Khoa Kỹ thuật Hóa học MÔN THI: THIẾT KẾ QUÁ TRÌNH CNHH

Bộ môn Kỹ thuật Chế biến Dầu khí Thời gian thi: 90 phút
Kiểm tra hệ vừa học vừa làm
Học kỳ 1 - Niên khóa 2017-2018
Ngày thi: 26/12/2017
(Sinh viên ĐƯỢC sử dụng tài liệu, không được sử dụng laptop và các thiết bị có thể truy cập
internet. Cán bộ coi thi thu lại đề thi)
Cán bộ ra đề Chủ nhiệm bộ môn ký duyệt

Câu 1 (3 đ). Quy trình sản xuất acetone từ isopropyl alcohol được cho trong hình 1 (trong hình 1, chi tiết
phần phân tách lỏng “liquid separation section” bị giấu đi)

Hình 1. Acetone from isopropyl alcohol process

Phản ứng:
C3H7OH → (CH3)2CO + H2
Phản ứng xảy ra ở pha khí. Các cấu tử lỏng (trong dòng ra khỏi thiết bị phản ứng) được tách ra khỏi H2 trong các
thiết bị condenser và water scrubber. Nhiệt độ sôi của các cấu tử lỏng trong quy trình là: Tob (Acetone) = 329.3 K;
Tob (Isopropyl alcohol) = 355.5 K

1.a. Tại sao H2 không được hồi lưu? (1 đ)

1.b. Nước và isopropyl alcohol tạo một hỗn hợp đẳng phí chứa khoảng 91% mol alcohol. Theo bạn, dòng nhập
liệu “Isopropyl alcohol feed” là rượu tinh khiết 100% hay là một hỗn hợp của nước và rượu? Nêu lý do cho ý
kiến suy đoán của bạn? (1 đ)
1.c. Đưa ra một thiết kế hợp lý cho phần phân tách lỏng (trình bày kết quả thiết kế ở dạng sơ đồ khối BFD hoặc
PFD)? (1 đ)

Câu 2 (3 đ). Một dòng gồm 5 cấu tử (được cho trong bảng 1) cần được phân tách thành 5 cấu tử riêng biệt & tinh
khiết bằng phương pháp chưng cất
Bảng 1. Số liệu cho câu hỏi 2.
Component Flow rate (gmol/hr) Relative volativity (relative to component E)
Propane (A) 10 8.1
Butene-1 (B) 100 3.7
n-Butene (C) 341 3.1
Butene-2 (D) 187 2.7
n-Pentane (E) 40 1.0

Xác định trình tự chưng cất hợp lý để phân tách hỗn hợp này (trình bày kết quả ở dạng sơ đồ khối BFD hoặc
PFD) (3 đ).

Câu 3 (4 đ). Dữ liệu cho bài toán thiết kế hệ thống thiết bị trao đổi nhiệt được cho trong bảng 2.
Bảng 2. Số liệu cho câu hỏi 3.
o
Stream Type T vào ( C) T ra (oC) Heat capacity flowrate CP (MW/ oC)
H1 Hot 300 80 0.15
H2 Hot 200 40 0.25
C1 Cold 40 180 0.2
C2 Cold 140 280 0.3
Với ΔTmin = 10 oC, the problem table & cascade được cho trong hình 2.

Hình 2. Problem table & cascade (ở ΔTmin = 10 oC) cho câu hỏi 3.

3.a. Xác định nhiệt độ pinch (hot pinch và cold pinch), minimum hot utility QH,min và minimum cold utility QC,min
ở ΔTmin = 10 oC (1 đ)
3.b. Thiết kế maximum energy recovery (MER) network tương ứng với ΔTmin = 10 oC (3 đ)

Đáp án
Câu 1.
1.a. Chúng ta không hồi lưu H2 vì H2 là sản phẩm, không phải là tác chất phản ứng
1.b. Dòng isopropyl alcohol feed stream nhiều khả năng là một hỗn hợp của nước và isopropyl
alcohol (chứa 91% alcohol). Có hai nguyên nhân: i) để tách một hỗn hợp có khả năng tạo hỗn
hợp đẳng phí ra thành những cấu tử tinh khiết riêng biệt thì chi phí cao hơn rất nhiều so với lựa
chọn khác (tách thành 2 dòng: một là nước, hai là hỗn hợp đẳng phí của isopropyl alcohol &
nước chứa 91% alcohol), ii) lợi ích của việc nhập liệu dòng isopropyl alcohol tinh khiết là không
đáng kể so với một lựa chọn khác là nhập liệu hỗn hợp isopropyl alcohol & nước chứa 91%
alcohol (là hỗn hợp đẳng phí của isopropyl alcohol & nước)
1.c. “The liquid separation section” được thể hiện ở hình 1. Trong đó, dòng “Recycle alcohol” là
hỗn hợp đẳng phí của isopropyl alcohol & nước
 Hình 1. “Liquid separation section” cho câu hỏi 1.

Câu 2. Có nhiều đáp án đúng cho câu hỏi này. Hai đáp án được cho ở hình 2 và 3:

Hình 2. Chuỗi chưng cất cho câu hỏi 2

 Hình 3. Chuỗi chưng cất cho câu hỏi 2

Câu 3.

1. Hot pinch = 150 oC và cold pinch = 140 oC; QH,min = 15 MW và QC,min = 18 MW (ở ΔTmin =
10 oC)
2. The maximum energy recovery (MER) network tương ứng với ΔTmin = 10 oC được cho ở
hình 4.
Hình 4. Maximum energy recovery (MER) network cho câu hỏi 3