ÁN LỆ SỐ 45/2021/AL1

Về xác định bị cáo phạm tội “Giết người” thuộc trường hợp “Phạm tội
chưa đạt”
Được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 25
tháng 11 năm 2021 và được công bố theo Quyết định số 594/QĐ-CA ngày 31
tháng 12 năm 2021 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
Nguồn án lệ:
Bản án hình sự phúc thẩm số 395/2021/HS-PT ngày 24/9/2021 của Tòa
án nhân dân cấp cao tại Hà Nội về vụ án hình sự “Giết người” đối với các bị
cáo Nguyễn Bá T, Phạm Hoàng T1, Phạm Quang V, Nguyễn Đinh An K.
Vị trí nội dung án lệ:
Đoạn 4 và đoạn 5 phần “Nhận định của Tòa án”.
- Tình huống án lệ: Bị cáo cố ý thực hiện hành vi nhằm tước đoạt tính
mạng của bị hại, bị hại bị tổn hại sức khỏe với tỷ lệ là 100%.
- Giải pháp pháp lý: Trường hợp này, Tòa án phải xác định là hậu quả
chết người chưa xảy ra, bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Giết
người” thuộc trường hợp “Phạm tội chưa đạt”.
Quy định của pháp luật liên quan đến án lệ:
Điều 15, Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm
2017.
Từ khóa của án lệ:
“Tước đoạt tính mạng”; “Tỷ lệ tổn hại sức khỏe là 100%”; “Phạm tội
chưa đạt”; “Giết người”.
NỘI DUNG VỤ ÁN
Nguyễn Bá T và Phạm Quang V, Phạm Hoàng T1 và Nguyễn Đinh An
K là bạn bè xã hội. Đầu năm 2018, Nguyễn Bá T có mối quan hệ tình cảm
với chị Lê Minh A1, sau đó hai người chia tay. Nguyễn Bá T biết chị A1
chuyển sang yêu anh Hồng Quốc A, người cũng là bạn trong nhóm của T.
Nguyễn Bá T muốn trả thù và muốn tìm đánh anh Hồng Quốc A.
Vào khoảng 23 giờ 30 phút ngày 05/01/2019, sau khi uống rượu,
Nguyễn Bá T gọi điện thoại cho Nguyễn Đinh An K để hỏi về chuyện anh
Hồng Quốc A yêu người yêu của T và hẹn K ra khu vực chợ M để nói
chuyện. Nguyễn Đinh An K đưa Nguyễn Bá T, Phạm Quang V, Phạm Hoàng
T1 và nhóm khác đi gặp anh Hồng Quốc A.
Khi gặp anh Hồng Quốc A, một số đối tượng trong nhóm của Nguyễn
Bá T đã tấn công anh Hồng Quốc A, gây ra thương tích. Sau đó, nhóm của T
rời khỏi hiện trường. Sự việc này đã dẫn đến việc anh Hồng Quốc A bị
thương và phải đi cấp cứu tại bệnh viện.
Ngày 08/01/2019 và 10/01/2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an
quận L đã bắt giữ Nguyễn Đinh An K, Phạm Hoàng T1 và Phạm Quang V
trong trường hợp khẩn cấp. Sau đó, Nguyễn Bá T đã bỏ trốn và đầu thú vào
ngày 14/07/2019. Vụ án được chuyển đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an
thành phố Hà Nội để xử lý.
Trong quá trình điều tra, bản kết luận giám định pháp y về thương tích
của Hồng Quốc A được xác định là nghiệm trọng, gây ra tổn hại sức khỏe
100%.
Trách nhiệm dân sự: Phạm Thanh T2, đại diện hợp pháp của bị hại
Hồng Quốc A, đã xác nhận việc bồi thường từ các bị cáo Phạm Hoàng T1,
Phạm Quang V và Nguyễn Đinh An K với tổng tiền là 75.000.000 đồng. Bà
T2 tiếp tục yêu cầu các bị cáo bồi thường cho Hồng Quốc A khi vụ án được
đưa ra xét xử.
Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã ra bản án sơ thẩm, tuyên bố các
bị cáo Nguyễn Đinh An K, Phạm Hoàng T1, Phạm Quang V và Nguyễn Bá T
phạm tội “Giết người”. Các bị cáo đã bị kết án và nhận hình phạt tù khác
nhau.
Sau phiên tòa sơ thẩm, một số bị cáo và đại diện hợp pháp của bị hại đã
nộp đơn kháng cáo, yêu cầu xem xét lại hình phạt. Trong phiên tòa phúc
thẩm, các bị cáo và đại diện hợp pháp của họ đã rút lại đơn kháng cáo, đồng
thời bày tỏ sự hối hận và mong muốn được giảm nhẹ hình phạt. Cuối cùng,
tòa án đã xem xét lại và ra quyết định về hình phạt cho các bị cáo, giảm nhẹ
hình phạt cho một số bị cáo sau khi xem xét các tình tiết mới được đưa ra.
NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN
1. Về quy trình tố tụng: Tòa án nhận định rằng quá trình tố tụng ở giai
đoạn sơ thẩm đã tuân thủ đúng thẩm quyền và quy trình theo quy định
của pháp luật.
2. Về việc rút kháng nghị và kháng cáo: Viện kiểm sát nhân dân cấp cao
tại Hà Nội đã rút toàn bộ kháng nghị và đại diện hợp pháp cho bị hại
cũng rút kháng cáo, do đó việc xét xử phúc thẩm đã bị đình chỉ theo
quy định của pháp luật.
3. Về hành vi của các bị cáo: Các bị cáo đã thừa nhận hành vi của mình,
và tất cả hành vi này đã gây ra thương tích nặng nề cho nạn nhân.
4. Về tội danh và hình phạt: Các bị cáo đã bị kết án về tội "Giết người",
và hậu quả làm người bị hại mất tính mạng. Tuy nhiên, do không xảy ra
hậu quả chết người, nên không áp dụng hình phạt cao nhất.
5. Về vai trò và giảm nhẹ hình phạt: Tòa án đã xem xét vai trò của mỗi bị
cáo và áp dụng các tình tiết giảm nhẹ theo quy định của pháp luật.
6. Về trách nhiệm dân sự và án phí: Trách nhiệm dân sự và án phí đã
được xem xét và quyết định tương ứng.
QUYẾT ĐỊNH
Bản án được dựa trên các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và
Nghị quyết của Quốc Hội về án phí và lệ phí Tòa án. Sau khi đình chỉ giải
quyết theo thủ tục phúc thẩm, các bị cáo được chấp nhận kháng cáo và bản án
sơ thẩm được sửa đổi, giảm hình phạt cho các bị cáo. Cụ thể, Nguyễn Bá T bị
kết án 20 năm tù, Phạm Quang V 19 năm tù, Nguyễn Đinh An K 10 năm tù
và Phạm Hoàng T1 9 năm tù, tất cả về tội "Giết người". Ngoài ra, các bị cáo
đã bồi thường cho người bị hại như quy định trong bản án sơ thẩm. Trong
phiên tòa phúc thẩm, xác nhận rằng Nguyễn Đinh An K và Phạm Quang V đã
hoàn thành trách nhiệm dân sự theo bản án sơ thẩm và không phải chịu án phí
hình sự phúc thẩm. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp
luật sau khi hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị. Bản án hình sự phúc thẩm có
hiệu lực pháp luật từ ngày tuyên án.
 NỘI DUNG ÁN LỆ
Trong vụ án, các bị cáo đã thực hiện hành vi nguy hiểm khi tấn công
một người, với mục đích rõ ràng là tước đoạt tính mạng của bị hại. Nguyên
nhân của hành động này bắt nguồn từ việc Nguyễn Bá T cảm thấy bị hại do
bị cướp người yêu và đã kêu gọi các đồng phạm tham gia vào việc trả thù.
Phạm Quang V, Nguyễn Đinh An K và Phạm Hoàng T1 không có mâu thuẫn
trực tiếp với bị hại, nhưng vẫn thực hiện hành động theo sự chỉ đạo của
Nguyễn Bá T. Các bị cáo đã nhận thức được tính chất nguy hiểm và hậu quả
của việc tấn công mạnh mẽ vào bị hại, có thể gây tử vong, nhưng vẫn tiếp tục
hành động. Hành vi của họ, bao gồm việc dùng vật thể đập vào đầu bị hại, thể
hiện rõ tính chất độc ác và ý định cố ý tước đoạt tính mạng của bị hại. Tòa án
sơ thẩm đã xác định rằng các bị cáo Nguyễn Bá T, Phạm Quang V, Phạm
Hoàng T1 và Nguyễn Đinh Anh K đã phạm tội "Giết người" theo quy định tại
Điều 123, điểm n khoản 1 của Bộ luật Hình sự. Mặc dù trong kết luận giám
định pháp y thương tích, bị hại được xác định là sống thực vật do chấn
thương sọ não, tuy nhiên, hậu quả chết người không xảy ra. Do đó, các bị cáo
không phải chịu trách nhiệm theo quy định của Điều 15 của Bộ luật Hình sự
về trường hợp phạm tội chưa đạt quy định.