Cyklokonwertory obniżające

napięcie.
Igor Katarzyński 5El/8
Zalety:
a) jednokrotne przetwarzanie energii,
b) swobodna wymiana energii między źródłem zasilania a odbiornikiem,
c) nieznaczna moc elementów reaktywnych,
d) prostota siłowej części układu.

Wady:
Parametry napięcia wyjściowego cyklokonwertora, a w szczególności
ograniczenie częstotliwości powodują, że zakres ich zastosowania
ogranicza się w zasadzie do zasilania wolnobieżnych napędów maszyn o
regulowanej prędkości obrotowej do około 80 obr./min. W napędach tych
wykorzystuje się silniki prądu przemiennego: synchroniczne i
asynchroniczne. Napędy takie sterowane są metodą orientacji wektora
pola. Jeżeli przekształtniki są zasilane z tego samego systemu konieczne
jest galwaniczne rozdzielenie faz odbiornika elektrycznego. Jeżeli
rozdzielenie takie nie jest możliwe każdy z zestawów przekształtników
fazowych musi być zasilany za pomocą transformatora separacyjnego.

cyklokonwertora działającego dla jednokierunkowych układów

prostownikowych przy zasilaniu jednofazowym lub trójfazowym:
Bezpośredni przemiennik częstotliwości (cyklokonwertor) należy do
grupy przekształtników napięcia przemiennego na napięcie przemienne
bez pośredniego obwodu prądu stałego. Ze względu na swoje
właściwości może wytwarzać napięcie przemienne pod warunkiem, że
częstotliwość formowanego napięcia jest nie większa niż 1/4
częstotliwości sieci zasilającej.
Cyklokonwertor jednofazowy jest nawrotnym mostkowym
prostownikiem tyrystorowym w układzie przeciwrównoległym zasilany z
sieci elektroenergetycznej (najczęściej poprzez transformator). Dzięki
odpowiedniemu sterowaniu przekształtnika wartość średnia napięcia
wyprostowanego z prostownika może zmieniać się w sposób
sinusoidalny. Sposób generowania przemiennego napięcia wyjściowego
powoduje, że jego częstotliwość jest ograniczona do około 20 Hz (przy
zasilaniu z sieci o częstotliwości 50 Hz). Ze względu na gwałtownie
rosnące zniekształcenia napięcia.

cyklokonwertora działającego dla dwukierunkowych układów

prostownikowych przy zasilaniu jednofazowym lub trójfazowym:
Przekształtniki UP1 i UP2 pracują naprzemiennie, tzn. gdy jeden z nich
jest wysterowany, wówczas drugi jest zablokowany i nie otrzymuje
impulsów sterujących z układu sterującego. Jest to praca układów
prostownikowych bez prądów wyrównawczych. Jeśli obydwa układy
prostownikowe UP1 i UP2 otrzymują impulsy sterujące i są sterowane
symetrycznie, a także spełniony jest warunek określony zależnością α1
= π −α 2 (7.1) to uzyskuje się stan pracy cyklokonwertora z prądami
wyrównawczymi. W takich warunkach pracy cyklokonwertora, co zdarza
się bardzo rzadko, muszą być zastosowane w obwodzie głównym
dławiki wyrównawcze ograniczające prąd. Opisując działanie
cyklokonwertora, wygodniej jest operować pojęciem

zależności na sygnały opisujące kąty α sterowania tyrystora

i współczynnik głębokości modulacji:
W warunkach ciagłości prądu obciążenia cyklokonwertora przebieg
składowej podstawowej napięcia jest dość zbliżony do przebiegu
sinusoidalnego, jeśli sygnały opisujące kąty α sterowania tyrystora
zostaną podane w postaci zależności
sin(cosarc 1 2 α = χ ω t
sin(cosarc 2 2 α = −χ ω t
gdzie: ω2 – pulsacja napięcia wyjściowego, χ – współczynnik

głębokości modulacji, , przy czym Uom – amplituda napięcia

wyjściowego cyklokonwertora, Udo – wartość średnia napięcia
wyprostowanego prostownika sterowanego nieobciążonego
wchodzącego w skład cyklokonwertora dla α = 0.

opis sterowania cyklokonwertorów dla pracy prostownikowej i

pracy falownikowej:
Na rysunku przedstawiono czasowe przebiegi napięć i prądów
cyklokonwertora sześciopulsowego obciążonego ryzystancyjno-
indukcyjnie, pracującego bez prądów wyrównawczych. Cyklokonwertor
ten jest sterowany według funkcji arccosinusoidalnej z sinusoidalnym
sygnałem modulującym Dodatni półokres prądu obciążenia wytwarza w
układzie cyklokonwertora układ prostownikowy UP1, zaś półokres
ujemny – układ prostownikowy UP2. Jeśli obciążenie cyklokonwertora
ma charakter rezystancyjno-indukcyjny, to w czasie trwania każdego
półokresu prądu każdy przekształtnik UP1 i UP2 pracuje zarówno jako
układ prostownikowy, i jak układ falownikowy.

charakterystyczne dla cyklokonwertora pracującego bez prądów

wyrównawczych przedziały pracy bezprądowej t0. Jest to tzw. czas
martwy t0, kiedy następują przełączenia impulsów sterujących z jednego
przekształtnika UP1 czy UP2 na drugi. W czasie martwym t0 następuje
blokowanie impulsów sterujących jednego i drugiego przekształtnika
UP1 i UP2. Wprowadzenie blokady obu ww. przekształtników w czasie
martwym t0 wynika z konieczności odzyskania zdolności blokowania
przez zawory przekształtnika ustępującego. W praktyce czas t0
przyjmuje wartości ok. 1 ms