز تأ یس لطاض گطفت‪ .‬زض پػٍّكی وِ اضتجبغ ثیي‬
‫اظؽطاة ٍ هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِّبی اختوبػی افعا ف بثس هیعاى‬ ‫افؿطزگی ثب اػتیبز ثِ قجىِ اختوبػی فیؿجَن ثطضؾی قسُاؾت ًیع‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی ًیع افعا ف هی بثس‪ ،‬اظ ؾَی ز گط افطازی‬ ‫ًتب ح ًكبىزٌّسُ اضتجبغ هؿتمین هیعاى افؿطزگی ثب هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫وِ هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی زض آىّب ثیكتط اؾت زض ظًسگی‬ ‫فیؿجَن ثَز‪ ،‬ثٌبثطا ي ًتیدِ پػٍّف حبظط ّوؿَ ثب ًتیدِ ثِ زؾت‬
‫احؿبؼ ًبضظب تی ثیكتطی زاضًس ٍ ّط چِ هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی‬ ‫آهسُ زض آى پػٍّف اؾت(‪ .)12‬زض پػٍّفّب ی وِ اضتجبغ ثیي ذصیصِ‬
‫اختوبػی افعا ف بثس هیعاى ضظب ت اظ ظًسگی وبّف هی بثس‪.‬‬ ‫ّبی ضٍاًكٌبذتی ثب هیعاى اػتیبز ثِ گَقی َّقوٌس ثطضؾی قسُاؾت‪،‬‬

‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‪ ،‬سال چهاردهن‪ ،‬شواره ‪8931 ،2‬‬

‫ًتب ح ًكبىزٌّسُ اضتجبغ هؿتمین هیعاى اظؽطاة ثب هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫مالحظههای اخالقی‬ ‫گَقی َّقوٌس ثَز(‪ .)16-14‬ثٌبثطا ي پیفثیٌی هیقس وِ هیعاى‬
‫زض ا ي پػٍّف ثب هؼطفی هٌبثغ هَضز اؾتفبزُ‪ ،‬اصل اذاللی اهبًتزاضی‬ ‫اظؽطاة ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ًیع ضاثؽِ زاقتِ‬
‫ػلوی ضػب ت ٍ حك هؼٌَی هَلفیي آثبض هحتطم قوطزُ قسُ اؾت ٍ‬ ‫ثبقس‪ً .‬تب ح ًیع ًكبى زاز وِ هیعاى اظؽطاة ثب هیعاى اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫توبهی قطوتوٌٌسگبى ثب ضظب ت وبهل ثِ پطؾكٌبهِّب پبؾد زازُاًس ٍ‬ ‫ّبی اختوبػی آًال ي ضاثؽِ هؿتمین ٍ هؼٌیزاض زاضز ٍ هیعاى اظؽطاة‬
‫ؾب ط اصَل اذاللی ّوچَى ضاظزاضی ضػب ت قسُ اؾت‪.‬‬ ‫ثب ظط ت هؿیط ‪ ٍ 0/19‬ؾؽح هؼٌیزاضی (‪ )sig.;0/000>0/01‬زاضای‬
‫لسضت پیفثیٌی ثطای هیعاى اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي اؾت‪،‬‬
‫واژه نامه‬ ‫فلصا فطظیِ ‪ً 2‬یع هَضز تأ یس لطاض گطفت‪ .‬هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِ‬
‫‪1. Ethical Crisis‬‬ ‫ثحطاى ّبی اذاللی‬ ‫ّبی اختوبػی آًال ي ثب ظط ت هؿیط ‪ ٍ 0/35‬ؾؽح هؼٌیزاضی‬
‫‪2. Immoral Web Content‬‬ ‫(‪ً )sig.;0/000>0/01‬یع زاضای لسضت پیفثیٌی ثطای هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫هحتَای ا ٌتطًتی ییطاذاللی‬ ‫قجىِّبی اختوبػی آًال ي ّؿتٌس‪ ،‬ثٌبثطا ي فطظیِ ‪ً 3‬یع هَضز تأ یس لطاض‬
‫‪3. Privacy‬‬ ‫حط ن ذصَصی‬ ‫گطفت ٍ ا ي ًتیدِ ًیع ّوؿَ ثب ًتیدِ پػٍّكی اؾت وِ زض آى پػٍّف‬
‫‪4. Technology Addiction‬‬ ‫اػتیبز ثِ تىٌَلَغی‬ ‫ًیع هست ظهبى اؾتفبزُ اظ قجىِ اختوبػی فیؿجَن ثب هیعاى اػتیبز ثِ‬
‫‪5. Ethical dilemmas‬‬ ‫هؼعالت اذاللی‬ ‫فیؿجَن زاضای ضاثؽِ هؼٌیزاض ٍ هؿتمین ثَز(‪ .)12‬ا ي ؾِ هت یط زض‬
‫‪6. Internet Addiction‬‬ ‫اػتیبز ثِ ا ٌتطًت‬ ‫هدوَع ‪ 35‬زضصس ٍاض بًؽ هت یط اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي ضا‬
‫‪7. Smart phone Addiction‬‬ ‫پیفثیٌی هیوٌٌس‪ّ .‬نچٌیي ًتب ح ًكبى زاز وِ هت یط اػتیبز ثِ قجىِ‬
‫اػتیبز ثِ گَقی َّقوٌس‬
‫ّبی اختوبػی ثب ظط ت هؿیط ثطاثط ثب ‪ ٍ -0/28‬ؾؽح هؼٌیزاضی‬
‫‪8. Online Social networks Addiction‬‬
‫اػتیبز ثِ قجىِّبی اختوبػی آًال ي‬ ‫(‪ )sig.;0/000>0/01‬زاضای لسضت پیفثیٌی ثطای هت یط ضظب ت اظ‬

‫‪16‬‬

‫‪www.noormags.ir‬‬
 ‫ ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬:‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‬
Asian countries: a structural equation modelling
approach. Public Health; 1224-1236.
11. Lee JY, Kim SY, Bae KY, Kim JM, Shin IS, Yoon
JS, et al. (2017). Prevalence and risk factors for
problematic Internet use among rural adolescents in
Korea. Asia‐Pacific Psychiatry; 1-4.
12. Hong F, Huang D, Lin H, Chiu S. (2014). Analysis
‫هقاله پژوهشی‬
of the psychological traits, Facebook usage, and
Facebook addiction model of Taiwanese university
students. . Telematics and Informatics.
13. Wang P, Wang X, Wu Y, Xie X, Wang X, Zhao F,
et al. (2018). Social networking sites addiction and
adolescent depression: A moderated mediation
model of rumination and self-esteem. Personality
and Individual Differences; 127:162-167.
14. Hong FY, Chiu, SI, Huang, DH. (2012). A model of
the relationship between psychological
characteristics, mobile phone addiction and use of
mobile phones by Taiwanese university female
students. Computers in Human Behavior; 28: 2152-
2159.
15. Elhai JD, Dvorak RC, Levine JJ, Hall B. (2017).
Problematic smartphone use: A conceptual
overview and systematic review of relations with
anxiety and depression psychopathology. Journal of
Affective Disorders; 207: 251-259.
16. Vahedi Z, Saiphoo A. (2018). The association
between smartphone use, stress, and anxiety: A
meta analytic review. Stress and Health; 1-12.
8931 ،2 ‫ شواره‬،‫ سال چهاردهن‬،‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‬
17. Samaha M, Hawi NS. (2016). Relationships among
smartphone addiction, stress, academic
performance, and satisfaction with life. Computers
in Human Behavior; 57: 321-325.
18. Blachino A, Przepiorka A, Pantic I. (2016).
Association between Facebook addiction, self-
esteem and life satisfaction: A cross-sectional study.
Computers in Human Behavior; 55: 701-705.
19. Longstreet P, Brooks S. (2017). Life satisfaction: A
key to managing internet & social media addiction.
Technology in Society.
20. Young KS. (2013). Treatment outcomes using
CBT-IA with Internet-addicted patients. Behavioral
Addictions; 2(4): 209-215.
21. Winkler A, Dörsing B, Rief W, Shen YA.
Glombiewski J. (2013). Treatment of internet
addiction: A meta-analysis. Clinical Psychology
Review; 33: 317-329.
22. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J,
Erbaugh J. (1961). An inventory for measuring
depression. . Archives of General Psychiatry; 4:
561-571.
17
www.noormags.ir
9. Cognitive failure ‫قىؿت قٌبذتی‬
10.Ethics ‫اذالق‬
11. Behavioral Addiction ‫اػتیبز ضفتبضی‬
12. Abstinence syndrome ‫ؾٌسضٍم ذَززاضی‬
13. Substitute satisfaction ‫ضظب ت خب گع ي‬
14. Mood Modification َ‫ت ییطات ذلك ٍ ذ‬
15. Cognitive Behavioral Therapy ‫زضهبى ضفتبضی قٌبذتی‬
References
1. Atashak M. (2013). Protection mechanisms of
teenagers from exposure of internet pornographic
content. Ethics in Science and Technology; 8(3):
81-93(In Persian).
2. Rabieyi A, Rezania A. (2013). Internet pathology
and moral crisis in contemporary societies. Ethics in
Science and Technology; 7(4): 65-73(In Persian).
3. Hamidi H. (2016). Women's view points in the field
of ethics and privacy in social networks. Ethics in
Science and Technology; 11(1): 39-50. (In Persian).
4. Salehan M, Negahban A. (2013). Social networking
on smartphones: When mobile phones become
addictive. Computers in Human Behavior; 29:
2632-2639.
5. Hadlington LJ. (2015). Cognitive failures in daily
life: Exploring the link with Internet addiction and
problematic mobile phone use. Computers in
Human Behavior; 51: 75-81.
6. Lee Y, Chang C, Lin Y, Cheng Z. (2014). The dark
side of smartphone usage: Psychological traits,
compulsive behavior and technostress. Computers
in Human Behavior; 31: 373-383.
7. Lepp AE, Barkley JC, Karpinski A. (2014). The
relationship between cell phone use, academic
performance, anxiety, and satisfaction with life in
college students. Computers in Human Behavior;
31: 343-350.
8. Lopez-Fernandez O. (2015). Short version of the
smartphone addiction scale adapted to spanish and
French: Towards a cross-cultural research in
problematic mobile phone use. Addictive
Behaviors.
9. Esmaeili Rad M, Ahmadi F. (2017). Presenting an
ethical scale to measure the online social networks
addiction. Ethics in Science and Technology; 12(3):
45-54.
10. Lai CM, Mak KK, Watanabe H, Jeong J, Kim D,
Bahar N, et al. (2015). The mediating role of
Internet addiction in depression, social anxiety, and
psychosocial well-being among adolescents in six
‫ ارتثاط تیه اعتیاد تٍ ضثکٍَای اجتماعی آوالیه ي اختالالت رياوطىاختی‬:‫مُسا اسمعیلی راد ي دکتر فرید احمدی‬

23. Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. (1988).

An inventory for measuring clinical anxiety:
psychometric properties. Journal of Clinical
Psychology; 56: 893-897.
24. Diener E, Emmons RA, Larson RJ, Griffin S.(1985)
The satisfaction with life scale. Journal of

‫هقاله پژوهشی‬
Personality Assessment; 49: 71-75.

S
AG
ORM
NO

8931 ،2 ‫ شواره‬،‫ سال چهاردهن‬،‫فصلناهه اخالق در علوم و فنّاوري‬

18

www.noormags.ir