ARALING PANLIPUNAN
mais, at palay.
Lesson 1: Reporma sa Ekonomiya at Pagtatatag
ng Monopolyo ng Tabako
 Isa sa pangunahing epekto ng
pananakop ng mga Espanyol sa Pilipinas
ang paglulunsad ng mga reporma o
pagbabago sa ekonomiya ng bansa.
 Nagdulot ng negatibong epekto sa
pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino
ito gaya ng mga sumusunod:
1. Naging mahirap ang pamumuhay
2. Nagdulot ng mga pag-aalsa ng Pilipino
MGA PAGBABAGONG IPINATUPAD SA
EKONOMIYA
a. Encomienda – ang mga lupain sa bansa
ay hinati sa maliliit na yunit. Kung saan
ang may-ari ng lupain ay nagging
kasama sa nangungupahan na lamang
sa kanilang lupang sakahan
b. Polo y Servicios – sapilitang paggawa ng
mga mamamayang Pilipino mula edad
15 anyos
c. Bandala – kung saan sapilitang binibili
ng pamahalaang Espanyol ang mga
produkto ng mga magsasakang Pilipino
sa murang halaga.
PAGTATATAG NG MONOPOLYO NG
TABAKO
- Sapilitang pagtatanim ng tabako sa
Pilipinas upang ipangalakal
- Di nabigyang-pansin ang ibang mga
halaman at pangunahing tanim na
produkto gaya ng yunames o gabi,
- Ipinagbabawal ang ibang produkto at
tanging tabako lamang ang maaaring
itanim sa utos ng pamahalaang
Espanya.
- Monopolyo o tanging pamahalaan
lamang ang maaaring pagbentahan ng
mga aning tabako sa presyoong itinakda
nito.
- Nagtakda rin ang pamahalaan ng
Espanya ng kaukulang dami at kalidad
ng produktong ititinda na nagmistulang
bandala
- Ipinagbabawal ang pag-iimbak ng
tabako sa mga kamalig sapagkat ito ay
isang paglabag sa batas
MGA PROBLEMANG NAIDULOT NG TABAKO
NG MONOPOLYO
1. Marami ang nagutom
2. Pinagsamantalahan ang mga Pilipino
3. Ginamit ang relihiyon upang sumunod
sila sa mga kautusan ng Pamahalaan.
4. Natuto ang mga magsasaka na
magtanim ngmga tabako sa maliliit na
paso upang magkaroon ng sariling
pangkabuhayan
5. May mga katutubo ring natutong
magpuslit ng mga matataas na kalidad
ng tabako
- Noong 1881, makalipas ang 100 taon ay
tuluyan nang itinigil ang monopoly ng
tabako sa Pilipinas.
MGA PAG-AALSA SA LOOB NG ESTADONG
KOLONYAL
1. Pag-aalsa ni Sumuroy (SAMAR)
o Anak ng isang babaylan o
pinunong panrelihiyon
o Laban sa sapilitang paggawa
at pagpapahalaga sa kanila sa
Cavite
o Nagnanais na ibalik ang dating
kaayusan pati na ang dating
katutubong relihiyon na
Animismo
o Pag-aalsa ay isinagawa sa isang
malaking pistang Katoliko ang
Corpus Christi.
o Nagtagumpay si Sumuroy na
makapagtatag ng malayang
bayan na tumagal ng 1 taon.
MGA KAGANAPAN:
a. Pinatay ang pari ng Palapag
b. Sinalakay ang kumbento
c. Pinalayas ang ibang mga prayle
d. Sinunog ang simbahan
ANG KILUSANG AGRARYO NG 1745
2. Paghihimagsik ni Dagohoy (BOHOL)
o Pinamunuan ni Francisco
Dagohoy na tumagal halos 85
taon
o Pinakamatagal sa lahat ng
pag-aalsa laban sa Espanyol
o Nagsimula noong 1744
hanggang 1829
o Kinilala bilang isang
mandirigmang Pilipino na hindi
sumuko
o Enero 24, 1744 napatay niya
ang isang paring Heswita dahil
sa pagtutol nitong bigyan ng
libing ayon sa Katolikong ritwal
ang kaniyang kapatid.
o Nasupil lamang siya ni
Gobernador-Heneral Mariano
Ricafort dahil siya ay namatay
na noon.
3. Rebelyon nina Diego at Gabriela Silang
(ILOCOS)
o Naglalayong alisin ang indulto
de comercio o karapatan ng
mga nasa gobyerno na
magnegosyo
o Upang mapatalsik sa puwesto
ang mga abusadong opisyal
o Layunin din nilang palayasin sa
nasabing lalawigan ang mga
Espanyol at mestizo.
o Ipinagpatuloy ng asawang si
Gabriela ang pag-aalsa matapos
na mapaslang ang asawa.
o Bunsod ito ng hindi
makatarungang
pangangamkam ng mga prayle
o paring misyonero sa lupa ng
mga katutubo
o Abril 1745 nangyari ang mga
ganitong uri ng pag-aalsa sa
Silang Cavite at mabilis na
kumalat sa bayan
o Pinamunuan ito nina Jose Dela
Vega, Francisco Santos De
Medina, Ignacio Marcelo, Julio
Lopez De Montoya, Andres
Pulido at Francisco Gonzales
PAG-AALSA NG KAPATIRAN NG SAN JOSE - Si Sundalong Indian na kilala bilang mga
Sepoy ang kasama ng mga ingles noon
- Pinamunuan ni Apolinario Dela Cruz o tumiwalag sila at namalagi sa Cainta,
Hermano Pule Rizal.
- Para sa kalayaan sa relihiyon
- Nagtatag siya ng kapisanang tinawag na
Confradia de San Jose
- Ang kaniyang layunin ay kilalanin ng
mga Espanyol na nasa kapangyarihan
ang kaniyang kapisanang panrelihiyon
ngunit siya ay nabigo
- Tinugis siya ng pamahalaan kaya siya ay
tumakas patungong Majayjay, Laguna
- Nobyembre 21, 1841 nilusob siya ng
mga Espanyol sa kanilang kinaroroonan
at siya ay binitay sa pamamagitan ng
firing squad nong Nobyembre 4, 1841.

OKUPASYON NG MGA INGLES SA MAYNILA

- Panandaliang nasakop ng mga ingles

ang Maynila noong 1762 hanggang
1764
- Sa pangunguna ni Sir. William Draper ay
nilusob ng britanya ang Look ng
Maynila.
- Nasakop ang Maynila na siyang
itinuturing na kabesera noon sa
espanya.
- Si Arsobispo Rojo ang nagpahayag ng
pormal na pagsuko ng Espanya sa mga
ingles noong Oktubre, 1762.
- Tinangka pang masakop ng mga ingles
maging ang iba pang lalawigan sa
Luzon.
- Nakita nilang ang malakas na
puwersang Espanyol ay maari din
palang matalo sa labanan o digmaan.
ENGLISH REVIEWER

VISUAL ELEMENTS- They are printed together

with the text to help the readers visualize the
information they are reading about.

MULTIMEDIA ELEMENTS- refer to a

combination of more than type of medium that
usually comes in digital format. (Technology
based)

EXPLANATION TEXTS- (Non- fiction) It presents

facts and other relevant data about a particular
topic. Explanation text shows how something
works or why something happens.

HOW WRITER DETERMINE TO PRESENT HIS/

HER IDEAS ACCORDING TO THREE BASIC
ELEMENTS

- Purpose
- Form/Structure
- Language Features

ENUMERATION TEXT- list things that are

examples of the given topic. It provides points
or details that directly support or add
information about the subject.

CLASSIFICATION TEXT- presents the main idea,

topic, or subject and discusses in detail the
types, branches, or categories under that
particular topic.

TIME-ORDER TEXT- Orders of events to give

information about a particular topic or subject.
CHRONOLOGICAL SEQUENCE TEXT

DESCRIPTIVE TEXT- creates a clear image, of a

particular topic to enrich the imagination of
readers. “describing a text”