PNEUMATYKA

„Pneumos” (gr) = wiatr, oddech, dusza (fil.)

Nauka o ruchu powietrza i jego własnościach.

Współczesna pneumatyka zajmuje się

wykorzystaniem sprężonego powietrza lub próżni
do transmisji energii.

Sprężone powietrze jest jedną z najstarszych

ruchomy
form energii, którą zna ludzkość……..
tłok

gaz
Podstawowe czynności
realizowane
pneumatycznie przemieszczanie

mocowanie

kształtowanie

realizacja procesu
Podstawowe czynności
realizowane pneumatycznie

przemieszczanie części uruchamianie kolejnej napęd mechanizmu

drogi taśmociągu zapadkowego

napęd narzędzi uruchamianie zaworów uruchamianie sprzęgła

lub czujnika

realizacja operacji montażowych

podnoszenie ładunku
ZALETY PNEUMATYKI ☺

Powietrze jako czynnik roboczy:

- do dyspozycji, praktycznie
w nieograniczonych ilościach
- łatwe w magazynowaniu
i transporcie
- odporne na wahania temperatury
- bezpieczne

Układy pneumatyczne
wyróżniają się:
- wysoką trwałością i niezawodnością
- ekonomicznością
- odpornością na przeciążenia
- łatwością zmiany parametrów
(bezstopniowa regulacja)
- wysokimi parametrami ruchu
(prędkość liniowa 1-2 m/s
prędkość obrotowa do 500 tys. obrotów/min)
WADY PNEUMATYKI

- brak możliwości kinematycznego wiązania ruchów

- brak możliwości precyzyjnego zatrzymania

w dowolnym miejscu

- zmiany sił obciążających wpływają na zmiany prędkości

- konieczność odpowiedniego przygotowania powietrza

(filtrowanie, osuszanie, smarowanie)

- trudności zapewnienia szczelności przy wyższych

ciśnieniach

- ograniczona ciśnieniem gęstość przenoszonych

mocy

- wysoki koszt wytwarzania sprężonego powietrza

Wytwarzanie sprężarka tłokowa jednostopniowa
wypływ

sprężonego wlot
powietrza
sprężonego
powietrza

powietrza

sprężarka tłokowa dwustopniowa

chłodzenie
międzystopniowe

wlot wypływ
powietrza sprężonego
powietrza

sprężarka Roots’a
Wytwarzanie sprężonego
powietrza
sprężarka śrubowa
śruba

wirnik

wał napędowy

wypływ wlot
sprężonego powietrza
powietrza
sprężarka łopatkowa

wypływ
sprężonego
powietrza
łopatki
obudowa

wlot wirnik
powietrza

sprężarka wirowa

wlot wypływ
powietrza sprężonego
powietrza
Zestaw wyposażenia
sprężarkowni

sprężarka schładzanie separator zbiornik powietrza osuszacz

pomocnicze wody i oleju
Sieć sprężonego powietrza

doprowadzenie sprężonego
powietrza

spust
kondensatu

zawór
2 metry spustowy

40-50 metrów
Instalacja sprężonego powietrza
Krzywa punktu rosy

zawartość wody

temperatura
Osuszanie chłodnicze

zawór bezpieczeństwa

wlot powietrza

wylot wody chłodzącej

komora chłodnicza
wlot wody chłodzącej

separator wody

wypływ schłodzonego
powietrza

spust wody
Osuszanie adsorpcyjne
wlot wilgotnego powietrza

filtr wstępny (odolejacz)

zawór odcinający (otwarty) zawór odcinający (zamknięty)

Adsorber 1 Adsorber 2

element grzejny
gorące powietrze

zawór odcinający (otwarty) zawór odcinający (zamknięty)

filtr powietrza wentylator

Wylot osuszonego
powietrza
Osuszanie absorpcyjne

wylot osuszonego powietrza

pochłaniacz wody

kondensat

spust kondensatu

wlot wilgotnego
powietrza
Filtr powietrza
Automatyczny spust skroplin
Filtr pneumatyczny
ręczny spust półautomatyczny
skroplin spust skroplin

schemat
konstrukcyjny

automatyczny
spust skroplin
Zawór redukcyjny 3-drogowy
Manometr z rurką Bourdone’a

1 Pa = 1 N/m2

1 MPa = 106 N/m2

1 bar = 105 N/m2 [Pa]

ciśnienie absolutne
nadciśnienie – ciśnienie manometryczne

1,013 bar ciśnienie atmosferyczne

podciśnienie
O
Smarownica smoczkowa
Charakterystyki
temperaturowe
lepkości olejów
mineralnych
Zespół przygotowania powietrza
Zawór bezpieczeństwa
Siłownik pneumatyczny pojedynczego i
podwójnego działania
tuleja korpusu tłok przestrzeń martwa

głowica tylna głowica przednia tłoczysko

przestrzeń martwa

efektywna powierzchnia pchająca efektywna powierzchnia ciągnąca

siłownik pojedynczego działania siłownik podwójnego działania

Siłownik pojedynczego działania
Siłownik podwójnego działania
zawór dławiący

zawór zwrotny
Zawór zwrotno-dławiący
Siłownik podwójnego działania
z amortyzacją pneumatyczną
obustronną
Elementy wyposażenia siłownika

połączenie połączenie połączenie

tłoczyska widełkowe kuliste
sztywne

kompensacja odchylenia osi kompensacja odchylenia osi

kompensacja końcówką kulistą

wahliwe osadzenie siłownika

Siłownik wahadłowy
Regulacja prędkości ruchu
siłownika

dławienie na dopływie

dławienie na wypływie
Zawór zwrotno-dławiący
(montowany w gnieździe
siłownika)
Zawór 3/2, normalnie zamknięty
Zawór 3/2, normalnie otwarty
Zawór 3/2 sterowany
pneumatycznie, NZ/NO
Zawór 3/2, NZ, tłoczkowy
Zawór 5/2, tłoczkowy, monostabilny
Zawór 5/2, sterowany pneumatycznie,
bistabilny
Zawór 3/2, sterowany dźwignią ze
wspomaganiem pneumatycznym
Zawór sterowany cewką
elektromagnetyczną bezpośrednio
Zawór 5/2 sterowany elektro-
pneumatycznie
Zawór szybkiego spustu
Zawór alternatywy (suma logiczna)
Zawór koniunkcji (iloczyn logiczny)
Zawór opóźnienia czasowego
Zawór zwrotny sterowany
(blokujący)

doprowadzenie
wylot sprężonego
powietrza powietrza
odcięty

zawór
zamknięty
zawór
zamknięty

wylot
powietrza
otwarty

zawór
otwarty
Nominalne natężenie przepływu
Charakterystyki przepływowe
Przepływy według różnych systemów
oznaczania
Tabela doboru CKD