PODSTAWY ZARZĄDZANIA

I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

dr Agnieszka Ścisło
PODSTAWOWE
POJĘCIA
ORGANIZACJA
 grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą
w sposób uporządkowany i skoordynowany,
aby osiągnąć pewien zestaw celów
 ZARZĄDZANIE TO:
 Zestaw działań (obejmujący planowanie
i podejmowanie decyzji, organizowanie,
przewodzenie i kontrolowanie),
 skierowanych na zasoby organizacji
(ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne)
 i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia
celów organizacji w sposób sprawny
i skuteczny
 PROCES ZARZĄDZANIA

PLANOWANIE ORGANIZOWANIE
Nakłady otoczenia:
• zasoby ludzkie Cele osiągane:
• zasoby finansowe • sprawnie
• zasoby fizyczne • skutecznie
• zasoby informacyjne

KONTROLA PRZEWODZENIE
 PROCES ZARZĄDZANIA
PLANOWANIE wytyczanie celów organizacji i określanie,
jak można najlepiej je osiągnąć

ORGANIZOWANIE logiczne grupowanie działań i zasobów

PRZEWODZENIE zespół procesów wykorzystywanych po to, aby

skłonić członków organizacji do wzajemnej
współpracy w interesie organizacji

KONTROLOWANIE obserwowanie postępów organizacji

w realizowaniu jej celów
 ZARZĄDZANIE
W STAROŻYTNOŚCI
 Sumerowie – posługiwali się spisanymi regułami i przepisami
 Egipcjanie – organizowali budowę piramid
 Babilończycy – wykorzystywali w rządzeniu akty prawne
 Grecy – stosowali różne systemy rządzenia miastami
i państwami
 Rzymianie – wykorzystywali zorganizowane struktury do
komunikowania się i kontroli
 Chińczycy – stosowali rozbudowaną strukturę organizacyjną
do zarządzania agendami rządowymi, nauką i sztuką
 Wenecjanie – wykorzystywali koncepcje struktury
organizacyjnej i planowania
PREKURSORZY
NAUKI O ZARZĄDZANIU

Robert Owen
(1771 – 1858)

Źródło: www.cottontimes.co.uk

Charles Babbage
(1792 – 1871)

Źródło: www.wikipedia.pl
 PODSTAWOWE KONCEPCJE
ZARZĄDZANIA
Klasyczne podejście Kierunek Ilościowe podejście
do zarządzania behawiorystyczny do zarządzania

Podejścia integrujące
 KLASYCZNA SZKOŁA
ZARZĄDZANIA
 Grupa teorii zarządzania koncentrujących się na potrzebie udoskonalania
działania organizacji oraz wydajności poszczególnych pracowników.
Organizacja ma działać jak doskonała maszyna, a pracownicy powinni
wypełniać ściśle określone zadania w zadany sposób.
Frederick Taylor (1856 – 1915)
KONCEPCJA NAUKOWEGO ZARZĄDZANIA

(1) Naukowo (2) Naukowo dobierać

opracować każdy pracowników i
element pracy na następnie szkolić ich
danym do wykonywania pracy
stanowisku zgodnie z (1)

(3) Nadzorować
pracowników, by (4) Dalej planować
mieć pewność, że pracę, robotników
będą stosować wykorzystywać do jej
się do zalecanych wykonywania
Źródło: www.wikipedia.pl im metod
Henri Fayol (1841 – 1925)
• Wyodrębnił funkcje kierownicze: planowania,
organizowania, przewodzenia i kontrolowania
• 14 zasad zarządzania Fayola:
 podział pracy
 autorytet
 dyscyplina
 jedność rozkazodawstwa
 jednolitość kierownictwa
 podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu
Źródło: www.wikipedia.pl
 wynagrodzenie – sprawiedliwe
 centralizacja
 hierarchia
 ład
 ludzkie traktowanie pracowników
 stabilizacja personelu
 inicjatywa
 harmonijne zgranie personelu - współpraca
KLASYCZNE PODEJŚCIE
DO ZARZĄDZNIA
KIERUNEK
BEHAWIORYSTYCZNY
 zwraca uwagę na postawy i zachowania
jednostek oraz na procesy grupowe
 KIERUNEK
BEHAWIORYSTYCZNY
Wydajność pracy można zwiększyć przez:
wyszukiwanie najlepszych kandydatów do
pracy
stworzenie najlepszych (psychologicznie)
warunków pracy
pobudzenie motywacji pracowników
MOTYWACJA PRACOWNIKÓW
- TEORIA MASLOWA
POTRZEBA SAMOREALIZACJI

POTRZEBA SZACUNKU I UZNANIA

POTRZEBA AFILIACJI

POTRZEBA BEZPIECZEŃSTWA

POTRZEBY FIZJOLOGICZNE
 TEORIA MCGREGORA
 TEORIA X:  TEORIA Y
 ludzie nie lubią pracować
i starają się unikać pracy
 ponieważ ludzie nie lubią
pracować, menedżerowie
muszą ich kontrolować,
kierować nimi, zmuszać
 ludzie wolą by nimi kierowano,
pragną unikać
odpowiedzialności; ich
ambicje są niewielkie
 ludzie nie są niechętni pracy;
praca jest naturalną częścią życia
 ludzie są wewnętrznie
motywowani do osiągania celów,
do których są przywiązani
 w sprzyjających warunkach
ludzie dążą do brania na siebie
odpowiedzialności i przyjmują ją
 ludzie są zdolni do nowatorskiego
rozwiązywania problemów
 KIERUNEK
BEHAWIORYSTYCZNY
ILOŚCIOWE PODEJŚCIE
DO ZARZĄDZANIA
 zarządzanie w oparciu o modele
matematyczne
 metody wspomagania organizacji w
efektywnym przetwarzaniu informacji
PODEJŚCIA INTEGRUJĄCE
WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE
ZARZĄDZANIA (wybrane)

 Zarządzanie procesowe
 Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa
 Lean management
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ
 „Przedsiębiorczość to proces tworzenia
czegoś nowego i wartościowego przez
poświęcenie czasu i wysiłku, akceptację
towarzyszącego ryzyka finansowego,
psychologicznego, społecznego, z
oczekiwaniem satysfakcji materialnej i
osobistej” [R. Hisrich]
TEORIE
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Joseph Schumpeter (1883 – 1950)
• Sednem procesu przedsiębiorczości jest innowacja.
• Zalążkiem działań przedsiębiorczych jest proces
„twórczej destrukcji” – niszczenie, które na stałe
zmienia istniejący stan równowagi układu
gospodarczego. Realizowanie innowacji zawsze
napotyka na opór.
LAS VEGAS
– WYBURZANIE HOTELU
TEORIE
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Peter F. Drucker (1909 – 2005)

• Podstawa zachowań przedsiębiorczych

są innowacje, nadają one zasobom nowe
możliwości tworzenia bogactwa

• Innowacja to praca. Jest skutkiem

procesów w gospodarce i społeczeństwie

•Innowacja może przejawiać się w produkcie, projekcie,

technice i marketingu
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ – CECHA OSOBOWOŚCI
CZY SPOSÓB POSTĘPOWANIA?

 według Petera Druckera przedsiębiorczość

jest sposobem funkcjonowania, strategii,
praktyk
 przedsiębiorczość to umiejętność, której
można się nauczyć
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
SPOŁECZNA BIZNESU
 koncepcja, według której przedsiębiorstwa
na etapie budowania strategii uwzględniają
interesy społeczne i ochronę środowiska,
a także relacje z różnymi grupami
interesariuszy.
UŻYTECZNOŚĆ SPOŁECZNA
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI:
 Przedsiębiorczość społecznie użyteczna
 Przedsiębiorczość społecznie obojętna
 Przedsiębiorczość egoistyczna
 Przedsiębiorczość patologiczna