Professional Documents
Culture Documents
1
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
ChˆÙng 10
TÍNH TOAŸN HEƒ THO¡NG CUNG CA¡P NHIE¬N LIEƒU —OƒNG C‘ DIESEL
gct
(kg/chu trÏnh)
160 A
120 B
80 C
40
VÏ va‰y ha¯nh trÏnh ca·p nhie‚n lie‰u thˆÔc te· thˆÙ¯ng lÙ˘n hÙn ha¯nh trÏnh co˘ Ìch ly˘ thuye·t la¯m cho
lˆÙÔng nhie‚n lie‰u thˆÔc te· ca·p cho chu trÏnh thˆÙ¯ng lÙ˘n hÙn gia˘ trị Òịnh lˆÙÔng ly˘ thuye·t. Hie‰u ˆ˘ng
no˘i tre‚n seı ca¯ng lÙ˘n ne·u to·c Òo‰ Òo‰ng cÙ ca¯ng cao.
2
Ca˘c ÒaÎc tÌnh A, B, C cu˚a bÙm cao a˘p tre‚n hÏnh 10.2 tˆÙng ˆ˘ng vÙ˘i ba vị trÌ kha˘c nhau cu˚a
thanh raÍng bÙm cao a˘p. Bie·n thie‚n cu˚a ba ÒaÎc tÌnh na¯y tˆÙng tˆÔ nhau, ca¯ng taÍng to·c Òo‰ Òo‰ng cÙ
(giˆıa kho‚ng ÒoÂi vị trÌ cu˚a thanh raÍng bÙm cao a˘p) seı ca¯ng la¯m taÍng lˆÙÔng nhie‚n lie‰u ca·p cho chu
trÏnh gct.
3
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
GoÔi b la¯ he‰ so· cung ca·p nhie‚n lie‰u cu˚a bÙm cao a˘p: Vct
b , la¯ ty˚ so· giˆıa lˆÙÔng nhie‚n lie‰u
Vlt
thˆÔc te· bÙm cao a˘p cung ca·p trong mo‰t chu trÏnh (tÌnh theo the tÌch) tre‚n lˆÙÔng nhie‚n lie‰u ly˘ thuye·t
ma¯ bÙm cao a˘p cung ca·p trong mo‰t chu trÏnh.
Vct gct
nl
.d
Vlt f p .Se 2 .Se
4
Trong Òo˘: fp ñ die‰n tÌch ÒÊnh piston bÙm cao
a˘p. d ñ ÒˆÙ¯ng kÌnh piston bÙm cao
a˘p.
Se ñ ha¯nh trÏnh co˘ Ìch cu˚a piston bÙm cao a˘p.
gct ñ lˆÙÔng nhie‚n lie‰u cung ca·p trong mo‰t chu trÏnh.
nl ñ kho·i lˆÙÔng rie‚ng cu˚a nhie‚n lie‰u.
Tre‚n Òo‰ng cÙ o‚ to‚ ma˘y ke˘o, bÙm cao a˘p Bosch co˘ b = 0,75 ˜ 0,9
II. —AÀC TÍNH CU¤A VOÿI PHUN NHIE¬N LIEƒU
—aÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun la¯ nhˆıng ÒˆÙ¯ng cong bieÂu die„n bie·n thie‚n cu˚a ha¯m so· a˘p sua·t theo
lˆu lˆÙÔng nhie‚n lie‰u qua lo„ phun.
II.1. LoaÔi vo¯i phun hÙ˚
—aÎc tÌnh vo¯i phun hÙ˚ la¯ ha¯m so· the hie‰n mo·i quan he‰ giˆıa che‚nh a˘p trˆÙ˘c va¯ sau lo„ phun vÙ˘i
lˆu lˆÙÔng nhie‚n lie‰u qua lo„. ‘¤ vo¯i phun hÙ˚, tie·t die‰n lˆu tho‚ng cu˚a lo„ phun luo‚n luo‚n la¯ haËng so·.
Tˆ¯ phˆÙng trÏnh Bernuollie, ÒaÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun hÙ˚ co˘ daÔng sau:
Q 2 p .
P P (10-1)
nl
y c
2. .f 2
c c
Trong Òo˘: Py ñ a˘p sua·t nhie‚n lie‰u phÌa trˆÙ˘c lo„ phun (Pa).
Pc ñ a˘p sua·t mo‚i cha·t trong buo‡ng cha˘y (Pa).
Qp ñ lˆu lˆÙÔng nhie‚n lie‰u qua lo„ phun.
Py ñ Pc
(m3/s).
nl ñ kho·i lˆÙÔng rie‚ng cu˚a nhie‚n lie‰u.
(kg/m3).
—o‰ng cÙ o‚ to‚ ma˘y ke˘o hoaÔt Òo‰ng trong phaÔm vi to·c
Òo‰ ra·t ro‰ng tˆ¯ 500 600 vo¯ng/phu˘t Ù˚ che· Òo‰ kho‚ng ta˚i,
3.500 4.000 vo¯ng/phu˘t Ù˚ che· Òo‰ toa¯n ta˚i. Trong phaÔm
vi thay ÒoÂi na¯y che‚nh le‰ch a˘p sua·t seı thay ÒoÂi khoa˚ng 40
Òe·n 70 la‡n. Nhˆ va‰y, seı xa˚y ra trˆÙ¯ng hÙÔp che‚nh a˘p tha·p (Py
4
ñ Pc
3 6 MPa) khi chaÔy kho‚ng ta˚i la¯m cho nhie‚n lie‰u kho‚ng Q
the xe˘ tÙi to·t. Ngoa¯i ra vo¯i phun hÙ˚ thˆÙ¯ng xuye‚n co˘ hie‰n
tˆÙÔng nho˚ gioÔt sau khi ke·t thu˘c phun. HÏnh 10.3. —aÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun hÙ˚.
5
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
Hie‰n tˆÙÔng tre‚n seı la¯m cho ca˘c gioÔt nhie‚n lie‰u bay hÙi cha‰m, kho˘ cha˘y he·t, de„ taÔo muo‰i than
ga‚y taÈc lo„ phun, la¯m gia˚m co‚ng sua·t va¯ hie‰u sua·t Òo‰ng cÙ.
ChÌnh vÏ nhˆıng nhˆÙÔc ÒieÂm tre‚n ne‚n vo¯i phun hÙ˚ cu˚a Òo‰ng cÙ Diesel hie‰n nay ra·t Ìt du¯ng
ma¯ thay the· va¯o Òo˘ la¯ loaÔi vo¯i phun kÌn.
II.2. LoaÔi vo¯i phun kÌn co˘ kim
Vo¯i phun kÌn co˘ kim la¯ vo¯i phun co˘ kim ty¯ le‚n Òe· van, ga‚y ngaÍn ca˘ch giˆıa kho‚ng gian phÌa
trˆÙ˘c va¯ phÌa sau maÎt ty¯ cu˚a kim phun. Hie‰u so· giˆıa a˘p sua·t P2 Ù˚ sau maÎt ty¯ cu˚a kim phun va¯ a˘p sua·t
Pz trong buo‡ng cha˘y ÒˆÙÔc xa˘c Òịnh qua co‚ng thˆ˘c:
Q2 .nl
P2 Pz (10-2)
2.c .fc
2
Bie·n thie‚n a˘p sua·t Py trong kho‚ng gian phÌa trˆÙ˘c Òe· ty¯, xa˘c Òịnh nhÙ¯ hai phˆÙng trÏnh sau:
II.2.1. PhˆÙng trÏnh ca‚n baËng lˆÔc ta˘c duÔng le‚n kim phun
2
d 2
A Bx P2 .d1 p .
2
. 4 y d 0 1
(12-3)
4
Trong Òo˘: A ñ lˆÔc e˘p ban Òa‡u cu˚a lo¯ xo le‚n kim phun (N).
B ñ Òo‰ cˆ˘ng cu˚a lo¯ xo
(N/m). x ñ ha¯nh trÏnh na‚ng
kim (m).
d1, d2 ñ ÒˆÙ¯ng kÌnh trung bÏnh maÎt ty¯ muıi kim va¯ ÒˆÙ¯ng kÌnh pha‡n da„n hˆÙ˘ng
cu˚a kim (m).
II.2.2. PhˆÙng trÏnh Bernuollie cu˚a do¯ng nhie‚n lie‰u Òi qua Òe· ty¯ cu˚a kim
Q2 .
P P nl (10-4)
2.1 .f1
y 2 2
Py = f(Q)
Py
P2 c.fc
II
P
III Py
I
P2 = f(Q)
píy IV P2
x = f(Q)
Pc
xmax
6
Q
HÏnh 10.4. —aÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun kÌn.
7
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
fv fv
p ' p p0 vÙ˘i
f0 f0
.
Cuo·i qua˘ trÏnh phun a˘p sua·t trong vo¯i phun tˆÙng Òo·i lÙ˘n, muo·n cho kim phun ÒˆÙÔc Òo˘ng
nhanh ca‡n choÔn 0,75 va¯ Òo‰ cˆ˘ng lo¯ xo tˆ¯ (150 300) N/mm.
8
ca˘ch thay ÒoÂi go˘c co‚n tre‚n cho·t cu˚a kim phun hoaÎc thay ÒoÂi tie·t die‰n lˆu tho‚ng hÏnh va¯nh khaÍn
giˆıa tha¯nh lo„ phun va¯ cho·t cu˚a kim phun.
9
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
Do tie·t die‰n lˆu tho‚ng nho˚ nha·t cu˚a lo„ phun trong ca˘c ÒoaÔn na‚ng kim phun thay ÒoÂi theo quy
lua‰t kha˘c nhau, ne‚n ÒaÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun co˘ cho·t tre‚n kim phun co˘ daÔng nhˆ hÏnh 10.6.
Tre‚n hÏnh 10.6 ÒˆÙ¯ng 1 la¯ ha¯m so· py = f(Q), khi kho‚ng haÔn che· ha¯nh trÏnh cu˚a kim
phun; ÒˆÙ¯ng 2 la¯ ha¯m so· py = f(Q) kho‚ng tie·t lˆu va¯ tˆÙng tˆÔ vo¯i phun hÙ˚; ÒˆÙ¯ng 3 la¯ ha¯m so· x =
f(Q) khi haÔn che· ha¯nh trÏnh taÔi xmax.
Tre‚n ÒoaÔn I, sÙ Òo‡ va‰n Òo‰ng cu˚a do¯ng nhie‚n lie‰u va¯ ÒaÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun co˘ daÔng gio·ng
nhˆ vo¯i phun co˘ van pha˙ng.
Tre‚n ÒoaÔn II, do tie·t die‰n lˆu tho‚ng qua ca˘c pha‡n co‚n cu˚a cho·t taÍng ne‚n khi taÍng lˆu
lˆÙÔng nhie‚n lie‰u thÏ a˘p sua·t py va¯ ha¯nh trÏnh na‚ng kim phun Òe‡u taÍng tˆÙng Òo·i cha‰m.
Tre‚n ÒoaÔn III, do tie·t die‰n lˆu tho‚ng qua pha‡n co‚n dˆÙ˘i cu˚a cho·t gia˚m Òi ne‚n a˘p sua·t py
gia˚m va¯ ha¯nh trÏnh na‚ng kim phun x taÍng ra·t nhanh. Ne·u go˘c cu˚a pha‡n co‚n dˆÙ˘i tˆÙng Òo·i lÙ˘n, thÏ
maÎc da‡u a˘p sua·t py va¯ ha¯nh trÏnh na‚ng kim phun x va„n taÍng nhˆng lˆu lˆÙÔng nhie‚n lie‰u Q co˘ theÂ
gia˚m do vo¯i phun la¯m vie‰c kho‚ng oÂn Òịnh va¯ kim phun dao Òo‰ng maÔnh.
Tre‚n ÒoaÔn IV, tie·t die‰n lˆu tho‚ng qua pha‡n co‚n cu˚a cho·t kho‚ng thay ÒoÂi vÏ va‰y ca˚ py va¯ x Òe‡u
taÍng nhanh theo Q .
py
py
2
py
IV V
Pc
1
py x
III
I II
xmax
Q
HÏnh 10.6. —aÎc tÌnh cu˚a vo¯i phun co˘ cho·t tre‚n kim phun
III. TÍNH TOAŸN CAŸC CHI TIE¡T C‘ BA¤N CU¤A HEƒ THO¡NG CUNG CA¡P NHIE¬N LIEƒU —
OƒNG C‘ DIESEL
III.1. Xa˘c ÒÚnh nhˆıng kÌch thˆÙ˘c chÌnh cu˚a bÙm cao a˘p
Nhˆıng kÌch thˆÙ˘c chÌnh cu˚a bÙm cao a˘p ÒˆÙÔc xa˘c Òịnh theo lˆÙÔng nhie‚n lie‰u ca·p cho chu trÏnh
Òe Òo‰ng cÙ la¯m vie‰c Ù˚ che· Òo‰ thie·t ke·. Tuy nhie‚n Òo·i vÙ˘i Òo‰ng cÙ tĩnh taÔi va¯ Òo‰ng cÙ ta¯u thu˚y
ca‡n pha˚i chu˘ y˘ tÙ˘i kha˚ naÍng qua˘ ta˚i trong Òie‡u kie‰n cho phe˘p. —o·i vÙ˘i Òo‰ng cÙ va‰n ta˚i co˘ laÈp bo‰ pha‰n
hie‰u chÊnh lˆÙÔng nhie‚n lie‰u ca·p cho chu trÏnh ca‡n pha˚i chu˘ y˘ tÙ˘i kha˚ naÍng dˆÔ trˆı ca‡n thie·t cu˚a
bÙm.
Ne·u Òaı bie·t co‚ng sua·t thie·t ke· cu˚a Òo‰ng cÙ la¯ Ne (kW), so· xylanh i, so· vo¯ng quay thie·t
ke· n (vg/ph) va¯ sua·t tie‚u hao nhie‚n lie‰u ge (g/kW.h) thÏ the tÌch nhie‚n lie‰u cung ca·p cho mo‰t chu
trÏnh Ù˚ che· Òo‰ thie·t ke· la¯:
120.n.i.
Vct g .N .
e e
10
, (l)
nl
11
ChˆÙng 10 ñ TÌnh toa˘n he‰ tho·ng cung ca·p nhie‚n lie‰u Òo‰ng cÙ Diesel
The tÌch nhie‚n lie‰u ca·p cho mo„i chu trÏnh cuıng co˘ the ҈ÙÔc bieÂu thị dˆÙ˘i daÔng ha¯m so· cu˚a ca˘c
tho‚ng so· ÒaÎc trˆng cho chu trÏnh co‚ng ta˘c cu˚a Òo‰ng cÙ. Ne·u ta thay ge baËng bieÂu thˆ˘c sau Òa‚y:
g 432000
p k .c (10-8)
e
.M .p .T
0 e k
Trong Òo˘: pk va¯ Tk ñ a˘p sua·t va¯ nhie‰t Òo‰ cu˚a kho‚ng khÌ trˆÙ˘c xupap naÔp.
c ñ he‰ so· cung ca·p.
M0 ñ lˆÙÔng kho‚ng khÌ ly˘ thuye·t (kmol/kg nhie‚n lie‰u).
Òa‡u Òe·n ke·t thu˘c) the hie‰n baËng go˘c quay truÔc khuy˚u p hoaÎc baËng gia‚y, t p
.
p
6n
Gia˘ trị p ÒˆÙÔc tÌnh tˆ¯ Òie‡u kie‰n Òa˚m ba˚o cho Òo‰ng cÙ la¯m vie‰c Ù˚ che· Òo‰ thie·t ke· Ìt to·n
nhie‚n lie‰u nha·t. Tre‚n thˆÔc te· p ra·t Ìt khi vˆÙÔt qua˘ (30 50)0 go˘c quay truÔc khuy˚u. Khi choÔn p
ca‡n tha·y raËng khoa˚ng ca˘ch thÙ¯i gian phun nhie‚n lie‰u thˆÔc te· phuÔ thuo‰c va¯o a˘p sua·t trong he‰
tho·ng nhie‚n lie‰u, so· vo¯ng quay cu˚a Òo‰ng cÙ va¯ thˆÙ¯ng vˆÙÔt qua˘ khoa˚ng thÙ¯i gian phun nhie‚n lie
‰u hÏnh hoÔc ph khoa˚ng 1,3 1,7. khi choÔn p co˘ the choÔn theo Òo‡ thị tre‚n hÏnh 10.7.
Sau khi choÔ p co˘ the xa˘c Òịnh ÒˆÙÔc to·c Òo‰ ca·p nhie‚n lie‰u trung bÏnh hoaÎc lˆu lˆÙÔng trung bÏnh
cu˚a mo‰t to bÙm.
Vct Qtb
12
Vct
6n
p (10-
12)
13