You are on page 1of 41

CHAPTER 6

Continuous Probability
Distributions
CONTENTS 6.3 NORMAL APPROXIMATION
STATISTICS IN PRACTICE: OF BINOMIAL
PROCTER & GAMBLE PROBABILITIES

6.1 UNIFORM PROBABILITY 6.4 EXPONENTIAL


DISTRIBUTION PROBABILITY
Area as a Measure of Probability DISTRIBUTION
Computing Probabilities for the
6.2 NORMAL PROBABILITY Exponential Distribution
DISTRIBUTION Relationship Between the
Normal Curve Poisson and Exponential
Standard Normal Probability Distributions
Distribution
Computing Probabilities for Any
Normal Probability Distribution
Grear Tire Company Problem

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 1
Chapter 6: Phân phối xác suất liên tục

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 2
Nội dung

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 3
6.1 Phân phối xác suất đều
biến ngẫu nhiên liên tục

! Biến ngẫu nhiên liên tục (continuous random


variable): có tập giá trị có thể (không gian mẫu) là vô
hạn không đếm được (có thể lấp kín một khoảng).
! Ví dụ:
• X là chiều cao của một người trưởng thành
• Y là cân nặng của một em bé sơ sinh...
• Z là thời gian xếp hàng để tới lượt phục vụ tại một
cửa hàng thức ăn nhanh
• X, Y, Z là các biến ngẫu nhiên liên tục

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 4
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
hàm mật độ xác suất

! Phân phối xác suất của BNN liên tục thể hiện qua
hàm mật độ xác suất.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 5
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
hàm mật độ xác suất

! Hàm số y = f(x) được gọi là hàm mật độ xác suất nếu


thỏa mãn các điều kiện sau
i. 𝑓 𝑥 ≥ 0 với mọi x,
#"
ii. ∫!" 𝑓 𝑥 𝑑𝑥 = 1

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 6
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Kiểm chứng hàm số sau có phải là hàm mật độ


xác suất

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 7
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
hàm mật độ xác suất

! Giả sử BNN X có hàm mật độ xác suất y = f(x). Khi


đó xác suất X nhận giá trị trong khoảng (a, b) được
tính theo công thức sau:
%
𝑃 𝑎 < 𝑋 < 𝑏 = . 𝑓 𝑥 𝑑𝑥
$
! Nhận xét:
• 𝑃 𝑎<𝑋<𝑏 =𝑃 𝑎≤𝑋<𝑏 =𝑃 𝑎<𝑋≤𝑏 =
𝑃(𝑎 ≤ 𝑋 ≤ 𝑏)
• 𝑃(𝑎 < 𝑋 < 𝑏) là phần diện tích hình phẳng giới
hạn bởi hàm mật độ, trục hoành, x = a và x = b.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 8
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho biết thời gian (phút) giữa các cuộc gọi yêu
cầu khiếu nại tới một tổng đài bảo hiểm có hàm mật
độ xác suất như sau:
𝑓 𝑥 = .50𝑒 !.'() với 𝑥 ≥ 0
a. Tính xác suất thời gian giữa các cuộc gọi là nhỏ
hơn 1 phút.
b. Tính xác suất thời gian giữa các cuộc gọi lớn hơn
5 phút.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 9
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
kỳ vọng và phương sai của BNN liên tục

! Giả sử BNN X có hàm mật độ xác suất y = f(x). Khi


đó,
• kỳ vọng của X được tính theo công thức sau
#"
𝐸𝑋 = . 𝑥𝑓 𝑥 𝑑𝑥
!"
• Phương sai của X được tính theo công thức
#"
𝑉𝑎𝑟𝑋 = . 𝑥 − 𝐸𝑥 *𝑓 𝑥 𝑑𝑥
!"
#"
=. 𝑥 *𝑓 𝑥 𝑑𝑥 − 𝐸𝑋 *
!"

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 10
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho biết thời gian (phút) giữa các cuộc gọi yêu
cầu khiếu nại tới một tổng đài bảo hiểm có hàm mật
độ xác suất như sau:
𝑓 𝑥 = .50𝑒 !.'() với 𝑥 ≥ 0
a. Tính thời gian trung bình giữa các cuộc gọi.
b. Tính phương sai cho BNN này (thời gian giữa các
cuộc gọi).

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 11
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
định nghĩa

! BNN X được nói là tuân theo phân phối đều nếu có


hàm mật độ xác suất xác định như sau

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 12
6.1 Phân phối xác suất đều (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho biết cứ 15 phút xe bus số XX lại chạy qua


trạm A. Một bạn sinh viên ra trạm đón xe một cách
ngẫu nhiên. BNN X mô tả thời gian chờ của ban này.
Phân phối của X có thể xác định như thế nào? Tính
xác suất bạn này phải chờ xe hơn 12 phút.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 13
6.2 Phân phối chuẩn
định nghĩa

! Ta nói BNN X có phân phối chuẩn với trung bình


bằng µ và phương sai 𝝈2, và kí hiệu X~N(𝜇, 𝝈2), nếu
hàm mật độ xác suất được xác định như sau:

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 14
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
nhận xét

! Nếu BNN X có phân phối chuẩn, đồ thị của hàm mật


độ xác suất có hình dạng là hình chuông

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 15
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
nhận xét

! Nếu BNN X có phân phối chuẩn, tỷ lệ dữ liệu nằm


trong các khoảng trên dưới giá trị trung bình 𝜇 với 1,
2 và 3 độ lệch chuẩn 𝝈 thể hiện như sau

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 16
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
phân phối chuẩn chuẩn tắc

! Phân phối chuẩn chuẩn tắc là một trường hợp riêng


của phân phối chuẩn khi trung bình 𝜇 = 0 và phương
sai 𝝈2 = 1.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 17
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
phân phối chuẩn chuẩn tắc

! BNN X có phân phối chuẩn chuẩn tắc được ký hiệu


𝑋~𝑁(0,1). Hàm mật độ của nó được xác định như
sau

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 18
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
phân phối chuẩn chuẩn tắc

! Giả sử BNN 𝑋~𝑁(0,1). Xác suất X nhận giá trị trong


khoảng (a, b) được xác định theo công thức sau:
% + !. ! /*
𝑃 𝑎<𝑋<𝑏 = ∫$ *, 𝑒 𝑑𝑡
! Nhận xét:
• Việc tính tích phân phải sử dụng đến phép khai
!
triển Taylor (Taylor series) cho hàm số 𝑒 !. /* khá
rườm rà nên không trình bày ở đây.
) + ! /*
• Giá trị tích phân ∫!" *, 𝑒 !. 𝑑𝑡 hoặc
) + !. ! /*
∫( *, 𝑒 𝑑𝑡 với mỗi x cụ thể sẽ được tính sẵn
và trình bày thành bảng cho trước.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 19
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
phân phối chuẩn chuẩn tắc
+ + !
! Chẳng hạn giá trị tích phân ∫!" *, 𝑒 !. /*𝑑𝑡 có thể tra
trên bảng cho sẵn và có giá trị bằng 0.8413

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 20
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
phân phối chuẩn chuẩn tắc
+ + !
! Giá trị tích phân ∫!" *, 𝑒 !. /*𝑑𝑡 nếu liên hệ với đồ
thị hàm mật độ xác suất của N(0,1) thì chính là diện
tích nằm dưới đường cong và bên trái đường thẳng
𝑥 = 1.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 21
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Nhìn vào bẳng cho


dưới đây hãy tính
a. Giá trị tích phân
!(.' + !. ! /*
∫!" 𝑒 𝑑𝑡
*,
+.*' +
b. ∫!" *, 𝑒 !. ! /*
𝑑𝑡
+.*' +
c. ∫!(.' *, 𝑒 !. ! /*
𝑑𝑡

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 22
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ý nghĩa
+.*' + !. ! /* 𝑑𝑡
! Giá trị tích phân ∫!(.' *,
𝑒 là xác suất biến phân
phối chuẩn chuẩn tắc Z nhận giá trị trong khoảng
[−.50,1.25]
+.*'
1 !. ! /*
𝑃 −.50 ≤ 𝑍 ≤ 1.25 = . 𝑒 𝑑𝑡 = .5859
!(.' 2𝜋

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 23
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Nhìn vào bảng cho


dưới đây hãy tính
a. 𝑃(𝑍 ≤ −1.00)
b. 𝑃(𝑍 ≤ 1.00)
c. 𝑃(−1.00 ≤ 𝑍 ≤ 1.00)
d. 𝑃(𝑍 ≥ 1.58)

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 24
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ý nghĩa

! Xác suất 𝑃(−1.00 ≤ 𝑍 ≤ 1.00) là tỷ lệ dữ liệu của phân


phối chuẩn chuẩn tắc nằm trong khoảng [-1,1] và thể
hiện bởi hình ảnh dưới đây

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 25
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ý nghĩa

! Xác suất 𝑃 𝑍 ≥ 1.58 cho biết tỷ lệ dữ liệu của phân


phối chuẩn chuẩn tắc lớn hơn hoặc bằng 1.58 và thể
hiện bởi hình ảnh dưới đây

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 26
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
bài toán ngược

! Nếu xác suất được cho trước ta có thể tìm được giới
hạn của dữ liệu. Chẳng hạn hãy tìm z sao cho
𝑃 𝑍 > 𝑧 = 0.1.

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 27
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
bài toán ngược
! Biến đổi:
𝑃 𝑍 > 𝑧 = 0.1 ⟺ 𝑃 Z < z = 0.9.
! Hãy nhìn vào bảng sau để tìm
ra giá trị z

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 28
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
bài toán ngược

! Như vậy nếu 𝑃 𝑍 < 𝑧 = 0.9 thì z xấp xỉ 1.28 .

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 29
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
xác suất cho phân phối chuẩn

! Để tính xác suất cho phân phối chuẩn, ta đưa phân


phối chuẩn về phân phối chuẩn chuẩn tắc theo công
thức sau

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 30
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho 𝑋~𝑁(36500; 5000*). Tính 𝑃(𝑋 ≥ 40000).


! Lời giải:
• Dùng phép biến đổi 𝑍 = 0!12'((
'(((
• Biến đổi cho xác suất cần tính
𝑋 − 36500 40000 − 36500
𝑃 𝑋 ≥ 40000 = 𝑃 ≥
5000 5000
= 𝑃(𝑍 ≥ 0.7)

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 31
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Như vậy tính xác suất của biến ngẫu nhiên có phân
phối chuẩn có thể đưa về tính xác suất của biến ngẫu
nhiên có phân phối chuẩn chuẩn tắc

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 32
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho 𝑋~𝑁(36500; 5000*). Hãy tìm x sao cho


𝑃 𝑋 ≤ x = 10%.
! Lời giải:
• Dùng phép biến đổi 𝑍 = 0!12'((
'(((
• Biến đổi cho xác suất cần tính
𝑋 − 36500 𝑥 − 36500
𝑃 𝑋≤𝑥 =𝑃 ≤
5000 5000
𝑥 − 36500
= 𝑃(𝑍 ≤ )
5000

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 33
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
ví dụ

! Đưa về tìm x sao cho


𝑥 − 36500
𝑃 𝑍≤ = 0.1
5000
• Bước 1: tìm z sao cho
𝑃 𝑍 ≤ 𝑧 = 0.1. Nhìn vào
bảng bên hãy tìm z.
• Bước 2: tìm x khi đã tìm
được z nhờ biểu thức
)!12'((
𝑧=
'(((

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 34
6.2 Phân phối chuẩn (tiếp)
chức năng STAT trên máy tính cầm tay

! Trong máy tính cầm tay có sẵn chức năng tìm xác suất
cho phân phối chuẩn chuẩn tắc

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 35
Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay (tiếp)

! B1: khởi động chức năng thống kê


• Chọn tổ hợp phím
• Màn hình xuất hiện

• Bấm 1 cho thống kê 1 biến; 2 cho thống kê 2 biến


với mối quan hệ phụ thuộc tuyến tính; 3 cho thống
kê 2 biến với mối quan hệ là đường bậc hai ...

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 36
Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay (tiếp)

! B2: Chọn tổ hợp phím như hướng dẫn để mở các


hàm số P, Q, R

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 37
Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay (tiếp)

! Trong đó
3 +
• !. ! /*
𝑃 𝑧 = Pr 𝑍 ≤ 𝑧 = ∫!" *, 𝑒 𝑑𝑡
|3| +
• !. ! /*
𝑄 𝑧 = Pr 0 ≤ 𝑍 ≤ |𝑧| = ∫!" *, 𝑒 𝑑𝑡
" + ! /*
• Và R 𝑧 = Pr 𝑍 ≥ 𝑧 = ∫3
*,
𝑒 !. 𝑑𝑡

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 38
Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho biết Z~N(0,1). Sử dụng chức năng thống


kê có sẵn trên máy tính cầm tay hãy tính
• 𝑃 𝑍 < −1.34
• 𝑃(−1.64 ≤ 𝑍 < 1.28)
• Tìm z để 𝑃 𝑍 ≥ 𝑧 = 0.1
• Tìm z để 𝑃 𝑍 < 𝑧 = 84%

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 39
Hướng dẫn sử dụng máy tính cầm tay (tiếp)
ví dụ

! Ví dụ: Cho biết X~N(5.3; 0.72). Sử dụng chức năng


thống kê có sẵn trên máy tính cầm tay hãy tính
• 𝑃 𝑋 < 6.34
• 𝑃(4.7 ≤ 𝑋 < 6.28)
• Tìm x để 𝑃 𝑋 ≥ 𝑥 = 0.1
• Tìm x để 𝑃 𝑋 < 𝑥 = 84%

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 40
Quizzes on the canvas

TT GIÁO DỤC SỚM & XUẤT SẮC PMH


Vinhomes Grand Park Slide 41

You might also like