PAGSUSURI SA MAIKLING KWENTO

Bahay na Bato
Ni: Antonio B.L. Rosales

I. TALAMBUHAY NG AWTOR
Si Antonio B.L. Rosales ay ipinanganak noong Hunyo 13, 1913 sa
Intramuros Maynila. Siya ay naging pangulo ng Ilaw ng Bayan. Kasapi siya sa
Manila Press Club at Ilaw ng PAnitik. Nag-aral siya Mapa High School at Far
Eastern University.

II. Mula sa Scribd.com

III. MGA SANGKAP NG MAIKLING KWENTO

A. Tauhan
- Sila ang gumaganap sa kwento. Likha ng mga manunulat ang kanyang
tauhan. May pangunahing tauhan kung kanino nakasentro ang mga
pangyayari at mga pantulong na tauhan.

Uri ng Tauhan:
Flat – walang pagbabago
Round – may pagbabago

Mga Tauhan:
Isagani (round) – umiirog kay Iday; kaibigan ni Dodoy
Dodoy (flat) – kaibigan ni Isagani
Kardo (flat) – kaagaw ni pinsan ni Iday Isagani sa puso ni Iday
Iday (flat) – ang babaeng pinag-aagawan ni Isagani at Kardo
Minang (flat) – kasintahan ni Dodong;

Cal, Hazel
Pameron, Kimberly
1
 B. Tagpuan
- Tumutukoy ito sa pook na pinangyarihan ng kwento at kasama nito
ang panahon, oras at kapaligiran. Ang mga ito ay nakakatulong nang
malaki sa pagbuo ng namamayaning damdamin.

~Sa Bahay na Bato

C. Banghay
- Ito ang kawing-kawing ng mga pangyayari na kapag nakalas ay tapos
na ang kwento. Sa bahagingito nalulutas ang tunggalian ng mga
tauhan sa kuwento.

Uri ng Banghay:
Linear - Simula papuntang wakas.
Flashback – Nagsisimula sa gitna hanggang sa patumbalik.
Paikot – Ang “plot” ay nasa pamgyayari.
Episodyo –
Absurdo – malabong mainitndihan.

~LINEAR

Panimula
- Unang bahagi ng katha na kung saan ay ipinapakilala ng kwentista
ang mga tauhan, tagpuan at mahahalagang impormaasyon na dapat
mabatid ng mambabasa.

“Pagtuntong na pagtuntong ni Isagani sa lupang unang niyapkan ng

kanyang mumunting paa noong kamusmusan niya ay nadama niyang

Cal, Hazel
Pameron, Kimberly
2
 tila ibinalik siya sa isang makapangyarihang kamay sa mga unang
kabanata ng kanyang buhay.”

Pagpapaliwanag: Isinalaysay lamang ng may-akda ang simula ng

kwento. Ginugunita roon ng karakter ang mga nangyari sa kanyang
kamusmusan nang umapak siya sa lugar ng kanyang kapanganakan.

Saglit Na Kasiglahan
- Naglalarawan ng pasimula tungo sa suliraning inihahanap ng lunas.
- Inihahanda s abahaging ito ang mga mambabasa sa pagkilala sa mga
pagsubok na darating sa buhay ng mga tauhan.
- Naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang
masasangkot sa suliranin.

“Ibinaling ang orasyon ay laong nagpasidhi sa damdaming muling

nagpantak sa isang matanda nan. Ilang sandali silang nanahimik. Ang
tugtog ng batingaw at ang sumunod na katahimikan nang sugat.”

D. Tunggalian
- Tumutukoy ito sa paglalabanan ng pangunahing tauhan at
sumasalungat sa kanya. ANg tunggalian ay maaaring tao laban sa
kalikasan, tao laban sa sarili, tao laban sa tao at tao laban sa lipunan.

~TAO LABAN SA TAO

E. Kasukdulan

Cal, Hazel
Pameron, Kimberly
3
 - Ito ang pinakamataas na uri ng kapanabikan. Dito nahihiwatigan ng
bumabsa ang mangyayari sa pangunahing tauhan, kuns siya’y
mabibigo o magtatagumpay sa paglutas ng suliranin.

“Nalulunod na si Kardo at natutuwa pa si Isagani na pagmasdan ito.”

F. Kakalasan

- Ito ang kinalabasan ng paglalaban o ang tulay sa wakas. Sumusunod

ito agad sa kasukdulan.

“Ang ngiting sumungaw sa mga labi ni Isagani ay namalaging tila

nakaguhit sa palagian sa kanyang anyo. Ngunit pagkailang saglit, ang
ngiting ito ay dagling naglaho.”

G. Wakas
- Ito ang resolusyon o ang kahihinatnan ng kwento.

“Pagkailang iglap, kulay-lupang tubig ay umalimbukay sa bagsak ng

isang matipunong katawan.”

IV. SULIRANIN
- Paglalabanan ng pangunahing tauhan at sumasalungat sa kanya.

~Ang pag-agawan nina Isagani at Kadyo kay Iday.

V. TEMA O PAKSANG DIWA

- Ang pangkalahatang kaisipang nais palutangin ng may-akda sa isang
maikling kwento.

Cal, Hazel
Pameron, Kimberly
4
 ~Matinik ang landas ng tao sa mundo ngunit sa kabila nito’y sisilay ang
liwanag, kailangan lamang ng pagtitiwala at pananalog sa Panginoon.

VI. PAGSUSURI
Pagdulog

A. Romantisismo

Ang layunin nito ay ipamalas ang iba’t-ibang paran ng tao o

sumasagisag sa tao sa pag-aalay ng kanyang pag-ibig sa kapwa, bansa
at mundong kinalakhan.
PALIWANAG:
Ito ay toryang romantisismo sapagkat makikita natin sa kwento ang pag-
ibig ni Isagani para kay Iday. At hindi lamang iyon kundi pati narin ang
matinding galit ni Isagani kay Kardo na humantong sa kanyang pagkapoot
ditto kahit pa sa katagalan ng panahon na lumipas hanggang humantong sa
kamatayan niya.
Maging sa kaslukuyan ay makikita parin natin ang ganitong sitwasyon
sa mga pag-iibigan. Madalas na namumutawi ang galit at poot kapagka
dumanas ng kabiguan sa paniningalang-pugad at panunungkit ng puso ng
isang babae. Sa tuwing umiibig tayo, huwag magtaka kapag ika’y nassaktan
dahil normal lang ito at parte ito ng buhay. Kung hindi ka nasasaktan, ay di ka
rin umiibig.

Cal, Hazel
Pameron, Kimberly
5