DỤC VỌNG CON NGƯỜI

Thấu hiểu dục vọng, hiểu rõ nhân cách

PSYCHOLOGY ON DESIRE
Tác giả: Châu Nhất Nam

Lời nói, hành động, suy nghĩ và cảm xúc của con người
đều có thể được giải thích bằng dục vọng

72 thuật tâm lý
giúp bạn hiểu rõ bản thân và thấu hiểu hơn
trái tim của người khác
“Con người là động vật tràn đầy dục vọng
và dễ bị chi phối bởi nó.” - - Sigmund Freud

Nhà xuất bản: Cổ Ngô Hiên

Trung Quốc - Tô Châu
Giới thiệu

Dục vọng là một chủ đề chưa có lời giải đáp. Từ xưa đến nay, chưa một ai
có thể đánh giá về nó một cách chính xác. Đối với dục vọng của bản thân, chúng ta
luôn mong rằng nó sẽ được thỏa mãn một cách tối đa nhất. Còn đối với dục vọng
người khác, bạn đừng nên quá tham lam, biết đủ là hạnh phúc. Nếu bạn nhìn dục
vọng dưới các góc độ khác nhau, bạn sẽ thấy rằng cách nhìn về dục vọng cũng sẽ
khác đi . Bất luận như thế nào, nếu chúng ta hiểu rõ và nhìn thấu dục vọng, đến
cuối cùng chúng ta cũng sẽ được hưởng quả ngọt từ nó.
Cuốn sách này sẽ dạy cho bạn cách nhìn rõ dục vọng của đối phương thông
qua: ngoại hình, biểu cảm, động tác, ngôn ngữ, quần áo… từ đó thấu hiểu thế giới
nội tâm của họ. Chỉ cần bạn học được những kĩ năng đó thông qua quyển sách
này , bạn nhất định sẽ trở thành chuyên gia trong lĩnh vực giao tiếp và tỏa ra ánh
sáng rực rỡ.
Lời mở đầu
Sigmund Freud từng nói: “Con người là loài động vật tràn đầy dục vọng và
dễ bị chi phối bởi nó.” Không khó để nhận ra rằng, mỗi người đều có dục vọng của
riêng mình. Từ những nhu cầu cơ bản trong cuộc sống đến khát vọng về cuộc sống
giàu sang, từ cuộc sống gia đình đến giao tiếp trong xã hội, từ đồng nghiệp đến bạn
bè, dục vọng luôn thể hiện cảm giác tồn tại của nó ở khắp mọi nơi.
Trong cuộc sống xã hội, chúng ta cần quá nhiều thứ để thỏa mãn nhu cầu
của cuộc sống, những dục vọng đó luôn thúc giục chúng ta không ngừng nỗ lực
hơn nữa cho đến khi chúng ta hài lòng. Khi chúng ta đã thỏa mãn với dục vọng
này, thì dục vọng khác sẽ ngày càng lớn hơn. Dưới sự tác động của một chuỗi dục
vọng, chúng ta ngày càng muốn nhiều hơn nữa, và ngày càng dễ bị chi phối sâu
hơn bởi dục vọng. Ví dụ như, sau khi chúng ta đã có cho mình bộ quần áo che
thân, thứ chúng ta cần hơn nữa chính là sự sang trọng và đắt tiền; khi kiếm được
cho mình tháng lương đầu tiên, chúng ta hy vọng rằng mức lương của tháng sau sẽ
tăng nhiều hơn nữa; sau khi có người bạn cho riêng mình, chúng ta lại khao khát có
nhiều bạn bè hơn nữa... Trong hoàn cảnh như vậy, bất cứ ai muốn tránh xa hoặc
không muốn thừa nhận rằng bản thân đang bị dục vọng chi phối, chính là đang
biện minh cho chính mình.
Nhà tâm thần học người mỹ Gordon Vince cho rằng: “ Hãy là một người có
hoài bão, có thể yêu thương người khác, có năng lực để làm việc, thì bạn mới có
thể làm tốt công việc của mình”. Điều này cho thấy sự tồn tại của dục vọng không
chỉ rất cần thiết, mà còn mang ý nghĩa tích cực.
Khi nhắc đến dục vọng, một số người luôn nghĩ đến những chuyện không
đúng đắn, và luôn cảm thấy rằng khi dục vọng vượt quá mức độ nhất định nó sẽ
khiến con người mắc phải sai lầm. Cách nhìn này không phải là không có lý,
nhưng lại có chút không công bằng. Một số người quả thật vì lòng dục vọng, vì
tiền, vì thù hận… mà vi phạm pháp luật, bên cạnh đó có những nhà hóa học, vật lý
học, văn học… họ nỗ lực phấn đấu cả đời vì lý tưởng của bản thân, họ cũng vì dục
vọng thúc đẩy mà tạo ra những cống hiến to lớn cho xã hội.
Dục vọng là một loại khao khát nằm sâu thẳm trong nội tâm con người, về
cơ bản không có sự phân biệt giữa tốt xấu. Vì muốn cải thiện cuộc sống, con người
chạy theo đồng tiền là điều khó tránh khỏi , nhưng nếu vì đồng tiền mà bất chấp
bán rẻ nhân cách của bản thân để có được nó, rồi trở thành nô lệ trung thành cho
những dục vọng đen tối kia, thì dục vọng đã có sự thay đổi về mặt bản chất. Nhìn
từ góc độ này, chúng ta cần phải kiểm soát thật tốt dục vọng của bản thân, miễn là
chúng ta kiểm soát và nhận thức đúng đắn về nó, cố gắng phát huy tính đúng đắn,
tính tích cực của nó, thì cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên hoàn hảo hơn nhờ dục
vọng.
 Cuốn sách này sẽ dạy cho bạn cách nhìn rõ dục vọng của đối phương thông
qua: ngoại hình, biểu cảm, động tác, ngôn ngữ, quần áo… từ đó thấu hiểu thế giới
nội tâm của họ. Bất luận bạn có như nào trong xã hội này, miễn là bạn có thể nhìn
thấu những dục vọng đó, thì tất cả những hoài nghi trong bạn sẽ tự biến mất. Lúc
đó, bạn nhất định sẽ trở thành chuyên gia trong lĩnh vực giao tiếp và tỏa ra ánh
sáng rực rỡ.
Tất nhiên, dục vọng là một chủ đề vô tận. Từ xưa đến nay, chưa một ai có
thể đánh giá về nó một cách chính xác. Đối với dục vọng của bản thân, chúng ta
luôn mong rằng nó sẽ được thỏa mãn một cách tối đa nhất. Còn đối với dục vọng
người khác, thì đừng nên quá tham lam, biết đủ là hạnh phúc. Nếu bạn nhìn dục
vọng dưới các góc độ khác nhau, bạn sẽ thấy rằng cách nhìn nhận về dục vọng
cũng sẽ khác nhau. Nếu bạn nhìn dục vọng dưới các góc độ khác nhau, bạn sẽ thấy
rằng cách nhìn về dục vọng cũng sẽ khác đi . Bất luận như thế nào, nếu chúng ta
hiểu rõ và nhìn thấu dục vọng, đến cuối cùng chúng ta cũng sẽ được hưởng quả
ngọt từ nó. Miễn là bạn nhận được bất kỳ lợi ích nào từ cuốn sách này, thì sự xuất
hiện của nó càng trở nên ý nghĩa hơn.
Mục lục
Chương 1: Dục vọng trông như thế nào: hãy luyện mắt đến mức hỏa
nhãn kim tinh, để những dục vọng kia không thể che giấu

Tướng tự tâm sinh: Tướng không bằng tâm, nhưng tâm lại sinh ra tướng
Biểu cảm vi mô: Hiểu rõ dục vọng, nắm rõ từng thay đổi nhỏ nhất về mặt
cảm xúc của con người
Bí mật của hành động: nhìn thấu hành động, bạn có thể nhìn thấu trái tim
Hiệu ứng quá giới hạn: Không nói nhiều chỉ nói đủ, đừng trở thành “ Sư
Tăng ” mà mọi người ghét
Thói quen tự nhiên: Từ lời nói thăm dò dục vọng của con người
Sắc màu tâm lý học: Màu sắc quần áo phản ánh tâm lý con người
Vạch trần lời nói: Phía sau những lời nói tinh xảo ấy, ẩn chứa vô vàn dục
vọng khác nhau
Vẻ bề ngoài: Liệu trước mặt người khác, có phải là con người thật của anh
ấy?
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 2: Thấu rõ dục vọng: Trở thành chuyên gia trong lĩnh vực
giao tiếp và thu hút mọi người xung quanh bạn

Thử nghiệm tước đoạt cảm giác: khả năng giao tiếp gắn bó chặt chẽ với
thành tích cá nhân
Hiệu ứng ban đầu ( Hiệu ứng thiên kiến ): mọi người đều muốn ấn tượng
ngay từ ‘ nước cờ đâu ”
Thuyết con nhím: bạn nghĩ có thể chiếm chỗ của tôi chỉ vì mối quan hệ sao?
Hiệu ứng gợi ý: dùng tâm lý gợi ý để khơi gợi lòng người
Tôn trọng đối phương: khát vọng về sự tôn trọng còn lớn hơn tiền bạc
Hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên: tiếp xúc thường xuyên, sẽ để lại ấn tượng
sâu sắc hơn
Tâm lý tự ti: mất mặt cũng không sao, chiến thắng chính bản thân là được
Định luật Terry: đừng bao giờ coi thường câu “xin lỗi”
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 3: Kiểm soát dục vọng: dục vọng tốt hay xấu nó chỉ khác
biệt ở suy nghĩ
 Quy luật cảm xúc: người không hiểu lý tính, lại cho rằng bản thân là người
lý tính
Kết cục của ngựa hoang: khi bị đố kỵ, hãy cố gắng kiềm chế cơn tức giận
Vò đã mẻ lại sứt * - ( chính là cái vỏ mè , không cần phải giữ cẩn thận nữa.
Nghĩa bóng là vô trách nhiệm, không cầu tiến) : nhìn có vẻ không muốn gì nhưng
thật ra đã quá thất vọng
Hiệu ứng cánh bướm: có tắc tất phải thông, như thế mới tránh khỏi bùng nổ
áp lực sụp đổ
Phản xạ có điều kiện: vô tình tiết lộ dục vọng thật sự
Hiệu ứng phẫn nộ: cái gọi là “ăn miếng trả miếng” chẳng qua là cái cớ để
trút giận
Hiệu ứng Barnum: luôn tự cho cho mình là trung tâm, nhưng thực ra đang bị
thầy bói lừa
Định luật Murphy: điều gì càng lo sợ thì càng dễ xảy ra
Học cách bình thản: để anh ta gió dập sóng vùi, dòng sông cảm xúc không bị
lật thuyền
Hiệu ứng Johnson: không ai muốn tụt mất dây xích vào thời khắc mấu chốt
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 4: Ca ngợi dục vọng: theo đuổi lớp “mật ngọt”, đừng quên
“pháo đạn” ở phía sau

Hiệu ứng khoảng cách: đằng sau lời đường ngọt mới là thanh kiếm gây sát
thương nhất
Thói tâng bốc: được khen thì vui nhưng đừng để nó mê muội
Cạm bẫy khen ngợi: khen hoa dọc đường, cẩn thận một bước vào không
trung
Thói a dua nịnh hót: tâng bốc là chất xúc tác cho các mối quan hệ, nhưng
đừng quá lạ dụng nó
Chiến thuật bắt quân: Chỉ khen bạn vài câu, bạn liền ngoan ngoãn phục tùng
Hiệu ứng Arosan: lời khen ngợi không nên nói hết một lần
Cẩn thận với “thói tâng bốc”: tâm lý hư vinh là điều không thể tránh khỏi,
biết dừng đúng lúc mới khôn ngoan
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 5 Ván cờ cuộc đời :theo đuổi lợi ích là bản chất của con
người, ai nắm vững cuộc chơi người đó thắng
 Quy luật năng suất biên giảm dần: khi lợi nhuận giảm, hãy để đối phương lo
lắng trước
Nguyên tắc có đi có lại: khi nhân nhượng cần phải có
Hiệu ứng Matthew: kẻ thắng cuộc có nhiều sự trợ giúp, kẻ thua cuộc không
có
Hiệu ứng ngưỡng cửa: lòng tham không đáy có 2 mặt và sử dụng đúng các
giá trị quan
Quy luật hợp tác Washington: Chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân, nhất định sẽ
trắng tay
Hiệu ứng quyền uy: tin tưởng mù quáng vào uy quyền chính là tự giết chính
mình
Hiệu ứng phá hủy: cách biểu đạt tốt nhất của dục vọng
Định luật Davido: nếu bạn không tạo ra giá trị, bạn sẽ bị đào thải
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 6 Tình bạn gặp dục vọng: Bạn bè có thể vì bạn đỡ 2 nhát
dao, nhưng cũng có thể đâm sau lưng bạn 2 nhát

Thuyết hiệu dụng: Muốn kết bạn thì trước tiên bạn phải là người có ích
Hiệu ứng người của mình: “người của mình” có thể làm ngắn khoảng cách
tâm lý của mọi người
Hiệu ứng chuyển đổi: bày tỏ rõ ràng sự phản đối khi bạn bè mắc lỗi
Hiệu ứng cá da trơn: có vài người bạn “phá phách”, sức sống của nhóm càng
mạnh mẽ
Hiệu ứng thưởng dư thừa: đừng xem tất cả mọi việc đều là điều hiển nhiên
Hiệu ứng thác nước: người nói vô tâm, người nghe có ý
Hiệu ứng sợ xã hội: muốn kết bạn với người lạ, bạn phải vượt qua tâm lý sợ
hãi
Hiệu ứng lò sưởi: chạm vào điểm giới hạn của bạn bè, không cần kết bạn
Tôn thờ anh hùng: Mọi người thường thích làm bạn với những người giỏi
hơn mình
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 7 Tiền bạc soi rõ lòng người: giúp bạn nhìn rõ dục vọng
trần trụi phía sau đồng tiền

Hiệu ứng Veblen: giá càng cao càng được ưa chuộng

Tiền bạc phân minh: tiền bạc phân minh, ái tình dứt khoát
 Chứng “ nghiệm mua sắm”: nghiện mua sắm, gặp bất kỳ thứ gì cũng “ mua,
mua,mua”
Trào lưu chạy theo khoái lạc: đồng tiền là “con dao hai lưỡi”, muốn nó như
nào chính là do bạn
Là một “người keo kiệt”: người keo kiệt thường thích lối sống tằn tiện
Tâm lý ghét giàu: ai cũng đều khao khát được giàu sang, và việc ghét người
giàu không phải là đặc quyền của người nghèo
Chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền: chạy theo đồng tiền để có cuộc sống tốt hơn thì
không có gì xấu hổ
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 8 Phân tích dục vọng: Không cần phải kinh ngạc, trong
lòng mỗi người đều có những dục vọng “đen tối”

Hiệu ứng trái cấm: càng cấm càng cố gắng khám phá
Hiệu ứng bàng guan: vui vẻ khi thấy người khác giúp người gặp nạn, nhưng
bản thân chỉ là người ngoài cuộc
Hiệu ứng ếch xanh: đừng sống quá vui vẻ, vì nó sẽ giết chết chính bạn
Hiệu ứng bầy đàn: trào lưu chạy theo đám đông là xu hướng khó thoát khỏi
Định luật Parkinson: "Sự kém cỏi" của một trợ lý sẽ không thể chứng minh
khả năng tầm thường của lãnh đạo
Hiệu ứng nửa chừng: bỏ cuộc giữa chừng vì dục vọng không đủ lớn
Trắc nghiệm tâm lý

Chương 9 Kiểm soát dục vọng: cất giấu những ý nghĩ đen tối, tận
hưởng cuộc sống mới được thay đổi

Hiệu ứng trì hoãn sự hài lòng: nhẫn nhịn, lấy đại cục làm trọng
Logic lồng chim: tư duy theo quán tính, khiến cho dục vọng chi phối hành vi
Hiệu ứng lan tỏa: nhìn vào điểm tích cực, bỏ qua những thứ còn lại
Hiệu ứng con lừa Buridan: học cách lựa chọn, cá và gấu bạn không thể có cả
hai
Hiệu ứng tiếp cận: Không phải là thành kiến mà là trí nhớ ngắn hạn
Hiệu ứng cửa sổ vỡ: kiên quyết ngăn chặn và trừng phạt người đầu tiên “phá
cỡ cửa sổ”
Hình thái tâm lý: từ bỏ khái niệm khuôn mẫu và khám phá những điều mới
Hiệu ứng phóng chiếu: trong mắt kẻ tiểu nhân, tất cả mọi người đều là tiểu
nhân
Trắc nghiệm tâm lý
 Chương 1: Dục vọng trông như thế nào
Luyện cho đôi mắt sắc bén để không giấu được những
dục vọng thầm kín
Nhắc đến dục vọng, phản ứng đầu tiên của mọi người đều cảm thấy “ huyền
bí và khó đoán ”. Trên thực tế, dục vọng rất khó để che giấu, chỉ cần thông qua:
tướng mạo, biểu cảm, hành động, ngôn ngữ, trang phục… đều có thể nhìn rõ tâm
lý dục vọng của con người.
Tướng tự tâm sinh: Tướng không bằng tâm, nhưng tâm lại sinh ra
tướng

Cái tâm và tướng mạo của một người có mối liên hệ chặt chẽ với nhau,
thông qua tướng mạo của một người, chúng ta ít nhiều có thể hiểu được tâm tính
và nhìn ra một số dục vọng trong họ, điều này sẽ giúp chúng ta có cái nhìn chính
xác hơn về một người.

Trong cuộc sống, chúng ta có thể thường xuyên bắt gặp một số người kiếm
sống bằng cách xem tướng, thông qua việc xem tướng mạo hoặc lòng bàn tay của
người ta mà có thể đoán được vận thế của họ, giải trừ tai họa cho con người. Thực
ra đây là một cách nhìn mê tín dị đoan, bịa đặt được truyền lại từ xã hội phong
kiến, không hề dựa theo bất kỳ cơ sở khoa học nào nên không thể tin tưởng một
cách mù quáng.
Tuy nhiên, ngoại hình và tâm thái của một người nó có mối liên hệ với nhau.
Điều này là do, suy nghĩ và tâm trạng của con người sẽ được thể hiện trên khuôn
mặt. Ví dụ, khi nhắc đến những tên trộm người ta sẽ nghĩ ngay là kẻ hèn nhát, lén
la lén lút, trong khi ấn tượng về những người lính chính là sự kiên trì, bền bỉ, dũng
cảm và chính trực. Sự xuất hiện của sự khác biệt này có một mối quan hệ tương
ứng với tâm lý của họ. Khi một tên trộm làm chuyện xấu, anh ta luôn sợ bị bắt và
có cảm giác sợ hãi ở trong lòng, tính nhút nhát này được thể hiện rõ trên khuôn
mặt anh ta, trong khi một người lính lại làm việc một cách ngay thẳng, với trái tim
lương thiện, thì đương nhiên họ sẽ xuất hiện trong một hình ảnh tích cực. Có thể
thấy, tướng mạo của một người quả thực có thể phản ánh trạng thái tâm lý của một
người ở một mức độ nhất định.
Thành ngữ “Tướng tự tâm sinh” được bắt nguồn từ một điển cố, kể về câu
chuyện của Bùi Độ - một người đàn ông của triều đại nhà Đường.

Chuyện kể rằng, gia đình của Bùi Độ khi còn nhỏ rất nghèo đến nỗi cơm
không đủ ăn. Một hôm, khi Bùi Độ đang đi trên đường, một vị cao tăng bước đến
trước mặt anh ta. Sau khi vị cao tăng quan sát tướng mạo của Bùi Độ, ông đã phát
hiện ra một vấn đề - nếp nhăn dọc khóe miệng của Bùi Độ kéo dài vào trong
miệng, vì vậy ông tin rằng Bùi Độ sẽ chết đói trong tương lai. Vậy nên, vị cao tăng
khuyên Bùi Độ nên chăm chỉ nghiên cứu Phật giáo. Sau khi nghe điều này, Bùi Độ
đã làm theo lời khuyên của cao tăng và chuyên tâm tu hành Phật pháp.
Sau một khoảng thời gian, Bùi Độ gặp lại vị cao tăng. Vị cao tăng phát hiện
tướng mạo của Bùi Độ thay đổi rất nhiều, đặc biệt là ánh mắt sáng lên như ngọn
đuốc, liền nói Bùi Độ về sau nhất định có thể tăng quan, công danh lừng lẫy.
Trong tương lai, Bùi Độ thực sự trở thành tể tướng, nổi tiếng cả một thế hệ.

Theo cách nhìn của vị cao tăng, sở dĩ ngoại hình của Bùi Độ thay đổi, chính
là vì mối quan hệ mật thiết giữa việc anh ta không ngừng theo đuổi cái thiện và
thay đổi tâm tính.
Mặc dù câu nói “tâm sinh tướng” khó tránh khỏi khuynh hướng của chủ
nghĩa duy tâm, nhưng trong ứng dụng thực tế, người ta thực sự có thể nhìn thấy
trạng thái tinh thần của một người bằng cách quan sát vẻ ngoài của người đó, đây
là chính là một tuyệt kỹ để hiểu tâm lý của người khác.
Đôi mắt, cằm, nụ cười và những biểu hiện khác của con người đều có thể
phản ánh tâm lý của họ ở các mức độ khác nhau. Những thành ngữ, tục ngữ được
lưu truyền từ xa xưa như “liếc mắt đưa tình”, “chỉ tay 5 ngón”, “miệng nam mô
bụng một bồ dao găm” đều giải thích rất rõ mối quan hệ giữa thần thái và tâm thái.
Để hiểu được tâm thái của một người thông qua vẻ ngoài, quả thật đây
không phải là chuyện dễ dàng, có chăng chỉ dựa trên mặt lý luận để hiểu chứ
không thể thực sự nhìn thấy bộ mặt thật của một người. Tuy nhiên, ở góc độ tâm lý
học, câu nói “tâm sinh tướng” cũng có phần đúng, khuôn mặt của mỗi người ít
nhiều cũng có thể phản ánh tâm trạng, suy nghĩ của người đó. Suy cho cùng, với
một tâm hồn tươi sáng, khuôn mặt rạng rỡ sẽ mang đến cho mọi người một loại
cảm giác tích cực; ngược lại, tâm hồn tiêu cực, vẻ mặt u sầu lại khiến người ta cảm
thấy chán nản và cáu kỉnh.
Mặc dù tất cả những biểu hiện bên ngoài không thể phản ánh chính xác dục
vọng của con người, nhưng chúng là trợ thủ đắc lực để hiểu được giúp chúng ta
hiểu rõ hơn về dục vọng, và chúng ta cần học hỏi và biết cách sử dụng nó trong
giao tiếp xã hội.
Biểu cảm vi mô: Hiểu rõ dục vọng, nắm rõ từng thay đổi nhỏ nhất
về mặt cảm xúc của con người

Sự thay đổi về mặt cảm xúc chính là sự thay đổi về mặt tâm lý được phản
ánh qua vẻ bề ngoài, nó có mối quan hệ mật thiết đến dục vọng của con người. Nếu
như chú ý đến những thay đổi tinh tế nhỏ nhất về mặt cảm xúc của đối phương, ta
có thể nhìn rõ ham muốn, khát khao đang dần hiện rõ của người đó.

Thomas L.Creer - nhà tâm lý học nổi tiếng người Pháp từng đoạt giải Nobel
đã từng nói rằng: ‘Chúng ta luôn có thể nhìn thấy vô số khuôn mặt, và những
khuôn mặt ấy đều có thể phản ánh trạng thái cảm xúc của chính họ. Theo thời gian,
khi tuổi tác ngày càng lớn, cảm xúc tâm lý của con người càng được biểu hiện rõ
rệt hơn. Khuôn mặt của con người cũng giống như một chiếc màn hình, nó có thể
hiển thị ra tất cả các hoạt động tâm lý như tình cảm, dục vọng và ham muốn của
con người.”
Những khuôn mặt được nhắc đến ở đây, không phải là khuôn mặt chỉ nằm ở
trạng thái tĩnh, mà còn là những biểu cảm được xuất hiện trên nó. Thế giới nội tâm
của con người rất nhạy cảm, mỗi giây mỗi phút đều có sự thay đổi nhỏ bé. Nếu
muốn nắm rõ những thay đổi này, chúng ta không không nhất thiết phải cố đi sâu
vào thế giới nội tâm bên trong, hơn nữa đây là điều bất khả thi. Thực ra, để đạt
được mục đích này, chúng ta có thể dùng một cách khác - đó chính là quan sát sự
thay đổi cảm xúc của con người. Chúng ta cần phải biết rằng, đằng sau những cảm
xúc ấy, đều là những bí mật về dục vọng được ẩn giấu của một con người. Ví dụ
như, nếu như lông mày của một người đang nhướng lên, điều đó có nghĩa là anh ta
đang nghi hoặc; nếu như fđôi mắt của một người đang lơ đãng, liên tục đảo qua
đảo lại, điều này có nghĩa là anh ta đang lúng túng, không biết giải quyết như thế
nào; nếu một người đang cong môi lên, thì anh ta đang rất tức giận và phẫn nộ.
Bằng cách hiểu rõ các hàm ý về mặt cảm xúc, chúng ta có thể diễn giải chính xác
thế giới nội tâm của con người và nắm rõ được những dục vọng thay đổi trong
thoáng chốc.
Thông thường, con người ta rất coi trọng các biểu hiện lớn lao, nhưng lại
quên đi những thay đổi nhỏ bé của cảm xúc. Họ quên rằng chính những sự thay đổi
nhỏ bé này lại rất khó kiểm soát và che giấu nó đi, và điều đó chính là sự phản ánh
chân thật nhất của thế giới nội tâm.
Vui thì cười, buồn thì khóc, tức giận thì cau mày, đố kỵ thì khiêu khích… Chính
những thay đổi cảm xúc của con người, làm cho chúng ta có thể hiểu được trạng
thái tâm lý của họ ngay lúc đó. Tuy nhiên, liệu rằng những cảm xúc được thể hiện
ra bên ngoài tất cả là sự thật? Có hay không ẩn chứa đằng sau nó những bí mật
không thể nói ra? Đây chính là điều mà chúng ta cần phải quan sát tỉ mỉ và đưa ra
những phán đoán chính xác thông qua các biểu cảm vi mô. Ví dụ, nếu như một
người nhếch miệng cười khi đang khóc, thì chứng tỏ anh ta không hề thật tâm.
Khi phán đoán tâm lý của một người, chúng ta rất dễ dàng bị đánh lừa bởi vẻ
bề ngoài, điều này chính là do rất nhiều người không muốn người khác nhìn thấy
thế giới nội tâm của họ, và che giấu đi những cảm xúc của bản thân ở một mức độ
nhất định. Đây cũng là một phản ứng tâm lý bình thường của con người, và mục
đích làm điều này cũng vì rất nhiều lý do khác nhau. Có người vì để che đi sự tự ti
của bản thân, có người lại muốn chứng tỏ rằng bản thân rất mạnh mẽ, có người lại
muốn đạt được mục đích nào đó, cũng có người muốn đạt được điều gì đó mà
không thể nói cho người khác. Nói tóm lại, ai rồi cũng sẽ vô tình che đậy đi những
cảm xúc của bản thân, và xuất hiện trước mặt người khác với diện mạo tốt nhất.
Trong một số trường hợp, có một số người sẽ tỏ ra vô cảm, giống như những
cục đá vô tri. Khi tiếp xúc với kiểu người này, bạn cần phải nhớ rằng: “vô cảm
không có nghĩa là không có cảm xúc”. Ví dụ như, chúng ta thường dùng câu thành
ngữ “ngây ra như phỗng” để hình dung một kẻ không có cảm xúc? Điều đó hoàn
toàn sai, ẩn sau vẻ bề ngoài “ngốc nghếch” đó chính là vẻ sợ hãi hoặc bất ngờ của
một người. Chính vì thế, đừng dễ dàng bị vẻ bề ngoài, vẻ mặt “vô cảm xúc” ấy
đánh lừa bản thân, người càng không có cảm xúc, thì càng đang cố gắng kìm nén
những thay đổi tâm lý của bản thân .
Có đôi lúc, cảm xúc của một số người thực sự quá xuất sắc, dù khóc hay
cười, vẻ mặt của họ đều rất điềm tĩnh, khiến cho người khác rất khó nắm bắt tâm lý
của họ. Với những trường hợp này, thực chất đây chính là đang phản ánh chân thực
nhất mâu thuẫn cực độ của nội tâm con người, bản thân không biết làm gì trong
trường hợp này. Trong bộ phim “Soldier Assault” khi Viên Lãng và Hứa Tam Đa
đang tranh luận về vấn đề trở thành nhân tài, biểu cảm của Viên Lãng đột nhiên
chuyển từ nghiêm túc sang cười, điều này thể hiện rõ tâm lý “không cần đánh cũng
thắng”.
Nói tóm lại, cảm xúc của con người rất phong phú và đa dạng, là một trong
những phương thức biểu đạt được sử dụng trong giao tiếp. Thông qua các biểu cảm
vi mô khác nhau, chúng ta có thể hiểu sâu hơn về bản chất và thế giới nội tâm của
con người. Có thể nói, sự thay đổi của các biểu cảm vi mô, không chỉ phản ánh
thiện ác, tình cảm và trí tuệ của con người, mà còn nói rõ hơn xu hướng tâm lý của
con người, điều này có ý nghĩa rất lớn trong việc thấu hiểu một người. Cảm xúc
chính là tấm gương phản chiếu của con người, chỉ có khi chúng ta quan tâm đến
những gì nó phản chiếu lại, thì chúng ta mới được xã hội công nhận và có nhiều
quyền lợi hơn. Từ đó, con đường giao tiếp của chúng ta ngày càng thuận lợi hơn.
Bí mật của hành động: nhìn thấu hành động, bạn có thể nhìn thấu
trái tim

Mỗi hành động nhỏ nhất của con người, dù chỉ là giơ tay hay hất chân, đều
phản ánh trạng thái tâm lý của người đó. Cơ thể là trung thực nhất, ngôn ngữ cơ
thể sẽ không bao giờ nói dối. Thông qua nó, chúng ta mới hiểu rõ tâm lý con
người; nắm chắc được nó mới nhận ra được dục vọng của người khác.

Nhà tâm lý học người Canada - Donald Hebb cho biết: "Khi tôi nói rằng tôi
rất tức giận, có thể tôi thực sự đang tức giận, cũng có thể tôi đang nói dối, cũng có
thể tôi đang cố che giấu nỗi sợ hãi của mình hoặc có thể vì một vài lý do khác.
Thông quan sát các cử chỉ cơ thể, chúng ta có thể dễ dàng phán đoán tâm lý thực
sự của người đó”. Mỗi hành động của một người đều có thể phản ánh tâm lý trong
sâu thẳm trái tim người đó, và đó là ngôn ngữ cơ thể nó có thể biểu lộ những thay
đổi tâm lý của một người. Khi tiếp xúc với người khác, chỉ cần bạn chú tinh tế chú
ý đến một số hành động của đối phương, bạn có thể hiểu rõ tâm tư của họ, cho dù
đó là tâm lý đang bị chôn vùi dưới vực sâu, bạn cũng có thể hiểu thoáng qua nó.
Ví dụ, khi một người thè lưỡi hoặc lắc đầu, đều có thể ẩn chứa những hàm ý
sâu sắc. Ngay cả khi anh ấy không nói gì, thì cơ thể của anh ấy cũng sẽ bộc lộ ra,
những phản ứng này đều vô tình xuất hiện nên rất khó để che dấu nó. Tất nhiên,
ngay cả khi anh ấy nói, bạn cũng đừng chú ý đến những gì anh ấy nói mà hãy luôn
chú ý đến ngôn ngữ cơ thể của anh ấy, bởi vì chỉ có thông qua sự xác minh lẫn
nhau giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ cơ thể, chúng ta mới có thể xác nhận những
gì anh ấy nói có đúng hay không? Về điểm này, trong cuộc sống chúng ta đều có
một trải nghiệm vô cùng quen thuộc chính là: nói dối trên điện thoại sẽ dễ dàng
hơn rất nhiều so với trước mặt người khác. Lý do là đối phương chỉ có thể nghe
thấy giọng nói, nhưng không thể nhìn thấy biểu cảm và hành động của chúng ta, vì
vậy cơ hội để lộ ra khuyết điểm của chúng ta hầu như là không có.

Vào thế kỷ 20 ở hoa Kỳ, một người mẹ đã từng thu hút sự chú ý rộng rãi
của mọi người.
Người mẹ cho biết trên một chương trình thời sự rằng cô và con cùng nhau
về quê chơi, kết quả những đứa trẻ đã bị một số kẻ lạ mặt bắt cóc. Chị điên cuồng
đuổi theo xe bọn cướp, chạy đến ki 2 chân đều tê cứng cũng không cứu được con.
Cô cầu nguyện rằng những đứa con của cô sẽ không bị làm hại.
Sau khi chương trình được phát sóng, nhiều người đã gọi điện cho người
mẹ, bày tỏ sự an ủi, đồng thời bày tỏ sẽ giúp đỡ khi cô cần. Nhiều người thậm chí
còn tự lập nhóm tìm kiếm, giúp cho người phụ nữ sớm tìm được những đứa con và
đoàn tụ gia đình càng sớm càng tốt.
Mọi chuyện đã tiến triển đến mức này, và người mẹ đã trở thành đối tượng
được nhiều người đồng cảm và quan tâm. Tuy nhiên, vài tháng sau, mọi chuyện
thay đổi quá bất ngờ và thậm chí không thể chấp nhận được - người mẹ bị cảnh
sát bắt giữ với cáo buộc lạm dụng trẻ em.
Hóa ra người mẹ vô cùng đáng thương trong chương trình này đã tự tay giết
chết đứa con của mình rồi dìm xuống đáy hồ và bịa ra một câu chuyện chẳng hề
tồn tại để đổi lại danh lợi cho bản thân.
Điều bất ngờ hơn nữa là, người đầu tiên nghi ngờ người mẹ không phải là
cảnh sát mà lại là một khán giả rất yêu thích tâm lý học. Trong khi xem tin tức,
anh ta đã chú ý đến một số hành động nhỏ và biểu hiện của người mẹ - liên tục dụi
mắt và kéo cổ áo, và những hành động nhỏ này chính là điều mà mọi người
thường mắc phải khi họ đang nói dối.
Sau đó, vị khán giả này đem những điều mà bản thân phát hiện nói cho cảnh
sát. Cuối cùng, cảnh sát đã xác định được người mẹ chính là thủ phạm thực sự giết
con mình và bà ta đã bị đưa ra trước công lý.

Qua câu chuyện này ta có thể thấy, mỗi hành động dù chỉ là vô tình nhưng
nó lại có thể “phản bội” và phơi bày thế giới nội tâm của bạn. Điều này không phải
là sự hù dọa, mà nó là một sự thật đã được chứng minh và xem xét một cách kỹ
lưỡng. Lời nói của một người có thể là giả, thậm chí vẻ mặt anh ta được ngụy trang
rất hoàn hảo, nhưng ngôn ngữ cơ thể của anh ta sẽ không nói dối. Bất cứ cử động
nhỏ vô ý nào cũng có thể tiết lộ bí mật ẩn giấu trong lòng anh ấy.
Trong cuộc sống, chúng ta không tránh khỏi việc phải tiếp xúc với đủ loại
người, muốn bất bại trên đấu trường xã hội và trở thành “lão làng”, thì bắt buộc
phải dành thời gian quan sát từng hành động dù nhỏ nhất . Nhiều hành động của
con người có thể phơi bày những bí mật trong lòng họ, nghiên cứu tâm lý con
người thông qua hành động là một ngành học có kiến thức rất sâu sắc và khó để
giải thích. Trong ứng dụng thực tế, chúng ta không thể đi sâu nghiên cứu từng
hành động nhỏ nhưng việc hiểu và nắm vững một số kiến thức liên quan đến nó là
điều cần thiết.
Có rất nhiều lợi ích khi chúng ta hiểu được ngôn ngữ hành động của con
người, nhưng tuyệt đối không được mới có chút kinh nghiệm mà bắt đầu đắc ý.
Hành động của con người vô cùng đa dạng, và có nhiều thay đổi mà chúng ta
không thể lường trước được. Có thể anh ta giây trước còn ăn to nói lớn, giây sau đã
giận châm đấm ngực. Trong sự thay đổi đột ngột này, trạng thái tâm lý của con
người cũng trải qua những biến động lớn tương ứng. Nếu hành động của đối
phương đã thay đổi, nhưng chúng ta vẫn ở trong tình trạng trước đó, điều này chắc
chắn sẽ khiến đối phương cảm thấy không hài lòng và các hoạt động giao tiếp chỉ
có thể kết thúc trong thất bại.
Có thể hiểu được những bí mật đằng sau những hành động đó, sẽ rất có lợi
trong mọi mặt của cuộc sống, hơn nữa nó còn có ý nghĩa tích cực trong việc giao
tiếp con người với nhau. Mỗi hành động dù chỉ là vô tình, nhưng lại có thể giải mã
được mật mã của trái tim một người. Nhờ đó, chúng ta có thể thu hẹp “khoảng
cách” giữa mọi người với nhau trong giao tiếp và đến gần trái tim đối phương hơn,
từ đó khơi dậy “sự cộng hưởng” một cách hiệu quả. Đôi khi nó cũng có thể là một
con đường tắt, giúp chúng ta đi đến bản chất của sự vật, từ đó đạt được hiệu quả
gấp đôi.
Hiệu ứng quá giới hạn: Nói nhiều không bằng nói đúng, đừng trở
thành “ Sư Tăng ” mà mọi người ghét

Người nói nhiều chưa chắc được mọi người đón nhận, nhưng nói những lời
thừa thải thì nhất định sẽ bị ghét. Khi chúng ta nói, chúng ta nên tập trung vào
"chất lượng" thay vì dựa vào "số lượng" để giành chiến thắng. Một khi bạn trở
thành một "Đường Tăng" phiền phức, không ai muốn nói chuyện với bạn

Trong quá trình giao tiếp, giao tiếp bằng lời nói là hình thức giao tiếp chủ
yếu và phổ biến nhất. Thông qua ngôn ngữ, chúng ta có thể bày tỏ suy nghĩ của
mình một cách trực tiếp hơn, nêu quan điểm của mình và để đối phương hiểu được
thái độ của chúng ta một cách nhanh chóng và rõ ràng. Tuy nhiên, khi nói chuyện
bạn nhất định phải vô cùng cẩn thận, bạn không thể nói quá dài dòng, quá thừa
thải; như thế, đối phương sẽ không tiếp thu được quan điểm của bạn, ngược lại bạn
sẽ biến mình thành kiểu người mà mọi ngời ghét.
Nếu như có quá nhiều ngôn từ kích thích, quá mạnh bạo hoặc những ngôn từ
đó xảy ra trong thời gian dài, sẽ khiến con người cảm thấy cực kỳ cáu kỉnh và nổi
loạn. Trong tâm lý học, người ta gọi điều này là hiệu ứng quá giới hạn. Nói cách
khác, một khi bạn nói ra những điều vượt quá ấn tượng và kỳ vọng tốt đẹp của
người khác, nó thường có tác dụng ngược lại.

Một lần, nhà văn nổi tiếng Mark Twain đến nhà thờ để tham gia hoạt động
gây quỹ. Mở đầu, bài phát biểu của mục sư rất hay và cảm động, Mark Twain đã
rất cảm động và định quyên góp toàn bộ số tiền của mình. Nhưng mười phút trôi
qua, và mục sư vẫn đang nói. Mark Twain cảm thấy buồn chán và quyết định
quyên góp một số tiền lẻ. Mười phút nữa trôi qua, mục sư vẫn say sưa nói, không
hề có ý định dừng lại. Vì vậy, Mark Twain quyết định không quyên góp một xu
nào. Cuối cùng, mục sư cũng kết thúc bài phát biểu của mình và bắt đầu tổ chức
quyên góp. Mark Twain cảm thấy rất tức giận, thay vì quyên góp tiền, ông ấy đã
lấy hai đô la từ khay quyên góp.

Mục sư có lẽ không nghĩ đến rằng, nếu ông ấy kết thúc bài phát biểu sớm
hơn, ông ấy sẽ quyên góp được nhiều tiền hơn. Từ góc nhìn của vị mục sư, ông ấy
hy vọng khán giả có thể nghe thêm thông tin và hiểu rõ hơn về đề xuất của mình,
nhưng ông lại quên đi cảm xúc của khán giả. Ngược lại, chính vì vị mục sư nói quá
nhiều dẫn đến khán giả mất đi sự hứng thú.
 Khi nhắc đến những người gây khó chịu nhất khi nói chyện, những ai đã
xem qua "Đại Thoại Tây Du" sẽ nghĩ đến hình ảnh của Đường Tăng. Đường Tăng
nói nhiều đến mức vượt quá giới hạn, khi anh ta nói nhảm, những người xung
quanh cảm thấy vô cùng khó chịu. Hơn nữa, rất nhiều tiểu yêu thú đều bị anh ta
hành hạ, chúng thà tự sát còn hơn. Mặc dù vậy, Đường Tăng vẫn tiếp tục nói, nói
đến mức mọi người cũng đều chán ghét. Trong phim, đạo diễn vì để mang lại hiệu
quả nghệ thuật tốt và khiến khán giả cười sảng khoái nên đã cường điệu hóa một số
rắc rối của Đường Tặng, những người như Đường Tăng ngoài đời thực rất hiếm.
Tuy nhiên, ngay cả khi chỉ có một người như vị mục sư mà Mark Twain gặp trong
đời, thì phản ứng của mọi người tránh xa là điều không thể tránh khỏi.
Trên thực tế, nhiều người cảm thấy rằng việc lặp đi lặp lại có thể tạo ấn
tượng sâu sắc, điều này có liên quan đến phương pháp học tập mà chúng ta sử
dụng ở trường. Trên lý thuyết, lặp đi lặp lại quả thực có thể khiến đối phương ấn
tượng sâu sắc hơn, nhưng nếu như không có sự kiểm soát sẽ chỉ khiến người ta
nhàm chán, làm cho con người xảy ra tình trạng “tai lọt tai nghe”. Thậm chí, đối
phương sẽ trực tiếp ngắt lời bạn, như vậy, cho dù bạn có nói bao nhiêu đi nữa cũng
vô nghĩa. Lấy một ví dụ đơn giản, khi bạn xem TV, nếu quảng cáo phát lặp đi lặp
lại bốn năm lần, tôi tin rằng sẽ rất nhiều người cảm thấy khó chịu, và ngay lập tức
sẽ chuyển kênh. Nhà quảng cáo muốn để lại ấn tượng sâu sắc với khán giả, nhưng
khán giả lại không xem nó và đương nhiên hiệu quả của quảng cáo sẽ khác xa so
với mong đợi của họ.
Vì vậy, khi con người nói chuyện với nhau, bạn phải chú ý kiểm soát tiết tấu
và thời gian nói chuyện, cần cố gắng truyền đạt hết ý kiến của bản thân trong
khoảng thời gian nhất định. Nếu cuộc trò chuyện kéo dài quá lâu, đối phương sẽ
cảm thấy nhàm chán và không thể tiếp tục cuộc trò chuyện. Trong lúc nói chuyện
với nhau, một khi bạn nhận thấy đối phương mất tập trung và bắt đầu nhìn đồng
hồ, nhìn xung quanh và có một số hành động nhỏ khác. Lúc này, bạn nên dừng lại
một chút, suy nghĩ xem vì sao đối phương mất đi cảm giác hứng thú và lời nói của
mình có vượt quá phạm vi cho phép của cuộc nói chuyện hay không? Nếu thật sự
như vậy, bạn hãy chuyển chủ đề và đừng nói nữa, bởi vì lúc này đối phương đã
cảm thấy phiền phức, khiến cho họ cảm thấy phản cảm.
Tóm lại, bất kể lúc nào hay ở đâu, bạn phải nắm bắt được tốc độ nói của
mình và chú ý đến ảnh hưởng của hiệu ứng quá giới hạn đem đến cho đối phương.
Một khi đã vượt quá giới hạn, đối phương tỏ ra mất tập trung là điều bình thường.
Lúc này bạn đừng nên đổ lỗi cho đối phương mà hãy tự tìm nguyên nhân từ chính
mình.
Thói quen tự nhiên: Từ lời nói hiểu rõ dục vọng của con người

Câu cửa miệng là một thói quen ngôn ngữ được hình thành trong cuộc sống
và thường có cái tôi rất rõ rệt. Mặc dù có rất nhiều người không quan tâm đến câu
cửa miệng của họ, nhưng nó lại có thể phản ánh một cách chân thực dục vọng của
con người và phơi bày những điểm yếu của họ.

Trong ngôn ngữ giao tiếp của con người, chúng ta có thể nghe thấy vô vàn
câu cửa miệng khác nhau. Câu cửa miệng chính là một cách diễn đạt mà mọi người
thường sử dụng và nó là một thói quen ngôn ngữ đã được hình thành trong một
thời gian dài. Có thể nói, câu cửa miệng có chức năng phản chiếu tâm lý con
người. Ngoài ra, nó còn có thể phản ánh thế giới nội tâm của người nói ở một mức
độ nhất định. Dựa theo kết quả nghiên cứu của tâm lý học hiện đại cho thấy, câu
cửa miệng thường có thể phản ánh một phần tính cách của con người và có vai trò
quan trọng trong giao tiếp.
Là một phương thức ngôn ngữ được hình thành một cách vô thức, câu cửa
miệng đã trở thành một phần không thể thiếu của nhiều người, và câu cửa miệng
của mỗi người đều có một phong cách riêng biệt. Câu cửa miệng có mối quan hệ
mật thiết đến tính cách, kinh nghiệm sống, trạng thái tinh thần, v.v. của một người
và đã được hình thành dần dần trong quá trình xây dựng thương hiệu cá nhân.
Câu cửa miệng chính là một phản xạ có điều kiện trong tiềm thức của con
người và nó thường được thốt ra một cách vô tình. Chính vì tính vô tình của nó,
nên nó càng phản ánh chân thực tâm lý thực sự của người nói. Thông qua các câu
cửa miệng khác nhau, chúng ta có thể hiểu được đặc điểm tính cách của người nói.
Sau đây giới thiệu các đặc điểm tính cách được phản ánh trong một số loại ngôn
ngữ nói có thể được nghe thường xuyên.

1. "Tôi biết" "Tôi hiểu" "Tôi đã rõ"

Những người nói câu cửa miệng kiểu này thường rất thông minh, học một
biết mười. Họ có khả năng tư duy logic mạnh mẽ và rất nhạy bén, và họ thường có
thể hiểu ý của đối phương thông qua lời nói. Tuy nhiên, những người này rất
bướng bỉnh, đôi khi họ quá tự tin và không muốn lắng nghe ý kiến của người khác.
2. "Tôi nghĩ" "Tôi muốn" "Tôi không rõ"
Người dùng kiểu câu cửa miệng này thường có đầu óc đơn giản, dễ bốc
đồng và đôi khi cảm xúc không ổn định, khiến mọi người cảm thấy khó nắm bắt.
3. "Không lừa bạn" "Nói thật đó" "Nói sự thật"
 Những người này thường thiếu tự tin, luôn lo lắng rằng người khác sẽ không
tin mình, do đó luôn muốn nhấn mạnh rằng những điều đó là sự thật. Vì luôn muốn
được công nhận nên những người như vậy thường tỏ ra hơi thiếu kiên nhẫn, nhưng
càng nhấn mạnh thì càng dễ khiến người khác nghi ngờ.
4. “Đúng” “Không sai” “Có đạo lý”
Người thường dùng những câu cửa miệng kiểu này rất khéo léo, tinh vi và
thậm chí rất nham hiểm. Những câu này thường có thể khiến người ta buông lỏng
cảnh giác, nói hết tất cả mọi thứ trong lòng. Lúc đó, họ có thể nắm bắt lỗ hổng của
mình, từ đó trực tiếp đưa người nói vào chỗ chết. Kiểu người này nhìn bề ngoài rất
hiền lành, nhưng một khi ảnh huỏng đến lợi ích của họ thì sẽ lập tức thay đổi sắc
mặt.
5. "Ừm" "À" "Ồ" "Ừ"
Những người dùng kiểu câu này có thể được chia thành hai loại: thứ nhất là
tư duy chậm và khi nói chuyện cần phải sắp xếp từ ngữ trong đầu, vì vậy cần có
một số khoảng dừng khi nói; thứ hai là lòng dạ thẳng thắn, vì để tránh lỗ hổng xảy
ra khi nói chuyện nên họ sẽ hay dừng lại một một cách thận trọng.
6. “Nghe người ta nói” “Tôi nghe nói” “Nói chung là”
Những người dùng câu cửa miệng kiểu này thường rất khôn khéo, hiểu rất rõ
về việc đối nhân xử thế. Khi nói chuyện họ thường sẽ chừa cho mình một đường
lui và thường mượn lời của người khác để diễn đạt ý của họ.
7. “Có lẽ” “Có khả năng” “Đại khái là”
Người hay nói câu cửa miệng kiểu này rất giỏi trong việc bảo vệ bản
thân.Trong quá trình giao tiếp với người khác, họ rất ít khi để lộ sơ hở qua lời nói.
Họ khá trưởng thành và biết kiềm chế cảm xúc bản thân. Trong các mối quan hệ
khác, họ tương đối thành công và là người có “năng lực” trong giao tiếp.
Ngoài các câu cửa miệng được nói trên, trong đời sống hàng ngày chúng ta
còn được nghe rất nhiều câu cửa miệng tục tĩu khác v.v... mà chúng ta sẽ không
nhắc đến ở đây. Một khi những câu cửa miệng của đối phương xuất hiện những lời
dơ bẩn, chúng ta sẽ cảm thấy phiền phức và chán ghét với anh ta, không còn hứng
thú nói chuyện với anh ta, cũng không muốn tiếp tục nghiên cứu trạng thái tâm lý
của anh ta.
Về cơ bản, mỗi người đều có câu cửa miệng của riêng mình, chỉ là có một số
người không thực sự bận tâm đến nó. Ở một khía cạnh khác, câu cửa miệng đã trở
thành một bộ phận không thể xóa nhòa trong đời sống con người, nó không chỉ ảnh
hưởng một cách vô tri vô giác đến đời sống con người mà nó còn âm thầm bộc lộ
tâm lý con người. Trong giao tiếp với nhau, việc chú ý đúng mức đến câu cửa miện
của đối phương, có thể mang lại hiệu quả gấp đôi, giúp chúng ta chiếm lĩnh vị trí
thuận lợi trong giao tiếp, càng dễ đạt được mục đích trong giao tiếp.
Sắc màu tâm lý học: Màu sắc quần áo phản ánh tâm lý con người

Mỗi người đều có sở thích khác nhau về màu sắc, mặc quần áo có màu sắc
khác nhau trong các tình huống giao tiếp trong xã hội thường có thể phản ánh trạng
thái tâm lý khác nhau của một người. Hiểu được tâm lý màu sắc giúp bạn hiểu
được dục vọng bên trong của một người.

Tục ngữ có câu: “Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân”. Trong xã hội hiện nay,
người ta thường đánh giá thân phận, địa vị, học thức, gu thẩm mỹ, v.v.. của một
người qua trang phục. Người ăn mặc sang trọng sẽ khiến người ta nghĩ rằng họ
xuất thân từ con nhà giàu có; ngược lại, những người ăn mặc rách rưới khó tránh
khỏi việc bị coi là kẻ ăn xin. Có thể thấy rằng, quần áo đẹp thì càng được mọi
người ưa chuộng hơn và có thể thúc đẩy sự kết nối tốt hơn. Ngoài kiểu dáng quần
áo, sự lựa chọn màu sắc cũng có thể phản ánh thế giới nội tâm của một người. Tâm
lý học màu sắc là một bộ môn chính thức trong tâm lý học, nó nghiên cứu hoạt
động tâm lý của con người thông qua màu sắc mà họ thích. Dưới đây, chính là giới
thiệu một cách ngắn gọn về thông tin được truyền đạt thông qua một số màu phổ
biến.

1.Màu đen
Màu đen là màu để bảo vệ bản thân, mặc đồ màu đen có tác dụng chống lại
ảnh hưởng của thế giới bên ngoài, hơn nữa còn tạo được ảnh hưởng đến đối
phương rất lớn. Mặc đồ đen tương đối hiệu quả khi ra lệnh hoặc thuyết phục đối
phương
2.Màu trắng
Màu trắng tượng trưng cho sự thuần khiết và mang ý nghĩa thẳng thắn, chân
thành, hơn nữa mặc trang phục màu trắng khiến người khác cảm thấy họ là một
người rất biết hợp tác. Tuy nhiên, màu trắng có thể mang đến cho người ta cảm
giác lạnh lùng, khiến người khác cảm thấy là người không dễ gần.
3. Màu đỏ
Màu đỏ mang lại cho người ta cảm giác tràn đầy sức sống và sinh lực,
thường để lại cho người ta ấn tượng rất sâu sắc, nếu muốn đối phương ghi nhớ mãi
về mình thì không có sự lựa chọn nào tốt hơn màu đỏ .
4. Màu xanh lá cây
Màu xanh tượng trưng cho sự hài hòa, hòa thuận, nếu muốn thúc đẩy hơn
nữa mối quan hệ với đối phương, bạn có thể mặc trang phục màu xanh lá cây. Tuy
nhiên, quần áo màu xanh lá cây khá kén màu da và không phải ai mặc nó cũng đẹp.
 5. Màu xanh dương
Quần áo màu xanh dương đậm đem đến cho người ta cảm giác đáng tin cậy
và tràn đầy lý tính; ngược lại màu xanh nhạt lại cho người ta cảm giác rất tươi
sáng, người thích mặc quần áo màu xanh nhạt thường có óc sáng tạo.
6. Màu hồng
Quần áo màu hồng có thể khơi dậy mong muốn được bảo vệ của đối
phương, khi một quý cô muốn thể hiện sự dịu dàng của mình để được đối phương
che chở thì màu hồng sẽ là lựa chọn đầu tiên.
7. Mùa vàng
Màu vàng thường thể hiện theo đuổi hạnh phúc và những điều mới lạ, nếu
bạn muốn giao tiếp với đối phương, trùng hợp đối phương lại là người thích những
điều mới lạ, thì khả năng thành công sẽ cao hơn.
8. Màu tím
Người thích mặc màu tím có xu hướng làm mọi việc theo trực giác của mình
và thích thể hiện mình khác biệt để thu hút sự chú ý của người khác.
9. Màu cam
Màu cam có thể khiến mọi người cảm thấy vui vẻ, hơn nữa nó còn làm cho
người khác nghĩ bạn là một người dễ gần. Mặc đồ màu cam khi đi du lịch còn có
thể lan tỏa cảm xúc vui vẻ, tăng cường tình cảm lẫn nhau.
10. Màu xám
Màu xám là màu rất phổ biến trong cuộc sống, những người thích mặc quần
áo màu xám thường là người sống nội tâm, làm việc gì cũng rất kín tiếng, không
muốn lộ mặt, thà làm “lá xanh” tôn lên vẻ đẹp cho “hoa hồng” còn hơn.
11. Màu nâu
Nhiều người không thích màu nâu, nhưng những người thích mặc quần áo
màu nâu thường có tình cảm rất sâu đậm với nó, hầu hết những người này đều có
tính cách bướng bỉnh và không dễ dàng bỏ cuộc, nhưng đôi khi họ lại tỏ ra bản
thân quá cứng nhắc.

Từ những phân tích trên chúng ta có thể thấy rằng, màu sắc của quần áo thực
sự có thể phản ánh sở thích và tính cách của một người. Chúng ta có thể hiểu tính
cách của nhau thông qua màu sắc quần áo của một người, để có thể thực hiện các
hoạt động giao tiếp một cách có chủ đích. Tất nhiên, đối phương cũng có thể lợi
dụng điểm này để hiểu hơn về chúng ta, cho dù chúng ta không cố ý chọn màu
quần áo thì cũng có người có thể thông qua màu sắc mà đoán ra tâm lý của chúng
ta. Đối mặt với tình huống này, chúng ta có thể đạt được hiệu quả mong muốn
bằng cách chọn màu quần áo và để bên kia làm theo gợi ý của chúng ta.
Cùng với sự phát triển của xã hội, mọi người ngày càng nghiên cứu sâu hơn
về tâm lý màu sắc và áp dụng kết quả nghiên cứu của họ vào thực tế. Thông qua
màu sắc quần áo của đối phương, chúng ta có thể hiểu được động thái tâm lý của
đối phương để giao tiếp và tương tác với họ tốt hơn.

Vạch trần lời nói dối: Phía sau những lời nói tinh xảo ấy, ẩn
chứa vô vàn dục vọng khác nhau

Khi con người nói dối, tâm lý thường sẽ bị lay động, những lay động nhỏ bé
này sẽ được bộc lộ thông qua các biểu hiện bên ngoài khác nhau, chỉ cần bạn tỉ mỉ
quan sát, thì không khó để nhận ra lời nói dối của đối phương. Khi lời nói dối bị
vạch trần, dục vọng của con người cũng theo đó mà bộc lộ ra bên ngoài.

Nhà tâm lý học Freud từng nói: “ Bất cứ ai có giác quan toàn diện đều thừa
nhận rằng, không có ai có thể giữ bí mật một cách lâu dài. Ngay cả khi anh ta im
lặng, thì những cử chỉ, thậm chí từng giọt mồ hôi trên cơ thể đều đang phản bội
anh ta.” “ Trong các chương trình về pháp Luật, khi cảnh sát bắt được kẻ tình nghi,
rất nhiều nghi phạm chọn cách im lặng, bất luận cảnh sát hỏi gì họ đều sẽ im lặng.
Họ nghĩ rằng, nếu như bản thân chọn cách im lặng, thì cảnh sát sẽ không có cách
nào bắt họ. Còn có một số người lại trả lời những thứ không liên quan, khi nhắc
đến vấn đề mấu chốt họ thường có xu hướng bỏ qua và lảng tránh những vấn đề
đó. Tuy nhiên, họ không hề biết rằng… Bằng những kinh nghiệm dày dặn trong
việc xử lý các vụ án, thông qua các biểu hiện khác nhau cảnh sát đã nhìn rõ thế
giới nội tâm của bạn, và vạch trần lời nói dối đó.
Về mặt bản chất, rất nhiều người khi nói dối họ đều không muốn thừa nhận
và đối mặt với nó. Vì vậy, khi con người nói dối chính là họ đang cố che giấu thế
giới nội tâm của mình, thông qua một số hành vi cũng như lời nói để đánh lừa
người khác. Tuy nhiên, cái gọi là “ muốn người khác không biết, trừ khi mình
không làm”, chỉ cần bạn làm, thì nhất định sẽ để lại một chút sơ hở. Chúng ta có
thể dễ dàng hiểu được tâm thái của người nói dối thông qua các hành vi hay lời nói
mà người đó thường thể hiện ra.
Một số nhà tâm lý người Mỹ đã từng nghiên cứu các biểu hiện khác nhau
khi con người nói dối. Kết quả cho thấy, do ảnh hưởng của tiềm thức nên khi con
người nói dối sẽ luôn để lại một số lỗ hổng. Ngay cả khi người đó cực kỳ cẩn
trọng, những lổ hổng đó vẫn có thể vô tình bộc lộ ra ngoài. Sau khi chỉnh lí và tổng
kết lại, người ta phát hiện khi con người nói dối sẽ có 3 đặc trưng sau.

1. Người nói dối thường tránh dùng đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất
 Khi nói dối, con người thường có xu hướng không muốn liên quan đến lời nói
dối đó, nên đại từ nhân xưng “ tôi “ thường ít được sử dụng. Chắc hẳn có rất nhiều
người sẽ có trải nghiệm này: Khi chúng ta vì một vài lý do nào đó mà đến muộn,
chúng ta sẽ viện cớ là “ tắc đường”, khi gọi cho cấp trên, chúng ta sẽ thường nói “
tắc đường quá, nên em sẽ đến muộn”. thay vì nói: “ em đang kẹt xe, chắc là sẽ đến
muộn “. Điều này, thực chất không phải vì tắc đường mà chúng ta đến muộn, khi
viện lý do này, chúng ta sợ sẽ làm lộ sơ hở và đang tự loại trừ chính mình.
2. Người nói dối thường sẽ không nói chi tiết vào trọng tâm
Điều này chính là khi một người đang cố gắng bịa đặt ra những lời nói dối, họ
sẽ có áp lực tâm lý rất lớn, hoàn toàn mất đi sự tự tin, nếu như kể quá chi tiết, thì
nguy cơ làm lộ ra sẽ rất cao. Vì vậy, người nói dối họ thường sẽ tìm đại lý do nào
đó để nhanh chóng thoát tội. Vẫn là lý do “ tắc đường “ , nếu như bạn yêu cầu họ
kể các chi tiết như: tắc đường ở đâu, tắc đường lúc mấy giờ… tin chắc rằng họ sẽ
không đưa ra được lời giải thích chính xác. Bởi vì, người nói dối thực chất không
hề tắc đường, nếu như muốn họ kể chi tiết quá trình tắc đường như thế nào, e rằng
ngay chính bản thân họ cũng không tin những lời nói dối mà mình bịa ra.
3. Người nói dối thường sẽ cố nhấn mạnh cảm xúc tiêu cực của họ
Mục đích của những người nói dối thường để che đậy lỗi lầm của bản thân, hy
vọng người khác có thể hiểu và thông cảm cho họ. Họ thường nhấn mạnh những
cảm xúc tiêu cực như: phẫn nộ, nôn nóng… khiến người khác có thể hiểu những
sai lầm của họ chỉ là sự vô ý, từ đó sẽ dễ được thông cảm hơn. Lấy ví dụ trong cái
lý do “ tắc đường “ này, sau khi đến công ty người nói dối sẽ nói một số câu đại
loại như: “tắc đường thật khiến tôi tức chết, hại tôi cả buổi dậy sớm như vậy mà
không được gì”, đồng thời tỏ ra bản thân không hề dự liệu trước được chuyện này,
để được mọi người đồng tình và thấu hiểu.

Tất nhiên, nếu như chỉ dựa vào 3 đặc điểm trên để kết luận một người đang
nói dối hay không thì thật không công bằng, xét cho cùng có một số người rất giỏi
trong việc nói dối, họ rất giỏi che đậy bản thân và không hề để lộ bất kỳ điểm nào
trong 3 điểm trên. Điều này đòi hỏi chúng ta phải quan sát kĩ, kết hợp cùng với một
số đặc điểm ở trên, để đưa ra phán đoán chính xác về một người.
Thông qua việc xem xét về các yếu tố khác nhau, tin rằng mỗi chúng ta đều
có thể nhìn rõ tâm lý của một người thông qua việc nói dối, vạch trần bản chất của
nó, và nhìn rõ được dục vọng thực sự của họ. Tất nhiên, muốn làm được điều này,
chúng ta cần phải không ngừng rèn luyện và đúc kết, chỉ qua một thời gian sau, sẽ
dễ dàng nhìn thấy những dục vọng đằng sau lời nói dối đó.
Vẻ bề ngoài: Trước mặt người khác, liệu rằng anh ấy có phải là
chính mình?

Chúng ta, ai cũng muốn tỏ ra thật hoàn hảo trước mặt người khác, và càng
được nhiều người công nhận thì càng có cảm giác thành công. Khi giao tiếp với
những đối tượng khác nhau, con người thường có xu hướng thể hiện những trạng
thái khác nhau, điều này chính là do bản chất đa diện của con người quyết định.

Trong quá trình giao tiếp giữa các cá thể với nhau, nhiều người luôn có cảm
giác rằng: “những gì mà họ thể hiện trước mặt bạn với những gì bạn nghe về họ
hoàn toàn không giống nhau”. Do đó, nhiều người sẽ cảm thấy mình đang bị lừa,
và có suy nghĩ rằng "trước mặt người khác, họ mới thực sự là chính mình", và mất
đi sự tin tưởng dành cho đối phương. Bạn hãy suy nghĩ theo một cách khác xem,
liệu chúng ta trước mặt mỗi người đều thể hiện giống nhau không? Chúng ta có thể
đảm bảo trước mặt và sau lưng người khác đều giống nhau không? Tôi tin rằng câu
trả lời của nhiều người là không, bởi vì ai cũng muốn thể hiện bản thân tốt nhất
trước mặt người mình tiếp xúc, và chúng ta sẽ có những cách thể hiện khác nhau
khi đối mặt với những người khác nhau. Vì vậy, việc mỗi người có ấn tượng khác
nhau về chúng ta là điều hoàn toàn bình thường
Cuộc đời là một sân khấu lớn, và mỗi chúng ta đều có vai diễn của riêng
mình. Vì để diễn thật tốt vai diễn này, một số người sẽ làm mọi cách có thể, thậm
chí để trở thành nhân vật chính mà không từ thủ đoạn. Vì vậy, chúng ta thường
xuyên có thể thấy một số người sống 2 lòng, miệng nam mô bụng một bồ dao
găm.
Khi giao tiếp với nhau, chúng ta thường nghe những câu như “Tôi hoàn toàn
tin tưởng bạn”, “Bạn là người đáng tin cậy nhất”, khi nghe những lời này bạn đừng
vội nghĩ đó là thật. Bạn biết đấy, sẽ chẳng có ai dễ dàng tin tưởng tuyệt đối vào
một người. Những gì anh ấy nói ra, nhiều lúc chỉ là một loại kỳ vọng và mong
muốn ở trong lòng, hy vọng bạn có thể trở thành người đáng tin cậy, còn tin hay
không thì cần phải có thời gian để quan sát. Nếu bạn nghĩ rằng cuộc khảo sát này
có thể được tiến hành thông qua giao tiếp với nhau, thì bạn đã phạm phải sai lầm.
Khi giao tiếp với nhau, biểu hiện của bạn cũng là đối tượng được đối phương quan
tâm chú ý đến. Vì vậy, chúng ta sẽ có những cách nói khác nhau dành cho mỗi
người khác nhau, nhưng tuyệt đối không bao giờ được dùng những từ ngữ công
kích hay xúc phạm người khác. Bởi vì, trên thế gian này không có bức tường nào
là không thể xuyên thủng, cũng giống như bất kỳ lời nói nào cũng có thể lọt vào tai
của người mà bạn đang nhắc đến. Một khi điều này xảy ra, hoạt động giao tiếp sẽ
bị ảnh hưởng rất nhiều.
Trong quá trình giao tiếp, cho dù cùng một đối tượng giao tiếp, nhưng mỗi
người sẽ có từng cách nhìn khác nhau, khi người khác nói rằng anh ta không tốt,
chúng ta tuyệt đối không được phép có suy nghĩ hùa theo biểu thị sự đồng tình với
nó, mà cần phải có chính kiến của bản thân . Vì mỗi người đều có ý thức chủ quan
trong việc đánh giá người khác nên không tránh khỏi hiện tượng suy nghĩ áp đặt 1
cách phiến diện.
Chính vì những biểu hiện "đạo đức giả" như vậy, mà mọi người sẽ đánh giá
cao và chào đón những người trung thực, ngay thẳng và kiên định. Vì để xem xét
kỹ hơn liệu một người có đáng để tiếp tục giao tiếp hay không, thì sự thấu hiểu từ
bên ngoài trở thành một khía cạnh không thể thiếu. Khi tiếp xúc với người khác,
nếu bạn có thể thể hiện các mặt tốt của bản thân, bạn không chỉ tăng cường mối
quan hệ tình cảm giữa bạn bè mà còn tạo được thiện cảm với những kẻ thù của
bạn, từ đó mở rộng vòng tròn xã hội của bạn và trở thành người chiến thắng trong
giao tiếp.
Nhà văn nổi tiếng Shi Kang đã từng chỉ ra rằng: “Nói một đằng, làm một
nẻo hoặc là nói vậy mà không phải vậy, thì cả đời đều không đáng tin cậy”. Đối
với bất kỳ ai trong xã hội, uy tín là một phần cực kỳ quan trọng trong giao tiếp.
Thông qua quan sát biểu hiện của một người khi giao tiếp với người khác, chúng ta
có thể nhìn nhận một cách khách quan hơn liệu người này có uy tín hay không và
đưa ra phán đoán chính xác về việc anh ta có xứng đáng với mối thâm giao hay
không, điều này giúp chúng ta có thể nhìn rõ bản chất của anh ta hơn trong giao
tiếp.
Sau khi hiểu được vai trò và tầm quan trọng của việc quan sát bên ngoài,
chúng ta nên nâng cao tiêu chuẩn về lời nói và hành động của mình. Cho dù người
liên quan có mặt hay không, chúng ta nên cố gắng thể hiện con người thật của
mình. Thậm chí, chúng ta nên cư xử tốt hơn khi người đó không có mặt, như vậy
đối phương sẽ đồng tình với chúng ta nhiều hơn. Từ đó, chúng ta có thể chiếm
được cảm tình của nhiều người hơn và nhận được nhiều sự ủng hộ hơn.
Trắc nghiệm tâm lý

Hãy tưởng tượng rằng, bạn của bạn tặng bạn một món quà bằng thủy tinh
được làm rất tinh xảo và bạn giữ nó cẩn thận trên tàu điện ngầm. Khi bạn đến điểm
dừng tiếp theo, trên tàu điện ngầm có rất nhiều người, và có người vô tình làm vỡ
món quà bạn đang cầm, thật bất ngờ khi người này lại là hàng xóm cũ của bạn, lúc
này, bạn sẽ phản ứng thế nào?

A Cho dù người đó là ai, bạn sẽ tức giận và mắng mỏ thậm tệ

B Xem như mình gặp chuyện xui xẻo và kìm nén cơn giận trong lòng
C Kêu người đó bồi thường món quà với giá gốc của nó
D Nói với người đó rằng: “ Đồ vỡ rồi thì thôi, người không sao là tốt
rồi”

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Theo bạn, bạn bè chỉ là tạm bợ, chỉ có những thứ mắt thấy tai
nghe mới đem lại cho bạn cảm giác an toàn, so với những thứ yêu thích thì bạn bè
chẳng có ý nghĩa gì. Chính vì điều này, bạn bè của bạn cuối cùng lại trở thành
người xa lạ thậm chí còn là kẻ thù của nhau. Trên thực tế, bạn đã sai lầm ngay từ
điểm xuất phát trong các mối quan hệ. Vì vậy, ngay cả khi bạn không có ý thức thù
địch mạnh mẽ, thì bạn cũng không có nhu cầu mãnh liệt với các mối quan hệ xung
quanh. Chính vì bạn luôn để bạn bè nằm sau vật chất, coi trọng vật chất hơn tất cả,
những người đó sẽ cảm thấy bạn không tôn trọng họ và rời đi. Nếu như tư tưởng
của bạn vẫn mãi không thay đổi, thì chắc chắn kẻ thù của bạn ngày càng nhiều
hơn.
Lựa chọn B: Với các mối quan hệ trong xã hội, vì để hướng đến sự hoàn
hảo, mà bạn bằng lòng chôn vùi uất ức vào trong lòng. Bạn sợ rằng sẽ phải đối đầu
với người khác, bởi vì cảm giác này làm bạn cảm thấy áp lực về tinh thần và tâm lý
rất lớn, cũng như bạn không biết cách xử lý mối quan hệ này sao cho tốt. Bạn chấp
nhận nhẫn nhịn, nhún nhường, lấy đại cục làm trọng. Bạn rất sợ làm mất lòng
người khác, ngoài mặt sẽ cho rằng mình xui xẻo nhưng trong lòng lại rất tức giận,
chỉ là không dám biểu lộ ra ngoài mà thôi. Hành vi kìm nén cảm xúc của bạn để
duy trì các mối quan hệ sẽ gây tổn hại lớn cho chính bạn. Bạn kìm nén cảm xúc vì
không muốn làm mất lòng mọi người sẽ khiến bạn ngày càng trở nên khép kín và
xa lánh đám đông. Lúc này, mọi người sẽ nghĩ bạn là một con người khác, điều đó
sẽ khiến bạn càng cô đơn và bơ vơ hơn. Trong vòng luẩn quẩn này, bạn sẽ chỉ trở
nên im lặng và thu mình hơn. Bạn nên thay đổi càng sớm càng tốt.
Lựa chọn C: Theo bạn, mối quan hệ giữa bạn bè là bình đẳng với nhau, hoàn
toàn không có khái niệm ai phải sợ ai, ai phải phục tùng ai. Vì vậy, thái độ của bạn
trong giao tiếp chính là sự khách quan và trung lập. Bạn không giả định trước một
quan điểm, bạn coi thái độ của mình lên trên tất cả hoặc là tự cho mình luôn ở vị trí
nạn nhân. Cách cách làm việc của bạn như này có thể sẽ được mọi người chấp
nhận. Tuy nhiên, nếu bạn gặp một người rất rất coi trọng cái tôi, họ sẽ nghĩ bạn
thật ngang tàng và xúc phạm họ. Thông thường, cách làm này sẽ không gây tổn hại
gì cho mối quan hệ của bạn nhưng sẽ làm cho bạn khó phát triển lâu dài. Bạn yêu
cầu đối phương bồi thường theo giá cả, điều này cho thấy vị trí của họ trong lòng
bạn không quan trọng lắm, chưa đến mức mà bạn không cần tính toán gì với họ.
Điều này sẽ khiến đối phương cảm thấy mất mặt, cho dù trên mặt họ không thể
hiện ra ngoài, nhưng trong lòng chắc chắn đang rất phẫn nộ và từ đó họ cũng tự
nhiên dần giữ khoảng cách với bạn.
Lựa chọn D: Bạn là một người rất lương thiện, luôn chú đến danh dự cũng
như giá trị của dối phương, khiến đối phương cảm thấy mình được tôn trọng. Vì
thế, họ sẽ bày tỏ lòng biết đối với bạn, họ sẽ đối xử với bạn như cách bạn đối xử
với họ thậm chí là tốt hơn, và xem bạn là người bạn tốt nhất trong mối quan hệ của
họ. Khi giải quyết các mối quan hệ, bạn luôn ưu tiên giá trị con người lên hàng
đầu. Khi phải đối đối mặt với những chuyện đó, bạn không thể đứng ở một vị trí
khách quan để xem xét và nhìn nhận ưu nhược điểm của toàn bộ câu chuyện. Vì
tôn trọng và luôn biết giữ thể diện cho bạn bè, nên bạn rất được lòng họ, ít bị ganh
ghét, các mối quan hệ luôn dĩ hòa vi quý.
 Chương 2: Thấu rõ dục vọng

Trở thành chuyên gia trong lĩnh vực giao tiếp và thu
hút mọi người xung quanh bạn

Trong cuộc sống hiện nay, giao tiếp là một cơ hội tuyệt vời để bạn phát
triển bản thân và giúp bạn mở rộng các mối quan hệ trong xã hội. Trong giao tiếp,
những người có phẩm chất tốt thường có thể nâng cao sức hút và khiến anh ta trở
thành tâm điểm chú ý. Tất cả những biểu hiện trong giao tiếp, hoàn toàn có thể thể
hiện những tâm lý dục vọng khác nhau.
Thử nghiệm tước đoạt cảm giác: khả năng giao tiếp gắn bó chặt chẽ
với thành tích cá nhân

Trong xã hội hiện đại, khoảng cách giữa con người với nhau ngày càng thu
hẹp lại, các mối quan hệ hợp tác giữa con người với nhau cũng ngày càng khăng
khít hơn. Trong một môi trường hợp tác như vậy, sẽ thật ngu ngốc nếu như kẻ nào
không muốn giao lưu cùng người khác.

Cùng với sự phát triển và tiến bộ của xã hội, các sản phẩm công nghệ cao
như: điện thoại và máy tính xuất hiện nhiều vô kể; cùng với đó các phương thức
liên lạc hiện đại như: WeChat và E-mail đã dần đi vào cuộc sống hàng ngày của
mọi người. Thế giới dường như ngày càng nhỏ hơn và phương tiện giao tiếp của
mọi người ngày càng trở đa dạng hơn. Tuy nhiên, chính vì việc giao tiếp đã trở nên
thuận tiện hơn nên người ta không còn quá kỳ vọng như trước đây khi giao tiếp
qua thư từ và điện tín.
Trong cuộc sống thực tế, xung quanh chúng ta ngày càng có nhiều "trạch
nam", "trạch nữ". Họ không thích ra ngoài, họ cảm thấy hài lòng với cuộc sống
khi mỗi ngày ở nhà chỉ: mua sắm, xem phim và đọc tiểu thuyết. Dường như họ
không nhất thiết phải giao lưu với mọi người xung quanh và cảm thấy cuộc sống
một mình rất tốt. Vậy đây có phải là sự thật không? Dĩ nhiên là không! Miễn là bạn
là một phần của xã hội, thì giao tiếp chính là một công việc và kỹ năng không thể
thiếu, và "trạch nam" hay “trạch nữ” cũng không ngoại lệ. Cuộc sống của mỗi
người chính là một phần của xã hội, và chỉ có tạo ra giá trị cho xã hội thì chúng ta
mới có thể thấy ý nghĩa của sự tồn tại . Để tồn tại trên đời này, con người ít nhất
phải kiếm được tiền để đảm bảo những nhu cầu cơ bản của cuộc sống. Dù là công
việc gì thì việc tiếp xúc với mọi người là điều không thể tránh khỏi, lúc này hoạt
động giao tiếp tất yếu sẽ xuất hiện. Nếu một người tự cô lập mình khỏi xã hội, thì
điều đó thật không bình thường.

Năm 1954, một thử nghiệm rất nổi tiếng đã được tiến hành tại Đại học
McGill ở Canada - thử nghiệm tước đoạt cảm giác. Trong thí nghiệm này, các nhà
tâm lý học đeo kính mờ cho những người tham gia để ảnh hưởng đến tầm nhìn của
họ. Họ bật điều hòa và sử dụng những âm thanh đơn điệu để tước đi khả năng
nghe của người tham gia; lần lượt đặt ống bọc ống giấy và găng tay lên cánh tay
và bàn tay của đối tượng thử nghiệm, đồng thời cố định chân và bàn chân của đối
tượng thử nghiệm bằng nẹp, do đó làm mất cảm giác xúc giác của đối tượng thử
nghiệm. Đối tượng thí nghiệm một mình ở trong phòng thí nghiệm, sau khi trải qua
vài giờ đồng hồ, anh ta bắt đầu có chút sợ hãi, tiếp đó xuất hiện ảo giác... Sau khi
liên tục ở một mình trong phòng thí nghiệm ba bốn ngày, những người tham gia
xuất hiện nhiều hiện tượng tâm lý về bệnh lý như: nảy sinh hoang tưởng hoặc ảo
giác; phản ứng chậm chạp, rất khó để tập trung; hồi hộp, lo lắng, hoảng sợ, v.v…
Sau khi kết thúc thí nghiệm, người tham gia thử nghiệm cần hồi phục trong vài
ngày mới có thể trở lại bình thường.

Kết quả của thí nghiệm này chứng minh đầy đủ: sự phát triển, lớn lên và
trưởng thành của bộ não con người dựa trên sự tiếp xúc rộng rãi với môi trường
bên ngoài. Chỉ có khi chúng ta tiếp xúc nhiều hơn với xã hội hóa ý và thức thực tế
hơn về cách làm như thế nào để chúng ta kết nối với thế giới bên ngoài. Nhân tài
có khả năng có nhiều quyền lực hơn, để có được cơ hội phát triển tốt hơn.
Con người sống trong xã hội, bắt buộc phải có nhận thức đúng đắn về hoạt
động giao tiếp. Ngày nay, khi các công ty tuyển dụng nhân tài, họ không chỉ quan
tâm đến trình độ học vấn và tài năng; việc đánh giá giao tiếp giữa các cá nhân cũng
được đưa vào và trở thành một phần rất quan trọng trong nội dung kiểm tra. Trong
nhận thức của một số công ty, kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân đã trở thành một
năng lực cạnh tranh cốt lõi rất quan trọng. Điều này là do kiến thức và kinh nghiệm
của một người, chỉ có thể quyết định anh ta có thể đóng góp bao nhiêu cho công ty;
kỹ năng giao tiếp của anh ấy thường quyết định mức độ đóng góp của những người
xung quanh anh ấy cho công ty. Từ đó có thể thấy rằng, việc một người có thể đạt
được thành tích bao nhiêu và vị trí cao như thế nào đều không thể tách rời khỏi kỹ
năng giao tiếp của anh ta.
Đại học Harvard từng thực hiện một cuộc khảo sát đối với các nhà nghiên
cứu hàng đầu tại Bell Labs, kết quả cuối cùng là những tài năng nghiên cứu khoa
học được công nhận rộng rãi đó không đặt năng lực chuyên môn cho vị trí quan
trọng nhất, mà họ càng chú trọng đến việc vun đắp mối quan hệ thân thiết với đồng
nghiệp xung quanh. Điều này là do những người có thể vào Bell Labs đều là những
tài năng hàng đầu trong ngành và không có khoảng cách lớn giữa mọi người về
năng lực và tài năng. Khi gặp một vấn đề khó khăn, một khi ai đó không thể mở
rộng tư duy, mọi người sẽ giúp đỡ anh ta, điều này chắc chắn sẽ khiến anh ta thành
có thể phát triển thuận lợi hơn trong công việc. Trong công việc hàng ngày, những
tài năng khoa học hàng đầu đã thiết lập các mối quan hệ rộng rãi. Khi bạn gặp khó
khăn, bạn có thể tự nhiên nhận được sự giúp đỡ từ những người khác. Còn những
kẻ dựa vào chính mình thường chỉ có một con đường đi đến màu đen, đến khi đụng
phải bức tường phía Nam mới biết quay lại. Thử so sánh giữa hai bên, bạn sẽ ngay
lập tức biết được cái nào có ưu thế hơn.
Dù bạn đang ở ngành nào, vị trí nào Kỹ năng giao tiếp là một khía cạnh thể
hiện sự quan trọng của sức mạnh cá nhân. Trong cuộc sống và công việc hàng
ngày, biểu hiện của điểm này có thể không nổi trội. Nhưng vào những thời khắc
quan trọng, những người có mối quan hệ rộng hơn chắc chắn sẽ nhận được nhiều
sự giúp đỡ hơn, và dễ dàng đạt được mục tiêu và gặt hái thành công hơn. Do đó,
nếu bạn muốn trở thành một người thành công, đừng bỏ qua tầm quan trọng của
giao tiếp giữa các cá nhân. Ngược lại, chúng ta cần phải luôn chú ý đến việc bồi
dưỡng khả năng giao tiếp của mình mọi lúc mọi nơi, để có được một cuộc sống
hoàn hảo hơn thông qua giao tiếp.

Hiệu ứng ban đầu ( Hiệu ứng thiên kiến ): mọi người đều muốn ấn
tượng ngay từ ‘ nước cờ đâu ”

Hiệu ứng ban đầu thường mang đậm màu sắc chủ quan mạnh mẽ, sự phán
xét của mọi người không tránh khỏi phiến diện, nhưng sự xấu tốt của nó lại có ý
nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự thành bại trong giao tiếp. Vì vậy, ý thức sửa
đổi bản thân trong những thời điểm nhất định cũng là điều cần thiết.

Hiệu ứng ban đầu đôi khi được gọi là vai trò của ấn tượng đầu tiên, có nghĩa
là khi bạn lần đầu tiên tiếp xúc với ai đó hoặc một cái gì đó. Về mặt tâm lý, bạn sẽ
có một ấn tượng tình cảm nhất định đối với một người hoặc một vật, và ấn tượng
này sẽ có tác động nhất định đến việc đánh giá người này hoặc vật này sau này. Vì
vậy, khi tiếp xúc lần đầu với người lạ, chúng ta phải cố gắng hết sức để lại ấn
tượng tốt với họ, điều này có ý nghĩa rất lớn đối với việc giao tiếp sâu hơn sau này.
Nghiên cứu tâm lý đã phát hiện ra rằng, khi gặp một người lần đầu tiên, ấn
tượng đầu tiên có thể được thực hiện trong chưa đầy một phút và ấn tượng sâu sắc
nhất được tạo ra trong 4 giây đầu tiên. Đừng xem thường vài giây ngắn ngủi này,
hầu hết sự hiểu biết và đánh giá của người khác về bạn đều đến từ đó. Vì vậy, ngay
cả khi ấn tượng đầu tiên của bạn với người khác không phải là chính bản thân bạn,
thì ấn tượng của người khác về bạn cũng rất khó thay đổi.

Trương Cường tốt nghiệp một trường đại học nổi tiếng. Khi đi tìm việc, bởi
vì thành tích xuất sắc và đúng chuyên ngành, tôi nổi bật giữa đám đông những
người tìm việc và có cơ hội phỏng vấn. Trương Cường vô cùng tự tin rằng dựa vào
tài năng và năng lực của bản thân có thể vượt qua cuộc phỏng vấn. Vào ngày
phỏng vấn, Trương Cường bước vào phòng phỏng vấn với chiếc áo thun mà anh
ấy thường mặc khi còn đi học. Đối mặt với câu hỏi của người phỏng vấn, anh ta
rất thoải mái và trả lời trôi chảy các câu hỏi. Phỏng vấn kết thúc, Trương Cường
vui vẻ bước ra khỏi phòng, nghĩ rằng mình chắc chắn đã vượt qua cuộc phỏng
vấn.
 Tuy nhiên, một tuần sau, Trương Cường nhận được cuộc gọi thông báo
rằng anh không trúng tuy. Điều này khiến Trương Cường vô cùng ngạc nhiên,
trong lòng tràn đầy nghi hoặc. Anh ta không can tâm tình nguyện, liền hỏi tại sao
lý do anh ta không trúng tuyển. Hóa ra, trang phục của anh ta quá cẩu thả, ấn
tượng đầu tiên mà anh ấy để lại cho những người phỏng vấn là thái độ làm việc
không nghiêm túc, có thể xảy ra tình trạng thiếu chuyên tâm trong công việc.
Chính ấn tượng ban đầu không tốt này, đã khiến Trương Cường đánh mất cơ hội
việc này. Sau khi biết được nguyên nhân, Trương Cường vô cùng thất vọng. Anh ta
vốn tưởng rằng chỉ dựa vào tài năng và học vấn của mình là có thể đột phá thiên
hạ, nhưng không ngờ lại bị hiệu ứng ban đầu kéo xuống.

Khi đi xin việc, trước tiên bạn nên chú ý đến hai điểm sau: thứ nhất là hình
ảnh, những ứng viên có vẻ ngoài lịch sự, phong độ thường dễ dàng giành được sự
thiện cảm hơn; thứ hai là ăn nói, những người thao thao bất tuyệt, đối đáp trôi chảy
thường sẽ nhận được người phỏng vấn đánh giá cao. Ở một góc độ nào đó, mặc dù
hiệu ứng ban đầu thường mang đậm màu sắc cá nhân, nhưng cũng không thể tránh
khỏi những đánh giá phiến diện tốt xấu. Sự tìm hiểu và phân tích của mọi người
chưa đủ khách quan, nhưng chỉ thông qua phỏng vấn thì mới có thể thể hiện hết tài
năng của mình trong công việc sau này. Nếu bạn bị loại vì ấn tượng ban đầu không
tốt, đến cơ hội làm việc cũng không có, thì làm sao bạn có thể thể hiện tài năng của
mình?
Ấn tượng ban đầu không chỉ bao gồm hình ảnh, ăn nói mà còn nhiều yếu tố
như hành động, tư thế. Một dáng người cao và thẳng, ngoại hình chỉnh tề và ăn nói
thoải mái chắc chắn sẽ để lại ấn tượng tốt ban đầu và tăng thêm chỉ số sức hấp dẫn
cho những lần giao lưu sau này. Trong khi ấn tượng đầu tiên là sự lôi thôi, chán
nản, không ngừng làm mấy hành động nhỏ chắc chắn sẽ làm cho người ta chán
ghét, căn bản không có cách nào khiến mọi người có ý tiếp tục giao tiếp. Tóm lại,
bất kể ấn tượng đầu tiên là tốt hay xấu, nó sẽ để lại dấu ấn rất sâu sắc trong tâm trí
mọi người. Có một thành ngữ gọi là "Tiên nhập vi chủ"* có thể dùng như một chú
thích tốt cho hiệu ứng ban đầu. Sau khi một người có ấn tượng đầu tiên về bạn,
trong não sẽ hình thành một hình ảnh ăn sâu nào đó về ấn tượng này. Trong quá
trình giao tiếp, hình ảnh này thỉnh thoảng sẽ được phát lại, điều này sẽ có một số
tác động đến sự phán đoán khách quan của não bộ. Với việc phát lại nhiều lần, ấn
tượng ban đầu tốt trở nên tốt hơn và ấn tượng ban đầu xấu trở nên tồi tệ hơn. Do
đó, khi gặp gỡ mọi người lần đầu tiên, điều quan trọng là phải thiết lập một hình
ảnh hoàn hảo. Một khi ấn tượng ban đầu không tốt, sau này rất khó sửa chữa
Một số người có thể đưa ra những quan điểm không giống nhau, dù sao
trong cuộc sống có câu “ Đường dài mới biết ngựa hay, ở lâu mới biết người ngay
kẻ tà”. Từ đó họ cho rằng, họ cho rằng ấn tượng đầu tiên tốt hay xấu không ảnh
hưởng nhiều đến hình ảnh của một cá nhân, và sau một mối quan hệ lâu dài, họ sẽ
tự nhiên khám phá ra những điểm tốt hơn của nhau. Suy nghĩ này cũng không phải
hoàn toàn vô lý, mấu chốt là ở trong xã hội thời gian quý như vàng hiện nay, có
bao nhiêu người sẵn sàng tìm hiểu một người một cách từ từ thông qua một mối
quan hệ lâu dài? Một khi bạn để lại ấn tượng ban đầu không tốt với đối phương,
đối phương thậm chí còn không cho bạn cơ hội tiếp tục giao lưu, hợp tác thì làm
sao có thể khiến người ta “ ở lâu mới biết người ngay kẻ tà”?
Trong quá trình giao tiếp, nhiều người đã phải chịu thiệt vì ấn tượng ban đầu
không tốt, từ đó họ căm giận bất bình vì điều này. Không còn nghi ngờ gì nữa, hiệu
ứng ban đầu thường mang màu sắc chủ quan. Bất kể phán đoán chủ quan này có
công bằng hay không, xét về ảnh hưởng của hiệu ứng ban đầu đối với chúng ta, nó
cũng nên được chúng ta sử dụng - để thiết lập ấn tượng tốt ban đầu, tăng sức hấp
dẫn bên ngoài.

*Tiên nhập vi chủ: ý nói ấn tượng hoặc những lời đầu tiên nghe thấy thường
chiếm ưu thế trong đầu, sau này khi gặp ý kiến khác sẽ không dễ chấp nhận.
Thuyết con nhím: bạn nghĩ có thể chiếm chỗ của tôi chỉ vì mối quan
hệ sao?

Bất kể mối quan hệ giữa hai người dù thân thiết đến mức nào, đều phải dành
đủ không gian cho đối phương. Mức độ thân thiết dành cho mỗi người đều không
giống nhau, đều cần duy trì một khoảng cách thích hợp, như vậy đối tượng giao
tiếp mới cảm thấy thoải mái và tự tại.

Nhà triết học người Đức Schopenhauer đã nhắc đến một câu chuyện ngụ
ngôn có liên quan đến quy tắc con nhím trong các tác phẩm của mình. Nội dung
câu chuyện kể rằng trong tiết trời se lạnh, hai con nhím muốn dựa vào nhau để sưởi
ấm. Ban đầu, khoảng cách giữa họ quá gần, kết quả những chiếc gai nhọn trên
người chúng đâm vào nhau máu chảy đầm đìa. Sau đó, chúng điều chỉnh tư thế của
mình và giữ khoảng cách thích hợp với nhau. Bằng cách này, chúng không những
có thể sưởi ấm cho nhau mà còn tránh xảy ra tình trạng làm tổn thương nhau. Quy
tắc này phản ánh rằng mọi người nên duy trì khoảng cách tâm lý phù hợp khi
tương tác với người khác. Quy tắc con nhím có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh
vực, nó có ý nghĩa định hướng vô cùng quan trọng đối với công việc và cuộc sống
của chúng ta.
Trong giao tiếp con người, không gian tâm lý là một thành phần rất quan
trọng, không ai có nghĩa vụ phải nói thẳng ra tất cả những gì họ nghĩ. Mỗi người
đều có cách sống và không gian tâm lý của bản thân. Một khi bạn vượt qua khoảng
cách tâm lý với đối phương, đối phương thay vì yêu thích bạn bạn thì lại cảm thấy
chán ghét bạn.
Không gian cá nhân là một khái niệm tương đối, phạm vi cụ thể của nó được
xác định bởi mức độ thân mật của mối quan hệ giữa hai bên và môi trường sống
của họ. Dựa theo mức độ thân mật của hai bên, nhà nhân chủng học Tiến sĩ
Edward Hall đã chia các khu vực hoặc khoảng cách giao tiếp của con người thành
bốn loại:

1. Khoảng cách gần gũi

Khoảng cách này là khoảng cách nhỏ nhất trong giao tiếp, đôi khi thậm chí
không có khoảng cách, đó cũng là cách mà mọi người thường nói "gần gũi gắn
bó". Hai bên trong giao tiếp có thể quan sát rõ ràng biểu cảm và ánh mắt của nhau,
có thể tiếp xúc da thịt đến mức cảm nhận được nhiệt độ cơ thể, hơi thở của nhau…,
thể hiện mối quan hệ thân mật giữa hai bên trong giao tiếp .
2. Khoảng cách cá nhân
 Khoảng cách này là một khoảng cách có hơi chút đúng mực trong giao tiếp
giữa con người, ít khi có sự tiếp xúc thân thể. Khoảng cách gần nhất giữa hai bên
cũng cần phải được giữ ở khoảng cách giữa hai cánh tay. Chỉ cần đảm bảo hai bên
có thể bắt tay thân thiết và trò chuyện thân tình là được. Khi giao tiếp với người
quen, bạn có thể duy trì khoảng cách như vậy; nếu giao tiếp với người lạ thì nên
tăng khoảng cách một cách hợp lý để không xâm phạm không gian của người khác,
dẫn đến tâm lý của đối phương không được thoải mái.
3. Khoảng cách xã giao
Khoảng cách này là khoảng cách xã giao hoặc an toàn về mặt lễ tiết, nó phản
ánh mối quan hệ của đôi bên tương đối chính thức. Thông thường, người ta sẽ giữ
khoảng cách này khi giao tiếp tại nơi làm việc hoặc trong tình huống xã giao. Khi
phỏng vấn hoặc đàm phán, phạm vi của khoảng cách này nên được tăng lên một
cách thích hợp. Tình huống thường thấy là sẽ có một chiếc bàn chắn giữa hai bên,
điều này có thể làm cho bầu không khí tại đó trở nên trang trọng hơn.
4. Khoảng cách công cộng
Khoảng cách giữa người nói và khán giả là một trong những khoảng cách
phổ biến nhất trong diễn thuyết công khai. Không gian giao tiếp này tương đối cởi
mở, một diễn giả phải đối mặt với nhiều khán giả. Do đó, rất khó để đạt được giao
tiếp 1-1, cũng khó đạt được hiệu quả giao tiếp. Hơn nữa, không nhất thiết phải có
nhiều sự kết nối giữa diễn giả và khán giả, khoảng cách này thực tế sẽ phù hợp hơn
cho cả hai bên.

Có thể thấy, khoảng cách giao tiếp thường có thể thể hiện mức độ thân thiết
của hai bên trong giao tiếp. Vì vậy khi giao tiếp với mọi người, chúng ta nhất định
phải nắm bắt được thước đo của khoảng cách. Hãy cho đối phương một không gian
thích hợp, để đối phương cảm nhận được sự nhiệt tình và tôn trọng của bạn. Điều
này sẽ giúp cho các hoạt động xã hội thành công hơn và thúc đẩy cả hai bên tiếp
tục trên con đường giao tiếp.
Ngoài các hoạt động giao tiếp thông thường, chúng ta cũng phải chú ý đến
sự khác biệt trong phong tục của các quốc gia khác nhau, dân tộc khác nhau, khu
vực khác nhau và nền tảng văn hóa khác nhau. Trước khi bắt đầu một mối quan hệ,
bạn nhất định phải hiểu rõ về hoàn cảnh của đối phương. Như vậy mới có thể làm
việc có mục tiêu rõ ràng, không chỉ thể hiện đầy đủ sự quan tâm và thấu hiểu của
bạn dành cho đối phương mà còn thể hiện sức hút cá nhân độc đáo của bạn, để đối
phương có thiện cảm với bạn. một ấn tượng tốt về bạn và dành sự công nhận cho
bạn nhiều hơn.
Cần phải nhớ rằng, mối quan hệ dù có tốt đẹp đến đâu thì cả hai bên đều cần
có không gian riêng, kể cả khi thân thiết như vợ chồng. Không ai muốn thể hiện
toàn bộ thế giới tâm lý của mình trước mặt người khác, đó là một nhu cầu về sự
riêng tư. Sau khi hiểu được điều này, chúng ta phải tôn trọng mong muốn của đối
phương khi giao tiếp, không được tùy tiện xâm phạm không gian cá nhân của đối
phương. Bằng không, một khi đối phương cảm thấy bị xâm phạm, có thể sẽ phát
động phản kích. Đến lúc đó, quan hệ giữa hai người sẽ xuất hiện rạn nứt, muốn hàn
gắn là một chuyện rất không thể.

Hiệu ứng gợi ý: dùng tâm lý gợi ý để khơi gợi lòng người

Khi tiếp xúc với mọi người, bạn đã bao giờ có trải nghiệm như vậy chưa:
một số người luôn có thể nói hộ lòng bạn, và bạn cũng đang vô thức đi theo suy
nghĩ của đối phương. Thực ra đây là phương pháp mà đối phương dùng để dẫn dụ
nội tâm của bạn.

Trong cuộc sống, hiệu ứng gợi ý có mặt ở khắp mọi nơi, nhiều người lại
không ấn tượng đặc biệt gì với nó. Đó là bởi vì hiệu ứng gợi ý luôn phát huy vai
trò một cách vô hình, gây ảnh hưởng một cách vô tri vô giác đối với mọi người.
Hiệu ứng gợi ý đề cập đến việc sử dụng các phương pháp uyển chuyển và trừu
tượng để kích thích tâm lý và hành vi của mọi người mà không có bất kỳ sự đối
đầu nào, để mọi người có thể hành động theo cách mà người gợi ý mong đợi hoặc
chấp nhận một số ý kiến của người gợi ý.
Gợi ý tâm lý là vũ khí mà tất cả mọi người đều có, đồng thời nó cũng là một
công cụ to lớn có thể giúp chúng ta có được nguồn năng lượng dồi dào và giúp ích
rất nhiều cho chúng ta trong giao tiếp giữa các cá nhân. Không giống như thôi
miên, hiệu ứng gợi ý có thể phát huy tác dụng của nó khi con người tỉnh táo. Điều
này rõ ràng có ý nghĩa thực tiễn lớn hơn đối với chúng ta.Nếu chúng ta nắm vững
phương pháp ảnh hưởng đến người khác hoặc thậm chí tối ưu hóa quá trình sống
của người khác trong trạng thái tỉnh táo, thì chúng ta có thể ngăn ngừa các vấn đề
trước khi chúng xảy ra và tránh trước một số kết quả xấu. Nếu điều này là đúng là
như thế, cha mẹ có thể khiến con cái trở nên xuất sắc, giáo viên có thể khiến học
sinh chăm chỉ, ông chủ có thể khiến nhân viên trung thành và mọi người có thể
sống một cuộc sống hạnh phúc và vui vẻ.
Xung quanh chúng ta luôn có thể bắt gặp rất nhiều người nghiện thuốc lá và
nghiện rượu bia. Nhiều người trong số họ thực sự muốn cai thuốc lá và rượu bia,
chỉ là không biết tại sao rất khó để từ bỏ. Họ không muốn trở thành người mọi
người ghét bỏ, vì vậy họ tiếp tục cố gắng thử bỏ thuốc lá, nhưng họ luôn quay trở
lại trong vô vọng. Nhiều người sẽ cho rằng đó là do những người này không đủ
quyết tâm, hoặc là không muốn từ bỏ nên mới bỏ cuộc giữa chừng. Trên thực tế, từ
góc độ tâm lý học, mọi người đều có xu hướng tự bảo vệ mình một cách có ý thức.
Sau khi biết hút thuốc và uống rượu là không tốt, con người sẽ tự nhiên muốn duy
trì sức khỏe của mình, trong tiềm thức sẽ xuất hiện ý niệm từ bỏ nó. Sỡ dĩ thất bại
thực sự là do hiệu ứng gợi ý mạnh mẽ. Sau khi bỏ hút thuốc và uống rượu đến một
giai đoạn nào đó, hiệu ứng gợi ý sẽ phát ra tín hiệu khiến cơ thể không thể chịu
đựng được nữa. Sau nhiều lần gợi ý, trạng thái của người đó sẽ bị ảnh hưởng rất
lớn, cả người sẽ cảm thấy không có tinh thần, làm việc gì cũng không có động lực.
Lúc này, một khi bạn không thể chống lại sự tấn công của những lời gợi ý, bạn hút
một điếu thuốc, uống một chút rượu, thì tất cả nỗ lực trước đó sẽ trở nên tiêu tan..
Mỗi người ai cũng muốn mình là người được kính trọng và yêu mến, chỉ là
đôi khi khó cưỡng lại tâm lý gợi ý, cuối cùng lại đi theo chiều hướng xấu.
Tại Gala Lễ hội mùa xuân của CCTV năm 2001, Triệu Bổn Sơn, Phạm Vỹ
và Cao Tú Mẫn đã trình diễn tiểu phẩm "Lừa gạt" vẫn còn được nhắc đến cho đến
ngày nay. Khi Triệu Bổn Sơn khập khiễng làm gãy chân lành lặn của Phạm Vỹ,
khán giả đã phá lên cười. Tuy nhiên, sau khi cười xong, chúng ta nên suy nghĩ kỹ
hơn, rõ ràng là một cái chân lành lặn, sao có thể nói gãy là gãy? Thực chất, đây là
hiệu ứng gợi ý đang phát huy tác dụng. Có thể thấy, tâm lý gợi ý có ảnh hưởng rất
lớn đến con người, người nhận được lời gợi ý trước khi kịp nhận ra có thể trở thành
một người khác mà mình không hề hay biết.
Hiệu ứng gợi ý giống như một dòng sông chảy xiết, muốn kiểm soát nó
không phải là chuyện dễ dàng. Một khi nó được phép tùy ý va chạm, nó có thể gây
ra những tổn thất không thể khắc phục được. Nếu có thể điều khiển nó một cách
nhuần nhuyễn, năng lượng của nó có thể được sử dụng hợp lý để giúp tạo ra điện
và tạo ra nhiệt... Trong giao tiếp giữa mọi người, bạn có thể thu hút đối phương
thông qua nhiều gợi ý phù hợp, bước vào thế giới tâm lý của đối phương một cách
vô thức. Hãy để bên kia giao tiếp hiệu quả với những suy nghĩ và ý tưởng của
riêng họ, để được công nhận nhiều hơn và có thêm không gian và sự tự do trong
giao tiếp
Vai trò của gợi ý tâm lý ngoài sức tưởng tượng của chúng ta, chúng ta phải
nắm bắt được chừng mực khi vận dụng nó. Khi đối mặt với người lạ, gợi ý nên
được thực hiện từng bước, tuyệt đối không bao giờ vội vàng. Nếu không, đối
phương rất khó để chấp nhận. Một khi đối phương ngăn chặn những gợi ý của bạn
về mặt tâm lý, vậy thì mọi gợi ý đều sẽ trở nên mất đi tác dụng. Do đó, nếu bạn
muốn gây ảnh hưởng đến đối phương thông qua hiệu ứng gợi ý, trước hết bạn cần
phải có bầu không khí giao tiếp tốt và giao tiếp trong một môi trường hài hòa. Nếu
bạn chọn một cách thô bạo để thực hiện gợi ý tâm lý, kết quả cuối cùng rất có thể
gậy ông đập lưng ông.
Tôn trọng đối phương: khát vọng về sự tôn trọng còn lớn hơn tiền
bạc

Tiền không quan trọng đối với những kẻ áo quần rách rưới, bần hàn. Nhưng
đôi khi, họ càng coi trọng thể diện và tôn nghiêm của mình hơn. Chỉ có cách tôn
trọng bên kia nhiều hơn một chút, chúng ta mới có thể nhận được sự tôn trọng của
đối phương và trở thành tâm điểm của lĩnh vực giao tiếp.

Theo thuyết Maslow, mỗi người đều có 5 nhu cầu cơ bản, đó là nhu cầu sinh
lý, nhu cầu an toàn, nhu cầu xã giao, nhu cầu được tôn trọng và nhu cầu được
khẳng định mình được thể hiện từ thấp đến cao. Trong cuộc sống hiện đại, nhu cầu
sinh lý, nhu cầu an toàn về cơ bản có thể được đáp ứng. Nhưng con người trong
cuộc sống xã hội ngày càng khao khát nhu cầu được tôn trọng. Nhu cầu được tôn
trọng không chỉ bao gồm trải nghiệm thành tích cá nhân hoặc giá trị bản thân, nó
cũng bao gồm sự công nhận và tôn trọng từ người khác đối với bản thân. Một khi
nhu cầu được tôn trọng được thỏa mãn, con người sẽ tràn đầy tự tin, tràn đầy nhiệt
huyết với xã hội và cảm nhận được giá trị của bản thân.
Trong học thuyết Nho giáo có quan điểm “không ăn của kẻ ăn xin”. Từ đó,
ta có thể thấy rằng con người thời bấy giờ vô cùng khao khát được tôn trọng. Quả
thật, quan điểm này có mối quan hệ rất lớn với môi trường xã hội lúc bấy giờ và
nhân sinh quan của các học giả. Việc áp dụng nó vào xã hội hiện đại có thể không
hẳn sẽ được mọi người chấp nhận. Tuy nhiên, học thuyết Nho giáo từ lâu đã rất
được coi trọng nên ảnh hưởng của nó đối với xã hội Trung Quốc cũng vô cùng sâu
sắc. Trong xã hội hiện đại, vẫn còn nhiều người thà ăn mặc rách rưới, bữa đói bữa
no còn hơn nhận bố thí của người khác. Ở một khía cạnh nào đó, học thuyết kinh
điển của Nho giáo và lý luận của Maslow đều có những điểm tương đồng giống
nhau, cho thấy nhu cầu về sự tôn trọng của con người ở cả trong và ngoài nước đều
giống nhau. Hơn nữa, những người địa vị xã hội càng cao thường có nhu cầu được
tôn trọng càng mạnh mẽ hơn. Điều này là do người địa vị càng cao, họ sẽ càng
nhận được nhiều sự chú ý hơn. Sau khi trải qua trùng trùng điệp điệp, nhu cầu về
sự tôn trọng tổng thể sẽ tăng lên rất nhiều.
Mỗi người đều khao khát có một địa vị xã hội tương đối ổn định, hy vọng
rằng năng lực và thành tích của mình có thể được thế giới bên ngoài công nhận, đó
là chuyện thường tình của con người. Khi bạn dành sự tôn trọng thích đáng cho
một người, có lẽ nó khiến đối phương cảm nhận được sự khích lệ rất to lớn, từ đó
sẽ tạo ra sức mạnh chiến đấu lớn hơn.
 Trên đường phố New York, Mỹ, một người bán bút máy đang chán nản
chậm rãi bước đi. Đúng lúc này, một thương nhân giàu có bước tới chỗ anh ta.
Người thương nhân này cảm thấy người bán hàng rất đáng thương, vì vậy anh ta
lấy ra 20 đô la ném cho người bán hàng. Sau khi đi được vài bước, người thương
nhân đột nhiên quay lại, đi tới trước mặt người bán hàng nói: “chúng ta đều là
thương nhân, anh có bút máy muốn bán, vừa hay tôi muốn mua một cái, nhưng tôi
đã đưa tiền cho anh rồi, nhưng quên lấy nó." Người bán hàng lộ vẻ mặt kinh ngạc,
vội vàng lấy ra một cây bút đưa cho người thương nhân. Kể từ đó, người bán hàng
đã được khích lệ rất nhiều để cống hiến hết mình cho công việc bán hàng với sự
nhiệt tình hơn.
Hai năm sau, người thương nhân giàu có và người bán bút một lần nữa gặp
lại nhau, chỉ là địa điểm đổi thành trung tâm thương mại. Người bán hàng trước
đây giờ là chủ một cửa hàng văn phòng phẩm, anh ta nói với người thương nhân
rằng: "hai năm trước, anh đã mua một cây bút máy của tôi, tôi không chỉ nhận
được 20 đô la mà còn nhận được sự tôn trọng chưa từng có. Vào ngày hôm đó,
anh khiến tôi biết rằng: tôi là một thương nhân."

Dù người bán hàng chán nản, nhưng nhu cầu được tôn trọng không hề biến mất.
Những lời nói của vị thương nhân giàu có đã khiến anh ta lấy lại được sự tự tin và
lòng tự trọng, từ đó có ý chí chiến đấu sục sôi, cuối cùng đạt được thành công. Đây
là sức mạnh vĩ đại của sự tôn trọng.
Người lạ cần được tôn trọng, đối tượng giao tiếp đương nhiên cũng cần được
tôn trọng. Đây là nhu cầu phổ biến của con người, chúng ta nên tìm cách để thỏa
mãn nó. Tuy nhiên, tôn trọng đối phương không có nghĩa là giúp đỡ đối phương vô
điều kiện. Chỉ cần trong thời khắc quan trọng kéo nó lên, để họ nhận được một vài
lời khuyên hoặc là cảm nhận được một số sức mạnh từ trong đó là đủ rồi. Nếu bạn
tiếp tục giúp đỡ đối phương, cái gọi là sự tôn trọng này ngược lại sẽ khiến đối
phương cảm thấy mình kém cỏi, từ đó rơi vào phiền não. Một khi đối phương cảm
thấy sự phiền não vượt quá sức chịu đựng, ngược lại trong lòng anh ta sẽ nảy sinh
bất mãn với bạn, cho rằng bạn là kẻ cầm đầu gây ra phiền não cho anh ta. Điều mà
bạn cho là tôn trọng lại trở thành sự sỉ nhục trong mắt anh ta.
Là một bậc thầy xã giao, bạn nên biết cách giúp đỡ người khác bằng cách
khéo léo. Điều này không chỉ bảo vệ lòng tự trọng của đối phương mà còn tạo ra
sự kích thích rất lớn, giống như những gì mà người thương nhân giàu có nói trên
đã làm. Ngoài ra, những bậc thầy xã giao cũng biết cách chấp nhận sự giúp đỡ của
người khác vào thời điểm thích hợp. Điều này có thể mang lại cho đối phương cảm
giác thành tích, từ đó khiến họ cảm thấy được tôn trọng.
Trong các tình huống xã hội, sự tôn trọng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối
với giao tiếp đôi bên. Sử dụng đúng cách để thể hiện sự tôn trọng đúng lúc, thể
hiện sự tôn trọng một cách chân thành có thể khiến đối phương cảm thấy ấm áp từ
tận đáy lòng. Phương pháp này có phạm vi ứng dụng rộng rãi, dù là người thân hay
bạn bè, lãnh đạo hay cấp dưới, sự tôn trọng chắc chắn là liều thuốc chữa bách
bệnh. Tôn trọng đối phương không chỉ có thể thể hiện nhân phẩm sáng ngời, mà
còn khiến đối phương chấp nhận và quý mến mình, khiến bản thân trở nên nổi bật
trong lĩnh vực giao tiếp và trở thành tâm điểm chú ý của mọi người.
Hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên: tiếp xúc thường xuyên, sẽ để lại ấn
tượng sâu sắc hơn

Trong các tình huống giao tiếp, chúng ta thường có thể bắt gặp một người
như thế này: dù bạn có muốn làm sâu sắc thêm mối quan hệ với anh ta hay không,
anh ta sẽ luôn cố gắng tạo cơ hội để giao tiếp với bạn. Khi một người thường
xuyên xuất hiện trước mặt bạn, hãy chú ý đến anh ấy nhiều hơn

Nhà tâm lý học Charontz đã từng thực hiện một thí nghiệm như sau: ông ấy
lần lượt cho tất cả những người tham gia cuộc thí nghiệm xem bức ảnh, chỉ là số
lần các bức ảnh xuất hiện không giống nhau. Một số bức ảnh xuất hiện hai đến ba
mươi lần, một số bức ảnh xuất hiện mười lần, một số bức ảnh chỉ xuất hiện một
hoặc hai lần.
Sau khi cho xem xong các bức ảnh, nhà tâm lý học đặt các bức ảnh lên bàn
và yêu cầu những người tham gia chọn bức ảnh yêu thích của họ. Kết quả cho
thấy, những bức ảnh xuất hiện nhiều lần hơn có nhiều, càng dễ dàng nhận được
sự yêu thích của mọi người hơn.

Hiện tượng càng thích những đồ vật quen thuộc hơn này được gọi là "hiệu
ứng tiếp xúc thường xuyên" trong tâm lý học.
Nếu bạn chú ý quan sát, bạn sẽ phát hiện rằng những người làm mọi việc
suôn sẻ trong các tình huống giao tiếp, thông thường đều là bậc thầy giỏi việc sử
dụng hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên. Họ rất giỏi trong việc tạo cơ hội để tiếp xúc
với đối tượng giao tiếp, làm cho hai bên trở nên quen thuộc hơn.
Bạn có bao nhiêu lần có thể làm cho người khác thích bạn?? Nhiều người sẽ
nghĩ rằng chuyện này là vô căn cứ. Nhưng trùng hợp thay có một thí nghiệm trong
tâm lý học xã hội vừa chứng thực điều này.

Trong một trường đại học, nhà tâm lý học đã chọn ngẫu nhiên một vài tòa
ký túc xá dành cho sinh viên năm nhất từ tòa nhà ký túc xá nữ, và phân phát các
hương vị khác nhau của khoai tây chiên cho các cô gái trong các ký túc xá này.
Đồng thời, yêu cầu các cô gái này đến ký túc xá khác để nếm thử các hương vị
khoai tây chiên khác nhau trong suốt cả một ngày. Chỉ có một điều kiện, đó là
không thể tiến hành giao tiếp bằng ngôn ngữ. Một ngày sau, nhà tâm lý học đã
kiểm tra các đối tượng và phát hiện ra rằng: giữa các đối tượng gặp càng nhiều
lần thì họ càng yêu mến nhau sâu sắc hơn; nếu số lần gặp ít hoặc thậm chí không
có, thì mức độ yêu mến lẫn nhau tương đối hời hợt.
 Hai thí nghiệm này cho thấy rõ rằng, nếu bạn muốn nâng cao sức hấp dẫn
của mình và nhận được sự yêu mến của người khác, vậy thì gặp gỡ với đối phương
nhiều hơn là một lựa chọn tốt. Trong cuộc sống thực, chúng ta thường thấy rằng,
so với những người bạn tốt đã lâu không gặp, những đồng nghiệp mà chúng ta gặp
hàng ngày sẽ khiến người ta nảy sinh cảm giác gần gũi hơn. Đây chính là hiệu ứng
tiếp xúc thường xuyên đang phát huy tác dụng.
Khi xem một chương trình truyền hình, một số diễn viên sẽ nói: "Dù diễn
xuất tốt đến đâu, ít nhất hãy làm quen với nhau trước", và sử dụng tỷ lệ xuất hiện
để giành được tình cảm và sự ủng hộ của khán giả, điều này cũng là một ứng dụng
đầy đủ của hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên. Ngay cả khi bạn chỉ thể hiện khuôn
mặt của mình mà không có bất kỳ đường nét nào, nó có thể khắc sâu ấn tượng của
khán giả và dần dần tích lũy sức hấp dẫn cá nhân. Bằng cách này, họ sẽ tự nhiên có
thể ngày càng tận hưởng bản thân nhiều hơn trong lĩnh vực xã hội và ngày càng trở
thành trung tâm chú ý của mọi người.

Hoàng Linh là sinh viên đại học năm thứ 3. Trong cuộc bầu cử chủ tịch hội
sinh viên năm nay, cô ấy cuối cùng đã bình chọn với tỷ lệ tán thành rất cao. Khi
được người khác thỉnh giáo về bí quyết, cô ấy nói: "Tính cách của tôi rất hướng
ngoại. Khi không có gì để làm, tôi thích đến các khu ký túc xá khác nhau tán dóc
và trò chuyện. Lần đầu tiên tôi sinh ra, lần thứ hai tôi quen thuộc với nó. Sau một
thời gian dài, mọi người đều nghĩ rằng nhân duyên của tôi rất tốt, tất cả họ đều
sẵn sàng nói chuyện với tôi. Giữa người với người cần gặp gỡ và giao tiếp với
nhau thường xuyên hơn. Nếu bạn thường xuyên xuất hiện giữa những người xa lạ,
chắc chắn bạn sẽ kết bạn được nhiều người hơn.

Cho dù là sinh viên đại học mới vào trường hay người mới đi làm đều không
thể tránh khỏi cảm giác bỡ ngỡ khi đối mặt với môi trường xa lạ và những con
người xa lạ. Nếu bạn muốn mở rộng vòng kết nối giao tiếp của mình, thì bạn nên
giống như Hoàng Linh. Bạn nên dũng cảm cất bước đi giữa đám đông, để nhiều
người nhìn thấy và biết đến bạn hơn, đồng thời đạt được mục đích giao tiếp với
mọi người thông qua ảnh hưởng của hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên.
Tất nhiên, hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên sẽ không hiệu quả trong mọi tình
huống, nó hoạt động dựa trên tiền đề rằng bạn đã tạo được ấn tượng tốt ban đầu với
mọi người. Nếu ấn tượng đầu tiên mà bạn dành cho đối phương không được tốt thì
hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên sẽ gây tác dụng ngược, số lần gặp nhau càng
nhiều, đối phương sẽ càng thấy chán.
Khi bạn chắc chắn rằng mình đã để lại ấn tượng tốt ban đầu với đối phương,
bạn có thể tăng số lần gặp mặt với đối phương một cách hợp lý, từ đó tăng cường
trao đổi tình cảm giữa hai bên. Tuy nhiên, bạn không thể lạm dụng hiệu ứng tiếp
xúc thường xuyên. Nếu bạn xuất hiện trước mặt đối phương bất kể thời gian và dịp
nào, đối phương cũng sẽ cảm thấy chán ghét. Do đó, bạn nhất định phải nắm bắt
được mức độ của hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên..
Ngay cả khi bạn là người rất hướng nội, bạn có thể nhờ sự trợ giúp của hiệu
ứng tiếp xúc thường xuyên để trở thành một người sôi nổi trong lĩnh vực giao tiếp.
Khi gặp gỡ với người khác có thể mỗi lần bạn không nói được nhiều nhưng có thể
tăng số lần gặp mặt một cách hợp lý. Sau vài lần gặp mặt, tình cảm của đối phương
dành cho bạn sẽ tăng lên. Một khi đối phương hiểu bạn và có thể hiểu được cách
thể hiện của bạn, việc giao tiếp sẽ trở nên tự nhiên và bạn có thể có được sự tự tin
hơn trong giao tiếp, dần trở thành “ngôi sao sáng” trong lĩnh vực giao tiếp.
Nguyên tắc tự chế giễu: mất mặt cũng không sao, chiến thắng chính
bản thân là được

Khi gặp phải sự xấu hổ, rất nhiều người trước tiên sẽ cảm thấy mất mặt,
thậm chí cảm thấy hổ thẹn, điều này sẽ khiến họ đánh mất chính mình. Tạo ra
những trò đùa của riêng mình, có thể làm giảm bớt tình huống khó khăn và tăng
khả năng thành công trong giao tiếp.

Trong cuộc sống, chúng ta sẽ luôn gặp phải vô vàn tình huống xấu hổ. Lúc
này, việc khéo léo vận dụng quy tắc tựu chế giễu mới có thể giúp chúng ta bình
tĩnh thoát khỏi sự xấu hổ. Cái gọi là quy tắc tự chế giễu, chính là chỉ việc sử dụng
một thái độ vui vẻ và cởi mở để xử lý những thiếu sót hoặc khuyết điểm của bản
thân một cách hợp lý, từ đó để lại ấn tượng tốt đẹp cho người khác. Nếu một người
không có đầu óc cởi mở và thái độ sống vô tư, vậy thì để làm được điều này vô
cùng khó khăn.
Trong ứng dụng thực tế, có ba ưu điểm chính của việc tự chế giễu

1. Tự chế giễu có thể phản ánh sự tự tin của một người

Tự chế giễu là tự trêu đùa với bản thân, giành được nụ cười của đối phương,
làm cho các hoạt động giao tiếp tràn đầy niềm vui. Những người dám tự chế giễu
là những người rất tự tin vào bản thân, họ biết rất rõ rằng cho dù họ có trêu đùa
mình bao nhiêu đi chăng nữa thì sự quyến rũ và ưu thế của chính họ cũng sẽ không
bị mất đi.
2. Tự chế giễu có thể làm tăng khiếu hài hước
Tự chế giễu thường là một cách tự giễu cợt bản thân thông qua sự hài hước,
thể hiện những khuyết điểm hoặc thiếu sót của bản thân trong sự hài hước và để
đối phương chấp nhận điều đó.
3. Tự chế giễu có thể nhanh chóng thay đổi bầu không khí của cuộc trò
chuyện
Trong một số trường hợp nghiêm túc hoặc quan trọng hơn, lần đầu tiên gặp
mặt đôi bên sẽ không tránh khỏi có chút lo lắng. Lúc này, bạn có thể sử dụng quy
tắc chế giễu để nhanh chóng phá vỡ bầu không khí căng thẳng.

Khi giao tiếp với mọi người trong cuộc sống hàng ngày và trong công việc.
Một khi bạn gặp phải tình huống xấu hổ hay khó khăn, hãy dùng quy tắc tự chế
giễu để tự giải vây cho bản thân. Bạn không những có thể dễ dàng tìm được hướng
đi cho mình, mà còn có thể mang lại niềm vui cho người đối tượng giao tiếp, vậy
thì cớ sao không làm chứ? Trong các tình huống xã giao, tự chế giễu là một
phương tiện phổ biến để thu hút sự chú ý của các bậc thầy xã giao. Thông qua các
tế bào hài hước trên người họ, các bậc thầy xã giao thường trở thành tâm điểm của
sự chú ý nhất trong các tình huống xã giao.
Trung Quốc cổ đại có một câu chuyện như này:

Một ngày nọ, một học sĩ họ Thạch cưỡi lừa đến nhà một người bạn. Khi đi
được nửa đường, do không cẩn thận anh ngã khỏi lưng con lừa, làm cho mọi
người đều cười thầm. Đối mặt với tình huống xấu hổ như vậy, học sĩ họ Thạch
không hề hoảng sợ mà còn chậm rãi đứng dậy nói với mọi người rằng: “may mắn
thay tôi là học sĩ Thạch, nếu tôi là học sĩ Ngõa vậy thì bị ngã thành từng mảnh
rồi?” Nói xong câu này, đám đông xem cuộc vui lập tức phá lên cười. Trong bầu
không khí vui vẻ, học sĩ Thạch đã làm dịu được tình huống xấu hổ.

Học sĩ Thạch dùng họ của mình để tự chế giễu mình, điều này không chỉ phù
hợp với hoàn cảnh lúc bấy giờ mà còn thể hiện sự hài hòa, tự nhiên, điều này dẫn
đến hiệu quả rất tốt.
Lincoln - Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ, cũng là một bậc thầy trong việc tự
chế giễu. Ông thường pha trò về ngoại hình xấu xí của mình, do đó ông được rất
nhiều người yêu thích.

Một lần, Lincoln được mời phát biểu trong một bữa tiệc tối. Ông kể về một
câu chuyện nhỏ xảy ra với chính bản thân: "tôi thường cảm thấy ngoại hình của
mình rất xấu xí. Một hôm, tôi đang đi dạo trong công viên thì có một người phụ nữ
bước đến trước mặt, cô ấy ung dung nhìn tôi nửa ngày trời và nói: ‘Này, bạn chắc
chắn là người xấu xí nhất mà tôi từng thấy.’ ‘Tôi cũng không muốn lớn lên trông
như thế này, nhưng đây không phải là chuyện mà tôi có thể kiểm soát.’ Tôi biết.
‘Nhưng tôi lại không nghĩ vậy,’ người phụ nữ lại nói, ‘anh hoàn toàn có thể chọn
ở yên trong nhà và không đi ra ngoài."
Lincoln nói xong liền ngồi xuống, kèm theo tiếng vỗ tay như sấm, hội trường
tràn ngập những tiếng cười lớn. Trong lúc cười, mọi người bắt đầu tiếp nhận
ngoại hình của Lincoln, rất nhiều ghét bỏ ông cũng cảm thấy ông dần trở nên
đáng yêu.

Tự chế giễu là một biểu hiện rất tích cực, nó có thể thể hiện khía cạnh hài
hước. Trong các tình huống xã giao, việc vận dụng hợp lý quy tắc tự chế giễu có
thể rút ngắn khoảng cách đôi bên với nhau, khiến mọi người cảm nhận được sức
hút to lớn của con người bạn. Trong cuộc sống, hầu hết những người có thể sử
dụng quy tắc tự chế giễu đều rất lương thiện. Ngay cả khi họ bị đối xử bất công
hoặc rơi vào tình huống khó khăn, họ sẽ không đáp lại bằng vẻ mặt thất vọng hoặc
lời nói cay nghiệt. Loại biểu hiện này không phải vì họ hèn nhát, mà vì họ biết sử
dụng sự hài hước để giải quyết mâu thuẫn. Từ đó, có thể thể hiện những phẩm chất
cá nhân tốt đẹp của họ, khiến cho mọi người cung kính nể phục.
Nếu chúng ta muốn trở thành một người có thể cười nhạo chính mình, chúng
ta cần phải có một thái độ bao dung và độ lượng “người chức càng cao thì càng
phải rộng lượng”. Khi bạn phải chịu sự khó xử vì lỗi lầm của người khác, tuyệt đối
đừng trả thù mà hãy thể hiện sự tha thứ của mình một cách tự chế giễu. Như vậy
bạn sẽ để lại ấn tượng tốt hơn với người khác.
Khiếu hài hước là một yếu tố cần thiết trong việc sử dụng quy tắc tự chế
giễu một cách linh hoạt. Trong cuộc sống, chúng ta nên thường xuyên trau dồi
khiếu hài hước của mình. Ví dụ, chúng ta có thể đọc một số truyện cười, đoạn văn
hài hước, xem xuyên âm, tiểu phẩm. Từ đó học được các kỹ năng hài hước, sau khi
trải qua thời gian học tập và rèn luyện lâu dài, chúng ta có thể vận dụng chúng một
cách linh hoạt và tự do phát huy.
Tự chế giễu có thể mở ra cánh cửa tâm hồn của người khác. Khi gặp phải
một tình huống xấu hổ, bất kể người khác có cười bạn hay không, trước tiên hãy tự
cười nhạo chính mình.
Định luật Terry: đừng bao giờ coi thường câu “xin lỗi”

Nếu phạm sai lầm, bạn nhất định phải dũng cảm thừa nhận rằng ba từ "tôi
xin lỗi" thường có thể có tác dụng rất lớn. Những người cố tình che giấu sai lầm
của mình, ngược lại sẽ làm người cảm thấy phản cảm. Trong các trường hợp xã
giao, người như này thường không được chào đón.

Định luật Terry là một quan điểm nổi tiếng trong tâm lý học, xuất phát từ
một câu nói của Terry, cựu tổng giám đốc Ngân hàng Tennessee: “Nguồn sức
mạnh mạnh mẽ nhất của một người là dũng cảm thừa nhận sai lầm, bởi vì những
người có thể đối mặt với sai lầm một cách thường có thể nhận được những thứ
khác ngoài sai lầm.” Quy tắc này nói rõ rằng, nếu bạn có can đảm thừa nhận sai
lầm và can đảm chịu trách nhiệm. Bạn sẽ không chỉ nhận được tha thứ mà còn
nhận được nhiều thứ hơn bản thân những sai lầm đó, đó là kinh nghiệm và bài
học…
Trong giao tiếp giữa các cá nhân, mọi người đều mắc phải những sai lầm lớn
hay nhỏ. Khi đối mặt với sai lầm, lựa chọn và cách xử lý của mỗi người đều không
giống nhau. Một số người muốn che đậy sai lầm, một số người có sao đi nữa cũng
không muốn thừa nhận sai lầm, còn một số người lại dũng cảm thừa nhận sai lầm
của mình. Từ góc độ của một người ngoài cuộc, mọi người đều thích những người
dũng cảm thừa nhận sai lầm; nhưng khi việc này xảy ra với bản thân, người ta
thường rất khó có dũng khí thừa nhận lỗi của mình. Chính vì hầu hết mọi người
đều không muốn thừa nhận sai lầm của mình, điều đó cho thấy sự khác biệt của
những người dám thừa nhận với số đông còn lại.
Việc thực hiện sự che đậy và giải thích cho những sai lầm đã xảy ra đều là
vô nghĩa, những người làm điều này chỉ để bảo toàn thể diện rẻ tiền của chính họ.
Bởi vì, hậu quả của việc che đậy sai lầm có thể dẫn đến những sai lầm lớn hơn và
gây ra những tổn thất càng lớn hơn. Những người hy sinh lợi ích lớn hơn để giữ
gìn hình ảnh tốt đẹp của mình, cơ bản là họ không có tinh thần trách nhiệm. Họ
cũng đã được định sẵn không thể giành được sự tôn trọng của mọi người, để đạt
được thành công cuối cùng.
Trong mắt nhiều người, bác sĩ bình thường rất ít khi phạm sai lầm. Điều này
là do công việc của họ rất đặc thù, một khi phạm phải sai lầm, an toàn tính mạng
của bệnh nhân có thể gặp nguy hiểm. Nhưng tình hình thực tế là, bác sĩ cũng là con
người, “con người không phải thánh nhân, ai cũng có thể mắc lỗi”. Họ cũng giống
như những người bình thường, cũng sẽ mắc phải một số sai lầm. Khi xuất hiện
những sai lầm, rốt cuộc bác sĩ làm như nào để đối mặt với nó? Có phải là chủ động
thừa nhận sai lầm và chân thành xin lỗi, hay là từ chối thừa nhận sai lầm và biện
minh cho hành động của mình? Những người bình thường nghĩ rằng việc biện
minh cho bản thân là một lựa chọn khôn ngoan và cố gắng tránh xa những phát
sinh rắc rối. Một khi bác sĩ thừa nhận sai lầm, anh ta sẽ phải chịu trách nhiệm về
sai lầm của mình, thậm chí có thể trở thành bị cáo, đứng trước tòa và chờ phán
quyết. Tuy nhiên, nếu bác sĩ can đảm thừa nhận sai lầm thì có thể nhận được sự tha
thứ từ gia đình bệnh nhân.
Loại mâu thuẫn và vướng mắc này là điều mà mỗi bác sĩ phải đối mặt, mặc
dù cuộc đấu tranh nội tâm sẽ không được tiết lộ ra bên ngoài, nhưng nỗi đau trong
lòng thì chính họ mới cảm nhận được sâu sắc nhất.

Một thí nghiệm được thực hiện tại một bệnh viện ở bang Maryland - Mỹ::
các nhà nghiên cứu ghi lại phản ứng của các bác sĩ trước những sai lầm và phát
video cho khán giả xem. Kết quả cho thấy, hầu hết khán giả cảm thấy đồng cảm
với những bác sĩ thành thật thừa nhận sai lầm; đối với những bác sĩ có những biện
pháp cố gắng đền bù, từ tận đáy lòng khán giả không muốn kiện cáo họ; đối với
những bác sĩ không chịu thừa nhận sai lầm và làm mọi cách để biện minh cho
mình, thì phần lớn người xem sẵn sàng nhờ đến pháp luật để bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp của họ.

Từ đó có thể thấy rằng, mọi người luôn có thái độ bao dung với những người
dám thừa nhận sai lầm. Nhiều khi, một câu “xin lỗi” chân thành giống như một liều
thuốc xoa dịu, có thể hóa giải hiểu lầm và tức giận trong lòng đối phương. Tuy
nhiên, có rất nhiều người không sẵn lòng mở miệng nói ba từ "tôi xin lỗi", bởi vì
họ nghĩ rằng xin lỗi là một biểu hiện của sự yếu đuối, nó sẽ dẫn đến họ không thể
nào ngẩng cao đầu làm người. Trên thực tế, bản chất lối suy nghĩ này là sai. Vì đó
là cục diện sai lầm do chính bản thân bạn gây ra, nên phải có đủ dũng khí để thừa
nhận trách nhiệm. Một người chỉ biết trốn tránh và che đậy, không những không
giành được sự yêu mến của người khác trong các cuộc giao tiếp, mà còn khiến đối
phương cảm thấy chán ghét hơn, từ đó dẫn đến mâu thuẫn giao tiếp ngày càng
nghiêm trọng.
Cho dù một người thông minh và tài giỏi đến đâu, đều sẽ không thể tránh
khỏi một số sai lầm. Giống như Hugo đã nói: "cố gắng phạm ít sao lầm nhất có thể,
đây là quy tắc ứng xử của mỗi người; muốn không phạm sai lầm, đó là ước mơ của
thiên thần. Thế gian này ai cũng sẽ mắc sai lầm, sai lầm cũng giống như lực hấp
dẫn." Sai lầm sẽ luôn xảy ra, nếu bạn có thể thẳng thắn nhận lỗi và sửa chữa chúng
bằng thái độ tích cực sau khi chúng xảy ra, hình ảnh của bạn sẽ không bị tổn hại
mà còn được mọi người công nhận vì dám chịu trách nhiệm.
Đừng xem thường ba từ "xin lỗi", nó có thể là sự khởi đầu để thay đổi quan
điểm của đối phương. Thông qua nó, sự hiểu lầm giữa đôi bên có thể được loại bỏ
càng sớm càng tốt, đồng thời mở ra một cánh cửa để hai bên tiếp tục trao đổi với
nhau.

Trắc nghiệm tâm lý

Mỗi người ai cũng đều có hai mặt, một mặt cho người khác xem, một mặt
dành riêng cho mình, người khác sẽ không bao giờ thấy được. Tuy nhiên, có thể
chính bạn cũng không biết rõ tính hai mặt của mình như thế nào. Bạn luôn cảm
thấy rằng những gì bạn thể hiện với người khác là con người thật của bạn, nhưng
tiếc là không phải vậy. Thông qua bài trắc nghiệm dưới đây, để thấy con người
thực sự của bạn!
Giả sử bạn đang đi vào một hang động thần bí, sâu trong hang có một cánh
cửa. Dựa vào trực giác của mình, bạn nghĩ sẽ ra sao sau khi đẩy cánh cửa ra?

A Một ngôi mộ cổ
B Một hang động tương tự
C Một ngôi nhà hang động đủ lớn để sinh sống
D Lối ra

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Những người như vậy thường thích ý nghĩ viển vông, có đôi khi làm
những việc hơi phi thực tế, khiến mọi người cảm thấy khó hiểu. Trong đầu họ có
rất nhiều ý tưởng sáng tạo, khiến người ta ngạc nhiên. Nhưng suy nghĩ liên tục
thay đổi, tính tình của họ cũng biến hóa khôn lường.
Lựa chọn B: Kiểu người này tư tưởng tương đối bảo thủ, hơn nữa có phần tiêu cực,
vô cùng coi trọng quan niệm đạo đức, chú trọng chủ nghĩa hình thức, quan tâm đến
gia đình và bạn bè
Lựa chọn C: Kiểu người này có ý thức nhóm mạnh mẽ, có khả năng phát huy lợi
thế của nhóm, làm việc gì cũng có thể tận tâm và dốc hết sức lực, nhưng lại thiếu
đi một chút sáng tạo.
Lựa chọn D: Kiểu người này theo đuổi lý tưởng rất cao, tư duy nhanh nhạy, giỏi
lập kế hoạch, coi trọng kết quả, thích hợp với công việc lãnh đạo và thường háo
hức, khi thực hiện các hoạt động cụ thể, anh ta thường mong muốn thành công.
 Chương 3: Kiểm soát dục vọng
dục vọng tốt hay xấu nó chỉ khác biệt ở suy nghĩ

Khi một số dục vọng nào đó xuất hiện, rất nhiều người không thể kiểm soát
được nó. Họ thường để cho chúng bùng nổ như một ngọn núi lửa, để cho nó đốt
cháy bản thân và đối tượng giao tiếp bị đốt đến mình đầy thương tích. Những
người không thể kiềm chế được dục vọng, thường rất khó kiểm soát được cuộc
sống của chính mình và càng khó đi đến bến bờ bên kia của thành công.
Quy luật cảm xúc: người không hiểu lý tính, lại cho rằng bản thân là
người lý tính

Cảm xúc là thứ vốn sinh ra đã có và không một ai có thể tránh khỏi ảnh
hưởng của nó. Cứ mười người tự tâng bốc cho mình là kẻ lý trí, thì có tám chín
người là kẻ dối trá. Khi cảm xúc của họ bùng nổ, họ còn khủng khiếp và đáng sợ
hơn cả những người phi lý trí.

Mỗi người đều có cảm xúc của riêng mình và mỗi ngày chúng ta đều chịu sự
ảnh hưởng bởi nhiều loại cảm xúc khác nhau. Tuy nhiên, bạn có thực sự hiểu rõ về
cảm xúc của mình không? Trải qua các nghiên cứu các nhà tâm lý học phát hiện
rằng, mỗi loài động vật trong thế giới tự nhiên đều có cảm xúc của riêng mình. Con
người là loại động vật bậc cao và chúng ta có nhiều cảm xúc phong phú nhất.
Trong nhiều trường hợp, cảm xúc có thể ảnh hưởng đến sự phán đoán của một
người về ai đó hoặc điều gì đó. Hoàn toàn có thể nói rằng, cảm xúc luôn chiếm một
vị trí vô cùng quan trọng trong cuộc sống của con người.
Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe một số người phàn nàn rằng: "Bạn
quá bốc đồng! Bạn có thể lý trí hơn và kiểm soát cảm xúc của mình không?" Do
chịu những kích thích từ bên ngoài, cảm xúc của con người có thể bộc phát trong
chốc lát. Nếu như mặc kệ nó, cảm xúc cũng có thể tích tụ lại và đến cuối cùng trở
nên mất kiểm soát như núi lửa phun trào. Nếu cảm xúc được khơi thông khi vừa
mới xuất hiện, thì cảm xúc có thể lập tức tan biến và không ảnh hưởng quá lớn đến
mọi người.
Lâu nay, người ta vẫn luôn cho rằng “vì sầu nên mới khóc, vì cãi nhau nên
mới tức giận, vì sợ hãi nên mới run rẩy”, những nhà tâm lý học người Mỹ James
lại có quan điểm hoàn toàn trái ngược. Ông cho rằng, “con người vì khóc nên mới
sầu, vì tức giận mới có cãi nhau, vì run rẩy nên mới sợ hãi”. Cách nói này có nghĩa
là, con người có thể thực sự lý trí và có thể kiểm soát cảm xúc của mình. Nhưng
tiền đề của sự hợp lý này cũng sẽ chịu ảnh hưởng bởi một số cảm xúc khác. “suy
nghĩ lý tính” hay “phán đoán lý tính” bản thân nó là một loại trạng thái cảm xúc,
đó là cái mà chúng ta thường gọi là “quy luật cảm xúc”. Vì thế, nếu ai đó nói với
bạn một số câu đại loại như: "tôi là một người rất lý trí" hoặc "tôi có thể phân tích
lý trí", bạn không nhất thiết phải coi đó là sự thật. Bởi vì từ một nghĩa nào đó, lý
tính chỉ là một chất kèm theo của cảm xúc. Trên thế gian này, không có cái gọi là
lý tính hoàn hảo.
 Trần Đình Đình là một người vô cùng hòa nhã và đoan trang. Trong công
ty, cô ấy luôn xuất hiện với một hình ảnh đầy thông minh và lý tính. Bất kể chuyện
gì xảy ra ở trong gia đình hay công ty, cô ấy đều có thể bình tĩnh giải quyết.
Vào chiều thứ sáu, khi những người đồng nghiệp trong công ty đang hồi hộp
chờ đợi đến giờ tan làm và lên kế hoạch cho ngày cuối tuần sẽ diễn ra như thế
nào. Tuy nhiên, vào lúc này người chủ quản đột nhiên bước vào văn phòng và
tuyên bố cuối tuần sẽ tăng ca. Ngay lúc này, trong văn phòng bắt đầu bùng nổ, các
đồng nghiệp lần lượt bày tỏ sự không hài lòng. Còn người chủ quản thì sao? Ông
ta không những không thể đưa ra lời giải thích hợp lý cho việc làm thêm giờ,
ngược lại còn nói những lời làm cho mâu thuẫn trầm trọng hơn. Một đồng nghiệp
gắt gỏng, tức giận đến mức tranh cãi với người chủ quản của mình.
Lúc này, Trần Đình Đình đứng dậy, việc đầu tiên mà cô ấy làm là trấn an
cảm xúc của mọi người và yêu cầu họ giữ kiềm chế. Sau đó, cô lấy “Luật lao
động” ra để bảo vệ quyền và lợi ích của mình và đồng nghiệp. Trần Đình Đình đã
chinh phục người chủ quản và đồng nghiệp bằng màn thể hiện sự bình tĩnh và lý
tính của cô. Cuối cùng, những người đồng nghiệp đã giành được chiến thắng.
Sau khi nhìn thấy kết quả này, người đồng nghiệp tính tình nóng nảy đó vô
cùng ngưỡng mộ Trần Đình Đình: "Đình Đình, cô thật lợi hại! Trong tình huống
như vậy mà vẫn có thể giữ được thái độ lý tính như thế. Tôi thì sẽ không làm được
như vậy, tính khí của tôi cứ như vậy, không những không giải quyết được vấn đề,
ngược lại còn làm cho nó tồi tệ hơn." Trần Đình Đình cười nói rằng: “Này, trên
đời này căn bản làm gì có lý tính chính đáng. Lúc nãy khi nghe tin tăng ca tôi cũng
rất tức giận. Nhưng tôi cũng biết, tức giận chẳng giúp được gì cho mình nên tôi tự
dặn lòng mình phải bình tĩnh lại. Khi những cảm xúc tiêu cực trở thành cảm xúc
tích cực, nhất cử nhất động của con người đều trở nên 'lý trí'."

Thật vậy, con người là loài động vật có cảm xúc, cho dù não bộ có đưa ra
phán đoán gì thì ít nhiều cũng sẽ chịu sự ảnh hưởng của cảm xúc. Cái mà chúng ta
gọi là “phi lý tính” thực ra chỉ là hình thức biểu hiện của những cảm xúc tiêu cực.
Nhưng còn “lý tính” nó là sự biểu hiện bên ngoài của những cảm xúc tích cực. Vì
thế, khi chúng ta bị bao trùm bởi những cảm xúc tiêu cực, chúng ta nên thay đổi
góc nhìn nhận vấn đề. Chúng ta hãy đẩy “lý tính” thành công đi lên và kéo sự “phi
lý tính” đi xuống.
Trong giao tiếp giữa các cá nhân, cảm xúc cũng có ảnh hưởng rất lớn đến
con người. Trong một số tình huống xã hội, chúng ta sẽ không thể tránh khỏi gặp
phải một số người hoặc một số chuyện mà mình không thích. Lúc này, những cảm
xúc tiêu cực sẽ nhanh chóng chiếm lĩnh não bộ của chúng ta, khiến trạng thái của
chúng ta giảm sút rất lớn. Một khi chúng ta bị những cảm xúc tiêu cực kiểm soát,
chúng ta sẽ khó để tiếp tục diễn ra hoạt động giao tiếp với người khác. Chuyện này
đối với chúng ta, chắc chắn là một tổn thất rất lớn.
 Dù ở bất cứ đâu hay bất cứ lúc nào, cảm xúc luôn đi theo chúng ta như hình
với bóng. Nếu bạn muốn hoàn toàn hợp lý, nó đơn giản chỉ là ý nghĩ viển vông!
Vậy những người tự gắn cho mình cái mác là người có " lý tính", họ chỉ là những
người tự lừa dối mình bằng chiêu bài của những kẻ vô lý.
Kết cục của ngựa hoang: khi bị đố kỵ, hãy cố gắng kiềm chế cơn tức
giận

Nóng giận không những không giải quyết được vấn đề gì, ngược lại nó sẽ
mang lại cho bạn rất nhiều phiền phức, thậm chí làm tổn thương cho chính bạn.
Nếu vì một số hành động nào đó của đối phương mà khiến bạn tức giận, thể hiện
những mặt xấu của bản thân, bạn sẽ chỉ mang lại rắc rối cho chính mình.

Trên thảo nguyên rộng lớn của châu Phi, có một loài động vật được gọi là
dơi ma cà rồng. Cơ thể của chúng rất nhỏ, và chúng tồn tại bằng cách hút máu từ
cơ thể động vật. Và con ngựa hoang khổng lồ là một trong những đối tượng của
dơi ma cà rồng. Đối với ngựa hoang, dơi ma cà rồng là loại vật quá nhỏ bé để có
thể gây ra bất kì mối đe dọa nào cho bọn nó. Tuy nhiên, dơi ma cà rồng phải sử
dụng những kỹ năng nhỏ của mình để thu được lợi nhuận lớn, chích vào chân
ngựa hoang và không ngừng hút máu. Sau khi ngựa hoang bị tấn công, nó vung
chân, cố gắng hất văng con dơi hút máu và giẫm chết nó. Tuy nhiên dơi hút máu
vẫn bám vẫn bám chặt lấy nó, ngay cả khi ngựa hoang không ngừng gia tăng sức
mạnh đôi chân, thậm chí chạy điên cuồng, nó vẫn không thể thoát khỏi sự quấy rầy
của con dơi hút máu. Trong cơn thịnh nộ và điên cuồng, ngựa hoang cuối cùng đã
kiệt sức, thậm chí đến khi chết nó cũng không thoát nổi cin dơi hút máu.
Trong trận chiến giữa dơi ma cà rồng và ngựa hoang, dơi ma cà rồng đã
trở thành người chiến thắng cuối cùng. Nhưng liệu có phải ngựa hoang đã chết vì
bị dơi ma cà rồng hút quá nhiều máu?
Theo phân tích của các nhà tâm lý học, việc dơi ma cà rồng hút máu ngựa
hoang không trực tiếp dẫn đến cái chết của ngựa hoang. cái chết của ngựa hoang
và phát hiện ra rằng: bản thân dơi ma cà rồng không có độc, lượng máu hút vào
cực kỳ ít nên hoàn toàn không gây ra cái chết cho ngựa hoang. Theo phân tích của
các nhà tâm lý học, việc dơi ma cà rồng hút máu ngựa hoang không trực tiếp dẫn
đến cái chết của ngựa hoang. Nguyên nhân thực sự dân đến cái chết của ngựa
hoang là do dơi ma cà rồng hút máu làm cho cảm xúc bị kích động, cuối cùng vì
“tức” mà chết.

Cái kết của chú ngựa hoang thật đáng tiếc, nếu nó có thể giữ được tâm hồn
thanh thản, không sinh ra quá nhiều oán hận thì cuộc đời sẽ rất tươi đẹp!
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta cũng có thể thấy rất nhiều người giống
như những chú ngựa hoang. Khi gặp chút chuyện không hay xảy ra, họ sẽ mất
kiểm soát cảm xúc, hoặc là nổi trận lôi đình, hoặc là ăn năn hối hận. Điều này
không chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, nó còn ảnh hưởng rất lớn đến sức
khỏe của bản thân. Nghiêm trọng hơn, nó thậm chí sẽ hủy hoại cuộc sống của
chính mình như một con ngựa hoang. Ví dụ điển hình nhất là vụ tự sát của tuyển
thủ bida nổi tiếng Lewis Fox.

Ở giải vô địch bida thế giới năm 1965, Lewis Fox ngay từ đầu đã chơi xông
xáo và luôn ở thế dẫn đầu, chỉ cần thắng thêm vài hiệp nữa là có thể đoạt cúp vô
địch.
Tuy nhiên, có một tình tiết nhỏ xen ngang vào lúc này - một con ruồi đậu lên
bi cái. Vì vậy, Lewis Fox đã đưa tay ra đuổi con ruồi, để không bị ảnh hưởng bởi
nó. Tuy nhiên,dường như con ruồi cố tình đối đầu anh ta. Chỉ cần anh ta cúi
xuống đánh bi, con ruồi sẽ đậu lên bi cái. Sau khi anh ta đứng dậy đuổi nó đi, anh
ta lại cúi xuống thì con ruồi lại bay trở lại. Sau khi lặp lại điều này nhiều lần, tâm
lý của Lewis Fox đã thay đổi, anh ấy trở nên nôn nóng, liền lấy cơ đánh con ruồi.
Kết quả không cẩn thận chạm vào bi cái. Trọng tài xét xử cho rằng Lewis Fox đã
đánh bi, do đó anh ta mất cơ hội đánh một hiệp.
Ở ván đấu tiếp theo, rõ ràng Lewis Fox không ổn định về mặt cảm xúc, đến
mức anh ta thua hết lần này đến lần khác, bỏ mặc chiếc cúp mà anh sắp lấy được
lại bị đối thủ cướp mất như vậy.
Tin càng tồi tệ hơn, sáng hôm sau, Lewis Fox được phát hiện chết đuối dưới
sông.

Một trận thi đấu, một con ruồi, để Lewis Fox tự kết liễu đời mình. Điều này
thực sự khiến người ta vừa kinh ngạc vừa bất lực.
Một khi bạn không kiềm chế được cảm xúc của bản thân, thường sẽ xuất
hiện có “kết cục ngựa hoang”. Vì một chuyện vặt vãnh mà nổi giận, điều này sẽ
gây tổn hại nguy hiểm đến thân thể, thậm chí nguy hiểm đến an toàn tính mạng. Để
nhanh chóng nhất thời không quan tâm đến bản thân và gia đình, người như vậy
căn bản không hề có chút trách nhiệm nào cả!
Một ví dụ nổi tiếng khác mà mọi người đều biết đó là "Tam Quốc Diễn
Nghĩa" trong "Tam Khí Chu Du của Gia Cát Lượng". Trận chiến giữa Gia Cát
Lượng và Chu Du vẫn được nhắc đến cho đến ngày nay. Những gì Chu Du đã nói
trước khi chết, "trời sinh Du sao còn sinh Lượng" cũng đã trở thành một câu trích
dẫn kinh điển về sự đố kỵ. Xét về tài năng, Chu Du không thua không kém; về trí
lực, Chu Du thất bại nặng nề. Một người xuất sắc như vậy chết sớm khiến người ta
cảm thấy đáng tiếc, nhưng nó cũng khiến người ta cảm thấy hơi khó hiểu, thậm chí
là khinh thường anh. Đường đường là một nam tử hán lại có thể bị chọc tức đến
chết! Lòng dạ này cũng hẹp hòi đến mức độ không thể tả.
Có rất nhiều câu chuyện trong quá khứ cũng nói cho chúng ta một đạo lý
rằng: giận không giải quyết được vấn đề, giận quá chỉ hại mình. Trong cuộc sống
thực tế, trong cuộc sống khó tránh khỏi những điều không vừa ý. Nhưng khi mọi
thứ thực sự không như ý muốn, nhiều người sẽ xuất hiện cảm xúc oán trách và tức
giận. Đây thực chất là để thỏa mãn miệng lưỡi của họ mà phải trả giá bằng sức
khỏe của chính mình một cách nhanh chóng. Vì vậy, chúng ta nên học cách hóa
giải những cảm xúc không tốt và đối mặt với mọi điều không vừa ý bằng thái độ
tích cực.
Carnegie đã nói: “Chìa khóa của hạnh phúc không nằm trong tay người
khác, mà nằm trong tay chính chúng ta.” Tuy chúng ta không thể thay đổi hoàn
cảnh bên ngoài, không thể thay đổi đánh giá của người khác, nhưng chúng ta có
thể kiểm soát được nội tâm và kiểm soát được cảm xúc của mình. Khi đối mặt với
những cảm xúc tồi tệ. Điều này thực chất là thỏa mãn sự nhanh nhạy của miệng
lưỡi mà đánh đổi sức khỏe của chính mình. Và hãy nhớ là, phải chọn cách trút giận
tốt nhất chứ không phải tùy ý trút giận.

Vò đã mẻ lại sứt*: nhìn có vẻ không muốn gì nhưng thật ra đã quá

thất vọng

Cảm xúc xấu có tính truyền nhiễm rất lớn, một khi nảy sinh tư tưởng vò đã
mẻ lại sứt, vậy thì toàn bộ trạng thái của con người sẽ xuất hiện sự thay đổi, mất
hứng thú và tự tin đối với tất cả mọi việc. Nếu mọi thứ cứ tiếp tục như thế vậy,
cuộc sống cuối cùng sẽ trở nên tăm tối.

Khi còn đi học, bạn có từng gặp qua những bạn như này chưa? ——Chuông
vào lớp đã vang lên, cậu ta vẫn đi bộ một cách chậm rãi, hoàn toàn không quan tâm
đến tiếng chuông. Khi giáo viên nói rằng cậu ta luôn đến muộn và phải mời phụ
huynh, cậu ta cũng thể hiện một cách bình tĩnh như thường và coi như không có gì
xảy ra.
Khi đi làm, bạn đã tiếp xúc với kiểu đồng nghiệp như này chưa? ——Một
tháng thì đi chậm mấy lần, mỗi lần tôi đều tỏ vẻ như không có gì. Khi sếp nói sẽ
trừ lương của anh ta, anh ta cũng tỏ ra bộ dạng không quan tâm, như thể mọi
chuyện vẫn đang trong tầm kiểm soát.
Khi đối mặt với những người bạn học hoặc đồng nghiệp như thế này, tôi tin
rằng nhiều người sẽ cảm thấy vô cùng ghen tị, cho rằng họ rất cởi mở, dường như
đã sống một cuộc sống quá thoải mái. Hơn thế nữa, chúng ta còn sẽ ngưỡng mộ
quý trọng họ và coi họ là hình mẫu của mình. Nếu bạn “may mắn” được trở thành
người mà họ “tôn sùng” thì chỉ có thể nói rằng, bạn vẫn còn trẻ và chưa nhìn thấu
bản chất của họ.
 Sự dửng dưng và bình tĩnh của họ chỉ là vẻ bề ngoài do họ vẽ ra. Suy nghĩ
thực sự nội tâm của họ là “dù sao mình cũng không tốt, kệ nó đi”. Trong cuộc
sống, chúng ta có thể thường xuyên nhìn thấy kiểu thái độ vò đã mẻ lại sứt này.
Suy cho cùng, những người như vậy đã đánh mất niềm tin vào bản thân.
Cảm xúc của họ đang trên bờ vực của sự bất lực, thậm chí là vô cảm. Điều này
khiến cho họ có đủ lý do để làm những việc trái với lẽ thường tình, thậm chí có
một số chuyện đối với người khác cũng không thể tưởng tượng nổi.

Tiểu Cường là một đứa trẻ rất thông minh, nhưng có chút ham chơi nên
thành tích học tập không được tốt lắm. Vì vấn đề học tập, cô giáo đã nhiều lần tìm
gắp và nói chuyện với phụ huynh, vì thế bố mẹ rất lo lắng cho cậu bé.
Sau khi được cô giáo và cha mẹ không ngừng khuyên bảo, Tiểu Cường hiểu
được tầm quan trọng của việc học, cuối cùng cũng có thể chăm chỉ học tập. Sau
một thời gian nỗ lực, thành tích của Tiểu Cường đã tiến bộ rất nhiều. Điều này
khiến cô giáo và cha mẹ của cậu rất hài lòng, bản thân Tiểu Cường cũng cảm thấy
rất vui vẻ. Tuy nhiên, việc thăng hạng thành tích cũng khiến Tiểu Cường có cảm
xúc tự hào. Cậu cảm thấy chỉ cần mình chăm chỉ hơn một chút thôi là cậu có thể
đạt được điểm tốt hơn, bởi vì chỉ số IQ của cậu ấy cao hơn người rất nhiều so với
người khác. Sau một thời gian nghỉ ngơi, thành tích của Tiểu Cường lại tụt xuống.
Lúc này, này Tiểu Cường lại chăm chỉ học tập, thành tích cậu lại được tăng lên.
Bằng cách này, thành tích của Tiểu Cường lên xuống thất thường, không có sự ổn
định. Cô giáo và cha mẹ đều rất lo lắng rằng phương pháp học của Tiểu Cường sẽ
tạo nên nền tảng yếu kém, nhưng bản thân Tiểu Cường lại không nghĩ như vậy.
Cùng với độ khó của kiến thức ngày càng tăng, Tiểu Cường dần cảm thấy
mình không thể theo kịp tiến độ học tập, muốn đạt được thành tích cao không hề
dễ dàng như cậu vẫn nghĩ. Mỗi khi bố mẹ hỏi cậu tại sao điểm số không có sự tiến
bộ, Tiểu Cường luôn nói: "kiến thức con học bây giờ rất đơn giản, con chỉ cần
chăm chỉ một chút thì thành tích sẽ cải thiện thôi ạ. Bố mẹ đừng lo!"
Sau khi biết được một số tình huống của Tiểu Cường, giáo viên tâm lý của
trường đã tiến hành liên lạc với Tiểu Cường. Trong quá trình trao đổi, Tiểu
Cường nói ra những lời trong lòng mình: "thật ra em cũng đã học hành chăm chỉ,
nhưng kết quả không được khả quan cho lắm, thành tích cũng không được cải
thiện nhiều như trước. Sau khi trải qua nhiều lần cố gắng, con cảm thấy học hay
không học cũng giống như nhau, vậy chi bằng không học còn hơn." tốt như ngày
xưa. Học cũng vậy, thà không học còn hơn. Vì vậy, con không muốn cố gắng nữa"
Đối với lời nói của Tiểu Cường, giáo viên tâm lý một chút cũng không hề tỏ
ra ngạc nhiên. Cô ấy biết rõ Tiểu Cường đang bị những cảm xúc tiêu cực lấn át.
Trong sự dày vò lâu dài của thất bại, Tiểu Cường đã đánh mất tinh thần chiến
đấu, cũng dần mất đi phương hướng tiến lên phía trước.
 Sau này, dưới sự giúp đỡ của giáo viên tâm lý, tư duy của Tiểu Cường đã có
sự thay đổi, thanh tích học tập cũng được cải thiện rất nhiều.

Tiểu Cường là một ví dụ rõ ràng về việc bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc
tiêu cực. Khi những cảm xúc tiêu cực không ngừng lan ra trong lòng một người,
con người sẽ bị loại cảm xúc này khống chế chặt chẽ. Một khi cả người bị cảm xúc
tiêu cực cuốn vào, vậy thì người này chỉ có thể dấn thân vào con đường thất bại.
Những người thực sự tự tin sẽ không có sự liên quan đến những cảm xúc
tiêu cực. Khi một người nói rằng họ tự tin với những cảm xúc tiêu cực, chúng ta có
thể nhận ra rằng họ đang nói dối. Khi họ nói hay làm cái gì, chúng ta không cần
quá bận tâm đến nó, tránh việc lãng phí cảm xúc và năng lượng của chúng ta.
Trong giao tiếp giữa người với người, chúng ta phải luôn chú ý đến lời nói
và hành động của mình. Đừng bao giờ ôm những ý nghĩ không cần cầu tiến nữa.
Điều này là do cảm xúc xấu rất dễ truyền nhiễm, mỗi người đều hy vọng rằng
người mình giao tiếp là người tràn đầy ánh nắng, lạc quan và vui vẻ. Nếu không,
đối tượng giao tiếp của chúng ta sẽ mất hứng thú và tin tưởng vào chúng ta, hoạt
động giao tiếp cuối cùng sẽ chỉ kết thúc trong thất bại.

Vò đã mẻ lại sứt * - ( chính là cái vỏ mè , không cần phải giữ cẩn thận nữa.
Nghĩa bóng là vô trách nhiệm, không cầu tiến)
Hiệu ứng cánh bướm: có tắc tất phải thông, như thế mới tránh khỏi
bùng nổ áp lực sụp đổ

Một con bướm nhỏ có thể dẫn đến một trận lốc xoáy, đây không phải là
chuyện giật gân mà là sự thật khách quan. Nhiều khi những đợt bùng phát lớn của
cảm xúc có thể chỉ bắt nguồn từ một nguyên nhân nhỏ, mà chúng ta không chú ý
đến.

Trong cuộc sống, chúng ta có thể thường xuyên bắt gặp những người như
vậy: nếu bạn đang đi trên trường vô tình va phải anh ta, anh ta sẽ chửi ầm lên; nếu
bạn đang trò chuyện vui vẻ, vì bạn nói sai một câu, anh ta lập tức đứng dậy quay
người bỏ đi… Đối mặt với những tình huống này, một số người thường cảm thấy
bất lực, không biết bản thân rốt cuộc đã chọc giận đối phương như thế nào. Một số
người lại cho rằng đối phương quá tính toán chi ly, loại người này không nên chọc
giận.
Trên thực tế, những người này có thể bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng cánh bướm.
Trước khi cảm xúc bùng nổ trước mặt bạn, họ đã vì một số chuyện nhỏ mà tích tụ
rất nhiều áp lực. Đến một lúc nào đó, những áp lực này bắt buộc phải được giải
tỏa, và thật không may bộc phát này lại bị bạn đụng trúng.
Đối với hiệu ứng cánh bướm, câu nói mà chúng ta thường thấy nhất là "một
con bướm vỗ cánh ở Brazil, một tháng sau sẽ gây ra một cơn lốc xoáy ở Texas".
Hiệu ứng này lần đầu tiên được phát hiện bởi nhà khí tượng học người Mỹ Lorenz,
chủ yếu được áp dụng trong các hệ thống thời tiết. Sau này, phạm vi ứng dụng của
nó dần được mở rộng, có nghĩa là trong cùng một hệ thống động lực. Những thay
đổi nhỏ ở trạng thái ban đầu, sau một thời gian dài tích lũy và biến đổi, có thể gây
ra hiệu ứng dây chuyền rất lớn trong toàn hệ thống.
Ở phương Tây lưu truyền một bài ca dao như sau: mất một cái đinh; hỏng
một móng ngựa; hỏng một móng ngựa; tổn thất một chiến mã; tổn thất một chiến
mã, một chiến sĩ bị thương; một chiến sĩ bị thương, thua một trận chiến; thua một
trận chiến, diệt vọng một quốc gia. Việc mất đi một chiếc đinh trên vành móng
ngựa tưởng chừng như chuyện nhỏ nhặt, nhưng sau nhiều lần thay đổi và chồng
chất, kết cục cuối cùng rốt cuộc lại là vận hạn diệt vong của một quốc gia.
Ví dụ trên là hiện thân của hiệu ứng cánh bướm trong lĩnh vực quân sự và
chính trị. Trong giới xã hội học, hiệu ứng cánh bướm cũng có những biểu hiện bên
ngoài của nó. Một cơ chế yếu kém dù rất nhỏ, nhưng nếu không được điều chỉnh
và cải thiện sẽ khiến con người phải gánh chịu những mất mát, tổn thương lớn hơn
do kết quả sự phát triển của nó; một cơ chế hoàn hảo dù rất nhỏ, sau khi được định
hướng và mở rộng có thể khiến cả xã hội tiến lên một bước. Những bước tiến lớn
để làm cho cuộc sống của mọi người sung túc và khỏe mạnh hơn.
Tương tự đạo lý như vậy, một khi người ta có cảm xúc không tốt thì phải kịp
thời khuyên bảo. Đừng bao giờ coi những chuyện như cãi vã là chuyện nhỏ. Nếu
để xảy ra hiệu ứng cánh bướm, kết quả cuối cùng sẽ khó lường. Trong các chương
trình pháp luật, những vụ án đẫm máu do những chuyện nhỏ nhặt thường ngày gây
ra không phải là hiếm. Những trường hợp tự làm hại bản thân, tự sát, làm tổn
thương người khác vì kìm nén bản thân cũng không phải có gì lạ.

Một cậu bé trung học thường xuyên bị các bạn bắt nạt ở trường, luôn bị các
bạn ép buộc chạy việc vặt mua đồ, chỉ cần chống cự một chút sẽ bị các bạn bắt nạt
xô đẩy. Một buổi tối khi quay về ký túc xá, những bạn học bắt nạt cậu sẽ dùng lửa
đốt chăn của cậu bé, lấy gối của cậu để lau chân…. Cậu bé cũng muốn chống cự,
nhưng nếu chống cự sẽ bị đánh đập. Dần dần, cậu bé bắt đầu tự làm hại bản thân,
cậu bé dùng cách này như một cách để giải tỏa sự kìm nén của mình. Các thành
viên trong gia đình không hề biết những chuyện cậu gặp và hành vi của cậu bé.
đến khi cậu bé được đưa đến bệnh viện kiểm tra thì sự thật mọi chuyện mới được
tiết lộ.

Đối mặt với tình huống bị bắt nạt, hành động của cậu bé rõ ràng là không
thích đáng. Thay vì thông báo cho bố mẹ và thầy cô ngay từ đầu, cậu bé lại chọn
cách nhẫn nhịn đáp trả. Điều này khiến cậu càng bị bắt nạt nhiều hơn. Trong thời
gian dài kìm nén, tinh thần của cậu đã phải chịu sự đả kích lớn. Điều này khiến cậu
bé thực hiện hành động phi lý đó là tự hành hạ bản thân. Hãy thử nghĩ xem, nếu
cậu bé kể rõ cho bố mẹ hay giáo viên về lần đầu tiên bị bắt nạt, chấm dứt sự tổn
thương ở giai đoạn đầu của hiệu ứng cánh bướm gây ra, liệu cậu bé có cần thiết
phải tự làm tổn thương chính mình hay không?
Vụ việc của cậu bé là bài học xương máu, cho dù áp lực thế nào đi nữa, nhất
định phải giống như khơi thông dòng sông, có tắc thì phải thông, tránh tình trạng
“vỡ bờ”. Một khi áp lực xuất hiện “vỡ bờ” , việc cố gắng lắp những lỗ hổng sẽ rất
khó khăn.
Mỗi người đều có một thái độ và cách thức để đối mặt với áp lực không
giống nhau. Từ đó, mỗi người cũng phát hiện ra nhân tính của mỗi người không
giống nhau. Một số người khi cảm thấy áp lực, họ có thể thông qua nhiều cách
khác nhau để giải tỏa bản thân, vì vậy về cơ bản họ không cảm thấy quá nhiều áp
lực; một số người tự kìm nén bản thân, và khi áp lực tích tụ đến mức không thể
kiểm soát được, một lần nữa họ sẽ giải phóng nó ra.
Những người biết cách tự giải tỏa căng thẳng thường biết kiềm chế cảm xúc
của mình một cách hợp lý; những người một mực kìm nén một, cuối cùng có thể
gây tổn thương lớn hơn cho những người xung quanh. Khi tiếp xúc với người khác,
bạn nhất định phải cẩn thận với “biểu áp lực” của mình, đừng để nó vượt quá phạm
vi tránh việc làm tổn thương cho bản thân và người khác.
Hiệu ứng cánh bướm luôn đầy màu sắc bí ẩn, tính ngẫu nhiên và không chắc
chắn của nó đều khiến người ta mê muội. Người ta thường nói: “Chớ nên chê việc
thiện nhỏ mà không làm, chớ xem thường việc ác nhỏ mà phạm vào.” Vẻ bề ngoài
thì khuyên người ta hướng thiện, làm nhiều việc tốt. Nhưng khi chúng ta đào sâu
hơn hàm ý của nó, chúng ta có thể thấy rằng “tiểu ác” cuối cùng sẽ dẫn đến “đại
ác”, và “tiểu thiện” cuối cùng sẽ trở thành “đại thiện”. Chỉ còn cách sử dụng hợp lý
hiệu ứng cánh bướm và tích cực giải tỏa áp lực trong lòng, bạn mới có thể bước đi
ngày càng dễ dàng hơn trên đường đời.

Phản xạ có điều kiện: vô tình tiết lộ sự thật của dục vọng

Phản xạ có điều kiện là một thói quen tâm lý rất phổ biến, nó khiến con
người vô tình bộc lộ dục vọng của mình một cách vô thức. Một hành động nhìn có
vẻ như vô thức của một người thường có thể phản ánh rõ hơn bản chất thật của anh
ta. Với sự giúp đỡ của phản xạ có điều kiện, người ta có thể nhìn thấu dục vọng
thực sự của đối phương.

Là một cặp đối tác ăn ý, Chu Thời Thảo và Trần Nhân Tư đã diễn rất nhiều
tiểu phẩm được ưa chuộng, "Cảnh sát và tên trộm" được xem là một trong những
vở kịch tuyệt vời nhất. Trong tiểu phẩm này, cảnh Trần Nhân Tư giả làm cảnh sát
đã để lại ấn tượng sâu sắc cho khán giả với bộ quần áo xộc xệch và vẻ mặt gian
xảo. Đặc biệt khi Chu Thời Thảo hét lên "giơ tay lên", Trần Nhân Tư ngay lập hợp
tác tức giơ tay lên cao, tình tiết này khiến mọi người đập bàn tán thưởng.
Là một tên trộm thường xuyên ngồi xổm trong phòng giam, việc bị cảnh sát
hét lên "giơ tay lên" có thể nói là chuyện thường như cơm bữa. Sự kích thích lặp đi
lặp lại của câu nói này, đã khiến tên trộm hình thành phản xạ có điều kiện. Đến
mức bất kể trong bất kỳ trường hợp nào, chỉ cần nghe thấy "giơ tay lên", đều sẽ tự
động giơ hay tay của mình lên..
Thuyết phản xạ có điều kiện được đề xuất lần đầu tiên bởi nhà khoa học
người Nga Ivan Pavlov. Ông đã chứng minh sự tồn tại của hiện tượng tâm lý này
bằng cách liên tục rung chuông trước khi cho chó ăn: Pavlov luôn rung chuông
trước khi cho chó ăn, chú chó sẽ chảy nước dãi khi nhìn thấy thức ăn. Sau khi trải
qua một khoảng thời gian huấn luyện, chú chó này sẽ chảy nước dãi khi nghe thấy
tiếng chuông. Ngay cả khi không có sự xuất hiện của thức ăn, thì nước dãi vẫn tiếp
tục tiết ra.
 Chỉ cần hai thứ xuất hiện cùng nhau một cách lặp đi lặp lại, bộ não của
chúng ta dự đoán rằng sự vật này sẽ xuất hiện cùng với sự vật khác. Tất cả mọi
người đều có phản xạ có điều kiện, nó còn có thể được sử dụng trong các tình
huống xã hội. Ví dụ, khi bạn mới bắt đầu giao tiếp với ai đó, bạn nên khen ngợi đối
phương nhiều hơn, như vậy đối phương sẽ có ấn tượng tốt và có cảm giác thân
thiết với bạn. Sau khi trải qua một khoảng thời gian giao tiếp, ngay cả khi lời khen
của bạn không nhiều và thường xuyên như trước, đối phương vẫn cho rằng bạn rất
thân thiết. Hoặc có thể, người nào đó đã để lại ấn tượng xấu cho bạn vài lần trước
đây. Khi bạn gặp lại anh ta, theo phản xạ nghĩ bạn sẽ nghĩ rằng “người này thật
đáng ghét, tôi không muốn để ý đến anh ta” hoặc “anh ta quá phiền phức, tôi muốn
đánh cho anh ta một trận. "Tôi thực sự muốn đánh anh ta một trận."
Trong các tình huống xã giao, việc bạn gặp người mình ghét hoặc người
ghét mình là điều khó tránh khỏi. Nếu bạn để phản xạ có điều kiện xảy ra, kết quả
cuối cùng rất có thể là đôi bên cùng thiệt hại. Nếu nó chỉ phá hoại mối quan hệ
giữa hai bên thì sẽ không ảnh hưởng nhiều. Nhưng khi những người xung quanh
nhìn thấy biểu hiện kém cỏi của bạn, tôi tin rằng nhiều người sẽ giữ khoảng cách
với bạn mặc dù vẫn tôn trọng bạn. Từ đó, hình ảnh của bạn trong các tình huống xã
giao sẽ giảm đi rất nhiều..
Phản xạ có điều kiện là một thói quen hình thành lâu dài, rất nhiều người
không hề để ý đến điều đó. Tuy nhiên, mọi người thường vô tình để lộ những điểm
yếu hoặc khuyết điểm của họ.

Hiểu Yến là một nhân viên bình thường của một công ty, vì cô ấy mới tốt
nghiệp nên luôn rất thận trọng trong mọi việc. Do mới tốt nghiệp, nên cô ấy làm
mọi việc hết sức cẩn trọng, vì thế đem lại cho người ta cảm giác không có gì nổi
bật. Trên thực tế, cô ấy luôn vô cùng khao khát có cơ hội thể hiện khả năng của
mình.
Gần cuối năm, công ty có kế hoạch tổ chức một buổi tiệc tạ ơn, đồng thời
cũng đang tìm người dẫn chương trình phù hợp. Sau khi biết thông báo này, Hiểu
Yến vô cùng phấn khích - cơ hội mà cô chờ đợi bao lâu cuối cùng cũng đến. Khi
còn học đại học, Xiaoyan thường tổ chức các sự kiện và lần nào cô cũng nhận
được những tràng pháo tay của các bạn cùng lớp. Đứng trên sân khấu, cô luôn tỏa
ra sự tự tin rực rỡ. Hiểu Yến đã đăng ký tham gia hoạt động tuyển chọn của công
ty. Sau khi trải qua nhiều lần sàng lọc, cuối cùng cô ấy đã trở thành người chiến
thắng.
Vào đêm diễn ra buổi tiệc tri ân, khi Hiểu Yến xuất hiện rạng rỡ trên sân
khấu. Những đồng nghiệp bình thường thân thiết với cô, không thể tin rằng đó là
một Hiểu Yến bình thường đang đứng trên sân khấu. Hiểu Yến thành thục giới
thiệu chương trình, tạ ơn. Sự thể hiện xuất sắc của cô ấy khiến mọi người cô cùng
ngạc nhiên, giọng nói như chim sơn ca của cô ấy khiến người ta vui tươi thoải
mái. Tuy nhiên, khi phối hợp với một đồng nghiệp để biểu diễn ảo thuật, một Hiểu
Yến tao nhã, đoan trang đã cho tất cả mọi người một "bất ngờ" - Khi một đồng
nghiệp bất ngờ lấy ra một sợi dây sặc sỡ, Hiểu Yến ngay lập tức hét lên và lao
xuống khỏi sân khấu, chạy vào sau hậu trường mà không thèm nhìn ngoảnh đầu
lại. Đồng nghiệp sững sờ không biết chuyện gì đang xảy ra đành phải vội vàng kết
thúc phần trình diễn của mình.
Mặc dù Hiểu Yến đã lấy lại bình tĩnh sau khi hiểu được tình hình và tiếp tục
công việc của mình trên sân khấu, nhưng không nghi ngờ gì nữa, bầu không khí
chung của buổi tiệc đã bị phá hủy.

Vốn dĩ Hiểu Yến muốn nhân cơ hội này để thể hiện mình trong bữa tiệc tối,
nhưng vì sợ rắn nên cô đã nhận nhầm sợi dây thành con rắn. Kết quả là không
những không thể hiện được bản thân, ngược lại còn phá hỏng bữa tiệc tối. Những
tình huống tương tự này rất phổ biến trong các tình huống xã giao. Ví dụ, sau khi
một bài phát biểu thất bại, người phát biểu sẽ cảm thấy sợ hãi khi nhìn thấy bục
phát biểu; sau khi cấp dưới mắc lỗi và bị lãnh đạo chỉ trích, anh ta sẽ cảm thấy sợ
hãi khi nhìn thấy vẻ mặt nghiêm túc của lãnh đạo; v.v. Đối mặt với những tình
huống này, trước tiên chúng ta phải điều chỉnh tư duy của mình. Thất bại và sai
lầm chỉ là những điều đã xảy ra trong quá khứ, bạn không nhất thiết phải tính toán
về điều đó. Chúng ta cần đối mặt với tương lai bằng một thái độ tích cực như vậy
có thể mở đường cho thành công.
Vì để tránh những ảnh hưởng xấu của phản xạ có điều kiện, trong cuộc sống
hàng ngày cần thực hiện một số bài tập và luyện tập để nâng cao khả năng phán
đoán và tư duy của não bộ. Khi một số tình huống xảy ra, trước tiên hãy ổn định
cảm xúc của bạn, giữ cho tâm trí của bạn tỉnh táo và sau đó phân tích toàn bộ sự
việc. Lấy Hiểu Yến làm ví dụ, nếu cô ấy có thể giữ được bình tĩnh và sự bộ não
tỉnh táo, sẽ không khó để phân tích rằng,về cơ bản rắn sẽ không thể xuất hiện trong
những trường hợp như vậy.
Phản xạ có điều kiện là thanh kiếm hai lưỡi, chúng ta có thể dùng nó để phán
xét người khác và cũng có người dùng nó để thăm dò chúng ta. Cho dù đang thăm
dò hay bị thăm dò, điều quan trọng nhất là chúng ta phải luôn kiềm chế cảm xúc
của mình.
Hiệu ứng tức giận: cái gọi là “ăn miếng trả miếng” chẳng qua là cái
cớ để trút giận

Khi một con chó cắn bạn, tất nhiên bạn sẽ rất tức giận, nhưng bạn có bổ
nhào vào người con chó cắn nó không? Chắc chắn sẽ không ai làm điều đó. Thực
ra, cơn nóng giận không phải là không kiểm soát được, mà việc trả thù chỉ là một
cách để trút giận hận thù cá nhân mà thôi.

Sau khi trải qua nghiên cứu các nhà tâm lý học đã phát hiện ra rằng, hầu hết
các đánh giá và quyết định mà con người đưa ra khi họ tức giận đều sai. Điều này
là do khi tức giận, người ta thường mất đi lý trí, đến mức mất đi khả năng phán
đoán cơ bản nhất và bỏ qua bước điều tra chân tướng sự thật, từ đó gây ra những
tổn thất khó mà bù đắp. Đây là những gì thường được gọi là "hiệu ứng tức giận"
trong tâm lý học.
Trong các chương trình pháp luật, chúng ta thường được nghe những lời thú
tội như "lúc đó tôi quá nóng giận, vì vậy mới làm ra chuyện như thế. Nhưng nếu
anh ta không có lỗi với tôi trước thì tôi đã không trả thù anh ta...". Khi nghi phạm
mô tả hành vi phạm tội của mình bằng những từ ngữ như vậy, thực chất trong lòng
anh ta không hề cảm thấy hối hận. Thay vào đó, mà đổ lỗi lên đầu người khác quy
tội cho họ là nguyên nhân dẫn đến mọi chuyện, anh ta vẫn cảm thấy người khác
chính đã khiến anh ta rơi vào cảnh ngộ như này. Có thể một số người sẽ nói rằng,
nói như vậy cũng không có gì là vô lý, dù sao thì “một bàn tay chẳng thể vỗ thành
tiếng”! Tuy nhiên, người ta có thực sự có lỗi với anh ta hay không vẫn chưa kết
luận. Anh ta muốn tiến hành trả thù, điều này chỉ rõ rằng, cái mà anh ta gọi là "anh
ta có lỗi với tôi trước" và sự tức giận của anh ta chỉ là cái cớ để che đậy mà thôi!
Trong cuộc sống, chúng ta thường có thể bắt gặp kiểu người như này: Sau
một cơn tức giận tam bành, anh ta trơ trẽn nói: "anh ta đối xử như nào với tôi, tôi
sẽ đối xử như vậy với anh ta. như anh ta đối xử với tôi, ăn miếng trả miếng, ăn
đòn trả đòn!" Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, sự việc không nghiêm trọng
như anh ta nói, căn bản không nhất thiết đến mức phải trả thù. Sỡ dĩ xảy ra trường
hợp này, hoàn toàn là do họ không thể kiểm soát được cảm xúc của mình và thiếu
sự suy xét lý trí trước những sự việc đã xảy ra.

Vợ của một người đàn ông đã không may bị băng huyết khi đang sinh con
dẫn đến cái chết. Do không có người thân có thể chăm sóc con giúp anh ta, anh ta
chỉ còn cách giảm giờ làm việc của mình cố gắng về nhà sớm để chăm sóc con.
Sau khi trải qua một khoảng thời gian như vậy, anh ta phát hiện ra rằng mỗi ngày
khi anh về nhà, chú chó trong nhà đều ở bên cạnh chiếc nôi bảo vệ đứa trẻ. Anh ta
rất cảm động trước lòng trung thành của chú chó, vì vậy anh ấy đã yên tâm để đứa
trẻ ở nhà và tăng thời gian làm việc của mình một cách hợp lý.
Một ngày nọ, người đàn ông này bị trì hoãn bởi một số việc, đợi đến khi về
nhà thì đã rất muộn. Khi về đến nhà, anh phát hiện miệng chú chó bê bết máu, còn
đứa con của anh ta đã biến mất không dấu vết. Người đàn ông cho rằng chú chó
đã ăn thịt con mình, nên đã đánh chết chú chó trong cơn tức giận.
Lúc này, trong nhà truyền đến tiếng khóc của đứa trẻ. Người đàn ông vừa
bước vào phòng thì phát hiện đứa trẻ đang nằm sấp dưới giường, bên cạnh anh ta
còn có 2 khúc xác rắn.
Hóa ra, một con rắn độc muốn tấn công đứa trẻ, kết quả là nó bị chú chó
cắn làm đôi, vết máu trên miệng chú chó là của con rắn. Chú chó đáng thương
nghe tin chủ nhân về, vốn dĩ muốn đòi công nhưng không ngờ lại bị chủ nhân hiểu
lầm.
Sau khi người đàn ông muốn hiểu rõ ngọn ngành sự việc, anh ta cảm thấy
vô cùng ân hận, tuy nhiên tất cả đã quá muộn.

Người đàn ông trong câu chuyện đã thể hiện một "hiệu ứng tức giận" điển
hình. Anh ta đã phải trả một cái giá quá đắt cho hành động của mình. Có thể nói,
tức giận là một loại cảm xúc cực kỳ nguy hiểm, nó sẽ can thiệp nghiêm trọng vào
suy nghĩ của bạn, làm giảm chỉ số IQ của bạn xuống mức cực thấp, từ đó gây ra
nhiều tác động xấu đến cuộc sống và công việc của bạn.
Khi nảy sinh cảm xúc tức giận, "ăn miếng trả miếng" không phải là cách tốt
nhất để đối phó với nó. Những người áp dụng phương pháp này, không gì khác
hơn là cố gắng giải quyết vấn đề bằng vũ lực. Tuy nhiên, phương pháp này thường
gây ra tác hại rất lớn hơn cho cả đôi bên.
Mỗi người ai cũng sẽ có những cảm xúc tức giận, nếu được giải tỏa đúng
cách thì tức giận sẽ biến thành mây khói bay qua; còn nếu để cơn giận vượt quá
tầm kiểm soát sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng khó mà xoay chuyển.
Trong giao tiếp giữa các cá nhân, bạn phải nhắc nhở bản thân không được
tức giận. Khi đối mặt với một người đang tức giận, bạn có thể tự nhủ trong lòng
rằng: “IQ của người này quá thấp, mình không nhất thiết phải chấp nhặt với anh
ta.” Đợi đến khi cơn tức giận của đối phương tiêu tan, tự nhiên bạn sẽ cảm thấy hổ
thẹn về hành vi vô lý của mình.
Có đôi lúc, bạn phát hiện ra ai đó đã làm điều gì đó làm tổn hại cho nhóm,
khi bạn chuẩn bị báo cáo với lãnh đạo, đối phương sẽ rất tức giận và nói với bạn
rằng anh ta sẽ trả thù bạn. Bạn hoàn toàn không cần phải sợ điều gì, họ chỉ nói
những điều này vì họ sợ hành vi bỉ ổi của mình lộ ra ngoài..
Đời người chỉ sống mấy chục năm, gặp bất cứ chuyện gì cũng phải nghĩ cho
thấu đáo, cố giữ tư duy ôn hòa, như vậy mới có thể có được cuộc sống hạnh phúc.
Đôi khi, ngay cả việc thể hiện cảm xúc tức giận cũng không giải quyết được gì.
Sao bạn lại không cố gắng kiềm chế bản thân và luôn tự nhắc nhở bản thân trước
khi tức giận rằng: hãy tránh xa sự tức giận.
Hiệu ứng Barnum: luôn tự cho cho mình là trung tâm,
nhưng thực ra đang bị thầy bói lừa

Không một ai mà đặt số phận của mình vào một thầy bói, điều này khiến
người ta khó mà tưởng tượng!! Trên thực tế, thầy bói chỉ là nói một số câu mập
mờ, để thầy bói dò số chỗ ngồi.

Trong hiện thực cuộc sống, chúng ta có thể bắt gặp không ít người mưu sinh
bằng nghề xem phong thủy, xem tướng. Loại hành vi này đã được cho là mê tín dị
đoan nhưng vẫn có rất nhiều người sẵn sàng tin vào điều đó, điều này là do đâu?
Không thể không nói rằng, điều này có mối quan hệ rất mật thiết với hiệu ứng
Barnum trong tâm lý học.
Hiệu ứng Barnum hay còn gọi là hiệu ứng Fowler hay hiệu ứng chiêm tinh,
là một hiện tượng tâm lý được nhà tâm lý học Bertram Fowler chứng minh thông
qua các thí nghiệm. Cụ thể, mọi người thường cảm thấy rằng một mô tả tương đối
chung và phổ quát về tính cách chính xác là định nghĩa về bản thân họ. Khi mọi
người sử dụng một thuật ngữ rất rộng và không rõ ràng để mô tả ai đó, người đó
thường rất sẵn lòng chấp nhận nó và luôn nghĩ rằng người kia đang nói về mình.
Từ đó có thể thấy rằng, sở dĩ những người tương tự như thầy bói thầy bói là vì họ
đã tận dụng triệt để hiệu ứng Barnum.
Trung Quốc cổ đại có một câu chuyện như vậy:

Ba học sinh cùng nhau vào Kinh thành để dự thi, giữa đường tình cờ gặp
một thầy bói, nên đều nhờ ông xem một quẻ xem kết quả kỳ thi sẽ như thế nào. Vị
bói đếm bấm tay, cuối cùng duỗi ra một ngón tay trỏ. Ba học sinh có chút bối rối
liền hỏi thầy bói xem ngón tay này có ý nghĩa gì. Thầy bói lắc đầu đáp: “Thiên cơ
bất khả tiết lộ.” Sau khi nghe thầy bói phán, ba học sinh đi thi với sự hoài nghi.
Vào ngày công bố danh sách, chỉ có một trong ba người có tên trong danh sách.
Nhìn thấy kết quả này, ba học sinh đều khâm phục thầy bói, cho rằng cách tính
của thầy quá chính xác. Trên thực tế, thầy bói duỗi một ngón tay ra, đã bao gồm
tất cả khả năng của ba học sinh dự thi, bất kể kết quả cuối cùng như thế nào, ông
ta đều có thể đưa ra đáp án tương ứng: chỉ cần một trong ba người có tên trong
danh sách, vậy có nghĩa là "một người có tên trong danh sách"; hai trong ba
người có tên trong danh sách, tức là "chỉ có một người trượt khỏi danh sách"; cả
ba người đều có tên trong danh sách, tức là "cùng có tên trong danh sách"; cả ba
người đều trượt, có nghĩa là “tất cả cùng trượt”.
 Sở dĩ người ta muốn đi xem bói thường là vì họ có điều gì muốn hỏi, hoặc
cuộc sống của họ không suôn sẻ. Những kiểu thông tin này rất dễ bị thầy bói nắm
bắt. Các thầy bói thường có thể tìm ra trạng thái tinh thần của thầy bói bằng cách
quan sát các lời nói và sắc mặt qua các cuộc trò chuyện có vẻ bình thường, chỉ cần
anh ta nói điều gì đó phù hợp với tâm trạng của thầy bói, hường có thể lấy được
lòng tin của thầy bói. Tiếp theo, sẽ nói một số câu từ xa xôi hơn và mơ hồ hơn,
nhiều người sẽ bị thầy bói lừa và nghĩ rằng thầy bói thật sự rất lợi hại.
Điều này xảy ra chủ yếu là do mọi người đang khao khát có được thông tin.
Khi người ta tin vào một chuyện gì đó, họ sẽ làm mọi cách để tìm lý do để ủng hộ
cho điều đó. Ngay cả khi nhiều thông tin không liên quan gì với nhau, cũng có thể
bị người ta lấy làm luận cứ. Về cơ bản, mọi người làm điều này vì ý thức về "bản
thân" đang tác quái. Chỉ cần bản thân nhận định điều đó, ngay cả khi nó sai, họ
cũng không sẵn sàng thừa nhận một cách có ý thức. Thay vào đó, họ sẽ sử dụng
nhiều cách khác nhau để kiểm chứng những lời ngụy biện của mình, ngay cả là mê
muội cũng không hối tiếc.
Trong tâm trí mọi người, "bản thân là một từ rất quan trọng, thậm chí chiếm
hầu hết không gian trong não bộ con người. Bất kể họ nghe hay nhìn thấy gì, mọi
người sẽ luôn móc nối với "bản thân" của họ một cách vô thức. Một khi thông tin
nào đó nhất quán với suy nghĩ trong đầu họ, họ rất dễ nảy sinh cảm giác tin tưởng
vào thông tin đó. Khi trời mưa, một số người cảm thấy rất buồn, thực ra người sẽ
cảm thấy buồn hoàn toàn là do tác động tâm lý của chính họ chứ không hề liên
quan gì đến việc trời mưa. Nhưng cũng có người sẵn sàng tin rằng chính mưa làm
họ buồn, thậm chí còn lấy những bài thơ của người xưa làm bằng chứng để chứng
minh rằng nỗi buồn của mình không phải là vô cớ.
Người xưa khi sáng tác thơ, cái họ cần là một loại quan niệm nghệ thuật,
những bài thơ hay thường được tạo ra khi tâm trạng và quan niệm nghệ thuật hoàn
toàn hài hòa, chứ không phải do ngoại cảnh mà sinh ra một cảm xúc nào đó. Hãy
nghĩ một chút, bạn đang chơi game và trò chuyện vui vẻ với gia đình, ngoài trời
bỗng đổ mưa, không lẽ bật tự nhiên bật khóc? Bất cứ ai có một chút óc phán đoán
đều biết rằng điều này là không thể.
Vì vậy, khi tâm trạng không tốt hoặc gặp phải thất bại, đừng tin vào bất kỳ
thầy bói nào. Những gì họ nói chỉ là những gì bạn muốn nghe trong lòng, một khi
giữa thực tế và lý tưởng xuất hiện sự chênh lệch, cảm xúc của bạn sẽ trở nên tồi tệ
hơn. Cuối cùng, bạn thậm chí có thể không biết chính mình.
Khi những cảm xúc tiêu cực xuất hiện, bạn nên kiểm soát và điều chỉnh nó
một cách hợp lý. Hãy nghĩ nhiều hơn đến những điều tốt đẹp, thay vì viện đủ mọi
lý do để biện minh cho sự xuất hiện của cảm xúc tiêu cực. Ngay cả khi những
người khác ủng hộ bạn trong việc tức giận và đùa giỡn với sự nóng nảy của bạn,
bạn cũng phải đưa ra những phán đoán đúng đắn, không thể bị những cảm xúc tiêu
cực che mắt mình.
Định luật Murphy: điều gì càng lo sợ thì càng dễ xảy ra

Mọi người thường nói "chuẩn bị cho điều tốt nhất, lên kế hoạch cho điều tồi
tệ nhất". Khi mọi thứ phát triển đến cuối cùng, thường thì kết quả tồi tệ nhất sẽ
thực sự xuất hiện. Điều này là do sự chú ý của mọi người đều tập trung vào "kế
hoạch tồi tệ nhất" chứ không phải là "sự chuẩn bị tốt nhất".

Tinh hoa của Định luật Murphy là nếu có hai lựa chọn, một trong số đó sẽ
dẫn đến thảm họa, vậy thì nhất định sẽ có người lựa chọn làm như vậy. Có thể rất
nhiều người cảm thấy khó tin nhưng sự thật thật sự là như thế. Câu chuyện “lo bò
trắng răng” là một ví dụ điển hình.
Khi lựa chọn, không ai biết kết quả cuối cùng sẽ như thế nào, chỉ có một
điều chắc chắn là người càng bi quan thì càng dễ chọn phương án dẫn đến kết quả
xấu. Những người có cảm xúc bi quan thường có xu hướng lo lắng rằng mọi thứ sẽ
phát triển theo chiều hướng xấu, trong tiềm thức họ luôn nhắc nhở bản thân phải
tránh xa những điều xấu. Tuy nhiên, những điều càng lo lắng lại thường dễ trở
thành hiện thực.
Trong cuộc sống, chúng ta luôn có thể gặp một số "sao chổi". Những điều
mà họ lo lắng thường sẽ luôn xảy ra - "mai trời sẽ không mưa chư, tôi còn phải đi
dã ngoại!" Kết quả ngày hôm sau trời thực sự đã mưa to; "hy vọng ngày mai không
phải tăng ca, tôi muốn đi chơi lắm rồi." Rất nhanh, thông báo tăng ca đã đến như
đã hẹn. Những chuyện như vậy xảy ra vô số kể, và những người xung quanh "ngôi
sao chổi" có thể nói đã phải chịu đựng rất nhiều.
Trên thực tế, tất cả mọi người đều có những cảm xúc bi quan, chỉ là có một
số người che đậy nó, một số người lại cho nó xuất hiện một cách trần truồng.
Những người được gọi là "sao chổi", chỉ là họ nói ra suy nghĩ của mình, chứ không
phải là nguồn gốc của kết quả xấu! Đối mặt với những "dự đoán" tồi tệ của họ,
nhiều người chọn cách im lặng hoặc giữ khoảng cách với họ, không giao tiếp với
họ.
Sau khi hiểu được Định luật Murphy, chúng ta biết rất rõ ràng rằng cái gọi là
lời nguyền “càng sợ cái gì, điều đó càng đến” chỉ đóng vai trò như là một gợi ý tâm
lý.
Còn có một ví dụ tương đối phổ biến khác, nếu bạn vừa rút một số tiền lớn
từ ngân hàng, bạn lo sợ bị kẻ xấu theo dõi. Do vậy, bạn lo lắng ôm chặt túi của
mình và không ngừng kiểm tra nó. Kết quả là, sự lo lắng và hành vi của bạn đã thu
hút sự chú ý của kẻ xấu. Cuối cùng, tiền của bạn đã bị kẻ xấu cướp mất. Chắc hẳn
bạn đang rất khó hiểu rằng, rõ ràng là mình đã hết sức chú ý đề phòng kẻ xấu, tại
sao cuối cùng vẫn bị cướp đi? Câu trả lời rất đơn giản, chính là bởi vì bạn suy nghĩ
kết quả tiêu cực quá nhiều, có chút suy tính thiệt hơn. Do đó, kết quả càng tồi tệ sẽ
đổ xuống đầu bạn.
Trong các tình huống xã giao, Định luật Murphy cũng đóng một vai trò rất
lớn. Đặc biệt với những người mới bước chân vào giao tiếp, càng sẽ chịu sự ảnh
hưởng rất nhiều từ định luật này.
Bạn có phát điên lên khi giới thiệu một người mới với bạn bè của mình,
muốn anh ta mở rộng mối quan hệ giao tiếp, nhưng biểu hiện của anh ta cứ sợ hãi
rụt rè, thậm chí không dám nói to? Có lẽ bạn sẽ cho rằng người mới này quá yếu
kém, căn bản không thể mang ra ngoài, đến nói cũng không dám nói, sau này làm
gì có tương lai gì! Từ đó về sau, bạn dần mất niềm tin vào người mới này. Và đúng
như những gì bạn dự đoán, người mới này dần mai danh ẩn tích, cuối cùng biến
mất khỏi công ty.
Đối với một người mới, anh ta rất xa lạ với các tình huống xã giao. Không
tránh khỏi được việc anh ta sẽ lo lắng rằng biểu hiện của mình không đủ tốt, điều
này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trong tương lai. Việc có biểu hiện lần đầu
không được tốt, cộng với ảnh hưởng của Định luật Murphy, anh ta càng sẽ trở nên
rụt rè, không dám nói nhiều.
Theo như bạn, do biểu hiện đầu tiên của người mới không được tốt, từ đó
bạn hình thành ấn tượng xấu với anh ta. Điều đó cũng bị ảnh hưởng bởi định luật
Murphy, bạn cho rằng anh ta không thể có được thành tựu nên dần dần mất đi sự
nhiệt tình với anh ta.
Bởi vì biểu hiện không tốt của người mới mà bạn mất lòng tin vào anh ta.
Bởi vì bạn mất niềm tin vào anh ta, khiến người mới bị ảnh hưởng. Kết quả là biểu
hiện càng tệ hơn, điều này càng khiến bạn càng thất vọng về anh ta hơn. Trong
vòng luẩn quẩn này, mọi người càng chịu sự ảnh hưởng sâu sắc bởi Định luật
Murphy, đến nỗi người mới cuối cùng phải rời công ty, đồng thời bạn cũng mất đi
một đồng nghiệp tốt.
Trong cuộc sống, những tình huống tương tự luôn xảy ra hết lần này đến lần
khác. Mặc dù điều này thật đáng tiếc, nhưng chúng ta nên nắm bắt được lý do sâu
xa đằng sau vụ việc - Định luật Murphy! Đối mặt với đối tượng giao tiếp, không
thể chỉ vì một lần nào đó không tốt của đối phương, mà trực tiếp định tính cho đối
phương. Sự thờ ơ và từ bỏ của bạn có thể khiến bên kia chịu tổn thất nặng nề, thậm
chí thất bại hoàn toàn!
“Sợ” không có gì đáng sợ, điều thực sự đáng sợ là đằng sau “sợ” đó là gì. Chỉ cần
chúng ta nắm bắt được bản chất của “sợ” thì sẽ không khó để khắc phục điểm yếu
này.
Học cách bình thản: để anh ta gió dập sóng vùi, dòng sông cảm xúc
không bị lật thuyền

Trong xã hội rối ren phức tạp này, những người hại người ích ta đâu đâu
cũng có. Nếu không để ý, bạn có thể rơi vào trong cái bẫy do người khác giăng
sẵn. Nếu bạn vì điều này mà vướng vào mớ hỗn độn, bạn sẽ làm toại nguyện ý đồ
của đối phương. Điều này khiến bạn có thể rơi vào tình thế không bao giờ cứu vãn
được.

Trong các tình huống xã giao, nhiều người đều sử dụng các chiến thuật tâm
lý để đối phó với những đối tượng mà họ giao tiếp. Đối mặt với những người mà
chúng ta giao tiếp, chúng ta nên cảnh giác một cách vừa phải, phòng tránh trường
hợp bị mắc vào những quỷ kế hoặc rơi vào cái bẫy của đối phương đã giăng sẵn.
Một số người sẽ rất đắc ý khi nắm được bím tóc của bạn để đe dọa bạn, từ
đó trở thành mối uy hiếm của bạn, khiến bạn rơi vào thế bị động. Tô Tuân - một
nhà văn nổi tiếng của Trung Quốc thời Bắc Tống đã từng viết một bài văn về "Tâm
Thuật", trong đó có một câu nổi tiếng như thế này "Thái sơn băng ư tiền nhi sắc
bất biến, mi lộc hưng ư tả nhi mục bất thuấn" *. Điều này cho thấy tầm quan trọng
của việc tu dưỡng bản thân và bình tĩnh trong các tình huống.
Trong xã hội hiện đại, các loại cạnh tranh đều rất khốc liệt, thậm chí có một
số đã đạt đến mức cạnh tranh căng thẳng tột độ. Vì lợi ích của bản thân, một số
người thậm chí còn làm những việc gây tổn hại cho người khác vì lợi ích của chính
họ. Trong quá trình này, mọi yếu tố có lợi cho họ đều sẽ trở thành công cụ, đôi khi
một lời nói mà bạn vô tình thốt ra đều có thể trở thành vũ khí sắc bén của họ để đả
kích bạn. Do vậy, khi tiếp xúc với những người như này, bạn nhất định phải cẩn
thận trước “quả mìn” mà họ gieo cho bạn. Một khi dẫm phải nó, hình tượng và
thậm chí cả quỹ đạo cuộc đời của bạn sẽ thay đổi rất nhiều.
Tuy nhiên, ngay cả khi bạn cẩn thận từng li từng tí, coi thường nguy hiểm,
cũng không tránh khỏi đến một lúc nào đó sẽ chịu sự "mưu mô" và trở thành mánh
khóe tranh công lãnh thưởng của đối phương. Lúc này, biểu hiện của bạn sẽ thế
nào? Bởi vì bạn bị nắm thóp nên mới hốt hoảng lo sợ, đứng ngồi không yên? Bằng
cách này, họ đã đạt được mục đích của mình, trong sự hoảng loạn của bạn, họ đã
giành được chiến thắng tuyệt đối. Trên thực tế, trước tiên bạn nên kiểm soát cảm
xúc của mình, tỏ ra bộ dạng bình tĩnh ung dung để họ không thể nào hiểu được
trạng thái tâm lý của bạn. Chỉ cần họ không thể kiểm soát tâm lý của bạn, họ cũng
không thể kiểm soát hành vi của bạn.
 “Sự cố Watergate” là một trong những bê bối chính trị nổi tiếng nhất trong
lịch sử nước Mỹ. Vì để tái tranh cử, Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Nixon thậm chí
đã nhờ cố vấn an ninh của mình dẫn người đến tòa nhà văn phòng của đối thủ để
cài đặt máy nghe lén vào trong tòa nhà và chụp trộm tài liệu văn kiện. Không ngờ
rằng, một số người mà anh ta cử đi đã bị bắt trong quá trình hoạt động, điều này
đã liên lụy đến Nixon. Nixon đã che đậy chân tướng sự thật và lừa dối tạm thời
lòng tin của nhân dân. Tuy nhiên, cuối cùng thì giấy cũng không dập được lửa,
những hành vi xấu xa của Nixon cuối cùng cũng bị phanh phui, danh tiếng của
ông trong dân chúng cũng giảm xuống mức đóng băng. Tuy nhiên, Nixon vẫn làm
theo ý mình, dựa vào quyền lực trong tay để thực hiện chế độ độc tài, gây ra các
cuộc biểu tình triền miên trên khắp đất nước. Để xoa dịu sự phẫn nộ của người
dân, cuối cùng Nixon không thể không tuyên bố từ chức, kết thúc nhiệm kỳ tổng
thống của mình một cách không mấy vẻ vang.

“Sự cố Watergate” xảy ra là một cái hố lớn mà Nixon tự đào cho mình. Sau
khi vụ bê bối bị phanh phui, Nixon không những không tích cực giải quyết vấn đề
mà ngược lại còn dùng hàng loạt chiêu trò để lừa dối và che đậy nó, tự đẩy mình
vào hố ngày càng lớn hơn, sâu hơn. Để được tái đắc cử, Nixon cố gắng tìm hiểu
động thái của đối thủ bằng cách nghe lén và chụp trộm. Nếu là lúc bình thường, tôi
tin rằng Nixon có thể đưa ra phán quyết đúng đắn về toàn bộ sự việc lố bịch này -
ngay cả những người dân bình thường cũng sẽ chịu sự lên án vì điều này, chưa nói
đến việc bản thân ông ấy đường đường là một Tổng thống của Hoa Kỳ. Tuy nhiên,
áp lực của cuộc tranh cử quá lớn khiến cảm xúc của ông ta dao động, tâm lý bị ảnh
hưởng. Vì vậy, ông ta mới mắc phải một sai lầm sơ đẳng như vậy.
Những người tự đào hố cho mình như Nixon là điều hiếm thấy, nhưng
những người rơi vào hố do người khác đào sẵn thì cũng không phải ít thấy. Vì để
dễ dàng đối phó với những quỷ kế và cạm bẫy bất ngờ, thông thường chúng ta cần
rèn luyện tố chất tâm lý nhiều hơn. Khi cảm xúc tiêu cực xuất hiện, hãy kịp thời
kiềm chế, cố gắng giảm thiểu tác động của cảm xúc tiêu cực đến bản thân, tốt nhất
là bình tĩnh như không có chuyện gì, thì không bị ảnh hưởng. Bởi vì chỉ có cách
kiểm soát cảm xúc của bản thân, giữ điềm tĩnh và thản nhiên, người ta mới có thể
càng dễ dàng ứng phó với cục diện, đưa ra giải pháp cho vấn đề, thậm chí có thể
cho đối phương một đòn phản kích chí mạng.
Maslow từng nói rằng: “Khi chúng ta cảm thấy vô cùng nghi hoặc và tưởng
chừng như đã rơi vào vực thẳm, nếu bạn có thể kiểm soát tốt được những cảm xúc
tiêu cực của mình, có thể kết quả mọi chuyện sẽ diễn biến khác đi”. Cho dù đối
diện với cục diện khó khăn đến đâu, kiểm soát cảm xúc của bạn là cách tốt nhất để
giải quyết nó. Hãy giữ bình tĩnh, mạch lạc của toàn bộ sự việc sẽ trở nên rõ ràng và
cách thức giải quyết vấn đề cũng sẽ dần được xuất hiện.
*Thái sơn băng ư tiền nhi sắc bất biến, mi lộc hưng ư tả nhi mục bất thuấn: có
nghĩa là Núi Thái Sơn đổ xuống phía trước cũng không biến sắc, hươu nai xuất
hiện bên cạnh cũng không chớp mắt. Chỉ một người gặp chuyện gì cũng bình tĩnh
ứng phó, không bị hoàn cảnh xung quanh ảnh hưởng.
Hiệu ứng Johnson: không ai muốn tụt mất dây xích vào thời khắc
mấu chốt

Vào thời khắc quan trọng, Fang đã thể hiện phẩm chất thực sự của một anh
hùng. Đáng tiếc, người có thể làm anh hùng rốt cuộc rất ít, người đánh mất xiềng
xích cũng có rất nhiều. Đứt mắt xích* cũng không sao, miễn đừng bị "sợi xích" lấn
át là được.

Có một vận động viên tên là Johnson, bình thường anh ấy luyện tập rất chăm
chỉ, tài năng cũng vượt trội hơn người. Nhưng khi đến các cuộc thi, anh ấy luôn kết
thúc với thất bại. Do đó người ta gọi hiện tượng hoạt động tốt ở thời điểm bình
thường nhưng lại đứt mắt xích ở thời điểm quan trọng gọi là hiệu ứng Johnson.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp phải tình huống như vậy.

Thành tích học tập của Hiểu Mai rất tốt, cô ấy thường đứng trong top 10
trong bài kiểm tra thử của trường. Giáo viên đặt kỳ vọng rất cao vào cô, hy vọng
cô ấy có thể trúng tuyển vào một trường đại học danh tiếng và trở thành hình mẫu
cho các học sinh.
Tuy nhiên, chỉ cần đến kỳ thi chính thức, cho dù cô ấy chuẩn bị cho kỳ thi tốt
như thế nào, kết quả cuối cùng luôn không được như mong muốn. Từ tiểu học lên
trung học cơ sở, từ trung học cơ sở lên trung học phổ thông, rồi từ trung học phổ
thông lên đại học đều giống nhau. Thành tích thi đại học trong lần đầu không
được như ý, điều này khiến cô rất thất vọng về bản thân. Vì vậy, cô đã tiếp tục đến
lớp và tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học một lần nữa. Nhưng sau khi tham gia kỳ
thi tuyển sinh đại học ba năm liên tiếp, cô ấy vẫn không thể thể hiện hết khả năng
của mình. Trong cơn tuyệt vọng, Hiểu Mai chỉ có thể đến một trường đại học bình
thường để tiếp tục đi học, cuối cùng cô không thể thực hiện được ước mơ học tại
một trường đại học danh tiếng.

Nguyên nhân là do Hiểu Mai chịu áp lực tâm lý quá lớn và chịu ảnh hưởng
bởi hiệu ứng Johnson, cuối cùng cô không đạt được thành tích xuất sắc trong kỳ
thi. Hiểu Mai muốn chứng minh bản thân nên đã ba lần tham gia kỳ thi tuyển sinh.
Áp lực mà cô ấy phải chịu mỗi lúc càng lớn hơn, khiến tư duy cô ấy nảy sinh sự
thay đổi, từ đó ảnh hưởng đến sự phát huy tại điểm thi của cô ấy.
Khi bạn gặp nhiều áp lực và cần giải tỏa cảm xúc, một số người luôn nhảy ra
nói không ngừng nói với bạn rằng: “thả lỏng đi, thoải mái đi, không sao đâu”. Lúc
đó,bạn nhất định phải biết ơn anh ta, cảm thấy người có thể an ủi bạn trong những
khoảnh khắc quan trọng là một người bạn đáng để giao tiếp. Nhưng bạn không để
ý rằng, sự an ủi của anh ta đã vô hình chung làm tăng áp lực cho bạn, đến mức
khiến bạn rơi vào vực sâu của áp lực và khó có thể thoát ra.
Hoặc có thể là, bạn của bạn đang có áp lực rất lớn, bạn muốn giúp anh ấy
giải tỏa một chút. Do vậy, bạn rất nhiệt tình muốn anh ấy đừng căng thẳng và hãy
thư giãn. Thật không ngờ, bạn của bạn đã nổi giận đùng đùng với bạn, thậm chí
còn khiến bạn nguội lạnh. Lòng tốt thường bị coi là lòng lang dạ thú. Mọi người
thường sẽ cảm thấy phẫn nộ, thậm chí cảm thấy không thể kết giao với kiểu người
này. Trên thực tế, bạn cảm thấy rằng hành vi của bạn sẽ giúp bạn của bạn giảm bớt
áp lực, nhưng áp lực của anh ấy sẽ chỉ tăng lên. Cách tốt nhất để anh ấy giảm bớt
áp lực, căn bản chỉ là không đề cập gì đến áp lực. Thay vào đó, hãy dùng cách nói
bóng gió để anh ấy rời xa áp lực một cách tự nhiên. Ví dụ, chọn một số trò giải trí
như: cùng nhau đá bóng, cùng nhau chơi bài đều là những cách giải tỏa áp lực rất
tốt.
Khi đối mặt với một người vào thời khắc quan trọng lại làm đứt mắt xích, rất
nhiều người sẽ cảm thấy bất lực và tiếc nuối. Dù sao đi nữa, năng lực của anh ta rất
tốt nhưng lại không thể hiện được ra. Bởi vì thời khắc càng quan trọng, người ta tự
đặt cho mình áp lực càng lớn. Bạn càng tự nhủ bản thân phải thả lỏng, bạn sẽ càng
tạo ra nhiều áp lực. Bởi vì bạn luôn tự nói với mình rằng "không cần có áp lực",
điều này chẳng khác nào ám chỉ sự tồn tại của nó. Từ đó càng tạo ra nhiều áp lực
hơn.
Nhiều người sẽ cảm thấy bất lực và tiếc nuối khi đối mặt với một người vào
thời khắc quan trọng lại đánh mất sợi dây chuyền, dù sao bản lĩnh cũng rất mạnh
nhưng lại không thể hiện ra. Cùng với sự thay đổi của thời gian và số lần đứt mắt
xích tăng lên, những người hợp tác với họ sẽ trở nên tê liệt, thậm chí là tức giận.
Điều này khiến những người dễ dàng đứt mắt xích dễ dàng đứt mắt xích hơn.
Không phải họ không thể làm tốt, chỉ là rào cản tâm lý rất khó để vượt qua. Chỉ
bằng cách bao dung hơn, hỗ trợ và ấm áp một chút với họ hơn, họ mới có thể tự tin
đối mặt với khó khăn.

Đứt mắt xích: (đây là tục ngữ phía Đông Bắc Trung Quốc, ý muốn nói chuyện
quan trọng đến thời khắc mấu chốt lại xảy ra sự cố đột ngột)
Trắc nghiệm tâm lý

Nói thật ra những người có nhân phẩm không tốt thường không thể kết bạn
với ai. Mặc dù không thể đánh giá chính xác nhân phẩm của một người khi lần đầu
tiên gặp mặt. Nhưng sau khi tiếp xúc một thời gian dài, bạn sẽ biết rằng liệu anh ta
có đáng để kết bạn hay không. Bạn cảm thấy nhân phẩm của mình như thế nào? Nó
có phải bị bạn đánh bại không? Hãy làm bài trắc nghiệm sau để biết rốt cuộc nhân
phẩm của bạn như thế nào?

Bạn thích nhất món nào trong số những món sau đây?

A Thạch anh
B Ngọc bích
C Hổ phách
D Trân châu
E San hô

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Có thể bạn đã sớm biết rằng, nhân phẩm của bạn đang dần bị mất đi,
bởi vì bạn đang không ngừng tiêu thụ nó. Nếu bạn không sớm tích lũy nhân phẩm
của mình, cuộc sống trong tương lai có thể thực sự khó khăn. Bạn nhất định phải
nhanh chóng hành động, nỗ lực nhiều hơn nữa để tích lũy nhân phẩm của mình.
Cho dù đó là giúp đỡ người khác, hay là thay đổi hình ảnh của bạn như một người
tốt bụng hoặc là thể hiện hết năng lực của bản thân, bạn đều phải tìm mọi cách để
tăng sức hấp dẫn của mình. Rốt cuộc, chỉ còn cách bạn nâng cao nhân phẩm của
bản thân, khi đó suy nghĩ mới có thể trở thành hiện thực.
Lựa chọn B: Nhân phẩm của bạn thực ra không quá tệ, rốt cuộc suy cho cùng bạn
cũng không phải là một người xấu, sẽ không làm trái quy định, cũng sẽ không làm
tổn thương người khác. Nhưng ai dám nói những người vô hại thì nhất định phải
có công lao chứ? Đôi khi thái độ tiêu cực của bạn có thể hủy hoại nhân cách của
bạn. Trước mắt, bạn phải cố gắng làm những điều tốt, quan tâm đến người khác và
cố gắng nâng cấp nhân phẩm của bản thân là được.
Lựa chọn C: Đôi khi bạn cảm thấy rất bất lực, bởi vì tất cả mọi việc bạn làm đều
cảm thấy thất bại. Đôi khi bạn cũng không biết làm như thế nào: tại sao mọi việc
người khác làm lai có thể hoàn hảo như thế, còn công việc của mình luôn bị người
khác tìm ra lỗi? Nguyên nhân trong đó thực ra rất đơn giản, chủ yếu là do nhân
phẩm của bạn đã sớm bị bạn hủy hoại. Từ nay về sau, bất kể làm việc gì cũng phải
làm đến nơi đến chốn, suy nghĩ kỹ trước khi nói, dần dần tích lũy nhân phẩm của
mình.
Lựa chọn D: Đừng bao giờ cảm thấy bản thân còn nhiều nhân phẩm liền có chút
nhẹ nhõm! Nếu bạn thư giãn một chút, nhân phẩm của bạn sớm muộn gì cũng sẽ bị
bạn hủy hoại. May mắn là bình thường bạn làm việc hay làm người đều rất tốt khi
tiếp xúc với bạn bè luôn đối xử chân thành với nhau, khi làm việc gì cũng tuân
theo nguyên tắc của mình, đối với công việc thì nỗ lực, chăm chỉ. Trong những
ngày này trở về sau, bạn nhất định cần phải không ngừng nỗ lực chăm chỉ, nếu
không nhân phẩm của bạn sẽ luôn bị hủy hoại.
Lựa chọn E: Bạn là người có giác quan nhạy bén, suy nghĩ thấu đáo mọi vấn đề,
bình thường rất chú trọng tu dưỡng bản thân, tích cực tích lũy nhân phẩm. Tuy
nhiên, đôi khi bạn sẽ chịu sự chi phối của cảm xúc. Khi tâm trạng tốt, bạn giống
như một thiên thần; khi tâm trạng không tốt, bạn cũng sẽ trở thành ác quỷ. Điều
này không phải là quá tốt, muốn giữ được nhân phẩm tốt trong mọi lúc, ôn hòa và
tư duy là điều không thể thiếu.
 Chương 4: Ca ngợi dục vọng
theo đuổi lớp “mật ngọt”, đừng quên “pháo đạn” ở
phía sau

Mỗi người ai cũng đều muốn được khen, ai cũng thích những kẻ ăn nói hoa
mỹ. Chỉ là đằng sau lớp mật ngọt đó là những mũi giáo sắc nhọn cướp đi mạng
sống của con người. Khi thưởng thức “lớp vỏ đường mật”, tuyệt đối phải cảnh
giác “quả lựu đạn” ẩn giấu trong “lớp vỏ đường mật”
Hiệu ứng khoảng cách: đằng sau lời đường ngọt mới là thanh kiếm
gây sát thương nhất

Khi đối mặt với những người có lời nói đường mật, bạn bắt buộc càng phải
cẩn thận hơn. Bởi vì một lúc nào đó, đằng sau những lời nói mật ngọt có thể xuất
hiện một thanh gươm sắc bén. Nó sẽ khiến bạn bị thương lúc nào không hay.

Trong giao tiếp giữa người với người, điều đáng sợ nhất chính là những kẻ
đạo đức khẩu phật tâm xà (* kẻ giả dối, miệng thì nói từ bi nhân nghĩa nhưng trong
lòng thì nham hiểm, độc địa). Những người này luôn tỏ ra khen ngợi bạn, đề cao
bạn ở vẻ bề ngoài, nhưng thực chất trong lòng họ đầy sự đố kỵ và căm hận bạn.
Một khi bạn bị lừa gạt bởi những lời khen giả tạo của anh ta, mất cảnh giác với anh
ta, vậy thì bạn sẽ dễ dàng bị "thanh kiếm sắc bén trong bụng" của anh ta làm bị
thương.
Những người khẩu phật tâm xà thường có tâm địa độc ác. Họ thường xây
dựng hạnh phúc của mình dựa trên nỗi đau của người khác, sở trường của họ chính
là xảo quyệt, vì lợi của mình làm hại người khác. Vì để gây mê hoặc người khác,
khiến bạn chịu sự tổn thất nặng nề mà không hề có sự phòng bị.

Khi nói đến câu thành ngữ “khẩu phật tâm xà”, nguồn gốc của nó có mối
quan hệ rất mật thiết với Lý Lâm Phủ - một vị quan cấp cao thời nhà Đường.
Xét về tài năng, Lý Lâm Phủ chắc chắn được coi là một tài tử trong thời đại
này. Thư pháp của ông rất tốt, hơn nữa ông còn có thiên phú về tài năng hội họa.
Tuy nhiên, trong cách cư xử với mọi người, ông ta là một kẻ đạo đức giả. Nhưng
trong con đường làm quan, ông ta lại trăm phương ngàn kế để hùa thua khẩu vị
của Đường Huyền Tông. Ông cũng tìm mọi cách để tạo thành một bè phái với các
hoạn quan và thê thiếp được Đường Huyền Tông tin cậy. Vì vậy, Lý Lâm Phủ nhận
được sự coi trọng Đường Huyền Tông, ông có thể trụ vững trong triều hơn mười
năm mà không hề bị xô đổ.
Khi giao tiếp với mọi người, Lý Lâm Phủ bề ngoài rất tốt bụng và thân
thiện, lời nói dễ nghe, ý kiến đưa ra cũng vô cùng xác đáng, làm cho người nghe
cảm thấy rất thoải mái. Tuy nhiên, con người thật của anh ấy khác hoàn toàn với
vẻ ngoài, thậm chí hoàn toàn trái ngược. Ông ta là một kẻ có bản chất nham hiểm
và gian xảo, thường nghĩ ra những ý đồ xấu để hãm hại người khác.
Lúc mới tiếp xúc với hắn, mọi người không biết ý đồ thâm độc của hắn.
Nhưng sau một thời gian dài, mọi người đã có nhận thức sâu sắc về hắn và bắt
đầu kính như viễn chi* với hắn (Kính như viễn chi: biểu thị ngoài mặt thì tôn kính
nhưng trên thực tế không muốn tiếp cận. Cũng dùng làm câu châm biếm khi không
muốn tiếp cận người khác.). Tất cả mọi người đều bình luận sau lưng ông ta rằng:
“miệng có mật, bụng có gươm”. Họ nói ông ta khi nói chuyện thì miệng giống như
bôi mật, nhưng trong lòng lại giấu một thanh gươm hại người.

Bên cạnh chúng ta có rất nhiều người khẩu phật tâm xà giống như Lý Lâm
Phủ. Khi tiếp xúc với họ, chúng ta nhất định phải cẩn thận phân biệt câu nào là
thật, câu nào là giả, để tránh việc bị lừa gạt và trở thành nạn nhân của những lời
nói dối của đối phương. Khi tiếp xúc với loại người như này, tốt nhất bạn nên giữ
khoảng cách nhất định với họ, mối quan hệ không nên quá gần nhưng cũng không
nên quá xa.
Nếu mối quan hệ quá thân thiết, mỗi lời nói, mỗi hành động của bạn sẽ được
phơi bày dưới con mắt của đối phương. Anh ta có thể đâm bạn một nhát bất cứ lúc
nào, điều này không khác gì dẫn sói vào nhà. Nếu mối quan hệ quá xa rời, đối
phương sẽ bằng mọi cách bôi nhọ bạn trước mặt người khác. Trong tâm lý học, có
một cách nói gọi là “hiệu ứng khoảng cách”, nó giúp bạn biết nên làm như thế nào
để giữ khoảng cách với loại người này. Dưới đây là một số điều cần ghi nhớ khi
tiếp xúc với loại người này:

1. Đừng vạch trần họ một mình

Những kẻ khẩu phật tâm xà sẽ không bao giờ nhận ra sự đạo đức giả của bản
thân. Một khi bạn phơi bày họ trước công lý, họ sẽ tìm mọi cách để trả thù bạn và
khiến cho bạn sứt đầu mẻ trán..
2. Duy trì mối quan hệ tốt ngoài mặt
Cho dù bạn ghét họ đến mức nào, hãy luôn giữ sự vui vẻ trên khuôn mặt.
Đây không phải là đạo đức giả, mà chỉ là “lấy đạo của người trả lại cho người” (ý
là: bạn dùng cách gì đối phó tôi thì tôi sẽ dùng lại cách đó để đối phó với bạn.), để
tránh xuất hiện cục diện khó kiểm soát.
3. Suy nghĩ kỹ trước khi làm
Cho dù bạn nói hay làm gì cũng đều phải hết sức thận trọng và suy nghĩ
tường tận, không được để cho họ có cơ hội nắm thóp của bạn. Đặc biệt là khi nhắc
đến vấn đề riêng tư, bạn càng không được bàn luận nó một cách tùy tiện.
4. Có thể qua lại với họ một cách có lợi
Đừng để bị lừa bởi những lời nói ngon ngọt của họ. Trừ khi mặt trời mọc từ
phía tây, bạn cũng đừng mong kiếm được một chút lợi ích nào từ họ.
5. Chịu thiệt cũng là phúc
Khi tiếp xúc với họ, cho dù bạn có chịu thiệt một chút cũng không sao, để
cho tâm hồn được thả lỏng, cứ mặc kệ cho nó trôi qua là được. Nếu bạn tính toán
quá nhiều với loại người này, bạn thường sẽ phải chịu thiệt nhiều hơn.
 Những người khẩu phật tâm xà sẽ luôn xuất hiện xung quanh chúng ta một
cách không ngờ đến. “Thanh kiếm sắc trong bụng” của họ thường rất khó để đề
phòng, nhưng chỉ cần bạn giữ một khoảng cách thích hợp với họ, hãy nghiêm túc
phân tích những lời khen ngợi của họ. Chúng ta luôn có thể tìm ra một số manh
mối, từ đó nhìn thấu bản chất gian xảo của họ.
Trước dìm sau nâng: được khen quả thật rất vui nhưng đừng để nó
mê muội

Trong các tình huống xã hội, việc gặp một số người thích nói chuyện kiểu lật
ngược là điều khó tránh khỏi. Lời khen ngợi của họ dành cho bạn, chỉ là làm nền
cho bạn chấp nhận những lời chỉ trích của họ sau đó.

Tôi tin rằng mỗi người đều có trải nghiệm như thế này: trong một số trường
hợp, nghe khen trước rồi mới nghe chỉ trích sẽ khiến người ta cảm thấy thoải mái
và dễ chấp nhận hơn là nghe chê rồi mới khen. Đó là bởi vì cách mà mọi người
giao tiếp với nhau theo kiểu khen trước chê sau, nó cũng giống như việc nha sĩ
dùng thuốc tê trước khi nhổ răng của bạn. Mặc dù bạn vẫn phải chịu đựng cơn đau
khi nhổ răng, nhưng rốt cuộc thuốc tê cũng có thể giúp bạn giảm bớt phần nào của
cơn đau.

Cựu Tổng thống Mỹ Coolidge là người trầm tính ít nói, ông rất hiếm khi
khen ngợi người khác. Một ngày nọ, Coolidge đột nhiên nói với một trong những
người thư ký của mình: "hôm nay cô mặc bộ trang phục này rất đẹp. Bạn thực sự
là một cô gái trẻ toát lên vẻ quyến rũ mê hoặc người khác."
Đây có lẽ là lời khen làm người ta khó tin nhất mà cô thư ký từng nghe và
hoàn toàn nghĩ điều này có thể xảy ra. Cô cảm thấy có chút lùng ta lúng túng,
khuôn mặt đỏ ửng cả lên.
Thật không ngờ rằng, Coolidge tiếp tục nói: "được rồi, không cần phải vui
đến mức như thế. Sở dĩ tôi nói điều này là để tâm lý của bạn cảm thấy thoải mái
hơn chút. Từ giờ trở đi, tôi hy vọng bạn có thể chú ý hơn đến dấu chấm câu một
chút."

Mặc dù lời lẽ của Coolidge quá thẳng thắn, mục đích của lời khen ngợi cũng
quá rõ ràng, nhưng cái cách mà anh ấy sử dụng rất cao siêu. Trong tình huống
thông thường, sau khi nghe người khác khen ngợi mình, rồi nghe tiếp những
chuyện khiến chúng ta không thoải mái sẽ làm cho tâm lý chúng ta trở nên thoải
mái hơn.

Năm 1896, McKinney cũng sử dụng phương pháp này khi tranh cử tổng
thống Mỹ. Vào thời điểm đó, một nhân vật quan trọng trong Đảng Cộng hòa đã tự
mình viết một bài phát biểu vận động tranh cử và ông ấy nghĩ rằng mình có thể
viết nó tốt hơn bất kỳ ai khác. Do đó, người này đã đọc bài phát biểu của mình cho
McKinney nghe. Một số quan điểm trong bài phát biểu thực sự rất hay, nhưng nó
rất dễ thu hút sự chỉ trích từ công chúng. Vì vậy, nó không thích hợp để phát biểu
trước công chúng. McKinney không muốn làm tổn thương lòng nhiệt tình của
người này, nhưng bắt buộc anh ta phải từ bỏ bài phát biểu của mình. Đó là một
quá trình khó khăn nhưng McKinney đã xử lý vô cùng khéo léo.
"Bạn thân mến, đây là một bài phát biểu rất tuyệt vời và đầy sức hút,"
McKinney nói, "Không một ai có thể viết nó tốt như bạn. Trong rất nhiều trường
hợp, quan điểm của bạn rất chính xác, nhưng trong một dịp đặc biệt như thế này,
liệu nó có phù hợp không? Từ góc nhìn của bạn, bài phát biểu này rất phù hợp với
chủ đề, nhưng chúng ta bắt buộc phải xem xét ảnh hưởng của nó đối với lợi ích
của toàn đảng. Bây giờ, bạn hãy nhanh chóng về nhà, viết lại một bài phát biểu
theo yêu cầu của tôi và gửi cho tôi một bản sao.
Người này thực sự đã viết lại bài phát biểu theo yêu cầu của McKinney,
McKinney đã giúp anh ta trau chuốt lại nó. Sau này, người này trở thành một
trong những diễn giả quan trọng nhất trong hoạt động tranh cử.

McKinney đã bảo vệ lòng nhiệt tình của người này bằng cách khen ngợi
trước rồi sau đó mới phủ nhận nó. Từ đó, khiến anh ta trở thành một người đồng
hành quan trọng trong cuộc tranh cử, giành được sự ủng hộ mạnh mẽ cho chiến
dịch tranh cử của bản thân.
Trong cuộc sống, chúng ta sẽ gặp rất nhiều tình huống tương tự như thế. Một
số người bắt đầu bằng một lời khen, nói mãi nói mãi, rồi dùng chữ “nhưng” để
xoay chuyển câu chuyện. Lúc này, bạn nên hiểu rằng điều mình nói tiếp theo mới
là điểm mấu chốt. Những lời khen ngợi trên chỉ là để xoa dịu cảm xúc của bạn,
khiến bạn cảm thấy tốt hơn về mặt tinh thần, nó không nhất thiết phải là những gì
người khác nói từ tận đáy lòng của họ. Vì vậy, khi bạn nghe được lời khen ngợi,
bạn đừng quá lạc quan, cảm thấy bản thân đang thực sự làm rất tốt, bạn càng không
được dương dương tự đắc và quên hết tất cả.
Khi đối mặt với lời khen ngợi, bạn phải luôn giữ một cái đầu tỉnh táo, luôn
nhắc nhở bản thân phải chú ý đến bước ngoặt trong câu nói của đối phương. Chỉ
khi nắm bắt được bước ngoặt, chúng ta mới có thể nắm bắt được những điểm mấu
chốt của cuộc trò chuyện, từ đó nắm bắt được mục đích thực sự trong cuộc trò
chuyện của đối phương. Khi giao tiếp với những người như vậy, thực sự rất mệt
mỏi về mặt tâm lý. Nhưng chỉ cần bạn nhìn thấu bản chất và tâm lý của họ, bạn sẽ
hiểu được làm như thế nào đối phó với họ.
Có thể bạn sẽ nghĩ rằng những người như vậy là những kẻ đạo đức giả, mặc
cho lời khen ngợi lớp áo bên ngoài, một chút cũng không rõ ràng. Nhưng từ một
góc nhìn khác, họ làm như vậy vì họ nghĩ đến cảm xúc của bạn, họ hy vọng những
lời chỉ trích sẽ ít làm tổn thương bạn hơn. Thực tế cũng đã chứng minh rằng,
những lời chỉ trích sau những lời khen ngợi thực sự làm cho người ta dễ dàng chấp
nhận hơn. Bạn hãy nghĩ xem, nếu bạn muốn chỉ trích người khác, có phải bạn cũng
hy vọng rằng người khác có thể chấp nhận điều đó một cách thoải mái hơn?
Nói tóm lại, miễn là chúng ta có thể kiểm soát khao khát được khen ngợi và
không bị mê hoặc khi đối mặt với nó. Cho dù đối phương sử dụng cách nào đi nữa,
chúng ta đều có thể dễ dàng đối phó.
Cạm bẫy khen ngợi: khen hoa dọc đường, cẩn thận một bước vào
không trung

Không một ai có thể tự nhiên được người khác khen ngợi, càng không có ai
khen ngợi người khác mà không có lý do. Khi bạn nhận được lời khen ngợi, bạn
nhất định phải cẩn thận xem xét, liệu có phải có một cái bẫy không đáy đằng sau
lời khen ngợi đó hay không.

Mỗi người đều muốn được lắng nghe âm thanh của lời khen ngợi, đây là bản
chất của con người. Hơn nữa, khi đối mặt với những lời khen ngợi, con người
thường sẽ thiếu khả năng miễn dịch, xuất hiện tình trạng tê liệt mất cảm giác, lúc
này không thể tránh khỏi lơ là cảnh giác đối với đối tượng giao tiếp. Trùng hợp
thay loại lơ là này chính là cơ hội đối phương vẫn luôn chờ đợi, nếu không cẩn
thận, bạn sẽ rơi vào cái bẫy do đối phương đào sẵn.
Trong các tình huống xã giao, lời khen giả mạo là một chiến thuật tâm lý mà
nhiều người sử dụng. Một khi bạn không phân biệt được đúng sai, thì bạn chỉ có
thể trở thành nạn nhân và là bàn đạp cho thành công của đối phương.

Lý Siêu và Đổng Thạch làm việc trong cùng một công ty, hai người họ đã
làm việc cùng nhau được ba năm và có mối quan hệ rất thân thiết. Lý Siêu là
người rất thẳng thắn, anh ấy coi Đổng Thạch như một người bạn tốt. Vì vậy anh ta
luôn nói những gì mình nói, trước nay không che giấu điều gì. Đổng Thạch lại rất
mưu mô, làm bất cứ việc gì anh ta đều sẽ để bụng, và là người rất thận trọng
trong lời nói và hành động.
Do nhu cầu phát triển của công ty, ban lãnh đạo công ty đã quyết định
thăng chức cho một trong hai người làm phó tổng giám đốc. Tuy nhiên, thành tích
bình thường của hai người tương dương nhau, năng lực của họ cũng ngang nhau,
việc lựa chọn cũng không dễ dàng gì. Do đó, ban lãnh đạo công ty quyết định đặt
ra thời hạn kiểm tra 3 tháng. Trong khoảng thời gian này, ai có biểu hiện tốt hơn,
sẽ có cơ hội được nhắc.
Kể từ khi biết được quyết định của công ty, Lý Siêu và Đổng Thạch đã trở
nên nỗ lực hơn. Vì để có được cơ hội thăng chức, hai người họ đã thể hiện sự cạnh
tranh quyết liệt với nhau. Lý Siêu chỉ biết làm việc chăm chỉ, nhưng Đổng Thạch
luôn không quên "khen ngợi" Lý Siêu khi anh ta cũng đang nỗ lực làm việc.
“Lý Siêu, tôi thấy thành tích của anh mấy ngày nay rất tốt, nhưng tôi vẫn
chưa chưa tìm được khách hàng nào.” “Không phải chứ, tôi thấy anh cũng đâu
đến nổi! ”
 "Lý Siêu, thành tích của anh sao có thể tốt như vậy chứ, tôi ngưỡng mộ anh
chết mất thôi!" "cũng không có gì, tôi cảm thấy hai chúng ta cũng không thua kém
gì nhau.”
“Lý Siêu, tôi không thể so được với anh rồi, vị trí phó tổng giám đốc nhất
định phải là của anh. "Đừng nói như vậy, chưa đi đến cuối cùng, không ai biết kết
quả sẽ như thế nào.”
"Lý Siêu, bạn quá giỏi, đầu của tôi to như này rồi, bạn còn có thể thoải
mái.như thế." “cũng không phải, thực chất áp lực của tôi cũng rất lớn."
Dưới sự "khen ngợi" ngày này qua ngày khác của Đổng Thạch, tinh thần
của Lý Siêu đã dần thả lỏng, anh ta luôn cảm thấy rằng biểu hiện của mình cũng
không tệ. Còn Đổng Thạch thì sao? Anh ta mỗi ngày đều tăng ca, luôn cố gắng
nâng cao thành tích của mình khi Lý Siêu không nhìn thấy.
Kết quả là, khi kết thúc thời gian kiểm tra ba tháng, thành tích của Đổng
Thạch đã vượt qua Lý Siêu rất nhiều, cuối cùng anh ta giành được cơ hội thăng
chức. Đối mặt với kết quả này, Lý Siêu không có cam tâm. Chỉ khi sự thật phơi bày
trước mắt, Lý Siêu mới nhận ra bản chất thực sự của Đổng Thạch: "những lời
khen ngợi" của anh ta hóa ra chỉ là một cách để mê hoặc tôi. Trên thực tế, anh ta
đang cố gắng làm chậm bước chân của tôi, từ đó để tiến hành phản công.

Trong giao tiếp giữa các cá nhân với nhau, nhiều người đã phải chịu đựng
những lời khen ngợi giả dối, kết quả là họ phải chịu sự tính toán hoặc trở thành
công cụ của người khác. Tuy nhiên, ngay cả như vậy, rất nhiều người vẫn can tâm
tình nguyện nhảy vào cạm bẫy của lời khen ngợi. Lý do rốt cuộc là do lòng ham
muốn nhận được sự khen ngợi là một yếu tố quan trọng khiến con người mất
phương hướng.
Khi một người không ngừng khen ngợi bạn, thậm chí có những lời khen còn
nói quá lên, bạn càng cần phải chú ý hơn. Bởi đằng sau những lời khen đó rất có
thể là một cái bẫy không đáy. Một khi bạn bước vào đó, bạn sẽ rơi vào tình cảnh
vô phương cứu chữa. Một số người vì để đạt được những mục đích thầm kín của
mình, họ sẽ cố tình khen ngợi bạn trong quá trình giao tiếp, để bạn có được sự thỏa
mãn về mặt tâm lý. Một khi bạn thả lỏng cảnh giác, anh ta sẽ dùng mọi cách khác
nhau để đối phó với bạn. Khi bạn đang dương dương tự đắc, anh ta sẽ cho bạn một
đòn chí mạng, khiến bạn trở tay không kịp. Khi mọi vấn đề đều đang đổ dồn vào
bạn, tất cả mọi người đều chống lại bạn, thì bạn có tài giỏi đến đâu cũng không có
cách nào thể hiện, chỉ có thể tiếc nuối đánh mất cơ hội thể hiện bản thân.
Được người khác khen ngợi đương nhiên sẽ rất vui, nhưng trước khi nhận
lời khen đó bạn nên định vị chính xác về bản thân. Dựa theo điều kiện của bản
thân, mà hãy tiến hành sàng lọc tỉ mỉ những lời khen ngợi đó. Những gì phù hợp
với bản thân, bạn có thể thản nhiên chấp nhận nó; những gì không phù hợp với bản
thân, bạn phải cẩn thận đối phó với nó. Đừng vì lời khen mà mù quáng đến mức
không nhìn rõ tâm lý đối phương, đừng để đến khi rơi vào cạm bẫy mới hoảng hốt
nhận ra, đến lúc đó hối hận cũng không kịp.
Thói a dua nịnh hót: nịnh hót là chất bôi trơn cho các mối quan hệ,
nhưng đừng quá lạm dụng nó

Mỗi người đều nói rằng họ ghét những kẻ nịnh hót, nhưng trên thực tế họ lại
vô cùng sung sướng tận hưởng cảm giác được nịnh hót. Không có gì sai trái khi
chúng ta muốn nhận được lời khen ngợi, nhưng bạn tuyệt đối không thể để mắt
mình bị mê hoặc bởi "nịnh hót”.

Khi nói đến nịnh hót, tin chắc rằng rất nhiều người sẽ dè bỉu coi thường. Họ
cho rằng loại người này thật đáng ghê tởm, chỉ biết dùng những thủ đoạn thô tục
như vậy để lấy lòng người khác, đến nguyên tắc cơ bản làm người cũng không có.
Trên thực tế, mặc dù nịnh hót thường được liên hệ với các thuật ngữ khiếm nhã
như a dua, xu nịnh. Nhưng về cơ bản, nó chỉ là một phương tiện để khen ngợi
người khác.
Napoleon đã từng nói: “người không thích được người khác nịnh hót bản
thân quả thật là hiếm có.” Trong sâu thẳm nội tâm của mỗi người, ai cũng đều có
tâm lý cần được công nhận và yêu thương, vừa hay nịnh hót lại có thể thỏa mãn
loại tâm lý dục vọng này của con người. Vì vậy, cho dù mọi người trên miệng luôn
nói ghét những hành vi và con người nịnh hót như thế nào, trong tiềm thức mọi
người vẫn khao khát được ai đó “nịnh hót” mình.
Nịnh hót không phải là nói những lời nịnh bợ vô căn cứ, mà là họ mượn cách kín
đáo hơn để lấy lòng và khen ngợi người khác, giúp cho mối quan hệ giữa hai bên
trở nên hòa hợp hơn. Từ góc độ này nhìn thấy, không quá lời khi nói rằng nịnh hót
là chất bôi trơn cho các mối quan hệ giữa các cá nhân. Huống hồ, những lời hoa
mỹ bạn nói cũng không khiến bạn mất mát gì. Chỉ cần đối phương sẵn lòng nịnh
hót, điều đó sẽ tạo nên cục diện cả đôi bên cùng có lợi, vậy thì có cớ gì mà không
làm chứ?

Vương Tiểu Mỹ là nhân viên lễ tân của một công ty, sau khi làm việc ở vị trí
này được vài năm, cô đã hoàn thiện kỹ năng nịnh hót của mình.
Khi nhìn thấy tổng giám đốc, cô ấy sẽ nói: “chào tổng giám đốc, hôm nay
tinh thần ngài rất tốt, bộ đồ này rất hợp với ngài, mắt thẩm mỹ của ngài thật tuyệt!
”
Khi nhìn thấy giám đốc nhân sự, cô ấy sẽ nói: "hôm nay ngài trang điểm rất
đẹp, khi nào ngài dạy tôi, so với ngài, kỹ năng trang điểm của tôi thực sự quá
kém."
 Khi gặp đồng nghiệp, cô ấy sẽ nói: "Này, kế hoạch lần trước của anh thực
sự rất hay. Nếu để tôi nghĩ về nó, tôi chắc chắn sẽ không thể nghĩ ra."
Ngay cả khi gặp cô lao công, cô ấy cũng sẽ nói: "cô ơi, chỗ này cô lau quá
sạch, đến nổi con không nỡ dẫm lên nó."
Vương Tiểu Mỹ giữ được mối quan hệ tốt đẹp với tất cả mọi người trong
công ty là do dựa vào cách nói chuyện nịnh hót của mình.

Trong các mối quan hệ cá nhân, lời khen là một cách xã giao phổ biến. Bằng
cách khen ngợi đối phương, bạn không chỉ có thể khiến đối phương vui như nở
hoa, thả lỏng tâm lý cảnh giác mà còn nảy sinh ấn tượng tốt với bạn. Từ đó dẫn
đến phản ứng dây chuyền, khiến bạn trở thành người được yêu thích nhất trong các
tình huống giao tiếp. Vì vậy, rất nhiều người đều sẽ sử dụng phương pháp nịnh hót
để lấy lòng người khác, từ đó đạt được thêm một bước mục đích của giao tiếp.
Khi đối mặt với sự nịnh hót của người khác, rất ít người có thể cưỡng lại sự
mê hoặc của nó. Trên thực tế, những kẻ nịnh hót thường hy vọng đạt được một
mục đích nào đó thông qua bạn. Một khi bạn yên tâm tận hưởng cảm giác được
nịnh hót, rất có thể bạn sẽ bị đối phương nắm thóp và vô tình rơi vào tình cảnh bi
thảm. Điều này đòi hỏi chúng ta phải nhìn rõ nội dung của “lời nịnh hót” và nhìn
thấu tâm tư của kẻ nịnh hót.
Không có gì sai trái khi thích được người khác nịnh hót, bản chất con người
là như vậy, không ai có thể ép buộc nó phải thay đổi. Tuy nhiên, khi đối mặt với tất
cả những điều này, bạn nhất định phải biết kiềm chế dục vọng của bản thân, tuyệt
đối không được lòng tham không đáy, không biết điểm dừng. Bằng không chất bôi
trơn sẽ trở thành quả bom hẹn giờ vô thời hạn, bất cứ lúc nào cũng có thể gây ra
những tổn thất khôn lường cho cả hai bên. Chất bôi trơn này tuy tốt nhưng bản
thân chúng ta không nên lạm dụng nó, dừng lại đúng lúc, tránh gây tổn thất cho
người khác.
Chiến thuật bắt cóc: chỉ khen bạn vài câu, bạn liền ngoan ngoãn
phục tùng

Có nhiều khi chúng ta sẽ bị “bắt cóc” một cách vô hình, hơn nữa chúng ta
luôn vui vẻ chấp nhận việc bị “bắt cóc”. Bởi vì chúng ta không thể vượt qua được
cám dỗ của lời khen ngợi, và thường mất đi sức đề kháng sau một vài lời được
khen ngợi.

Cùng với sự phát triển và tiến bộ của xã hội, ngày càng có nhiều sản phẩm
điện tử tiên tiến được đưa vào hàng ngàn hộ gia đình. Trong những năm gần đây,
các hình thức giao tiếp ngày càng thuận tiện. Bất kể bạn đang ở vĩ độ nào trên trái
đất, bạn đều có thể nghe thấy giọng nói của đối phương chỉ bằng một chiếc điện
thoại; bạn có thể nhìn thấy hình ảnh của đối phương chỉ bằng một đoạn video.
Ngày nay, các phương thức liên lạc như QQ, WeChat và Weibo đã trở thành một
phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người.
Trong WeChat, chúng ta có thể thường xuyên gặp một số người lạ. Sau khi
hai bên kết bạn với nhau thì không hề có giao tiếp thực chất. Đối với cả hai bên mà
nói, đối phương chỉ là một người hâm mộ hoặc người theo dõi, vai trò của họ chỉ là
những lượt thích và bình luận lẫn nhau. Hãy thử nghĩ xem, nếu mỗi ngày đối
phương đều thích Wechat của bạn, bạn có thấy ngại khi bạn không thích lại cho đối
phương? Tôi tin rằng câu trả lời của hầu hết mọi người là không. Đó là bởi vì,
trong lòng mỗi người đều có nguyên tắc công bằng. Khi người khác hy sinh cho
mình, nếu bản thân không nhận lại được gì, vậy thì trong lòng sẽ có cảm giác hổ
thẹn.
Người ta thường nói “ăn của người miệng mềm, lấy của người tay ngắn”*
chính là đạo lý này. Khi đối phương mời bạn ăn một bữa cơm, bạn sẽ tìm mọi cách
để mời lại đối phương; nếu đối phương tặng bạn một món quà, bạn cũng luôn
muốn tìm cơ hội để trả lại. Ngay cả khi là người không quen biết, người đó cười
với bạn, bạn sẽ đáp lại đối phương bằng một nụ cười. Loại báo đáp này giống như
trả lại một khoản tiền nợ, đó là chuyện đương nhiên.
Khi giao tiếp với mọi người, nếu đối phương luôn khen ngợi bạn, trong lòng
bạn sẽ tự nhiên nảy sinh ý nghĩ báo đáp đối phương. Lúc này cho dù đối phương
nhờ bạn làm gì, bạn cũng sẽ ngượng ngùng khi từ chối họ, đôi khi bạn thậm chí sẽ
bấm bụng mà chấp nhận điều đó. Qua vài câu khen ngợi, đối phương đã vô hình
chung “bắt cóc” suy nghĩ của bạn và biến bạn thành công cụ để sai khiến.
 Triệu Cương và bạn gái hẹn đi xem phim cùng nhau, sau khi phim kết thúc
cả hai cùng nhau đi dạo trên phố.
Lúc này, một cô gái bán hoa từ phía đối diện đi tới, nói với Triệu Cương:
"tiên sinh, mua một bó hoa hồng đi! Bạn gái của ông thật xinh đẹp, bông hồng này
vừa hay rất hợp với cô ấy.”
"Bạn gái của Triệu Cương vui mừng khôn xiết. Thấy tình hình như vậy,
Triệu Cương vội vàng nói: "Chà, nói rất hay! Bó hoa này bao nhiêu tiền?”
“Không đắt, chỉ năm mươi tệ.”
“Không phải chứ, mọi người bán nó với giá ba mươi thôi.”
"Loài hoa đó quá thấp kém, căn bản không xứng với bạn gái của ngài Hơn
nữa, ngài có con mắt tinh tường như vậy, chắc hẳn ngài đã sớm nhìn ra sự khác
biệt giữa hoa của tôi và hoa ba mươi tệ.”
“Đúng như thế, hoa của bạn đẹp hơn chút. Được thôi, cho tôi một bó.”
“Tiên sinh, nếu ngài đã thẳng thắn và yêu bạn gái nhiều như thế, vậy thì
ngài mua bó này một trăm tệ chứ. Ngài hào phóng như vậy, tôi tính cho ngài tám
mươi, được chứ?
"Được rồi, không có vấn đề gì! Cảm ơn bạn!
Triệu Cương đưa tiền và nhận lấy hoa hồng. Như vậy, anh ta đã can tâm
tình nguyện bị cô gái bán hoa "bắt cóc".

Ở xung quanh chúng ta luôn có rất nhiều người giống như những cô gái bán
hoa. Vì để đạt được mục đích của bản thân, họ dùng những lời ca ngợi để che đậy
suy nghĩ của bạn, khiến bạn không thể không đi theo suy nghĩ của họ và làm một
số chuyện theo yêu cầu của họ. Một khi bạn chấp nhận lời khen của họ, thì sẽ vô
cùng khó khăn để từ chối họ. Bởi vì suy nghĩ của bạn đã bị giam giữ sâu thẳm, cảm
giác hổ thẹn từ sâu thẳm nội tâm đã khiến bạn không thể từ chối. Khi giao tiếp với
mọi người, bạn nên chú ý đến chiến thuật “bắt cóc” của đối phương. Một khi nhận
thấy cuộc trò chuyện có xu hướng sai lệch, bạn hãy nhanh chóng điều chỉnh cách
nói của mình hoặc chuyển chủ đề để không có chỗ cho chiến thuật của đối phương
được sử dụng. Một khi bạn bị đối phương “bắt cóc” thành công, kết cục cuối cùng
chỉ có thể là “câm mà lại ăn quả hoàng liên – - khổ đắng mà không nói ra được”.
Chiến thuật “bắt cóc” thường bắt đầu từ sự khen ngợi một cách vô tình.
Ngay từ giây phút bạn chấp nhận, “xiềng xích” của lời khen ngợi càng siết chặt
bạn hơn. Đợi đến cuối cùng khi bạn bị “siết chết”, bạn mới phát hiện mình từ khi
mới bắt đầu. Khi bạn tỉnh ngộ, muốn thoát khỏi “xiềng xích” thì đã quá muộn rồi.

*Ăn của người miệng mềm, lấy của người tay ngắn: câu này có nghĩa tương đương
với “há miệng mắc quai”
Hiệu ứng Arosan: lời khen ngợi không nên nói hết một lần

Dục vọng của con người là vô tận, họ luôn hy vọng nhận được nhiều lời ca
tụng và khen ngợi. Vì vậy, hãy tách rời những lời khen ngợi, mỗi khi gặp nhau đều
khen ngợi một lần nữa. Nó sẽ thu hút nhiều người hơn là khi bạn nói hết những lời
khen ngợi đó cùng một lúc.

Hiệu ứng Aronson là một thuật ngữ trong tâm lý học, dùng để chỉ một hiện
tượng tâm lý như này: khi phần thưởng giảm xuống, thái độ của người bị thử
nghiệm trở nên tiêu cực hơn; khi phần thưởng tăng lên, thái độ của người bị thử
nghiệm trở nên tích cực hơn. Hiệu ứng Aronson cũng có thể có nghĩa là con người
thích những người hoặc vật mà mà họ yêu thích, phần thưởng và lời khen tiếp tục
tăng lên; chứ không thích ai đó hoặc điều gì đó mà họ yêu thích, phần thưởng và
lời khen ngợi tiếp tục giảm dần.
Có rất nhiều ví dụ về hiệu ứng Aronson trong cuộc sống, những ví dụ đó sẽ
giúp chúng ta hiểu và nắm bắt hiệu ứng này sâu hơn.

Có một chiếc xe hơi nhỏ bị vứt bỏ đang đậu đằng sau một tòa nhà ở một khu
dân cư. Trẻ em trong khu dân cư rất thích chơi trên thùng xe ô-tô, chúng nhảy vừa
nhảy nhót vừa la hét ầm ĩ, tiếng ồn chúng phát ra khiến cư dân xung quanh rất
phiền phức. Người nhà chạy tới ngăn cản, không ngờ bọn chúng còn nhảy múa vui
vẻ hơn, căn bản bọn chúng hoàn toàn không để tâm đến những gì người lớn nói,
và mọi người đều bất lực.
Một ngày nọ, một người đến trước mặt bọn trẻ và nói: "này các bạn nhỏ,
chúng ta cùng thi với nhau nhé. Ai nhảy kêu to nhất sẽ được thưởng một món đồ
chơi". Bọn trẻ vui mừng khôn xiết, đứa nào cũng dùng hết sức để nhảy, đứa trẻ
nhảy kêu to nhất quả nhiên nhận được một món đồ chơi. Ngày hôm sau, người này
lại xuất hiện, anh ta nói với bọn trẻ rằng: "các bạn nhỏ, chúng ta tiếp tục cuộc thi
nhé, người chiến thắng hôm nay sẽ nhận được một gói bánh quy”. Bọn trẻ cảm
thấy phần thưởng hôm nay không bằng hôm qua, vì thế bọn trẻ đã không tập trung
nhiều năng lượng như vậy, âm thanh tiếng nhảy nhỏ hơn đi rất nhiều. Ngày thứ
ba, người này lại đến, anh ta nói với bọn trẻ rằng: "các bạn nhỏ, phần thưởng của
cuộc thi hôm nay là hai viên kẹo." Sau khi nghe anh ta nói xong, bọn trẻ lần lượt
nhảy xuống xe, miệng nói rằng: “không nhảy nữa, không nhảy nữa, về nhà xem TV
còn sướng hơn”.
 Khi phần thưởng ngày càng ít đi, tâm lý của bọn trẻ cũng xuất hiện sự thay
đổi. Khi phần thưởng mãi không được như mong đợi bọn trẻ, sự nhiệt tình của bọn
trẻ sẽ hoàn toàn mất đi. Dưới ảnh hưởng của hiệu ứng giảm dần Aronson, bọn trẻ
đã từ bỏ việc nhảy, vấn đề tiếng ồn cuối cùng đã được giải quyết.
Giả sử, có hai cửa hàng gần nhà bạn và bạn đến hai cửa hàng đó để mua một
cân hạt dưa.
Trước tiên, chủ cửa hàng thứ nhất sẽ không cho đủ trọng lượng của hạt dưa
vào cân, sau đó thêm từng hạt dưa vào cho đến khi đủ một cân mới dừng lại. Chủ
cửa hàng thứ hai lại cho nhiều hơn một cân hạt dưa vào cái cân, sau đó từ cái cân
lấy ra từng chút một cho đến khi cân đủ một cân.
Mặc dù trọng lượng của hạt dưa là như nhau, nhưng về mặt tâm lý, bạn sẽ có
ấn tượng tốt hơn với chủ cửa hàng đầu tiên và sẵn sàng mua đồ của anh ta hơn
trong những lần tiếp theo. Đó là bởi vì hành vi của chủ cửa hàng thứ nhất liên tục
thêm hạt dưa khiến bạn cảm thấy rằng mình đang hiếm được một phần lợi ích, nó
sẽ thỏa mãn được dục vọng về mặt tâm lý của bạn. Chủ cửa hàng thứ hai lại liên
tục lấy hạt dưa “của bạn” ra khỏi cân, điều này khiến bạn cảm thấy mình bị thiệt
thòi, tâm lý sẽ nảy sinh cảm xúc bất mãn.
Trong giao tiếp giữa người với người, có một số người sẽ khen bạn ở khía
cạnh này, lần sau gặp mặt lại khen bạn ở khía cạnh khác. Ngay cả khi họ nhìn thấy
ưu điểm ở bạn, họ cũng sẽ không khen ngợi bạn một cách vô tư về mọi khía cạnh
của bạn. Bởi vì họ có nhận thức sâu sắc về hiệu ứng Aronson, họ biết rằng sau mỗi
lần khen ngợi, nếu như không có sự tiếp nối thì sẽ nảy sinh ấn tượng xấu trong nội
tâm của bạn. Và mỗi lần khen ngợi bạn, có thể không ngừng thỏa mãn được dục
vọng “mong muốn được khen ngợi” của bạn.
Từ đó có thể thấy rằng, khi một người mỗi lần nói chuyện đều khen bạn vài
câu Anh ta có thể là đang dùng cách này để bạn bị ảnh hưởng bởi anh ta, sau đó
dần dần dẫn dắt tâm lý của bạn, để bạn lộ ra trạng thái mà anh ta mong muốn. Lúc
này, bạn nhất định phải giữ được nhận thức tỉnh tảo, đừng chỉ đơn giản nghĩ rằng
đối phương khen bạn vì bạn đồng ý với bạn, mà hãy nhìn mục đích thực sự của họ
qua vẻ ngoài của lời khen ngợi.
Cẩn thận với “thói tâng bốc”: tâm lý hư vinh là điều không thể
tránh khỏi, biết dừng đúng lúc mới khôn Ngoan

Con người đều có lòng hư vinh, và ai cũng đều muốn thỏa mãn lòng hư vinh
của chính mình. Vì vậy, có rất nhiều người sẽ làm những gì bạn thích và dùng
"thói tâng bốc” để mê hoặc tâm trí của bạn. Hãy nhớ rằng,lòng hư vinh là có thể
nhưng phải có giới hạn. Chỉ có như vậy, bạn sẽ không trở thành nạn nhân của lòng
hư vinh.

Có một câu nói được lưu truyền ở Nhật Bản như thế này: “Nếu bạn “tâng
bốc” cho con lợn, thì nó cũng có thể trèo cây.” Câu nói này tuy không hoa mỹ,
nhưng đạo lý trong đó rất đáng để suy ngẫm. Cái gọi là "tâng bốc" thực chất là một
loại của lòng hư vinh và nó được dẫn dắt liên tưởng đến con người. Điều đó có
nghĩa là nếu bạn dành cho ai đó một danh tiếng hoặc lời khen ngợi rất cao, thì anh
ta sẽ cố gắng hết sức làm bất cứ điều gì để khiến bản thân xứng đáng với danh
tiếng hoặc lời khen ngợi mà bạn đã dành cho họ. Xét về mặt bên ngoài, “thói tâng
bốc” này có tác dụng thúc đẩy con người, khiến họ hạ quyết tâm làm việc chăm chỉ
và tiến bộ hơn. Nhưng sự thật có thực sự như thế không?
Bạn hãy thử nghĩ một chút, bạn là một người công nhân bốc vác mới vào
nghề, vốn dĩ bạn có thể một lần chuyển một bao tải, nhưng sau khi người bạn đồng
nghiệp nhìn thấy bạn và nói rằng bạn chắc chắn sẽ chuyển được hai bao. Sau khi
bạn nghe điều đó liền vô cùng vui vẻ, lần tới bạn đã thực sự chuyển lần 2 bao.
Người đồng nghiệp lại nói bạn có thể chuyển 4 bao cùng một lúc, vì thế bạn quyết
định một lần chuyển cả 4 bao. Kết quả là chưa bước được hai bước thì xương sống
của bạn đã bị đè tổn thương, chỉ có thể quay trở về phòng nằm nghỉ ngơi. Khi nằm
trên giường, bạn có cảm thấy rằng “thói tâng bốc” mà đồng nghiệp đã đội cho bạn
làm bạn tổn thương không? Đúng vậy, những gì đồng nghiệp của bạn đã làm khiến
bạn bị tổn thương, nhưng nếu bạn không có lòng hư vinh để thử những điều bạn
không thể làm, liệu bạn có bị tổn thương không?
Trong xã hội, rất nhiều người sẽ đội cho bạn “thói tâng bốc” và khiến bạn
nảy sinh lòng hư vinh, nhưng bạn thường sẽ không từ chối nó. Điều này là do bạn
muốn có những thứ mà người khác phải khen ngợi, bạn cũng muốn cho người khác
thấy khía cạnh tốt nhất của bạn.
Shakespeare đã từng nói: “Nếu bạn không có một đức tính nào đó, bạn có
thể giả vờ là bạn đã có nó.“ Từ đó có thể thấy rằng, để được khen ngợi hoặc đạt
được một mục đích nào đó của bản thân, tiềm thức của chúng ta sẽ khiến chúng ta
giả vờ có một cái gì đó. Như vậy, chúng ta có thể yên tâm chấp nhận "thói tâng
bốc” mà người khác đội cho chúng ta.
Trước khi quyết định đội “thói tâng bốc” này, rất ít người quan tâm đến việc
làm này sẽ đem lại hậu quả như thế nào. Tất cả năng lượng và suy nghĩ của chúng
ta đều tập trung vào việc thỏa mãn lòng hư vinh của bản thân, đến mức chúng ta
mất đi sự phán đoán cơ bản nhất về mọi thứ.

Triệu Minh là một người sùng bái hư vinh, anh ta rất thích nghe người khác
khen ngợi mình. Bất kể sự khen ngợi là đúng hay sai, bất kể “thói tâng bốc” này
cao đến mức nào, anh ta đều nhận lấy tất cả mà không một chút hổ thẹn.
Một ngày nọ, một vài đồng nghiệp đang trò chuyện cùng nhau. Triệu Minh
ở bên cạnh nghe một lúc, nhưng căn bản không hiểu gì. Ngay lúc này, mấy người
đồng nghiệp vì một vấn đề mà cãi nhau, mấy người tranh cãi đến mức mặt đỏ tía
tai, không có ai thuyết phục được đối phương. Trong đó, một đồng nghiệp vừa
ngẩng đầu lên nhìn thấy Triệu Minh ở ngay bên cạnh, liền nói: "Triệu Minh, cậu
là người có kiến thức uyên thâm, nhìn thấy không ít chuyện trên đời, bạn cho ý
kiến xem rốt cuộc ai mới là người nói có lý." Khi nghe được lời này, Triệu Minh
lập tức lấy lại tinh thần: "được, tôi sẽ nói ý kiến của mình… " Triệu Minh nói
không ngừng cả nửa ngày, nhưng một câu cũng không nói ra được trọng điểm.
Sau khi nghe anh ta nói xong, mấy đồng nghiệp đều cười phá lên, một người trong
số họ nói: "Triệu Minh à, cậu không hiểu thì nói không hiểu, phải giả vờ làm cái
gì chứ! Mấy người chúng tôi chỉ muốn xem cậu thực sự có học thức hay không, thế
nên mới nghĩ ra chủ ý này.” Sau khi nghe những lời của đồng nghiệp nói, sắc mặt
của anh ta lúc đỏ lúc trắng, không cần nhắc đến cũng biết sắc mặt vô cùng khó
coi.

Nhiều người đã nhìn thấy những người giống như Triệu Minh, chắc hẳn
cũng có nhiều người đã từng đóng vai giống như Triệu Minh. Nhìn thấy được
người khác trao cho “sự tâng bốc”, nếu như bạn không cần suy nghĩ gì mà đội nó
lên đầu, rất có thể bạn sẽ rơi vào bẫy của người khác. Trong trường hợp của Triệu
Minh, những người đồng nghiệp đã nắm bắt được tâm lý sùng bái hư vinh của
Triệu Minh và nâng anh ta lên một vị trí rất cao. Triệu Minh đã không thể phân
tích chi tiết, kết quả là rơi vào cái bẫy do đồng nghiệp của mình tạo ra.
Trong xã hội ngày nay, chắc chắn sẽ có rất nhiều người nâng bạn lên, nhưng
cũng có rất nhiều người sau khi nâng bạn lên lại rời đi. Một khi bạn đã chấp nhận
được sự nâng đõ, thì hãy chuẩn bị tâm lý thật tốt để rơi xuống bất cứ lúc nào. Cái
gọi là “nâng càng cao, ngã càng đau” nhận được sự nâng đỡ là không có gì sai,
nhưng ít nhất hãy tìm cho mình một tấm đệm trước khi chấp nhận nó, để tránh việc
ngã đến thịt nát xương tan.
Trắc nghiệm tâm lý

Trong một xã hội đầy vật chất và cạnh tranh này, mỗi người ai cũng đều cần
một chút tâm cơ. Muốn tồn tại trong xã hội này, những người quá ngây thơ thường
dễ bị tổn thương, vì vậy có chút tâm cơ cũng không phải là chuyện gì xấu. Bài trắc
nghiệm dưới đây sẽ giúp bạn xác định được tâm cơ của bạn ở mức độ như thế nào.
Nếu bạn đến KTV để hát với một vài người bạn cùng trang lứa, bạn sẽ chọn
thể loại bài hát nào ngay từ lúc bắt đầu?

A Những bài hát nổi tiếng gần đây

B Những bài hát tươi mới, tươi trẻ
C Những bài hát về thanh xuân vườn trường
D Những bài hát hoài niệm cổ điển

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: mức cao nhất. Những người khác cho rằng bạn là một người rất
kiên định, yêu cầu của bạn đối với cuộc sống cũng rất đơn giản, chỉ cần không quá
cầu kì là được. Tâm cơ của bạn rất thâm sâu, vì vậy người bình thường rất khó để
nhìn thấu nội tâm của bạn. Ngược lại họ còn cho rằng bạn là người không hề có
tâm cơ. Bạn là người hiểu rõ bản thân mình nhất, chỉ cần bạn đặt mục tiêu cho
mình, bạn sẽ tìm mọi cách để đạt được nó. Thậm chí sau khi bạn đạt được mục
tiêu, những người khác không nhất thiết phải biết về nó.
Lựa chọn B: mức sơ cấp. Bạn không có mục tiêu rõ ràng và những lý tưởng
cao cả nào trong cuộc sống của mình, bạn cảm thấy rằng cuộc sống như vậy cũng
đủ tốt rồi. Nhưng trong mắt những người khác, suy nghĩ của bạn lại rất tiêu cực.
Chính vì thái độ tiêu cực của bạn đối với cuộc sống, vì vậy không thể lường trước
được những điều tồi tệ có thể xảy ra. Bởi vì bạn không biết rõ mục tiêu của mình là
gì, bạn sẽ không cần tâm cơ quá nhiều để đạt được mục tiêu của mình.
Lựa chọn C: mức trung cấp. Bạn là một người có năng lực rất cao, bạn biết
rất rõ làm như thế nào để đưa mọi chuyện đến mức cực đoan. Bạn là người rất hiểu
ở những nơi khác nhau sẽ có những cách nói chuyện khác nhau. Vì thế, mọi người
đều cho rằng bạn là một người làm mọi thứ rất suôn sẻ, có đôi khi họ sẽ bất giác có
tâm lý cảnh giác với bạn. Tâm cơ của bạn vẫn nằm ở mức trung cấp, hãy dành thời
gian để học cách che giấu tâm cơ của mình. Ngay cả khi bạn là một con hổ, thì đôi
khi cũng nên giả vờ làm một chú thỏ trắng.
 Lựa chọn D: mức bắt đầu. Bạn là một đứa trẻ không có tâm cơ, tính cách vô
cùng ngay thẳng, và không hề có ý gì. Khi giao tiếp với người khác, tinh thần của
bạn thường không coi ai ra gì, nói chuyện rất thẳng thắn, thậm chí có đôi lúc còn
làm tổn thương cho đối phương mà bản thân không hề hay biết. Do bạn là một
người không có tâm cơ, vì thế ngay cả những tâm tư nhỏ cũng đều vô tình thể hiện
hết trên khuôn mặt và miệng của bạn. Người khác chỉ cần quan sát một chút liền có
thể nhìn thấu tâm tư của bạn.
 Chương 5 Ván cờ cuộc đời
theo đuổi lợi ích là bản chất của con người, ai nắm
vững cuộc chơi người đó thắng

Từ xưa đến nay, con người luôn chạy theo dòng chảy của dục vọng điều
chưa bao giờ dừng lại. Những dục vọng này luôn tồn tại dưới tận đáy lòng của
mỗi người suốt thời gian dài. Vì để đạt được càng nhiều lợi ích cá nhân, con người
luôn sẵn sàng con người sẵn lòng đặt ra nhiều nỗ lực và thử thách khác nhau. Tuy
nhiên, ngay cả khi họ cố gắng hết sức, thì không phải ai cũng có thể đạt được
mong muốn của mình. Chỉ có những người nắm bắt được các quy luật tương ứng
mới có thể tối đa hóa được lợi ích cá nhân."
Quy luật năng suất biên giảm dần: khi lợi nhuận giảm, hãy để đối
phương lo lắng trước

Nếu bạn chỉ đơn thuần đầu tư, không có gì đảm bảo rằng lợi nhuận của bạn
sẽ ngày càng tăng. Nhưng một khi lợi nhuận của bạn đi xuống, bạn phải làm sao để
lợi nhuận của đối phương cũng giảm theo; chỉ có như vậy, đối phương mới cảm
thấy áp lực, sẵn sàng chia sẻ khó khăn và đồng hành cùng bạn.

Trong cuộc sống, bạn có thể đã trải qua những trường hợp như này: đồ ăn rất
ngon và bạn rất thích ăn nó. Thế nên, bạn nhanh chóng ăn hết bát thứ nhất, bát thứ
hai, rồi đến bát thứ ba… Nếu bạn cứ tiếp tục ăn như thế, bạn sẽ cảm thấy đồ ăn
ngày càng không ngon miệng và không thể ăn được nữa. Sỡ dĩ xảy ra trường hợp
này, thường sẽ có 2 nguyên nhân: thứ nhất, bạn đã ăn no rồi và cảm thấy không ăn
được nửa; thứ hai, bạn đã chán và đồ ăn không còn hấp dẫn với bạn. Điều này xảy
ra rất phổ biến, và nó có mối quan hệ rất lớn đến một khái niệm cơ bản của kinh tế
học - quy luật năng suất biên giảm dần.
Cái gọi là quy luật năng suất biên giảm dần, chính là chỉ tình huống như sau:
trong một khoảng thời gian nào đó, khi các điều kiện giữ nguyên; lượng tiêu thụ
không ngừng tăng lên, năng suất biên ở giai đoạn đầu cũng sẽ tăng lên và dẫn đến
tăng tổng năng suất biên tương đối lớn. Tuy nhiên, khi lượng tiêu thụ tiếp tục tăng,
thì năng suất biên sẽ giảm đi tương ứng. Nếu như giá trị năng suất biên là số
dương, thì chứng tỏ tổng hiệu suất vẫn tiếp tục tăng, nhưng mức tăng đã giảm so
với giai đoạn ban đầu. Nếu năng suất biên đạt giá trị bằng không, có nghĩa là lượng
tiêu dùng đã đạt đến trạng thái bão hòa, tổng hiệu suất đã ở mức cực đại và không
thể nào tăng nữa. Sau khi giá trị năng suất biên bằng không, nếu lượng tiêu tiêu
dùng vẫn tiếp tục đăng, thì tổng hiệu suất sẽ giảm dần từ giá trị cực đại.
Trong cuộc sống thực tế, chúng ta nên áp dụng quy luật năng suất biên giảm
dần như thế nào? Dưới góc nhìn của kinh tế học, chúng ta nên học cách phân bổ
nguồn vốn một cách hợp lý. Nếu như đầu tư quá nhiều, ngược lại tổng lợi nhuận sẽ
giảm sút. Từ cách nhìn mở của quy luật này, chúng ta có thể áp dụng rộng rãi vào
mối quan hệ giữa con người với nhau. Trong quá trình giao tiếp, mối quan hệ về
mặt lợi ích là vấn đề mà con người người không thể tránh khỏi. Mặc dù điều này
có vẻ quá thực dụng và không hợp lý, nhưng đó cũng là trạng thái tâm lý của con
người khi chúng ta ưu tiên xem xét lợi ích của bản thân.
Chắc hẳn sẽ có rất nhiều người có trải nghiệm như sau: một số người khi lần
đầu quen biết với bạn, họ sẽ cố gắng làm mọi thứ trong khả năng của mình để tạo
ấn tượng tốt đẹp với bạn. Đối với sự quan tâm của họ dành cho bạn, bạn cũng sẽ
đáp lại bằng tình cảm tương tự như vậy. Bạn sẽ cố gắng hết sức giới thiệu bạn bè
và mở rộng các mối quan hệ kinh doanh cho họ. Sau một khoảng thời gian trôi qua,
khi họ làm quen được nhiều bạn mới và việc kinh doanh ngày càng được mở rộng,
họ sẽ dần quên bạn thậm chí cắt đứt hoàn toàn toàn liên lạc với bạn. Điều này là do
họ cảm thấy việc dành thời gian và sức lực cho bạn không còn mang lại giá trị cho
họ. Trong quá trình giao tiếp với bạn, năng suất biên của họ ngày càng giảm dần.
Khi bạn không còn khả năng giúp cho việc kinh doanh của họ, thì năng suất biên
của họ thậm chí trở thành số âm. Do đó, việc họ trở nên lạnh lùng với bạn là điều
quá đỗi bình thường.
Tuy nhiên, quan niệm đặt lợi ích lên trên tất cả mọi thứ không phải là tu
tưởng chủ đạo, nhưng vẫn không ít người quá xem trọng lợi ích. Đối với những
kiểu người này, chúng ta chỉ cần cho bạn bè của mình nghe về những việc làm xấu
xa của họ, để bạn bè nhận ra bộ mặt thật của họ. Như vậy, sau khi mất đi đối tác
của mình, thì biên độ lợi ích của họ cũng sẽ giảm dần theo. Đối với những người
luôn coi lợi ích như cuộc sống của họ, cách tốt nhất để đối phó với họ là cướp lấy
lợi ích của họ.
Một người thông minh và luôn muốn giành được nhiều lợi ích, thường sẽ
không làm những điều ngu xuẩn như: “qua cầu rút ván” . Ngay cả khi chưa có cơ
hội hợp tác, họ cũng sẽ vun đắp tình cảm giữa hai bên, đặt nền tác vững chắc cho
sự hợp tác và phát triển sau này. Người thực sự biết theo đuổi lợi ích, không phải
luôn chú trọng đến nó còn phải luôn đặt tình cảm vào tâm trí của mình, điều này
mới có thể mang lại lợi ích lâu dài hơn.
Nguyên tắc có đi có lại: khi nhân nhượng cần phải có thêm một vài
điều kiện

Một người không thể chiếm được lợi ích, để anh ta có được lợi ích, trước
tiên bạn phải đảm bảo rằng mình cũng có được lợi ích. Với tiền đề cả hai bên đều
có lợi, giúp đỡ người khác là giúp đỡ chính mình và tình huống có lợi cho cả hai sẽ
xuất hiện như mong đợi.

Cái gọi là nguyên tắc có đi có lại có nghĩa là nếu bạn nhận được ân huệ từ
người khác, thì bạn phải nhanh chóng trả lại nhiều hơn, nếu không trong lòng sẽ có
cảm giác mắc nợ. Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, có những câu nói
như“có qua có lại mới toại lòng nhau” “đôi bên cùng có lợi”. Đây đều là những
dẫn chứng tuyệt vời của nguyên tắc có đi có lại. Trong mối quan hệ giữa bạn bè và
người thân, nguyên tắc có đi có lại được thể hiện nhiều cách khác nhau. Ví dụ như
khi bạn kết hôn, bạn bè của bạn sẽ tặng bạn hồng bao 500 tệ; đợi đến khi bạn bè
của bạn kết hôn, ít nhất bạn cũng sẽ tặng cho người đó hồng bao 500 tệ. Thậm chí
có một số người hồng bao của họ còn lớn hơn 500 tệ. Điều này là do người Trung
Quốc rất coi trọng tình cảm con người và họ sẽ không bao giờ có bất kỳ xem nhẹ
nào trong việc trả lại quà tặng.
Khi đề cập tới tình cảm gia đình, tình cảm bạn bè, nguyên tắc có đi có lại
thường theo tinh thần tự nguyện, là một phản hồi chủ động từ nội tâm bản thân.
Nhưng trong đời sống xã hội, có rất nhiều người sử dụng nguyên tắc này một cách
rất khéo léo. Khi nhượng bộ, họ luôn kèm theo một số điều kiện để giành được
nhiều lợi ích cho bản thân.

Tiểu Mã là giám đốc nhân sự của một công ty lớn. Một lần, một chuyên gia
đào tạo nổi tiếng đang đào tạo cho các công ty khác tại địa phương, do đó lãnh
đạo công ty đã tạm thời cử Tiểu Mã đi mời vị chuyên gia này đến công ty diễn
thuyết. Lịch trình của chuyên gia thường được sắp xếp hợp lý, hơn nữa thời gian
cũng rất dày đặc. Vì vậy Tiểu Mã không dám nắm chắc thành công trong nhiệm vụ
này.
Đúng như dự đoán của Tiểu Mã, sau khi anh ta đến thăm và nói rõ mục đích
đến đây của mình với chuyên gia, khuôn mặt của chuyên gia lộ ra vẻ mặt khó xử
nói: “Lịch trình của tôi đã sắp xếp xong rồi, bây giờ đột ngột thay đổi e rằng có
chút khó khăn.”
“Thưa chuyên gia, tôi biết công việc của ông rất bận rộn, nhưng lãnh đạo
công ty sớm đã ngưỡng mộ danh tiếng của thầy từ lâu và rất mong có cơ hội được
lắng nghe ngài diễn thuyết. Lãnh đạo còn đặc biệt giao phó cho tôi, dù chỉ có một
phần trăm khả năng, cũng phải cố gắng hết sức mời được ngài về. Vì thế, nếu ngài
có thể dành chút thời gian trong lịch trình bận rộn của mình, thì chúng tôi chắc
chắn sẽ không để ngài chịu thiệt. "
Sau khi nghe Tiểu Mã nói, vị chuyên gia rất vui vẻ: “Được, tôi sẽ hỏi thư ký
của tôi xem có thể sắp xếp lại lịch trình hay không.”
Vài phút sau, vị chuyên gia nói với Tiểu Mã: "vấn đề đã được giải quyết
xong. Tôi đã cho thư ký sắp xếp lại lịch trình, tôi sẽ đến thăm hỏi công ty của anh
theo thời gian anh mà anh đã sắp xếp!"
“Tốt quá rồi, thật sự rất cảm ơn ngài! Lãnh đạo của công ty tôi nhất định sẽ
rất vui mừng sau khi biết tin này, chúng tôi rất hoan nghênh sự hiện diện của
bạn.”
"Tôi chắc chắn sẽ đến đó theo thời gian đã thỏa thuận, chỉ có điều sự sắp
xếp này đã tăng thêm gánh nặng cho tôi, vì vậy giá của bài diễn thuyết sẽ tăng
20% so với giá ban đầu."
“Không vấn đề gì, chuyện này không khó.”
Nói xong, hai người cùng ký tên mình vào hợp đồng.

Tiểu Mã và chuyên gia đào tạo đã nhận được những gì họ cần, cuối cùng đạt
được một thống nhất. Đây chính là một minh chứng tốt đẹp của nguyên tắc có đi
có lại.
Mỗi người đều có dục vọng theo đuổi lợi ích, miễn là họ có thể làm thỏa
mãn đối phương thông qua các cách phù hợp, hơn nữa còn có thể mang lại lợi ích
cho mình, vậy thì họ có thể thử sức làm điều đó. Suy cho cùng, điều đó cả hai bên
đều có lợi, vậy tại sao không làm chứ?
Hiệu ứng Matthew: kẻ thắng cuộc có nhiều sự trợ giúp, kẻ thua cuộc
không có

Cái gọi là “thắng làm vua, thua làm giặc”, đặt “vua” và “giặc” ở cạnh nhau,
người ta sẽ dễ dàng đưa ra quyết định “ủng hộ kẻ thắng, vứt bỏ kẻ thất bại”. Nếu
bạn cảm thấy mình nhận được quá ít sự giúp đỡ, hãy cố gắng trở thành người chiến
thắng!

Hiệu ứng Matthew xuất phát từ một câu chuyện ngụ ngôn trong "Phúc âm
Matthew" của Kinh thánh:

Ngày xửa ngày xưa, có một vị vua chuẩn bị đi xa.Trước khi đi xa, nhà vua
gọi các đầy tớ của mình và đưa gia nghiệp của mình giao phó cho họ. Dựa theo
khả năng của một số người, nhà vua đã trao cho ba người lần lượt năm ngàn
lượng bạc, hai ngàn lượng bạc và một ngàn lượng bạc.
Người đầy tớ nhận được năm ngàn lượng bạc đem số tiền đó đi làm ăn, liền
kiếm thêm được năm ngàn lượng bạc. Người đầy tớ nhận hai ngàn lượng bạc kiếm
thêm được hai ngàn lượng. Người đầy tớ nhận được một ngàn lượng bạc lại tìm
chỗ chôn số tiền đó. Sau một thời gian dài, nhà vua quay trở về và tìm một số
người đầy tớ thanh toán các khoản.
Người đầy tớ nhận năm ngàn lạng bạc đến trước mặt nhà vua tâu rằng:
“Thưa chủ nhân, ngài đã cho ta năm ngàn lượng bạc, nay tôi lại kiếm thêm được
năm ngàn lượng bạc nữa.” Nhà vua nghe xong vô cùng vui mừng, liền ban thưởng
cho người đầy tớ thêm mười ngàn lượng bạc.
Người đầy tớ nhận hai ngàn lạng bạc đến trước mặt nhà vua tâu rằng:
“Thưa chủ nhân, ngài cho tôi hai ngàn lượng bạc, bây giờ tôi lại kiếm thêm được
hai ngàn lượng nưa.” Nhà vua nghe xong cũng rất vui mừng, liền ban thưởng cho
người đầy tớ thêm bốn ngàn lượng bạc.
Người đầy tớ nhận một ngàn lạng bạc đến trước mặt nhà vua tâu rằng:
“Thưa chủ nhân, ngài đã cho tôi một ngàn lượng bạc, vì sợ mất nên tôi đã đem
chôn nó đi. Ngài xem, đây chính là một ngàn lượng bạc ngài đã cho tôi.” Nhà vua
nghe xong thì rất buồn, liền đưa một ngàn lượng bạc cho người đầy tớ đã có một
ngàn lượng và nói rằng: “Nếu đã có thì cho anh ta thêm một chút để anh ta thêm
dưa thừa; nếu có ít hơn thì cướp hết toàn bộ của anh ta.”

Hiệu ứng của Matthew cho thấy một đạo lý rất đơn giản -người giàu thì càng
giàu, người nghèo thì càng nghèo. Nó được áp dụng cho mọi khía cạnh của xã hội.
Ví dụ, nếu thành tích học tập của một đứa trẻ rất tốt, vậy thì biểu hiện của nó về
mọi mặt cũng sẽ không quá tệ; nêu một đứa trẻ có kết quả học tập kém, rất có khả
năng biểu hiện mọi mặt của nó sẽ không quá tốt. Điều này là bởi vì mọi người đều
thích những đứa trẻ có thành tích học tập tốt. Vì vậy, việc ca ngợi và khuyến khích
đối với trẻ khiến cho trẻ nỗ lực tích cực hơn tham gia vào các hoạt động khác nhau.
Còn những đứa trẻ có thành tích học tập không tốt lại không được đón nhận. Vì
vậy, việc giáo dục phê bình đối với bọn trẻ, sẽ làm tổn thương tính tích cực của
bọn trẻ, khiến họ luôn có thái độ tiêu cực đối với các hoạt động khác nhau. Ví dụ
này cho thấy rõ, người ưu tú càng trở nên ưu tú, người kém cỏi ngày càng trở nên
kém cỏi.
Trong giao tiếp xã hội cũng như vậy, mọi người càng thích những người
thành công. Nếu cần đầu tư vào các hạng mục dự án, thì họ cũng sẵn sàng đầu tư
vào các dự án được hỗ trợ bởi những người thành công. Như vậy, mạng lưới của
những người thành công sẽ ngày càng mở rộng hơn, của cải cũng ngày càng nhiều
hơn. Vậy còn những người không có tiếng nói, không có quyền lực thì sao? Ngay
cả khi họ nỗ lực rất nhiều, cũng rất khó để ngang hàng với những người thành công
đó. Có thể có người cho rằng bản thân có tài mà không gặp thời, rõ ràng là bản
thân có rất nhiều tài năng, nhưng không có chỗ để thể hiện nó, chỉ còn cách đi sau
những người thành công đó để tìm kiếm cơ hội. Hãy nghĩ kỹ xem, có ai làm việc
mà không vì lợi ích của mình chứ? Mọi người đều đi theo bước chân của những
người thành công, chỉ vì có nhiều khả năng sẽ thành công hơn, có thể có được sự
báo đáp lớn hơn.
Đừng cảm thấy thất vọng với những người đeo "kính màu", bởi họ đều chịu
ảnh hưởng bởi hiệu ứng Matthew. Sau khi đã hiểu được nguyên nhân trong đó,
cũng như hiểu được nội tâm của mọi người, vậy hãy cố gắng làm cho mình trở nên
tốt hơn và hấp dẫn hơn. Chỉ cần bạn có thể tiếp tục kiên trì, đạt được một số thành
tích, dần dần mở rộng tầm ảnh hưởng của mình. Vậy thì bạn sẽ ngày càng được
đón nhận, thành tựu của bạn sẽ càng lớn hơn. Đến lúc đó, bạn sẽ có thể tận hưởng
vô vàn lợi ích do Hiệu ứng Matthew mang lại cho bạn!
Hiệu ứng ngưỡng cửa: lòng tham không đáy có 2 mặt và hãy sử
dụng đúng giá trị quan của nó

Mỗi người ai cũng đều có lòng tham không đáy, Ngày hôm nay nếu bạn thỏa
mãn yêu cầu nhỏ của anh ấy, ngày mai anh ấy sẽ đưa ra yêu cầu lớn hơn cho bạn.
Để tránh rơi vào tình huống không thể từ chối, tốt nhất ngay từ đầu bạn nên cắt
giảm ngưỡng cho phép.

Các nhà tâm lý học cho rằng trong những trường hợp thông thường, mọi
người đều không muốn chấp nhận những yêu cầu có độ khó ngay từ đầu. Bởi vì nó
không chỉ lãng phí thời gian, lãng phí sức lực, hơn nữa còn rất khó để thành công.
Nói một cách tương đối, mọi người sẵn sàng chấp nhận một số yêu cầu ít khó khăn
hơn và dễ hoàn thành yêu cầu hơn. Sau khi hoàn thành những yêu cầu nhỏ, mọi
người sẽ dần dần chấp nhận những yêu cầu có độ khó hơn.

Năm 1966, hai nhà tâm lý học người Mỹ Friedman và Fraser đã tiến hành
một thí nghiệm như này: họ đã cho một nhóm người đến thăm các bà nội trợ trong
một số gia đình một cách ngẫu nhiên, với hy vọng họ sẽ treo một tấm biển nhỏ trên
cửa sổ nhà của họ và hầu hết họ đều đồng ý. Một thời gian sau, nhóm người này
lại một lần nữa đến thăm những ngôi nhà treo tấm biển nhỏ đó. Họ hy vọng rằng
có thể treo một tấm biển lớn hơn nhưng kém hấp dẫn hơn trên cửa sổ của ngôi
nhà. Kết quả là hơn một nửa số bà nội trợ đồng ý. Trong khi nhóm đầu tiên thực
hiện thí nghiệm, nhóm thứ hai đã đến thăm các bà nội trợ trong một số gia đình.
Họ trực tiếp đưa ra yêu cầu khiến các bà nội trợ treo tấm biển vừa to vừa khó coi
lên cửa sổ phòng bếp nhà mình. Kết quả cho thấy rằng, những bà mẹ trả đồng ý
chưa đến 1%.

Bất kể trong trường hợp nào, đừng dễ dàng chấp nhận những yêu cầu của
người khác, nhất là khi chuyện đó vượt quá phạm vi khả năng của bạn hoặc bạn
thực lòng không muốn nhận đứa con này.
Tất nhiên, hiệu ứng ngưỡng cửa cũng có mặt tích cực của nó. Ví dụ, khi lần
đầu tiên bạn tham gia một cuộc thi chạy 10.000 m, bạn có thể chia 10.000 m thành
10 phần, mỗi phần là 1.000 m và sau đó bạn hoàn thành từng phần một. Như vậy,
áp lực của bạn sẽ ít đi và dễ dàng hoàn thành hơn rất nhiều. Một ví dụ khác, nếu
bạn đặt mục tiêu cuộc sống cho bản thân, bạn có thể đặt mục tiêu thành mục tiêu
ngắn hạn và mục tiêu dài hạn. Trước tiên, bạn hãy thực hiện mục tiêu ngắn hạn
một cách từ từ; cứ như vậy các mục tiêu dài hạn cũng sẽ tự nhiên hoàn thành.
 Tóm lại, hiệu ứng ngưỡng có thể áp dụng trong mọi mặt trong cuộc sống.
Nếu bạn muốn trở thành một người mạnh mẽ trong cuộc đời, chiến thắng trong
cuộc sống; chúng ta cần phải nhận ra rõ bản chất của nó và để nó phục vụ chúng ta
tốt hơn.

Quy luật hợp tác Washington: Chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân, nhất
định sẽ trắng tay

Không có gì đáng trách khi bạn theo đuổi lợi ích lớn nhất cho mình. Tuy
nhiên, nếu chỉ biết nghĩ đến mình, mà không quan tâm đến người khác. Những
người lòng tham không đáy theo đuổi lợi ích của mình, không những không thể đạt
được những lợi ích mà mình trăm phương ngàn kể theo đuổi, ngược lại còn có thể
“tiền mất tật mang.”

Không biết rằng, bạn có để ý hiện tượng này hay không: nếu trong rổ tre chỉ
có một đến hai con cua thì chúng ta bắt buộc phải đậy nó lại, nếu không nó sẽ
nhanh chóng thoát ra ngoài; ngược lại nếu trong rổ tre có rất nhiều con cua, thì
chúng ta không phải lo lắng nó thoát ra ngoài. Bởi vì con nào cũng muốn bò ra
ngoài, dưới sự lôi kéo của nhau, không một con nào có thể thoát ra ngoài.
Hành vi của loài cua nhìn qua có vẻ rất ngu ngốc, nhưng hiện tượng này
cũng thường xuyên xảy ra ở con người. Câu chuyện “3 vị hòa thượng không có
nước uống” mà mọi người nghe rất nhiều là một ví dụ điển hình. Một vị hòa
thượng có thể gánh nước uống, hai vị hòa thượng cũng có thể gánh nước uống,
theo lý mà nói ba vị hòa thượng phải có nước để uống. Nhưng kết quả lại hoàn
toàn ngược lại. Điều này là do đâu? Lý do thực ra rất đơn giản, đó là vì chúng ta
đều hy vọng rằng người khác sẽ làm việc còn mình chỉ biết hưởng lợi.
Dù là cua hay vị hòa thượng, cách làm của họ đều phù hợp với định luật hợp
tác của Washington: khi một người đang làm việc, ngay cả khi có chậm chạp lề mề
thì cuối cùng vẫn có thể hoàn thành; khi hai người cùng làm việc, mặc dù đôi lúc
có tranh cãi với nhau, nhưng vì lợi ích của chính họ nên họ vẫn có không gian để
hợp tác; khi ba người làm việc với nhau, họ thường vì lợi ích riêng mà đùn đẩy cho
nhau, dẫn đến mọi việc khó có thể hoàn thành.
Sự hợp tác giữa con người với con người không đơn giản như một sự chồng
chất đơn giản của các lực lượng, trong đó nó còn liên quan đến rất nhiều yếu tố
phức tạp và tinh vi. Đôi khi, 1+1<2 cũng không thể tránh khỏi. Bởi vì con người có
suy nghĩ, nếu suy nghĩ của hai người không thể thống nhất, thậm chí xảy ra tình
trạng xung đột, thì sức mạnh của hai người tất yếu sẽ bù trừ một phần, từ đó làm
suy yếu sức mạnh của tổng thể.
Ngay cả khi hợp tác với người khác, mỗi người luôn nghĩ đến tranh giành lợi
ích tối đa cho mình đầu tiên. Vì vậy, việc xuất hiện tình trạng đùn đẩy cho nhau là
điều rất bình thường. Vì vậy, khi hợp tác với người khác, điều đầu tiên cần đảm
bảo là cả hai bên đều có mục tiêu chung,cùng một nền tảng lợi ích chung.
Làm việc với con người là một vấn đề, nhưng làm việc với con người bằng
cách nào thì là một vấn đề khác. Một số người bên ngoài có vẻ như đồng ý hợp tác,
nhưng khi thực sự hợp tác, họ sẽ nghĩ ra vô vàn cách khác nhau để kiếm lợi cho
mình. Khi đối mặt với những người này, cách tốt nhất là chúng ta nên giữ khoảng
cách nhưng vẫn tôn trọng họ. Mặc dù lợi ích có thể bị ảnh hưởng, nhưng về lâu dài
nó vẫn là một lựa chọn rất tốt.

Henry và Pitt là một cặp đối tác. Vì để mở rộng quy mô kinh doanh và giành
được lợi nhuận lớn hơn, nên hai người họ quyết định đầu tư mở một siêu thị.
Trong kế hoạch trước, hai người đã thảo luận về phần đầu tư của mỗi
người. Pitt đã tiến hành đầu tư một căn hộ thương mại của mình dưới dạng tài sản
hiện vật. Công tác chuẩn bị cho giai đoạn đầu cơ bản đã được hoàn thành, các
loại thủ tục cũng lần lượt được xử lý hoàn tất. Ngay khi Henry chuẩn bị cho một
cuộc chiến lớn, Pitt đột nhiên đưa ra yêu cầu. Anh ta cho rằng căn nhà của mình
là điều kiện tiên quyết để mở siêu thị, vì vậy yêu cầu tăng tỷ lệ cổ tức của mình. Vì
lợi ích chung của cả hai bên, nên Henry đã có một số nhượng bộ. Không ngờ rằng
Pitt lại được nước lấn tới và tiếp tục đưa ra những yêu cầu quá đáng hơn. Lần
này, Henry đã nhìn rõ bản chất của Pitt - vì lợi nhuận mà quên đi chữ tín. Mặc dù
Henry không muốn lãng phí khoản đầu tư ban đầu một cách vô ích, nhưng nếu tiếp
tục hợp tác, anh có thể sẽ chịu tổn thất lớn hơn. Sau khi cân nhắc, anh dứt khoát
quyết định dừng hợp tác.
Pitt vốn dĩ muốn giành được lợi ích lớn hơn nhưng cuối cùng chính lòng
tham đã khiến anh ta có kết cục trắng tay. Siêu thị không những không thể khai
trương mà đến cả mối quan hệ hợp tác mà anh đã thiết lập với Henry trước đó
cũng tan rã.

Trong bất kỳ trường hợp nào, lợi ích là một chủ đề không thể tách rời. Trong
quá trình hợp tác, điều này đã được thể hiện rõ ràng Tuy nhiên một khi đạt đến
mức lòng tham không đáy, đến cuối cùng đôi bên chỉ có thể không vui vẻ gì mà
tách nhau ra, đến một chút lợi ích cũng không thể có được.
Hiệu ứng uy quyền: tin tưởng mù quáng vào uy quyền là tự giết
chính mình

Người xưa có câu: “tin sách tuyệt đối không bằng không đọc sách.” Uy
quyền quả thực là đáng tin cậy, nhưng tuyệt đối không thể mù quáng theo nó. Đến
nỗi có những kẻ mưu cầu lợi ích cá nhân thông qua hiệu ứng uy quyền. Sau khi
nhìn thấy bản chất thực sự của họ, họ cũng không thể vượt qua bất kỳ làn sóng nào
lớn hơn.

Cái gọi là hiệu ứng uy quyền có nghĩa là nếu một người có địa vị rất cao,
đầy uy tín và được người khác tôn trọng, thì những gì anh ta nói sẽ dễ được coi
trọng, mọi người cũng sẽ tin tưởng anh ta hơn. Hiệu ứng uy quyền có cơ sở ứng
dụng rất rộng rãi, nguyên nhân là do mọi người thường sẵn sàng phục tùng và tin
tưởng vào uy quyền. Họ cho rằng người có uy quyền thường sẽ chính xác hơn, xác
suất mắc lỗi cũng ít hơn, điều này cũng khiến cho mọi người cảm thấy an tâm hơn.
Ngay cả khi xảy ra sai sót, cũng có người uy quyền đứng ra che chở. Điều này vô
hình chung đã giúp họ giảm bớt áp lực bản thân chịu đựng.
Ở xung quanh chúng ta, có vô số ví dụ về việc sử dụng hiệu ứng uy quyền:
mỗi ngày khi chúng ta xem tivi, thường sẽ có sự xuất hiện một vài người nổi tiếng
ở trong quảng cáo; Và sự xuất hiện của họ có thể làm tăng sự công nhận và tin
tưởng của mọi người đối với quảng cáo; sự xuất hiện của họ có thể làm tăng sự
công nhận và tin tưởng của người dân đối với quảng cáo. Trong các cuộc tranh
luận, những người tranh luận luôn quen với việc trích dẫn lời của những nhân vật
có uy quyền, những lập luận như vậy càng có sức thuyết phục hơn, v.v
Một nhà tâm lý học ở Hoa Kỳ đã thực hiện một thí nghiệm như này:

Một lần, khi nhà tâm lý học đang giảng dạy cho sinh viên tại một trường đại
học nọ. Ông đã giới thiệu đến các sinh viên mình là một người bình thường với tư
cách là một nhà hóa học nổi tiếng đến từ Đức.
Sau khi bài giảng bắt đầu, "nhà hóa học" nghiêm túc lấy ra một ống nghiệm
chứa nước cất từ trong tủ ấm, nói với các học sinh: "Đây là một chất hóa học mà
tôi mới phát hiện ra. Nó có một mùi nhất định, các em hãy ngửi xem. Nếu các em
ngửi thấy mùi của nó xin hãy giơ tay."
"Nhà hóa học" nói xong chưa bao lâu, một số sinh viên đã ần lượt giơ tay.
Đến cuối cùng, đa số tất cả sinh viên đều dơ tay lên.
 Rất nhiều sinh viên cảm thấy rất khó hiểu, rõ ràng là nước cất không mùi thì
làm sao có thể ngửi được? Đây chính là lúc hiệu ứng uy quyền phát huy tác dụng,
các bạn sinh viên xuất hiện cảm giác tin tưởng vào lời của “nhà hóa học”. Do đó,
họ nghĩ rằng mình đã ngửi thấy mùi.
Trong giao tiếp giữa con người, chúng ta không thể đánh giá thấp vai trò của
hiệu ứng uy quyền. Những người thực sự thông minh không chỉ hiểu được hiệu
ứng uy quyền mà còn biết vận dụng nó một cách linh hoạt.
Đối mặt với hoàn cảnh có thể bất lợi cho mình, một số người sẽ lấy những
người có uy quyền làm lối dẫn cho họ. Họ luôn đi theo bước chân của những người
có uy quyền, lấy lời nói và hành vi của người có uy quyền làm chuẩn mực cho
mình; khi đứng trước những tình huống mà họ có thể kiểm soát, họ sẽ lại dùng
những người có uy quyền để thuyết phục người khác, để người khác làm mọi việc
theo quan điểm và đường lối của mình. Trong bất kỳ trường hợp nào, chỉ có một
điểm khởi đầu, đó là giành được lợi ích nhiều hơn cho bản thân và tìm kiếm các
điều kiện có lợi cho bản thân như mở rộng mối quan hệ cá nhân và không gian phát
triển thông qua hiệu ứng uy quyền.
Đối mặt với hiệu ứng uy quyền, miễn là bạn nhận ra một thực tế cơ bản rằng
"những người có uy quyền cũng có thể phạm sai lầm", như thế bạn sẽ không dễ
dàng bị người khác ảnh hưởng và lợi dụng. Bất kể người có uy quyền có nói hay
làm gì, bạn cũng không được làm theo một cách mù quáng mà hãy có phán đoán
của bản thân. Bạn hãy làm theo những gì có lợi cho mình và kiên quyết phản đối
những gì bất lợi cho mình. Chỉ bằng cách này, chúng ta mới có thể bảo vệ tốt hơn
lợi ích của chính mình.
Hiệu ứng phá hủy: cách biểu đạt tốt nhất của dục vọng

Nếu một người đưa ra một yêu cầu vô lý, bạn có thể không muốn chấp nhận
nó; nếu người này lại đưa ra một yêu cầu ít vô lý hơn, thì bạn sẽ dễ dàng chấp nhận
một số điều. Nếu bạn nghĩ rằng chính sự từ chối của bạn đã khiến anh ấy chùn
bước, thì bạn đã nhầm to.

Năm 1927, nhà văn Lỗ Tấn đã viết bài “Trung Quốc im lặng”, trong đó có
một đoạn văn như này: “Tính tình của người Trung Quốc luôn thích hòa giải và
thỏa hiệp. Ví dụ bạn nói rằng, Căn phòng này quá tối, ở đây phải xây một ô cửa sổ.
Mọi người nhất định sẽ không cho phép, nhưng nếu bạn nhất quyết phá mái nhà,
họ sẽ đến hòa giải và sẵn sàng xây cửa sổ cho bạn.” Các nhà tâm lý học đã tổng kết
một hiện tượng tâm lý rất phổ biến thông qua đoạn văn này, đồng thời đặt cho nó
một cái tên rất hình tượng - hiệu ứng phá hủy.
Nói một cách đơn giản, hiệu ứng phá hủy có nghĩa là nếu bạn muốn đạt
được một mục tiêu nào đó, trước đó bạn cũng có thể đưa ra một mục tiêu lớn hơn.
Sau khi chơi trò chơi, Bạn thường có thể thực hiện được các mục tiêu ban đầu của
mình. Tình trạng này tồn tại rất phổ biến trong cuộc sống. Một ví dụ rất điển hình
chính là khi chúng ta mặc cả khi mua một thứ gì đó. Giá hàng hóa do thương lái
đưa ra thường cao hơn nhiều so với giá thực tế của nó. Nếu bạn thấy nó quá đắt, tự
nhiên bạn sẽ muốn mặc cả để thỏa mãn tâm lý mong muốn của mình. Ví dụ, một
người bán hàng định giá một bộ quần áo là 150 tệ, bạn mặc cả xuống 50 tệ; người
bán hàng mặc cả lên 130 tệ, bạn lại mặc cả xuống 70 tệ. Sau một vài lần mặc cả, cả
hai bên đã thỏa thuận thành công giá 90 tệ. Vốn dĩ, tâm lý của bạn là 100 tệ, nhưng
không ngờ lại mua được với giá 90 tệ, trong lòng vô cùng vui vẻ. Còn người bán
hàng thì sao? Tâm lý của anh ta có thể chỉ mong đợi ở mức giá 80 tệ, nhưng lại có
thể thỏa thuận với giá 90 tệ đương nhiên là anh ta rất đỗi vui mừng. Trong trò chơi
này, người có lợi cuối cùng vẫn là người bán hàng. Anh ta đã dùng hiệu ứng phá
hủy để đạt được mục đích của mình và đạt được nhiều lợi ích hơn so với mong đợi.
Đối với những người buôn bán,, chúng ta không cần gán cho họ những cái
mác đại loại như là “gian thương”, “con buôn xấu xa”. Người làm kinh doanh bản
chất của nó là vì lợi nhuận. Nếu bạn để họ kiếm được nhiều tiền hơn, đó là bởi vì
bạn không có đủ hiểu biết về giá trị của hàng hóa. Điều này bạn không thể trách
người khác.
Trong quá trình đàm phán với con người, hiệu ứng phá hủy cũng là một kỹ
năng rất thực dụng. Khi bắt đầu đàm phán, chúng ta có thể cố gắng đưa ra một điều
kiện mà bên kia không thể chấp nhận được. để gây răn đe về mặt tâm lý cho đối
phương và giành thế chủ động trong đàm phán. Khi đối phương đang thăm dò mặc
cả, bạn hãy đưa ra những điều kiện mà bạn thực sự muốn. Khi so sánh hai điều
kiện với nhau, bên kia đương nhiên sẵn sàng chấp nhận điều kiện thứ hai. Điều này
sẽ giúp các bạn dễ dàng đạt được thỏa thuận và đạt được những lợi ích mà bạn
mong muốn.
Trong quá trình giao tiếp với con người, nếu bạn muốn đối phương đáp ứng
yêu cầu nào đó của bạn. Bạn có thể thử đưa ra một yêu cầu mà đối phương khó có
thể chấp nhận, thậm chí rất vô lý trước, để đối phương cảm thấy rằng bạn kỳ vọng
rất cao vào họ. Nếu họ thể không đáp ứng được yêu cầu của bạn, bạn sẽ rất thất
vọng. Lúc này, nội tâm của đối phương đã có xu hướng đồng ý với yêu cầu của
bạn. Bất kể bạn đưa ra yêu cầu gì, bạn đều sẽ nhận được phản hồi tích cực; bạn
cũng có thể có thể đạt được mục tiêu của mình một cách suôn sẻ hơn.
Định luật Davido: nếu bạn không tạo ra giá trị, bạn sẽ bị đào thải

“Tại sao người luôn bị đào thải lại là mình chứ?” Khi bạn nảy sinh cảm giác
nghi ngờ này, tốt nhất bạn nên nghiêm túc nhìn lại bản thân nhìn một chút, xem
bạn có phải là người có thể tạo ra giá trị cho người khác hay không. Nếu câu trả lời
là không, thì việc bạn bị đào thải là chuyện đương nhiên.

Định luật Davido bắt nguồn từ lý luận của Davido, cựu phó chủ tịch của
Intel: nếu một công ty muốn luôn giữ vị trí dẫn đầu trong thị trường, vậy thì công
ty đó phải luôn là công ty phát triển sản phẩm mới đầu tiên và can đảm loại bỏ sản
phẩm của chính mình đầu tiên.
Trong cạnh tranh trên thị trường, con người luôn nghĩ làm như thế nào để
nắm bắt cơ hội. Bởi vì chỉ có những người đầu tiên bước vào thị trường mới có cơ
hội trở thành người lãnh đạo thị trường, từ đó càng dễ dàng chiếm được thị phần
thị trường lớn hơn và lợi ích kinh tế. Về mặt phát triển và quảng bá sản phẩm, tập
đoàn Intel tuân theo định luật Davido luôn là nhà phát triển và mở đầu bộ vi xử lý.
Có thể sản phẩm của họ không phải là sản phẩm có tính năng tốt nhất, tốc độ vận
xử lý không phải là nhanh nhất, nhưng sản phẩm của họ nhất định là mới nhất. Do
đó,họ thậm chí không ngần ngại loại bỏ đi những sản phẩm được yêu thích trên thị
trường, Chỉ có không ngừng tạo ra những sản phẩm mới, loại bỏ đi những sản
phẩm cũ, thì mới có thể tung ra các sản phẩm mới và chiếm giữ thị trường nhanh
hơn. Từ đó, tạo ra các tiêu chuẩn sản phẩm mới và thị trường mới, luôn ở vị trí dẫn
đầu thị trường. Bằng cách này mới có thể thực hiện được sản xuất được quy mô
lớn và thu lại được nhiều lợi ích hơn.
Những yêu cầu đối với sản phẩm cũng giống như những yêu cầu đối với
nhân viên. Trong một công ty, sếp luôn thích những nhân viên có thể tạo ra giá trị
cho công ty, có thể đưa ra những kế sách cho sự phát triển của công ty. Nếu bạn
không thuộc một trong số nhân viên đó, thì bạn chỉ có thể đối mặt với số phận bị
đào thải.

Triệu Cương đã làm việc chăm chỉ ở một công ty hơn 20 năm, ông luôn
hoàn thành công việc của mình và chịu thương chịu khó. Hơn 20 năm,Triệu
Cương đã trải qua toàn bộ quá trình của công ty từ nhỏ đến lớn. Cùng với sự
không ngừng phát triển của công ty, Triệu Cương cũng từng bước trưởng thành
hơn. Ông ấy vốn cho rằng mình có thể làm việc ở công ty cho đến khi nghỉ hưu,
nhưng không ngờ rằng thứ cuối cùng mà ông ấy nhận được là một thông báo sa
thải.
 Triệu Cương cảm thấy không thể chấp nhận được chuyện này, trong lòng
tràn đầy oan ức. Nhưng sau khi nói chuyện với giám đốc, nỗi lòng của Triệu
Cương mới thấy thoải mái. Đối với công việc của mình, ông ấy hoàn toàn có khả
năng gánh vác.Trên cương vị công việc, ông ấy cũng có thể làm một cách hoàn
hảo và nghiêm khắc với chính mình.Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng
của khoa học và công nghệ,Triệu Cương thực sự có chút lực bất tòng tâm với công
nghệ mới. Những đồng nghiệp khác chỉ cần 3 ngày để nắm bắt được kỹ thuật,
nhưng đôi khi ông ấy lại phải mất đến 2 tuần để làm chủ nó. Điều này đã vô hình
chung làm ảnh hưởng rất nhiều đến tiến độ và hiệu quả công việc. Đối với công ty
mà nói, Triệu Cương là một nhân viên tốt, nhưng không phải là một nhân viên có
thể tạo ra càng nhiều giá trị hơn nữa. Vì sự phát triển chung của cả công ty, ban
lãnh đạo cấp cao của công ty chỉ có thể đưa ra một quyết định khó khăn là sa thải.
Trong mắt người ngoài, quyết định này đối với Triệu Cương quá tàn nhẫn,
thậm chí có chút không hợp tình người. Nhưng đối với Triệu Cương, một nhân
viên lớn tuổi đã làm việc ở công ty hơn 20 năm, ông đã quen với việc người đến
người đi. Đối với chuyện này ông ấy có thể hiểu được. Triệu Cương hiểu rõ rằng,
muốn có được lợi ích lớn hơn, đầu tiên phải cống hiến đầy đủ cho công ty. Một khi
trở thành vật cản cho sự phát triển của công ty, vậy thì chỉ có thể đối mặt với số
phận bị đào thải.

Một mối quan hệ giữa công ty và nhân viên là mối quan hệ làm thuê, là quan
hệ hợp tác, cũng là quan hệ lợi dụng lẫn nhau. Nhân viên tạo ra lợi ích cho công ty,
công ty trả lương và phần thưởng tương ứng cho nhân viên. Hơn nữa, lợi ích do
nhân viên tạo ra thường tỷ lệ thuận với thu nhập của chính họ: nhân viên càng tạo
ra nhiều lợi ích cho công ty, thì họ càng nhận được nhiều tiền lương và phần
thưởng từ công ty. Trong quá trình này, giữa nhân viên và công ty cần phải không
ngừng diễn ra một ván cờ. Nhân viên cần phải dùng năng lực của mình để chứng
minh rằng họ xứng đáng nhận được với mức lương mà công ty sẽ trả, ngược lại
công ty sẽ dựa vào năng lực của nhân viên để đánh giá và quyết định có tiếp tục sử
dụng nhân viên này hay không. Trong ván cờ liên tục, cả hai bên đều có thể đạt
được những lợi ích mà họ muốn và đạt được sự cân bằng tại một thời điểm nào đó.
Trong giao tiếp giữa con người với nhau, nếu bạn muốn luôn là người được
yêu thích nhất. Vậy thì bạn cần phải không ngừng thể hiện giá trị mới của mình,
thông qua sự nỗ lực của bản thân để tạo ra càng nhiều lợi ích cho đối phương. Từ
đó, bạn có thể tăng trọng lượng của mình trong mắt của đối phương, trở thành sự
lựa chọn giao tiếp đầu tiên của đối phương. Từ đây, càng giành được lợi ích lớn
hơn cho mình.
Trắc nghiệm tâm lý

Khi chúng ta dần lớn lên, lời nói của con người không còn đơn thuần như
khi còn trẻ. Đặc biệt là ở những nơi công cộng, chúng ta cần chú ý đến cách thức
và kỹ thuật nói chuyện.
Tuy nhiên, có một số người vẫn nói chuyện một cách thẳng thắn, họ không
hề biết rằng điều đó rất dễ gây tổn thương cho người khác. Hãy làm bài kiểm tra
dưới đây để xem bạn có nói năng không khéo léo không nhé!
Nếu như người bạn cũ của bạn gần đây có chuyện tìm bạn, bạn cảm thấy an
ta sẽ nói điều gì?

A Có chuyện gì đó đang rơi vào thế khó và cần bạn để giải quyết.
B Có chuyện gì đó đã gặp thất bại và cần bạn giải quyết hậu quả
C Có một việc rất quan trọng cần bạn đưa ra ý kiến
D Có một số việc không làm được và cần sự giúp đỡ của bạn

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Bạn là một người hiểu chuyện, làm việc gì cũng rất cẩn thận,
luôn suy nghĩ đến người khác và rất biết cách nhẫn nhịn. Bạn là một người lời nói
ngôn ngữ mà xung đột với người khác.
Lựa chọn B: Tính cách của bạn rất thẳng thắn, cách nói chuyện cũng vô
cùng thật thà. Nếu như vì để giả vờ bản thân khéo léo mà nói phải nói dối, ngược
lại sẽ làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi khắp người. Mặc dù bạn đã cố gắng che giấu
những khó khăn của mình, nhưng người khác vẫn sẽ phát hiện ra. Do đó, để cuộc
trò chuyện được tiếp tục, bạn nên suy nghĩ kỹ trước khi nói, tốt hơn hết là nên thốt
ra những câu nói không phù hợp.
Lựa chọn C: Chỉ cần khi nói chuyện biểu hiện của bạn không quá khoe
khoang, thì bạn sẽ làm cho người khác cảm thấy rất khéo léo. Điều quan trọng cần
lưu ý là, có đôi lúc bạn quá thể hiện bản thân nên rất dễ gây chán nản cho người
nghe. Ngược lại, điều này còn làm giảm sự tin tưởng cho lời nói của bạn.
Lựa chọn D: Hầu hết cách nói chuyện của bạn rất khéo léo, chỉ khi gặp
chuyện gì mà bạn quan tâm bạn mới nói năng không suy nghĩ. Khi bạn cảm thấy
cảm xúc đi xuống, bạn thường sẽ không do dự mà nói ra những lời trong lòng.
 Chương 6: Tình bạn gặp dục vọng
Bạn bè có thể vì bạn đỡ 2 nhát dao, nhưng cũng có thể
đâm sau lưng bạn 2 nhát

Bạn bè là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Khi bạn gặp khó khăn,
một người bạn thực sự sẽ không hề do dự mà toàn tâm toàn lực giúp đỡ bạn, thậm
chí không tiếc cả mạng sống của mình. Tuy nhiên, những người bạn giả tạo có thể
đâm bạn hai nhát dao.
Thuyết hiệu dụng: Nếu muốn kết bạn, trước tiên bạn phải là người
có ích đối với mọi người

Tình bạn giữa bạn bè với nhau nếu chỉ được duy trì bằng cảm xúc thì sẽ
không bền chặt, bạn cũng cần phải thể hiện ra những gì bạn có thể mang lại cho
bạn bè của mình. Hoặc có thể bạn cảm thấy điều này quá nịnh hót, nhưng đó là
thực tế xã hội, cho dù bạn có sẵn sàng đối mặt với nó hay không thì đến cuối cùng
sự thật vẫn luôn ở đó

Nhà tâm lý học người Mỹ Homans từng nói rằng: “sự giao tiếp giữa con
người với nhau về mặt bản chất nó là một trao đổi xã hội. Nó có nguyên tắc giống
như trao đổi hàng hóa trên thị trường, đó là mọi người đều khao khát nhận được
nhiều hơn so với những gì họ đã bỏ ra trong quá trình giao tiếp.” Rất nhiều người
không sẵn lòng chấp nhận quan điểm này, nhưng nếu bạn suy nghĩ kỹ lưỡng và
đánh giá nó một cách sâu sắc từ tận đáy lòng, tôi tin rằng nhiều người sẽ đồng ý
với điều đó.
Con người sống trong xã hội khi làm bất cứ việc gì đều có mục đích của
riêng mình. Làm kinh doanh là để kiếm tiền, làm từ thiện là để giúp đỡ người
khác… cho dù mục đích của họ có ý tốt hay xấu, chung quy lại đều sẽ có một mục
đích. Không một ai làm bất cứ chuyện gì mà không có lý do. Muốn kết bạn với
người giúp ích cho mình, thì đây là một biểu hiện tự nhiên, là phản ứng bình
thường của bản chất con người.
Hoặc một số người sẽ nói những câu đại loại như "người như vậy quá nịnh
hót, không kết bạn cũng được". Nhưng khi đã sống trong xã hội đủ lâu, trải qua
mọi thứ chuyện, gặp đủ kiểu người, bạn sẽ thấy thói nịnh hót là một thứ vốn dĩ đã
có trong bản chất con người. Nó với chúng ta như hình với bóng, muốn thay đổi nó
không phải là điều dễ dàng.
Những người nịnh hót có mặt ở khắp mọi nơi, mỗi người chúng ta sẽ gặp
phải một vài người đó trong cuộc sống. Truyền thuyết kể lại rằng, Trịnh Bản Kiều-
một nhà thư pháp nổi tiếng trong triều đại nhà Thanh, cũng từng có trải nghiệm
như vậy.

Một lần, khi Trịnh Bản Kiều đến thăm một ngôi chùa, trong lòng vô cùng
phấn khích liền đến thăm hỏi trụ trì ngôi chùa.
Trụ trì thấy Trịnh Bản Kiều ăn mặc quần áo giản dị và coi ông ấy như một du
khách bình thường, trụ trì liền tiếp đón ông ấy ở căn phòng bên ngoài với vẻ mặt
thờ ơ. Vị trụ trì nói với Trịnh Bản Kiều “ngồi đi”, sau đó nói với tiểu hòa thượng
bên cạnh: “trà.”
Sau một hồi trò chuyện, vị trụ trì thấy rằng Trịnh Bản Kiều rất có tài văn
chương, liền nhìn ông ấy với một cặp mắt khác. Vị trụ trì mời Trịnh Bản Kiều vào
phòng bên trong để trò chuyện, khách khí nói với ông ấy “mời ngồi”, sau đó nói
với tiểu hòa thượng bên cạnh: “dâng trà.”
Sau khi chuyện trò kỹ càng, vị trụ trì mới biết rằng người du khách trông có
vẻ bình thường trước mắt mình chính là Trịnh Bản Kiều tiếng tăm lừng lẫy. Vì thế
vị trụ trì vội vàng đứng dậy, mời Trịnh Bản Kiều vào thiền phòng của mình. cung
kính nói “mời ngài ngồi” và căn dặn với tiểu hòa thượng bên cạnh “dâng trà
ngon!”
Sau khi trò chuyện một khoảng thời gian, Trịnh Bản Kiều đứng dậy từ biệt.
Vị trụ trì cầu xin Trịnh Bản Kiều lưu lại vài dòng thư pháp và ông ấy cũng không
từ chối. Trịnh Bản Kiều cầm cây bút lông trên bàn, múa bút viết cặp câu đối như
thế này: ngồi, mời ngồi, xin mời ngồi; trà, dâng trà, dâng trà ngon.
Sau khi vị trụ trì nhìn thấy cặp câu đối, vẻ mặt trụ trì lúc đỏ rực lúc trắng
bệch, chỉ còn cách không ngừng xin lỗi Trịnh Bản Kiều.

Cách làm của vị trụ trì quả thực là không phù hợp, do đó khiến ông trở thành
đối tượng bị chế nhạo của thế hệ sau. Nhưng đạo lý được phản ánh trong đó sẽ
càng khơi dậy sự chú ý của chúng ta: trong tiềm thức của chúng ta đều hy vọng kết
giao với một số người sẽ giúp ích cho chúng ta; đối với những người không giúp gì
được cho bản thân, mọi người thường sẽ đối xử thờ ơ với họ.
Rất nhiều người đã dè bỉu câu nói của Homans, cho rằng đó là sự xúc phạm
đến mối quan hệ giữa con người và tình cảm giữa con người là bản chất của sự
giao tiếp. Nhưng thực tế là, dù cho con người có muốn thừa nhận hay không, thì
trong quá trình giao tiếp con người luôn trao đổi một thứ gì đó, bất kể vật chất hay
tinh thần, hoặc là cả hai, thì sự trao đổi đó nhất định tồn tại. Lấy một ví dụ đơn
giản, khi giao tiếp với người khác, ai cũng muốn để lại ấn tượng tốt với đối phương
để làm nền tảng cho những lần tương tác sau này và có lợi cho sự tăng cường mối
quan hệ giữa hai bên. Sự trao đổi này là sự trao đổi về mặt tinh thần mà chúng ta
thường thấy nhất, mặc dù nhiều người không để ý, nhưng nó thực sự tồn tại.
Ngoài ra, trong quá trình trao đổi, ai cũng hy vọng được nhiều hơn mất, ít
nhất cũng phải mất một khoảng tương đương. Không ai mong muốn được một mất
mười, đó là bản chất con người đã định sẵn. Điều này giống như khi chúng ta mua
một thứ gì đó, nếu giá của nó vượt quá giá trị thực của nó, chúng ta thường không
chi tiền để mua nó. Nếu giá của nó thấp hơn giá trị thực tế của nó, chúng ta thường
sẽ không ngần ngại mua nó. Mặc dù những thứ được trao đổi khác nhau một trời
một vực, nhưng bản chất của trao đổi là như nhau.
 Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe một số bạn phàn nàn rằng sếp của
họ quá khắt khe và thiếu quan tâm đến họ. Nhưng hãy thử suy nghĩ ở một góc độ
khác, ông chủ thuê nhân viên vì sự phát triển của công ty, vì để đạt được những lợi
nhuận lớn hơn. Nếu như bạn không thể tạo ra lợi nhuận cho ông ấy, vậy thì sếp của
bạn thuê bạn có tác dụng gì? Ở đây, quan hệ giữa sếp và nhân viên thực chất là
quan hệ trao đổi, sếp trả lương cho bạn và bạn tạo ra lợi nhuận cho sếp. Dưới góc
nhìn của sếp, giá trị bạn tạo ra càng lớn càng tốt.
Tương tự với việc kết bạn cũng như vậy, ngay cả khi không có mối quan hệ
lợi ích gì và không liên quan đến tâm lý hiệu dụng khi bắt đầu giao tiếp. Nhưng
theo sự thay đổi của thời gian, cùng với sự tiếp xúc sâu sắc hơn với xã hội, con
người cũng sẽ trở nên nịnh hót do chịu sự ảnh hưởng của môi trường. Sau khi hiểu
được tâm lý hiệu dụng, ngay cả khi bạn gặp một người bạn như vậy, thì trong lòng
bạn cũng có thể hiểu được những nguyên nhân sâu xa trong hành vi của đối
phương, mà không cần phải vắt óc suy nghĩ về lý do tại sao đối phương trở nên
lạnh nhạt như vậy. ĐIều này sẽ không gây ra quá nhiều rắc rối, và đối với bản thân
mà nói đó là một cách thư giãn thậm chí là giải tỏa cho bản thân.
Hiệu ứng người của mình: “người của mình” có thể nhanh chóng
thu hẹp khoảng cách tâm lý với nhau

Rất nhiều người sẵn sàng tin tưởng người của mình, họ luôn nghĩ rằng người
của mình đáng tin cậy hơn, đáng để giao phó hơn. Vì vậy, trong các tình huống
giao tiếp, con người luôn cố gắng một cách có ý thức hoặc vô thức để tìm ra người
của mình.

Hơn một trăm năm trước, Lincoln đã nói rằng: một giọt mật ong càng dễ dàng bắt
được ruồi hơn so với một gallon mật. Lòng người cũng như vậy. Nếu bạn muốn
người khác đồng ý với ý kiến của bạn, vậy thì trước tiên bạn phải khiến người khác
tin tưởng. Bạn là một người bạn trung thành của anh ấy, cũng được gọi là người
của mình. Hãy dùng một giọt mật ong để chiếm lấy trái tim của anh ta, anh ta sẽ
bước đi trên con đường của lý trí. "
Trong quá trình giao tiếp với nhau, mọi người đều chịu sự ảnh hưởng của
đối phương. Một số ảnh hưởng được tạo ra vô ý, một số ảnh hưởng lại được hình
thành một cách cố ý. Một số người lại cố ý làm điều đó để gây ảnh hưởng đến đối
phương, làm cho đối phương thay đổi một số thứ. Trong rất nhiều ảnh hưởng có
chủ ý, hiệu ứng người của mình là một phương pháp thường được sử dụng.
Cái gọi là hiệu ứng người của mình có nghĩa là, nếu bạn muốn đối phương
chấp nhận bạn, trước tiên bạn phải duy trì quan điểm nhất quán với đối phương và
coi đối phương và bản thân như một tổng thể. Bởi vì mọi người luôn tin tưởng hơn
vào những gì người của mình nói và họ cũng dễ chấp nhận điều đó hơn.
Rõ ràng, nếu bạn muốn thiết lập mối quan hệ “người của mình” với một
người, thì trước hết bạn phải có sự tương đồng với người đó về những vấn đề cơ
bản như địa vị xã hội, quan điểm chính trị, nguyên tắc làm người. Để muốn thuyết
phục đối phương làm theo ý kiến của bạn, chỉ đưa ra một ý kiến hay thôi căn bản là
không đủ, mà còn phải nỗ lực tăng cường hiệu ứng người của mình. Hãy để đối
phương có ấn tượng tốt với bạn, như vậy mới có thể tránh được những ý kiến hay
bị người khác từ chối. Để làm tốt người của mình, một vài phương diện dưới đây
sẽ thu hút được sự chú ý của bạn.
(1) Bạn nên nhấn mạnh sự tương đồng giữa hai bên để đối phương xem bạn
như một người của họ.
(2) Nếu bạn muốn lấy được lòng tin của đối phương, bạn nên cố gắng rút
ngắn khoảng cách tâm lý của hai bên. Khi địa vị của hai bên ngang nhau, sức ảnh
hưởng của bạn tương đối lớn hơn.
 (3) Nhân cách tốt là một trong những yếu tố quan trọng để tăng sức hấp dẫn
và nâng cao tầm ảnh hưởng của cá nhân. Thông thường cần phải tăng cường rèn
luyện ở phương diện này
Trong quá trình giao tiếp với mọi người, chúng ta thường gặp một số người
thường lấy các chủ đề về quê hương hay sở thích bắt đầu cuộc nói chuyện. Điều
này cũng là để mối quan hệ hai bên được kéo lại gần nhau hơn, tăng cường hiệu
ứng người của mình. Bằng cách này, khi họ nhắc đến một số ý kiến hoặc chủ đề
khác, bạn sẽ dễ dàng chấp nhận hơn.

Đối mặt với hiện tượng yêu sớm ở học sinh trung học, một vị giáo viên chủ
nhiệm đã bắt đầu buổi họp lớp của mình bằng câu nói mở đầu như sau: “khi tôi
bằng tuổi của các bạn, trong lớp có một bạn nữ rất xinh đẹp, không biết tại sao
trong đầu tôi luôn nghĩ về cô ấy. Khi lên lớp tôi luôn không kìm nổi lòng mà nhìn
về hướng cô ấy.”
Sau đó, giáo viên chủ nhiệm lớp bắt đầu giải thích rằng xảy ra tình huống
như vậy là rất bình thường. Đây là phản ứng trước tuổi dậy thì, chứ không phải
cái gọi là “yêu” hay “thích” như các bạn học sinh vẫn nghĩ. Tiếp theo, giáo viên
chủ nhiệm sẽ nói về quan điểm của mình về việc yêu sớm; đồng thời tiến hành
giảng giải và khuyên bảo một số học sinh muốn thử yêu đương hoặc đã có tình
yêu. Cuối cùng, anh ấy đã kết thúc buổi họp lớp một cách hoàn hảo và đạt được
mục đích tổ chức buổi họp lớp của mình.

Giáo viên chủ nhiệm bắt đầu buổi họp lớp với kinh nghiệm của bản thân khi
còn đi học, điều này sẽ giúp học sinh cảm thấy rất gần gũi.Từ đó tạo cảm giác
người của mình với giáo viên chủ nhiệm, vì vậy họ sẵn sàng chấp nhận và tiếp thu
những gì giáo viên chủ nhiệm nói. Giáo viên chủ nhiệm lợi dụng và tăng cường
hiệu ứng người của mình, từ đó rút ngắn khoảng cách với học sinh. Điều này có
hiệu quả tốt hơn so với việc trách móc và phê bình trực tiếp.
Khi đối mặt với những người muốn trở thành người của bạn, nhất định phải
càng chú ý hơn. Hãy cố gắng nhìn rõ xem họ có đáng để bạn có thể kết bạn hay
không. Chỉ cần nhìn thấu bản chất của hiện tượng, bạn mới có thể kết bạn với
những người chân chính và có thể giúp đỡ bạn vào những thời điểm quan trọng.
Hiệu ứng chuyển đổi: bày tỏ rõ ràng sự phản đối khi bạn bè mắc lỗi

Trên thế giới này có rất nhiều người già tốt, Họ không bao giờ bày tỏ phản
đối ý kiến, luôn ở một tư thế không tranh cãi với thế giới. Rất nhiều người cho rằng
ở bên cạnh họ rất an toàn, vì vậy vô cùng vui vẻ khi làm bạn với họ. Tuy nhiên,
liệu điều này có thực sự đúng không?

Nhà tâm lý học xã hội người Mỹ Harold Siegel đã tiến hành một thí nghiệm
rất nổi tiếng - hiệu ứng tâm lý của sự chuyển đổi. Kết quả cuộc thí nghiệm cho
thấy rằng: khi đối tượng thí nghiệm phải đối mặt với một vấn đề rất quan trọng đối
với họ, nếu anh ta có thể thông qua nỗ lực của bản thân để khiến một người ban
đầu phản đối anh ta thay đổi quan điểm. Vậy thì anh ta thà rằng chọn người đã
từng phản đối cũng không chọn người ủng hộ đồng ý với quan điểm của anh ta
ngay từ đầu. Điều này là bởi vì nếu đối tượng thử nghiệm có thể khiến quan điểm
của một người thay đổi bằng cách biện luận, thuyết phục hoặc là bằng cách nào đó.
Vậy thì anh ta sẽ tràn đầy tự tin về khả năng của mình, bởi vì điều này có thể khiến
cho anh ta có được cảm giác thành tựu.
Trong cuộc sống thực tế, có rất nhiều người không biết cách phản đối hoặc
nói “không”. Ngay cả khi đối mặt với những ý kiến mà bản thân không đồng ý, họ
cũng a dua theo nó mà không biểu thị sự phản đối ý kiến. Khi đối mặt với những
yêu cầu vô lý của người khác, họ cũng rất ít khi nói “không” mà im lặng chấp nhận
nó. Đối với những người như vậy, rất nhiều người sẽ tức giận, thậm chí sẽ khinh
thường họ. Bởi vì họ không biết bày tỏ quan điểm của bản thân, họ chỉ biết làm tốt
và mọi thứ đều xuất hiện với tư thế ba phải.
Khi giao tiếp với bạn bè, có lẽ bạn cũng từng trải qua trải nghiệm như thế
này: vì quan tâm đến tâm trạng của bạn bè, hoặc là vì để tránh đắc tội với bạn bè,
bạn sẽ lựa chọn một số câu nói không thật với lòng mình. Bạn cảm thấy rằng đó là
mình đang suy nghĩ cho bạn bè, nhưng sau khi bạn của bạn biết được suy nghĩ thực
sự của bạn, ngược lại họ sẽ càng trở nên thờ ơ với bạn.
Lúc đó bạn sẽ bối rối chứ? Rõ ràng bạn vì muốn tốt cho họ, nhưng sao họ lại
có thể đối xử với bạn như vậy chứ? Lý do rất đơn giản, lời nói dối của bạn đã làm
tổn thương đến họ. Là một người bạn, khi bạn bè gặp vấn đề khó khăn, bạn nên
chủ động phân tích và giải quyết khó khăn giúp họ; chứ không phải dựa vào tâm
trạng của họ, họ muốn nghe cái gì thì bạn nói cái đó. Nói như vậy, bạn bè sẽ không
nhận được bất kỳ sự giúp đỡ nào và tự nhiên họ sẽ không có bất kỳ sự biết ơn nào
đối với bạn.
 Suy nghĩ nhiều hơn cho bạn bè là chuyện tốt, nhưng cần phải phân tích hoàn
cảnh cụ thể lúc đó. Nếu đồng ý một cách mù quáng với bạn bè, thực ra đó là biểu
hiện của việc vô trách nhiệm. Nói một cách cực đoan hơn, nếu bạn bạn của bạn
muốn cướp ngân hàng hoặc thực hiện các hoạt động phạm tội nào khác, bạn cũng
gật đầu đồng ý sao? Bất cứ ai có chút khả năng suy nghĩ đều biết rằng, đây không
phải là giúp đỡ bạn mình, mà là đẩy họ vào hố lửa. Có một người bạn như bạn thì
thà không có còn tốt hơn. Hãy từ góc độ này thử suy nghĩ, bạn bè có thái độ thờ ơ
với bạn hay là có một lý do nhất định nào đó.
Cái gọi là bạn bè sẽ xuất hiện vào những thời điểm quan trọng, ngay cả khi
đâm bạn vào 2 bên sườn họ cũng không do dự. Nếu bạn không thể giúp đỡ bạn bè
của mình, vậy thì bạn không thể nhận được sự công nhận, quan tâm và yêu thương
của họ. Khi bạn bè mắc lỗi, hãy nói thẳng ra vấn đề ở chỗ đó. Lúc đó có thể sẽ xảy
ra một số tranh cãi, nhưng sau đó, khi đối phương bình tĩnh lại và suy nghĩ kỹ, họ
sẽ nhận ra rằng những gì bạn làm là vì muốn tốt cho họ. Khi đó, họ sẽ biết ơn bạn
và coi bạn như một người bạn thực sự, tình bạn giữa hai người sẽ đạt đến sự thăng
hoa.
Trước mặt bạn bè, bạn nhất định không được tỏ ra tốt bụng, điều đó sẽ
không có lợi gì cho tình bạn giữa đôi bên. Giữa bạn bè cần phải thành thật với
nhau, ngược lại sự hiểu biết chính xác của bạn sẽ có tác dụng lớn hơn, có thể tạo ra
làn sóng lớn hơn trong lòng của đối phương. Vì bạn bè, nhất định phải dũng cảm
nói “không”.
Khi đối mặt với những người bạn thường xuyên nói “không”, rất nhiều
người sẽ cảm thấy đối phương không ủng hộ mình, thậm chí còn cảm thấy không
đáng kết bạn với những người này. Thực ra, những người bạn như vậy mới thực sự
tốt với bạn, mới thực sự quan tâm bạn. Cái gọi là “sự thật mất lòng”, những lời nói
khó nghe đó thường có thể thúc đẩy bạn không ngừng tiến bộ, dần dần sẽ biến bạn
trở thành một phiên bản tốt hơn.
Hiệu ứng cá da trơn: có vài người bạn “phá phách”, sức sống của
nhóm càng mạnh mẽ

Trong bất kỳ một tập thể, "kẻ gây chuyện" luôn làm cho một số người phải
đau đầu. Tuy nhiên, trong một tập thể luôn không thể thiếu bóng dáng của “kẻ gây
chuyện”. Điều này là bởi vì những “kẻ gây chuyện” có thể mang lại cho tập thể
một bầu không khí sôi nổi và tích cực.

Cá mòi sau khi được đánh bắt nếu thiếu đi sự kích thích và hoạt động thì sẽ
chết trong một thời gian ngắn. Do đó, sau khi các ngư dân đánh bắt cá trở về, họ
liền thả một vài con cá da trơn vào trong khoang cá cho chúng cọ sát và chiến đấu
với cá mòi. Bằng cách này, cá mòi sẽ tiếp tục bơi do căng thẳng, điều này có thể
làm giảm tỷ lệ tử vong của cá mòi một cách hiệu quả. Hiện tượng này sau đó được
gọi là hiệu ứng cá da trơn.
Từ mối quan hệ giữa cá mòi và cá da trơn chúng ta có thể thấy rằng, mặc dù
sự xuất hiện của cá da trơn đã xảy ra sự đe dọa với cá mòi, hoặc có thể nói cá da
trơn không thuộc quần thể của cá mòi và không thể chung sống hòa hợp với cá
mòi. Tuy nhiên theo một ý nghĩa nào đó, chúng đóng một vai trò tích cực đối với
sự sống còn của mòi. Vì vậy, ở trong một quần thể nếu thiếu đi nguồn kích thích,
vậy thì cả một quần thể sẽ không có sự linh hoạt và thiếu đi sức sống.
Trong một công ty, luôn sẽ có một vài người có tư duy linh hoạt, suy nghĩ
của họ thường sẽ không giống với số đông, thậm chí có những suy nghĩ không ai
nghĩ đến. Họ giống như cá da trơn trộn hoà vào cá mòi, họ khiến cho những đồng
nghiệp có những suy nghĩ cứng nhắc từng bước cảm thấy khó chịu. Sự xuất hiện
của họ có ảnh hưởng lớn đến bầu không khí chung của công ty. Ngay cả khi có đôi
lúc chúng ảnh hưởng đến bầu không khí mà công ty đã hình thành, tuy nhiên xét về
lâu dài sự tồn tại của họ có ý nghĩa tích cực rộng hơn so với tác động tiêu cực.
Rốt cuộc, với sự “gây rối” của họ, ngay cả khi những viên khác xuất hiện lý
do thụ động cũng phải hành động một cách tích cực. Bằng cách này, "nước vẫn
còn" của công ty sẽ chảy. Trong trường hợp này, hoạt động của công ty sẽ càng
suôn sẻ hơn và tất cả mọi người sẽ dần chủ động. Từ đó hình thành văn hóa công
ty tốt hơn, có lợi cho sự phát triển của công ty.thêm một bước nữa.
Khi kết bạn, bạn cũng nên kết bạn với một số người bạn “nghịch ngợm,
quậy phá”. Mặc dù đôi khi họ không nhận được sự đón nhận từ những người bạn
khác, nhưng cách họ thể hiện sự năng động của mình có thể ảnh hưởng đến những
người khác. Từ đó, khiến cho mọi người đều có tinh thần phấn chấn và tràn đầy
tinh thần chiến đấu.
 Đôi khi, những người bạn “gây chuyện” quả thực sẽ mang đến cho bạn
những rắc rối. Bởi vì họ tự do phóng túng, họ luôn suy nghĩ và xử lý vấn đề theo
cách riêng của mình. Kết quả Kết quả là nhiều việc không những không đạt được
kết quả như mong muốn mà ngược lại còn “chọc vào tổ ong vò vẽ”. Nếu như bạn
cho rằng những người bạn này không mang lại sự giúp đỡ gì cho bạn, vậy thì có
chút lấy phiến để khái quát, không nhìn được xa hơn.
Khi bạn gặp khó khăn và rơi vào tư duy bảo thủ, bạn thường khó thoát khỏi
nó một cách nhanh chóng. Nếu bạn bè xung quanh bạn đều có tính cách giống bạn,
vậy thì tư duy của bạn khó tránh khỏi sự chồng chéo lên nhau. Nếu bạn muốn một
người bạn như vậy giúp bạn, điều đó chắc chắn sẽ có một chút khó khăn. Tuy
nhiên, nếu bên cạnh bạn có một vài người bạn là kẻ "gây rối" kết quả cuối cùng lại
có sự khác biệt rất lớn. Những người bạn "gây rối" thường có thể suy nghĩ vấn đề
từ nhiều góc độ khác nhau, chỉ ra cho bạn một con đường tươi sáng trong lúc bạn
lạc lối. Ngay cả khi cách làm của họ không quá trưởng thành, kế hoạch cũng không
hoàn hảo. Nhưng chỉ cần có suy nghĩ hay, hãy cùng ngồi lại với bạn bè, cùng động
não suy nghĩ, hãy dựa theo ý tưởng đó tìm tòi một chút, thì cuối cùng nó sẽ tốt hơn
là rơi vào cảnh đường cùng.
Những người bạn “gây rối” họ không phải chỉ biết “gây rối”, họ còn có thể
giúp bạn mở rộng suy nghĩ và phát triển những cơ hội tốt hơn. Theo một ý nghĩa
nào đó, họ là chất dẫn cho nhóm bạn của bạn, có thể giúp mỗi người trở thành một
phiên bản tốt hơn của chính họ.
Hiệu ứng thưởng dư thừa: đừng xem tất cả mọi việc đều là điều hiển
nhiên

Cha mẹ nên vì con cái mà giặt giũ, nấu ăn! Đàn ông nên vì phụ nữ mà che
nắng, che mưa! Nên, nên, nên, nếu như bạn coi mọi thứ đều là điều hiển nhiên, vậy
thì bạn bè bên cạnh bạn sẽ lần lượt rời xa bạn.

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường sẽ có trải nghiệm như này: khi
người thân và bạn bè giúp đỡ chúng ta, chúng ta sẽ cảm thấy đó là điều hiển nhiên.
Bởi vì họ là người thân thiết nhất của chúng ta; nếu một người lạ giúp đỡ chúng ta,
ngược lại chúng ta sẽ nghĩ rằng họ là những người vui vẻ với việc giúp đỡ người
khác. Tương tự đạo lý như vậy, trong cuộc sống gia đình, cả hai người vợ chồng
thường phớt lờ những điều mà người khác làm cho bản thân. Bởi vì bất luận đối
phương làm việc gì, cũng đều xuất phát từ trách nhiệm và nghĩa vụ. chứ không liên
quan gì đến tình yêu hoặc sự quan tâm. Nếu người ngoài làm những hành động
tương tự, thì sẽ được xem là một biểu hiện của sự quan tâm hoặc tình yêu.
Sỡ dĩ xảy ra sự khác biệt lớn như vậy, là bởi vì một khái niệm trong tâm lý
học xã hội - hiệu ứng thưởng dư thừa. Mỗi người đều cố gắng khiến hành vi của
mình và người khác trở nên phù hợp với lẽ thường tình. Vì vậy họ sẽ tìm kiếm lý
do hợp lý cho mỗi hành vi, một khi đã tìm thấy đủ lý do cho hành vi, người ta
thường không tiếp tục tìm kiếm nữa. Hơn nữa, khi mọi người tìm kiếm lý do, họ
luôn quen với việc tìm kiếm những lý do dễ dàng thấy ở bên ngoài. Một khi những
lý do bên ngoài có thể đưa ra một lời giải thích hợp lý cho hành vi, người ta thường
sẽ không dành thời gian và sức lực để tìm kiếm những nguyên nhân sâu xa hơn từ
bên trong.
Hiệu ứng này được thể hiện rõ nhất giữa các cặp đôi yêu nhau. Khi vừa mới
bắt đầu, người đàn ông sẽ thể hiện tương đối chu đáo, họ sẵn lòng vì người phụ nữ
làm tất cả mọi thứ. Ngược lại với phụ nữ, họ đã quen với việc được chăm sóc, cố
gắng hết sức để thể hiện khía cạnh "con chim nhỏ dựa dẫm vào người khác". Trong
cục diện được hình thành dài hạn này, hiệu ứng thưởng dư thừa theo đó mà xảy ra.
Từ đó, người phụ nữ sẽ coi mọi việc mà người đàn ông làm là một điều hiển nhiên
và người đàn ông nên gánh vác trách nhiệm như vậy. Ngược lại, người đàn ông sẽ
dần dần cảm thấy rằng người phụ nữ chỉ biết đòi hỏi mà không biết bỏ ra. Cuối
cùng, hai người thường chấm dứt bằng việc chia tay.
Một khi tình huống này xảy ra, điều đó nói rõ là cả hai bên đã đặt mối quan
hệ của họ vào mối quan hệ “cho và nhận”; mà họ lại bỏ quên đi các vấn đề một
cách sâu sắc như giao tiếp tinh thần, nhường nhịn lẫn nhau, dung hòa tính cách
nhau… Kết quả là dục vọng đòi hỏi của một bên ngày càng mãnh liệt, trong khi
bên bỏ ra ngày càng cảm thấy sức cùng lực kiệt.
Khi kết bạn, hiệu ứng thưởng dư thừa cũng có rất nhiều biểu hiện. Khi bắt
đầu kết bạn, nếu bạn rất nhiệt tình với đối phương và cố gắng làm mọi thứ để lấy
lòng bạn bè của bạn, vậy thì người bạn đó sẽ dần quen với việc những gì bạn làm
cho họ. Cùng với sự thay đổi của thời gian, khi bạn cảm thấy bạn đã cho đi quá
nhiều mà không được nhận lại, tự nhiên bạn sẽ giảm dần đi những gì bạn đã bỏ ra.
Lúc này, bạn bè sẽ cảm thấy bạn không còn tốt như trước và khó tránh việc sẽ có ý
kiến với bạn. Từ đó có thể nhìn thấy rằng, cho dù những gì bạn cho đi một cách
đơn thuần có thể duy trì tạm thời mối quan hệ bạn bè thân thiết. Nhưng một khi
những gì bạn cho đi không thể thỏa mãn dục vọng bạn bè của bạn, thì bi kịch sẽ
diễn ra và mối quan hệ bạn bè tốt đẹp có thể tan rã bất cứ lúc nào.
Khi gặp phải tình huống này, trước tiên đừng chỉ đổ lỗi cho bạn bè rằng họ
chỉ biết đòi hỏi hay nhân phẩm quá kém. Thay vào đó, hãy tự tìm ra nguyên nhân
từ chính bạn, hãy kiểm tra xem cả hai bên có bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng thưởng dư
thừa hay không. Một khi bạn phát hiện ra sự thật như thế, vậy thì đừng quá đay
nghiến đối phương. Bởi vì điều này là cả hai bên cùng nhau tạo thành và cần cả hai
bên cùng nhau thay đổi.
Hiệu ứng thác nước: người nói vô tâm, người nghe có ý

Có đôi lúc, những gì bạn nói và những gì người khác nghe thấy hoàn toàn
không giống nhau. Điều này không phải là đối phương cố ý hiểu sai, mà là bạn
không chú ý đến cách nói chuyện và ăn nói có chừng mực. Điều này thường vô ý
chọc vào nỗi đau của đối phương.

Khi một người tuỳ tiện nói một câu, bản chất của nó không hề có hàm ý gì
sâu xa. Nhưng khi một số người nghe nó lại cảm thấy vô cùng chói tai, khiến
người ta rất khó chịu và có mùi vị “ hành động nhỏ lại có thể gây ra phản ứng
mạnh mẽ”. Hiện tượng này giống như một thác nước kỳ vĩ trong tự nhiên, dòng
chảy của thượng nguồn chảy tĩnh lặng, dòng nước từ vách đá đổ xuống bên dưới
bắn tung toé, sương mù dày đặc. Trong tâm lý học, hiện tượng này có một danh từ
riêng gọi là “ hiệu ứng thác nước”. Nó có nghĩa là mặc dù người gửi tin nhắn có
tâm lý tương đối bình tĩnh, nhưng người nhận tin nhắn lại có thể có suy nghĩ lung
tung, nội tâm khó mà giữ bình tĩnh. Điều này có thể dẫn đến những thay đổi về thái
độ và hành vi.
Khi giao tiếp với người lạ, bạn nhất định phải chú ý đến lời nói và hành
động của mình. Một khi bạn không nắm chắc được chừng mực, thì nó rất có thể
kích thích một số dây thần kinh nhạy cảm của đối phương và có ấn tượng xấu về
bạn. Trung Quốc có câu: “người nói vô tâm, người nghe có ý”. Có nhiều khi bạn
cảm thấy lời mình nói không có gì sai, nhưng đã vô hình chung làm tổn thương
người khác. Còn bạn vẫn thì vẫn chưa nhận ra điều đó, thậm chí còn trách ngược
lại đối phương chuyện bé xé ra to, lòng dạ hẹp hòi. Khi gặp phải tình huống tương
tự, trước tiên bạn nên bình tĩnh suy nghĩ xem lời nói của mình có phải là vô hình
chung làm tổn thương đến phương, mới khiến đối phương nổi cơn thịnh nộ như
vậy. Rốt cuộc, mỗi chúng ta ai cũng từng trải qua bị người khác vô tình làm tổn
thương. Nếu đó là bạn, bạn sẽ đối xử như thế nào với người từng vô ý làm tổn
thương mình? Nếu bạn bao dung hoặc tha thứ cho đối phương, nhưng lại không thể
nào làm bạn tốt của nhau nữa; nếu bạn cứ mãi canh cánh trong lòng có thể cả đời
này bạn không thể tha thứ cho đối phương. Nếu bạn nghĩ như thế này, thì có thể
hiểu được tâm lý của đối phương rồi. Không phải là phẩm chất của đối phương
không tốt, mà bạn thực sự đã làm tổn thương đối phương. Ngay cả khi đó chỉ là vô
tình thì bạn cũng có trách nhiệm, ít nhất là cho thấy rằng bạn đã nhìn nhận vấn đề
một cách không thấu đáo, sau này nên vì suy nghĩ cho bạn bè nhiều hơn.
Nếu bạn muốn trở thành một người nổi tiếng trong vòng bạn bè của mình,
bạn nhất định phải tránh những sai lầm vô ý và tránh vô tình nói ra những lời dẫn
đến “hiệu ứng thác nước” của đối phương. Để làm được điều này, bạn nên chú ý
đến những điều cấm kỵ và những chừng mực trong ăn nói dưới đây.

1 Không đề cập tới thông tin cá nhân

Bất luận là thông tin cá nhân của bản thân hay đối phương, đều không thể
thảo luận một cách công khai. Bời vì điều này là thiếu tôn trọng bản thân và đối
phương và thường dễ làm tổn thương đến đối phương.
2 Không nhắc đến chuyện buồn của đối phương
Ngay cả khi biết đối phương chịu tổn thương cũng đừng dại mà mở miệng
hỏi họ. Nếu đối phương chủ động nhắc đến, bạn có thể bày tỏ sự đồng cảm một
cách phù hợp. nhưng tuyệt đối không thể vì tò mò mà truy hỏi người ta đến cuối
cùng.
3 Không nhìn chăm chú đến khiếm khuyết hoặc bệnh tật của đối
phương
Mỗi người đều hy vọng rằng xuất hiện trước mặt người khác với tư thế khỏe
mạnh, vì vậy họ thường sẽ được giấu kín như bưng về những bệnh tật hay khiếm
khuyết của bản thân.
4 Tránh các chủ đề gây tranh cãi
Nếu bạn không hiểu lập trường của đối phương, tốt nhất đừng nên nhắc tới
những vấn đề gây tranh cãi. Bằng không, một khi lập trường của bạn và đối
phương không giống nhau, vậy thì chuyện làm bạn với nhau là một điều xa xỉ.
5 Không tùy tiện đánh giá người khác
Ngay cả khi trước mắt bạn bè cũng đừng tùy tiện đánh giá người khác, Điều
này sẽ khiến bạn bè của bạn suy nghĩ lung tung rằng: “Có phải anh ta cũng đánh
giá mình như vậy trước mắt người khác?”
6 Tìm đúng định vị của bản thân
Trong môi trường khác nhau, đối mặt với những người khác nhau, góc nhìn
của mỗi người đều xảy ra sự thay đổi. Chỉ có kịp thời tìm đúng định vị , thì mới có
thể khiến lời nói của mình phù hợp với môi trường và danh phận.
7 Dành đủ sự tôn trọng cho đối phương
Cho dù đối phương đứng ở lập trường nào, vị trí nào, chúng ta đều nên dành
đủ sự tôn trọng cho họ. Nếu như bạn không tôn trọng bạn bè, đương nhiên bạn bè
cũng sẽ không tôn trọng bạn.
8 Loại bỏ những suy nghĩ chủ quan
Khi đối mặt với bạn bè và sự việc, chúng ta nhất định phải luôn khách quan
và xuất phát từ thực tế như vậy mới có thể thắng được lòng người. Nếu chỉ dựa vào
những ước đoán chủ quan của bản thân, mọi việc thường sẽ trở nên tồi tệ hơn.
9 Chú ý đến sự khác biệt về phương diện văn hoá
 Giữa các vùng miền khác nhau, đều tồn tại sự khác biệt về tập quán sinh
sống, về không khí văn hoá. Khi giao tiếp bạn nhất định phải chú ý đến điều này,
chính là không đụng chạm đến “vùng cấm” trong văn hoá của đối phương.
10 Mang đủ sự thiện ý trong giao tiếp
Tục ngữ có câu như thế này: “Lương ngôn nhất cú tam đông noãn, Ác ngữ
thương nhân lục nguyệt hàn” ( Một câu nói tử tế có thể làm ấm lòng người ba mùa
đông, một câu nói tổn thương khiến người ta sống giữa tháng sáu mà cảm thấy
lạnh ). Lấy lương thiện để chiến thắng lòng người và tình bạn thường có thể kéo
dài lâu hơn. Nói tóm lại, ăn nói là một bộ môn nghệ thuật. Bạn phải luôn chú ý đến
ngôn từ của bản thân, tránh đem đến sự khó chịu và phản cảm tâm lý cho đối
phương. Chỉ trong một bầu không khí dễ chịu và hài hòa, mới có thể từng bước
hâm nóng tình cảm của hai bên.
Hiệu ứng sợ xã hội: muốn kết bạn với người lạ, bạn phải vượt qua
tâm lý sợ hãi

Tâm lý sợ hãi xã hội giống như con quỷ trong lòng mỗi người, nó sẽ tạo ra
rào cản lớn khi chúng ta giao tiếp với người lạ và có ảnh hưởng lớn đến mối quan
hệ giữa con người chúng ta. Nếu muốn kết bạn với người lạ, bạn nhất định phải
vượt qua rào cản của tâm lý sợ xã hội.

Trong cuộc sống thực tế, chúng ta thường gặp những người như vậy. Chỉ
cần gặp người lạ, họ sẽ có gánh nặng tâm lý rất lớn, thậm chí gánh nặng này có thể
biến thành nỗi sợ hãi tâm lý nghiêm trọng. Những người có tâm lý như vậy, khi
bước vào môi trường lạ hoặc gặp người lạ, nhẹ thì hoảng sợ, nói năng lộn xộn;
nặng thì toàn thân run rẩy, đầu gối bủn rủn. Không còn nghi ngờ gì nữa, tâm lý này
đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động xã hội bình thường và khiến người
ta không cách nào thể hiện con người thật trước những người lạ.

Kong Jie tốt nghiệp một trường đại học danh tiếng, chuyên ngành khoa học
máy tính. Khi còn đi học, thành tích học tập của Kong Jie xuất sắc, anh ấy có thể
nhận được học bổng hàng năm. Hơn nữa, Kong Jie còn có vẻ ngoài rất anh tuấn,
rất được mọi người chào đón. Với điều kiện của anh, lẽ ra để tìm được một công
việc là chuyện rất dễ dàng. Nhưng đã hai năm sau khi tốt nghiệp, ông vẫn chưa
tìm được công việc phù hợp. Chuyện này là như thế nào chứ?
Thì ra Kong Jie là một người rất nhút nhát. Ngay cả khi còn đi học, Kong
Jie cũng rất ít khi tiếp xúc với người khác. Trong suốt hơn 10 năm đi học, anh ấy
chưa bao giờ tham gia bất kỳ sự kiện lớn nào một mình chỉ đơn giản là khi đối mặt
với đám đông, anh ấy hoàn toàn không thể nói được cái gì. Do đó, trong những
ngày còn đi học, Kong Jie chỉ dành toàn bộ thời gian cho việc học.
Sau khi tốt nghiệp, tính cách này của Kong Jie đã khiến anh ta gặp rắc rối
lớn. Khi phỏng vấn, các sinh viên khác có thể giới thiệu điểm mạnh của mình một
cách lưu loát, để lại ấn tượng sâu sắc cho người phỏng vấn. Trong khi đó, Kong
Jie không làm được như vậy, khi nhìn thấy người phỏng vấn anh ấy cảm thấy vô
cùng lo lắng, hai chân cũng không nghe điều khiển của bản thân. Mỗi lần chỉ có
thể kết thúc cuộc phỏng vấn một cách qua loa, sơ sài. Do đó Kong Jie không thể
bày tỏ suy nghĩ của mình một cách chính xác, vì thế đã đánh mất rất nhiều cơ hội
việc làm.
 Sau khi lần lượt bị đả kích, Kong Jie mất niềm tin vào bản thân, thậm chí
ngay cả dũng khí để nộp CV cũng không còn nữa. Mọi chuyện cứ kéo dài khiến
anh ta không thể tìm được công việc.

Trên thực tế, hành vi này của Kong Jie chính là đang quấy phá xã hội. Do từ
khi còn nhỏ anh ấy rất ít giao tiếp với người khác, vì thế không học được các
phương pháp và kỹ năng trong giao tiếp. Đối mặt với một thế giới xã hội xa lạ, nội
tâm anh đầy sự sợ hãi, điều này khiến anh ấy không có cách nào thể hiện bản thân
trước mặt người lạ, và cũng không có cách nào làm bạn với người lạ.
Ở bên cạnh chúng ta có rất nhiều người giống như Kong jie. Họ không phải
sợ người lạ mà là sợ tiếp xúc với người lạ. Nếu bạn để anh ấy ngồi lặng lẽ trong
một góc, tận hưởng thế giới một mình, anh ấy sẽ không tỏ ra quá sợ hãi; nhưng chỉ
cần liên quan đến giao tiếp, họ sẽ trở nên vô cùng lúng túng. Khi đối mặt với
những người như vậy, rất nhiều người sẽ cho rằng họ sẽ không thể nào đứng trên
sân khấu hoặc cho rằng họ đang làm bộ làm tịch. Do đó, những người này sẽ loại
bỏ và hoàn toàn đóng cửa cho sự giao tiếp của những người mắc tâm lý sợ xã hội.
Họ không biết rằng cách làm như vậy có tác hại rất nghiêm trọng đối với những
người mắc chứng tâm lý sợ xã hội. Bởi vì điều này sẽ khiến họ cảm thấy mình
không được chào đón, từ đó ngày càng trở nên không dám giao tiếp với người lạ.
Đối với những người mắc chứng tâm lý sợ xã hội, chúng ta nên cố gắng để
hiểu họ. Khi họ hốt hoảng lo sợ, nói năng lộn xộn, hãy dành cho họ một nụ cười
hoặc một một lời động viên. Điều này đối với họ chính là phần thưởng không gì có
thể sánh bằng. Khi họ có thể cố gắng từ một đến hai chữ nói thành một câu, từ một
câu có thể hoàn thành một đoạn hội thoại, từ đoạn hội thoại đến hoàn thành một bài
phát biểu; người mà họ biết ơn nhất nhất định là người đã khích lệ họ. Từng bước
một, tình cảm giữa hai bạn sẽ dần dần tăng lên và cuối cùng trở thành những người
bạn tốt nhất.
Khi kết bạn với người khác nhất định phải nhìn vào nhân phẩm của họ. Sỡ dĩ
xuất hiện sự sợ hãi không phải là vì trái tim họ yếu đuối mà là vì không có cơ hội
và môi trường thích hợp, cũng như không có ai tán thành và khích lệ họ. Sau khi
hiểu được nguồn gốc nỗi sợ hãi của họ, người nào có thể giúp họ giải quyết những
rào cản tâm lý, người đó có thể nhận được tình bạn trọn đời trọn kiếp.
Hiệu ứng lò sưởi: chạm vào điểm giới hạn của bạn bè, không kết
bạn cũng được

Mọi người đều có giới hạn tâm lý của bản thân, đó là một sợi dây cao áp
không dễ dàng chạm vào. Bất luận là cố ý hay vô ý, một khi đã chạm vào, nó sẽ
kích thích cơn thịnh nộ trong tâm trí của đối phương. Điều này làm cho mối quan
hệ giữa hai bên trở nên khó hoà hợp, tình cảm bạn bè cũng sẽ tan biến từ đây.

Một lò sưởi đang đốt cháy đỏ rực, ngay cả khi chúng ta không dùng tay để
thử cũng biết rằng nó rất nóng và rất dễ làm người khác bị bỏng. Một khi bạn
không cẩn thận chạm tay vào lò sưởi, nhất định bạn sẽ bị bỏng. Từ hiện tượng này,
người ta đã tổng kết ra một lý luận mang tên- hiệu ứng lò lửa.
Đừng chạm vào lò sưởi, bằng không bạn sẽ bị bỏng. Giới hạn tâm lý của con
người càng không thể chạm vào, nếu không sẽ kích thích cơn thịnh nộ trong tâm trí
của người khác. Mỗi người đều biết rằng, tất cả mọi người đều có thế giới quan,
nhân sinh quan và giá trị quan của riêng mình. Ai cũng có những dục vọng mạnh
mẽ để bảo vệ sự riêng tư, những điều này mối liên hệ chặt chẽ đến danh dự và lợi
ích của bản thân họ và có thể được gọi là giới hạn tâm lý của con người. Nói
chung, không ai sẵn sàng chịu các mối đe dọa và tổn thất ở những phương diện
này. Một khi sợi dây giới hạn tâm lý của bản thân bị người khác chạm vào, bất kể
người đó là người lạ hay bạn bè, mọi người đều sẽ cố gắng tìm mọi cách để đáp trả
lại. Đặc biệt đối với bạn bè càng nên tôn trọng giới hạn của đối phương. Bởi vì nếu
chạm vào giới hạn tâm lý của bạn bè, thì hậu quả chắc chắn sẽ nghiêm trọng hơn
so với những người lạ chạm giới hạn tâm lý.
Trong quá trình con người giao tiếp với nhau, chúng ta phải ghi nhớ một quy
tắc: tuyệt đối không bao giờ được chạm vào giới hạn tâm lý của đối phương. Bằng
không việc bị đối phương chửi mắng chỉ là chuyện nhỏ. Nếu như đối phương nảy
sinh tâm lý báo thù thì sẽ rất khủng khiếp.

Tiểu Trương và Tiểu Vương cùng làm việc tại một công ty, công việc của họ
đều là lập kế hoạch quảng cáo. Vì vậy, họ thường xuyên giao tiếp trong kinh
doanh và qua lại với nhau. Năng lực nghiệp của cả hai người đều rất xuất sắc,
hơn nữa cũng rất có cá tính. vì vậy họ thường không ưa nhau.
Cái gọi là “một núi không thể chứa hai hổ”, chính là hai người luôn xảy ra
xung đột trong kinh doanh, một khi không thống nhất được ý kiến sẽ xảy ra cãi vã
kịch liệt.
Một ngày nọ, hai người lại cùng nhau thảo luận về kế hoạch ở trong phòng họp.
Không lâu sau, hai người lại bắt đầu cãi nhau giống như trước.
Tiểu Trương nói: "suy nghĩ của tôi không có vấn đề gì, hãy xem xét tổng thể
mọi phương diện, kế hoạch của tôi tương đối tốt”.
Tiểu Vương phản bác lại rằng: “kế hoạch của bạn tốt, vậy của tôi thì sao
chứ? kế hoạch của bạn đã lỗi thời rồi, trước đây đã xuất hiện rất nhiều những kế
hoạch tương tự như này”
Tiểu Trương có chút nóng nảy nói: “bạn nói như vậy là ý gì? bạn đang nói
tôi ăn cắp ý tưởng của người khác sao? bạn dựa vào đâu mà nói vậy chứ? trông
thì giống như Thổ Hành Tôn, bạn nghĩ mình là ai chứ?”
Nghe thấy 3 chữ "Thổ Hành Tôn" Tiểu Trương liền bổ nhào vào người Tiểu
Vương, hai người ngay lập tức đánh lộn với nhau.
Vậy vì sao Tiểu Trương lại tức giận như thế? Hóa ra anh ta có thân hình
thấp bé và luôn tự ti với chiều cao của mình. Nghe thấy Tiểu Vương sỉ nhục mình
như vậy, lòng tự trọng của anh ta chịu sự sỉ nhục rất lớn. Vì vậy, cũng không có
quá ngạc nhiên khi anh ta có động thái bốc đồng như vậy.

Cuộc đấu tranh giữa Tiểu Trương và Tiểu Vương có thể nói là cả hai cùng
chịu tổn thất. Tiểu Trương nhất thời lở miệng đã tiết lộ ra vết sẹo của Tiểu Vương.
Tiểu Vương cảm thấy bị sỉ nhục nên đã đánh nhau với đồng nghiệp của mình mà
không quan tâm đến thể diện. Cả hai không chỉ mất mặt, mất đi sự phong thái mà
còn để lại ấn tượng xấu với lãnh đạo công ty.
Từ hai câu chuyện trên chúng ta có thể thấy rằng, trong lòng mỗi người đều
có một sợi dây giới hạn. Sợi dây giới hạn này là hàng phòng ngự tâm lý cuối cùng
của con người. Nếu như có ai dám cả gan động đến nó, thì nhất định sẽ tự rước cho
mình những rắc rối lớn.
Trung Quốc cổ đại có câu: “đánh người không đánh mặt, mắng người không
nói rõ”. Bất luận làm chuyện gì cũng nhất định phải chừa đường lui cho mình và
cố gắng bảo vệ danh dự của người khác. Ngay cả khi hai người có những mâu
thuẫn khó giải quyết, thì cũng nên cố gắng duy trì ở khoảng cách nhất định và cố
gắng không chạm vào giới hạn tâm lý của người khác.
Giữa bạn bè với nhau, đùa giỡn hay trêu chọc đều không có vấn đề gì, điều
này cũng là một cách để tăng thêm tình cảm bạn bè. Tuy nhiên, bạn phải nắm chắc
được giới hạn nhất định của việc đùa giỡn. Bất luận là bạn đùa giỡn với người khác
hay người khác đùa giỡn với bạn, tuyệt đối đều không thể vượt qua giới hạn tâm
lý. Bằng không ngay cả những người bạn tốt cũng đều có thể mỗi người một ngả.
Đối với những người luôn đụng chạm đến giới hạn của nhau, sau khi thuyết phục
họ một vài lần nhưng không có hiệu quả thì tuyệt giao với họ cũng là một lựa chọn
tốt.
Tôn thờ anh hùng: Mọi người thường thích làm bạn với những
người giỏi hơn mình

Cổ nhân có câu: “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” . Nếu bạn muốn đạt được
thành công, bạn không chỉ cần mở rộng kết bạn mà càng phải kết bạn với những
người ưu tú hơn so với bản thân. Nếu như bên cạnh bạn không có bạn bè, vậy thì
hãy tự mình nhìn lại bản thân, phần lớn là vì bạn chưa đủ giỏi.

Ở phương Tây lưu truyền một câu nói như này: “khi sống chung với sói,
những gì bạn có thể học được chỉ là tiếng hú; sống chung với người giỏi, bạn sẽ
ảnh hưởng bởi những điều tốt; mưa dầm thấm lâu trong thời gian dài sẽ khiến bạn
trở thành con người ưu tú.”
Trong cuộc sống xã hội, con người đều muốn bản thân trở nên ưu tú hơn,
thành công hơn. Khi lựa chọn bạn bè, đương nhiên họ sẽ chọn những người có thể
dìu dắt, nâng đỡ, giúp đỡ bản thân. Về điểm này, Bill Gates đã có câu nói như thế
này: “có đôi khi, bạn kết giao với những người bạn như nào, thường nó sẽ có thể
quyết định vận mệnh trong cuộc đời bạn. ”

Ở Mỹ có một cậu bé nhà nông hết sức bình thường, cậu bé đã đọc nhiều câu
chuyện về các doanh nhân trên báo. Vì thế cậu bé rất muốn biết chi tiết của câu
chuyện, và muốn các doanh nhân kể cho độc giả nghe về cuộc sống của họ.
Suy nghĩ này cứ lởn vởn trong đầu cậu bé, thế nên cậu bé đã tự mình đến
New York. Một ngày nọ vào lúc hơn 7 giờ sáng, cậu bé đã có mặt tại tại văn phòng
của Asda, mặc dù lúc đó vẫn chưa đến thời gian làm việc.
Tại một trong số những văn phòng làm việc, đứa trẻ này vừa nhìn liền nhận
ra Asda. Đối với vị khách không mời mà đến, Asda lại cảm thấy vô cùng phản
cảm. Tuy nhiên, sau khi đứa trẻ đặt ra câu hỏi "cháu rất muốn biết làm thế nào để
kiếm được một triệu đô la" cho anh ta, thì thái độ của Asda liền thay đổi. Cuộc trò
chuyện giữa hai người kéo dài hơn một giờ, Asda nói với đứa trẻ cháu nên đến
thăm hỏi các doanh nhân nổi tiếng khác.
Nghe theo lời chỉ dẫn của Asda, đứa trẻ lần lượt đến thăm các doanh nhân,
chủ ngân hàng và những nhân vật nổi tiếng khác. Mặc dù cậu bé không hiểu một
số quan điểm của những nhân vật nổi tiếng đó, nhưng được nghe lời khuyên từ
những người thành công đã mang lại cho cậu bé sự tự tin rất lớn. Vì thế sau khi về
nhà đến nhà, cậu bé bắt đầu nỗ lực phấn đấu như những người thành công.
 Một vài năm sau, cậu bé này trở thành một doanh nhân tiếng tăm lừng lẫy ở
địa phương, cậu bé đã không ngừng nỗ lực và kiếm được một triệu đô la ở tuổi 25.
Sau này, đứa trẻ đến từ nông thôn này đã từng bước thực hiện ước mơ của mình.

Đối với trẻ em, những người thành công là những anh hùng trong tâm trí của
chúng. Đối với sự tôn thờ anh hùng khiến chúng sẵn sàng tiếp bước những bước
chân của người anh hùng và không ngừng vươn lên phía trước con đường của cuộc
sống.
Cùng với sự gia tăng của tuổi tác, sau khi những đứa trẻ dần dần trưởng
thành và bắt đầu hiểu được những hàm ý. Ngược lại chúng sẽ không thể dễ dàng
bày tỏ lòng tôn thờ của mình. Kiểu hàm ý này thực ra không đúng, dù cho tuổi
tác bao nhiêu hay là bất kỳ lúc nào. Đối với những người ưu tú hơn bản thân,
chúng ta đều nên giữ sự tôn thờ đó và dám bày tỏ sự tôn thờ của mình. Chỉ khi gần
gũi với họ, chúng ta mới có thể học hỏi kinh nghiệm và nhận được sự giúp đỡ từ
những người ưu tú. Tất cả những điều này đều rất có lợi cho sự trưởng thành và
phát triển của chúng ta.
Mong muốn được làm bạn với những người giỏi hơn mình không phải là
đang cản đường công danh lợi lộc. mà là những ước vọng tốt đẹp khát vọng trở nên
ưu tú hơn, hy vọng đạt được sự thành công là điều thúc đẩy chúng ta làm điều đó.
Xã hội đang không ngừng phát triển, mỗi giai đoạn đều sẽ xuất hiện những
người bạn khác nhau. Nếu bạn có thể luôn giữ được sự ưu tú, luôn là anh hùng
trong tâm trí của bạn bè, vậy thì bạn sẽ ngày càng có nhiều bạn hơn. Nếu bạn cứ
dậm chân tại chỗ, thậm chí có một hiện tượng thụt lùi, vậy thì nhất định bạn bè của
bạn ngày càng ít đi, thậm chí không còn một ai.
Trắc nghiệm tâm lý

Ở thời đại này muôn màu muôn vẻ, mỗi người trẻ đều muốn có một cuộc
sống khác biệt. Cho dù là lối sống, phong cách ăn mặc hay cử chỉ ngôn ngữ, đều
hy vọng được thể hiện phong cách mình. Vậy thì bạn là người thuộc kiểu phong
cách nào? Bài kiểm tra dưới đây sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời.
Việc tìm được người mà bản thân yêu thích là một chuyện khiến cho con
người vui vẻ, nhưng mỗi người đều thể hiện điều đó theo những cách khác nhau..
Nếu là bạn, bạn sẽ hành động như thế nào?

A Chủ động bày tỏ, nói rõ tiếng lòng

B Không nói, chờ đợi đối phương bày tỏ
C Âm thầm quan tâm, ám thị cho đối phương
D Tự do quyết định tình cảm của bản thân,muốn làm cái gì sẽ làm cái
đó

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Bạn là một người luôn hướng về tự do, luôn muốn thể hiện
những khía cạnh của mình không giống với người khác. Tuy nhiên, bạn rất quan
tâm đến cái nhìn của người khác và không muốn trở thành kẻ thù của tất cả mọi
người. Trong xương của bạn có bộ gen tuyệt vời và những đặc điểm buông thả ngỗ
ngược.
Lựa chọn B: Bạn là một người rất độc lập đồng thời người có đầy khí chất,
khí chất mạnh mẽ của bạn khiến người khác phải tôn thờ bạn. Cùng với số tuổi
ngày càng tăng lên, khí chất của bạn trở nên độc đáo và thu hút hơn. Bạn luôn luôn
thể hiện sự tự tin với thái độ “nhất lãm chúng sơn tiểu” (đứng trên đỉnh núi cao
nhất nhìn thấy những núi khác đều nhỏ) để thể hiện nét cá tính mê hoặc không
giống với những người khác.
Lựa chọn C: Bạn là một người vô cùng chú trọng đến sự lãng mạn và tình
cảm, từng giây từng phút bạn đều muốn ở bên cạnh người mình thích. Thế giới nội
tâm của bạn đầy màu sắc, bạn thích những thứ đẹp đẽ nhưng lại sợ mình bị mất
mặt. Mặc dù đôi khi nó có thể gây hiểu lầm, nhưng hầu hết thời gian nó vẫn dễ
thương.
Lựa chọn D: Bạn là một người bình tĩnh bên ngoài, phóng túng bên trong và
bất an trong tâm trạng. Bạn có một thế giới tinh thần phong phú và thích cuộc sống
tính sáng tạo. Bạn có thể thay đổi phong cách của mình bất cứ lúc nào, bởi vì bạn
vô cùng say đắm quá trình biến đổi bản thân. Bạn thích sự kết hợp màu sắc phong
phú, thế giới nội tâm của bạn luôn tràn đầy những yếu tố luôn thay đổi.

Chương 7: Tiền bạc soi rõ lòng người

Từ đó giúp bạn nhìn rõ dục vọng trần trụi phía sau
đồng tiền

Tục ngữ có câu “có tiền mua tiên cũng được”, qua câu tục ngữ này chúng ta
có thể thấy rõ sức mạnh của đồng tiền. Vì tiền, có người thà bán linh hồn, trở thành
kẻ đáng ghê tởm. Mọi người đều muốn có nhiều tiền, nhưng bạn phải kiểm soát
ham muốn tiền bạc của mình, nếu không, tiền sẽ đẩy bạn xuống vực thẳm đen tối.
Hiệu ứng Veblen: giá càng cao càng được ưa chuộng

Tục ngữ có câu “tiền nào của nấy”, mặc dù giá cao chưa chắc đã mua được
hàng tốt nhưng tâm lý thỏa mãn do nó mang lại thì không thể đo đếm bằng tiền.
“Không tìm kiếm thứ tốt nhất, nhưng tìm kiếm đắt nhất” không phải là tâm lý bệnh
hoạn, mà là nhu cầu tâm lý thực tế của một số người.

Trong bộ phim “Đại Uyển”, có một câu thoại kinh điển như vậy: "Bạn có
biết người thành công là người như thế nào không? Người thành công là người
mua thứ đắt nhất chứ không phải thứ tốt nhất. Vì vậy, khẩu hiệu bất động sản của
chúng tôi là “không tìm cái tốt nhất, mà tìm cái đắt nhất.” Đối với hiện tượng được
đề cập trong câu thoại, có thể nhiều người sẽ thấy khó hiểu. Tuy nhiên, trong cuộc
sống hiện đại, thực sự tồn tại trường hợp như vậy, nhà kinh tế Mỹ Thorstein
Veblen đã chú ý đến hiện tượng này từ lâu và gọi nó là "hiệu ứng Veblen". Khi
phân tích tâm lý người tiêu dùng, chúng ta không khó để phát hiện ra những bí ẩn
trong đó: sỡ dĩ người tiêu dùng mua những sản phẩm như vậy, mục đích chủ yếu
không phải để tận hưởng sự hài lòng do sản phẩm mang đó lại, mà để đáp ứng thỏa
mãn những nhu cầu tâm lý của họ. Vì vậy, việc xuất hiện hiện tượng "giá càng cao,
khách hàng càng ưa chuộng" cũng không phải là điều kỳ lạ.

Câu chuyện xảy ra giữa một vị thiền sư và đồ đệ của ông đã biểu hiện rất rõ
tác dụng của loại tâm lý này.
Một hôm, vị thiền sư lấy ra cho các đồ đệ một hòn đá rất to và đẹp, rồi nói
với các đệ tử: “các con đem hòn đá này ra ngoài chợ xem có bán được không.
Nhưng ta thực sự không cần con phải bán nó đi, mà muốn con hỏi dò thêm một số
người, quan sát thêm phản ứng của đám đông, xem viên đá này rốt cuộc có thể
bán với giá bao nhiêu”.
Ngay sau đó, người đồ đệ mang theo viên đá đến chợ. Khi nhìn thấy viên đá
đẹp như vậy, nhiều người muốn mua nó làm đồ trang trí hoặc để lại làm đồ chơi
cho con cháu. Vì vậy, có người ra giá cho vị đồ đệ, nhưng người trả giá cao nhất
chỉ là vài đồng xu. Người đồ đệ hậm hực quay trở về nói với vị thiền sư rằng:
"viên đá này chỉ đáng vài đồng xu thôi."
Vị thiền sư không hề tỏ ra thất vọng mà nói với đồ đệ rằng: “bây giờ con
đem hòn đá đó ra chợ vàng hỏi xem nó đáng giá bao nhiêu. Con phải nhớ rằng chỉ
hỏi giá của nó chứ không phải thực sự bán nó.”
Sau khi hỏi qua giá ở chợ vàng, người đệ tử quay trở về vô cùng vui vẻ nói
với vị thiền sư: "những người ở đó rất tốt! Có người còn sẵn sàng ra giá một ngàn
nhân dân tệ."
 Vị thiền sư nói: “được rồi, bây giờ con đem nó ra chợ trang sức. Nếu như
giá của nó dưới năm mươi vạn nhân dân tệ thì tuyệt đối con không được bán.”
Người đồ đệ lại tiếp tục đi đến chợ trang sức. Điều khiến người ta không thể
ngờ đến chính là, có một thương gia trang sức sẵn sàng bỏ ra năm ngàn nhân dân
tệ để mua viên đá này. Người đồ đệ tuân theo lời của vị thiền sư và nói với thương
gia trang sức rằng : "Giá này quá thấp, tôi không thể bán nó.”
Sau đó, các thương gia liên tục tăng giá hy vọng mua được viên đá từ tay
người đệ tử. Tám mươi ngàn, mười vạn, mười lăm vạn, hai mươi vạn... giá cả
không ngừng tăng lên. Dù người đệ tử rất hy vọng bán được viên đá và cho rằng
những này thật điên rồ, nhưng anh ta không quên lời của vị thiền sư trước đó:
trước khi giá của hòn đá đạt năm mươi vạn, anh ta tuyệt đối sẽ không bán viên đá.
Cuối cùng người đệ tử nói với người thương gia rằng: “tôi rất xin lỗi, nhưng với
giá này tôi không thể bán nó được.”
Các thương gia càng trở nên điên cuồng hơn, khởi động vòng đấu giá mới,
đến khi một thương gia đưa ra giá năm mươi vạn, người đệ tử mới bán viên đá cho
ông ta.
Người đệ tử cầm tiền quay trở về gặp vị thiền sư, thiền sư nói: "bây giờ con
phải hiểu rằng giá trị của những viên đá sẽ tùy thuộc vào những thời điểm khác
nhau. Trong những hoàn cảnh khác nhau, những viên đá nên được định giá khác
nhau. Trong hoàn cảnh và điều kiện thích hợp, bất kể bạn yêu cầu giá cao như thế
nào, sẽ có người chủ động yêu cầu mua nó.Trong những buổi sang trọng, những
người thương gia không mua nó để làm đồ trang trí hoặc đồ chơi, mà để thỏa mãn
mong muốn tỏ ra họ có khả năng mua được nó."

Trong cuộc sống thực tế, chúng ta cũng thường xuyên thấy tình huống như
này: hai đôi giày da có chất lượng và kiểu dáng gần như giống nhau, một đôi bán
60 tệ bên lề đường nhưng chẳng ai thèm quan tâm, đôi còn lại bán 300 tệ trong một
trung tâm mua sắm lớn nhưng vẫn có rất nhiều người muốn mua nó. Ngoài ra, một
số loại nước hoa, giày da, túi xách giá cao cũng rất được ưa chuộng, trở thành "con
cưng" được mọi người tranh giành. Hai đôi giày da có chất lượng và kiểu dáng gần
như giống nhau, một đôi bán 60 tệ bên lề đường nhưng chẳng ai thèm quan tâm,
đôi còn lại bán 300 tệ trong một trung tâm mua sắm lớn nhưng vẫn có rất nhiều
người muốn mua. để mua nó. Ngoài ra, một số loại nước hoa, giày da, túi xách giá
cao cũng rất được ưa chuộng, trở thành "con cưng" được mọi người tranh giành.
Cùng với sự tiến bộ của xã hội, chất lượng cuộc sống của con người ngày
càng được nâng cao. Khi chiếc ví của họ trở nên đầy đủ hơn, con người không chỉ
tìm kiếm các chức năng cơ bản của sản phẩm, mà còn là sự hưởng thụ và trải
nghiệm sâu sắc mà sản phẩm mang lại cho họ. Chỉ có những sản phẩm độc đáo
mới có thể khiến người sở hữu cảm giác mình "độc nhất vô nhị", từ đó tận hưởng
cảm giác thượng lưu mà sản phẩm mang lại.
 “Càng đắt càng mua” không phải là một vấn đề tâm lý, cũng không phải để
khoe khoang, mà đó chỉ là phong cách sống của một số người, một hành động mà
con người thực hiện để thỏa mãn một số ham muốn bên trong họ. Bản chất của nó
vẫn là nhu cầu tâm lý, đó là niềm khao khát khắc sâu trong tâm trí của mỗi người.
Tuy nhiên có một điều không thể phủ nhận rằng, xung quanh chúng ta cũng
có những người vay tiền để mua những món đồ xa xỉ. Những người làm như vậy
thường có lòng kiêu hãnh rất mạnh, một khi đã nhận ra bản chất của họ thì nhất
định phải tránh xa họ càng sớm càng tốt.
Tiền bạc phân minh: càng anh em ruột tiền bạc càng rõ ràng, “ tính toán chi
li” không làm tổn thương tình cảm

Khi liên quan đến tiền bạc, tốt nhất nên phân chia rõ ràng. Bởi vì cho dù mối
quan hệ có thân thiết như nào đi nữa, thì cuối cùng cũng có thể vì tiền mà trở
thành kẻ xa lạ với nhau. Để sau này có thể chung sống với nhau được tốt hơn, việc
bạn “tính toán chi li” thì không có gì là sai cả.

Ở Trung Quốc, việc bạn bè mời nhau đi ăn hoặc tặng quà nhau… là một
phương thức giao tiếp rất bình thường và chính đáng. Có một số mối quan hệ bạn
bè tốt với nhau đến nỗi không tính toán của bạn của tôi. Họ ăn cùng nhau, uống
cùng nhau, tiêu tiền cùng nhau, thậm chí mỗi người đều không biết mình đã tiêu
bao nhiêu tiền.
Về điểm này, cách người nước ngoài giải quyết rất khác với người Trung
Quốc. Ở nhiều nhiều quốc gia khác nhau, ngay cả khi các cặp tình nhân đang hẹn
hò, họ cũng sẽ chọn cách chia “AA”; trong khi ở Trung Quốc, thường thì nam giới
sẽ là người trả tiền. Trong quan niệm truyền thống của người Trung Quốc, việc
người đàn ông trả tiền nó vừa thể hiện được sự hào phóng phóng và nam tính của
anh ta, vì vậy rất nhiều người xem thường cách chia “AA”.
Trong cuộc sống, khi gặp những người ngay cả bữa ăn đêm cũng tính toán
chi li, nhiều người thường không muốn tiếp tục giao lưu với họ. Bởi vì họ quá keo
kiệt, luôn tính toán chi li mọi thứ, không biết khi nào sẽ lấy máy tính ra và tính
toán xem mỗi người phải trả bao nhiêu tiền. Ở những nơi công cộng, hành vi như
vậy không tránh khỏi làm người khác cảm thấy ngượng ngùng, nhiều người thà
không kết bạn cũng không muốn xảy ra những tình huống mất mặt như vậy.
Thật không ngờ, những người “tính toán chi li” như vậy lại là những người
thực sự đáng để giao lưu. Bởi vì họ suy nghĩ xa hơn bạn, họ trân trọng tình cảm đôi
bên hơn bạn. Bạn thử nghĩ xem, nếu sau này hai bạn đều có gia đình riêng, anh ấy
vẫn cần tiêu tiền của bạn, liệu bạn có bằng lòng không? Đến lúc đó bạn sẽ nghĩ về
họ như thế nào? Việc phân chia tài chính ngay bây giờ sẽ giúp tránh được những
tình huống tranh cãi trong tương lai. Tục ngữ có câu “người càng quen lâu, tiền bạc
càng sòng phẳng”, vì để tốt cho tình bạn và tình cảm giữa hai người, việc thường
xuyên tính toán rõ ràng với nhau là một chuyện tốt.

Từ tiểu học đến đại học, Lý Hải và Chu Cương đều học chung trường nên
quan hệ giữa hai người rất thân thiết, hòa thuận. Có thể nói họ không thể tách rời
nhau, là anh em chí cốt mà ai cũng ngưỡng mộ.
 Mỗi ngày, họ đều cùng nhau ăn uống, nghỉ ngơi, cùng nhau làm một số
công việc kinh doanh nhỏ. Tiền kiếm được không phân biệt ai nhiều ai ít mà góp
lại một chỗ, khi có việc cần tiêu thì cùng nhau tiêu. Họ đều rất lòng với đối
phương, đến nỗi sau khi tốt nghiệp họ cùng nhau thuê một ngôi nhà. Khi mới bắt
đầu đi làm, tiền lương của Lý Hải cao hơn rất nhiều so với Chu Cương. Khi Chu
Cương không đủ xoay xở, Lý Hải liền hào phóng giúp đỡ, ngay cả 1 tờ giấy ghi nợ
cũng không có. Sau đó, do nơi làm việc thay đổi, hai người đã thuê nhà riêng của
mình, nhưng mối quan hệ giữa họ vẫn rất tốt, Chu Cương thỉnh thoảng vẫn đến
chỗ Lý Hải để lấy tiền tiêu.
Cùng với sự thay đổi của thời gian, Lý hải và Chu Cương đều tìm được bạn
gái và chi tiêu của họ tăng lên nhiều so với trước. Tuy nhiên, khi không có tiền
Chu Cương vẫn đến tìm Lý Hải
giống như trước đây, hơn nữa trước giờ Lý Hải chưa từng ghi giấy nợ. Lý Hải
đang gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại không muốn nói ra cho người khác biết.
Vì thế anh ta cảm thấy lo âu và buồn phiền trong lòng. Khi gặp bạn thân thiết, Lý
Hải than phiền rằng Chu Cương luôn tiêu tiền của anh ta mà không bao giờ trả
lại.
Không ngờ những lời này lại lọt vào tai Chu Cương nên hai người xảy ra
mâu thuẫn gay gắt. Chu Cương cho rằng Lý Hải là người sống hai mặt, nói xấu
mình sau lưng. Lý hải lại cho rằng Chu Cương là kẻ lấy oán báo ân, đã tiêu tiền
của mình còn phản lại mình. Hai người cãi nhau một trận kịch liệt, rồi sau đó
đường ai nấy đi.

Từ ví dụ này chúng ta có thể nhìn thấy rằng, mối quan hệ giữa bạn bè dù có
tốt đến đâu thì cũng cần phải giải quyết các vấn đề kinh tế một cách rõ ràng và chi
tiết. Nếu lâu ngày không có sự phân biệt với nhau về kinh tế thì tình bạn trong sáng
sẽ bị vấy bẩn bởi đồng tiền. Một khi mối quan hệ bạn bè trở thành mối quan hệ
trao đổi tiền bạc trần trụi, thì đối với cả hai bên đều không mang lại lợi ích gì.
Ngạn ngữ Trung Quốc có câu “ càng anh em ruột, càng phải rõ ràng”. Từ đó
có thể thấy rằng, ngay từ thời cổ đại Trung người ta đã phát hiện ra ảnh hưởng to
lớn của đồng tiền đối với tình cảm gia đình. Ngay cả tình máu mủ cũng khó chống
lại sự cám dỗ của đồng tiền, huống chi những mối quan hệ bạn bè trong xã hội? Vì
vậy, việc "tính toán chi li" để phân biệt rõ quan hệ tài chính không có gì là khó nói
ra. Mục đích của việc tính toán này chỉ để bảo vệ lợi ích tài chính của từng người
mà còn để duy trì sự đoàn kết và tình bạn dài lâu giữa các bên.
Hiệu ứng bánh cóc: Thói quen tiêu dùng quá đà và phóng túng, tất
yếu sẽ dẫn đến tài sản bị tiêu hao nhanh chóng

Chúng ta luôn thấy rằng một số người sống cuộc sống xa hoa và và đôi khi
gây ra sự phản cảm cho mọi người với lối sống xa hoa, đắt đỏ của họ". Trên thực
tế, họ bị ảnh hưởng bởi thói quen tiêu dùng, cho dù muốn thay đổi cũng không dễ
dàng như vậy.

Hiệu ứng bánh cóc hay còn được gọi là hiệu ứng kiểm soát bánh xe, lần đầu
tiên được đề xuất bởi nhà kinh tế học Duesenberry. Điều đó có nghĩa là một khi
thói quen tiêu dùng của con người được hình thành thì thường không thể thay đổi
được, cũng có nghĩa là điều chỉnh mức tiêu dùng lên thì dễ nhưng điều chỉnh
xuống thì khó. Nhờ ảnh hưởng của hiệu ứng bánh cóc, Thói quen tiêu dùng ngắn
hạn của người dân không bị ảnh hưởng bởi mức thu nhập thực tế, mà bởi mức thu
nhập của thời kỳ thu nhập cao nhất của họ.
Nhà kinh tế học cổ điển Keynes cho rằng thói quen tiêu dùng có tính đảo
ngược, cũng có nghĩa là sự thay đổi về mức thu nhập tuyệt đối chắc chắn sẽ tạo ra
sự thay đổi ngay lập tức về mức tiêu dùng. Đứng trước quan điểm này, Duesenbe
đã tiến hành phản bác lại quan điểm này. Ông cho rằng chính sách tiêu dùng không
phải là một kế hoạch lý tưởng hoá đơn giản, nó còn liên quan rất lớn đến thói quen
tiêu dùng của cá nhân. Thói quen tiêu dùng của mỗi người chịu ảnh hưởng bởi
nhiều yếu tố khác nhau như: nhu cầu sinh lý, nhu cầu xã hội, kinh nghiệm cuộc
sống… Trong đó, mức tiêu dùng mà các cá nhân đạt được trong thời kỳ có thu
nhập cao nhất sẽ có tác động lớn nhất.

Khi vua Chu của nhà Thương vừa lên ngôi, lê dân bách tính đều cho rằng
một vị quân vương anh minh như vậy sẽ cai trị thiên hạ và nhà Thương nhất định
sẽ ổn định lâu dài.
Một hôm, vua Chu ra lệnh làm một đôi đũa bằng ngà voi, và vui vẻ dùng
bữa với nó. Sau khi thúc phụ của vua Chu là Cơ Tử nhìn thấy nó, ông liền khuyên
vua Chu cất đôi đũa ngà voi đi. Nhưng vua Chu lại không đồng ý, quan văn quan
võ trong triều cũng đều cảm thấy có chút chuyện mà Cơ Tử cũng kinh ngạc,
chuyện bé xé ra to.
Bởi vì chuyện này mà ngày nào Cơ Tử cũng mặt mày nhăn nhó, một số đại
thần cảm thấy vô cùng khó hiểu nên đã hỏi ông ấy vì sao lại buồn rầu như vậy. Cơ
Tử đáp rằng: “vua Chu dùng đôi đũa ngà voi ăn cơm, thì chắc chắn phải dùng cốc
sừng tê giác và bộ đồ ăn ngọc bích phù hợp; Khi dùng đũa ngà voi, cốc sừng tê
giác và bộ đồ ăn ngọc bích, mỗi bữa ăn hoàng thượng nhất định sẽ ăn uống trong
cao lương mỹ vị. Ăn uống mỹ vị thì chắc chắn phải ăn mặc gấm vóc lụa là, sống
trong cung điện nguy nga lộng lẫy. Chỉ nghĩ đến cảnh tượng này thôi cũng đủ
khiến tôi cảm thấy rùng mình sợ hãi.”
Chỉ 5 năm sau những lo ngại của Cơ Tử đã trở thành sự thật, Vua Chu đã
hành động bậy bạ, xa hoa dâm đãng. Cuối cùng, đã chấm dứt sự thống trị của nhà
Thương kéo dài hơn 500 năm.

Thông qua câu chuyện vua Chu sử dụng đũa ngà, Cơ Tử đã thấy trước số
phận cuối cùng của nhà Thương. Mặc dù vào thời điểm đó không có thứ gọi là hiệu
ứng bánh cóc, nhưng nguyên lý của nó và hiệu ứng bánh cóc đều giống nhau.
Trên thực tế, Tư Mã Quang-một chính trị gia và nhà văn thời nhà Tống, đã
từng nói một câu nổi tiếng phản ánh hiệu ứng bánh cóc như sau: “do kiệm nhập xa
dịch, do xa nhập kiệm nan” (1) Câu này xuất phát từ mục “Huấn Kiệm thị khang”,
trong đó có câu : “kiệm, đức chi cộng dã; xỉ, ác chi đại dã” (2). Tư Mã Quang luôn
khởi xướng sự cần cù và giản dị, ông luôn tuân theo truyền thống này.
Về mặt bản chất, hiệu ứng bánh cóc thực chất là một biểu hiện bên ngoài của
bản tính con người. Bởi vì trời sinh mỗi người đều có dục vọng, vì để thỏa mãn
dục vọng của bản ong, con người sẽ nỗ lực bằng nhiều cách khác nhau để bản ong
tận hưởng tất cả những gì họ có thể tận hưởng. Từ góc nhìn cá nhân. Người ta
không thể cấm đoán, cũng không thể buông thả nó quá mức. Nếu con người không
kiềm chế được dục vọng của mình, buông thả và hưởng thụ quá mức, vậy thì chỉ
có thể chấp nhận thực tế nghèo dần.
Trong xã hội phương Tây một số doanh nhân thành đạt, mặc dù họ có tiền
bạc đầy người nhưng họ luôn để con cái học cách lao động kiếm tiền từ khi học
tiểu học. Ngay cả khi giờ phút hấp hối, họ cũng hiếm khi để lại tài sản của mình
cho con cái của họ. Bởi vì họ biết rằng, một khi đứa trẻ đã quen với việc tiêu tiền
một cách xa hoa, thì cả con người sẽ trở nên không có mục tiêu. Sau khi tiêu sạch
tài sản của gia đình, đến cả cuộc sống cũng sẽ trở thành một vấn đề lớn. Là người
giàu nhất thế giới, nhưng Bill Gates đã dành phần lớn tài sản của mình quyên góp
cho các hoạt động từ thiện và chỉ để lại cho con cái mình vài triệu đô la. Theo ông
Bill Gates, việc con cái có quá nhiều tài sản không phải của chúng làm ra không
phải là điều tốt. Điều này sẽ khiến họ mất động lực phấn đấu, chôn vùi khả năng
của mình và cuối cùng có thể trở thành những người vô dụng.
Những cách mà Gates đã làm là đúng. Ông ấy đã tránh cho những đứa con
của mình chịu sự ảnh hưởng bởi hiệu ứng bánh cóc từ nguồn. Ông ấy để cho con
cái mình phát triển trong một không gian rộng lớn hơn, tạo ra cho chúng những
khả năng vô hạn của cuộc sống.
Ảnh hưởng của hiệu ứng bánh cóc có thể nói là ở khắp mọi nơi, chúng ta có
thể gặp những người chịu sự ảnh hưởng của hiệu ứng ở bất cứ đâu. Đối mặt với
những người như vậy, chúng ta chỉ cần ong thái độ khách quan để đối xử với họ,
miễn là chúng ta hiểu lý do cho hành vi và cách cư xử của họ, thì hoàn toàn có thể
hiểu được họ.

Chú thích:
1. “do kiệm nhập xa dịch, do xa nhập kiệm nan”: Ý muốn nói từ cuộc sống tiết
kiệm, giản dị chuyển sang cuộc sống xa hoa giàu có thì tương đối dễ dàng đơn
giản, nhưng đã sống cuộc sống xa hoa giàu có rồi mà chuyển về cuộc sống tiết
kiệm thì khá khó ong
2. “kiệm, đức chi cộng dã; xỉ, ác chi đại dã” có nghĩa là: Sự kiệm ước là sự chung
cùng mọi đức tốt; sự xa xỉ là một điều tai ác lớn lao. Hễ kiệm ước thì ít ong tham
muốn, người mà hay giữ được ít ong tham muốn thì không bị vật dục sai khiến nên
có thể cứ đường thẳng mà đi. Còn xa xỉ thì nhiều tham muốn, người mà có nhiều
ham muốn thì hâm mộ sự giàu sang, theo đường cong vậy mà chóng rước họa hại
tan nhà, hại mình, bởi đó mà khi ở chức quan thì ăn hối lộ, khi sống đời dân dã ở
làng thì sẽ sinh trộm cắp.
Chứng “ nghiệm mua sắm”: Nghiện mua sắm, gặp bất kỳ thứ gì
cũng “ mua, mua,mua”

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của mạng internet và ngành chuyển phát
nhanh, mua sắm trực tuyến đã trở thành một phần không thể thiếu và quan trọng
trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, rất nhiều người "nghiện mua sắm" mua những
thứ thật sự không cần thiết, sau khi mua về lại đem gác xó, rõ ràng nó chiếm đi rất
nhiều không gian cần thiết.

"Nghiện mua sắm" là thuật ngữ đặc biệt dùng để chỉ những nhóm người mua
sắm điên cuồng trên mạng, cùng với sự phát triển của xã hội nhóm người này
không ngừng mở rộng.
Mỗi ngày, “những người nghiện mua sắm” sẽ không nỡ rời các trang web
mua sắm lớn, họ hăng hái lướt qua mỗi sản phẩm, so sánh giá cả và đặt hàng. Đối
với mua sắm trực tuyến, dường như họ không biết chán và có thói quen so sánh sản
phẩm giữa 3 nhà với nhau. Có vẻ như họ đã kiếm được với giá rẻ hơn. Nhưng trên
thực tế, hầu hết những gì họ mua về đều không có giá trị thực tiễn, hơn nữa còn
lãng phí thời gian quý báu của bản thân và chi tiêu tiền bạc một cách vô ích. Sau
khi mua sắm, khi họ bình tĩnh trở lại cũng là lúc họ ý thức được bản thân có những
vấn đề đang tồn tại, thậm chí còn hô vang khẩu hiệu “.....”. Tuy nhiên, một khi cơn
nghiện mua sắm nổi lên, họ vứt bỏ đi lời hứa và tiếp tục điên cuồng mua sắm.
Trong tâm lý học, sự biểu hiện này của "nghiện mua sắm" có thể được xem
như một loại mua sắm cưỡng ép. Trong những biểu hiện thực tế, một mặt những
người mua sắm cưỡng ép thường có khát vọng mãnh liệt với việc mua sắm; một
mặt khác họ sẽ vô cùng thất vọng về hành vi mua sắm bốc đồng của bản thân.
Thông thường, họ sẽ có áp lực rất lớn trước khi mua sắm. Thông qua hình thức
mua sắm này, áp lực của họ sẽ được giải toả trong chốc lát. Điều này sẽ khiến họ
hạnh phúc và vui vẻ ngay lúc đó, nhưng sau này khi suy nghĩ lại họ sẽ cảm thấy
hối hận. Cách mua sắm như vậy thường khiến họ chi tiêu vượt quá khả năng kinh
tế của mình. Từ đó đem đến gánh nặng rất lớn cho bản thân và gia đình.
Dựa theo kinh nghiệm của người xưa, người ta có 2 cách hiểu cơ bản về
“nghiện”: một là những thứ có thể khiến cho con người nghiện ngập vốn dĩ là
không tốt và nó làm cho con người mất đi lý tính; hai là những người nghiện ý chí
của họ không đủ kiên cường, không thể cưỡng lại sự cám dỗ.

Vì để kiểm chứng nguyên nhân gây nghiện, các nhà khoa học đã dùng chuột
để làm vật thí nghiệm. Khi thí nghiệm, nhà khoa học đã nhốt một con chuột và đặt
hai chai nước vào trong một cái lồng. Trong đó, một chai chứa nước có chứa
cocaine và chai còn lại chứa nước tinh khiết thông thường. Sau khi nếm thử nước
trong hai chai, con chuột trở nên thích thú với loại nước có chứa cocaine; nó
không ngừng uống, thậm chí nó đã chết vì trúng độc ngay sau đó.
Thí nghiệm này phù hợp với kinh nghiệm và nhận thức trước đây của mọi
người, rằng con chuột chết vì lòng tham cocaine.
Tuy nhiên, vài chục năm sau đó, các nhà khoa học người Canada đã tiến
hành một thí nghiệm khác. Thí nghiệm này đã làm thay đổi nhận thức trước đây
của mọi người về “nghiện”.
Trong thí nghiệm này, những con chuột được sử dụng là cùng một loài với
những con chuột trong thí nghiệm đầu tiên. Chỉ là lần này không phải thả một con
chuột trong lồng, mà là một đàn chuột. Nhân viên thí nghiệm còn thiết kế một công
viên giải trí trong lồng, ở đây những con chuột có thể vui chơi thỏa thích. Kết quả
cuộc thí nghiệm cho thấy rằng, hầu hết những con chuột đều chơi vui vẻ trong đó,
rất ít con chuột uống nước có chứa cocaine.

Từ kết quả này không thể không khiến người ta phải suy nghĩ kĩ rằng, con
người rốt cuộc vì sao lại “nghiện”?
Từ cuộc thí nghiệm này chúng ta có thể liên tưởng đến xã hội loài người.
Khi con người có mối quan hệ xã hội tuyệt vời và có rất nhiều lựa chọn hoạt động
giải trí dành cho chúng ta, những thứ có thể gây nghiện cho chúng ta dường như
mất đi ma lực của nó.
Theo kết quả của cuộc thí nghiệm này mà nói, bản chất những thứ gây
nghiện cho con người không phải là những thứ xấu mà chính là môi trường xung
quanh chúng ta. Khi con người bị bao vây bởi những cảm xúc cô đơn, bất lực, suy
sụp, chán nản, người ta thường tìm cách an ủi mình bằng một số chất hoặc hành vi
gây nghiện.
Sỡ dĩ người “nghiện mua sắm” “mua mua mua” là bởi vì họ cần giải tỏa áp
lực; sỡ dĩ “người hút thuốc” mua thuốc lá là bởi vì giải tỏa nỗi cô đơn; sỡ dĩ
“người nghiện rượu” mua rượu là bởi vì xoa dịu cảm xúc…Bất kể đó là hành vi
tiêu dùng do nghiện hay là xoa dịu nỗi đau do nghiện gây ra, thì nguồn gốc của nó
đều nằm ở trạng thái tâm lý của mình. Hãy cố gắng tìm ra một cách tốt hơn để giải
tỏa nó, những cái được gọi là “nghiện” sẽ cuốn bay theo gió và không còn ảnh
hưởng đến con người nữa.
Trào lưu chạy theo khoái lạc: đồng tiền là “con dao hai lưỡi”, muốn
nó ở mặt nào là do bạn chọn

Mỗi chúng ta ai cũng đều muốn có một khoản tiền lớn, bởi vì có tiền đồng
nghĩa với việc cho dù không có sự giúp đỡ của người khác thì bản thân cũng có thể
sống cuộc sống mà mình muốn. Một khi đã có suy nghĩ như vậy, con người sẽ trở
nên thờ ơ, tự cho mình là đúng.

Con người đã có một cuộc tranh luận sôi nổi liên quan đến vấn đề liệu tiền
bạc có đem lại hạnh phúc cho con người hay không. Một số người cho rằng có tiền
thì bạn có thể chi tiêu, mua những gì bạn muốn, có thể thỏa mãn những dục vọng
của bạn, cảm giác hạnh phúc sẽ tự tăng lên. Có người lại cho rằng, hạnh phúc của
con người còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, tiền bạc chỉ là một trong những số đó,
nếu chỉ có tiền thì sẽ không có ý nghĩa gì đối với hạnh phúc, bằng chứng mạnh mẽ
nhất chính là "người dân ở những quốc gia giàu có nhất không phải là người hạnh
phúc nhất".
Những cuộc tranh luận như này đã từng khiến mọi người rơi vào tình thế
tiến thoái lưỡng nan. Nếu như tiền không có ý nghĩa gì đối với hạnh phúc, vậy sao
phải khổ cực kiếm tiền làm gì? Nếu như tiền có thể khiến con người hạnh phúc,
vậy tại sao nhiều người rất giàu có lại không cảm thấy vui vẻ? Không một ai có thể
đưa ra câu trả lời chính xác, bởi vì tiền đối với mỗi người đều có ý nghĩa không
giống nhau, nên cảm nhận về nó đương nhiên cũng sẽ không giống nhau.
Điều khiến cho con người đáng mừng là theo sự thay đổi của thời gian,
những cuộc tranh luận về vấn đề khó khăn này ngày càng ít hơn. Mọi người dần ý
thức được rằng, tiền có thể tạo ra rất nhiều giá trị. Ví dụ như tạo ra sự khích lệ
khiến con người ngày càng kiên nhẫn hơn. Dù sao đi nữa, tiền bạc đối với con
người thực chất đều có ý nghĩa tích cực. Sự khao khát đối với tiền bạc của con
người được xuất phát từ lý do vô cùng chính đáng: tiền có thể làm cho con người
có cảm giác tốt hơn.Một nhóm nghiên cứu gồm các học giả Trung Quốc và Mỹ đã
tiến hành một loạt các thử nghiệm để nghiên cứu sức ảnh hưởng của tiền bạc đối
với con người. Họ chọn một nhóm người tình nguyện tham gia cuộc thử nghiệm và
để cho họ trải nghiệm cảm giác dần dần bị loại trừ. Trong trường hợp này, những
người tham gia đều tỏ ra vô cùng đau đớn và bất lực. Lúc này, các học giả bắt đầu
giai đoạn tiếp theo của thí nghiệm. Họ chia người chơi thành hai nhóm, nhóm thí
nghiệm thứ nhất được yêu cầu đếm tiền, nhóm thí nghiệm còn lại được yêu cầu
đếm tờ giấy. Kết quả cho thấy rằng, tâm trạng của những đối tượng thử nghiệm
đếm tiền dần trở nên tốt hơn, ngược lại với những người đếm giấy thì hầu như
không có gì thay đổi. Từ đó có thể nhận thấy rằng, tiền thực sự có thể thay đổi tâm
trạng của con người và khiến con người cảm thấy tốt hơn.
Có lẽ bản chất của tiền bạc chưa chắc sẽ khiến chúng ta trở nên hạnh phúc
tuyệt đối. Tuy nhiên, cũng giống như con người biết rằng hút thuốc rất có hại cho
sức khỏe nhưng vẫn có người hút, những thứ mà con người theo đuổi chưa chắc
đều tốt cho cơ thể của họ. Sự hạnh phúc mà tiền có thể mang lại thường rất ngắn
ngủi. Bởi vì những sản phẩm ngày càng tiên tiến, càng mới lạ sẽ luôn không ngừng
xuất hiện, con người sẽ luôn chi nhiều tiền hơn để thỏa mãn những dục vọng
không có điểm dừng của mình. Tâm lý này được gọi là “trào lưu chạy theo khoái
lạc”: chúng ta chi tiêu càng nhiều, thì càng muốn có được nhiều hơn. Khi chúng ta
cần nhiều tiền hơn, tự nhiên con người sẽ nỗ lực càng nhiều hơn. Từ cách nhìn có
thể nói, tiền bạc có thể đóng một vai trò rất lớn trong việc khích lệ cho con người,
nhưng nó cũng mang lại rất nhiều tác động tiêu cực cho xã hội. Bởi vì giữa lợi ích
của bản thân và quan tâm đến người khác, tiền bạc sẽ kích thích con người càng
quan tâm đến lợi ích của bản thân hơn. Điều này sẽ khiến con người càng trở nên
ích kỷ và tự cho mình là trung tâm.
Trong cuộc sống thường ngày, chỉ cần liên quan đến tiền bạc, con người sẽ
tự nhiên giữ khoảng cách với người khác. Nếu như một công việc hai người cùng
làm với nhau thì mỗi người chỉ nhận được một nửa tiền công. Nếu như tự mình
hoàn thành nó, thì bạn sẽ nhận được tất cả tiền công. Khi phải đối mặt với tình
huống như thế này, nếu như có thể hầu hết mọi người sẽ lựa chọn tự mình hoàn
thành nó. Vì tiền, con người thà rằng tránh xa đồng nghiệp còn hơn chia sẻ tiền
công cho người khác. Một khi cảm giác này dần dần lan rộng, vậy thì con người sẽ
dần dần rời xa các hoạt động xã hội, bắt đầu thu mình lại. Đến cuối cùng, con
người sẽ trở nên chỉ quan tâm đến lợi ích của mình mà không quan tâm đến những
thứ khác. Nếu một người có thể kiếm được 100 triệu nhân dân tệ mỗi năm, vậy thì
sự quan tâm của anh ta cũng sẽ tự nhiên giảm dần đối với các vấn đề như: chế độ
bảo hiểm của cộng đồng, điều kiện y tế, giáo dục ở trường, v.v., Bởi vì anh ta có
đủ tiền để thoát ra khỏi khốn cảnh đó. Nếu có thể, anh ta thậm chí còn có thể mua
được một hòn đảo sống một mình trên hòn đảo đó và giữ rất ít liên lạc với xã hội.
Nếu tình hình nghiêm trọng hơn, anh ta thậm chí sẽ hoàn toàn không tin vào sự tồn
tại xã hội, bởi vì anh ta không cần xã hội cung cấp bất cứ thứ gì và có thể sống rất
tốt như vậy.
Từ quan điểm có thể nói rằng, tiền bạc quá nhiều sẽ làm giảm sự tham gia
của con người vào đời sống xã hội; từ đó khiến con người trở nên ích kỷ và kiêu
ngạo, và đây là một khuynh hướng vô cùng tồi tệ.
Ở thời cổ đại Trung Quốc, có một câu nói rằng “vi phú bất nhân”, Điều này
phản ánh từ một khía cạnh rằng hiện tượng này đã tồn tại từ thời cổ đại. Nếu như
chỉ dựa vào những điều này mà cho rằng người giàu đều không nhân từ, thì khó
tránh được có một chút không công bằng. Suy cho cùng, bộ nhớ não bộ của con
người là có hạn, khả năng tập trung cũng sẽ bị hạn chế ở một mức độ nhất định.
Khi chúng ta quá chú trọng vào tiền bạc, chúng ta tự nhiên sẽ ít quan tâm đến con
người hơn. Khi chúng ta quan tâm đến con người nhiều hơn, tương ứng với việc
chúng ta quan tâm đến tiền ít hơn. Từ đó chúng ta có thể nhìn thấy rằng, bởi vì góc
độ quan tâm khác nhau. sẽ khiến cho một người có thể thể hiện hai nhân cách con
người hoàn toàn khác nhau.
Vì để thỏa mãn dục vọng của bản thân và có được một cuộc sống tốt đẹp
hơn, mỗi người đều có một ham muốn vô độ về tiền bạc. Ham muốn vừa phải có
thể mang lại cho con người động lực để tiến lên phía trước, ngược lại với ham
muốn quá mức sẽ khiến con người đi đến cực đoan khác. Duy trì mức độ gần gũi
thích hợp với tiền bạc là một quá trình không ngừng điều chỉnh để đạt được sự cân
bằng, chỉ khi tìm được điểm cân bằng hoàn hảo, bạn mới có thể kiểm soát hoàn
hảo ảnh hưởng của tiền bạc đối với bản thân.
Là một “người keo kiệt”: người keo kiệt thường thích lối sống tằn
tiện

Trong xã hội luôn tồn tại rất nhiều những “con gà sắt” keo kiệt, họ coi của
cải như là mạng sống của mình, suốt ngày chỉ nghĩ làm thế nào để giữ được của cải
của mình. Họ sống trong nơm nớp lo sợ, chỉ vì của cải mà họ tiêu tốn vô số sức lực
và tuổi trẻ. Rất nhiều người cảm thấy cuộc sống của họ quá mệt mỏi, nhưng họ lại
có quan điểm sống của riêng mình.

Trong các tác phẩm văn học của nước ngoài, có rất nhiều tác phẩm miêu tả
về “ con gà sắt”. Trong văn học phương Tây có Sherlock trong “Người lái buôn
thành Venice”, Harpagon trong “Lão hà tiện”, Grandet trong "Eugenie Grandet" và
và Puskin trong "Những linh hồn chết". Trong văn học Trung Quốc có Lý Mai
Đình trong “Ví Thành”, Lư Chí trong "Nhất văn tiền", các nhân vật trong truyện
ngụ ngôn "Ngoại vật" của Trang Tử và Nghiêm Giám Sinh trong "Nho lâm ngoại
sử".
Tám “con gà sắt" này có thể coi là đại diện điển hình cho kẻ keo kiệt, cho
mọi người ấn tượng vô cùng sâu sắc. Chỉ cần nhắc đến chủ đề keo kiệt, hình tượng
của những nhân vật này sẽ lóe lên trong đầu rất nhiều người. Đối với kẻ keo kiệt,
tiền bạc chính là sinh mệnh; cho dù đó những thứ mà bản thân rất thích, họ cũng
không bằng lòng chi tiền mua nó. Qua các nghiên cứu các nhà tâm lý học đã phát
hiện ra rằng, hành vi 1 xu cũng không chi của những người keo kiệt (hay còn gọi là
kẻ bủn xỉn) bắt nguồn từ sự lo lắng cho cuộc sống tương lai và tâm lý bất an về
tương lai của họ. Những người đã lâu không được ăn no mặc ấm hoặc những người
vì tiền mà đánh mất tôn nghiêm của bản thân, càng dễ mất phương hướng rơi vào
cái bẫy của tiền tài.
Mặc dù những kẻ bủn xỉn đã có một số của cải và một ít cảm giác an toàn,
nhưng những gì đã trải qua trong quá khứ khiến họ quen với việc giữ vững tài sản
của mình. Đối với người bình thường, số tiền của những người keo kiệt đã đủ chi
tiêu, nhưng nếu có tiền mà không chịu tiêu nó thì khác gì với không có tiền. Tuy
nhiên đối với những người bủn xỉn mà nói, họ còn phải lo lắng về rất nhiều vấn đề,
vì thế không thể tiêu tiền một cách vung tay quá trán.
(1) Những người keo kiệt luôn cảm thấy rằng bản thân không có đủ tiền để
tiêu. Điều này là do những người keo kiệt có dục vọng chiếm hữu tiền bạc lớn hơn
rất nhiều so với người bình thường. Đối với họ mà nói, tiền bạc không chỉ có thể
đáp ứng nhu cầu vật chất, mà càng có thể giúp cho tâm hồn của họ được an tâm
hơn. Mặc dù họ đã có rất nhiều tiền bạc, nhưng vẫn khó lòng lấp đầy cái hố sâu
dục vọng của chính họ.
(2) Những người keo kiệt hầu như không có bạn bè. Bởi vì tư duy và phong
cách làm việc của người keo kiệt khác biệt rất lớn so với người bình thường, vì vậy
họ rất ít khi có thể kết bạn với người khác. Điều này khiến họ vô cùng đau khổ,
cũng từ đó mà ảnh hưởng đến lòng tự tin của họ.
(3) Những người keo kiệt vướng phải cuộc đua so sánh. Người keo kiệt
thường thích so sánh với những người giàu có hơn họ, điều này khiến họ cảm thấy
bản thân không có tiền, càng so sánh lại càng cảm thấy mình “nghèo”, do đó họ
càng không dám chi tiêu tùy ý.
(4) Những người keo kiệt luôn hy vọng tài sản của mình có thể được truyền
lại cho thế hệ sau. Người keo kiệt biết rằng tài sản là thứ không dễ dàng có được,
vì vậy họ hy vọng rằng gia tộc của mình có thể tiếp tục giàu có; nhưng thế hệ của
họ thường “không như kỳ vọng”, điều này càng tăng thêm nhiều áp lực cho những
người keo kiệt.
Với sự dung hòa của nhiều yếu tố lại với nhau, đã khiến cho những người
keo kiệt trở thành nô lệ cho sự giàu có của chính mình. Vì vậy, mới có những cảnh
kịch tính khi những người keo kiệt sở hữu tài sản nhưng lại sống cuộc sống khá
nghèo khổ.
Trong thực tế cuộc sống, chúng ta thường bắt gặp một số ông lão, bà lão
nhặt phế liệu trong các khu dân cư. Gia đình họ không hề thiếu tiền, hơn nữa việc
nhặt phế liệu cũng không bán được bao nhiêu tiền, vì thế rất nhiều người khó hiểu
về hành vi của họ. Trên thực tế, họ chỉ đơn giản là quen cuộc sống tiết kiệm. Khi
còn nhỏ, họ trải qua cuộc sống khó khăn và vô cùng tằn tiện. Cho dù hiện tại
không còn phải lo cái ăn cái mặc, nhưng thói quen tằn tiện lâu ngày vẫn khiến họ
không kiềm chế được việc mà vươn tay nhặt phế liệu khi nhìn thấy nó. Đây chỉ là
sức mạnh của thói quen chứ không có nghĩa họ đều là những người keo kiệt. Khi
đối diện với những người nhặt phế liệu, chúng ta không nên đeo kính màu mà hãy
thông qua những hành vi đó để nhìn thấy bản chất tiết kiệm của họ.
Trong giao tiếp con người với nhau, chúng ta không tránh khỏi gặp phải một
số người “keo kiệt” khi chi tiêu. Nếu chỉ vì điều này mà bạn coi thường họ, bạn
đang phạm phải sai lầm khi lấy vẻ bề ngoài để đánh giá một người. Hãy đứng ở
góc độ của đối phương và tìm ra nguyên nhân "keo kiệt" của họ, có như vậy mới
có thể thực sự hiểu họ và nhìn thấu tâm lý của họ.
Tâm lý ghét người giàu: Ai cũng đều có ham muốn về tiền bạc, và
việc ghét giàu có không phải là đặc quyền của người nghèo

Mỗi người ai cũng đều yêu tiền tài, đều mong muốn trở nên giàu có, nhưng
đồng thời lại mang trong mình tâm lý căm ghét những người giàu có. Đằng sau
tâm lý mâu thuẫn này, thực chất là dục vọng chiếm hữu của con người đang gây ra
tác động. Do khó lòng thỏa mãn được dục vọng sở hữu tài sản của bản thân, nên
nảy sinh cảm xúc căm thù với những người sở hữu khối tài sản khổng lồ.

Cái gọi là tâm lý ghét người giàu chính là sự dung hòa cùng nhau của các
trạng thái tâm lý phức tạp như nghi ngờ, ghen tị, khinh thường, phẫn nộ và thù
hận… mà mọi người thường có đối với người giàu, đặc biệt là những người mới
nổi hoặc những người giàu có đã lấy của cải của người khác bằng một số cách
không chính đáng. Từ đây ta có thể thấy rằng, tâm lý ghét người giàu không phải là
căm ghét tất cả những người giàu có, mà là căm ghét những người làm giàu bất
nhân. Theo ý nghĩa này mà nói, tâm lý ghét người giàu là chính đáng.
Dù ở bất kỳ thời đại hay dân tộc nào, đều có những người ghen tị với sự giàu
có, chỉ có điều con người thường sẽ tự tìm cho mình một vài lý do để cân bằng loại
tâm lý này. Ví dụ như, sở dĩ những người giàu họ có khối tài sản khổng lồ là do họ
đã lao động vất vả hoặc thừa hưởng gia sản do tổ tiên truyền lại… Tuy nhiên, một
khi bản thân không tin tưởng vào những lý do mà bản thân tìm thấy hoặc cảm thấy
đối phương bỏ ra quá ít mà nhận được quá nhiều. Đặc biệt là khi khối tài sản kếch
xù và tham nhũng có liên quan đến nhau, cảm giác bất công trong lòng mỗi người
sẽ biến thành thù hận, từ đó tâm lý căm ghét người giàu đã xuất hiện. Ngoài ra,
khoảng cách giàu nghèo trong xã hội quá lớn cũng dẫn đến sự xuất hiện của tâm lý
căm ghét người giàu.
Trong thực tế cuộc sống, đúng là hiện tượng tâm lý ghét người giàu đã xuất
hiện một cách rộng rãi hóa, cực đoan hóa ở một số người. Sự rộng rãi hóa tâm lý
ghét người giàu chính là ôm thái độ căm hận với tất cả những người giàu có; sử
dụng các biện pháp cực đoan để biểu thị sự tức giận đối với người giàu, tình huống
nghiêm trọng hơn là vô cớ trút sự căm ghét lên toàn xã hội.
Nhìn từ các đặc điểm thường thấy của bản chất con người mà nói, nguyên
nhân bên trong của sự xuất hiện tâm lý ghét người giàu chính là con người có dục
vọng sở hữu của cải vô cùng mạnh mẽ. Ghét người giàu không phải là ghét của cải,
mà là ghét người giàu; yêu giàu không phải là yêu người giàu mà là yêu tài sản.
Theo góc nhìn này, bản chất của việc ghét người giàu thực chất là yêu sự giàu có,
căm ghét người giàu chỉ là phương tiện, trong khi yêu giàu mới là mục đích. Vì
vậy, của cải giống như một đồng xu, hận và yêu chỉ là hai mặt của nó. Đối với bản
thân, nó thể hiện mặt yêu thương; ngược lại đối với người khác, nó thể hiện mặt
thù hận.
Về góc độ lý thuyết mà nói, tâm lý ghét người giàu thực tế là một phần mở
rộng của tâm lý yêu giàu. Điều này là do mong muốn của mọi người về sự giàu có
là vô tận, nhưng nguồn tài nguyên của cải thì lại có hạn. Về cơ bản đây là một vấn
đề nan giải khi muốn dùng nguồn tài nguyên có hạn để thỏa mãn dục vọng vô hạn
của con người.
Chính vì thế, mỗi người đều muốn cố gắng chiếm được nhiều tài nguyên
nhất có thể. Khi người khác chiếm được nhiều tài nguyên hơn, mong muốn chiếm
hữu càng nhiều tài nguyên hơn của bản thân càng trở nên khó thực hiện. Điều này
cũng có nghĩa là những dục vọng của bản thân càng khó lòng thỏa mãn, vì vậy con
người sẽ nảy sinh cảm giác đau khổ. Trong trường hợp này, không thể tránh được
những người sở hữu ít tài nguyên sẽ phát sinh cảm xúc căm ghét đối với những
người sở hữu nhiều tài nguyên hơn.
Theo kết quả của cuộc khảo sát có liên quan cho thấy, mặc dù một bộ phận
lớn người có ấn tượng về người giàu là xa xỉ, lòng tham không đáy và tham nhũng;
nhưng lại không ít người hy vọng bản thân trở thành người giàu có. Ngay cả những
người đã rất giàu có, vì dục vọng không bao giờ đủ họ cũng hy vọng bản thân sở
hữu càng nhiều của cải hơn. Theo quan điểm trên mà nói, những người giàu cũng
nảy sinh tâm lý căm ghét với những người giàu hơn bản thân họ. Do đó, tâm lý
ghét người giàu không chỉ có ở người nghèo, chỉ cần khoảng cách giàu nghèo vượt
quá kỳ vọng tâm lý, những người có ít tài sản hơn sẽ nảy sinh căm ghét đối với
những người giàu có.
Mặc dù tâm lý ghét người giàu không phải là hiếm gặp, nhưng điều đó
không có nghĩa là mỗi người đều sẽ nảy sinh trạng thái tâm lý như vậy. Nếu một
người đối với của cải không có dục vọng mạnh mẽ, anh ta cũng không có cảm
nhận mạnh mẽ về khoảng cách giàu nghèo, vậy thì anh ta sẽ không nảy sinh tâm lý
ghét người giàu.
Chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền: chạy theo đồng tiền để có cuộc sống tốt
hơn thì không có gì xấu hổ

Trong xã hội hiện đại, chi phí sinh hoạt của con người ngày càng tăng cao,
một số người phải lao động vất vả suốt đời mà vẫn không thể mua nổi một căn nhà,
do đó sự sùng bái tiền bạc của một số người đã xuất hiện xu hướng bất thường.

Nói một cách đơn giản, chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền chính là sự mê muội quá
mức đối với tiền bạc, vì tiền mà có thể bất chấp mọi thứ. Những người theo chủ
nghĩa tôn thờ đống tiền họ sẽ làm bất cứ chuyện gì chỉ vì tiền, mỗi giây mỗi phút
trong đầu họ đều suy nghĩ làm sao có thể kiếm được càng nhiều tiền. Theo họ, tiền
bạc là tất cả, khi có tiền thì sẽ có được mọi thứ. Nguồn gốc giá trị này được coi là
chủ nghĩa tư bản khuyến khích mọi người theo đuổi ý tưởng tối đa hóa lợi ích cá
nhân của họ.
Trong xã hội hiện tại, việc tôn thờ đồng tiền thường bị mọi người chỉ trích
gay gắt và nhiều người bảo thủ đã lên tiếng đả kích. Trong mắt của những người
chỉ trích, những kẻ tôn thờ tiền bạc quá chú trọng đến tiền bạc nên trở nên hám lợi,
lấy đồng tiền làm tiêu chuẩn để đo lường mọi thứ trên đời. Đối với những điều tốt
đẹp, họ chỉ nhìn bề ngoài mà không để tâm đến nội hàm sâu xa của chúng, vậy nên
thế giới tinh thần của họ vô cùng trống rỗng.
Tuy nhiên có một số người cho rằng, bản chất con người có xu hướng theo
đuổi cuộc sống tốt đẹp hơn, giàu có hơn. Sự xuất hiện của chủ nghĩa tôn thờ đồng
tiền chỉ là chịu sự ảnh hưởng của một số tập tục và nó chỉ là sự phản ánh bên ngoài
của bản chất con người.
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, do địa vị của lợi ích vật chất và của
cải vật chất ngày càng vượt trội trong sự phát triển của xã hội, một số người sẽ
không tránh khỏi nảy sinh xu hướng hám lợi. Điều này đã thúc đẩy một số người
nảy sinh thêm nhiều dục vọng về tiền bạc và vật chất, mà còn nảy sinh tâm lý tôn
thờ đồng tiền quá mức. Do việc tôn thờ đồng tiền quá độ, một số người đã đi đến
mức hầu như điên cuồng trong việc theo đuổi tiền bạc,đến mức dù làm bất cứ việc
gì cũng phải nói đến tiền trước. Về cơ bản mà nói, việc con người tôn thờ đồng tiền
cũng chỉ vì muốn nhận được càng nhiều lợi ích cho bản thân. Điều này về cơ bản
cũng không có gì đáng trách, chỉ là một khi vượt qua giới hạn ranh giới của đạo
đức thì sự theo đuổi đồng tiền nó đã mang một ý nghĩa khác. Từ chủ nghĩa lợi ích
đơn giản trở thành hại người ích ta, thì đây là một hành vi đáng chịu sự lên án.
Nhìn từ góc độ sâu xa hơn, chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền thực chất là sự quấy
phá của chủ nghĩa hưởng thụ và chủ nghĩa cá nhân cực đoan. Vì để tận hưởng cuộc
sống xa hoa, người theo chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền bắt buộc phải đầu tư một
khoản tiền rất tiền rất lớn. Khi tiền của họ không thể đáp ứng nhu cầu của cuộc
sống, người theo chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền họ chỉ còn có thể tìm mọi cách để
kiếm nhiều tiền hơn. Khi dục vọng này lớn đến mức không thể kiểm soát được,
những kẻ tôn thờ đồng tiền sẽ áp dụng các biện pháp cực đoan để trục lợi cho bản
thân mình. Lúc này, hành vi phạm tội có thể xảy ra. Từ đó có thể nhìn thấy rằng,
nếu như chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền phát triển tự do thì kết cục cuối cùng là điều
mà không ai muốn nghĩ tới.
Tóm lại, sự xuất hiện của chủ nghĩa tôn thờ đồng tiền có những nguyên nhân
phức tạp của nó, và nó là biểu hiện bên ngoài của nhiều yếu tố. Xét về mục đích
ban đầu là theo đuổi đồng tiền và cải thiện cuộc sống, đối với cá nhân đó là một
động lực và là sự thúc đẩy đối với xã hội. Đối với những người theo chủ nghĩa tôn
thờ đồng tiền trong xã hội, chúng ta không nên áp dụng quan điểm “đánh đồng”
mà nên xem xét vào từng cá nhân và từng tình huống cụ thể. Chỉ có như vậy,
chúng ta mới có thể “không đổ oan người tốt, không bỏ qua người xấu”.
Trắc nghiệm tâm lý

Trong cuộc sống, chúng ta không thể tránh khỏi gặp phải những chuyện rắc
rối khác nhau. Khi đối mặt với những rắc rối đó, liệu bạn có thể giữ đủ kiên nhẫn
không? Nếu bạn có đủ kiên nhẫn, bạn có thể phân tích và nghiên cứu kỹ lưỡng để
giải quyết vấn đề dễ dàng. Nếu sự kiên nhẫn của bạn có giới hạn, bạn có thể bị làm
phiền bởi những rắc rối đó và mọi thứ có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn. Thí nghiệm dưới
đây có thể đo lường được mức độ kiên nhẫn của bạn rốt cuộc như thế nào?
Nếu người yêu của bạn nói rằng anh ấy (cô ấy) không thích ăn dưa hấu, bạn
nghĩ lý do của anh ấy (cô ấy) là gì?

A Hàm lượng nước trong dưa hấu quá lớn, ăn vào sẽ cảm thấy đầy
bụng
B Ghét mùi của dưa hấu
C Nhổ hạt dưa hấu rất phiền phức
D Cắt dưa hấu rất rắc rối

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: sự kiên nhẫn của bạn xuất phát từ cảm giác tội lỗi nằm sâu
thẳm trong tâm hồn bạn. Bởi vì chỉ cần bộc lộ cảm xúc ra trước mặt người khác,
bạn sẽ không kiềm chế được mà tự trách mình, vì vậy bạn tự dặn với lòng mình
phải giữ kiên nhẫn. Trên thực tế, có đôi khi bạn hoàn toàn có thể thả lỏng tâm thái
của mình, ngay cả khi bản thân không có đủ kiên nhẫn, bạn vẫn có thể thể hiện ra
con người thật của chính mình.
Lựa chọn B: cách bạn đối xử với người khác ban đầu là sự nhẫn nại, rồi sau
đó mới bùng nổ. Lúc bắt đầu bạn sẽ rất kiên nhẫn, nhưng sau một thời gian ngắn,
nếu như đối phương vượt quá giới hạn mà bạn có thể chịu đựng thì bạn sẽ bùng
nổ. Bạn không thích người khác nói chuyện với bạn một cách quá dồn dập, cũng
không thích làm việc dưới sự thúc ép của người khác, điều này là bởi vì sự kiên
nhẫn của bạn tương đối đầy đủ.
Lựa chọn C: bạn là người rất coi trọng đến các chi tiết cũng là người vô
cùng nhạy cảm với những thay đổi trong cảm xúc của người khác, vì vậy bạn rất
cẩn thận và kiên nhẫn với người khác. Có điều, đối với bản thân mình bạn lại
không đủ kiên nhẫn và có chút ép buộc bản thân để đạt được mục tiêu. Bạn phải
luôn tự nhắc nhở mình rằng, hãy đối xử thật tốt với bản thân.
 Lựa chọn D: có thể nói rằng, bạn đối với người khác cũng như chính bản
thân mình không có quá nhiều sự kiên nhẫn. Bạn thường không thích sự chờ đợi và
cũng không thích sự chậm chạp của người khác. Mặc dù đôi khi phản ứng của bạn
có thể nhanh hơn người khác và hiệu quả cũng cao hơn, nhưng điều này cũng sẽ
khiến bạn bỏ lỡ rất nhiều người và những việc đòi hỏi sự kiên nhẫn để chờ đợi.
 Chương 8 Phân tích dục vọng
Không cần phải kinh ngạc, trong lòng mỗi người đều
có những dục vọng “đen tối”

“Vàng cũng chẳng thể thuần khiết thì con người cũng khó có ai hoàn hảo.”
Mỗi người ai cũng đều có những khuyết điểm về nhân cách cũng như những dục
vọng đen tối. Bản chất của con người sinh ra đã có những thói hư tật xấu và đây là
thực tế không thể thay đổi. Khi bạn phân tích một cách nghiêm túc về những dục
vọng này, chắc chắn bạn sẽ kinh ngạc bởi những bóng tối bên trong chúng.
Hiệu ứng trái cấm: càng cấm càng cố gắng khám phá

Chỉ vì Eva ăn trộm trái cấm, kết quả nàng ta bị đuổi khỏi vườn địa đàng. Eva
đã phải trả giả đắt cho hành động của mình, đồng thời khiến cho mọi người biết
rằng lực hấp dẫn to lớn của “trái cấm”. Con người thường rất hiếu kỳ với những
điều chưa biết, những điều càng không được biết thì lại càng muốn biết.

Thuật ngữ “trái cấm” có nguồn gốc từ câu chuyện trong Kinh Thánh, câu
chuyện kể rằng Eva bị cám dỗ bởi trái cấm trên cây trí tuệ, vì không nhịn được nữa
nên đã ăn trộm trái cấm, kết quả là bị đày xuống trần gian.
Hiệu ứng trái cấm còn được gọi là "hiệu ứng Romeo và Juliet", nó ám chỉ
rằng càng bị cấm một thứ gì đó, con người càng muốn có được nó; càng muốn giấu
đi một thông tin nào đó, càng kích thích trí tò mò và ham muốn tìm hiểu của con
người, ngược lại nó càng thôi thúc con người tìm đủ mọi cách để tìm ra thông tin
bị che giấu.
Sỡ dĩ tồn tại hiệu ứng trái cấm là vì những điều mà con người không biết
đến thường có sức hấp dẫn lớn hơn và kích thích con người tiếp cận và tìm kiếm
chân tướng của sự thật. Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp phải những người
chỉ nói một nửa câu chuyện, điều này khiến chúng ta có cảm giác bị “dụ” “thừa
nước đục thả câu” , và khi thông tin quan trọng bị giấu đi, chúng ta lại càng tò mò
hơn và muốn khám phá thông tin đó. Cách họ làm như vậy khiến chúng ta nảy sinh
có một kỳ vọng mạnh mẽ về những thông tin đầy đủ. Một khi thông tin quan trọng
bị giấu đi, cảm giác thiếu thốn này sẽ khiến chúng nảy sinh dục vọng mãnh liệt hơn
khám phá những thông tin bị giấu đi. Đặc biệt là trong những vấn đề liên quan đến
lợi ích cá nhân của bản thân, người ta không quá lo lắng về những sự thật đã được
xác minh, mà càng lo lắng hơn về những điều chưa được làm sáng tỏ và không có
cách nào hiểu được.

Trong thần thoại Hy Lạp, có một cô gái tên là Pandora, được thần Zeus - vị
thần của các vị thần, trao cho một chiếc hộp bí ẩn và cảnh báo cô tuyệt đối không
được mở nó ra. Tuy nhiên, sự cấm đoán này lại kích thích sự tò mò lớn của
Pandora. Cô ấy vội vàng muốn biết bí mật bên trong chiếc hộp, cho nên đã mở nó
ra. Kết quả, vô số tai họa đã bay ra từ chiếc hộp, khiến cho con người chịu nhiều
đau khổ, khó khăn.

Trong quá trình truyền tải thông thông tin, khi con người gặp áp lực từ bên
ngoài và không thể tự do truy cập thông tin, họ thường mong muốn biết những
thông tin mà họ đã mất do bất đắc dĩ, điều này làm cho khoảng cách giữa kẻ đàn áp
và kẻ bị áp bức ngày càng lớn hơn. Khi cha mẹ giáo dục con con cái, cha mẹ càng
có thái độ nghiêm khắc nghiêm cấm con không được làm cái gì, thì nó sẽ càng làm
theo ý mình. Những nơi mà cấm con người vào, thì càng thu hút sự tò mò của con
người với những nơi “cấm người vào”. Tất cả những điều này là những biểu hiện
rõ ràng của tác dụng trái cấm đối với con người.
Từ xưa đến nay, có vô vàn ví dụ về việc bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng trái cấm
trong lịch sử Trung Quốc và nó thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau. Trong xã
hội cổ đại, nhiều triều đại đã có “sách cấm”, tuy nhiên thay vì biến mất thì ngày
nay sách cấm vẫn được truyền bá rộng rãi.
Các Mác đã từng nói: "Mọi bí mật đều có sức hấp dẫn. Đối với dư luận xã
hội, bản thân nó là một nơi bí mật, và mọi tác phẩm vượt qua ranh giới của bí mật
về hình thức. Mỗi tác phẩm xuất hiện trên báo chí đều có sức hút đối với dư luận là
điều hiển nhiên. Các tác phẩm của Marx và Engels đã bị cấm ở nhiều quốc gia,
nhưng kết quả cuối cùng đã chứng minh rằng lệnh cấm đã làm cho các lý thuyết và
tác phẩm của họ được truyền bá rộng rãi hơn.
Hiệu ứng trái cấm luôn được ưa chuộng bởi vì nó có thể áp dụng trong các
thời đại và tình huống khác nhau. Nếu ai đó có thể tận dụng hiệu ứng này một cách
đầy đủ và áp dụng nó vào nhiều trường hợp khác nhau, thì tác động và ảnh hưởng
của nó sẽ được mở rộng đáng kể. Ví dụ, một số sản phẩm bán hạn chế, vì trước khi
bán ra thì ít người biết về kiểu dáng, số lượng vv., điều đó khiến cho người tiêu
dùng cảm thấy kỳ vọng hơn và sẵn sàng chi tiền mua nó.
Đối với tâm lý hiếu kỳ về những bí mật sẽ càng khiến con người có hứng thú
mạnh mẽ hơn với những thứ được giấu kín. Điều này là bản chất của con người và
tâm lý nổi loạn chỉ là biểu hiện bên ngoài của sở thích và mong muốn khát vọng
này. Khi bạn phải đối mặt với những người có tâm lý nổi loạn, đừng dễ dàng coi
họ là kẻ thù của bạn và đừng quá vội vàng xác định rằng họ cố ý đối đầu với bạn,
từ đó sinh ra cảm xúc thù địch với họ. Bạn phải biết rằng, họ chỉ là đang chịu ảnh
hưởng bởi hiệu ứng trái cấm.
Hiệu ứng bàng guan: vui mừng khi thấy người khác giúp người gặp
khó khăn, nhưng bản thân chỉ là người ngoài cuộc

Những người gặp khó khăn, tất nhiên họ hy vọng rằng càng nhiều người
giúp mình càng tốt. Nhưng thực tế thường không như ý muốn, đôi khi có rất nhiều
người đứng xem, nhưng lại rất ít người thực sự giúp đỡ họ. Không phải vì mọi
người máu lạnh, mà vì họ đều đang chờ người khác ra tay giúp đỡ.

Trong tâm lý học xã hội, có một hiện tượng rất thực tế được gọi là "hiệu ứng
bàng quan". Hiệu ứng bàng quan còn được gọi là hiệu ứng phân tán trách nhiệm,
nó chỉ rằng nếu một người tự mình làm một công việc, thì trách nhiệm của họ sẽ
lớn hơn, và họ sẽ dễ dàng thực hiện những hành động tích cực hơn; Ngược lại, nếu
một nhóm người cùng hoàn thành một công việc, trách nhiệm của mọi người sẽ
dần yếu đi, khi gặp khó khăn hoặc cần phải chịu trách nhiệm, rất nhiều người sẽ
lựa chọn lùi bước hoặc chờ đợi. Điều này là do khi một người hoàn thành công
việc một mình, anh ta chỉ có thể tự mình gánh vác mọi trách nhiệm và phải cố gắng
hết sức mình; khi một nhóm người cùng nhau hoàn thành công việc, mọi người đều
cảm thấy rằng người khác sẽ làm việc đó và có tâm lý hy vọng rằng người khác sẽ
gánh trách nhiệm nhiều hơn, như vậy bản thân không cần phải tốn quá nhiều sức
lực.

Các nhà tâm lý học đề xuất hiệu ứng này bắt nguồn từ vụ án Genovese gây
chấn động toàn nước Mỹ. Vào một ngày năm 1964, lúc ba giờ sáng, một cô gái tên
Genovese đã bị một tên xã hội đen giết chết trên đường về nhà.
Vụ án mạng kéo dài hơn 30 phút, điều kỳ lạ là rất nhiều hàng xóm của
Genovese đã nghe thấy tiếng kêu cứu của cô, thậm chí có người còn đứng ở cửa sổ
nhìn một lúc nhưng không một ai chạy đến cứu cô hay gọi cảnh sát.
Sau khi vụ án xảy ra, có rất nhiều phản ứng từ các tầng lớp xã hội khác
nhau, một số người cho rằng lý do gây ra thảm kịch này là do mối quan hệ giữa
con người trở nên ngày càng thờ ơ. Tuy nhiên, các nhà tâm lý học không nghĩ
như vậy. Theo quan điểm họ, lý do mà người ta không giúp đỡ Genovese kịp thời,
chính là do hiệu ứng bàng quan. Mọi người đều nghĩ rằng sẽ có người ra tay giúp
đỡ và không cần đến lượt mình. Chính sự kỳ vọng đối với người khác như thế này,
khiến cho mọi người đổ trách nhiệm lên đầu người khác. Mọi người đùn đẩy trách
nhiệm, đổ lỗi cho nhau, kết quả là không một ai thực sự hành động, dẫn đến một
thảm kịch.
 Sở dĩ xuất hiện tình huống như vậy là do có mối liên hệ trực tiếp đến sự
phân tán trách nhiệm. Người bàng quan càng nhiều thì mỗi người càng cảm thấy ít
trách nhiệm đi, do đó khả năng cung cấp giúp đỡ cho nạn nhân sẽ càng ít đi. Nếu
như có một người bàng quan, anh ta sẽ cảm thấy rằng mình là người duy nhất có
thể giúp đỡ nạn nhân, vì vậy khả năng giúp đỡ nạn nhân càng lớn hơn. Mọi người
có hành động như vậy, không phải vì họ máu lạnh mà là do sinh ra tâm lý “mình
không giúp anh ấy thì vẫn có người khác giúp”.
Một ví dụ rất điển hình khác là xuất hiện tình trạng thiếu máu thường xuyên
trong các ngân hàng máu, hầu hết mọi người không phải là không quan tâm hay
không muốn tình nguyện hiến máu. Mà là họ cảm thấy rằng “người Trung Quốc
nhiều như vậy, có máu của họ hiến là đủ dùng rồi”. Sự xuất hiện của loại tâm lý
này cho thấy rằng con người đang bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng bàng quan. Nếu con
người thật sự thiếu lòng nhân ái, trong trường hợp đối mặt với các thảm họa như
động đất, bão lụt, ... thì làm sao có thể có nhiều người hiến máu tích cực như vậy?
Mặc dù chúng ta từ nhỏ đã biết câu "nhiều người thì sức lớn", nhưng ngày
càng nhiều sự thật nói rõ cho chúng ta biết rằng, câu nói này không hoàn toàn đúng
trong nhiều trường hợp. Nhiều người nhưng sức mạnh chưa chắc đã lớn. Có đôi
lúc, chính vì người quá nhiều dẫn đến phân tán trách nhiệm, từ đó làm suy yếu sức
mạnh tổng thể.
Khi bạn gặp khó khăn trong công việc, nếu bạn nhờ sự giúp đỡ từ một đồng
nghiệp, người đó sẽ cố gắng hết sức để giúp bạn giải quyết vấn đề. Nhưng nếu bạn
đồng thời nhờ sự giúp đỡ từ nhiều đồng nghiệp, vấn đề lại không được giải quyết
một cách dễ dàng. Nếu bạn cho rằng các đồng nghiệp chỉ làm theo kiểu qua loa và
không muốn thật sự giúp bạn. Điều đó có nghĩa là bạn thiếu hiểu biết về hiệu ứng
người bàng quan, và bạn không biết hiệu ứng này có ảnh hưởng gì đến tâm lý con
người.
Khi gặp khó khăn, có thể áp dụng phương pháp tập trung ý kiến: bạn hỏi
từng đồng nghiệp để cầu xin sự giúp đỡ, sau đó tập hợp tất cả các ý kiến lại để
nghiên cứu cùng một lúc. Chỉ cần bạn không tạo cơ hội cho đồng nghiệp đùn đẩy
trách nhiệm cho nhau, hiệu ứng bàng quan sẽ không xuất hiện càng không có cách
nào làm ảnh hưởng đến bạn.
Hiệu ứng ếch xanh: Đừng sống quá vui vẻ, vì nó sẽ giết chết chính
bạn

Cổ nhân nói: “sinh vì sự lo âu, chết vì cảnh an nhàn”. Nếu bạn ở trong một
môi trường an nhàn quá lâu, bạn sẽ bỏ qua sự tồn tại của nguy hiểm. Một khi nguy
hiểm đột nhiên ập đến, chúng ta thường rất khó có biện pháp đối phó hiệu quả, kết
quả cuối cùng chỉ có chết vì sự an nhàn.

Vào cuối thế kỷ 19, một trường Đại học ở Mỹ - Cornell đã tiến hành một
cuộc thử nghiệm rất nổi tiếng về ếch xanh. Nhân viên thí nghiệm đun một nồi nước
sôi thật lớn, rồi sau đó bất ngờ ném con ếch vào nồi. Điều bất ngờ là chỉ thấy nó
nhảy từ trong nồi nước sôi ra mà vẫn bình yên vô sự sống tiếp. Sau một thời gian,
nhân viên thí nghiệm tiếp tục cho nước lạnh vào nồi, sau đó thả con ếch từng từng
may mắn thoát chết vào trong đó. Lúc này, con ếch cảm thấy vô cùng dễ chịu và tự
do bơi đi bơi lại trong đó. Lúc này, nhân viên thí nghiệm đốt lửa dưới nồi rồi từ từ
tăng nhiệt độ lên. Do sự thay đổi nhiệt độ của nước không lớn, nên con ếch không
nhảy ra khỏi nồi mà tiếp tục bơi trong nước. Khi con ếch cảm thấy nhiệt độ của
nước quá cao đến mức không chịu được nữa, lúc này nó muốn nhảy ra khỏi nồi
nhưng ý chí và sức lực của nó đã bị tiêu hao cạn kiệt và chỉ còn cách ngồi im
trong nước chờ chết.

Qua cuộc thí nghiệm này chúng ta có thể thấy rằng, vì ở trong môi trường
nhàn hạ quá lâu nên ếch đã tạo ra sự trì trệ mạnh mẽ. Ngay cả khi nó cố gắng liều
mạng, thì cũng không còn đủ năng lực đó nữa, đến cuối cùng nó chỉ có thể chấp
nhận cái chết. Đây được gọi là hiệu ứng ếch xanh.
Đến con ếch còn biết hưởng thụ, lẽ nào con người lại không như vậy? Bạn
hãy nghĩ thử xem, khi chúng ta đạt được một số thành công, được sự quan tâm và
ngợi khen rộng rãi, liệu bạn có cảm thấy hài lòng với những gì mà mình đang có
không, đến nỗi bạn không còn động lực để tiến lên nữa, và cuối cùng chỉ đành dậm
chân tại chỗ. Sau khi có được sự thành công ở lần thứ nhất, có rất nhiều người nằm
dài hưởng thụ với những thành tích của bản bản thân. Kết quả là trong suốt cuộc
đời, họ không thể đạt được thành công nào lớn hơn. Ngược lại với những người
luôn không hài lòng với những thành công nhất thời của bản thân, họ luôn tự nhắc
nhở bản thân không được sống cuộc sống quá an nhàn, chỉ như vậy mới có thể
không ngừng đạt được thành công.
 Trong cuộc sống hàng ngày, có vô số người chỉ biết hưởng thụ giống như
con ếch kia, đến cuối cùng những những người này thường không có kết cục tốt
đẹp.
Trong quan niệm truyền thống của rất nhiều người, một khi tìm được công
việc trong doanh nghiệp Nhà nước, tức là đã có một công việc ổn định. Từ đó
không còn phải lo lắng về kế sinh nhai, cũng như được hưởng những phúc lợi tuyệt
vời. Trong doanh nghiệp nhà nước không có sự cạnh tranh quá gay gắt, công việc
cũng rất thoải mái. Vì vậy rất nhiều người trở nên sống quá an nhàn, một số người
thậm chí làm cùng một công việc trong hàng chục năm.
Lão Hàn là một nhân viên bình thường của một doanh nghiệp Nhà nước, ông
đã làm việc ở vị trí kỹ thuật viên hơn 20 năm. Lúc mới đi làm, ông cũng muốn đổi
việc để kiếm nhiều tiền hơn, nhưng gia đình lại không đồng ý, tất cả đều cho rằng
Doanh nghiệp nhà nước ổn định hơn, sau khi nghỉ hưu cũng sẽ được đảm bảo hơn.
Hơn nữa, lúc đó ông vừa mới kết hôn, nên ông không quyết tâm với suy nghĩ của
mình nữa, mà tiếp tục làm việc của mình. Trong hơn 20 năm làm việc, Lão Hàn
không phải không có cơ hội để chuyển sang công việc mới, nhưng do thích hưởng
thụ sự an nhàn trong doanh nghiệp Nhà nước, ông đã bỏ lỡ từng cơ hội.
Cùng với việc cải cách sâu rộng, doanh nghiệp mà Lão Hàn làm việc cần cắt giảm
nhân sự. Mặc dù Lão Hàn là người có kỹ năng chuyên môn nên không bị sa thải
trong đợt sa thải đầu tiên, tuy nhiên trong làn sóng sa thải dâng cao Lão Hàn không
may mắn nằm số những viên bị sa thải. Sau khi sa thải, Lão Hàn muốn tìm một vị
trí nhỏ trong một doanh nghiệp khác. Nhưng trong quá trình phỏng vấn, ông mới
nhận ra rằng kiến thức của mình và khả năng tiếp thu cái mới đã lạc hậu so với nhu
cầu của thời đại, muốn tìm một công việc phù hợp thực sự khó như lên trời. Sau
nhiều lần phỏng vấn thất bại, Lão Hàn chỉ còn có thể buộc mình ở nhà “tận hưởng”
cuộc sống nghỉ hưu.
Thực ra, Lão Hàn cũng không muốn cứ như vậy mà nghỉ hưu, chỉ là cuộc
sống quá an nhàn trong các doanh nghiệp nhà nước đã khiến ông bỏ qua sự tồn tại
của cạnh tranh. Khi vận đen bị sa thải ập đến, ông ấy thậm chí còn chưa sẵn sàng
đón nhận nó. Ngay cả khi muốn tìm lại việc làm , thì khả năng của ông cũng không
còn đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp khác.
Quả thực, môi trường sống tồn tại những nguy hiểm và thay đổi quá nhiều
đối với con người thì đây không phải chuyện tốt. Nhưng cuộc sống quá an nhàn
phải chăng cũng là một loại tai họa đáng cảnh giác phải không? Từ xa xưa, Trung
Quốc đã có một câu nói như này: “ sinh vì sự lo âu, chết vì cảnh an nhàn”. Đạo lý
này có hiệu quả tương tự như hiệu ứng ếch xanh. Tính trì trệ là một trong những
bản tính của con người và nó đã có từ khi chúng ta sinh ra. Con người thường quen
với tình trạng hiện tại, họ hầu như không muốn thay đổi cuộc sống của mình cho
đến khi không thể nào làm khác đi.
 Nếu một người sống trong môi trường thiếu đi sự thay đổi, an nhàn và bình
yên quá lâu, thì anh ta sẽ không có khả năng thích ứng với các biến động xung
quanh. Và khi khủng hoảng ập đến, anh ta chỉ có thể ngồi chờ như con ếch trong
thí nghiệm.
Trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, chúng ta nên chuẩn bị thật tốt cho tương
lai. "Sinh ra trong cơn đau khổ" nhưng thực sự không tạo ra sự đau khổ; sống trong
sự an nhàn và thoải mái đến cuối cũng sẽ "chết trong sự an nhàn". Nếu xem xét kỹ
lại chúng ta không khó để nhận ra rằng, khi chúng ta bất ngờ gặp phải những trở
ngại và khó khăn, tiềm năng của chúng ta thường được kích thích hơn. Nếu chúng
ta sống quá vô vị và chỉ tập trung vào hưởng thụ cuộc sống an nhàn, thì khi những
thất bại lần lượt kéo đến thì con người khó mà chống đỡ.
Hiệu ứng bầy đàn: trào lưu chạy theo đám đông là xu hướng khó
thoát khỏi

Tâm lý bầy đàn là một hiện tượng tâm lý rất phổ biến, nhiều người sẽ bị ảnh
hưởng bởi nó một cách vô thức và và không kiểm soát được. Khi bạn một mực
chạy theo đám đông, bạn sẽ dần đánh mất lý trí và đánh mất chính mình.

Tâm lý bầy đàn được bắt nguồn từ một thí nghiệm do Asch - nhà tâm lý học
xã hội người Mỹ tiến hành. Trước khi thí nghiệm bắt đầu, ông nói với các sinh viên
tình nguyện tham gia thí nghiệm rằng: mục đích của cuộc thí nghiệm này dùng để
nghiên cứu tình hình thị giác của con người. Hơn Hơn nữa, Asch đã mời năm
người giả làm thành viên trong nhóm thí nghiệm, và khi các thành viên thật sự vào
phòng thí nghiệm, họ chỉ có thể ngồi trên chiếc ghế trống còn lại.
Thí nghiệm rất đơn giản, Asch lấy ra một tờ giấy có vẽ một đoạn thẳng và
một tờ giấy có vẽ ba đoạn thẳng, yêu cầu người tham gia so sánh độ dài của một
đoạn thẳng với độ dài của một trong ba đoạn thẳng còn lại. Độ dài của các đoạn
thẳng này rất khác nhau và người bình thường có thể dễ dàng đưa ra phán đoán
chính xác. Tuy nhiên, sau khi đưa ra một vài phán đoán, năm người chơi giả mạo
đã cố tình đưa ra câu trả lời sai cùng một lúc.
Lúc này, rất nhiều người chơi thật sự sẽ bắt đầu nghi ngờ về phán đoán của
mình. Khi số lần năm đối tượng giả mạo trả lời sai cùng lúc ngày càng tăng lên, thì
đối tượng thật ngày càng hoang mang và mất tự tin vào chính bản thân. Dần dần,
người chơi thật sự sẽ có xu hướng đưa ra câu trả lời giống kết quả của năm thành
viên giả mạo. Mặc dù mỗi người đều chịu sự ảnh hưởng khác nhau, nhưng hầu hết
những người chơi thật đã có ít nhất một lần phán đoán dựa theo kết quả của năm
người chơi giả mạo. Trong thí nghiệm này, trạng thái tâm lý của người chơi thật
khi làm theo những phán đoán được gọi là tâm lý bầy đàn.
Những người có tâm lý bầy đàn, sở dĩ họ có những hành vi hoặc lựa chọn
theo đúng với số đông thường là do họ chịu áp lực vô hình từ các nhóm xã hội, dẫn
đến việc họ đi theo đám đông một cách vô thức.
Tôi tin rằng nhiều người đã nghe một câu chuyện như vậy:

Có một người đứng bên mép đường ngẩng đầu nhìn lên trời, người qua
đường cũng nghĩ rằng trên bầu trời có gì đó khác thường. Bọn họ lần lượt đều
ngẩng đầu nhìn lên bầu trời, nhưng rốt cuộc họ nhìn cái gì thì không ai biết.
Chẳng mấy chốc, con đường đông nghịt người. Lúc này, người đầu tiên nhìn trời
cúi đầu bước đi như không có chuyện gì xảy ra, những người xung quanh cũng cúi
đầu im lặng từng người một rời đi. Sau này mới biết, người đầu tiên ngước nhìn
lên trời chỉ bị chảy máu mũi, người đó ngẩng đầu lên chỉ để cầm máu chứ không
phải để nhìn những thứ trên trời.

Trong cuộc sống hàng ngày, tâm lý bầy đàn tương tự nhau rất phổ biến. Có
một số người nhìn thấy người khác khạc nhổ khắp nơi, do đó họ cũng khạc nhổ
khắp nơi như người khác; nhìn thấy người khác vứt rác bừa bãi mình cũng vứt rác
bừa bãi theo. Các kiểu hành xử thiếu văn minh, thiếu đạo đức nơi công cộng
thường do ảnh hưởng của tâm lý bầy đàn. Tất nhiên, kiểu hành vi chạy theo đám
đông bất chấp đúng sai như này là một hành vi tương đối mù quáng, nó cũng
không mang lại lợi ích gì cho cá nhân cũng như xã hội.
Hành vi bầy đàn thể hiện ở nhiều khía cạnh trong cuộc sống và ảnh hưởng
của nó đối với con người quả thực rất lớn. Hiểu được tâm lý bầy đàn, điều đó có ý
nghĩa tích cực trong việc tương tác giữa con người với nhau và cải thiện các mối
quan hệ giữa cá nhân. Khi lãnh đạo nhận được sự tung hô, "tính bầy đàn" phù hợp
có thể giành được sự đánh giá cao của các nhà lãnh đạo và giúp cho con đường sự
nghiệp của chúng ta thuận lợi; khi chúng ta cần học hỏi kinh nghiệm thay vì phải
đi đường vòng thì “tính bầy đàn” giúp chúng ta tiết kiệm được nhiều thời gian hơn.
Tất nhiên, tâm lý bầy đàn cũng có mặt tiêu cực, nếu chúng ta cứ mãi đi theo dấu
chân của người khác, điều đó sẽ khiến con người ta thiếu đi chính kiến, về lâu dài
sẽ khiến tư duy của con người bị kìm hãm, sức sáng tạo ngày càng kém đi.
Khi giao tiếp với con người, chúng ta nhất định phải phát huy mặt tích cực
của tâm lý bầy đàn, đồng thời tránh xa mặt cực của nó. Khi gặp phải vấn đề gì,
chúng ta cần cân nhắc tổng hợp ý kiến của mọi người và có quan điểm và đánh giá
riêng của mình. Chỉ khi hai yếu tố này được kết hợp và hòa trộn với nhau trong
trạng thái tốt nhất, chúng ta mới có thể được mọi người công nhận và đánh giá cao.
Định luật Parkinson: "Sự kém cỏi" của một trợ lý sẽ không thể
chứng minh khả năng tầm thường của lãnh đạo

Trong cuộc sống thực, chúng ta thường xuyên bắt những người trợ lý "ngu
xuẩn đến kỳ lạ". Lúc này, những câu hỏi luôn quanh quẩn trong đầu chúng ta như:
họ làm như thế nào để mê muội được con mắt nhà lãnh đạo? Trên thực tế, những
người lãnh đạo thông minh và sáng suốt sẽ sử dụng những trợ lý như vậy nhằm che
giấu sự bình thường của họ

Sau khi tiến hành điều tra và nghiên cứu lâu dài, nhà sử học nổi tiếng
Northwood Parkinson đã viết cuốn sách "Quy luật Parkinson". Trong cuốn sách,
Parkinson giải thích lý do tại sao các thể chế xã hội quá cồng kềnh và hậu quả của
các thể chế cồng kềnh là gì.
Đối với một nhà lãnh đạo bất tài, anh ta thường có ba lựa chọn: một là chọn
từ chức, nhường vị trí của mình cho người có năng lực hơn mình; hai là tìm người
có năng lực vượt trội để hỗ trợ mình và nâng cao hiệu quả công việc; ba là chọn
hai người kém năng lực hơn mình để làm trợ lý.
Thông thường, sẽ không ai muốn chọn lựa chọn thứ nhất, bởi vì kết quả của
việc làm như vậy chính là tự mình lui vào hậu trường và quyền lực không còn nắm
giữ trong tay. Lựa chọn số 2 cũng không phải là lựa chọn tốt, bởi vì người thực sự
có năng lực sẽ đe dọa đến vị trí của mình. Lựa chọn thứ ba là tốt nhất, hai trợ lý có
năng lực kém không chỉ không đe dọa mà còn có thể giúp mình giảm bớt công
việc.
Tuy nhiên, mấu chốt của vấn đề là hai trợ lý kém cỏi sẽ chọn một người kém
hơn mình làm trợ lý giống cách mà người lãnh đạo của họ. Và như thế, toàn bộ tổ
chức trở nên cồng kềnh, người nhiều hơn việc. Điều này dẫn đến sự kém hiệu quả
trong toàn bộ tổ chức vì nhiều người "đang giữ một vị trí quan trọng nhưng lại
không quan tâm đến việc quản lý hoặc cải thiện công việc của mình.”
Thông qua định luật Parkinson, chúng ta có thể biết được một đạo lý như
này: một khi những người lãnh đạo bất tài đảm nhiệm vị trí đó trong thời gian dài,
tất yếu cả tổ chức sẽ trở nên rối răm và cồng kềnh. Khi bọn họ ở vị trí lãnh đạo
càng lâu, hiệu quả của bộ máy tổ chức ngày càng giảm.
Nguồn gốc sâu xa của hiện tượng Parkinson là cảm giác khủng hoảng của
người dân về về quyền lực trong tay mình. Ăng-ghen đã nói một câu như sau: “Từ
khi xã hội có giai cấp xuất hiện, lòng tham, dục vọng và quyền lực thấp hèn của
con người trở thành đòn bẩy của sự phát triển lịch sử.” Là một hợp chất phức tạp
kết hợp tính xã hội và động vật, vì vậy việc con người làm ra một số hành động
cho lợi ích của mình là rất bình thường. Nếu quyền lực của người đó bị đe dọa,
tiềm thức của họ sẽ nói với họ rằng: họ không thể mất quyền lực mà họ đã có. Điều
này chính là nguyên nhân bên trong mà Định luật Parkinson có thể phát huy tác
dụng của nó. Để duy trì quyền lực của mình, một người lãnh đạo chắc chắn sẽ
không dễ dàng nhường quyền lực cho người khác, cũng sẽ không tìm cho mình
một đối thủ quá xuất sắc. Vì vậy việc tìm cho mình hai người không có năng lực
bằng mình để làm trợ lý là cũng là một lựa chọn hiển nhiên.

Một ông chủ của một công ty tư nhân, do quy mô công ty ngày càng mở
rộng và danh tiếng ngày càng tăng. Ông ta cảm thấy lực bất tòng tâm không thể
quản lý được nửa, vì vậy muốn thuê một số người để giúp đỡ mình.
Ông chủ đã đăng thông tin tuyển dụng trên nhiều phương tiện truyền thông
khác nhau và . có vô số người đến ứng tuyển. Có rất nhiều người tài năng trong số
những người đến ứng tuyển, ông chủ nghĩ rằng: đất đai và quyền sở hữu của công
ty đều thuộc về tôi, cho dù ai được tuyển dụng, anh ta vẫn làm việc cho tôi. Nếu
làm tốt, tôi sẽ nâng cao mức lương của anh ta. Nếu làm không tốt, tôi sẽ sa thải
anh ta. Dù anh ấy có làm việc chăm chỉ thế nào, tôi vẫn là ông chủ của công ty.
Sau khi trải qua vòng lựa chọn kỹ càng, ông ấy đã chọn ra ứng viên xuất sắc nhất
làm trợ lý của mình. Vì ông ấy có quyền lực tuyệt đối, không có ai có thể làm ảnh
hưởng đến địa vị của ông nên ông ấy không bị ảnh hưởng bởi Định luật
Parkinson.
Tiếp đó, công ty tiếp tục phát triển, quy mô ngày càng mở rộng, lĩnh vực
kinh doanh cũng mở rộng theo. Trợ lý của ông chủ dần cảm thấy khó có thể quán
xuyến hết công việc, nên cũng cần một người trợ lý hỗ trợ công việc cho mình.
Sau khi đăng tin tuyển dụng trên các phương tiện truyền thông, người tuyển cũng
tới rất nhiều. Trong số rất nhiều nhân tài, ông chủ để mắt đến hai người: một là
sinh viên vừa tốt nghiệp trường đại học danh tiếng, có kiến thức chuyên môn sâu
và kiến thức lý thuyết, nhưng thiếu kinh nghiệm thực tế; người còn lại là một lão
làng đã có nhiều năm kinh nghiệm trên thị trường lao động, có sẵn các khái niệm
về quản lý tiên tiến. Vì nhất thời không thể đưa ra quyết định, nên ông chủ đã nhờ
trợ lý của mình lựa chọn. Sau một hồi tính toán, trợ lý của ông chủ cuối cùng đã
chọn sinh viên vừa mới tốt nghiệp. Người trợ lý lo lắng rằng một người dày dặn
kinh nghiệm trên thương trường sẽ thay thế anh ta, vì vậy người đó đã không được
chọn. Người trợ lý của ông chủ đưa ra lựa chọn như vậy không phải là dựa trên
quan điểm của công ty, mà là vì lợi ích của chính mình. Rõ ràng là anh ta đã bị
ảnh hưởng bởi định luật Parkinson.

Trong quá trình làm việc, sẽ luôn có một hiện tượng kỳ lạ như vậy: người có
năng lực cao nhất không phải lúc nào cũng có cơ hội được thăng chức. Nhiều
người cho rằng khả năng đánh giá của lãnh đạo có vấn đề nên không nhìn ra được
nhân viên nào có năng lực mạnh nhất. Trong thực tế điều đó hoàn toàn ngược lại,
người lãnh đạo rất rõ ràng biết ai trong số nhân viên có năng lực mạnh nhất, nhưng
để bảo vệ quyền lực của mình, họ có ý thức tránh né những người khác tỏ ra quá
xuất sắc.
Khi mới vào công ty mới, bạn đừng vội thể hiện tài năng của mình, bởi một
khi bạn quá nổi bật, điều đó sẽ khó tránh khơi dậy sự cảnh giác và phản cảm của
các nhà lãnh đạo. Khi người lãnh đạo coi bạn là mối đe dọa, thì khát vọng đạt được
sự thăng tiến của bạn có thể sẽ bị bỏ lỡ. Hãy chú ý giữ thái độ khiêm tốn, lấy thiện
cảm của mọi người trước, sau khi hòa hợp và lấy được lòng tin của mọi người mới
thể hiện năng lực của mình, điều này thường hiệu quả hơn so với việc tỏa sáng
ngay từ đầu.
Hiệu ứng nửa chừng: bỏ cuộc giữa chừng vì dục vọng không đủ lớn

Trong cuộc sống có rất nhiều người bỏ cuộc giữa chừng. Họ có nhiều kế
hoạch to lớn, nhưng không có kế hoạch nào hoàn thành; họ có rất nhiều lý do để từ
bỏ, vì vậy cuộc đời của họ định trước sẽ thất bại. Hãy tự hỏi với lòng mình, bạn có
phải là người như vậy không?

Các nhà tâm lý học đã phát hiện ra rằng trong quá trình theo đuổi mục tiêu,
con người thường hoài nghi liệu mình có thể đạt được mục tiêu hay không, thậm
chí nghi ngờ ý nghĩa của mục tiêu đó khi đã vượt qua một nửa chặng đường. Lúc
này, trạng thái tâm lý của con người thường trở nên rất nhạy cảm và yếu đuối, do
đó việc bỏ cuộc giữa chừng thường xảy ra. Trong tâm lý học, nó được gọi là hiệu
ứng nửa chừng.

Thời Chiến Quốc, có một người tên Lạc Dương Tử là người của nước Ngụy.
Anh ta là một người kém cỏi, chẳng làm được tích sự gì nhưng lại rất may mắn lấy
được một người vợ đức hạnh đoan trang. Dưới sự giúp đỡ của người vợ, anh bước
chân vào con đường sáng lạng.
Một hôm, trên đường trở về nhà Lạc Dương Tử nhặt được một cục vàng,
anh ta rất vui mừng và tự cho rằng mình nhặt được một món hời lớn. Sau khi về
đến nhà, Lạc Dương Tử lấy vàng ra khoe khoang với vợ và kể lại chuyện đã xảy ra
cho vợ nghe. Nhưng thay vui cho anh, vợ Lạc Dương Tử lại nói rằng: “Ta từng
nghe nói rằng “người kiên trung không uống nước từ suối ăn cắp, người liêm khiết
không ăn thức ăn tùy tiện” Hơn nữa, Hơn nữa, nhặt được của cải của người khác,
mưu cầu lợi ích cá nhân để làm hoen ố tư cách đạo đức của chính mình? "
Nghe những lời này của vợ, Lạc Dương Tử cảm thấy vô cùng xấu hổ nên đã
đặt số vàng về chỗ cũ. Kể từ đó, Lạc Dương Tử quyết định làm việc chăm chỉ và
không còn là một người kém cỏi nữa.
Vậy là trong năm thứ hai, Lạc Dương Tử đã đi đến một vùng cách xa nhà để
tìm thầy học hỏi.
Một ngày nọ, khi vợ của Lạc Dương Tử đang ở nhà dệt vải, bỗng nhìn thấy
chồng trở về, người vợ đã rất ngạc nhiên và hỏi: "Nhanh như vậy chàng đã học
xong rồi sao?" Lạc Dương Tử trả lời: "học thì chưa xong, chỉ là mỗi ngày ta đều
rất nhớ nàng, thế nên ta mới trở về thăm nàng."
Sau khi nghe câu trả lời của chồng, vợ của Lạc Dương Tử rất tức giận và
thuận tay llấy cái kéo cắt đôi tấm vải trên khung cửi, Lạc Dương Tử vội chạy đến
để ngăn cản nhưng đã quá muộn. Người vợ nói với Lạc Dương Tử rằng: “tấm vải
trên khung cửi do tôi dệt từng chút một, bao nhiêu mồ hôi công sức của tôi đã
đọng lại trên đó, giờ tôi cắt nó đi, bao nhiêu nỗ lực mà tôi đã bỏ ra trước đây đều
đổ sông đổ bể, đều trở nên lãng phí. Chàng đi tìm thầy học hỏi, nhưng mới chỉ học
nửa đường đã quay về, chuyện này không phải giống như ta cắt đôi đi tấm vải hay
sao? Việc này không những tốn thời gian, sức lực vô ích mà kết quả cuối cùng
chẳng làm được trống gì.”
Sau khi nghe xong những gì vợ nói, Lạc Dương Tử bỗng nhiên tỉnh ngộ. Vì
vậy, Lạc Dương Tử ngay lập tức rời khỏi nhà và tiếp tục con đường tìm thầy học
việc của mình. Mấy năm sau, Lạc Dương Tử không bao giờ nghĩ đến việc về nhà
nữa. Vài năm sau, Lạc Dương Tử cuối cùng đã thành công trong việc học của
mình, và sau đó vui vẻ về nhà thăm vợ.

Sỡ dĩ Lạc Dương Tử có được sự thành công, chủ yếu là vì vợ đã giúp đỡ anh

ta khắc phục hiệu ứng nửa đường. Khi Lạc Dương Tử chuẩn bị bỏ cuộc giữa
chừng, chính câu nói của người vợ đã khiến thấu hiểu tất cả. Chính điều này đã dẫn
đến thành công cuối cùng.
Sự xuất hiện của hiệu ứng nửa chừng này chủ yếu liên quan đến hai yếu tố
sau: một là mục tiêu lựa chọn có hợp lý hay không, mục tiêu càng không hợp lý thì
càng dễ dàng xuất hiện hiệu ứng nửa chừng; hai là sức mạnh ý chí cá nhân, người
có ý chí càng yếu càng dễ xuất hiện hiệu ứng nửa chừng.
Chúng ta đều đã từng trải qua một thử nghiệm tâm lý như này, khi một mục
tiêu nhìn có vẻ rất to lớn và vĩ đại, trong lòng không tránh khỏi cảm giác không
thực hiện được. Từ đó bất giác xuất hiện những cảm xúc tiêu cực như: sự lo lắng,
căng thẳng… Vì vậy, sau khi chúng ta nỗ lực trong một khoảng thời gian, liền sẽ
nảy sinh khái niệm từ bỏ.
Uông Lị đã làm cùng 1 vị trí trong một công ty suốt 5 năm. Trong năm năm
đó, cô đã bỏ qua nhiều cơ hội thăng tiến. Điều đó làm cô cảm thấy rất nghi hoặc:
“chẳng lẽ năng lực của mình không đủ, mới khiến mình đến bây giờ vẫn không có
cơ hội thăng chức? Nhưng một số người nặng lực không bằng mình cũng từng
bước được thăng chức rồi? Trong cơn tuyệt vọng, Uông Lị đã tìm đến một chuyên
gia tâm lý để giúp cô giải đáp những nghi hoặc của mình.
Sau một hồi trò chuyện và kiểm tra, cố vấn tâm lý phát hiện ra vấn đề của
Uông Lị: mặc dù kế hoạch công việc của Uông Lị rất hoàn hảo, nhưng trong quá
trình diễn ra thao tác thực tế thì cô ấy luôn bỏ cuộc giữa chừng. Điều này không
chỉ lãng phí rất nhiều thời gian của cô ấy mà còn không giúp cô ấy nâng cao năng
lực của mình.
Xung quanh chúng ta chắc hẳn có rất nhiều người giống như Uông Lị, mỗi
ngày đều hô hào khẩu hiệu, hạ quyết tâm sẽ đạt được thành tích xuất sắc. Nhưng kế
hoạch này chưa thực hiện được bao lâu thì kế hoạch khác lại bắt đầu, được gọi với
cái tên mỹ kỳ “kế hoạch tốt hơn”. Thực tế đó chỉ là cái cớ để từ từ bỏ từ bỏ các kế
hoạch. Nếu như cứ tiếp tục bỏ cuộc giữa chừng như vậy, không những không đạt
được thành công mà cuộc đời bạn cũng sẽ bỏ dở giữa chừng, ngoài chừng kế hoạch
dang dở thì cũng chẳng còn thứ gì.
Trắc nghiệm tâm lý

Mỗi người sẽ để lại trong lòng người khác những ấn tượng khác nhau,
nhưng đôi khi ấn tượng mà chúng ta để lại không hoàn toàn giống với trạng thái
thực sự của chúng ta. Trong mắt người khác bạn là kiểu người như thế nào? Hãy
để cho tâm hồn mình thoải mái nhất, chọn cho mình chiếc mặt nạ yêu thích nhất,
có thể bạn sẽ tìm thấy câu trả lời mà bạn muốn?

A Mặt nạ màu xanh tím

B Mặt nạ màu đỏ
C Mặt nạ màu cam
D Mặt nạ màu xanh lam

Phân tích kết quả

Lựa chọn A. Bạn là người có ý thức về bản thân tương đối mạnh mẽ, có thế
giới của riêng mình và thường không bị người khác giở trò hai mặt. Bạn sẽ cố gắng
hết sức để hoàn thành mục tiêu của mình và tạo cho người khác cảm giác tràn đầy
năng lượng. Bạn sẽ giữ khoảng cách với mối quan hệ bạn bè, hơn nữa bạn cũng sẽ
thích hành động một mình, vì vậy người ta sẽ cảm thấy bạn là người vô cùng bí ẩn.
Cảm giác bí ẩn này đôi khi có thể khiến bạn trở nên quyến rũ và đôi khi nó có thể
khiến mọi người cảnh giác với bạn. Do người khác cảm thấy rất khó để tiếp cận
với bạn, nên càng nhiều người sẵn lòng giữ một khoảng cách nhất định với bạn.
Trên thực tế, bạn là một người vô cùng ấm áp, nhưng ngoài những người có mối
quan hệ thân thiết với bạn, rât ít người có thể nhận thấy những ưu điểm của bạn.
Lựa chọn B: Bạn luôn mang đến cho mọi người cảm giác lạc quan, nhiệt
tình và dũng cảm đối mặt với khó khăn. Hơn nữa, bạn còn là người tao nhã và ấm
áp, bạn thường xuyên đặt mình vào vị trí của người khác, khiến mọi người cảm
thấy rằng bạn rất giỏi trong việc duy trì các mối quan hệ giữa các cá nhân. Bạn
đem lại cho người ta cảm giác vừa mạnh mẽ vừa yếu đuối, đặc biệt là sự quan tâm
bao dung của bạn đến người khác; điều đó càng khiến người ta cảm thấy sức hút
của bạn không thể cưỡng lại được. Bạn khiến người ta cảm thấy bạn luôn sẵn sàng
giúp đỡ, do đó rất dễ khiến người ta nảy sinh tâm lý phụ thuộc vào bạn, nhưng vì
không giỏi từ chối nên bạn rất dễ bị người khác lợi dụng.
Lựa chọn C: Trên người bạn luôn tỏa ra một hơi thở của sự tự do và vui
tươi, giống như một đứa trẻ ngây thơ. Bất cứ khi nào bạn xuất hiện, bầu không khí
sẽ trở nên sôi nổi, do đó bạn là một thành viên quan trọng của các buổi tiệc. Mặc
dù tính cách của bạn rất hòa đồng và mọi người đều rất thích bạn, nhưng hầu hết
mọi người đều cảm thấy họ không thể trở thành bạn thân với bạn. Bởi vì mọi người
đều cho rằng bạn chỉ giỏi đùa cợt, không có giao tiếp tâm linh với mọi người; một
số người lại nghĩ rằng bạn luôn tìm cách trêu chọc người khác, vì vậy họ không
muốn làm bạn với người như bạn. Trên thực tế, bạn là một người rất vững vàng và
trưởng thành, chỉ là vì rất ít người có thể hiểu được con người thật sự của bạn vì
vậy bạn có rất ít tri kỷ.
Lựa chọn D: Ý chí của bạn rất kiên định, bạn sẽ không phụ thuộc vào người
khác và bạn thường tạo cho mọi người ấn tượng là một người đơn độc. Trí tò mò
của bạn rất mạnh mẽ, cảm xúc rất tinh tế và bạn là một người rất trí thức. Lần đầu
gặp mặt, mọi người sẽ nghĩ bạn có chút kiêu ngạo và khó gần. Nhưng sau khi nói
chuyện tìm hiểu sâu hơn, mọi người sẽ thấy bạn là một người dễ gần; chỉ khi tình
cảm trở nên sâu sắc thì mới nhận ra bạn là người vô cùng thẳng thắn. Sức hấp dẫn
của bạn rất khác biệt, vì vậy không chỉ đàn ông mà ngay cả phụ nữ đều rất thích
bạn. Nhìn bề ngoài, bạn là một người rất điềm tĩnh, nhưng thực tế chỉ là bạn đang
che giấu sự nhiệt huyết của bản thân. Chỉ những người thực sự hiểu bạn mới có thể
trở thành bạn bè lâu dài.
 Chương 9: Kiểm soát dục vọng
Cất giấu những ý nghĩ đen tối, tận hưởng cuộc sống
mới được thay đổi

Bóng tối của dục vọng là điều không thể tránh khỏi, bất kỳ ai không chịu
thừa nhận bóng tối đó đều sẽ bị nó trừng phạt. Chỉ khi dũng cảm thừa nhận bóng
tối, hiểu đúng về nó và dám đối mặt với nó thì chúng ta mới có thể kiểm soát được
nó, và để bản thân thoải mái tận hưởng cuộc sống mới.
Hiệu ứng trì hoãn sự hài lòng: nhẫn một chút, sự hài lòng càng to
lớn hơn trong tương lai.

Khi đứng trước một số đòi hỏi và dục vọng, rất nhiều người sẽ lựa chọn
“được ngày nào xào ngày ấy”, chỉ để bản thân cảm thấy vui vẻ trong khoảnh khắc
đó. Sự thõa mãn nhanh chóng này có thể nhanh chóng lấp đầy những khoảng trống
của dục vọng, nhưng lại quên rằng việc trì hoãn một cách đúng đắn có thể mang lại
sự hài lòng lớn hơn cho chúng ta.

Trong nghiên cứu tâm lý học phát triển, có một cuộc thử nghiệm về sự hài
lòng bị trì hoãn rất nổi tiếng. Hiệu ứng trì hoãn sự hài lòng chính là được phát triển
từ thí nghiệm này.

Trong cuộc thử nghiệm này, các nhà nghiên cứu đã cho các em nhỏ bốn tuổi
một số kẹo rất ngon và mỗi người được phát một viên. Các nhà nghiên cứu nói
với bọn trẻ rằng: “các con có thể ăn nó. Nếu ăn ngay bây giờ thì các con chỉ được
ăn một cái trên tay; nhưng nếu đợi thêm hai mươi phút thì các con có thể ăn hai
cái". Một số trẻ không kiềm được sự ham muốn của mình và ngay lập tức ăn hết
viên kẹo trong tay. Ngược lại, một số đứa trẻ sẵn sàng đợi 20 phút, mặc dù với bọn
trẻ khoảng thời gian này dường như dài vô tận. Để kiểm soát bản thân, những đứa
trẻ đã cố gắng phân tán sự chú ý của bản thân, hoặc nhắm mắt lại không nhìn vào
viên kẹo, hoặc hát hò nhảy múa, hoặc chọn cách đi ngủ… Sau một khoảng thời
gian chờ đợi, cuối cùng bọn trẻ đa có thể ăn được hai viên kẹo.
Cuộc thử nghiệm không dừng lại ở đây, hơn mười năm sau đó, các nhà
nghiên cứu đã tiến hành khảo sát lại những đứa trẻ tham gia cuộc thử nghiệm năm
đó. Nghiên cứu cho thấy rằng, những đứa trẻ đã chờ đợi hai mươi phút để có được
hai viên kẹo khi họ bốn tuổi có khả năng thích ứng và tinh thần độc lập tương đối
cao ở tuổi vị thành niên. Hơn nữa, những đứa trẻ này rất tự tin và thường được
rất nhiều người yêu mến. Ngược lại, những đứa trẻ ăn kẹo sớm thường có biểu
hiện cố chấp, thiếu tự tin và thường chọn cách trốn tránh khi gặp áp lực.
Sau mười năm tiếp theo, các nhà nghiên cứu lại tiếp tục khảo sát những đứa
trẻ năm đó. Kết quả cho thấy, những đứa trẻ có khả năng trì hoãn sự hài lòng
không chỉ có thành tích học tập tốt hơn, mà còn dễ dàng đạt được thành công
trong sự nghiệp của mình.
Từ cuộc thử nghiệm này cho thấy: trong trường hợp không có sự giám sát từ
bên ngoài, những người có khả năng tự điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù
hợp và kiên trì theo đuổi mục tiêu của mình thường có khả năng kiểm soát tốt hơn
và họ thường dễ dàng đạt được thành công lớn hơn trong nhiều lĩnh vực.

Khi đi mua sắm, sau khi nhìn thấy bộ quần áo hay đôi giày mà mình yêu
thích, nhiều người sẽ không do dự mà lập tức mua nó để thỏa mãn dục vọng làm
đẹp của mình. Nhưng sau khi mang nó về nhà, hầu hết mọi người đều hối hận, cảm
thấy rằng mình đã quá hấp tấp khi mua những thứ không cần thiết trong một
khoảng thời gian. Nếu như bạn có thể kiềm chế bản thân một chút, suy nghĩ thật kĩ
về nó sau khi về nhà, có thể bạn sẽ không muốn mua nó nữa. Ngay cả khí bạn vẫn
muốn mua nó, bạn có thể tiết kiệm được rất nhiều tiền khi xem chúng trên mạng.
Phần lớn các khoản chi tiêu bốc đồng không phải vì thực sự yêu thích nó,
mà do dục vọng và cảm xúc nhất thời chi phối và dẫn đến tình trạng bùng nổ. Khi
bạn muốn mua một thứ gì đó, trước tiên hãy để bản thân thật bình tĩnh và suy nghĩ
thật kĩ xem liệu bản thân có thực sự cần mua thứ đó hay không? Sau vài ngày đã
tạm xử lý, nếu bạn vẫn rất muốn mua nó, vậy thì bạn hãy mua nó, lúc này xác suất
hối hận của bạn sẽ giảm đi rất nhiều. Lúc này, sự hài lòng bạn nhận được từ việc
thực sự yêu thích sản phẩm sẽ nhiều lần lớn hơn so với việc có được sự thỏa mãn
chỉ trong một khoảnh khắc.
Khi dục vọng đột nhiên xuất hiện, rất ít người có thể chống lại sự cám dỗ
của nó. Nhiều người mong muốn có thể tận hưởng được sự hài lòng và niềm vui
ngay lập tức, ngay cả khi làm như vậy có thể ảnh hưởng đến tương lai của họ. Về
vấn đề này, việc sử dụng thẻ tín dụng để chi tiêu là một ví dụ điển hình. Rất nhiều
người có thói quen sử dụng thẻ tín dụng, bởi họ có thể dùng nó ngay cả khi không
mang tiền khi đi ra ngoài. Cách chi tiêu này đã đáp ứng được một phần nhu cầu chi
tiêu của con người và giúp họ có được niềm vui từ việc mua sắm. Tuy nhiên, rất ít
người biết chính xác số tiền mà mình đã chi tiêu trên thẻ tín dụng, điều này làm
tăng khả năng chi tiêu vượt quá giới hạn. Số tiền đã chi tiêu trên thẻ tín dụng sẽ
cần được trả lại trong một khoảng thời gian trong tương lai, và điều này chắc chắn
sẽ gây ảnh hưởng và gánh nặng cho cuộc sống trong tương lai của con người.
Về vấn đề này, khi đi ra ngoài thay vì mang theo thẻ tín dụng bạn có thể vứt
nó ở nhà và cầm theo một số tiền mặt nhất định, để không rơi vào tình trạng tiêu
xài bốc đồng. Phương pháp này có thể từ từ bồi dưỡng khả năng trì hoãn sự hài
lòng của bạn. Khi bạn đã có thể tự mình làm chủ sự trì hoãn để thỏa mãn những
dục vọng của bản thân, thì bạn có thể đạt được niềm vui nhiều hơn. Bạn nên biết
rằng, trì hoãn sự hài lòng không đồng nghĩa với việc từ chối niềm vui của chúng ta,
mà chính là giúp cho chúng ta thiết lập sự cân bằng giữa niềm vui trước mắt và lợi
ích lâu dài. Từ đó giúp cho cuộc sống của chúng ta vui vui vẻ và hạnh phúc hơn.
Logic lồng chim: tư duy theo quán tính, khiến cho dục vọng chi phối
hành vi

Khi những thói quen về suy nghĩ ở trong một khuôn khổ quá lâu, đầu óc của
chúng ta sẽ trở nên cứng nhắc, phản ứng ngày càng chậm chạp, chứ đừng nói đến
suy nghĩ ra những ý tưởng sáng tạo. Hơn nữa, một số dục vọng vô ích sẽ xuất hiện
và chi phối đến hành vi của con người một cách vô thức.

Logic lồng chim là một trong những tâm lý khó cưỡng lại nhất của con
người và được bắt nguồn từ một câu chuyện thú vị.

Năm 1907, nhà tâm lý học nổi tiếng James và người bạn là nhà vật lý
Carlson cùng nhau kết thúc cuộc đời dạy học và cả hai đều nghỉ hưu tại Đại học
Harvard.
Một ngày nọ, James nói với Carlson: "ông bạn già, chúng ta cùng nhau
đánh cược đi, tôi dám đảm bảo trong một khoảng thời gian tôi sẽ khiến ông nuôi 1
con chim."
Carlson cảm thấy có chút khó tin: "Không thể nào! Tôi chưa bao giờ nghĩ
đến việc nuôi chim, lần cá cược này tôi e rằng ông sẽ là người thua.”
Vài ngày trôi đi, thật trùng hợp hôm đó đúng ngày sinh của Carlson, James
đã gửi một lồng chim tuyệt đẹp đến làm quà. Carlson vô cùng vui vẻ đón nhận món
quà và treo nó trong phòng như một món đồ thủ công mỹ nghệ. Điều làm người ta
bất ngờ hơn chính là, bất cứ vị khách nào đến thăm Carlson đều có chung một câu
hỏi mỗi khi họ nhìn thấy chiếc lồng chim rỗng treo trong phòng: “Thưa giáo sư,
tại sao con chim của ông lại chết thế ạ?”
Khi nghe xong câu hỏi, Carlson chỉ đành giải thích đi giải thích lại lại với
khách nghe: "Tôi chưa bao giờ nuôi chim, và chiếc lồng này là món quà từ một
người bạn tặng tôi."
Sau khi nghe Carlson trả lời, những vị khách luôn tỏ ra khó tin, như thể
đang nói "Tôi biết ngài rất buồn, nhưng chim chết rồi thì không thể sống lại, ngài
không nhất thiết phải trốn tránh hiện thực như vậy", sau đó nói rất nhiều lời để an
ủi Carlson.
Càng về sau, Carlson không chỉ cảm thấy phiền phức mỗi khi trả lời những
câu hỏi của các vị khách mà nảy sinh ra ý nghĩ “trong lồng thì nên có chim”. Vì
vậy, Carlson đã mua một con chim và nhốt nó vào lồng. Lúc này, nội tâm ông ấy
mới hoàn toàn bình tĩnh và không còn lo lắng về những vấn đề phiền não của các
vị khách.
 Cuối cùng, lời dự đoán của James đã thành hiện thực và chiếc lồng chim đã
phát huy được vai trò rất to lớn. Trên thực tế, lý do để dẫn đến logic lồng chim vô
cùng đơn giản: hầu hết mọi người đều suy nghĩ vấn đề theo tư duy quán tính. Khi
nhìn thấy lồng chim trống, tự nhiên sẽ nghĩ đến chim; chim không ở trong lồng, tự
khắc nghĩ rằng chim đã chết. Dưới ảnh hưởng của quán tính tư duy này, Carlson
cảm thấy nội tâm mình có một loại áo lực nhất định, và để loại bỏ ảnh hưởng của
loại áp lực này đến bản thân, ông ấy chỉ còn cách mua lại một con chim để phừ
hợp với cái lồng.
Trong cuộc sống, chúng ta luôn có thể gặp một số người bị ảnh hưởng bởi
logic lồng chim.

Không lâu sau khi Dương Chấn bắt đầu đi làm, sau khi nhận được tháng
lương đầu tiên, vì để giữ thể diện nên anh ấy quyết định mua cho mình một đôi
giày da tốt hơn.
Ngày hôm sau, Dương Chấn đi làm với đôi giày mới mua. Khi đồng nghiệp
nhìn thấy đôi giày mới mua của anh ấy, mọi người đều hết lời ca ngợi và Dương
Chấn không khỏi giấu được niềm vui trong lòng. Trong lúc đang vui vẻ, một người
bạn nói với anh ấy rằng: “đôi giày da rất đẹp, nhưng bộ quần áo bạn mặc trên
người lại không phù hợp với nó”. Khi nghe những lời này, Dương Chấn vội vàng
chạy đến ngay trước gương nhìn ngắm bản thân. Không cần nói đến thật sự không
hợp, càng nhìn càng thấy nó không phù hợp. Cuối cùng, Dương Chấn cất đôi giày
da đi. Sau khi nhận lương tháng thứ hai, Dương Chân ngay lập tức đi đôi giày da
mới đã xếp xó một tháng và đến trung tâm thương mại để mua một bộ quần áo phù
hợp với đôi giày.
Trong khoảng thời gian tiếp theo, Dương Chấn đã mua cho mình nhiều thứ
khác như: túi da, thắt lưng, áo sơ mi, cà vạt, tất, mũ, thậm chí còn thiết kế cho
mình một kiểu tóc mới. Vốn dĩ anh ấy chỉ muốn mua cho mình một đôi giày da,
nhưng chỉ vì để thuận mắt người khác lại tiêu khoản tiền lớn như vậy.

Thực tế rằng, có một số thứ mà Dương Chấn thật sự không cần đến, anh ấy
chỉ thực hiện nó một cách bất đắc dĩ dưới ảnh hưởng của suy nghĩ theo quán tính.
Trong cuộc sống, có rất nhiều hiện tượng có thể cho thấy con người đang bị
tư duy theo quán tính chi phối. Ví dụ, bạn cần một ngôi nhà trước khi kết hôn, con
cái phải nghe lời người lớn, quyền lực không thể phủ nhận v.v. Trong mỗi bối cảnh
của từng thời đại khác nhau, đều phải có những quan điểm và tư duy mới để thích
ứng với nó. Nếu cứ lấy lối tư duy truyền thống làm kim chỉ nam cho cuộc sống
hiện tại thì tất yếu sẽ nảy sinh một số mâu thuẫn. Sở dĩ nhiều biện pháp cải cách
khó có thể thúc đẩy, chính là do ảnh hưởng sự chi phối và cản trở của tư duy theo
quán tính. Chỉ khi bạn can đảm vượt qua những trở ngại đó, sức sống mới trở nên
tuyệt vời hơn và cuộc sống mới có thể tỏa ra ánh hào quang rự rỡ.

Hiệu ứng lan tỏa: nhìn vào điểm tích cực, bỏ qua những thứ còn lại

Chỉ vì nhìn thấy một khía cạnh của “hiệu ứng lan tỏa” tốt đẹp mà cho rằng
tổng thể nó cũng đẹp như vậy, thì cách nhìn này thật là ngu ngốc. Trong thực tế, có
rất nhiều người bị “ hiệu ứng lan tỏa “ mê hoặc và lừa dối mà không hề nhận ra
điều đó.

Cái gọi là hiệu ứng lan tỏa, chính là chỉ khi một người có một đặc điểm nổi
bật thì người khác dễ bị che khuất các đặc điểm khác của họ, gây khó khăn trong
quá trình nhận thức. Ví dụ, một người thanh niên luôn lười biếng, mọi người sẽ
cho rằng anh ta không có điểm gì tốt. Cho dù anh ta có hành động dũng cảm, cũng
rất khó để mọi người tin tưởng. Một số cô gái lớn lên có ngoại hình xinh đẹp,
người khác lại coi họ vô cùng hoàn hảo giống như nữ thần. Điều này tương tự như
hiện tượng vòng sáng xung quanh mặt trăng vào đêm trước của một ngày nhiều
gió. Thực tế, vòng sáng chỉ là sự mở rộng của ánh sáng trắng. Chính vì vậy, nhà
tâm lý học người Mỹ - Edward Thorndike đã đặt cho hiện tượng tâm lý này một
cái tên đẹp và phù hợp - Hiệu ứng lan tỏa.
Trong cuộc sống thực tế, hiệu ứng lan tỏa ảnh hưởng đến chúng ta rất nhiều,
đặc biệt là khi chúng ta đánh giá người khác. Thực tế, hiệu ứng lan tỏa chỉ là một
dạng suy đoán tâm lý, mang đầy màu sắc chủ quan. Những sai lầm của nó được
phản ánh qua ba điểm sau:
(1)Nó thường chỉ nắm bắt được các đặc điểm riêng lẻ của sự vật, tương tự
như câu chuyện người mù sờ voi, suy luận đơn giản dựa trên một phần để tổng
quát hóa.
(2)Nó cố gắng liên kết các đặc điểm không có liên quan với nhau để suy ra
rằng nếu có một số tính chất nhất định thì sẽ có các tính chất khác
(3)Nó sẽ chấp nhận tất cả những thứ nó tin tưởng và phủ nhận hoàn toàn
những thứ mà nó không tin tưởng, trong đánh giá của nó mang màu sắc cực đoan
và chịu ảnh hưởng rất lớn của ý muốn chủ quan.
Nói tóm lại, hiệu ứng lan tỏa sẽ tác động rất lớn đến tâm lý con người trong
giao tiếp giữa các cá thể, và chúng ta cần cố gắng hết sức để khắc phục nó trong
quá trình giao tiếp.
 Đại văn hào người Nga - Pushkin có một tình yêu vô cùng say đắm với
Natalie - "mỹ nhân số 1 Moscow", và cuối cùng cả hai đã bước vào cung điện kết
hôn sau thời gian hẹn hò. Mặc dù Natalie vừa xinh đẹp vừa đức hạnh, nhưng nàng
lại không có nhiều điểm chung với Pushkin. Mỗi lần Puskin viết xong một bài thơ,
ông ấy sẽ đọc cho Natalya nghe, nhưng nàng ấy luôn bịt tai và nói: "Tôi không
nghe! Tôi không nghe!". Ngược lại, Natalie thường yêu cầu Pushkin đi du lịch
cùng cô, tham gia các bữa tiệc xa hoa và các buổi khiêu vũ… Để đáp ứng yêu cầu
của Natalya, Puskin chỉ đành dang dở tác phẩm của mình. Kết quả,ông ấy nợ nần
chồng chất và sống trong cảnh nghèo đói. Cuối cùng, Puskin vì Natalie mà tham
gia vào một trận đấu và không may qua đời, khiến cho một ngôi sao văn học sớm
qua đời.

Pushkin bị vẻ ngoài xinh đẹp của Natalie thu hút, nhưng anh không để ý đến
những khuyết điểm của cô, cũng như không cân nhắc kỹ xem hai người có thực sự
phù hợp để chung sống hay không. Ông ấy đã chịu nhiều đau khổ vì hiệu ứng lan
tỏa, và cái kết cuối cùng là một cái kết đáng tiếc.
Tục ngữ có câu: “Người không thể nhìn vẻ bề ngoài mà đoán, cũng như
nước biển không thể dùng đấu mà đong.” lấy vẻ bề ngoài mà đánh giá một người là
điều rất không nên. Tuy nhiên, nhiều việc nói ra thì rất dễ nhưng làm lại rất khó,
nhiều người dù biết được điều này nhưng sẽ không tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi vẻ
ngoài của đối phương khi đánh giá một người. Theo góc nhìn của tâm lý học, con
người thật sự sẽ bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng lan tỏa.
Hiệu ứng lan tỏa không chỉ thể hiện ở khía cạnh đánh giá con người dựa
trên vẻ bề ngoài mà còn thường đóng vai trò đánh giá địa vị xã hội thông qua trang
phục, đánh giá tính cách con người thông qua cách lời nói. Đặc biệt là khi đánh giá
người lạ, hiệu ứng lan tỏa sẽ được thể hiện rõ ràng hơn.
Theo quan điểm của nhận thức, hiệu ứng lan tỏa và câu chuyện người mù sờ
voi có cùng một lý do, đó là một phán đoán vô cùng phiến diện. Dưới sự ảnh
hưởng của hiệu ứng lan tỏa, sự hiểu biết của chúng ta về con người là không bao
giờ đủ, và những phán xét của chúng ta sẽ có sự sai lệch. Vì vậy, khi giao tiếp với
nhau, chúng ta nên luôn luôn nhắc nhở bản thân không thể xem nhẹ sự ảnh hưởng
của hiệu ứng lan tỏa, tránh rơi vào cạm bẫy của nó.
Trong thực tế giao tiếp, chúng ta thường xuyên gặp một số người lợi dụng
hiệu ứng lan tỏa. Khi gặp mặt lần đầu tiên, họ thể hiện các điểm mạnh của bản thân
để tạo ấn tượng tốt với mọi người và tránh nhắc đến những điểm yếu của mình. Từ
đó, tạo nền tảng vững chắc cho các mối quan hệ sau này.
Khi giao tiếp với nhau, chúng ta nhất định phải xem xét thật đầy đủ ảnh
hưởng của hiệu ứng lan tỏa. Thông qua việc hiểu và áp dụng hiệu ứng này một
cách hợp lý, chúng ta có thể mở rộng và phát triển lâu dài mối quan hệ của mình.
Từ đó, giúp cho bản thân ngày càng hoàn thiện hơn trên chính sân khấu của cuộc
đời, ngày càng nhận được những tràng pháo tay và những bông hoa tươi thắm.
Hiệu ứng con lừa Buridan: học cách lựa chọn, cá và gấu bạn không
thể có cả hai

Cuộc đời có muôn vàn sự lựa chọn và ai cũng muốn dành sự lựa chọn tốt
nhất cho mình. Vì vậy, khi bạn do dự hay cân nhắc thì bạn chỉ có thể nhìn các cơ
hội lần lượt trôi qua trong sự đắn đo. Hối hận không? Có chứ! Có ích gì không?
Không! Biết cách chọn lọc và nhanh chóng lựa chọn, thì lúc đó mới có thể biến
thành cơ hội thực sự.

Buridan là một giáo sư đại học nổi tiếng. Sỡ dĩ ống ấy được cho là nổi tiếng
vì đã chứng minh rằng: con người không thể hành động theo ý muốn dưới tác
động của hai lực đẩy đối nghịch và cân bằng hoàn toàn. Về điểm này, vị giáo sư
đã đưa ra ví dụ về con lừa đã lựa chọn ăn cỏ:
Buridan nuôi một con lừa rất khỏe, hàng ngày ông ấy đều đến gặp những
người nông dân để mua một đống cỏ để cho lừa ăn.
Một ngày nọ, người nông dân mang cỏ khô đến cho nhà Buridan, hơn nữa
xuất phát từ lòng ngưỡng mộ mà người nông dân còn tặng thêm cho ông 1 đống
cỏ. Cả 2 đống cỏ đều được đặt bên cạnh con lừa, khiến nó rơi vào tình trạng khó
xử. Đối mặt với 2 đống thức ăn gần như giống nhau về chất lượng, số lượng, thậm
chí cả khoảng cách với nó, con lừa rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan. Mặc dù
nó hoàn toàn tự do và có thể tự chọn cho mình một đống cỏ. Nhưng vì không thể
được sự khác nhau giữa hai đống cỏ khi chỉ nhìn vẻ bề ngoài, nên nó nhìn mãi từ
đống này qua đống kia, đến cuối cùng nó cũng không chọn được cho mình đống
nào.
Cuối cùng, con lừa đáng thương này chỉ có thể đứng giữa hai đống cỏ, lúc
thì xem số lượng, lúc thì xem chất lượng, lúc thì xem màu sắc, lúc thì chọn cái nào
tươi hơn. Con lừa cứ lắp đi lặp như vậy, cứ do dự mãi mà không quyết định, đến
cuối cùng nó chết đói trong sự lúng túng.

Sỡ dĩ con lừa của Buridan phải chịu số vận hạn của cái chết là vì nó không
muốn từ bỏ 2 đống cỏ khô, và không biết phải đưa ra quyết định như nào. Hiện
tượng chần chừ, do dự, kéo dài thời gian khi đưa ra quyết định như này được gọi là
hiệu ứng con lừa Buridan.
Tục ngữ có câu: “Ngư hòa hùng chưởng bất khả kiêm đắc”*. Nếu bạn muốn
có cả cá và gấu, kết quả rất có thể cả cá và gấu bạn đều không có được cả hai.
 Lưu Hồng là một nhân viên kinh doanh, sau khi làm việc trong công ty được
ba năm. Công ty đưa cho anh hai lựa chọn: một là tiếp tục đào tạo trong ba tháng,
sau đó cạnh tranh vị trí phó tổng giám đốc; hai là đi du học, một năm sau quay về
nước, trực tiếp làm tổng giám đốc.
Đứng trước hai cơ hội khác nhau, trong đầu óc Lưu Hồng đã có cuộc đấu
tranh tư tưởng kịch liệt. Lựa chọn sau ba tháng để ứng tuyển phó tổng giám đốc,
thời gian chờ đợi ngắn hơn, nhưng vị trí không cao, có khả năng thất bại trong
cuộc cạnh tranh; nếu bạn chọn du học, sau khi về nước vị trí rất lý tưởng, nhưng
khả năng học hành của bạn có hạn, nhỡ trong quá trình này những thiếu sót lộ ra,
thì vị trí phó giám đốc cũng không được chọn.

Lưu Hồng rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, không biết lựa chọn thế
nào. Trong chớp mắt, thời hạn mà công ty yêu cầu đã đến gần, nhưng Lưu Hồng
vẫn chưa đưa ra lựa chọn nào. Trong tình huống bất lực, lãnh đạo công ty chỉ có
thể coi Lưu Hồng là người chủ động từ bỏ cơ hội này. Lưu Hồng luôn muốn đưa
ra lựa chọn có lợi hơn cho sự phát triển của bản thân, nhưng cuối cùng anh ta
thậm chí không có cơ hội lựa chọn.

Trong ví dụ trên, cách làm của Lưu Hồng dường như theo đuổi sự hoàn hảo,
có thể đạt được kết quả hoàn mỹ. Trên thực tế, đó là sự lãng phí những cơ hội quý
giá và cuộc sống tươi đẹp. Khi một quyết định nên được đưa ra, nó nên được đưa
ra một cách tích cực và can đảm. Nếu bạn muốn lấy tất cả những điều tốt đẹp về
mình, làm thế nào bạn có thể để người khác làm điều đó?

Trong cuộc sống, ai cũng phải đứng trước nhiều sự lựa chọn khác nhau, và
sự lựa chọn của họ có ảnh hưởng vô cùng quan trọng đến sự thành bại của cuộc
đời. Trong tình huống thông thường, ai cũng muốn đưa ra quyết định đúng đắn
nhất, vì vậy xuất hiện sự chần chừ, do dự, thiếu quyết đoán… Đây đều là những
điều có thể dễ hiểu. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, cơ hội luôn thoáng
qua và không còn nhiều thời gian để chúng ta cân nhắc kỹ lưỡng. Hơn nữa, trong
cuộc đời của mỗi người chỉ có vài cơ hội rất quan trọng. Một khi đã mất đi thì
khoog bao giờ tìm lại được. Vì vậy có thể nói, khi đứng trước với cơ hội, chúng ta
cần hành động dứt khoát và đưa ra quyết định ngay lập tức. Nếu không, cơ hội sẽ
lặng lẽ vuột mất trong sự do dự, để lại cho chúng ta chỉ biết thở dài ngao ngán!

*Ngư hòa hùng chưởng bất khả kiêm đắc : chỉ việc không thể nào có mọi thứ
mình muốn.
Hiệu ứng tiếp cận: không phải thành kiến mà là trí nhớ ngắn hạn

Những ấn tượng xấu mới đây nó có thể che mờ đi những điều tốt trước đó.
Nếu bạn mù quáng lấy những điều này làm cơ sở để đánh giá con người hoặc sự
vật, kết quả chắc chắn sẽ bị sai lệch hoặc không chính xác. Trong hành trình chầm
chậm của cuộc sống, đừng chỉ nhìn vào hiện tại mà hãy xem xét toàn diện một
cách lâu dài.

Cái gọi là “tiếp cận” chính là đề cập đến thông tin mà mỗi cá thể mới thu
nhận được. Khi con người cần ghi nhớ một chuỗi sự vật, ký ức phần cuối thường
rõ ràng hơn, trong khi kí ức về phần ở giữa tương đối mơ hồ. Người ta gọi hiện
tượng này là hiệu ứng tiếp cận.
Trong quá trình ghi nhớ, nếu khoảng thời gian giữa việc thu thập thông tin
cho hai phần khác nhau càng lâu, hiệu ứng tác nhân gần càng rõ ràng. Điều này là
do thông tin được ghi nhớ trước đó dần dần trở nên mờ nhạt, trong khi thông tin
mới thu được vẫn rõ ràng trong một khoảng thời gian ngắn.
Theo quan điểm của các nhà tâm lý học, khi muỗi chuỗi vật được ghi nhớ và
đồng thời được nhớ lại, thì khoảng thời gian từ khi nhớ lại phần cuối cùng của
chuỗi sự việc đến khi ghi nhớ là ngắn nhất nên việc lấy lại từ trí nhớ ngắn hạn sẽ
dễ dàng hơn.

Luchis - nhà tâm lý học người Mỹ đã nghiên cứu hiệu ứng ban đầu bằng
cách biên soạn hai đoạn văn liên quan đến những mảnh đời của một cậu bé tên
Jim. Trong đoạn văn đầu tiên, ông miêu tả Jim là một người nhiệt tình và hoạt bát.
Trong khi đoạn văn thứ hai hoàn toàn ngược lại, ông lại miêu tả Jim là một người
lạnh lùng và kín đáo. Tiếp đó, ông trình bày hai đoạn văn theo các cách khác
nhau: cách thứ nhất, đưa đoạn văn miêu tả cậu bé Jim là người nhiệt tình và hoạt
bát lên trước, rồi đến đoạn văn mô tả Jim lạnh lùng và kín đáo; cách thứ hai, đưa
đoạn văn mô tả Jim lạnh lùng và kín đáo trước, rồi đến đoạn văn mô tả Jim nhiệt
tình và hoạt bát; cách thứ ba là chỉ trình bày đoạn văn mô tả Jim nhiệt tình và
hoạt bát; và cách thứ tư là chỉ trình bày đoạn văn mô tả Jim lạnh lùng và kín đáo.
Sau đó, Luchis đã mời bốn nhóm thí nghiệm và yêu cầu họ đọc một trong 4
nhóm nội dung, rồi trả lời cùng 1 câu hỏi: "Jim là một người như thế nào?" Kết
quả cho thấy, khoảng 80% người tham gia thử nghiệm của nhóm thứ nhất cho
rằng Jim là một người thân thiện, ở nhóm thứ hai chỉ chiếm 20%, 90% ở nhóm thứ
ba và hơn một nửa người tham gia ở nhóm thứ 4 cho rằng Jim là người thân
thiện.
 Cuộc thí nghiệm được tiến hành đến đây cho thấy rằng, khi con người nhận
được một lượng thông tin quá ít, nội dung được trình bày trước sẽ dễ gây ảnh
hưởng đến con người hơn.
Luchis tiếp tục tiến hành cuộc thí nghiệm, khi các người chơi đọc được nửa
chừng, ông yêu cầu mọi người tham gia vào một số hoạt động như chơi trò chơi,
kể chuyện, v.v., sau đó yêu cầu mọi người tiếp tục đọc phần còn lại của đoạn văn.
Ngay lúc này, người chơi sẽ dựa trên những thông tin mà họ thu thập được sau
các hoạt động để đánh giá Jim là một người như thế nào?
Các thí nghiệm tiếp theo cho thấy rằng, khi có nhiều thông tin hơn quá trình
tiếp nhận thông tin cũng sẽ kéo dài hơn, do đó thông tin nhận được cuối cùng có
ảnh hưởng rất lớn đến những người tham gia thí nghiệm. Trong quá trình hình
thành ấn tượng, khi những thông tin hấp dẫn không ngừng liên tục xuất hiện hoặc
những ấn tượng trước đây dần trở nên mờ nhạt, thông tin mới nhận được sẽ có vai
trò lớn hơn, hiệu ứng tiếp cận sẽ xảy ra vào lúc này.

Trong cuộc sống thực tế, hiệu ứng tiếp cận là một hiện tượng tâm lý rất phổ
biến.

Triệu Bằng và Uông Cường là bạn từ thời tiểu học, từ đó hai người trở
thành những người bạn rất thân thiết với nhau và hiểu rõ lẫn nhau. Nhưng khoảng
một thời gian trước, gia đình của Triệu Bằng đã xảy ra một số biến cố, khiến tâm
trạng anh ta trở nên rất tồi tệ và thường xuyên giận dữ với Uông Cường, điều này
khiến Uông Cường vô cùng đau lòng. Trong một sự cố tình cờ, Triệu Bằng bị cuốn
vào một vụ án hình sự. Điều này khiến Uông Vương cảm thấy rằng Triệu Bằng
luôn lừa dối anh ta, vì vậy trực tiếp chấm dứt mối quan hệ với Triệu Bằng.

Hành động này của Uông Vương đã thể hiện rõ ràng sự nguy hiểm của hiệu
ứng tiếp cận.
Nguyên nhân chính của hiệu ứng tiếp cận trong mối quan hệ bạn bè thường
là do xuất hiện tình huống mâu thuẫn với mong muốn của bản thân trong quá trình
giao tiếp. Khi mong muốn của chúng ta không thể được đáp ứng hoặc khi cảm thấy
lòng tốt của mình bị hiểu lầm, cảm xúc của con người sẽ trở nên bùng nổ. Trong
trạng thái bốc đồng, khả năng kiểm soát hành vi và khả năng hiểu biết của con
người sẽ bị giảm sút, rất dễ nói sai, làm sai dẫn đến hậu quả không không tốt.
Hiệu ứng tiếp cận khiến con người chú ý hơn đến thông tin mới nhất nhiều
hơn, nhưng lại bỏ qua giá trị tham khảo của thông tin trước đó, do đó chúng ta
không thể nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện và khách quan. Hiệu ứng tiếp cận
khiến chúng ta chỉ đánh giá một người hoặc một mối quan hệ trên một số thông tin
ít ỏi, tách biệt hoàn toàn giữa quá khứ và hiện tại, giữa hiện tượng và bản chất, cản
trở khả năng của chúng ta trong việc nhìn nhận sự thật và đánh giá chính xác về
con người.
Trong giao tiếp giữa con người với nhau, chúng ta thường bị ảnh hưởng bởi
hiệu ứng tiếp cận và đưa ra những đánh giá sai lầm. Vì vậy, khi đối mặt với một
người bạn hay đối tác lâu năm, chúng ta không nên đánh giá anh ta bằng một điều
gì đó mà nên nhìn anh ta một cách toàn diện từ góc độ lâu dài, để tránh những
quyết định sai lầm do bốc đồng. Trong quá trình giao tiếp với nhau, con người
thường chịu ảnh hưởng của hiệu ứng tiếp cận, do đó thường đưa ra những phán
đoán sai lầm. Do đó, khi đối diện với một người bạn hoặc đối tác lâu năm, chúng ta
không thể đánh giá họ chỉ dựa trên một sự việc cụ thể mà phải có cái nhìn lâu dài
để đánh giá tính cách của họ. Chỉ khi đánh giá bằng cái nhìn lâu dài mới có thể
tránh được việc ra quyết định sai lầm do bốc đồng.
Hiệu ứng cửa sổ vỡ: kiên quyết ngăn chặn và trừng phạt người đầu
tiên “phá cỡ cửa sổ”

Sẽ không ai phá hủy đi những ô cửa sổ tốt, nhưng nếu những ô cửa sổ bị
hỏng quá nhiều thì ngày càng nhiều người phá hủy nó. Người đầu tiên phá hoại
cửa sổ là kẻ chủ mưu trong tình huống này và cần bị trừng phạt một cách nghiêm
khắc để làm gương cho kẻ khác.

Hiệu ứng cửa sổ vỡ là một lý luận quan trọng trong tâm lý học, ban đầu
được đề xuất bởi James Wilson và George Kelling. Lý luận này cho rằng, nếu môi
trường xung quanh chấp nhận những hiện tượng tiêu cực tồn tại, điều đó sẽ làm
cho con người bắt chước theo, thậm chị ngày càng thậm tệ hơn.
Lấy một tòa nhà cũ làm ví dụ như sau, khi cửa sổ của tòa nhà còn nguyên
vẹn, rất ít người muốn đập vỡ nó đi. Một ngày nọ, một người không may vô tình đã
đập vỡ cửa sổ, nếu như không sửa chữa kịp thời thì sẽ dẫn đến ngày càng nhiều
người phá hỏng cửa sổ. Sau khi tất cả cửa sổ bị phá hủy, những người đó sẽ đột
nhập vào tòa nhà và tiếp tục các hành vi phá hoại khác nhau.
Ví dụ khác, trên một bức tường sạch sẽ, nếu có một vài nét vẽ nguệch ngoạc
trên tường nhưng không được làm sạch kịp thời, sẽ dẫn đến các nét vẽ dần xuất
hiện nhiều hơn, cuối cùng khiến cho bức tường trở nên khó coi và bừa bộn. Một
con phố vốn rất sạch sẽ, nếu xuất hiện một đống rác không có người xử lý kịp thời,
chỉ trong thời gian ngắn cả con phố bỗng chốc trở nên bẩn thỉu. Khi đợi xe buýt,
chỉ cần có người chen ngang vào mà không kiểm soát, thì sẽ dẫn đến càng nhiều
hành khách chen chúc nhau…
Điều này cho chúng ta một đạo lý thường rất gặp đó là, bất kỳ hành vi xấu
nào nếu không ngăn cấm ngay từ đầu, một khi trở thành trào lưu tiêu cực, thì lúc
đó không dễ dàng kiểm soát như vậy. Giống trên bờ sông ngàn dặm có một tổ kiến,
nhưng không thu hút được sự chú ý của mọi người. Kết quả là tổ kiến ngày càng
nhiều, đất đắp ngày càng tơi xốp. Cuối cùng, sẽ dẫn đến thảm cảnh “ Con đê ngàn
dặm tất có tổ kiến ” *, gây ra những tổn thất to lớn không thể bù đắp.
Trong cuộc sống, chúng ta thường có cảm giác như này: đặt một ít tiền lên
trên bàn, sau đó mở cửa phòng, điều này có thể biến người tốt thành kẻ trộm. Đối
với những nhân viên vi phạm quy định của công ty, nếu không kịp thời phê bình và
xử phạt, thì sẽ dẫn đến có càng nhiều nhân viên bắt đầu vi phạm quy định. Tình
trạng lãng phí thức ăn trong nhà ăn diễn ra thường xuyên, nếu không được ngăn
chặn, làn song lãng phí sẽ ngày càng mãnh liệt…
 Có một công ty xây dựng có hàng chục nhân công, công ty quy định rõ ràng
khi vào công trường bắt buộc phải đội mũ bảo hộ lao động. Một khi hiện tượng
làm trái với quy định, mỗi lần sẽ bị phạt 50 tệ. Nếu như nhắc nhở nhiều lần mà
không thay đổi, mức phạt sẽ tang gấp đôi thậm chí có thể trực tiếp đuổi việc.
Có một số người vì nhiều lý do khác nhau quên đội mũ bảo hộ lao động,
công ty xét thấy họ không cố ý nên không tiến hành xử phạt theo quy định. Tuy
nhiên, cùng với sự thay đổi của thời gian, ngày càng có nhiều người “quên” đội
mũ bảo hộ lao động. Các quy định của công ty giống như không hề có, không hề
có bất kỳ sự ràng buộc. Mãi cho đến một ngày, một nhân công vì không đội mũ
bảo hộ mà dẫn đến bị thương, lãnh đạo công ty mới ý thức được tầm quan trọng
của mũ bảo hộ.

Nếu nhân viên bị xử phạt theo quy định ngay từ khi mới phát hiện vi phạm
thì có lẽ đã không xảy ra thảm cảnh nhân viên bị thương. Có thể nói, nguồn gốc
dẫn đến bi kịch này là do đã không làm theo quy định, Người đầu tiên "làm vỡ cửa
sổ" đã không nhận được sự trừng phạt mà anh ta xứng đáng nhận.
"Cửa sổ bị vỡ đầu tiên" thông thường là nguồn gốc của chuyện xấu, hiện
tượng này xảy ra ở khắp mọi nơi. Nhìn thấy “cửa sổ bị vỡ đầu tiên”, chúng ta
thường tự nhắc nhở bản thân rằng: cửa sổ đã vỡ rồi, mình có làm vỡ them vài cái
cũng không sao. Với lối suy nghĩ như vậy, chúng ta sẽ buông lỏng yêu cầu của
mình đối với bản than. Do đó, kéo theo đó là hàng loạt những hành vi thiếu văn
minh như: tiện tay vứt rác, nói to ồn ào, vẽ tranh bậy bạ… Từ đó, dẫn đến chúng ta
và văn minh ngày càng rời xa khoảng cách đạo đức.
Rất nhiều người sẽ viện cớ cho hành vi của mình, chẳng hạn như "mặt đất đã
bẩn rồi, tôi vứt thêm rác cũng không sao", "mọi người đang cãi nhau, tại sao tôi
không thể cãi". Điều đó chỉ có thể cho thấy rằng, nhiều người họ không hề ý thức
được bóng tối trong tâm lý của chính mình. Trên thực tế, giữa con người và môi
trường, con người với con người đều phụ thuộc lẫn nhau. Nhiều người chỉ quan
tâm đến việc phàn nàn về môi trường, về người khác, về mặt tối của xã hội; nhưng
họ chưa bao giờ suy nghĩ về ảnh hưởng về những hành vi của mình đối với môi
trường và những người khác.
Chúng ta không nên là người thứ hai, thứ ba hay thậm chí là người thứ N
“làm vỡ cửa sổ”, mà hãy là người đầu tiên sửa chữa “cửa sổ bị vỡ”. Đôi khi chúng
ta thực sự rất khó quyết định suy nghĩ của người khác hay thay đổi hoàn cảnh của
mình. Tuy nhiên, chúng ta có thể hạ quyết tâm rằng, mình tuyệt đối sẽ không bao
giờ là người đầu tiên “phá vỡ cửa sổ”.

*Con đê ngàn dặm tất có tổ kiến : ví với việc nhỏ không để ý sẽ xảy ra chuyện lớn
Hình thái tâm lý: từ bỏ khái niệm khuôn mẫu và khám phá những
điều mới

Tư duy và cách nhìn cổ hủ sẽ trói buộc bạn trong lồng sắt của quá khứ, bạn
không thể bước qua nó và tiến tới tương lai. Nếu bạn muốn có tư duy sáng tạo và
đạt được thành quả từ nó, bắt buộc bạn phải xóa bỏ những định kiến tâm lý để bản
thân có thể nhìn thấy những cơ hội rộng mở trong tương lai.

Một nhà tâm lý học Liên Xô đã thực hiện một thí nghiệm vô cùng kinh điển
để chứng minh sự tồn tại của các hình thái tâm lý.

Nhân viên thí nghiệm đã lấy ra cùng một bức ảnh và cho hai nhóm đối
tượng tình nguyện tham gia xem.
Khi bức ảnh được hiện ra cùng 1 lúc, nhân viên thí nghiệm giới thiệu với
nhóm đầu tiên: “đây là một tên tội phạm tội ác tày trời.” Ngược lại với nhóm thí
nghiệm thứ hai, người nhân viên giới thiệu: “đây là một nhà khoa học nổi tiếng.”
Sau đó, nhân viên thí nghiệm yêu cầu hai nhóm đối tượng mô tả ngoại hình của
người trong ảnh bằng lời nói.
Nhóm thứ nhất miêu tả như sau: “hốc mắt anh ta lõm sâu, chứng tỏ anh ta
là người rất gian xảo; cằm của anh ta nhô ra rất nhiều, cho thấy anh ta sẽ tiếp tục
ngoan cố chống lại đến cùng trên con đường phạm tội.”
Nhóm thứ hai miêu tả như sau: “hốc mắt anh ta lõm sâu, chứng tỏ anh ta là
một người có suy nghĩ sâu sắc; cằm của anh ta nhô ra rất nhiều, cho thấy anh ta
có ý chí kiên cường và không dễ dàng bỏ cuộc trên con đường tìm kiếm tri thức.

Khó có thể tưởng tượng rằng, cùng một người nhưng hai nhóm tham gia thí
nghiệm lại đưa ra kết quả đánh giá khác nhau đến thế. Sỡ dĩ có sự chênh lệch đến
như vậy là do trước đó mỗi nhóm nhận được thông tin về danh tính của người này
hoàn toàn khác nhau. Từ đó có thể thấy rằng, hình thái tâm lý có ảnh hưởng rất lớn
đến nhận thức của mọi người!
Hình thái tâm lý hay còn được gọi là hướng tâm, chỉ trạng thái chuẩn bị hoặc
xu hướng hành vi của chủ thể đối với một hoạt động nào đó mà chủ thể thường khó
nhận thức được. Cụ thể mà nói, hành động hiện tại của con người thường bị ảnh
hưởng bởi hành động trước đó và có xu hướng mang đặc điểm của hoạt động trước
đó. Hình thái tâm lý không chỉ ảnh hưởng đến nhận thức của con người mà còn
ảnh hưởng đến ký ức của họ. Trong cuộc sống hằng ngày, hình thái tâm lý có thể
giúp con người dễ dàng giải quyết vấn đề theo những kinh nghiệm trước đó,
nhưng cũng sẽ gây cản trở sự sáng tạo của con người.
Có một thí nghiệm rất kinh điển để minh họa điều này.

Nhân viên thí nghiệm cho một lượng ruồi và ong tương đương nhau vào
trong một lọ thủy tinh, sau đó đặt nó nằm ngang, hướng phần đáy về phía cửa sổ.
Kết quả là những con ong từ đầu đến cuối luôn tìm lối thoát ở phần đáy lọ, cho
đến khi chúng kiệt sức hoặc chết đói mà vẫn không thể bay ra ngoài. Trong khi đó,
những con ruồi lần lượt bay ra khỏi miệng ruồi chỉ trong một thời gian rất ngắn.
Loài ong cho rằng “nơi nào có ánh sáng nơi đó có lối ra”, chúng tự cho
rằng lối ra ở đáy chai và không ngừng lặp lại những hành động mà chúng cảm
thấy hợp lý. Do chịu sự ảnh hưởng của hình thái tâm lý, cuối cùng chúng chỉ đành
chấp nhận số phận là cái chết; ngược lại những con ruồi hoàn toàn không có cái
gọi là hình thái ánh sáng, nên chúng bay lung tung khắp nơi và tìm thấy lối ra.

Ở một mức độ nào đó, những hình thái tâm lý có thể giúp chúng ta tiết kiệm
thời gian và sức lực trong khi làm một số công việc. Nhưng đôi khi, nó cũng khiến
suy nghĩ của chúng ta trở nên gò bó, khiến chúng ta chỉ có thể sử dụng các phương
pháp thông thường để giải quyết vấn đề. Hình thái tâm lý không chỉ xuất hiện
trong suy nghĩ và giải quyết vấn đề, mà nó còn thể hiện sức ảnh hưởng của nó
trong việc giao tiếp giữa con người với nhau.
Khi ai đó giới thiệu với bạn một người rất nổi tiếng, có phải trong lòng cảm
thấy rất vui và muốn tiếp tục được giao lưu với họ? Nếu như ai đó giới thiệu với
bạn một người có dư luận không tốt, bạn có cảm thấy chán ghét trong lòng và
không muốn nói chuyện với họ dù chỉ một câu? Thực tế, bạn không hề biết đến đối
phương và cũng không có nhiều thông tin về họ. Chỉ vì những lời đàm tiếu của dư
luận bạn liền định nghĩa đối phương như thế, điều này chính là chịu sự ảnh hưởng
của hình thái tâm lý.
Rất nhiều người đã trải qua chuyện như này: Khi bạn cảm thấy khát và
muốn uống nước, bạn sẽ dùng hết sức lực của mình để nâng bình nước lên. Nhưng
đôi khi trong ấm lại không hề có nước chỉ vì bạn nâng ấm quá cao. Sỡ dĩ điều này
xảy ra là vì bạn chịu ảnh hưởng của hình thái tâm lý. Bạn cho rằng trong ấm thì có
rất nhiều nước nên bạn dùng sức lực để nhấc bình nước lên. Nhưng nếu không có
nước trong bình, bạn sẽ dùng quá nhiều sức lực và tự động nâng bình nước lên cao
hơn.
Trong quá trình xã hội hóa, con người không chỉ được học hỏi thêm nhiều tri
thức và kinh nghiệm, mà còn dần hình thành nuôi dưỡng những thói quen sinh
hoạt, cách xử lý các vấn đề và xu hướng tính cách… những điều này có thể được
coi là các hình thái. Khi chúng ta đối mặt với cùng một tình huống hoặc sự việc,
các hình thái sẽ ảnh hưởng đến phán đoán một cách vô thức. Khi đối mặt với
những tình huống như này. chúng ta cần giữ bình tĩnh mọi lúc, cố gắng gạt bỏ
những quan niệm trước đây, giữ thái độ khách quan để phân tích tình huống hiện
tại. Như vậy chúng ta mới có thể đưa ra phán đoán ngày càng chính xác hơn.
Hiệu ứng phóng chiếu: Trong mắt kẻ tiểu nhân, tất cả mọi người
đều là tiểu nhân

Nội tâm của con người đều là một tấm gương phản sáng. Nếu bạn cảm thấy
người khác hèn hạ, đó chính là sự phản ánh của sự hèn hạ trong bạn. Kẻ tiểu nhân
thường thích “đo lòng quân tử”, kẻ xấu xa luôn nghĩ người khác muốn hại mình.
Đây đều là bản chất của con người, rất khó để thay đổi nó.

Cái gọi là hiệu ứng phóng chiếu chính là chỉ trong quá trình giao tiếp giữa
các cá thể với nhau, họ luôn đánh giá người khác dựa trên cách nhìn của bản thân.
Họ luôn cho rằng bản thân có đặc điểm gì, thì người khác nhất định sẽ có những
đặc điểm tương tự giống mình. Từ đó, họ chiếu những đặc điểm, ý chí và cảm xúc
của riêng mình lên người khác. Và bất kể hoàn cảnh thực tế có như thế nào, thì họ
cũng áp đặt lên người khác. Cuối cùng, những điều này sẽ gây ra trở ngại về nhận
thức với bản thân. Thông thường, hiệu ứng phóng chiếu sẽ được chia làm hai loại:
Thứ nhất: chỉ những người không hề chú ý đến những đặc điểm của bản thân
nhưng lại chiếu những đặc điểm đó lên người khác. Ví dụ, một học sinh có ác cảm
với bạn cùng lớp của mình, anh ta sẽ cảm thấy người đó cũng đang có ác cảm với
mình, dường như mọi hành động của đối phương đều có ý khiêu khích.
Thứ hai: chỉ những người nhận thức được một số đặc điểm không mong
muốn của bản thân, nhưng lại chiếu những đặc điểm này lên người khác. Thông
thường, loại phóng chiếu này thường được chiếu lên những người mà bản thân
chúng ta tôn trọng và kính mến. Đặc biệt logic ở đây là, mặc dù những người đó có
những đặc điểm đó, nhưng hình ảnh của họ vẫn tỏa sáng, vậy tôi có những đặc
điểm đó thì có làm sao chứ?
Để nói về hiệu ứng phóng chiếu, nhà tâm lý học Ross đã thực hiện một thí
nghiệm như sau:

Ross đã tìm đến 80 sinh viên đại học và đặt ra câu hỏi cho họ: “Các bạn có
bằng lòng cõng một bảng quảng cáo hoặc bảng tuyên truyền đi xung quanh trường
không?” Kết quả là có 48 sinh viên sẵn sàng làm điều này, và 32 sinh viên còn lại
phản đối nó. Ross ngày càng hiểu hơn về suy nghĩ họ, 48 sinh viên sẵn sàng làm
điều đó họ cảm thấy rằng hầu hết mọi người đều sẵn sàng làm điều đó; ngược lại
32 sinh viên phản đối lại cảm thấy rằng không có ai sẽ làm điều ngu ngốc vậy.

Những sinh viên này hoàn toàn không biết sự lựa chọn của người khác,
nhưng lại vô tình chiếu cách nhìn của mình về vấn đề này lên người khác, mà
không hề quan tâm đến cảm nhận của những sinh viên khác. Kết quả của thí
nghiệm này đã minh chứng cho sự tồn tại của hiệu ứng phóng chiếu rất hiệu quả.
Chúng ta thường đem những giá trị quan và quy tắc ứng xử của mình làm
tiêu chuẩn để đánh giá người khác. Khi người khác đồng nhất với chúng ta, thì lúc
đó họ đúng; một khi họ không còn đồng nhất với ta nữa, thì chắc chắn họ đã phạm
phải sai lầm. Trên thực tế, đôi khi những giá trị quan và quy tắc ứng xử của chúng
ta có những thiếu sót, và yêu cầu người khác theo chuẩn mực của chúng ta thì vốn
dĩ nó đã sai lầm. Chúng ta chỉ là đang sa vào vũng lầy của suy nghĩ tự tự cho mình
là đúng mà không thể thoát ra.
Khi đánh giá người khác, con người thường chịu ảnh hưởng của hiệu ứng
phóng chiếu, điều này có thể gây ảnh hưởng xấu đến các mối quan hệ xã hội. Tô
Đông Pha - một nhà văn thời nhà Tống cũng phải chịu hậu quả do hiệu ứng phóng
chiếu.

Sử Đông Pha và nhà sư Phật Ấn có mối quan hệ tốt. Một lần, khi Tô Đông
Pha đến thăm nhà sư Phật Ấn, ông đã nói đùa với nhà sư rằng: “trong mắt tôi,
ngài là một đống phân chó”. Tuy nhiên thay vì tức giận, nhà sư Phật Ấn chỉ đáp
lại bằng một nụ cười: “ Trong mắt tôi, ông là một vị Phật vàng”. Tô Đông Pha
cảm thấy mình đã được lợi, ngạo mạn quay trở về nhà. Sau khi về nhà, Tô Đông
Pha đem chuyện này khoe khoang với em gái, nhưng em gái lại nói: “Anh à, chính
anh mới là người chịu thiệt đó. Phật giáo nói rằng: “phật hiện từ tâm” chính là
trong mắt chúng ta đối phương như thế nào, thì chúng ta chính là như vậy.” Lúc
này, Tô Đông Pha mới thực sự nhận ra bản thân quá tự cao tự đại, nhà sư Phật Ấn
thông minh hơn ông ấy rất nhiều. Từ đó, ông ấy ngày càng kính trọng nhà sư hơn.

Thông thường, hiệu ứng chiếu phóng sẽ khiến mọi người đánh giá sai người
khác, từ đó ảnh hưởng mối quan hệ giữa đôi bên. Đối với hoạt động giao tiếp, sự
tồn tại của nó vô cùng nguy hiểm. Khi giao tiếp với mọi người, chúng ta nhất định
phải luôn nhắc nhở bản thân cố gắng tránh xa hiệu ứng chiếu phóng vào bản thân,
sử dụng thái độ khách quan và chân thành để đánh giá người khác.
Trắc nghiệm tâm lý

Mỗi chúng ta đều có cho mình một chiếc hộp đen ở trong lòng, và ở đó
chính là nơi mà chúng ta cất giấu những điều chúng ta sợ nhất. Bảo vệ chính mình
chính là bản năng của con người, không ai muốn tiết lộ điểm yếu của mình trước
mặt người khác. Vậy bạn có biết rằng nỗi sợ lớn nhất trong lòng mình là gì không?
Bài trắc nghiệm dưới đây sẽ đưa ra câu trả lời cho bạn.
Nếu mụ phù thủy đưa cho bạn một con thú thần thoại, bạn sẽ chọn con nào>

A Rồng phun lửa

B Người thằn lằn
C Kỳ lân
D Thú bí ngô

Phân tích kết quả

Lựa chọn A: Nếu chọn A một loạt tin xấu sẽ xảy ra liên tiếp. Từ trước đến
nay, bạn là người trải qua cuộc sống thuận buồm xuôi gió. Vì thế, khi những thất
bại xảy ra bất ngờ sẽ khiến bạn suy sụp. Nếu đó là một loạt tin xấu liên tiếp nhau,
thì cho dù bạn có là một người tích cực và lạc quan chăng nữa, thì cũng không thể
chịu đựng nó. Trong một khoảng thời gian, bạn sẽ cảm thấy mình rơi vào trạng thái
xui xẻo và khó thể giải thoát nó trong khoảng thời gian dài. Khi bạn càng nghĩ đến
những điều tồi tệ thì số lỗi mà bạn mắc phải trong làm việc sẽ ngày càng nhiều
hơn. Do đó, những chuyện xui xẻo sẽ ngày càng lớn giống như quả cầu tuyết.
Lựa chọn B: Nếu chọn B thì công việc của bạn rất rắc rối. Vào những ngày
trong tuần, điều khiến bạn cảm thấy bất an và áp lực nhất chính là công việc. Bạn
là một người nghiêm túc đối với công việc của mình và luôn có cảm giác rằng có
quá nhiều yếu tố không thể biết trước trong môi trường làm việc. Một khi gặp phải
tình huống ngoài tầm kiểm soát của bạn, bạn sẽ phải ứng phó khẩn cấp, điều này
khiến bạn đối mặt với áp lực lớn và trách nhiệm nặng nề, do đó cảm thấy căng
thẳng và phiền muộn. Bạn chỉ mong muốn mỗi ngày trôi qua thật nhẹ nhàng, rồi
sau đó mong đợi đến ngày lãnh lương, sống một cuộc sống bình yên vô sự là đủ.
Lựa chọn C: Bạn đang gặp rắc rối về mặt tình cảm. Vì là một người trọng
tình cảm, thế nên bạn sẽ thường xuyên gặp rắc rối vì nó. Dù đó là mâu thuẫn trong
tình yêu, sự khác biệt trong tình bạn hay sự bất hòa trong gia đình, đều khiến bạn
trở nên rối răm, phiền phức và chán nản. Cảm xúc là vấn đề nan giải nhất trên thế
giới. Khi phải đối mặt với nhiều khía cạnh của thế giới tình cảm và những sóng gió
tiềm ẩn trong đó, bạn luôn cảm thấy bất lực. Chỉ khi có một người quân sư giúp
bạn bày mưu tính kế, thì lúc đó bạn mới an lòng.
Lựa chọn D: Cuộc sống thực tế. Bạn là một người thích mơ mộng, luôn
hướng về cái tốt đẹp và mong muốn được sống trong thế giới nơi mà mọi thứ hài
hòa và tốt đẹp với nhau. Tuy nhiên, cuộc sống thực tế nó đen tối, tàn nhẫn và phiền
phức không hề tươi đẹp như bạn nghĩ. Đây chính là lúc bạn có suy nghĩ tìm kiếm
một thế giới ảo để trốn tránh sự thật. đời thực. Bạn là người yêu thích sự mộng mơ
và khao khát cái đẹp. Một thế giới hài hòa và tươi đẹp là điều bạn hằng khao khát,
nhưng cuộc sống thực thường không như bạn mong muốn. Hiện thực đen tối, tàn
nhẫn và rườm rà thường khiến bạn muốn trốn trong thế giới ảo. Bạn luôn tự tạo
cho mình một chỗ dựa tinh thần thông qua trí tưởng tượng của bản thân và mơ
những giấc mơ không thực tế. Nhưng một khi giấc mơ tan vỡ, bạn phải đối mặt với
thực tế chẳng mấy vui vẻ.
Giới thiệu tác giả

Châu Nhất Nam, sinh ra ở An Huy và tốt nghiệp Đại học Ngưỡng Ân ở Phúc
Kiến, hiện đang sinh sống ở Bắc Kinh. Châu Nhất Nam là một học giả có niềm
đam mê với văn học và luôn cống hiến hết mình cho việc nghiên cứu các tác phẩm
kinh điển trong và ngoài nước. Không những thế, tác giả còn là một người trẻ rất
giỏi trong giao tiếp và có hứng thú sâu sắc với những điều mới mẻ. Ngoài ra, Châu
Nhất Nam còn là một người cha có tính cách vui vẻ, kiên nhẫn, tỉ mỉ và lạc quan.
Trong công việc và cuộc sống hàng ngày, Châu Nhất Nam luôn có niềm khao khát
mãnh liệt với kiến thức và có thói quen suy nghĩ về sự khác biệt nhỏ nhất giữa các
sự vật tương tự với nhau để tìm kiếm sự thật.