AIREAREN PROPIETATEAK

1. AIREAREN BOLUMENA
Aireak bolumena duen jakiteko ondorengo esperimentua egingo da:
- Materiala:
- Puxika bat.
- Erregela bat.
- Soka zati bat
- Esperimentazioa:
- Sokarekin puxikaren zirkunferentzia hartu, erregelarekin neurtu eta apuntatu:
7 cm
- Puxika puztu.
- Puxikaren zirkunferentzia berria neurtu sokarekin, erregelarekin neurtu eta
apuntatu: 57 cm
- Ondorioak:
- Aireak bolumena al du? Zergatik?
Bai, puxika puzten duzunean bolumena artzen du.

2. AIREAREN MASA
Aireak masa duen jakiteko ondorengo esperimentua egingo da:
- Materiala:
- Puxika bat.
 - Balantza.
- Esperimentazioa:
- Puxika balantzan pisatu eta masa apuntatu:-
- Lehenengo emaitza: 0g
- Bigarren emaitza: 1,11g
- Puxika puztu ahalik eta gehien.
- Puxika puztuta balantzan pisatu eta masa apuntatu:
- Lehenengo emaitza: 0g
- Bigarren emaitza: 1,26g
- Ondorioak:
- Aireak pisatzen du? Zergatik?
Gure esperimentuan ez du aire askorik eukin. Hala ere, aireak bai pisatzen du. Aire gehiago,
sartzen bagendun puxikara, bai pisatuko zuen. Lehenengo gramoak pisatzen duten baskula
batekin pisatu dogu baina konturatu gara, emaitza ez dala oso zehastua. Orduan,
miligramoak pisatzen duen baskularekin pisatu dogu.

3. AIRE BERO/HOTZA
Zer gertatzen zaio aireari berotzen denean? Hori ikusteko ondorengo esperimentua egingo
dogu.
- Materiala:
 - Erlenmeyer ontzia
- Puxika
- Berogailua
- Esperimentazioa:
- Erlenmeyer ontziaren buruan puxika jarri.
- Berogailuarekin erlenmeyerra berotu.
- Puxikarekin zer gertatu den apuntatu.

- Ondorioak:
- Zer gertatzen da airea berotzen denean? Zergatik izan daiteke?
Aire beroarekin puxika pixkanaka-pixkanaka pusten doa eta tente gelditzen da, baina, ez da
guztiz puxika airez betetzen. Dilatatu egiten da eta leku gehiago okupatzen du.

4. AIREAREN KONPRIMAGARRITASUNA
Airea konprimatu ahal den jakiteko ondorengo esperimentua egingo da:
- Materiala:
- Xiringa bat
- Esperimentazioa:
- Xiringa airez bete 5ml markatu arte.
- Xiringaren muturrean (zuloa duena) hatzamarra jarri.
- Xiringaren enboloa barrurantz sakatu.
- Apuntatu zenbat ml aire dauden orain.
- Ondorioak:
- Airea konprimatu daiteke? Nola azaltzen da hori?
Bai, zentimetro gutxiagotan gelditu delako xiringa. Indar batekin eginda airea ahal dogu leku
txikiagotan jarri eta airea komprimitu egiten da
 5. PRESIO ATMOSFERIKOA
Gure buru gainean hainbat aire dagoela ikasi dugu, eta aire horrek pisua egiten badu, nola
izan daiteke gu zutik egon ahal izatea? Zer da presio atmosferikoa? Zein da bere balioa?
Zertarako da garrantzitsua?
- Materiala:
- Porroi bat
- Esperimentazioa:
- Porroiaren puntatik ura isurtzen saiatu.
- Porroiaren tapa kendu eta saiatu ura isurtzen.
- Ondorioak:
- Zer gertatu da? Zelan azaltzen da?
Porroan tapoia ipinita, ura tantaka jaizten da, baina tapoi kenduta, errestazun gehiagorekin
ura jaizten da. Hori gertatzen da, urak ez dotzolako aireari uzten pasatzea. Berriz, tapoia
kentzen baduzu, airea beste leku batetik sartu ahal da, orduan errestazun handiarekin
ateratzen da.
Airearen propietateak gure bizitzan gertatzen ahal dira? Adibideak eman.
● Patata poltsetan airea dagoenean bolumena handitu egiten da eta
horrez gain, masa handiagoa sortzen da.