GEODEZJA

Rodzaje niwelatorów
Niwelatory optyczne (libellowe lub automatyczne):
• techniczne
10-20mm/1km

Niwelatory z kompensatorem
(automatyczne) bywają wrażliwe
• precyzyjne na drgania

1-2mm/1km

Odczyty z dokładnością do 0,00001m

 Rodzaje niwelatorów
Niwelatory elektroniczne:

n sor
D se
CC

łata kodowa
odczyt z łaty automatyczny
 Rodzaje niwelatorów
Niwelatory laserowe:

Ze względu na niezbyt dużą dokładność

oraz ograniczony zasięg, nie jest
stosowany w typowych pomiarach
geodezyjnych.
 HRpR = HRp + h
gdzie: h = Ow - Op
Przeszkody terenowe!

RpR

> 100m Zbyt duża odległość!

W takim przypadku zastosujemy: Ciąg niwelacyjny

Ciąg niwelacyjny dowiązany do reperów A i B

Ow Op

Ow Op Ow Op
IV
Ow Op x Rp.B

II RpR III
x
I
Rp.A

x x
II III
IV

RpB
I

RpR

RpA
Zadanie: Wyznaczenie wysokości reperu R
 Ciągi niwelacyjne:
• wiszące (brak możliwości kontroli poprawności!)
• dwustronnie dowiązane (dwa różne repery na końcach)
• zamknięte (ten sam reper na końcach)

Kontrola i wyrównanie ciągu niwelacyjnego:

HRpkoniec HRppoczatek= (OW1  OP1) + (OW2  OP2) + (OW3  OP3 ) + ... (OWn  OPn )
Obliczenie odchyłki zamknięcia ciągu niwelacyjnego
Hteoretyczna = HRpkoniec  HRppoczatek (dla ciągu zamkniętego: Hteoretyczna = 0)
Hpraktyczna = OW  OP
fh = Hpraktyczna  Hteoretyczna  jeśli fh < fdop to OK. (fdop ± 20[mm] L)

Obliczenie poprawek do przewyższeń hi na stanowiskach niwelatora

vi =  fh / n gdzie n – liczba stanowisk

Obliczenie wysokości punktów ciągu niwelacyjnego

HRppoczatek + h1 + v1 + h2 + v2 + h3 + v3 + ... hn + vn = HRpkoniec !

Tymczasowe repery zakładane w pobliżu placów budowy
 Niwelacja powierzchniowa (siatkowa)
Etapy pomiaru:
• założenie regularnej siatki kwadratów lub prostokątów
• stabilizacja punktów w węzłach siatki
• niwelacja punktów (obliczenie wysokości)
• interpolacja warstwic
1 2 3 4

RpA
odczyty wstecz
lub w przód: 5 6 7 8

I
odczyty
9 10 11 12
pośrednie:

13 14 15 16

II

17 18 19 20
 Niwelacja profili (profil podłużny)
Etapy pomiaru:
• wytyczenie odcinka prostej w terenie
• oznaczenie i stabilizacja punktów charakterystycznych wzdłuż linii profilu
• niwelacja punktów (obliczenie wysokości)
• wykreślenie profilu RpB

12
3,4
5
10
2,6
3
87
,19
odczyty wstecz

75
,33
lub w przód: I
II

61
,53
odczyty
pośrednie:
47
,82 x
31
,37
19
,35

0,0

RpA
 Interpolacja warstwic
D=10m
d
211,71 212,12 212,66 d h
=
D H

d 0,12m
=  d = 2,9m

21
10m 0,41m

2
211,47 211,63 212,24

210,86 211,39 211,61

Skala 1:250
 Wykreślenie profilu w skali skażonej

H Przykład:
d = 19,35m
H = 211,72

(211,72 – PP) / 50

PP
0 19,35 / 100 d
odległość

wysokość
Skala 1:100/50

PP – poziom porównawczy
 nr stan nr pkt Ow Opośr Op h Hcelowej H
RpA 1,550 +0,002 200,000
I
x 1,050 0,500 200,502
x 2,500 +0,002
II
xx 1,500 1,000 201,504
xx 1,500 203,004
III 1 1,200 201,804
2 1,400 201,604
3 1,304 201,700
4 1,104 +0,002 201,900
xxx 2,000 – 0,500 201,006
IV xxx 2,050 +0,002
RpB 1,550 0,500 201,508

hteoret. = 1,508 OW = 7,600 OP = 6,100

RpB
hprakt. = 1,500 3 4

fh = – 0,008 m (fh < fh dop)

I IV

III

II
RpA

Przykład liczbowy dla niwelacji 1

2
punktów rozproszonych
Kontrola (wyznaczenie) prześwitu kondygnacji

0,00

OA OB h

h = OA – (– OB ) = OA + OB
 Kontrola (wyznaczenie) grubości płyty stropowej

O3 O4

h
0,00

O2 O1
0,00

O4 +h + O1 = O3 – O2  h = O3 – O2 – O1 – O4
 Tyczenie wysokościowe obiektu (zera budowlanego)

łata przesuwana w
pionie

OA OB

Rp. R

Ława drutowa
Znane: Hproj, HRp, OA
Obliczamy: OB Hproj. – HRp.R = OA – OB

OB = OA + HRp.R – Hproj.
 Niwelacja trygonometryczna

Zasada wyznaczania różnicy wysokości w niwelacji

trygonometrycznej

h

Poziom geometryczny
d

h = tan  d
 Niwelacja trygonometryczna

hs

dAB B hAB

Z

hinst

A d0AB
HA
Poziom
geometryczny HB = HA + hinst + tan  d0AB – hs
HB = HA + hinst + cosZ  dAB – hs
Poprawka na krzywiznę Ziemi: Poprawka sumaryczna na krzywiznę
hk = dAB2 / 2R oraz refrakcję atmosferyczną
Na przykład: dla d=1000m poprawka wynosi 0,08m hk = (1–k) dAB2 / 2R
dla d= 5000m poprawka wynosi 1,96m gdzie k = 0.13