BUDŻET PAŃSTWA W POLSCE

Budżet państwa to plan finansowy uwzględniający planowane dochody i wydatki państwa na następny rok
budżetowy.

Na dochody państwa składają się

1. dochody podatkowe: podatki pośrednie (VAT, akcyza, podatek od gier), podatki bezpośrednie (od dochodów
osób prawnych CIT, od dochodów osób fizycznych PIT) oraz pozostałe podatki.
2. Dochody niepodatkowe: dywidendy od udziałów w posiadaniu Skarbu Państwa oraz wypłaty od zysku
przedsiębiorstw państwowych, wypłaty z zysku NBP, cło, dochody jednostek budżetowych (np. urzędów,
szkół, policji, itp.) oraz wpłaty jednostek samorządu terytorialnego).
3. Środki z Unii Europejskiej i innych źródeł bezzwrotnych.

Największe dochody budżetowe pochodzą z podatków pośrednich, głównie z podatku VAT. W 2022 roku przychody z
podatku VAT stanowiły 45,6% dochodów budżetu państwa w Polsce. Ważnymi źródłami dochodów są również
podatki bezpośrednie CIT i PIT. Ich udział w dochodach budżetowych w 2022 to odpowiednio: 13,9% i 13,5%.

Największe wydatki budżetu państwa przeznaczane są na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, na wsparcie rodzin
(w tym program 500+) i obronę narodową. W 2022 roku udział procentowy tych wydatków w wydatkach budżetu
państwa ogółem był następujący:

- wydatki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: 16,6%

- wydatki na programy wsparcia rodzin: 12,2%

- wydatki na obronę narodową: 9,1%

Ważnym wydatkiem były również koszty obsługi długu publicznego, które wyniosły 32,7 mld zł i stanowiły 6,3% ogółu
wydatków budżetowych. Dług publiczny to suma zobowiązań sektora finansów publicznych w danym momencie. Im
wyższy dług publiczny, tym wyższe koszty jego obsługi (np. koszty wypłacanych odsetek od obligacji Skarbu Państwa).

Deficyt budżetowy stanowi różnicę między dochodami a wydatkami budżetu państwa w danym roku. W 2022 roku
wyniósł on 12,6 mld zł.

Autorka ćwiczenia: Agnieszka Ścisło

Ćwiczenie: Uzupełnij tekst podanymi poniższymi wyrażeniami. Wyliczenia zrób na podstawie zestawienia
dochodów i wydatków budżetu państwa w 2022 roku (z dokładnością do jednego miejsca po przecinku).

akcyza długu CIT Unii Europejskiej jednostek budżetowych obronę

narodową VAT VAT rok wyższe publicznego podatek od
bezpośrednie fizycznych gier NBP osób ubezpieczenia obsługi

BUDŻET PAŃSTWA W POLSCE

Budżet państwa to plan finansowy uwzględniający planowane dochody i wydatki państwa na

następny ………….. budżetowy.

Na dochody budżetu państwa składają się:

1. dochody podatkowe: podatki pośrednie (…………., …………., ………….), podatki bezpośrednie (od
dochodów osób prawnych …………., od dochodów ………….…….. ………..…….. PIT) oraz
pozostałe podatki.
2. Dochody niepodatkowe: dywidendy od udziałów w posiadaniu Skarbu Państwa oraz wypłaty od
zysku przedsiębiorstw państwowych, wypłaty z zysku ………….., cło, dochody ……..…………..
………………………….. (np. urzędów, szkół, policji, itp.) oraz wpłaty jednostek samorządu
terytorialnego).
3. Środki z ………….... …………………….. i innych źródeł bezzwrotnych.

Największe dochody budżetowe pochodzą z podatków pośrednich, głównie z podatku ………….. .

W 2022 roku przychody z podatku VAT stanowiły ………….. dochodów budżetu państwa w Polsce. Ważnymi
źródłami dochodów są również podatki ………………………… CIT i PIT. Ich udział w dochodach
budżetowych w 2022 to odpowiednio: ………… i ………… .

Największe wydatki budżetu państwa przeznaczane są na obowiązkowe ………………… społeczne,

na wsparcie rodzin (w tym program 500+) i …………………….… ……………….……. . W 2022 roku udział
procentowy tych wydatków w wydatkach budżetu państwa ogółem był następujący: wydatki na obowiązkowe
ubezpieczenia społeczne: …………….., wydatki na programy wsparcia rodzin: 12,2%, wydatki na obronę
narodową: 9,1%

Ważnym wydatkiem były również koszty …………………… ………………………….

…………………….., które w 2022 roku wyniosły 32,7 mld zł i stanowiły ……….. ogółu wydatków
budżetowych.

Dług publiczny to suma zobowiązań sektora finansów publicznych w danym momencie. Im wyższy
dług publiczny, tym …………………… koszty jego obsługi (np. koszty wypłacanych odsetek od obligacji
Skarbu Państwa).

Deficyt budżetowy stanowi różnicę między dochodami a wydatkami budżetu państwa w danym roku.
W 2022 roku wyniósł on …………… mld zł.

Autorka ćwiczenia: Agnieszka Ścisło